Buitenlandsch Nieuws
WÊSmi
fill®!
r't
FEUILLETON
derde blad
De toestand in Roemenië
WBNrt 4|
RADIO-OMROEP
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DINSDAG 18 DECEMBER 1928
BLADZIJDE
Na de verkiezingen
WSili
Het conflict
BoliviaParaguay
^§1
RADIO-NIEUWS
Een nieuw vocaal genie?
Nieuwe stations
STOOMVAARTLIJNEN
mm*
MARCIA DE LAUBLY
De Parlementsverkiezingen in Roemenië
hebben de gewone overweldigende overwin
ning gebracht voor het Kabinet Maniu. Der
gelijke overwinningen hebben, in de jaren
na den oorlog, alle regeeringen in Boekarest
behaald. Toen generaal Averescu in 1920 de
verkiezingen leidde, of juister gezeg, maakte,
kon hij voor zijn volkspartij 215 zetels be
reiken, terwijl de liberalen onder Bratianu
maar 8 mandaten konden verkrijgen. Toen
Jonel Bratianu nauwelijks twee jaar later
nieuwe verkiezingen uitschreef, vrekregen de
liberalen 318 mandaten en de partij van
Averescu maar 10. Als nu Maniu over onge
veer 350 mandaten beschikt, terwijl de libe
ralen, die tot nu toe 293 mandaten hadden,
ongeveer 13 zetels in de Kamer verkrijgen,
mag men ook den uitslag van deze ver
kiezing niet anders taxeeren, dan Roemeen-
sche verkiezingen over het algemeen. Alleen
moet er worden toegegeven, dat Maniu er
naar heeft gestreefd, om dezen keer zooveel
mogelijk vrije verkiezingen door te zetten
en zekere geweld-methodes af te schaffen.
Maar het verkiezings-stelsel van Roemenië
maakt werkelijk democratische verkiezingen
nauwelijks mogelijk. Volgens de geldige
kieswet verkrijgt de partij, die minstens 40
procent der uitgebrachte stemmen op zich
vereenigt, dadelijk 60 procent der mandaten;
buitendien worden haar de stemmen der
,.splinter"-partijen toegekend en buitendien
door zekere berekening-methodes nog ver
scheidene andere voordeelen toegestaan.
Maniu bezit van de 387 mandaten in de
Kamer er ongeveer 350; dit aantal is wel
het grootste, dat een regeeringspartij tot nu
toe in de Kamer heeft bezeten. Maar dit
moet toch altijd weer worden beschouwd uit
het oogpunt van de kieswet, die alles be
halve democratisch is. De liberalen hebben
door deze, door hen zelf geschapen, kieswet
zich niet alleen niet de blijvende heerschap
pij in het land kunnen verzekeren, maar
zijn door de toepassing ervan nog bijzon
der in de diepte gevallen. Dit is de ironie
van een partij-politiek.
De nationaal-zaranisten zitten dus na de
verkiezingen vast in het zadel en ze moeten
nu zien, of en hoe ze hun paard kunnen
gaan berijden. De leider der partij heeft in
zijn manifest aan het volk groote beloften
gedaan; hij moet trachten er tenminste een
gedeelte van te vervullen. Herstel van den
staaatsrecljtelijken toestand, opfrissching
van het Parlementarisme, hervorming van
het bestuur in den geest van decentralisatie,
goede verstandhouding tusschen kroon en
natie, bescherming der minderheden, eco
nomische en financieele hervormingen, al
deze dingen staan op het programma van het
Kabinet Maniu. Tot de financieele kwesties
behoort vooral het verschaffen van credieten
voor staat en volk, bevordering van toestroo-
rcen van buitenlandsche kapitaal en buiten-
landsche werkkrachten; verder gelijkstel
ling van het buitenlandsche kapitaal met
het binnenlandsche en het scheppen van een
doelmatige arbeidswet. Roemenië moet onder
Maniu dus in politiek, sociaal en economisch
opzicht worden geregenereerd. Maniu wil
Roemenië in de gelederen van de groote Euro-
peesche democratieën brengen en de moreele
en cultureele aansluiting aan Midden- en
West-Europa bereiken.
Voor zoover de situatie tot nu toe is te
overzien, schijnen de kansen voor Maniu
niet ongunstig te zijn. Maar de dingen moes
ten toch niet zoo optimistisch worden opge
vat, als dit door de vrienden van Maniu in
het buitenland geschiedt; ze voorzien Maniu
al van voorschot-lauweren, die voor hem alles
behalve wenschelijk zijn. Er dringen zich bij
na te veel vrienden op aan de regeering-
Maniu, die zonder de werkelijke situatie te
kennen de zeker goede voornemens van Maniu
eerder zouden kunnen befoeilijken of zelfs
onmogelijk maken. Wat minder lof zou me
voorloopig liever zijn, heeft Maniu dezer da
gen tegen een politiek vriend gezegd, met het
oog op zulke stemmen.
In het begin heeft men gevreesd, dat de
links-georiënteerde elementen.van de natio-
naal-zaranistische partij, die onder leiding
van den landbouw-minister Mihalake staan,
door radicale maatregelen tegen het groot
grondbezit en kapitaal zouden optreden, maar
deze vrees is ongegrond gebleken. Er wordt
noch aan een uitbreiding van de agraar-her-
vorming, noch aan een sterkere belasting van
het groot kapitaal gedacht.
