Binnenlandsch Nieuw
Gemengd Nieuws
VOOR DE HUISKAMER
derde blad
3
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
- MAANDAG 17 DECEMBER 1928
BLADZIJDE 1
De kwestie der
kwaliteitszetels
Minister Kan naar Drente
Prins Hendrik en de
Od-Fellows
Rondom de kwaliteitszetels
De onderhandelingen tus-
schen Nederland en België
De binnenlandsche
sociaal-
economische toestand
Het maximum-gewicht
van postpakketten
SOCIAAL LEVEN
Kath. Jonge Werkgevers
vereeniging
Stedebouw en ruil
verkaveling
Natuurbescherming in
Indië
KERKNIEUWS
Het internationaal
Eucharistisch congres
De Zoete Lieve Vrouwe
van den Bosch
RECHTSZAKEN
Met een mes gestoken
VERKEER EN POSTERIJEN
Verbluffende staaltjes van
brutaliteit
Tusschen een hefbrug
bekneld
Tragisch auto-ongeluk
Gevaarlijk sneeuwballen
gooien
„Geluktelegrammen''
Jan
Het uittreden van Prof. Veraart uit het
dageiyksch bestuur der R. K. Staatspartij
Zaterdag j.l. deelden wij reeds mede, dat
Prof. dr. J. A Veraart in verband met het
door het dagelijksch bestuur der R. K.
Staatspartij onbeantwoord laten van een be
roep van het bestuur der R. K. Rijkskies-
kringorganisatie te 's Gravenhage inzake
het aanwijzen der kwaliteitszetels uit het
Dagelijksch bestuur der R. K. Staatspartij is
getreden.
Genoemd beroep is neergelegd in een
schrijven van het bestuur der R. K. Rijks
kieskring-organisatie 's Gravenhage van 3
December J.l. dat luidt als volgt:
..Aan het dagelijksch bestuur der
R. K. Staatspartij te 's Hertogen
bosch,
Mijne Heeren,
In zijn vergadering van Vrijdag 30 Novem
ber j.l. behandelde het voltallig kringbestuur
van de R. K. Kiesvereeniging. 's Graven
hage o.a. het beredeneerd verslag over de
werkzaamheden van het centraal college,
bedoeld in hoofdstuk II van het Kiesregle
ment 1927 der R. K. Staatspartij.
Met verwondering nam het kringbestuur
kennis van eenige onderdeelen van dit ver-
In de eerste plaats werd onze aandacht
getroffen door de laatste alinea op bladzijde
1, aanvangende met: ..Bij de besprekingen
over de formuleering der kwaliteit^ sub 9
enz., tot aan: „te kunnen volstaan.'
Het kringbestuur is van meening, dat geen
enkele bepaling in art. 8 van het kiesregle
ment 1927 het centraal college de bevoegd
heid geeft een bepaling vast te stellen als
in deze alinea is vervat. Immers alinea 3
van genoemd artikel geeft niets anders
dan de omschrijving van een speciale kwa
liteit zonder meer, terwijl alinea
4 nog het recht geeft: „een dui
delijke en concrete, zoo noodig in bijzon
derheden afdalende omschrijving van de
kwaliteit" te geven. Dat het centraal college
er nu toe komt om bepaalde deskundigen
op het gebied van een bijzondere kwaliteit
uit te sluiten, is - naar eenstemmig oor
deel van het kringbestuur met ®£^ers
te beschouwen dan als een overschrijding
van bevoegdheden.
Op bladz. 2 van het verslag, trof ons
Kringbestuur aan de verdeeling van de 18
kwaliteitszetels over de lijsten. Bij de groep
Den Bosch—Zeeland bv. leest men: „Des-
deskundige op het gebied van middenstands
zaken en het middenstandsvraagstuk."
(Deze kwaliteitszetel is bedoeld als de zetel
voor Zeeland).
Tevergeefs heeft het Kringbestuur zich
afgevraagd waaraan het Centraal College
de bevoegdheid ontleent om deze aandui
ding te geven.
Alweer geeft geen enkele bepaling san het
Centraal College het .recht om zetels voor
bepaalde kieskringen binnen bepaalde
samenvoegingen van Rijkskieskringen te
reserveeren.
Dit komt dan ook nergens voor, noch bij
de groep Amsterdam—Rotterdam-s-Gra-
venhagtb noch bij de groep Haarlem-Den
Helder, noch elders.
Deze beide overschrijdingen van bevoegd
heid acht ons Kringbestuur van zeer ern-
stigen aard. Immers, van meet af aan kun
nen nu de kiesvereenigingen in de periode
15 December 528-15 Januari '28 op een
dwaalspoor worden gebracht. Volkomen ten
onrechte zullen de verschillende besturen en
groenen van leden meenen. dat zij in de
aanwijzing van candidaten beperkt zijn op
een wijze, welke het kiesreglement niet kent.
