Gemengd Nieuws
Sociaal Leven
INDIEN gij Italianc koopt ter verlichting Uwer hoest en
indien gij het koopt als lekkernij, dan zult U door
VOOJR DE HUISKAMER
Het R. K. Werkliedenverbond in
Nederland
DERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT - VRIJDAG 14 DECEMBER 1928
BLADZIJDE 2
Door een aap gebeten
Door een tramwagen
aangereden
Bontmantels gestolen
Een boefje
De moord op den heer
Lans te Rotterdam
Twee auto-ongevallen op
den Rotterdamschen weg
Het koude weer en
de vooruitzichten
Doodgevallen
Twee mannen aangereden
Broedertwist
Over de Fransche grens
gezet
Twee goederenwagens
gederailleerd
Een waarschuwing
Boekbespreking
Een wielrijder tegen een
auto gebotst
Inhoud van tijdschriften
De najaarsvergadering te Utrecht
QOSB
Griep
Influenza
Roodvonk
Zijn kaart
Mej M. M. van de Stadhouderslaan te
Leiden is door een aap, die zij in een kooi
op haar kamer had, aan het oog gebeten.
Zij is door den eersten hulpdienst verbonden.
Op den N. Z. Voorburgwal bij de St. Ni-
eolaasstraat te Amsterdam liep een jonge
man op de trambaan. Of hij een naderenden
tramwagen niet heeft opgemerkt, of dat de
bestuurder van den motorwagen den wan
delaar niet zag, is nog niet opgehelderd;
feit is. dat de jongeman in aanraking kwam
met de tram.
Met een bloedende hodfdwonde en in be-
wusteloozen toestand is hij door den Ge
neeskundigen Dienst naar het Binnen-Gast-
huis vervoerd, waar hij werd opgenomen.
Te Amsterdam bemerkte een bewoonster
van een huis in de Nieuwe Tuinstraat, dat
haar bontmantel verdwenen was. Even later
zag zij een onbekenden man de trap af
komen en het huis verlaten met een zwaar
pak onder den arm Zij snelde den man
achterna en greep hem beet. Deze wist zich
los te rukken en wierp de bontmantels,
welke in het pak, dat hij onder den arm
droeg, zaten, van zich weg.
De ontvreemde bontmantel was echter niet
hierbij, doch de andere behoorden aan ver
schillende bewoners van het huis. De politie
zoekt naar de dieven.
Dezer dagen is zekere J. R., een knaap
van 15 jaren, te Kerkrade geboren, door
een gemeente-veldwachter aangehouden en
ter beschikking van de justitie te Maastricht
gesteld, wegens diefstal van een rijwiel, ten
nadeele van den landbouwer Sp. te Jabeek.
bij wien hu als stalknecht in betrekking
was. Uit het bed van R. kwam een revol
ver met scherpe patronen geladen, te voor
schijn. Begin dezer maand stal de knaap
te Alsdorf 20 flesschen sterken drank, die
hij over de grens smokkelde Hij is reeds
door de Duitsche justitie te Aken veroor
deeld tot opzending naar een rijksopvoe-
tingsgesticht voor den tijd van zes jaren.
De procuratiehouder v. O., compagnon
van wijlen den heer Lans, bevindt zich,
zooals men weet, in het Huis van Bewaring
te Rotterdam.
Hij is oneervol uit zijn positie bij de N.
y. ontslagen.
Naar men meent te kunnen vaststellen,
ls het door v. O. verduisterde bedrag aan
merkelijk hooger dan 10.000.
De politie zet het onderzoek ijverig voort
en blijft verband zoeken tusschen den moord
en de gepleegde verduisteringen.
In het Huis van Bewaring wordt v. O.
geregeid hi verhoor genomen.
De Rotterdamsche weg heeft weder twee
iuto-ongevallen te boeken.
Omstreeks 8 uur Woensdagavond is nabij
Delft een Z. H. A. M.-bus ten gevolge van
de gladheid van den weg geslipt en daar
door dwars over den weg komen te staan.
Op hetzelfde oogenblik kwam van de te
genovergestelde zijde een auto, bestuurd
door den heer Lipman uit Rotterdam, die
werd geraakt, in elkaar gedrukt en totaal
vernield. Er zijn geen persoonlijke ongeluk
ken voorgevallen.
Des avonds omstreeks 10 uur is bij den
tol onder Rijswijk de heer C. van Beele uit
Rotterdam met zijn auto ten gevolge van
de gladheid van den weg in de Haagvaart
ger'eden en onder water terecht gekomen. De
heer C. van Beele wist zichzelf zwemmende
te redden. Een passagier, de heer Wolfensper-
gen, die bij hem zat, werd met groote
moeite door het personeel van den tol ge
red. Hij had enkele verwondingen bekomen
en werd in Rijswijk verbonden. De auto
werd later gelicht.
Zal strenge vorst nog op zich laten wachten?