De interne politieke situatie van Roemenië
is daardoor gekenmerkt, dat het tot nu toe
bestaande minderheids-blok is uiteen gespat,
daar de Duitschers zich hebben aangesloten
bij de regeering, terwijl de Hongaren van
Zevenburgen als de eenige minderheid van
de oppositie in de Kamer verschijnen. Wel
hebben de Hongaren betrekkelijk groot suc
ces gehad: ze verkregen meer mandaten dan
de liberalen, wat heel veel wil zeggen voor de
politieke veranderingen in Roemenië. De soci
aal-democraten houden voor het eerst weer
hun intocht in de Kamer, daar ze naast de
Duitsche minderheden en de Zionisten op de
regeeringslijst hebben gestaan.
Opmerkelijk is, dat de dynastieke kwestie
vereffend schijnt te zijn. Doordat de regeering
door de nationaal-zaranisten is overgenomen,
moet de vroegere kroonprins Karol ook de
laatste hoop op den Roemeenschen troon op
geven.
Overigens zal het Kabinet Maniu in het be
gin nog met groote moeilijkheden hebben tf
tampen. Behalve de kwesties der binnenland
sche politiek moet de geheele financieele situ
atie van het land worden opgehelderd. De lee-
nings-onderhandelingen moeten eindelijk tot
een resultaat komen; de regeering moet alle
trachten insnannen, om de kritieke economi
sche situatie te verbeteren/Tengevolge van den
laatsten mislukten oogst is de algemeene eco
nomische toestand zoo slecht geworden, dat
het tot ernstige gevolgen zou kunnen leiden,
wanneer het zoo blijft. De heele economie van
Roemenië verwacht voorloopig al haar heil
van de buitenlandsche leening. Maar eerst
moet ze kunnen worden gesloten en dan zal
moeten blijken, of de gekoesterde verwach
tingen ook intreden.
MANIU.
De president van Paraguay wei
gert goedkeuring van een mobi-
lisatiebesluit
Een communiqué van den minister van
Oorlog zegt, dat de president weigerde zijn
goedkeuring te hechten aan een besluit tot
mobilisatie van alle mannen tusschen de
achttien en twee en twintig jaar, uiteenzet
tend, dat Paraguay over andere middelen
beschikt voor zijn verdediging.
In strijd met het bovenstaande is een
ander bericht uit Asuncion, dat meldt, dat
de president van Paraguay een decreet heeft
onderteekend. waarbij de lichtingen van 18
tot 29 jaar onder de wapenen worden ge
roepen.
De strijd in het Gran Chaco-gebied
LONDEN, 17 Dec. (V-D.) Uit Buenos
Aires wordt gemeld, dat volgens daar ont
vangen berichten bij de laatste gevechten
in het Gran Chaco-gebied 200 Paragueesche
soldaten gedood werden. De Boliviaansche
troepen zouden bovendien een groot aantal
gevangenen hebben gemaakt. In tegenstel
ling met dit bericht wordt uit Asuncion
gemeld, dat bij deze gevechten slechts eenige
soldaten werden gedood en een klein aan
tal gewond. Verder wordt gemeld, dat de
Bolivianen tot nog toe drie forten hebben
veroverd: Aanvallen op andere forten faal
den, aangezien zij na een gevecht, dat acht
uur duurde, ,door Paragueesche cavallerie
warden teruggeworpen. Tot nu toe heeft
Paraguay in het grensgebied 5000 man sa
mengetrokken. De grootte van de Bolivi
aansche troepenmacht is niet bekend; uit
La Paz wordt echter gemeld, dat men 3000
man versterking heeft gezonden.
De bemiddelingspogingen van den
Volkenbond.
Over het algemeen is men van meening,
dat de pogingen van den Volkenbond om
tot een vreedzame oplossing te komen
slechts weinig kans van slagen hebben. Aan
Engelsche zijde schijnt men niet overtuigd
te zijn van de doelmatigheid van de Vol
kenbondsactie en schijnt men ook niet van
plan te zijn, den Volkenbond voor te stel
len, positieve stappen te doen, omdat men
in geen geval wil ingrijpen zoolang van
Amerikaansche zijde bemiddelingspogingen
worden gedaan. Men is van meening, dat
een Amerikaansche bemiddelingspoging
meer kans op succes zal hebben dan een
poging van andere zijde.
Een nota van Chili.
De regeering van Chili heeft een nota aan
Bolivia gericht, waarin onmiddellijke be
ëindiging der militaire operatie en het on
middellijk accepteeren van een bemidde
lingsvoorstel worden geëischt, opdat de on
heilvolle gevolgen van een oorlog, vermeden
zullen worden De staten van Amerika heb
ben den plicht op zich genomen niets te
doen waardoor de Amerikaansche vrede, in
gevaar zou kunnen worden gebracht, zoo
dat ook Bolivia de plicht heeft, den vreed-
zamen weg te bewandelen. Deze Chileen-
sche nota is het antwoord op een nota van
Bolivia, waarin aan Chili gevraagd werd,
welke houding dit land in het conflict dacht
aan te nemen.
De Paus en het conflict tus
schen Bolivia en Paraguay
ROME, 17 Dec. Heden heeft de paus den
pasbenoemden apostolischen nuntius van
Bolivia mgr. Chiarli bij zich ontboden, ten
einde invloed aan te wenden bij de Boli
viaansche regeering, opdat deze haar onver
zoenlijke houding ten opzichte van Paraguay
laat varen.
Een dergelijke stap kan door den paus
niet genomen worden t.o.v. Paraguay aange
zien er met dezen staat geen diplomatieke
betrekkingen bestaan. Er wordt nadrukke
lijk op gewezen, dat het niet de bedoeling
is van den paus te intervenieeren met de
bemiddelingspogingen, reeds door den vol
kenbond, Argentinië of eenigen anderen staat
gedaan, doch alleen om deze bemiddelings
pogingen moreel te ondersteunen.