Oo deze manier zullen verschillende ®onfl -
ten kunnen ontstaan. Waar moet het bo
vendien heen, indien het van bovenaf met
zo nauw genomen wordt met de zeer pre-
ciese bepalingen van het kiesreglement? Een
hopelooze verwarring en noodelooze verbit
tering zullen daarvan onvermijdelijk het ge-
^fet^Kringbestuur van. de R. K Kiesver-
eeniging Rijkskieskring 's-Gravenhage doet
dan ook vol vertrouwen een beroep op het
dagelijksch bestuur tot handhaving van e
geschreven recht in de R. K. Staatspartij.
Het grondt dit beroep op art. 21 van het
partyreglement ..maatregelcn tegem n^ati-
gen en beslissing van geschülen Het dage
lijksche bestuur toch is in dat artikel aange
wezen als het college, belast met de hand
having van het recht in de partij.
Mitsdien verzoekt ons kringbestuur het
dagelijksch bestuur zoo spoedig mogelijk,
want de tijd dringt hieromtrent een be
slissing te willen nemen en die aan alle
Rbkskieskring-organisaties mede te deelen
Het, kringbestuur verzoekt, u drir>~°nd een
beslissing t» willen mededeelen. opdat deze
nog gelegenheid hebben de onder hen res-
sorteerende kiesvereenigingen te waarschu
wen. waardoor mogelijk kwade gevolgen
kunnen worden verhinderd.
Met de meeste hoogachting,
Voor het bestuur vsn de R. K. Kies
vereeniging Rijkskieskring 's-Gravenhage.
w.g. W. J- VAN DIJCK, Secr.
De motieven van prof. Veraart
Naar aanleiding van dit uittreden van
prof. Veraart heeft de „Resb." zich om na
dere inlichtingen gewend tot nrof Veraart,
die zijn besluit als volgt motiveerde:
Er dreigt op dit oogenblik allerlei verwar
ring en teleurstelling ten gevolge van een
overschrijding der bevoegdheden door het
Centraal College, volkomen in strijd met ar
tikel 8 van het nieuwe Kiesreglement.
Wat in Utrecht gebeurd is ten opzichte
ven den middenstanöskwaliteitszetel en de
vier zetels voor arbeidsvraagstukken, is vol
komen in strüd met den geest van artikel
8. In een vermoeiende vergadering heeft men
ten slotte onder dreigement en om beoaalde
moeilijkheden te ontwijken, een interpellatie
van artikel 8 toegelaten, welke tot veel groo-
tere moeilijkheden zal leiden.
De R. K. middenstand heeft daarom het
partijbestuur gevraagd, vóór 15 December
wanneer de werkzaamheden voor de candi-
daatstelling beginnen de bezwaren tegen
deze interpretatie onder de oogen te zien en
een beslissing te nemen.
Alle voorzitters van de parochiale kies
vereenigingen in Den Haag hebben hetzelfde
gedaan.
Ook ik zelf, aldus prof. Veraart, heb mijn
collega's in het partijbestuur verzocht vóór
15 December bijeen te komen, ten einde, al
vorens de kiezers aan het werk gingen, een
uitspraak van 't partijbestuur uit te lokken,
of de beperking in Utrecht aan de kwali
teitszetels toegevoegd, toelaatbaar is.
De meerderheid van het partijbestuur
heeft dit echter niet noodig geacht.
Het gevolg is, dat men nu de kiezers in to
tale onzekerheid. Tegen elkaar laat opbot-
sen en een groote ontstemming te voorschijn
roept.
Voor een dergeiyk beleid kan ik als lid van
het partijbestuur gen enkele verantwoorde
lijkheid dragen, aldus prof. Veraart en
daarom heb ik gisteren op 14 dezer, mijn
ontslag genomen.
Op de vraag of het juist is, dat hij geen
vrijen zetel wenscht te aanvaarden, ant
woordde de hoogleeraar, dat de zaak iets
anders is. Hij kan zich niet laten diskwali-
ficeeren als deskundige op het gebied van
arbeidszaken. Wanneer men tegen mij zegt:
U is niet geschikt om arbeidsvraagstukken
te behandelen in de Kamer, dan is dit voor
hem degradatie waarin hy onmogelijk zon
der meer kan berusten.
Had men voor Den Haag twee kwaliteits
zetels aangewezen, een voor een binnen
landsch bestuur en een voor financiën of
militaire zaken bijv., dan zou hy zonder
bezwaar een vrijen zetel hebben aanvaard.
Maar wanneer men zegt, daar is in Den
Haag een kwaliteitszetel van arbeidszaken
maar gij Veraart komt daarvoor niet in
aanmerking, dan legt hij zich daarbij niet
neer.
Hy zal zich dan ook wel degelijk voor de
zen zetel Candida at laten stellen en wacht
met vertrouwen de beslissing van 't partij
bestuur af of hij voor dezen kwaliteitszetel
al of niet in aanmerking komt.
De kwaliteitszetel voor den
Middenstand.