Sedert de laatste stormen is een algeheele
wijziging in de weerstgestelöheid gekomen,
die de langdurige periode van zacht weer
heeft afgesneden. Hiermede is de winter be
gonnen en het laat zich aanzien, dat het
koude weer voorloopig zal aanhouden, aldus
schrijft de weerkundige medewerker van het
„Vad.".
De laatste depressie, welke bij ons de
weersgesteldheid beheerscht, had zich ont
wikkeld uit een secundaire kern van een
andere depressie, die met vrij groote snelheid
uit het Noordwesten was gekomen. Deze nieu
we kern breidde zich over Zuid-West-Europa
uit en viel daarna weder uiteen in andere
kernen, die nu hoofdzakelijk over de Golf
van Biskaye en het Zuidelijk gedeelte van
het vasteland liggen. Boven Skandinavië ligt
een gebied van hoogen druk, dat zich Zuid
waarts uitbreidde, waardoor bij ons de baro
meter geregeld steeg. In verband met deze
luchtdrukverdeeling was de wind over het
vasteland meest Oostelijk en heerschte veel
betrokken weer. Bij ons is het weer bijzonder
guur door de lage temperatuur, den wind.
de nevelachtige lucht en het ontbreken van
zonneschijn. De lichte sneeuwval is toe te
schrijven aan den invloed van de depressie
In het Zuidwesten en Zuiden. In geheel Euro
pa is de temperatuur laag en daar de ge
noemde luchtdrukverdeeling Oostelijken wind
geeft en de toetreding van warme lucht uit
den Oceaan belet, koelt het gaandeweg
meer af. De algemeene weerstoestand is der
halve in alle opzichten passend voor lichte
winterkoude.
De vraag is nu, wat wij daarvan te wach
ten hebben, een vraag, die bij velen zal op
komen, die zich de strenge vorst herinneren
die verleden jaar om dezen tijd inviel.
Wanneer het gebied van hoogen druk stand
houdt en zich verder naar het Zuiden uit
breidt of zich verder Zuidwaarts verplaatst,
hebben wij aile kans op een vorstperiode van
senigen duur. Of de vorst daarbij zoo sterk
zou zijn, als zij verleden jaar was, valt ob-
soluut niet te zeggen. Dit zou hoofdzakelijk
afhangen van den toestand in het Oosten,
waar de vorst echter nog niet streng is.
Zoolang dus de barometer stijgt, kunnen
wij dat als een aanwijzing beschouwen, dat
het bedoelde gebied van hoogen druk zich
gedraagt als hierboven is aangegeven.
Er zijn echter ook andere mogelijkheden.
In den regel valt op de stabiliteit van een
gebied van hoogen druk weinig te rekenen,
in tegenstelling met de meestal groote activi
teit van depressies, waarvan gewoonlijk met
vrij groote zekerheid de loop en de verdere
ontwikkeling of oplossing kunnen worden
voorspeld. Het lijkt niet waarschijnlijk, dat
de depressie in Zuid-Europa zich sterk zal
ontwikkelen, integendeel, deze is ontstaan uit
de bovengenoemde kern, die zich bij het
Engelsehe Kanaal uit de hoofddepressie had
ontwikkeld, maar daarna vastgeloopen is in
een gebied, waar vele depressies een natuur
lijken dood sterven bij gebrek aan voedende
factoren. Mocht onverhoopt deze Zuidelijke
depressie toch tot ontwikkeling komen, dan
blijkt dit al gauw uit het krachtiger worden
van den Oostenwind en uit het ophouden
de stijging van den barometer, dan duldt he
op een versterking van het bovengenoemde
gebied van hoogen druk. In het laatste ge
val is geen sneeuw, in het eerste daarentegen
wel sneeuw te verwachten.
Andere mogelijkheden, die minder waar
schijnlijk zijn, zullen wij hier buiten be
schouwing laten. Het meest waarschijnlijk is,
dat vooralsnog de veranderingen gering
zullen zijn en dat dus strenge vorst nog wel
niet zoo gauw zal komen.
hersenschudding. Hij werd per handkar over
gebracht naar de dichtstbijzijnde ziekenver
pleging in de ter Haarstraat. Een en ander
geschiedde op advies van dr. van Veen. die
de autobrancard van den Geneeskundigen
dienst niet wilde afwachten om den patient
zoo spoedig mogelijk in de ziekenverpleging
opgenomen te hebben.
De toestand van den Jongeman is ernstig.
Te Sloten (Pr.) is de werkman T. de Boer
bij het lossen van steenkool in het ruim van
een schip gevallen en dood opgenomen.
Te Horn werden gisterenavond de slager
K. en de arbeider K., beiden aldaar woon
achtig. door een vrachtauto van den koop
man J. uit Limme overreden. Met ernstige
kwetsuren werden de slachtoffers naar het
hospitaal te Roermond overgebracht.
Het ongeval moet te wijten zijn aan het
fetV dat de auto, die slechts één licht op had,
in verkeerde richting een kar wilde voorbij
rijden.
