|1| I - j
Telegraphisch Weerbericht
MAANDAG 17 DECEMBER 1928
140.-
DE „ZETEL" VAN DEN
HEER VERAART
lBUREAUX: N ASS AULA AN 49,^
ADVERTENT IEIM 35 ct. p. regef
dit nummer bestaat uit drie bladen
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17033
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
De Kerstpostvlucht naar
Indië
d
■'•,7
Verslag van de werkzaam
heden van den Rijkszuivel-
consulent in Noord-Holland
Ernstige aanrijding
De conferentie tusschen
directie en personeelorgani-
satie der Ned. Spoorwegen
Hubert de la Roche f
Tulpen naar Amerika
Het oude gebouw van het
Oude Mannen- en Vrouwen
gasthuis te Zandvoort zal"
worden afgebroken
Carp's garenfabriek te
Helmond door feilen
brand verwoest
Het nieuwe parochiealtaar
der kathedraal van St. Bavo
BERICHT
ZIJ, die zich heden op de Nieuwt
Haarlemsche Courant abonnee-
ren, ontvangen de nummers
tot en met 31 December a.s.
GRATIS.
De Administratie.
Voornaamste Nieuws
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarletk
Ds. Padt, wethouder van
Zandvoort, ongesteld
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
Kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal
1 3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES, 1 4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbel.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusscbcn den tekst 60 ct per regel.
bij 'n breuK van
AUe abonnés op dit blad zijn ingevolge de verzexermgsvoorwaarden f 913(1(1 Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door fyCfi bij een ongeval met ion bij verlies van een hand, u,
gn ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: 1 oUUU." verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; 1 üU.~doodeiijken afloop; lCuU.'*een voet of een oog: 1 luv," duim of wijsvinger, low. been of arm
d, ffOG bU verlies van een fC/l
r; I IC O." duim of wijsvinger; 1 uü.
bij verlies v. een
anderen vinger.
Er is, sinds de samenvoeging der kieskrin-
Ben en de aanwijzing der verschillende kwa
liteitszetels, overeenkomstig het nieuwe Kies
reglement der R.-K. Staatspartij, met het
°°g op de verkiezingen van 1929 heeft plaats
Sehad, eenige rumor in casa gekomen; wat
biet te verwonderen is.
Het nieuwe kiesreglement is indertijd met
veel moeite samengesteld; was een product
van lang en moeizaam overleg en ten slotte
een nieuwe poging, nadat eenige andere
Proeven mislukt waren. Dat het uiterst
moeilijk, ja, onmogelijk is een systeem te vin
den, dat algemeene en volle bevrediging wekt,
moet voornamelijk geweten worden aan het
bestaande kiesstelsel met partijlijsten, waarop
iedere partij niet enkel de candidaten
foor al zijn te verwachten candidaten plaatst,
blaar bovendien een even groot getal plaats
vervangers. Dat lijstensysteem heeft de toch
kl reeds veldwinnende zucht naar groepsvor
ming, ook in de partijen zelf, verlevendigd
en aangevuurd en de partijleiders voor groote
moeilijkheden geplaatst.
Met haar nieuwe kiesreglement hoopte de
R.-K. Staatspartij alle klippen te omzeilen;
den kiezers zonder een van boven af opge
drongen adviés volle vrijheid in de keuze der
candidaten te laten en, door het vastleggen
Van enkele kwaliteitszetels er voor te waken,
dat de R.-K. Tweede Kamerfractie over de
juiste krachten zou beschikken, noodig in de
Politieke arena van het parlement.
In theorie een volmaakt stelsel! Maar, er
is nu eenmaal niets volmaakts in dit onder-
maansche, zeker niet in de politiek. Zoo
■Werd dan ook aanstonds bij de vaststelling
Van het nieuwe Kiesreglement door velen
Sevoeld, dat het Centraal College, bij het
kangeven van de kwaliteitszetels zich niet
zou kunnen onttrekken aan de figuren der
aftredende leden. Zoo zou, om een voorbeeld
te noemen, aan Limburg zeker een kwali
teitszetel worden toegekend, waardoor het
mogelijk zou zijn om mgr. Nolens in de
Kamer terug te krijgen. Het zou immers een
misdaad tegenover de partij zijn, om den
kundigen leider der R.-K. Tweede Kamer
fractie ook maar het geringste risico te laten
loopen niet herkozen te worden; en het zou
v. een fout van den eersten ran* zijn, om den
Limburgschen kiezers hun lijstaanvoerder te
ontnemen. Dit is slechts één voorbeeld, dat
met een tiental andere te vermeerderen zou
zijn. Er zou dus veel tact noodig zijn bij
het vaststellen der kwaliteitszetels.