De leden van het Centraal College, aan
gewezen door het hoofdbestuur van den
Ned. R. K. Middenstandsbond, hebben zich
gewend tot den voorzitter en secretaris van
het Centraal College, tevens voorzitter en
secretaris van het bestuur der R. K. Staats
partij, naar aanleiding van de passage in
het beredeneerd verslag der vergadering van
het Centraal College hetwelk zegt dat de
Middenstandszetel bedoeld is voor Zeeland-
werking met de Vereeniging van Nederland-
sche Gemeenten, een commissie ingesteld
ter bestudeering van een wettelijke rege
ling van den stedebouw, waarin ook het
vraagstuk der ruilverkaveling ter sprake
komt, waarover wij op 1 December 1.1. een
beschouwing van den heer W. H. Doorman
publiceerden.
Die commissie bestaat uit de heeren H.
P. J. Bloemers, H. de Bordes, mr. P;
Drooglever Fortuyn, mr. D. Hudig, prof.
dr. G. A. van Poelje, prof. mr. dr. V. C.
van der Pot, ir. P. Bakker Schut, J. J.
Talsma en mr. J. Vink.
Heden brengt minister Kan, vergezeld van
den heer Meyer de Vries, een bezoek aan
Drente. Het ligt in het voornemen van den
minister, die door den Commissaris der
Koningin, mr. J. T. Linthorst Homan, zal
worden rondgeleid, allereerst tegenwoordig
te zyn bij het in gebruik nemen van de
sluis in het nieuwe kanaal RuinenSchoon
oord; daarna zal het buurthuis te Emmen-
Erfscheiderveen worden bezocht, terwijl men
slotte in den middag de werkzaamheden van
net waterschap De Oude Vaart door den mi
nister officieel voor aangevangen zullen
worden verklaard. Op verzoek van de ver-
veners heeft de minister zich mede bereid
verklaard te Emmen een deputatie uit hun
midden te ontvangen.
De „Limb. Koerier" schrijft:
„Het ligt niet in onze lijn, critiek uit te
oefenen op handelingen van leden van het
Koninklijk Huis. De noodzakelijke vrijheid
van beweging, die door den aard hunner
hooge positie toch reeds eenigszins is in
geperkt, dient hun onverkort te worden
gelaten.
Toch kan het, in het belang der hoogge-
plaatsten zeiven, somwijlen bij uitzondering
nuttig zijn, er hen op te wijzen, als zij te
goeder trouw door onvoldoende of verkeerde
voorlichting, daden stellen, die in uitgebrei
de kringen van ons volk hun aanzien gevaar
doen loopen een ernstige vermindering te
ondergaan.
De Prins-Gemaal geniet öngetwijfeld in
breede volkslagen een zekere populairiteit
door zijn goedhartigheid, eenvoud en onge
kunsteld optreden.
Des te meer heeft 't het katholieke volks
deel en ongetwijfeld ook een aanzienlijk
deel der rechtzinnige protestanten on
aangenaam getroffen, te vernemen, dat de
Prins het beschermheerschap van de Cen
trale Commissie voor maatschappelijk werk
der Independent Order of Odd-Fellows in
Nederland op zich heeft genomen.
De Orde der Odd-Fellows is een geheim
genootschap. „De broederbond is gesloten
voor vreemde indringerij," zoo drukt het de
„Broederschap-federatie" zelve in hare 2e
uitgave van Nov. 1921 op blz. 24 uit.
Dit feit alleen reeds maakt het onwen-
schelijk, dat iemand, die in ons Staatsbestel
een zoo hoogen rang bekleedt als de Prins
der Nederlanden, zich met een verdoken
gezelschap op eenigerlei wijze in verbinding
stelt. Zelfs als die verbinding geschiedt via
een onderdeel ervan, dat vooropzet, zich
meer in het bijzonder met ethisch-sociale
doeleinden bezig te houden.
Dergelijke doeleinden behoeven niet langs
geheimgenootschappelijken weg te worden
nagestreefd
De organisatie-vorm der Onafhankelijke
Orde van Odd-Fellows (leterlijk wil dit zeg
gen: Zonderlinge Gezellen of Rare Snaken)
is in zijn grondwezen dezelfde als die der
Orde der Vrijmetselaren die der gesloten,
voor niet-ingewijden ontoegankelijke Loges.
„De Loges zijn de werkplaatsen, waar het
Ordewerk wordt verricht, en waar de leden
wekeiyks samenkomen."
In de „R. K. Werkgever", orgaan van de
Algemeene R.K. Werkgeversvereeniging en
van het R.K. Verbond van Werkgevers-
vakvereenigingen, schrijft de heer P. J. J.
Asselbergs, voorzitter der Alg. R.K. Werkge
versvereeniging, een beschouwing over de
kwaliteitszetels, zooals die door het Centraal
College der R. K. Staatspartij zyn vastge
steld.
De heer Asselbergs merkt daarin o.m. op,
dat by een stelsel van kwaliteitszetels onver
brekelijk een stelsel van zeer groote kies
districten past.
Door deze conclusie niet te aanvaarden,
aldus de schrüver, heeft de katholieke partij
aan de kiezers een eisch gesteld ,die in me
nig district tot moeilijkheden aanleiding
moest geven.
Hier treft echter het Centraal College geen
verwijt. De fout ligt bij het kiesreglement,
dat nu eenmaal betrekkelijk kleine kiesdis
tricten voorschrijft en bij het Partijbestuur,
dat aan dat voorschrift een toepassing heeft
gegeven, waardoor meer dan noodig de ver
brokkeling in de hand is gewerkt.