Gisteren is te Aalsum bij Dokkum een
twist uitgebroken tusschen twee broers, die
een boerderijtje bewonen. Met een scheer
mes verwondde de een den ander levensge
vaarlijk, waarna de dader trachtte zelf
moord te plegen.
Beiden werden in zorgwekkenden toestand
naar een ziekenhuis te Leeuwarden vervoerd.
De Zigeuners, die wekenlang getracht
hebben, eerst uit Duitschland en later uit
België, ons land binnen te komen, zijn thans
door de Belgische politie over de Fransche
grens gezet.
Gistermiddag ongeveer één uur ontspoor
den, even voorbij het perron van het station
Veenendaal, twee wagens van een goederen
trein.
Daar het juist in een wissel gebeurde, werd
de hoofdlijn versperd, waardoor de sneltrein,
die om 13.25 uit Kesteren vertrekt naar Am
sterdam, voor het station te Veenendaal
moest stoppen. Deze had eenige minuten ver
traging. De trein, die van de richting Rhenen
moest binnen komen, had ongeveer een kwar
tier vertraging. Opruimingsmateriaal was
spoedig aanwezig, waardoor de hoofdlijn
het eerst werd vrijgemaakt, waarna de snel
trein naar Amersfoort kon doorstoomen. De
materieele schade is gering en persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
Volgens het Algemeen Politieblad verzoekt
de Commissaris van Politie te Tilburg, els
verdacht van oplichting, de opsporing, aan
houding en voorgeleiding van Lambertus
Teunissen, geboren te 's-Gravenhage 27 Fe
bruari 1892, reiziger, vroeger wonende te Til
burg. Hij was daar in het bezit van een rij
bewijs ten name van M. J. P. Donders, drie
cheques op de Incassobank te Tilburg en 'n
telegram van de Bas en Co. te Amsterdam,
inhoudende, dat hij aldaar een crediet kon
krijgen van 15.000.
Vermoed wordt, dat hij door middel van
deze documenten zal trachten gelden machtig
te worden. De cheques en het telegram zijn
echter waardeloos.
ZIELKUNDE EN LICHAAMS
CULTUUR
Adr. de Voogd Opvoed,
kundige Brochurenreeks \o. 42
R. K. Jongensweeshuis, Tilburg
Een woord over zielkunde en lichaamscul
tuur is in dezen tijd waarlijk niet overbo
dig. Waar onze tijd roept om goed-onderleg-
de opvoeders, die met alles wat de jeugd
bezighoudt en boeit op de hoogte moeten
zijn, mag zeker wel de aandacht gevestigd
worden op dit groote onderdeel der opvoe.
ding: de lichaamscultuur, en met bijzon
deren nadruk: de sport, zooals die thans
beoefend wordt.
Wil dit boekje echter een lans breken voor
de hedendaagsche lichaamscultuur en wed
strijden-sport, een sport waarvan een wel
denkend mensch een afschuw heeft en die
niet zelden het tegenovergestelde resultaat
geeft van wat lichaamsbeweging eigenlijk
moet en kan bere ken?
Er zal niemand zijn, die dit boekje met
deze meening zal gaan lezen; mocht het
wel zoo zijn, dan zal hij na lezing dit
werkje wel in een anderen zin opvatten.
In de inleiding wordt o.a. de bekende en
mishandelde spreuk „Mens san a in corpore
sano" in ander licht geplaatst dan men
pleegt te doen, bij welke terechtzetting het
geestelijk element scherp naar voren wordt
gehaald.
Het werkje is verdeeld in een theoretisch
en een practise!» gedeelte, beide zeer helder
en duidelijk van vorm en inhoud.
Wil de lichaamsbeweging doel treffen,
dan moet ook het verstand hierin een
werkzaam aandeel hebben en bepalen,
hoe en welke handeling moet verricht wor
den om tot een goed resultaat te
komen.
Dat dan ook de wil in deze bewegingen
kan en moet gevormd worden, zal een ieder
toegeven. In gymnastiek, spel en sport "indt
de wil een prachtige leerschool, waarin zij
zal gesterkt en gevormd worden door zelf-
beheersching en zelfverloochening, twee
factoren, die haar zullen helpen in haar
streven naar het hoogere levensdoel.
In het practische gedeelte zien we, hoe
zeer het menschelijk wezen zich gedron
gen gevoelt tot beweging en ontspanning;
vooral in dezen tijd, nu vrijwel over de
geheele linie de arbeidsvormen ten zeerste
vergemakkelijkt zijn, doet zich die drang
meer en meer gevoelen.
Jammer echter, dat de zucht naar roem
en eer veelal leidt tot specialisten-kwee-
kerU, n.l. om het dóarin tot een groote
hoogte te brengen, waartoe men door
physieke gesteltenis het meest geschikt is.
Hier kan men meestal niet spreken van een
wil, die leidt (actieve wil), maar veeleer van
een wil die onder invloed staat van de zucht
naar naam en vleierij (passieve wil).