Het nieuwe Kiesreglement heeft nu zijn
eerste vuurproef doorstaan. Wü behoeven er
ons niet over te verwonderen, dat na de pu
blicatie van de beslissingen van het Centraal
College geen volkomen tevredenheid in alle
kringen werd bereikt. Er zijn teleurgestelde
Personen; er zijn ook teleurgestelde groepen.
Het zal, na deze eerste werking van het re
glement, zelfs de vraag zijn of de nieuwe
regeling in de toekomst wel geheel ongewij
zigd gehandhaafd zal kunnen blijven.
Intusschen, dat is een ding van later zorg.
Voor heden is noodig, dat aan de bestaande
bepalingen formeel en stjikt de hand wordt
gehouden. Ieder orgaan van de partij doe
het hem toegewezen werk in volkomen zelf
standigheid, naar geest en letter van het
reglement. Zou men op één punt gaan af
wijken, dan is het hek van den dam en
Weten we niet, waar we zouden belanden.
Wanneer er fouten zijn of worden gemaakt,
moeten deze natuurlijk, zoo eenigszins moge
lijk, worden hersteld. Zoo weten wij b.v. voor
ons niet, of, wat met de toewijzing van den
middenstandszetel aan Zeeland (onderdeel
van een Kieskringcombinatie) geschied
is, wel heelemaal in orde is. De middenstan
ders hebben natuurlijk volmaakt recht deze
zaak op royale wijze uit te vechten.
Waar vooral tegen gewaakt moet worden
is, dat teleurgestelde personen weer een
geest in ons kiezerscorps gaan wakker roepen,
die juist door het nieuwe reglement, naar
We hoopten, zou zijn uitgebannen. Door het
Centraal College worden kwaliteitszetels
vastgesteld en vrije plaatsen aangewezen. De
keuze Vier personen van de candidaten be
hoort uitsluitend aan de kiezers. Laat men
dit toch vooral niet vergeten. Wanneer dus
In een bepaalden Kring een kwaliteit is
aangewezen met de kennelijke bedoeling om
een bepaalden aftredende candidaat te stel
len, doch de meerderheid der kiezers wijst
een ander dan den verwachte, dan mag
die keuze alleen dan ongedaan worden ge
maakt, wanneer de gekozene niet voldoet aan
de voorgsechreven kwaliteit. Wanneer om
een voorbeeld te noemen het Centraal
College (zooals gefluisterd wordt) in den
Kieskring den Bosch voor den kwaliteits
zetel van „militaire specialiteit" het aftre
dende lid dr. Deckers bedoeld heeft, doch
de kiezers zouden op die plaats minister
Lambcoy zetten, dan moest deze uitslag
Worden aanvaard. Dit is het risico van het
hieuwe systeem; dit is het recht der kiezers.
In dit licht gezien is ons onverklaarbaar
de actie, welke prof. Veraart, blijkens de
Zaterdag j.l. gepubliceerde berichten, tegen
be beslissingen van het Centraal College
heeft opgezet. De heer Veraart heeft bij de
Kangewezen kwaliteiten tevergeefs een plaats
v°or zichzelf gevonden. Daarover is hij zóó
Verbolgen, dat hij ontslag heeft genomen
als lid van het dagelijksch bestuur der
Party.
Dit is een dubbele fout. Wanneer men
Momenteel aan ervaren mannen als mgr.
Nolens, jhr. Ruys, prof. Aalberse enz. zou
vragen: op welke lijst komt gij bij de a.s.
verkiezingen te staan? zij zouden u ant
woorden: „dat zullen de kiezers uitmaken".