Met het kiesreglement in de hand zou het
Partijbestuur het land in 4 a 5 districten
hebben kunnen verdeelen. In plaats daarvan
heeft dat bestuur het land in 9 stukken ge
splitst.
De heer Asselbergs somt verschillende be
zwaren op, welke z.i. het gevolg zullen zyn
van een dergeiyke toepassing van het kies
reglement en besluit aldus:
Het zal ons niet verbazen, wanneer na de
verkiezingen de Staatspartij wel tijdig zorg
zal dragen, dat haar verkiezingsreglement
eens duchtig zal worden herzien.
Tot zoolang echter zal zy moeten roeien
met de riemen, die zy heeft.
Wij vreezen echter, dat het bootje wel
eens schommelen zal. Het is de taak der
ervaren stuurlieden to make the best of it.
2. het gebied van den Piek van Indra-
poera op Sumatra;
3. het Niroegebied op Sumatra;
4. het eiland Komodo.
De juiste begrenzing der reservatiën zou
nader kunnen worden vastgesteld, rekening
houdende met den plaatselijken toestand.
De voorstellen omtrent de reservatiën
houden rekening met de bevolking en met
de cultures, d. w. z. zij hebben betrekking
op terreinen, die zeer spaarzaam bewoond
zijn en waar de cultures zich niet gevestigd
hebben. Adressanten zijn er van overtuigd,
dat deze omstandigheden het mogelijk zul
len maken, dat aan het verzoek der com
missie zonder bezwaren kan worden vol
daan.
De brief is verzonden met een aanbe
veling van den Minister van Koloniën, die
zelf lid van de commissie is.
Het antwoord van België
De Belgische nota van antwoord op het
rapport der deskundigen in zake een Neder-
iandsch-Belgisch verdrag, zal, naar net
„Hbld." verneemt, begin dezer week aan de
Nederlandsche regeering worden overhan
digd. De tekst is thans klaar, doch die wordt
nog eens door de technische diensten van
het departement van buitenlandsche zaken
herzien.
Aan de eerstkomende vergadering van den
Belgischen ministerraad op heden of Dins
dag a. s. wordt de nota ter goedkeuring
voorgelegd. Zij zal niet openbaar worden
gemaakt.
Naar verluidt, legt de Belgische regeering
er uitvoerig haar standpunt uit en antwoordt
zy op enkele bezwaren van Nederlandsche
zyde, in verband met het Maarregiem en de
verbinding Luik—Rotterdam geuit.
In liet derde kwartaal van 1928
De door de afdeeling voor Soc.-Econ. Sta
tistiek van het Centraal Bureau voor de
Statistiek samengestelde kroniek verstrekt
omtrent Nederland tal van gegevens betref
fende onderwerpen van socialen en econo-
mischen aard en wel in de eerste plaats om
trent den algemeenen bedrijfstoestand.
Hoewel in bijzondere gevallen niet beter,
meermalen zelfs ongunstige, dan in vorige
perioden, bleek deze in Nederland in het
3e kwartaal van 1928, alles bijeengenomen
eer iets vóór den achteruitgegaan te zijn.
Met betrekking tot den toestand der indus
trie en den stand der arbeidsmarkt, wordt
opgemerkt, dat de algemeene toestand tot
zekere hoogte niet onbevredigend mag wor
den genoemd, al dien men de grootere of
kleinere bezwaren, die werden ondervonden,
niet uit het oog te verliezen. In vergelijking
met verleden jaar, was de werkloosheid in
de meeste beroepsgroepen afgenomen, over
het geheel zelfs niet onbelangrijk.
Handelsbeweging
Ten aanzien van de handelsbeweging
wordt geconstateerd, dat de waardecyfers
van in- en uitvoer, die van de beide ver
geleken kwartalen (3e kwartaal 1927 en 2e
kwartaal 1928) hebben overtroffen. De uit
voer nam het meest toe, zoodat de handels
balans gunstiger werd. Dit demonstreerde
zich ook hierin, dat een hooger percentage
van de waarde van den invoer door uitvoer
werd gedekt dan in de beide andere kwar
talen.
In verschillende takken van den goede
renhandel (suiker, rubber, cacao, copra,
j kapok, thee, ryst, wol, vlas) heerschte een
over het geheel tamelyk lustelooze of gedruk
te stemming. Ook de markten voor huiden
leder, katoen, plantaardige oliën en graan,
kenmerkten zich door een neiging tot dalen.
Gunstiger berichten kwamen in omtrent
den handel in cacao, groenten, versch en
geïmporteerd fruit, aardappelen, koffie,
specerijen, dierlyke vetten.
Havenverkecr
De cijfers nopens het verkeer in onze
voornaamste havens, waren weliswaar over
de geheele lijn gunstiger dan in het vorige
kwartaal, maar zy vertoonden ten opzichte
van het 3e kwartaal van 1927 hetzelfde
beeld, dat zich in het 2e kwartaal aftee-
kende, n.l., dat van vooruitgang voor de Am-
sterdamsche haven en van eenigen terug
gang voor de Maashavens.