Primo de Rivera biedt zijn
bemiddeling aan
MADRID, 17 Dec. In het conflict tusschen
Paraguay en Bolivia heeft Primo de Rivera
uitgaande van de gedachte, dat Spanje het
moederland is der Zuidamerikaansche re
publieken, zijn bemiddeling aangeboden. De
president van Paraguay heeft daarop Maan
dag in een telegram zijn dank uitgespro
ken voor den goeden wil, welk als bewijs gel
den kon. dat moeder Spanje hartelijke ge
voelens koestert voor hare kinderen.
Ingrijpen van Argentinië
NEW-YORK, 17 Dec. Volgens berichten
uit Buenos Aires zou Argentinië het plan
hebben opgevat, in den strijd tusschen Boli
via en Paraguay in te grijpen.
DE TOESTAND VAN DEN KONING
LONDEN, 17 Dec. (V.D.) Het heden
avond uitgegeven bulletin luidde als volgt:
De koning had een eenigszins onrustigen
middag. De verbetering, die den laatsten tijd
geconstateerd werd, heeft zich gedurende de
laatste uren niet voortgezet.
14-1.
DE INCIDENTEN BIJ DE INWIJDING
DER BIBLIOTHEEK TE LEUVEN
BRUSSEL, 17 Dec. (V.D.) Het gerechts
hof te Leuven veroordeelde de vliegers, die
gedurende de inwijding van de bibliotheek te
Leuven anti-Duitsche vlugschriften boven de
stad hadden uitgestrooid tot gevangenisstraf
fen van verscheidene weken, met aftrek van
voorarrest. De arbeiders, die de balustrade
van de bibliotheek beschadigd hadden kregen
3 maanden gevangenisstraf.
DE CANDIDATUUR VAN BORMS
De verkiezing van dr. Borms tot lid der
Kamer voor Antwerpen en het ongeldig
verklaren dezer verkiezing doet de „Etoile
Beige" de vraag bespreken hoe het moge
lijk is geweest, dat de ambtenaar, die bij
de wet is belast met het onderzoek der
voorgestelde candidaturen, niet heeft ge
weigerd het stellen van een candidaat, van
wien duidelijk zou''zijn, dat hij niet verkies
baar zou zijn, te aanvaarden.
Volgens de Belgische kieswet heeft de
ambtenaar in kwestie tot opdracht te veri-
fieeren of het voorstellen van candidaten in
overeenstemming is met de wet m. a. w:,
of de candidaten voldoen aan de in de ver*
kiezingscode gestelde voorwaarden. De voor
naamste daarvan is of de candidaat door
het vereischte aantal kiezers is voor
gesteld. Het schijnt, dat zijn mandaat niet
verder gaat. Het staat aan de Wetgevende
Vergadering om het onderzoek voort te
zetten en om vast te stellen b.v. of de geko
zen candidaat een Belg is, of hij niet van
zijn civiele of politieke rechten is beroofd,
enz.
Het blad zegt te begrijpen, dat de ambte
naar zijn tijd niet gaat zoek brengen met
na te pluizen of de nationaliteit van den
candidaat kan worden betwist, of dat hij
vergrijpen op zijn kerfstok heeft. Maar ver
onderstelt nu eens, dat de kiezers op regel*
matige wijze een man candidaat stellen, die
algemeen bekend is als behoorend tot een
buitenlandsche natie, dat zij, om een voor
beeld te noemen, Léon Daudet eens candi
daat hadden gesteld? Is het dan niet de
plicht van den ambtenaar te weigeren deze
candidatuur te aanvaarden? Wanneer men
dan ook de candidatuur stelt van een man
in dit geval van Borms wiens niet-
verkiesbaarheid duidelijk is, zou de ambte
naar haar dan niet moeten weigeren? In
beide gevallen zou de ambtenaar zich bij
den geest der wet aanpassen en op de be
grooting de kosten eener ongeldige verkie
zing besparen.
GROOTE BRAND TE BERLIJN
Gistermorgen brak in de Neue Friedrichs-
strasse, tusschen de groote markthal en de
Alexanderplatz en beurs, brand uit.
Waarschijnlijk is de brand uitgebroken in
een pakhuis voor vuurwerk.
Van uur tot uur breidde hij zich uit.
Tegen 12 uur stond het geheele dak van het
geheele gebouwencomplex in brand.
De brandweer trachtte met uitgebreid
materieel het vuur meester te worden.
Een nader bericht meldt nog, dat in het
verbrande gebouwencomplex groote hoe
veelheden papier en galanteriën zijn ver
nield.
I4i
De nieuwe Bondspresident van Zwitserland,
Dr. Haab.
Een brandweerman werd met een rook
vergiftiging naar het ziekenhuis gebracht.
Het blusschen ging met groote moeilijk
heden gepaard en stoorde het verkeer in
hooge mate, omdat het gebouw aan den
tramweg ligt.
Ook zou de telegrafische verbinding tus
schen den opperbevelhebber der regeerings-
troepen en den koning zijn onderbroken.
In Kaboel zijn 600 aanhangers der opstan
delingen gearresteerd.