Ziedaar het eenig juiste, formeele stand
punt. Wat doet nu de heer Veraart? Voordat
nog zelfs de termijn van candidaatstelling
begonnen is, begint hij te protesteeren, dat
hij geen plaats heeft. Tegen wien? Tegen
de. kiezers? Neen, want die hebben nog geen
uitspraak gedaan. En toch zijn zij de eenigen,
die over de personen der candidaten te
beslissen hebben. De heer Veraart protesteert
tegen.het Centraal College, omdat dit voor
hem in den Haag niet zóó duidelijk een
kwaliteitszetel aanwees, dat iedereen aan
stonds zou zeggen: dat is voor den heer
Veraart bedoeld! Welke die kwaliteit dan
wel zou moeten zijn, is ons niet recht dui
delijk. In de Kamer heeft deze afgevaardigde
in de afgeloopen drie jaren zich toch zeker
niet een dusdanige, scherp omiynde positie
verworven, dat het Centraal College een stoel
met zijn bijzonder wapen moest klaar maken.
Het motief, dat de heer Veraart gevonden
heeft, om het Centraal College een verwijt
te kunnen maken, zonder zichzelf al te zeer
bloot te geven, is dan ook wei heel erg „ge
zocht". Voor Den Haag is een candidaat aan
gewezen, die de speciale belangen der arbei
ders zal behartigen, zooals elders voor de be
langen van den middenstand, den boeren
stand, enz. Dat mag niet, zegt de heer Ver
aart. Dat is niet de aanwijzing van een
„kwaliteit", maar van een „groep"!
De heer Veraart vergist zich formeel: voor
den Haag heeft het Centraal College een des
kundige op het gebied van Arbeidszaken en
Arbeidsrecht aangewezen. Wanneer de heer
Veraart hier niet gesteld wordt, is dit, omdat
de kiezers hem niet willen.
Het eigenlijke motief voor de boosheid des
heeren Veraart is, dat hij bij de werking
van het nieuwe kiesreglement, waaraan hy
zelf zijn zegen heeft gegeven, nu, bij de
eerste proef, tot de ontstellende ontdekking
komt, dat men, om candidaat van de R.K.
Staatspartij te worden, óf wel een politieke
figuur van eerste beteekenis moet zijn, die de
kiezers om strijd voor hun lijst opeischen;
of wel, een dusdanige beweging achter zich
moet hebben, dat men als vertrouwensman
van een groote groep op een kwaliteits- of
vrijen zetel gezet wordt.
Een derde mogelijkheid is, dat men in het
heele land zóóveel verspreiden aanhang heeft,
dat men een plaats buiten die twee moge
lijkheden om, verovert.
Indertyd heeft men aan den heer
Veraart een plaats gegeven op het politiek
advies, meenende daardoor een groote groep
z.g. Michaëlisten te bevredigen. De heer
Veraart zou nu de gelegenheid hebben te
toonen, dat dit geen vergissing is. geweest; hij
maakt zich integendeel boos. Wie zich kwaad
maakt, heeft ongelijk, zeggen de Franschen
en het lijkt wel, of zij dit spreekwoord voor
dit geval hebben uitgevonden. Bovendien
loopt de heer Veraart uit het dagelijksch
bestuur van de Staatspartij, omdat hij zich
niet wil neerleggen bij een beslissing van een
meerderheid. Dat is nog ondemocratisch
bovendien. En dat is zijn tweede fout!
De P.H.-A.E.N. Zaterdag te Constantinopcl
aangekomen
Het Persbureau Vaz Dias meldt:
Het vliegtuig, de P.H.-A.E.N., dat Zater
dag om 8.10 uur van Boedapest was ver
trokken, is des middags om 15.50 uur te
Constantinopcl aangekomen.
De toestand, waarin het vliegveld mo
menteel verkeert, is van dien aard, dat de
vliegers waarschijnlijk Zondag niet zouden
starten.
'-A'. -4: ffiiïjJtffiXifimltiiiffi'iï'
Aë: A'v-d:
Aan d'it verslag ontleenen wij:
Het aantal melkmonsters, dat op deug
delijkheid voor zuivelbereiding of consump
tie werd onderzocht, is gestegen tot 1685;
bij 347 monsters waren de resultaten afwij
kend. De monsters waren ingezonden door
13 boerderijen en 19 fabrieken.