Het decres van de Rijksmiddelen, samen
hangende met de belastingverlaging, bleef
aanhouden.
Landbouw
Wat de overige bedrijfstakken betreft,
valt nopens den toestand van den landbouw
op te merken, dat deze belangrijk gunstiger
was, dan in het 3e kwartaal van menig
vorig jaar.
Vlsscherü
De stoomtreilvisschery gaf bevredigende
besommingen, echter in Juli over het geheel
slechts matig, mede door de vaak lage
vischpryzen (warm weder)zij bleven in-
tusschen meestal, hoewel de vangsten door-
eengenomen wat ruimer waren, gemiddeld
iets ten achter bij verleden jaar. De uit
komsten der dryfnetvisscherij op haring,
waren, uitgezonderd in Juli (vrij sterke
prysdaling van de maatjesharing) over het
geheel bevredigend tot goed of zelfs zeer
goed en beter dan in 1927.
Behalve de gebruikelyke Nederlandsche
conjunctuurlynen, zijn in de als afzonder-
lyke brochure uitgegeven kroniek nog opge
nomen eenige lynen betreffende de conjunc
tuur der Nederlandsche cacao- en chocolade
nijverheid.
In een nota, naar aanleiding van het
verslag inzake het wetsontwerp tot wijzi
ging van den pakketpostwet, zegt de Mi
nister van Waterstaat, voorloopig meenen te
moeten afwachten, hoe de verhooging van
het maximum tot 7 K.G. zal werken.
Zoodra de financieele omstandigheden
zullen veroorlooven, dat ten aanzien van de
P. T. T. met tariefsverlaging wordt ver
der gegaan, zal verlaging van het port der
binnenlandsche postpakketten mede een
punt van overweging uitmaken.
De half jaarlijksche vergadering.
De R.K. Jonge Werkgeversvereeniging
heeft te Rotterdam haar iialfjaarlijksche
bijeenkomst gehouden, die door vele leden
werd bijgewoond.
De voorzitter, ó'e heer Laurent Janssens
C.zn. zag in die groote opkomst een teeken
van de groeiende activiteit in de vereeni
ging. Dit laatste blijkt overigens uit het
groot aantal actieve studie-clubs in verschil
lende deelen des lands. Een prijsvraag wordt
uitgeschreven over de „Code Social". Spr.
bracht een bijzonder woord van hulde aan
d'en secretaris, mr. G. A. J. M. Mutsaerts,
voor zijn mooie brochures. In aansluiting
hieraan, wees spr. op den byzonderen plicht
der Katholieke jonge werkgevers ten aan
zien van de gehoorzaamheid aan het Ker
kelijk gezag in kwesties betreffende de Ka
tholieke Staatspartij, de kleeding der vrou
wen en meisjes, leeken-apostolaat, organi-
satie-reoht, e.d. Denkt er om, zoo vermaande
spr. de leden, er wordt door het volk op
onze handelwijze in alles gelet. En men ver
wacht een voorbeeld.
Het grocte belang van het vormen van
degelijke leden der Katholieke standsorga
nisaties besprekend, wees spr. op de ver-
aeniging van de jonge werknemers. Veel
idealen wachten nog op verwezenlijking,
maar in ons moet steeds de overtuiging
leven, dat alleen door een omvorming van
de maatschappij in katholieken geest de
problemen van dezen tyd kunnen worden
•opgelost.
Na dit openingswoord, werden de notulen
van de 25ste algemeene vergadering goed
gekeurd.
In de vacature, ontstaan door het voorge
nomen aftreden van den huidigen penning
meester, den heer Egb. Slaghek, die zich
niet meer herkiesbaar stelt, werd gekozen
de heer P. Man-es uit Amsterdam, die 1
Januari in functie zal treden.
Daarna hield de nieuwe adviseur der ver
eeniging, prof. dr. A. Weve O. P. een en
thousiaste rede over: „Idealisme".
Het Nederlandsche Instituut voor Volks
huisvesting en Stedebouw heeft, in samen-
De Nederlandsche Commissie voor Inter
nationale Natuurbescherming heeft een
brief gezonden aan den Gouverneur-
Generaal van Nederlandsch-Indië, waarin
zy als haar oordeel uitspreekt, dat, ten
einde het uitsterven van bepaalde diersoor
ten te voorkomen, het stichten van reser
vatiën in Nederlandsch-Indië dringend
noodig is. Zy geeft Zyne Excellentie in
overweging, als eerste stap vier reservatiën
te stichten, nl.:
1. Op het grensgebied der Gajoe- en
Alaslanden op Sumatra;
In 1932 in Ierland?
De „Universe" ontvangt uit Rome bericht,
dat het internationaal Eucharistisch Con
gres in 1932, dat in Argentinië zou worden
gehouden, misschien in Ierland zal plaats
hebben wegens het vijftiende eeuwfeest van
Shit Patricks komst aldaar.