In het stedelijk theater (volksopera) te
Boedapest verzamelden zich dezer dagen de
directeuren, de kapelmeester en de regisseurs
om het proefzingen van den boer Séndor
Lebovits bij te wonen. De jeugdige landman
zong twee aria's uit „Tosca", waarbij hij het
geheele auditorium door zijn stem direct paf
deed staan. De directeur van het theater
heeft dadelijk een contract met hem voor
vier jaren afgesloten.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE
Bevestigd wordt, dat de voorbereidende
commissie voor de Ontwapeningsconferen
tie niet voor het in functie treden van
Hoover als president der Vereenigde Staten
bijeen zal komen, dat wil zeggen eind Maart
of begin April.
ERNSTIG TREINONGEVAL
Vier dooden, zes ernstig gewonden
WARSCHAU, 17 December V. D.
Op den spoorweg KaletyHorby zijn Zon
dag twee goederentreinen op elkaar geloo-
pen. Vier personen werden gedood en zes
ernstig gewond. Vierenveertig wagons wer
den geheel of gedeeltelijk verwoest.
De schade bedraagt ongeveer twee mil-
lioen zloty.
NAAR DE OPLOSSING DER
ROMEINSCHE KWESTIE?
In politieke kringen te Rome wordt het be
richt verspreid, dat de onderhandelingen
tusschen het Vaticaan en het Quirinaal tos
een resultaat zouden hebben geleid.
Men zegt, dat op grond van deze onder
handelingen Italië de exterritorialiteit van
den H. Stoel zou erkennen, dat dit territo
rium eenige vierkante kilometers zou beslaan
en dat verder Italië ook nog een schadeloos
stelling aan den H. Stoel zou betalen.
Een bevestiging van dit bericht was tot
dusverre niet te verkrijgen.
In kringen, welke met de Italiaansche re
geering bevriend zijn, verluidt als zeker, dat
in het komende jaar een begin zal worden
gemaakt met de definitieve oplossing van de
Romeinsche kwestie, aldus meldt de Msb.
Het nieuwe station in Tunis, dat met een
energie van 20 kW. en op een golflengte van
1825 meter reeds proefuitzendingen heeft ge
daan, zal binnenkort officieel in bedrijf wor
den gesteld en dan zijn golflengte op 300 a
400 meter brengen.
De nieuwe zender, die in Oslo gebouwd
wordt, heeft een energie van 60 kW. en zal
op een golflengte van 461 meter zenden.
Tegen het einde van Maart 1929 hoopt men
geheel met den bouw gereed te zijn.
„Radio Montpellier" in Frankrijk is dezer
dagen door de Posterijen overgenomen van
de radio-vereeniging te Montpellier, die tot
nu toe het beheer van dezen zender voerde,
maar de exploitatie thans niet langer kon
bekostigen. De energie zal nu op 2 kW. wor-
en gebracht, terwijl de golflegte 253.1 meter
blijft. Met Januari a.s. zullen de uitzendin
gen weer opnieuw aanvangen.
In Pica (Portugal) werkt sedert eenigen
tijd een nieuwe kortegolfzender op 45
meter. De aankondigingen geschieden in het
Portugeesch, Spaansch, Fransch, Duitsch en
Engelsch.
3 MEISJES BEDOLVEN
BOEDAPEST, 17 Dec. (V.D.) In een
plaatsje bij Miskolz begaven zich 3 boeren
meisjes van 13 tot 16 jaar oud, naar een
naburige zandgroeve om zand te halen. Plot
seling werden zij door neerstortende aard-
massa's bedolven. Daar niemand in de na
bijheid was, werd het ongeval eerst laat be
merkt. De meisjes konden slechts als lijken
geborgen worden.
STRENGE WINTER IN NOORD-OOST
EUROPA
RIGA, 17 Dec. (V.D.) Een krachtige
koudegolf is hier begonnen. De thermometer
is plaatselijk tot op 18 graden onder nul
gezakt. De zich vormende ijsmassa's begin
nen de scheepvaart ten zeerste te belemme
ren. Ook op de Rigasche zeekust begint zich
Üs te vormen. Naar uit Leningrad gemeld
wordt is het Oostelijk gedeelte van den Fin-
landschen zeeboezem van Kroonstad tot
Leningrad met ijs bedekt. Het stoombootver-
keer kan nog slechts met behulp van ijs-
brekers in stand worden gehouden.
DE OPSTAND IN AFGHANISTAN
Ernstige wending in den toestand
LONDEN, 17 December. De laatste berich
ten uit New Delhi luiden, dat in den strijd
tusschen de regeeringstroepen en de opstan
dige stammen een ernstige wending is ge
komen. Het koningspaar zou, volgens deze
berichten, naar een der forten zijn gevlucht.
In het leger zou muiterij zijn uitgebroken,
terwijl de opstandelingen Kaboel hebben
aangevallen, waar de gevechten thans nog in
vollen gang zouden zijn.
De toestand in Kaboel
TEHERAN, 17 Dec. (V. D.). Naar uit Ka
boel gemeld wordt, wordt de bezetting van
de twee forten in de nabijheid van Kaboel
geweten aan het feit, dat de-commandanten
dezer sterkten in geheime betrekking gestaan
zouden hebben tot de opstandelingen. De
troepen buiten de stad zijn van de hoofd
stad afgesneden.
In Kaboel is de staat van beleg afgekon.
digd.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND
BALT 15/12 v. Batavia te Amst.
J. P. COÉN (uitr.) 16/12 v. Colombo.
MANOERAN 16/12 v. Amst. n. Java, via Antwerpen.
POELAU ROEBIAH 16/12 v. Bremen te Amst.
PRINSES JULIANA (thuisr.) 16/12 v. Port Said.