De lichaamsbeweging moet leiden tot
vrilssterking, en waar komt dat meer tot
uiting dan juist in oefeningen, die de meeste
inspanning vorderen, waar de wil tot het
uiterste gespannen moet worden? Tot door
voering en opwekking van deze idee, die
natuurlijk niet nieuw is, wil de brochure bij
dragen. Moge zij gelezen worden vooral
door hen, die ten nauwste met lichaams
cultuur (w.o. sport) te maken hebben, opdat
zij in hun leidende positie toch een zoo groot
mogelijk voordeel en nut doen behalen door
degenen d'e zü te leiden hebben.
Tot slot geeft het boekje nog een ver
handeling over het woordje „Sport"; ver.
der eenige stellingen en een aanhangsel.
Men meldt ons uit Amsterdam: Gisteren
avond is een wielrijder in de de Clerqstraat,
komende van den Adm. de Ruyterweg, tegen
een auto aangereden, toen deze de bocht
maakte komende uit de de Clercqstraat uit
de richting Dam en gaande naar de Bilder-
dijkstraat. Volgens getuigen zou de wielrijder
zeer woest gereden hebben. Hij kwam tegen
de rechterzij ruit van den auto aan en slln-
derde tegen de straat. De jonge man de
18-jai-ige S. Tjemkes bekwam een zware
Boekzaal der geheele wereld. No. 22 Boek
huis Tilburg. Een zeer belangrijke aflevering.
Peber neemt enkele Mussoliniana onder de
critische loupe. Het oordeel over den duce
is voor een buitenstaander niet gemakkelijk,
vooral niet voor een zoon van het koele
noorden, wars van gebaar en romantiek in de
staatkunde. Terecht wijst Feber op de ont
stellende consequenties waartoe Mussolini's
staatsidee leidt, indien deze logisch wordt
doorgevoerd, consequenties waarvoor vele
vereerders van den Duee blind zijn. Verder
een Kroniek over Hongaarsche letteren, die
als elke na-oorlogsch literatuur een krisis
doormaakt, waarbij in 't katholieke kamp
alleen nog een spoor van eenheid te bespeu
ren valt, alhoewel ook daar vormen en stijl
wijd uiteenloopen. Dr. v. d. Mark noemt de
vertaling van Hello's: De Kreet van Abels
Bloed, een „fijnzlnn ge gave van een sdherp-
ontledend en fijn aanvoelend mensch (A. v.
Duinkerken) aan denkend en ingekeerd
Nederland." Ridder de v. d. Schueren geeft
een temperamentvolle bespreking over Süd
Afrika: die Zukunft van dr. de Breyne. De
öithyrambische toekomstmuziek van den
Belgisch Duitschen schrijver wordt begeleid
met enkele verbluffend-nuchtere d ssonanten
van den altijd lezenswaardigen wereld
reiziger. Neemt daarbij een degelijke Films
kroniek, een kritiek op Bastiaanse's Neder-
landsche Letterkunde, die ons inzicht ner
gens verrijkt en waarin stroomingen en
richtingen ondergestoven liggen onder het
gruis van namen en titels; wetenswaardige
verscheidenheden, en men.zal moeten erken
nen, dat Boekzaal oriënteert.
verkoudheid, dan zult U ondervinden, dat Uwe keuze
de juiste is.
^den fijnen smaak er steeds weer naar terug verlangen.
ITALIANO wordt verkocht in rollen a 10 ct. en
in speciale zakjes 20 ct. per ons.
Voor engros bjj: Fa. C. H- S. HEILKER Haarlem
De kwaliteitszetels voor arbeidsdeskundigen
de Nederlandsche arbeidersbank
Gisteren werd de najaarsvergadering van
het R. K. Werkliedenverbond in Nederland
te Utrecht voortgezet.
Bij den aanvang deelde de voorzitter mede.
dat hem uit een dagbladbericht van heden
morgen gebleken is, dat men een goed recht
wil aantasten van de R. K. Arbeidersorgani
satie. Evengoed als de werkgevers staan op
hun Kamerzetel en ook de middenstanders
hun eigen zetel in de R. K. fractie hand
haven, zoo willen ook de R. K. arbeiders
hun vier zetels bezet zien door personen,
die hun deskundigheid hebben getoond op
het gebied der R.K. arbeidersbeweging.
Thans maakt iemand op een zetel der
R. K. arbeiders aanspraak, die zich te hoog
acht voor een vrijen zetel. Een onzer zetels
is echter niet voor hem bestemd; men plaatst
zich door een dergelijke handelwijze tegen
over de R. K. arbeidersbeweging. Wij doen
niet aan personenpolitiek, maar wij hebben
onze eigen menschen noodig in de Kamer ter
verwezenlijking van onze programmapunten
Daarna werd de vergadering voortgezet
met de mededeeling, dat het tweede deel
van het bestuursvoorstel inzake pension-
neering van Verbondsgesalarieerden was aan
vaard met 32 tegen 5 stemmen en 1 blanco.