Op 27 December as. zal te 's-I-Iertogen-
bosch feestelijk herdacht worden het feit,
dat het wonderbeeld der Zoete Lieve Vrouwe
van Den Bosch voor 75 jaar aan die stad
werd truggeschonken; voorts wordt dan her
dacht de plechtige kroning voor 50 jaar.
Het feest zal worden voorafgegaan door 'n
triduum in alle parochiekerken.
De rechtbank te Assen heeft- behandeld de
zaak tegen B. H. M„ arbeider te Zwartemeer
die aldaar in den avond van 4 Nov. Geert
Harbers met een mes een diepe snede in
den hals heeft toegebracht, waardoor deze
ernstig verwond is geworden.
Onveilig Oost-Brabant
Men schrijft uit Oost-Brabant aan de
„Nieuwe Venl. Ct.":
Roofpogingen, aanrandingen en dergelijke
boosdoenerijen, komen in Oostelyk Noord-
Brabant in die mate voor, dat het vermoeden
gewettigd is, dat een goed-georganiseerde
dievenbende dit deel der provincie tot haar
operatieveld gekozen heeft. Tal van platte
landsbewoners zyn er reeds de dupe van ge
worden. Wanneer men even nagaat waar de
„heeren" tot nu toe op bezoek zijn geweest,
dan behoeft het niet te verwonderen, dat men
er van overheidswege over gaat denken, om
tegenover die inbrekersmacht, versterkte poli
tiemacht te gaan stellen, want het getal
nachtelyke inbraken wordt zoo groot, dat de
politie daartegen op het oogenblik absoluut
machteloos staat. Bijna geen plaats werd ge
spaard en 't eene geval is in brutalen opzet
en uitvoering al erger dan het andere. Dit
bleek om. uit den brutalen roof-overval te
Oploo, waar de dader(s) jammer genoeg door
de politie niet gevonden is (zijn), maar dat
bleek ook uit de nachtelijke inbraken te Boe
kei, Mill, Oss, Heesch, Uden en verschillende
andere plaatsen. Ze gaan tegenwoordig op
stap soms nemen ze een auto mee trap
pen hier of daar een ruit in, ontzetten de
deuren of ramen, verzetten brandkasten als
blokkendoozen, nemen wat er te nemen is,
doen zich te goed zoolang de voorraad strekt
aan eieren of andere versterkende spyzen, en
gaan al fuivende op zoek naar geld. Ze trek
ken van plaats naar plaats en maken het
de politie niet gemakkelijk.
Uit overtollige brutaliteit stelden ze in de
genoemde plaatsen een gedupeerde met hun
voornemen tot inbraak in kennis. De politie
werd gewaarschuwd. De omgeving werd tot
vier uur 's nachts bewaakt en toen bij het
krieken van den morgen de politie 't niet
meer noodig vond nog langer te surveilleeren
en dus vertrok, sloegen de schurken, zoodra
het erf veilig was, hun slag. Kan het erger?
Uit de geheele manier van werken is gebleken,
dat de dieven met de plaatselyke toestanden
zeer goed op de hoogte zyn. In het dorpje
Heesch zijn verleden week zooveel bewoners
het slachtoffer geworden, dat men op St. Ni-
colaasmorgen in groepjes naar het politie
bureau stapte om de politie van een dozyn
inbraken, met diefstal, in kennis te stellen.
In één straat werd op een zestal plaatsen
ingebroken, waarbij men hier en daar den
durf heeft gehad, vertrekken, waar de bewo
ners in een bedstede sliepen, te doorsnuffe
len.
De politie-ambtenaren, de corpsen uit de
omliggende plaatsen werken samen, bewaken
ook des nachts de omgeving, doch tot op
heden heeft nog geen arrestatie plaats
gehad.
Te Deventer geraakte bij het neerlaten
van de hefbrug over de nieuwe haven het
achtjarig dochtertje van een arbeider G.
Lindt met haar beentje tusschen de brug en
het vlak, waarop de brug rust, tengevolge
waarvan het been geheel werd afgekneld. Het
kind moest onmiddellijk naar het zieken
huis worden vervoerd.
Dc secretaris der gemeente Barsingerliom
verdronken
Te Barsingerhom is een tragisch auto
ongeluk gebeurd, waarbij de heer H. H.
Dubbelman, secretaris dier gemeente, het
leven verloor.
De heer Dubbelman zou met zijn echt-
genoote een bezoek per auto brengen aan een
zijner vrienden in Schagen. Hiervoor moest
hij den auto uit de garage halen; de wagen
is daarbij waarschynlijk door de gladheid
van den weg in den sloot gereden. Niemand
had het ongeval gade geslagen en inmid
dels stond de echtgenoote te wachten op
haar man. Toen deze niet kwam opdagen,
ging men kyken en vond den auto in het
water. Terwijl men den wagen op het droge
haalde, bemerkte men pas, dat het lyk in
den auto lag.
De verslagenheid over dit diep tragisch
verscheiden van dezen man is in de ge
meente algemeen.
Te Almelo is de 20-jarige mej. L. B„ naar
het „O. D." meldt, zoodanig door een
sneeuwbal getroffen, dat zy van haar rywiel
viel en bewusteloos bleef liggen. Een genees
heer constateerde hersenschudding en achtte
toediening van de laatste H.H. Sacramen
ten gewenscht.