RADJA (thuisr.) pass. 15/12 Perim.
RONDO 16/12 v. Bremen te Amst.
KON. HOLL. LLOYD
EEMLAND (uitr.) 16T2 v. Pernambuco.
FLANDRIA (thuisr.) 16/12 nam. 5 v. Las Palmas.
GELRIA (thuisr.) 14/12 v. Santos 15/12 v. Rio Janeiro.
KENNEMERLAND 17/12 v. B.Ayres te Amst.
SALLAND (thuisr.) 15/12 v. Rosario vermoedelijk ver
trek v. B'Ayres 22/12.
ZAANLAND 17/12 v. Amst. te Hamburg.
ZEELANDIA (uitr.) 14/12 v. Bahia.
KON. NED. STOOMBOOT MAATSCHAPPIJ
ACHILLES 15112 V. Algiers n. Lissabon.
ADOLPH KIRSTEN 14/12 v. Valencia te Londen.
AGAMEMNON 16/12 v. Hamburg n. Bremen.
AJAX 16/12 v. Rott. te Amst.
AMRUM 15/12 v. Swinemünde te Danzig.
AMSTERDAM (thuisr.) 16/12 te Duinkerken.
ARIADNE 15/12 v. Rott. n. Danzig.
BACCHUS 14/12 v. New York n. P. au Prince.
BENNEKOM 16/12 v. Hamburg le Antw.
CLIO 17/12 v. Hamburg te Amst.
COTTICA (uitr.) 15/12 te Paramaribo.
CRIJNSSEN (uitr.) 15/12 v. Dover 11. Barbados.
DEUCALION 14/12 v. P. au Prince n. Cape Haitien.
EOS 15/12 v. Lissabon n. Oran.
ETIOPIAN 15/12 v. Rott. n. Vigo.
EUTERPE 16/12 v. Kopenhagen n. Stettin.
FOEHR 17/12 v. Londen te Hamburg.
HE3E 15/12 v. Alicante n. Barcelona.
HERMES 16/12 v. Sarnos te Smyrna.
ILOS Vigo n. Amst., pass. 17/12 Dungeness.
IRIS 15/12 v. Odense te Stettin.
JUNO 15/12 v. Tarragona te Castellon.
MARIE HORN Algiers n. Amst., pass. 16/12 Gibraltar.
MARS (uitr.) 16/12 te Porto Rico.
MEROPE 16/12 v. Valencia te Amst.
NEPTUNUS 14/12 v. Lissabon te Cadix.
NEREUS 15/12 v. Catania n. Messina.
NERO Amst. n. Danzig, pass. 16/12 Holtenau.
NOTOS Rott. n. Malta, pass. 16/12 Gibraltar.
ODYSSEUS 16/12 v. Bilbao te Santander.
ORPHEUS Lissabon n. Amst-, pass. 17/12 Lvdd.
PETWORTH Amst. n. Jalta, pass. 16/12 Gibraltar.
PROTEUS Amst. n. Kopenhagen, pass. 16/12 Holtenau.
STELLA (uitr.) 15/12 te Curacao.
STUIJVESANT 16/12 v. Amst. te Hamburg.
TELAMON ir/12 v. Kingston (Ja.) n. P. Barrios.
TELLUS 16/12 v. Aathus n. Amst.
TRITON 15/12 v. Varno te Constanza.
ULYSSES 15/12 v. Livorno n. Napels.
VENEZUELA (thuisr.) 17/12 te Plymouth verw.
ZEUS 16/12 v. Venetië te Triest.
HOLLAND—AFRIKA LIJN
HEEMSKERK (thuisr.) 15/12 v. P. Said n. Genua.
KLIPFONTEIN (uitr.) pass. 15/12 Kanarische Eilanden
RIIPERKERK (thuisr.) pass. 15/12 Dakar.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
BEEMSTERDIJK Rott. n. New York, pass. 17/12 Lizard.
BLOMMERSDIJK 15/12 v. New York n. Rott.
DRECHTERDIJK Pacifickust n. Rott., 17/12 te Londen
EEMDJTK Pacifickust n. Rott. 11/12 te San Francisco.
KINDERDIJK Londen n/d. Pacifickust, pass. 15112
Ouessant.
MOERDIJK Pacifickust n. Rott., i6'i2 v. St. Thomas.
NARENTA 15/12 v. Rott. n. Vancouver.
RIJNDAM 15/12 v. New York 11. Rott.
SPAARNDAM Rott. n. New-Orleans, 14/12 v. Tampico.
WESTERDIJK 16/12 v. New York te Rott.
HOLLAND—AUSTRALIË LIJN
AAGTEKERK (uitr.) 15/12 v. Genua.
SAMARINDA (thuisr.) pass. 16/12 Finisterre.
HOLLAND—BRITSCH-INDIE LIJN
KIELDRECHT (uitr.) 15/12 te Genua.
KOUDEKERK (thuisr.) pass. 17/12 Vlissingen n. Antw.
SCHIEKERK 16/12 v. Antw. te Rott.
VEENDIJK (thuisr.) 15/12 v. P. Said.
HOLLAND—OOST-AZIE LIJN
ALDERAMIN 17/12 v. Breinen te Amst.
OLDEKERK (thuisr.) 15/12 v. Genua.
OUDERKERK (uitr.) pass. 17/12 Penm.
KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ
MAJANG Rott. n. Batavia, pass. i6'i2 Finisterre.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN
DRECHTSTROOM (thuisr.) 16/12 v. Las Palmas.
HELDER 16/12 V. W.-Afrika te Amst.