Enkele artikelen over het Huishoudelijk
Reglement voor „Herwonnen Levenskracht"
wetden aangenomen.
De Nederlandsche Arbeidersbank
Daarna was aan de orde de behandeling
van het voorstel tot stichting van de Neder
landsche Arbeidersbank.
Bij dit voorstel werd een toelichting ge
geven door den heer J. A. Kolkman, ver-
bonds-penningmeester en directeur van de
Centrale Volksbank, die ongeveer het vol-
ende sprak:
Na hetgeen in de zeer uitvoerige toelich
ting op dit voorstel staat en door den voor
zitter reeds is gezegd over dit voorstel, als
mede na het geschrevene door den heer
Hermans in het laatste No. van Leering en
Leiding over deze instituten in het buitenland
geloof ik, dat er nauwelijks nog redenen
aanwezig zijn, die nog meer toelichting nood
zakelijk maken.
Ik zal mij dan ook bepalen tot eenige me-
dedeelingen van zakelijken aard, betreffende
de eventueele rentabiliteit, en tevens nog
eenige zaken en prespectieven aanduiden,
welke niet in de toelichting zqn opgenomen
Vooreerst dan de levensvatbaarheid van de
zaak.
We zullen ons daarbij bepalen tot de fac-
torer die voorloopig den aard van de werk
zaamheden zullen bepalen en waarop ook
wordt gedoeld in de toelichting waar wordt
gezegd, dat de werkzaamheid zou zijn te
houden binnen zoodanige statutaire waar
borgen, dat gevaarlijke manipulaties en
daardoor dus ook daaraan verbonden risico's
absoluut zijn uitgesloten.
We bepalen ons dan ook tot de werkzaam
heden, verbonden aan het aan- en verkoopen
van effecten etc, en de behandeling der ge
storte deposito's of rekening-courant. Wij
kunnen aan de hand van de thans bekende
cijfers gerust aannemen, dat door onze in
stanties en instellingen jaarlijks ruim 9 ton
zal zijn te beleggen in effecten, wat met
eenige expansie gemakkelijk tot een millioen
zal aangroeien, zelfs hooger worden. De
revenuen in den vorm van aan- en verkoop
provisiën. toewijzingskortingen etc. kunnen
dus als eerste inkomste worden beschouwd
Het bedrag dat door diverse instellingen
momenteel aan deposito en rekening-courant
is uitgezet is veilig te schatten op rond
300.000 gemiddeld. Hierop kan men gemid
deld 1 pet. rentewinst aannemen. Men komt
dan aan een bedrag van 3000. Bij deze
cijfers moet men vooral in het oog houden,
de zeer belangrijke bedragen, welke de coö
peraties het geheele jaar hebben uit te zet
ten als zijnde de gelden benoodigd voor de
uitbetaling van de dividenden aan de leden
In 1927 bedroegen deze bedragen alleen ruim
300.000. Op het oogenblik staat bij de
Centrale Volksbank alleen reeds ruim een
ton.
Zoo heeft men dus alleen uit deze twee
takken van werkzaamheid reeds een behoor
lijke inkomste en het behoeft zeker geen
betoog, aan te toonen dat deze werk
zaamheden absoluut risico-vrij zijn. en even
min de eenigste die door deze instelling kun
nen worden verricht zonder z.g. bank-risico
te ioopen. Wij denken aan loopende voor
schotten in rekening-courant en beleeningen
tegen onderpand van effecten, wat tevens
nog een hooger rendement oplevert, aan
overmaken van gelden voor diverse instan
ties, het betalen van wissels voor de coöpe
raties die in rekening-courant staan etc.
Onze coöperaties hadden in 1927 reeds een
I omzet van ongeveer 10 000.000. Deze wer-
i den toch voor een flink deel door banken
gefinancierd. Wij willen dit laatste niet aan
halen als een factor van directen invloed
maar als een die perspectief opent voor de
toekomst. Dit te meer, daar reeds van ver
schillende coöperaties de mededeeling is ont
vangen, dat ze gaarne aan den uitbouw zul
len m dewerken, zoowel door deelname in
het kapitaal bij de oprichting, als door mede
werking in de practische uitvoering door het
openen van rekeningen.
Door enkelen is de vraag gesteld of het
wel noodig is, dat wij naast de bestaande
Centrale Volksbank nog een ander instituut
in het leven roepen. Kan dit alles niet door
de Centrale Volksbank worden uitgevoerd?
j wij moeten hierop ontkennend antwoor-
den en wel op de navolgende gronden: De
Centrale Volksbank is een spaarbank welke
als zoodanig door de statuten aan een be
paalden tak bankzaken gebonden is. Het
voordeel van een spaarbank ls, dat zij voor
alle handelingen de spaargelden betreffende
vrij van zegel is. En dit is een gewone bank
niet. Om deze bepaling van vrijdom van
zegel te verkrijgen, moet in de statuten zijn
opgenomen, dat ze alleen het spaarbank-
I bedrijf uitoefent.