In de maand October werden 13890 Geluks
telegrammen verzonden bestemd voor het
binnenland en 428 voor het buitenland. Van
uit het buitenland en de binnenlandsche
Scheepsstations werden respectievelijk 328 en
71 Geluktelegrammen alhier ontvangen.
Amsterdam verzond 3150 Geluktelegrammen
en ontving van het buitenland en de binnen
landsche Scheepsstations 82; Rotterdam 1512
en 57; 's Gravenhage 1393 en 57; Alkmaar 70
en 2; Arnhem 336 en 6; Breda 144 en 4; De
venter 110 en 1; Dordrecht 115 en 7; Eindho
ven 180 en 4; Groningen 263 en 4; Haarlem
318 en 5; 's Hertogenbosch 100 en 4; Hilver
sum 196 en 7; Leeuwarden 146 en 2; Leiden
163 en 4; Maastricht 84 en 4; Nymegen 207 en
4; Tilburg 140 en 1 2; Utrecht 373 en 12; Zut-
phen 70 en 2; Zwolle 107 en geen; de overige
kantoren In één totaal 5135 en 119.
Het doet ons een genoegen mede te kunnen
deelen, dat in deze maand 1666 Geluktele
grammen meer verzonden zyn dan ln de
maand September.
Van de opbrengst der Geluktelegrammen
over deze maand wordt door het Nederlandsch
Jeugdleiders Instituut een bedrag van 42.85
beschikbaar gesteld voor het Kinderfonds
van het Post- en Telegraafpersoneel.
Jan liep 'n beetje te mopperen
Ai, wat was 't koud. Wat deed die wind je
ijzen. Geef mij den zomer maar. Kouwe
ooren, kouwe wangen, kouwe handen, kouwe
voeten! Je kan bijna de doos niet in je han
den houwen. Je handen vallen af
„Zoo Jan!"
„Dag mynheer Rikkers!"
„Gaat 't goed, Jan?"
„Best, mijnheer Rikkers."
„Kan je 't nogal stellen bij je baas?"'
„Best, opperbest, mijnheer Rikkers."
„Koud weertje vandaag hé!"
„Nou, en of!"
„Ik zou maar zorgen, dat ik die doos
gauw kwijt was. Of zijn d'r nog meer kar
weitjes vanavond?"
„Dat is de laatste, meneer. Dan hebben
we 't gehad. Maar in de Sinterklaasdagen,
meneer, toen was 't druk; och, as ik er nog
an denk'k Wist niet meer hoe of ik
gaan cf staan most op 't laatstdaar
wor je gek van! Altemaal banket, meneer,
en pasteitjes, wat ze dan motten hebben,
en 't mot allemaal gebracht worre, meneer,
d'r Is geneen doossie, dat er uit z'n eiges
naar toe tippelt, hi-hi-hi."
„En nou de Kerstdagen nog, Jan!"
„Met Kerstmis, meneer, met Kerstmis,
hi-hi.hi, mij niet gezien! 'k Ga lekker naar
me getrouwde zus in Almelo. De baas neemt
een hulpie en ik smeer 'm d'r tusschen uit.
De baas vindt 't best hoor. „Neem jy maar
'n paar gezellige Kerstdagen, Jan," zei d'ie,
„en kom dan als een flinke frissche kerel
terug." Nou, meneer, dat frissche kunnen
ze d'r anders wel af laten."
„Je bent zestig, is 't niet?"
„Geweest, meneer, de vyftiende, en ik heb
blomme gehad en een zilveren horlogeket
ting, ze benne daar zoo goed voor me me
neer."
„Gelukkig maar Jan, hou je taai hoor! Tot
ziens."
„Dag meneer Rikkers."
Brr, wat was 't koud, gauw loopen nou,
dan word je warm. Was 't maar niet glad,
dan ging 't wel met de fiets, maar je breekt
nou je ribbekast, als je met de fiets gaat.
Uitkyken Jan, oversteken
Seldrement, wat wordt 't toch druk in de
stad. Wacht, voorbij dien auto, dan gaat
't wel.
Ook 'n lolletje voor zoo'n verkeersagent,
wat zal die man kouwe voeten hebben
Goeie baas, die mijnheer Rikkers om je
zoo maar op straat zoo opeens an te spre
ken. kan 'm heelemaal niks schelen.
Nog een dag of tien, dan ging die op va-
cantie! 't Was nog een heel eind, naar Al
melo. Maar dat gaf niks. Fijn met den
trein. Mooie pakkie aan. koffertje bij 'm. En
danvóór je Kerstdagen was 't toch
beter zoo, as bij een protestantschen baas.
Hij kon wel altyd naar de kerk, en.ie was
heelemaal vrij, maar och, nee dan was 't by
Cato heel wat echter, een mooie kribbe en
naar de Nachtmis. Dat was Korstnr.s.
't Was anders een goeie kerel, wie laat
z'n Knecht anders Vrijdags vóór Kerstmis al
op vacantie gaan, hartje tyd
„Uitkyken, hé daar!