SCHEI.DESTROOM 15/12 v. Amst. n. Freetown.
VLIELAND 15/12 V. W.-Afrika te Amst.
WOENSDAG 19 DECEMBER.
HILVERSUM, 1071 M. 12.152.00 Concert door het
Boris Lensky-Trio. 2.303- Cursus leerbewerk 1118
34 Maak net zelt. 4—5 Lezing over het oude
Egypte door Prol Dr. D. Cohen 5.456.15 Lezing
door het Kon. Ned. Landbouwcomit é.15 6.15
Concert door het Boris Lenskv Trio 7.15745
Gezondheidshalfuurtye doorDr. P. H. v. Eden 8.05
S8.35 C. Spit De triomf dersnelheid 8.35-.1
Operaconcert. Het Omroep-orkest ol.. v. G. Rio, met
imedew. van Leden der Ira-iaansche Opera.
HUIZEN 340.0 M. Na 6 uur 1852 M. Uitsluitend N.C.R.V-
uitz. 11.0011.30 Ziekendienst o. 1. v. Ds. D. Tom
12.3c1.45 Concert Mej. E. Sandcw-piano en orgel. J.
Richters-viool. P. de Vries-fkut 5.006.00 Kinder-
uurtie o. 1. v. C. Westra Mzn. Mej. B. v. d. Veer-zang. T.
Schiebaan-guitaarbegel. 6.307.00 Fransche les,
beg'nners 7.007.30 F.ngelsche handelscorrespondentie
DAVENTRY, 1600 M. 10.35 Kerkdienst 11.20 Gramo-
foormuziek 12.20 Balladeconcert (tenor-alt) 12.50
Gramoloonmuziek 1.203.20 Orkestconcert
2.50 Feest van de ..Little Londoners.' 3.20 Bailadencon-
cert (sopraan-bariton-fluit; 4.05 Licht klassiek con
cert. Petersfieid strijkkwartet 5.05 Concertorgelbe-
spe'ing 5.35 Kinderuurtje 6.20 Graraofconmuziek
6.35 Nieuwsber. 6.50 Tuinpraatje 7.00 Muziek
7.05 Schubert's pianosonaten 7.20 Lezing 7.35
Muzoek .7.45 Lezing 8.05 Dansmuziek 8.45
„The blue Rorest," sprookjesopera van j. Cheneviere en
L. Auberf in 3 acren (9.20 Nieuwsber. 9.35 Lezing)
11.00 Voorlezing door Tohn Drinkwater 11.20Z12.20
Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS/' 1750 |M. 12.502.10 Or-
kestconcert 4.055.05 Orkestconcert 8.5011.20
Concert. Mile. Tissot-voorlezing. Mme. Paix- Sealilles-
zangcres. Kamermuziek.
LANGENBERG, 469 M. 10.35*5 Kerstmuziek voor
scholen 11.30 Mechanische muziek 12.25*«50
Orkestconcert 3.454.15 Kerstoratorium van Bach
5.055.50 Orkestconcert. Uit Moderne opera's 7.20
8.15 Concert door het Klein Werag-orkest 8.20 Koor
concert. We rag koor-orkest en solisten Daarna dansmu
ziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN (ZEESEN), 1680 M. 11.20
3.50 Lezingen 3-50—4-50 Orkestconcert 4.50—
7.05 Lezingen 7.20 „Das Christelflein," opera in 2
acten van Pttzender Daarna tot 11.50 Dansmuziek.
HAMBURG. 395 M. 3.50 Kamermuziek (piano-viool-cel-
lo) 5.20 Orkestconcert 7.20 Wintersonnewende
Daarna vrooüjke avond 10.0511.20 Het Scarpa- or
kest.
BRUSSEL, 509 M. 5.20 Orkestconcert 6.50 Finsche
muziek 8.35 Gramofoonmuriek 8.5010.35 Or-
k^stconcert. Hr. Heuclin-p'ano.
STOOMVAART MIJ OCEAAN
OANFA Japan naar Amsterdam 16/12 van Penang.
JASON Liverpool naar Batavia, pass. 14/12 Perim.
KNICHT COMPANION, Batavia naar Rotterdam, 14/ia
te Suez.
MACH AON 16/12 van Amsterdam naar Batavia.
TROILUS 17/12 van Java te Amsterdam.
EMZETCO LIJN
JONGE JOHANNA 16/12 van Oran te Barcelona.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
ADELAAR ms., 14/12 van Gravesend naar Gorinchem.
ALBLASSERDAM 17/12 Brunsbüttel gep. Riga naar Rot
terdam.
ALPHARD 15/12 van Diamante naar Wieppe.
ALETTA 10/12 van Miri te Singapore.
AMBULANT ms., 13/12 van Kopenhagen te Hamburg.
ANNA ELISABETH ms., 14.12 te Londen uitgekl. naar
Antwerpen.
ANTILOPE ms., 16'12 van Nodolow te Holtenau.
AUGURTINE 11/12 van Pladioe naar Colombo.
BATAVIER I 15/12 van Rotterdam te Hamburg.
BATAVIER II 14 12 van Rotterdam te Londen.
BEVERWIJK 15 12 van Swansea te Providenze.
BUSSUM pass. 16/12 Canar Eil. Rotterdam naar Buenor
Ayres.
CATH.ARINA ms., 13/12 van Niel te Londen.
COSMOPOLIET ms., 11 12 Kastrup te Hamburg.
DRENTE 12/12 van Singapore naar Saigon.
DOROTHEA ms., 13'12 van Hamburg.