Het feit, dat aan den zuivelconsulent
advies gevraagd wordt omtrent de kaasbe
reiding, sluit in, o'at er iets niet in orde is;
telkens kunnen dan opmerkingen omtrent
het gereedschap, de manier van bereiding,
enz. gemaakt worden. Tot leering van dege
nen, die dit jaarverslag lezen, verzamelde
de consulent eenigeadviezen in verband
met de bezoeken aan kaasboerderijen.
Verschillende excursion werden voorbe
reid' en doorgaans begeleid, b.v. van een
gezelschap landbouwers uit Luxemburg, van
eenige leeraressen in de zuivelbereiding uit
Engeland; van een aantal Amerikaarische
landbouwers met hunne vrouwen; van de
Vakschool voor Meisjes voor den Helder en
Omstreken, van de leerlingen van' d'en Al-
gemeenen Landibouwcursus te Wessp.
Er zijn 10 gewone melkoursussen gehou
den, n.l. Ie te Sohagerlbrug vanwege de Afd.
Landbouw; 2e. te Wieringerwaard; 3e te
Heerhugowaarö' en 4e te Beemster, vanwege
de Afdeeiingen van diezelfde Maatschappy.
Verder zijn er 6 cursussen gegeven van
wege het Melkcontröle-station te Amster
dam n.l. te Amstelveen, Sloten, de Om
val, Ouderkerk, Landsmeer en Broek' in Wa
terland. Het totale aantal leerlingen be
draagt 73, verdeeld over 12 groepen.
In de zomermaanden van het afgeloopen
jaar was de kwaliteit van ó'e kaas over
het algemeen bevredigend, en beter dan in
1926.
De prijzen van de kaas waren in de eer
ste helft van het jaar gemiddeld' f 2 a, f 3
per 50 K.G. lager dan in 1926, en in de
tweede helft ongeveer f 1 hooger.
In Januari schommelde de hoogste markt-
prys voor Edammer kaas 40 pl.. om d'e f 45
per 50 K.G.; op een stijging in Februari tot
f 49, volgde in Maart een daling tot weer
f 45, die zich in April voortzette, tot f 38.
Gedurende de maanden Mei, Juni en Juli
bleef de kaasprijs zeer regelmatig bij de
f 40; in Augustus liep hij op tot f 45 en in
September tot f 50deze noteering hand
haafde zich tot einde December.
De marktprijs van de boerenkaas ver
schilde in 1927 gemiddeld' weinig van dien
van de fabriekskaas.
De commissiekaas, vooral de hooggeel-ge
kleurde, noteerde gedurende een grooï ge
deelte van het kaasseizoen, n.l. van April
tot. en met Augustus, aanmerkelijk hooger
dan de kleine; verschillen van f 3 tot f 5
per 50" K.G. kwamen regelmatig voor; in
October en November werd voor de com
missiekaas geregeld' 1' 5 a f 6 per 50 K.G.
meer betaald, en op één marktdagbedroeg
het verschil zelfs f 9.
De aanvoer van ongemerkte kaas op de
marklKn is van geringe beteekenis.
De prijzen van de boter waren in de eer
ste 8 maanden van het afgeloopen jaar ge
middeld ongeveer gelijk aan die van 1926;
vanaf September waren ze 10 a 20 cent per
K.G. hooger.
In het begin van 1927 was de noteering op
de plaatselijke markten f 2.30 per K.G.; op
een stijging tot f 2.50 in Februari volgde in
Maart en April een vermindering tot f 1.90.
Deze prijs handhaafde zich, behoudens een
verbetering in Mei tot f 2.10, gedurende de
zomermaanden, om in September weer te
klimmen tot f 2.10.
In October en November bedroeg de bo-
terprijs f 2.40; begin December liep hij weer
terug tot f 2.10, om op de laatste markt
te eindigen met f 2.30.
Terwijl de heer D. op zijn z.g. driewieler
op den Aalsmeerderweg reed en vermoedelijk
niet tydig meer voldoende kon uitwijken voor
een naderenden auto, werd Ijij door het
motorrijtuig gegrepen en met fiets en al in
den graskant geworpen.