Alle Joden, tegen hem, gauw
Maar 't was te laatBomdaar
lag.le met allebei z'n handen plat op de
straat. De doosgauw. de doos.
De man met de fiets, die 'm aangereden
had, keek even, of d'r wat ernstigs was. Niks.
Hij ging al weer overeind. Niks gebeurd, en
hy ging weer.
Jan hód de doos ondersteboven lag
die op de straat een beetje menschen
d'r om heen.
„Arme kerel," zei d'r een.
„Eigen schuld," zei een ander.
Jan keerde behoedzaam de doos om met
deksel styf er tegen aan gedrukt, drong zich
door 't groepje menschen.
„Daar gaat-ie," zei een jochie.
Hy dacht niet om z'n bemodderde knieën
en z'n vuile handschoenen en niet om z"n
jas, die vol met slijk zathij had de doos
met twee handen vast; de doos met taartjes,
met vijfentwintig taartjes, die naar me
vrouw Verhey moesten en die allemaal ka
pot waren.
Hij liep maar door, werktuigelijk, voelde
geen kou, hield stijf de doos vast
allemaal kapotdoor mekaaréén
kliek, de room d'r af.
Zou-ie, zou-ie niet beter kunnen terug
gaan, zou-ie ze weer naar z'n baas bren
genvijfentwintig taartjes van een
dubbeltje; tweeguldenvyftig naar de
maan, door eigen stommigheidnog één
straat, dan was-ie d'rzou ieWat
zou-ie doen? Even stond-ie stil, liet-ie z'n
doos rusten tegen een etalage.vensterbank....
effe kijkendeksel op een kiertje
wat een zooitje, allemaal stuk en kapot en
door mekaar. Dat kon-ie niet afgeven, dan
ging de naam van z'n baas d'r an
Au, z'n handen, die deeën ook zoo'n pijn,
waren vlak op de straat terecht gekomen.
Hij ging niet terug, dandan kreeg-ie
op z'n kop natuurlijk. Zou 't misschien zelf
moeten betalen, en z'n reisgeld dan, waarvoor
ie weg moest. Maar ie moest toch terug, dat,
dat namen ze zoo toch niet, dat kon niet
Doorloopen Jan, probeeren maar jongen
Daar ging-ie weer
Menschen op straat liepen 'm haastig
voorbij. Hij ging niet meer hardpijn
aan z'n knieënhy zou morgen wel
stijf zijn
Daar was 'top nummer 65.
Toen belde 'n-ie.
Z'n hart voelde 'n-ie bonsen.
Nou ging 't kommen.
„Dag juffrouwisis mevrouw mi3
schien effe bij de hand?
„Mevrouw? Die doos kun je aan mjj ook
wel geven."
„Ja, maar ik moet mevrouw effe hebben,
roep u d'r effe."
„Da's goed, geef maar hier, die doos."
„Neen," zei Jan, en hij hieid 'r met alle
bei z'n handen vast.
Daar kwam mevrouw al.
„Dag mevrouw."
„Dag
„Ikik heb een ongelukkie gehad
ikik heb die doosdie is gevallen,
op de straat.... en kijk u nou is
Hy lichtte het deksel op.
Z'n ouwe hand beefdeWat zou ae
zeggen?
„Ik hebkan 't niet helpenof
eigenlijk wel, geloof ik, ik liep niet rechts
geloof iken toen reed een fiets me an....
en alles is kapoten u hoeft 't zoo niet
te aksipteerenatuurlykmaar
as u misschien zoo goed wil zynme
vrouwMe baas zal me
„Hoeveel waren 't er ook weer?"
„Vyfentwintig, mevrouw, van een dub
beltje
„Heb je 't briefje bij je?"
„Jawel, mevrouw." Hy zette de doos neer....
zocht in z'n zakken't briefjewaar-
was 't briefje nouo, hier was 't
„Astublieft."
„Marie, leeg jij die doos evendoe
doe 't maar op een paar schalen in de
keuken."
„Tweeguildenvyftig, alsjeblieft. Ik zal
't maar aannemen nuMaarre, veeg je
jas wat afdie is heelemaal beslykt
maarrekan je baas nog andere laten.
bakken?"
„Neejaik weet 't niet, mevrouw,
ze waren apart besteld, ziet u."
„Nou, laat ook eigenlyk maarzeg
maar niets, maar een tweeden keer doe ik dat
niet meer."
„Nee, mevrouw't gebeurt niet meer,
mevrouwdank u wel, mevrouw, dank
u welo, de doosdank u wel me
vrouw, dag mevrouw, dank u wel
Daar stond-ie weer op de stoep.
„Wat een engelwat een engel
Vlug liep-ie naar huis, leege doos onder z'n
arm.
Wat 'n engel van 'n mensch. Alle joden,
nou hoefde ie niks te zeggenniks.
Maar toenie thuis kwam en een koppie
koffie kreeg met een overgeschoten koek.
kie, by den baas in de opkamer, toen heeft-ie
toch maar alles verteld, want-ie kon niet
zwygen, zie je.... dat had ie nooit ge
kund.