DRIEBERGEN 15/12 Cape Race gep., Rotterdam naar
Noord-Amerika.
ELLA ms., 14/12 te Londen uitgekl. naar Amsterdam.
ELLEWOUTSDIJK 14/12 van Buenos-Ayres te Santa Fé
FLENSBURG 15/1,2 van Vancouver naar Rotterdam.
FOXHOL, 14/12 te Londen uitgekl. naar Antwerpen.
GEERTRUIDA ms., 13/12 van Randholm te
GRUTTO 14/12 te Londen uitgekl. naar Rotterdam.
HILLEGOM 14/12 van Trinidad te Port of Spain.
HILVERSUM 15/12 van New-Orleans naar Hoek van Hol
land (v.o.).
HOOP OP ZEGEN, ms., 15/12 van Nakskov te Holtenau.p
IJSSEL 15/12 van Sornad naar Rotterdam.
IJSELDIJK 16/12 van Hamburg naar Antwerpen.
JANTJE m.s. Meulman 14/12 te Londen uitgekl. naar
Brussel.
JANTJE GROENEFELD, ms., 14/12 van Delfzijl te
Londen.
J. B. AUG. KESSLER 12/12 St. Kitts gep., Vlaardiogen
naar Curasao.
KATWIJK 15/12 van Caen te Lübeck.
KEILEHAVEN 16/12 van Rotterdam te Antwerpen.
KINDERDIJK 15/12 van Rotterdam te Venetië.
IJMBURG 14/12 van Gravesend naar Terneuzen.
MAASBURG 14/12 van Batboa naar Vancouver.
MAASHAVEN 16/12 Ouessant gep., Rotterdam n. Nice
MARPESSA 12/12 te Curasao.
MARTHA ms., 14/12 van Duinkerken te Londen.
MIETEOR ms., 13/12 van Harburg naar Gravenstein.
NAALDWIJK 16/12 Dungeness gep., Sunderland naar
Bayonne.
NOÖRDWIJK i6'i2 van Newcastle te Boucau.
PALM A ms., 13/12 van Gravesend naar Zwijndrecht.
PEARL SHELI 14/12 van Alexandrië naar Suez.
PROCYON 14/12 van Antwerpen te Penarth.
RESNOVA ms., 14/12 te Londen uitgekl. naar Beverwijk.
RIKA ANNECHIENA ms., t3/i2 van Harburg naar Fre-
driksund.
ROZENBURG 15/12 van Lissabon te Salta Cabello.
SASSENHEIM 12/12 van La Guayra te Curacao.
STAD ZWOLLE 17/12 Bevezier gep,, Lissabon naar Rot
terdam.
STELLA ms., 14/12 van Remagen te Londen.
TROMPENBERG 15/12 Gibraltar gep., Oran naar Casa
blanca.
VERTROUWEN ms., 14/12 van Harburg naar Randen,
WASSENAAR 12/12 van Charleston naar Maracaibo.
WATERGEUS m.s., 14/12 van Harburg naar Saxkjobing,
WATERHUIZEN ms., 14/12 van Harburg naar Thisted.
DE REIS VAN HERBERT HOOVER.
Serenade vóór het huis van Senorita Zuid-
Amerika.
(Naar tiet Fransch)
34
Maar neen, zij sliep niet, verre van daar!
Inwendig aan droefheid en angst ten prooi,
volgden hare oogen het sombere avond
landschap, de ontelbare dorpen en steden,
bosschen en weiden, die zij bliksemsnel
voorbjjsnelde.
Huilen kon zij niet en bovendien zou zjj
dit niet gewild hebben.
De arme zieke moest immers zooveel mo
gelijk ontzien worden, zoo rustig mogelijk ge
houden worden
Van tijd tot tijd beving haar een lichte
huivering bij de gedachte aan oom Jan,
zoo werkzaam en kloek, die nu zoo zwak
en ellendig op het ziekbed lag uitgestrekt.
Zou zij hem nooit meer terugzien, als zij
hem verlaten had? Zou zijn leven door de
ziekte verwoest zijn, gelijk dat van den on
gelukkige, dien zij zoo juist verlaten had?
Maar voor hem was het iets anders,
zooals mijnheer Belde zeer juist had op
gemerkt; hij bezat nog dierbaren, die zoo
veel mogelijk zouden trachten hem zijn
gemis te vergoeden en alles in het werk
zouden stellen hem nog lang in hun mid.
den te bewaren.
Zeker, zij zouden hem het leven verzach
ten, verzoeten, hem zijn verdriet doen ver
geten
Het werd vijf uur in den morgen. Hier en
daar vertoonde de hemel rose, zacht rose
wolkjes
Langzaam brak de dageraad aan, het groen
schitterde van den pas gevallen dauw en
nog eens stopte de trein.
Marcia stamelde een dankbetuiging tot
hare reisgezellin en verliet stijf en ijskoud
de coupé.
Het rijtuig wacht haar, 't is de oude, ge
zellige victoria, zij ziet het reeds door het
venster der wachtkamer heen, terwijl de
conducteur de kaartjes ophaalt
Dokter Rouville het gelaat half in den
hoogen kraag verborgen staat haar op te
wachten.
„Dokter 1
Met onbeschrijfelijk en onweerstaanbaar
verlangen haakt zij er naar iets naders om
trent den zieke te vernemen, maar door angst
bevangen stokte hare stem en weigerde den
dienst.
„Ik heb uitgerekend, dat we je met dezen
trein konden verwachtenStap in,
kind!
„En,oom
De dokter scheen haar vraag niet gehoord
te hebben.