I Derhalve is het op pactische gronden
reeds noodzakelijk, dat wij een aparte instel
ling hebben voor de onderhavige transacties
i Ook echter om overwegingen waarvan de
uitwerkipg nog meer in het verschiet ligt, is
de oprichting van een eigen bankinstelling
zeer aanbevelenswaardig.
In het reeds aangehaalde artikel in Lee
ring en Leiding kan men zien, welken groo-
ten omvang deze banken in het buitenland
reeds hebben gekregen. Maar dat is het niet
alleen. Vooral den laatsten tijd wint steeds
meer de gedachte veld prof. Kaag hield
er nog kort geleden een inleiding over
dat wij in de toekomst weer moeten zien
te komen tot katholieke bankinstellingen en
een katholiek bankwezen, omdat hoe langer
hoe meer blijkt, dat wij bij de huidige con
stellatie van het bankwezen gevaar ioopen
van veelzijdigen aard. Dit streven naar een
eigen katholiek bankwezen zal in de toe
komst m.l. zeker tot resultaat leiden.
Dat dat mogelijk is, zien wij onder andere
uit de geweldige expansie welke de Boeren
leenbanken reeds hebben bereikt. Dat andere
instellingen met omgekeerd succes zijn be
loond geworden, ligt niet aan het wezen van
die betrokken banken, maar aan het buiten
het normale veld van werkzaamheden treden
door de leiding. De Bank van den Boeren
bond in België met welke de Bank van het
Christelijke Werkgeversverbond samen
werkt op verschillend gebied, heeft een
merkbaren invloed in de Bankwereld van
België.
De arbeidersbeweging aldaar plukt daar
ook de vruchten van. Ook om deze reden is
het voor de katholieke arbeidersbeweging
m.i. taak te zorgen, dat zij ook op dit gebied
paraat is, opdat, zoodra ernstige plannen tot
stichting van een eigen katholiek bankwezen
tot uitvoering gaan komen ook zij een duit
in het zakje kan doen, zoodat men haar
dan niet geheel voorbij gaan kan. Want, ook
in een katholiek bankwezen zal invloed
onzerzijds niet tot de overbodige dingen blij
ken te behooren.
Na deze toelichting volgde eenige discussie
De heer Van Tongeren, (Metaalbewerkers),
neende, dat de inleiding verder gaat dan de
.oelichting. De Metaalbewerkersbond is vóór
iet voorstel, omdat door de stichting van
?en eigen bank, de R. K. arbeidersbeweging
invloed krijgt op het bankwezen. Wij moeten
zorgen, dat de inrichting zoo goed mogelijk
is. Spr. meent, dat ongeveer 6 y, millioen
ian effecten belegd wordt. Spr. ging de be-
leggingspolitiek na, die door de Centrale
Volksbank gevolgd is en gaf in groote lijnen
veer, hoe hij zich de werking der Bank heeft
jedacht,
Spr. stelde voor een commissie te benoe
men, die dan in de voorjaarsvergadering
apport kan uitbrengen over de instelling
van een dergelijke bank. De commissie zai
ian moeten bestaan o.m. uit vertegenwoordi
gers van bestaande R. K. bankinstellingen.
De behandeling van dit onderwerp werd on
derbroken om den heer Nijst, accountant te
Nijmegen, gelegenheid te geven een inleiding
e houden over het onderwerp: „Trusts en
kartels, hun ontstaan, doel en streven".
In verband met deze inleiding werden door
eenige leden vragen gesteld, welke door den
preker werden beantwoord.
De voorzitter meende de conclusie te mogen
rekken, dat de trust een louter economisch
stelsel is, gericht op winstvorming. Wij doen
;oed, dit stelsel nauwkeurig na te gaan en te
waken voor de nadeelen, welke voor de ar-
>eiders aan dit stelsel zijn verbonden.
Vervolgens werden de discussies voortgezet
>ver de Ned. Arbeidersbank.
De heer Eijkemans (Bossche Diocesane
3ond> was niet zeer ingenomen met het voor-
Ja keeloatamaHenda taMettcu
Voorkomt bcmueltinipgcvaat
bij:
en andere
besmettelijke
ziekten.
Bij alle Apotbekert
en Drogisterijen
4/1.per flesch.
3tel. Spr. drong aan op groote voorzichtig
heid, gezien de opgedane ervaring met de
Hanzebank.
De heer Sjamaar (R. K. Bouwvakarb.) mist
n het voorstel een begrooting van de kosten
van oprichting, zooals de bouw van een be
hoorlijke safe-inrichting.