Later vond de bestuurder van een an
deren passeerenden auto hem aan den kant
van den weg liggen, badende in zijn bloed.
De chauffeur nam den man direct in zijn
auto op en bracht hem naar zijn woning,
alwaar geneeskundige hulp werd ingeroe
pen.
De bestuurder van den auto, waarmede de
aanrijding plaats had, was doorgereden.
Een weck extra-salaris voor het personeel
In de Zaterdag gehouden conferentie
tusschen de directie der Ned. Spoorwegen
en de vertegenwoordigers der personeel-
organisaties werd door eerstgenoemde mede
gedeeld, dat aan het personeel een week
extra-salaris zal worden toegekend, met
een minimum van dertig gulden.
Zooals men weet, was door de organisa
ties een halve maand salaris gevraagd, met
een minimum van 70.
De directie deelde evenwel in de confe-
fentie mede, dat met het oog op het groote
tekort van het pensioenfonds, vier a vijf
millioen gereserveerd moest worden, terwijl
de andere exploitatie-uitgaven belangrijk
gestegen waren, zoodat er van de hoogere
ontvangsten niet veel over zal blijven.
Hoewel de directie onsympathiek stond
tegenover het ongeorganiseerd personeel,
dat vergeleken werd met burgers, die hun
belastingplichten niet nakomen, wenschte
de directie de ongeorganiseerden ditmaal
niet van deze regeling buiten te sluiten.
Het extra-salaris zal op Maandag 24
december a.s. worden uitbetaald.
Voor degenen, die dit jaar met pensioen
den dienst hebben verlaten, wordt een zoo
danige regeling getroffen, dat voor elk
De nieuwe burgemeester van Uithoorn, de kwartaal, dat zy dit jaar nog in dienst
heer G. A. L. M. Vos de Wael, bracht ter 1 waren, een vierde gedeelte van het extra-
kennismaking een bezoek aan Uithoorn. j salaris zal worden uitgekeerd.
In den ouderdom van 64 jaar is, naar
eerst thans bekend wordt, te Schaerbeek
in België overleden de bekende tooneelspe-
ler Hubert la Roche, d'ie in ons land zeer
veel waardeering heeft geoogst voor zijn
schitterende vertolking van de hoofdrol in
Edmond Rost'ands Cyrano de Bergerac.
In 1864 werd Hubert la Roche te Ant
werpen geboren.
Aanvankelijk hadden zijn ouders een an
der ambt voor hem bepaald, doch een ar
beidsongeval was oorzaak, dat de behande
lende geneesheer hem aanraadde, naar een
ander beroep om te zien.
Hubert la Roche in „Tartuffe" bij het
Nieuwe Nederlandlsche Toonoel
In dien tijd reeds, op jeugdigen leeftijd,
had Hubert veel voorliefde voor het too-
neel en het doktersadvies was voor hem
een welkome aanleiding, om, hetgeen hij als
roeping beschouwde, te volgen.
Als 17-jarige jongeniant werd hij in 1881
bij den Kon. Viaamschen Schouwburg te
Antwerpen aangenbmen onder directie van
v. Doeselaere. In Antwerpen bleef hij niet
minder dan twintig jaar en genoot daar
een degelijke leerschool.
In dien tijd ook vestigde hij zich in Ne
derland veel naam door zyn gastvoorstel-
lingen als Cyrano de Bergerac.
In 1902 verliet Hubert la Róche Antwerpen
en kwam bij het „Nederlandsch Tooneei"
na het heengaan van Louis Bouwmeester.
Langzamerhand begon La Roche in Am
sterdam een bijzonderen roem te krijgen,
want ondanks zijn jeugd vertegenwoordigde
hij- er de groote oude traditie. Zijn uit
muntende spelkwaliteit werden in breede
kringen gewaardeerd.
Bij het uitbreken van den oorlog was la
Roche weder in Antwerpen by den Viaam
schen Schouwburg. Hij kwam echter over de
grenzen en werd'bij Heyermans geëngageerd,
waar hij tot 1916 bleef.
Toch is la Roche weer bij het Neder
landsch Toonoel teruggekeerd, waar hij bleef
tot het heengaan van Willem Royaards.
Daarna ging hij naar Antwerpen en Brus-
hel en maakte nog met Anton Verheyen een
tournée door Indië.