Maar Marcia vermoedt nog niets
Kwaads.
„Gaat, gaat het slechter?"
De dokter stopt haar warmpjes In en
geeft den koetsier het teeken, dat alles
klaar is
„Ja, slechter, helaas!"
Marcia voelt haar hart sneller klop
pen
En dan beweert men nog dat de jeugd
geen smart kent! En worden velen dan
niet juist in hun jeugd het zwaarst be
proefd?
't Is waar. men vergeet spoedig zijn ver
driet; ware dit zoo niet, hoe zou men in
staat zijn, met opgeheven hoofd het leven
in te gaan
Zij voelde zich overrompeld door dezen
slag; een onbeschrijfelijke somberheid
maakte zich van haar meester, aantrekken
kon zij zich niets meer.
Toch koestert zij in stilte nog de hoop,
dat nog alles niet verloren is, en met kalme,
stem vraagt zij:
„Is er dus geen hoop meer, dok
ter?
Hoe is het mogelijk die vreeselijke vraag
zoo onverschillig en koel te kunnen
stellen?
„Neen, kind, ik heb alle hoop. opge
geven
Een oogenblik buigt zij het hoofd, als
werd het haar te zwaar, en beiden
zwijgen.
De zon is aan het opkomen. Ontelbare
lichtstralen breken door, tot opeens de
morgenkoningin in haar volle majesteit aan
de kim verschijnt, de geheele natuur in haar
schitterenden glans omvattende-
Alles kondigt een wonderschoonen dag
aan, een van die verrukkelijke najaarsdagen,
die gewoonllik het afscheid van den zomer
en de nadering van het koude jaargetijde
voorafgaan.
De boomen, nog trotsch op hun zomertooi,
weerspiegelen den gulden zonneglans op
bloem en blad.
Hier en daar steekt de klaver haar don-
kerroode kelkjes boven de andere bloemen
uit; de weiden en velden zijn nog met een
teeder groen mostapijt bedekt, de rivier,
helder als kristal, die rustig langs hare
met wilgen beplante oevers stroomt, weer
kaatst het zonnelicht in duizend kleuren op
haar water.
Waarlijk, een betooverend, wonderschoon
gezicht, dat indruk maakt, ook op Marcia, in
weerwil van hac-r verdriet. Maar het is
slechts voor kort, dadelijk komt de koude
werkelijkheid haar voor den geest en een
pijnlijke trek vertoont zich op haar gelaat,
bij de gedachte, dat nooit, neen nooit meer,
haar oom van die natuur zal kunnen ge
nieten.
Andermaal keert zij zich vol angst naar
den dokter.
„Is hij nog bij kennis?"
„Neen
Wat antwoordt hij kort en koel. Men kan
zien, hoe hij er onder lijdt, de arme dokter,
onmachtig, zijn vriend van een wissen dood
te redden.
„Vertel mU als 't u belieft, hoe alles zich
heeft toegedragen."
„Gisterenmorgen onder het ontbijt
bracht de post hem een brief met slecht
nieuws. Even later overviel hem een her
senschudding en sinds is hij bewusteloos
gebleven."
„En wat voor bericht heeft hem zoo diep
getroffen?Een sterfgeval? Dokter, is het
soms een der kinderen?"
Zij raakte zijn arm aan met een gebaar
van schrik.
„Neen, geen sterfgeval, maar een aan
zienlijke slag in zijn fortuin greep hem zoo
aan."
Marcia trok hare hand terug en be.
proefde van hare verbazing te bekomen.
Oom Jan, zoo flink en krachtig, zoo vol
wilskracht, geslagen door een geldver.
lies!
De dokter raadde hare gdachten.
„Gü weet niet wat het zeggen wil," be
gon hij, „voor een vader zijn kinderen
en vrouw verarmd achter te moeten
laten!
Plotseling zweeg hij.
Zij waren de laan genaderd. De beuke-
bladeren waren reeds grootendeels afge
vallen en bedekten den grond met een
goudgeel tapijt.
„Halt!" riep de grijsaard, den koetsier op
den schouder kloppende.
„Laten wij uitstappen, kind, dan kun
nen wij dit eindje nog wel even wan
delen
„Neen, hoe eerder wij thuis zijn, hoe
beter, elke minuut is er een!"
„Ik moet u eerst nog even alleen spre.
ken
Hoe is het mogelijk, dat de jeugd zoo
hare oogen sluiten kan voor het ver
driet!
„Neen, haasten wij ons liever, u kunt mis
schien zijn laatste oogenblikken nog ver
lichten
De dokter nam hare hand.
„Hij heeft mij niet meer noodig!" ant
woordde hij diep bewogen. „Marcia, kind
lief, houd je flink, ik reken geheel en al
op u, al ben je nog erg jongDe arme
vrouw is al weduwe
Dit was te ergAlle hoop was haar
dus ontnomenEen oogenblik geeft zij
toe aan hare wanhoop, één oogenblik
slechts want onmiddellijk komt- zij tot be
zinning en luistert naar hetgeen de dokter
haar toevoegt.
„In Gods naam, wees sterk en moedig,
wij rekenen op u!"
En inderdaad, moedig staat zij
Zij voelt zich niet r. oer dezelfde. Haar
oom, haar beste vriend, is haar das ont
vallen!
Geen traan welt op in hare oogen, het
verdriet heeft haar •ris 't ware go 'loos
gemaakt, en machinaal herhaalde zij:
„Ja, sterk, dat moet ik zijn! alles rust
nu immers op mij!
Wordt vervolgd.
1