De heer Kolkman (Verbondspenningmees-
ter), de sprekers beantwoordende, zette uit
een, dat, wil men de Arbeidersbank maken
tot een instelling der geheele arbeidersbe
weging, men zorgen moet, dat het aandeelen-
-.apitaal zoo gevarieerd mogelijk wordt ge
vormd. Daarom zou spr. niet gaarne zien. dat
het kapitaal afhankelijk zou zijn van het
spaarwezen in de beweging. De soliditeit van
ie Bank moet voor een groot deel bestaan uit
de wijze van belegging. Daarbij zal de Bank
dezelfde eischen stellen als de Nederlandsche
Bank. De Bank zal op kleine schaal moeten
beginnen. Bezwaarlijk is dit niet. Integendeel,
bet heeft zelfs het voordeel, dat het de in
stelling in den aanvang voor groot risico be
hoedt. De benoeming van een commissie tot
verdere uitwerking van het denkbeeld acht
spr. niet raadzaam, daar het hoofdbestuur
deze zaak zelve goed regelen kan.
Hierop werd zonder stemming aangenomen
het voorstel van het hoofdbestuur, waardoor
werd vastgesteld, dat het hoofdbestuur zal
overgaan tot de verdere uitwerking van de
stichtingsplannen voor een Nederlandsche Ar
beidersbank en tot samenstelling der Sta
tuten.
Het hoofdbestuur zal bij deze werkzaam
heden worden bijgestaan door een te vormen
commissie.
Bij de rondvraag lichtte de heer Aenge-
nent, afgevaardigde van den R. K. Bond van
Marinepersoneel, een aanvrage toe tot mede
werking bij de oprichting van een R. K. Ar
beidersbeweging in Nederlandsch-Indië.
De voorzitter deelde mede, dat het Verbond
reeds financieele medewerking heeft verleend
en opnieuw medewerking verleenen zal en
daartoe zich in verbinding zal stellen met
•.enige R. K. organisaties.
Daarna werd de vergadering door de8
voorzitter gesloten, waarna nog een formeele
Vakbondsvergadering plaats had. waarin de
posten der begrooting 1929 werden goedge
keurd voor zoover die betrekking hebben op
het Weerstands- en Reservefonds.
Lanpaam en geheel terneergeslagen kwam
1e kleine Hans de vijf trappen af, die van de
TTanciscanerkerk naar het plein leidde. Hij
vas bedroefdheel bedroefd.
Hoe kon dat nu tochdat al zijn bidden
'iets hielp. En hij had er toch zoo vast op
gerekendzoo vast! Zou hij misschien nog
e weinig gebeden hebben? Neen, neen, dat
':on niet! lederen dag drie rozenhoedjes ach-
er elkaar, dat was toch zeker wel genoeg!
Maar misschien had hij zijn gebed niet goed
genoeg verrichtJa, dat kon wel waar
'tin. Want hoe hij zich ook inspande, om
'°o aandachtig mogelijk te bidden, telkens
Jwaalden zijn gedachten weer af naar den
choonen droom, die de oorzaak was, dat
Hansje nu zoo véél bad
Ja, drie dagen geleden had hij een heer-
ijken droom gehad. O zeldzaam schoon! Hij
bad kunnen vliegen, zoo maar, zonder vleu
gels, hij behoefde niets anders te doen, dan
'ijn armen uit te spreiden en dan zweefde
bij reeds naar boven, hoog in de lucht, zoo
hoog, zoo hoog, als hij maar wilde. Ha, dat
was heerlijk.
Eerst vloog hij over den Calvarieberg. On-
ler zich zag hij de soldaten, die daar op
iet exercitieterrein hunne oefeningen hiel-
lenprachtig was datDan ging het
'erder naar het Zuidenin het gebergte,
ïooger, hooger, steeds hoogerzelfs over
den Oetscherberg vloog hij! O, t was wer
kelijk een genot! En werd hi) moe, dan be-
ïoefde hij even de armen te laten zinken
en het ging reeds zachtjes omlaag, heel kalm
;n rustig. Niet zoo rits-rats als op de ro-
lelbaan!
Toen hij genoeg gezien, en ook langzamer
hand honger gekregen had, vloog hij weer
ïuiswaarts.
Ook in de school leerde hij veel vlugger,
want hij wilde geen achterblijver worden
3n het vliegen ging immers zoo snel, dat hij
nok na de school nog wel een heerlijk tochtje
naken kon!
„Een uitstapje", ja, dat was het werke-
ijk! En hoe licht en als iets vanzelfsprekends
kwam Hansje dat vliegen voor! Hij stond
ir altijd nog verbaasd over, dat hij het toch
/roeger al niet eens beproefd had!
Juist zweefde hij over den Schildberg naar
bet Weenerwoud, of daar klonken hem ruw
2n akelig de woorden in het oor: „Hansje,
Hansje! Opstaan! 't Is half zeven!"
Wat zou dat beteekenen?Opstaan
Hij kon toch in de lucht niet opstaan, hoog
stens naar beneden zweven!
Dat moest hij ook nu werkelijk. Een zachte
meisjeshand rukte hem ruw uit zijne mooie
droomen. Zijn zusje Kathy stond aan zijn
bed. „Hans, word toch eens wakker, jou
luierik! Hij lag zich maar van den eenen
kant naar den anderen te draaien en gaf
geen antwoord!
O wee! HU had het maar gedroomd!