In den laa toten tijd woonde hij te Schaer
beek, waar hij gestorven is.
La Roche was ridder der Academische
palmtakken.
In allen eenvoud en stilte.heeft de be
grafenis van den kunstenaar plaats gehad.
Van de veiüngvereeniging „Flora" te
Rijnsburg, zijn de twee eerste kisten tul
pen naar Amerika verzonden per K. L. M.
naar Londen en dan verder per schip, zoo-
dat ze in 6'A dag in de Vereenigde Staten
zullen zijn.
Eikenhouten deuren en fragmenten van
bedsteden zullen aan het Rijk
worden verkocht
Reeds eenigen tijd geleden besloot de raad
der gemeente Zandvoort- het oude gebouw
van het Oude Mannen- en Vrouwengasthuis
te Zandvoort af te breken. Dit besluit werd
niet uitgevoerd, omdat er verzet tegen kwam
van het Departement van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, dat historische
waarde aan het gebouw toekende en daarom
op restauratie aandrong. Volgens deskundi
gen zouden de kosten van restauratie 16000
bedragen en deze kosten moesten gedragen
worden door Rijk, Provincie en Gemeente.
De gemeente stelde 4000 daarvoor beschik
baar, de provincie weigerde subsidie. Toen
kwam de laatste storm en een gedeelte van
het al zeer bouwvallige huis kon hem niet
weerstaan. De kósten van restauratie zouden
nog hooger worden. Ir. van der Steur, ver
tegenwoordiger van den minister in zake
monumenten, stelde een onderzoek in en nu
blijkt, dat tegen afbreken geen bezwaar
meer bestaat. Alleen werd van het Rijk ge
vraagd om de eikenhouten deuren en frag
menten van bedsteden te koopen. B. en W.
van Zandvoort stellen den raad hunner ge
meente daarom voor het gebouw af te breken
en de eikenhouten deuren en de fragmenten
van de bedsteden aan het Rijk te verkoopen
voor 250.
De schade wordt op bjjna 1 millioen
geraamd
Zeshonderd arbeiders werkloos
Zondag heeft te Helmond een enorme
brand gewoed, die het oudste en tevens
het grootste fabrieksgebouw van A. J.
Carp's Garenfabrieken, gelegen aan den
Kanaaldijk te Helmond, heeft verwoest. Om
streeks half tien in den ochtend werd de
brand door den portier van de fabriek ont
dekt. Vermoedelijk is het vuur ontstaan in de
zakdoekenmakerij van de fabriek. Het vuur
greep zoo snel om zich heen, dat, hoewel de
Helmondsche motorbrandspuit spoedig ter
plaatse was, het zich liet aanzien, dat deze
alleen het vuur niet meester kon worden.
Derhalve werd de hulp ingeroepen van de
Eindhovensche brandweer en binnen korten
tijd was ook de motorbrandspuit uit Eind
hoven ter plaatse.
Het vuur had zich intusschen over de ge
heele fabriek verspreid en ook de kantoren,
die in hetzelfde gebouw zyn ondergebracht,
werden aangetast. Aan behoud van het
gebouw viel dan ook niet' meer te denken.
De geheele fabriek werd verwoest. Van het
drie verdiepingen hooge gebouw is niet veel
meer dan een puinhoop overgebleven. De
brandweer kon niet veel anders doen dan
uitbreiding van den brand naar andere ge
bouwen voorkomen.
Bij het afzenden van dit telegram, Zon
dagmiddag, duurde de brand nog voort. Uit
de kantoren konden de boeken en andere
bescheiden -.verden gered. Overigens is de ge
heele inventaris van de fabriek en van de
kantoren verloren gegaan.
De oorzaak van den brand is tot nu toe
onbekend. De schade, die door verzekering
gedekt wordt, bedraagt eenige honderddui
zenden guldens.
Spoedig na het uitbreken van den brand
waren de directie en vele autoriteiten op het
terrein aanwezig. Vele honderden personen
sloegen het schouwspel gade. De nieuwsgie
rigen hadden zich opgesteld aan den over
kant van de Zuid-Willemsvaart in het Stads
park, vanwaar zij een prachtig gezicht had
den op het in lichtelaaie staande fabrieks
gebouw.