Slechts langzaam, heel langzaam, maar
:eker begon hij dat in te zien. Alles was
slechts een droom geweest! Het was nau
welijks te gelooven. Zoo duidelUk had hij
die kracht om te vliegen in zich gevoeld. Was
nu werkelUk alles gedaan? Meest hij wezen-
ijk weer stap voor stap naar de school gaan?
Zou het misschien toch gaan?
Toen hij meende dat niemand hem zag,
irobeerde hU het nog eens. Maar tever
geefs. Het wilde niet lukken. Het was heele-
naal gedaan met de mooie kunst.
Toen kwam Hansje ineens op een lu-
nineus idee. Misschien ging het wel dooi
jidden! Hij had wel eens gehoord, dat men
illes met bidden kon verkrijgenAls
"nen maar godvruchtig bad en veel! HU
meende ook gehoord te hebben dat drie ro
zenhoedjes per dag de juiste tax was. Den
derden dag, na het derde rozenhoedje ging
dan de wensch, die men daarbij gedaan had,
'n vervulling. Waar en van wie hij dit alles
gehoord had, wist Hans zich echter niet
meer te herinneren. Maar probeeren wilde
hU het in ieder geval.
Reeds in den middag van denzelfden dag
begon hU te bidden. Wel kostte het hem een
klein offer, om van zUn kameraadjes weg
te blUven, die met hun rodelsleetjes naar den
oerg trokken. Maar hU bedwong zich dapper
en ging naar de kerk. „Rodel maar", dacht
hU, „overmorgen zal het veel fUner zijn dan
rodelen!" En den volgenden dag en den dag
daarop ook volbracht hU stipt zijn voornemen
Juist had hij zijn laatste rozenhoedje ge
ëindigd en hU was met een vast vertrouwen
uit de kerk gestapt. Nu zou het komen!
Van de trappen der Pranciscanerkerk uit
zou hU zijn eerste vlucht ondernemen. Wat
souden de menschen daar wel van zeggen,
als zU Hans Weger daar zoo plotseling in
de lucht zagen vliegen? HU werd waarlijk
bang. Met kloppend hart breidde hU de
armen uitmaaro wee! Het gaat
niet! Hij stond als vastgenageld aan den
grondNeen, neen, het gaat werkelUk niet.
Zou dus de kleine Hans niet bedroefd
zUn?
Geheel terneergeslagen komt hij de trap
pen af en gaat dan rechtsaf naar de kloos
terpoort. Daar hoort hij juist een klooster
broeder zeggen: „Er is niets meer, ik kan u
niets geven," en dan valt zijn blik op een
groep menschen, die op de stoep voor de
kloosterpoort zitten.
MUn Jezus, Barmhartigheid! De bleeke el
lende spreekt uit hunne oogen. De verma
gerde gezichten, versleten vodden van klee-
ien, 't was een beeid van groote ellende! Een
oude vrouw met wit haar strekt smeekend
de handen uit en roept telkens: „O, geef mij
wat te etenDie woorden kan Hans nog
verstaan maar wat ze verder zeggen, dat
klinkt hem geheel vreemd in de ooren. Of
schoon hU de taal niet kan verstaan, be
grijpt hU toch, dat het hier ook om een te
leurgestelde verwachting gaat en wel om
een veel ernstiger leed, dan dat hem drukt.
„Zigeuners", denkt lui bU zichzelf, „arme
menschen". In een oogenblik is zUn eigen
leed vergeten en slechts diep medelUden voor
die arme menschen daar aan de klooster
poort vervult het teedere kinderhart. HU
wil hen helpen hen goed doen! Maar
hoe?Geen cent had hij in zUn spaar
pot. Een paar dagen had hij hem pas gele
digd vooor Moeders verjaardag, en moeder
zou ook wel niets meer over hebben, want
•norgen was het pas betaaldag. Wat nu te
doen?
Op eens verhelderde zijn gezicht en hU
rende weg, zoo hard hU kon. Gauw, gauw,
Jat hy die arme menschen nog aantreftl
Geheel buiten adem keert hU terug, met
een gevouwen papier in de hand. Het is een
oude landkaart van Bohemen, die hU een
paar dagen geleden van zUn broer gekregen
Pad. Schuchter komt Hans bU de arme
menschen en ontvouwt het papier. „Vergeef
me," zegt hU. ..Boheemsch ken ik niet. Ik weet
niet of u me verstaat, maar ik heb niets
anders en ik denk, dat gU uit Bohemen
komt, omdat ik u heb hooren praten. Maar
ik geloof, dat gij uw vaderland nog lief
hebtenanders heb ik niets
daarom schenk ik u deze landkaart. Toen
üij nieuw was, heeft ze 20 cent gekost."
TerwUl hU sprak, was Hans vuurrood ge
worden; hU had nog nooit zoo lang achter
een gesproken.
Nauwelijks was hU uitgesproken of als een
PUI uit een boog vloog hU weer weg.
HU liep naar huis, haalde zUn rodelsle*
en rodelde tot den avond