Door dezen brand zullen ongeveer zeshon
derd arbeiders werkloos worden. Het tweede,
kleinere, fabrieksgebouw van Carp's Garen-
fabrieken, dat op ongeveer 600 M. afstand
staat, bleef gespaard. Het is nog niet be
kend of ook deze fabriek, waar nog eenige
honderden arbeiders werkzaam zijn, ten ge
volge van den brand moet worden stopge
zet.
Na den brand
Omtrent den brand, die Zondag in Carp's
Garenfabrieken heeft gewoed, kan nog wor
den gemeld, dat na eenige stagnatie een
groot gedeelte van de arbeiders in de andere
fabrieken te werk kan worden gesteld. Een
groot aantal leden van het kantoorpersoneel,
de arbeiders uit de droogkamer, de roodver-
verij, de magazijnen, de boekbinderij en de
drukkerij zijn op het oogenblik werkloos. Het
geheele personeel is evenwel tegen bedrijfs
schade verzekerd, zoodat de loonen toch uit
betaald zullen worden. In totaal zijn onge
veer 900 personen bij Carp's Garenfabrieken
werkzaam.
Wy lezen in „De Kathedraal" het volgen
de stukje, onderteekend door Jan Eloy en
Leo Brom.
Het nieuwe parochie-altaar, dat niet al
leen op gewone werkdagen, maar ook op
alle Zondagen en bij alle plechtigeheden,
welke niet door Z. D. H. den Bisschop ver
richt worden, in het middelpunt staat van
de vrome belangstelling der geloovigen,
heeft thans in 't zich zoo prachtig uit het
kerkschip verheffend nieuwe parochiale
priesterkoor een waardige en vooral ook 'n
doelmatige plaats verkregen, waar het voor
iedereen, ook voor hen, die meer achteraan
in de kathedraal plaats nemen, goed zicht
baar is.
Deze nieuwe plaatsing eischte ook een
nieuw altaar, dat niet alleen in materiaal
en vorm en versiering edeler mocht worden
dan het vroegere altaar, maar tevens beant
woorden moest aan den practischen eisch
van zoo gering mogelijke gezichtsbelemme
ring bij plechtigheden op het bisschoppe
lijk hoogkoor. Toen ons dan ook het ont
werp voor dit altaar door den Hoogeerw.
Heer Plebaan was opgedragen, werd in ver
band met dezen eisch dadelijk gedacht aan
een geheel open altaartombe, n.l. een groote
mensa, die met opzet hier vrij fijn en dun
werd gehouden, rustend op vier eenvoudige
rechthoekige pijlers, welke op een gezamen
lijk voetstuk zyn geplaatst. Deze open tafel-
vorm, welke niet alleen hier de meest doel
matige was, maar die in deze vormgeving
tevens de oudste en schoonste tradities van
het Christelijk altaar in zich sluit, leidde
van zelf tot de gedachte de open ruimte
onder het altaar te benutten. En wat zou
men hier anders plaatsen dan de relieken
der Heiligen? Werd niet reeds in de Cata
comben boven het' graf der heiligen het
Heilig Offer opgedragen? En welke Heilige
zou dan hier meer deze eereplaats verdienen
St. Bavo? Zoo stond dus spoedig de opzet
vast: onder de mensa van het parochie-
altaaT zullen eens de relieken van den H.
Bavo rusten in een kostbaar reliekschrijn,
zooals de middeleeuwen er in zoo weerga-
looze pracht hebben nagelaten. Dit deel van
den opzet blijft voorloopig nog schoone toe-
komstd room!
De bronzen hekken, die de ruimte onder
j het altaar veilig omsluiten en waarvan wel-
licht velen het doel niet direct zullen heb
ben begrepen, vinden in deze toekomstplan
nen hun verklaring. Tusschen het kostbaar
marmer van het altaar, rijk geaderd
„Brêche Monta-Alto", maken de strenge
eenvoudige, maar met bijzondere zorg be-
werkte bronzen hekken een forschen indruk
en geven ons tegeiyk de lichte, tintelende a
jour vulling, die dit altaar daar juist noo
dig had.
Bij bisschoppelijke plechtigheden in het
hoogkoor kunnen deze hekken geheel ge
opend worden, zoodat dan nog slechts de
marmerpijlers blijven en een goed gezicht op
Een felle brand heeft de garenfabriek der
firma Carp te Helmond verwoest. De schade
wordt op bijna, 1 millioen geraamd.
In de Zaterdag gehouden conferentie tus
schen directie en personeelsorganisaties der
Ned. Spoorwegen, heeft de directie medege
deeld, dat besloten is één week extra-salaris
met een minimum van 30 te verleenen.
Hubert Ia Roche f
Het uittreden van Prof. Veraart uit het
Dagelijksch bestuur der R. K. Staatspartij.
De motieven.
De Sociaal-economische toestand van Ne
derland in het derde kwartaal van 1928.
De zitting van den Volkenbond gesloten.
Het incident tusschen Dr. Stresemans en
Zaieski. Het officieele communiqué.
Het conflict tusschen Bolivia en Paraqnay
De eerste gevechten. Paraguay mobiliseert
Z.H. de Paus en de koning van Spanje bie
den bemiddeling aan.
Een onderzoek naar de geestvermogens
van den vroegeren Franschen minister van
financiën, Klotz.
De positie van de „Celtic" wordt nitersi
netelig geacht
Het officieel rapport omtrent de scheeps
ramp van de Vestris. Gebrek aan discipline
onder de equipage.
Barometerstand 9 uur v.m. 7.64, stilstand,
OPTICIENS FABRIKANTEN
LICHT OP: De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.16 uur.
Hoogste Barometerstaand 775.8 m.M. te
Hernosand.
Laagste Barometerstaand 749.3 m.M. te
Acureyri.
Verwachting: Matige tot zwakken later
weer toenemende NAV. tot W. of Z.W.
wind, nevelig tot zwaar bewolkt, we.inig of
geen neerslag, om het vriespunt des nachts,
over dag matige dooi.
het bisschoppelijk altaar ook onder de
mensa van het parochiealtaar onbelemmerd
mogelijk is.
Een bronzen voetstuk voor het kruis met
licht beweegbare draaischijf en een paar
lage bronzen kaarsbanken, waarop in open
bewerkte gulden letters het Christusmono
gram en het opschrift „Altare privilegiatum
quotidianum perpetuum" is aangebracht, vol
tooien dit in allen eenvoud van vormen zeer
plechtige altaar.
Het groote bronzen altaarkruis, een werk
van wijlen den edelsmid Jan Brom, ge
plaatst tusschen de onlangs vervaardigde
zes forsche bronzen kandelaars vervolmaken
het altaar.
Wanneer de allengs vermaard geworden
mildheid van St. Bavo's parochianen straks
de plaatsing van het reliekschrijn van St.
Bavo mogelijk zal maken en dit schrijn
zal iets heel moois, een pronkstuk, de trots
van St. Bavo moeten worden en zóó, dat
het volgens overoud gebruik in processie
mede omgedragen kan worden wanneer
straks de rijkdom van dit schrijn zal flonke
ren in den schemer onder het altaar en
wanneer dón nog eens, later-later, e
bronzen koorhek dat nog slechts voor een
klein deel naast den Bisschoppëlüken troon is
aangevangen, zal zijn voortgezet tot rond
om het heele koor en dus ook als achter
grond van dit altaar zijn bronzen weelde van
wierook- en myrrheplanten omhoog zal
stuwen, dan zal het aanvankelijk zoo stief
moederlijk bedeelde parochiealtaar zijn ge
worden tot een waarlijk grootsche blijvende
hulde van de parochie ven St. Bavo in de
eerste plaats aan Hem, die Zich op dit al
taar eiken dag offert en voorts aan den rid
derlijken Patroon, wiens eerbiedwaardige
overblijfselen er een waardige bewaarplaats
zullen vinden.
Zaterdagmiddag gevoelde de heer Padt,
wethouder van onderwijs te Zandvoort, zich
niet wel en moest zich naar huis begeven-
Een geneesheer constateerde blindedarmont
steking en achtte opname in een ziekenhuis
noodzakeiyk. Hij is Zondagmiddag opgeno
men in het Diaconessenhuis te Haarlem.
