•18
f125.
HET ZWARTE MONOPOLIE
Het verdachte verdrinkingsgeval
te Heemstede
Telegraphisch Weerbericht
BUREAUXNASSAULAAN 49
dit nummer bestaat uit drie bladen
WOENSDAG 19 DECEMBER 1928
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17035
VIER FN TWINTIG URFN NA HET ONGEVAL
I *U.~8
DE FASCISTISCHE SCHOOL - HET MATERIAAL -
DE GEEST
Visschershaven en Staats-
visschershavenbedrijf te
IJmuiden
Verblindende autolichten
Een R.K. Gymnasium voor
meisjes te Haarlem
De twist in het Prov.
Ziekenhuis
te Santpoort
Pater Alexander O.C.
BERICHT
ZIJ, die zich heden op de Nieuw
Uaarlemsche Courant abonnee-
ren, ontvangen de nummers
tot en met 31 December a.s.
GRATIS.
De Administratie.
Het autobusverkeer
met Schiphol
Het s.s. „Slamat'' heden te
Rotterdam
Voornaamste Nieuws
Prof. Dr. E. van Everdingen
De uitkomsten van het
Visscherijbedrijf te IJmuiden
Een auto in de sloot
Nadere bijzonderheden Misdaad niet uitgesloten
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
FAILLISSEMENTEN
Inbraak
in een kantoorgebouw
Telefoon No. 13866 (drielijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN? voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal
f 3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE
ADVERTENTIEIM 35 ct. p. regal*
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN-
TIES, 1—4 regels 60 cl. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct, bij vooruitbel.
.^Ür-^Jrac' belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschcn den tekst 60 ct. per regel, rs
Alle abonnê sop dit blad zijn ingevolge de verzekenngsvoorwaarden f Qflflfl Levenslange geneele ongeschiktheid tot werken door f7 Cf) oij een ongeval met f C_ f|
gen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: I «UUU.* verlies van beide aimen, belde beenen of beide oogen; 1 3U." doodelijken afloop; 1 ZuU.'
bij vermes van een hand,
een
bij verlies van een -f Cfl
r; 1 vU«'
AiynipTF /vOFT OP STRAFFE VAN VEPUFS VAN AU F pfgihtfN. PESCHIEDEN UITERLIJK DP-ïpN«AAI
ee* voet of een oog; 11LO.' duim of wijsvinger; 1 dO.' been
bij 'n breuk vanin bij verlies v. een
of arm;
anderen vinger.
III
De fascistische school natuurlijk een
doodgewone staatsschool, die, als zoo veel,
door de zwarthemden werd geannexeerd
betreedt men niet zonder een gevoel van
beklemming. Van buiten onderscheidt zich
het gebouw, evenals een Italiaansch poli
tiebureau, door niets van een gewoon woon
huis; althans niet opvallend: want natuur-
lijkt hangt er een enorme lictorenbundel
boven den ingang en duidt een wapenschild
de bestemming aan.
Met de school is het gegaan als met de
kranten: ze zijn fascistisch della prima
ora 1) of, gedwongen, gefascistiseerd. De
„private" katholieke school maakt daarop
geen uitzondering.
Aan de scholen van de uitgespuwde vorige
regeering heeft het fascisme niets ver
anderd. Die in aanbouw waren, heeft het
afgemaakt en plechtig ingewijd op de
reclamedagen der zwarte revolutie: 28 Oc
tober, de Marsch op Rome; 21 April, het
Feest van den Arbeid.
Ten Zuiden van Napels, waar een school
gebouw zijn bestaan behalve dan in de
weinige steden alleen daaraan dankt,
dat de betreffende schuur niet meer dienen
kan voor verblijf van het vee, zegt. men,
dat er hard gewerkt wordt. Dit blijkt uit
niets, maar ik haast mij toe te geven, dat
het reusachtig terrein, hetwelk daar braak
ligt, zeker tientallen jaren van noesten
arbeid vereischt, voor het de eerste resul
taten toonen zal.
Het cijfer der analfabeten, dat volgens de
officieele statistieken onlangs nog 40 pet.
der bevolking was, krimpt geleidelijk in.
Niettemin doet een algemeen gebrek aan
de meest elementaire schoolsche kennis
lezen, schrijven en vóór alles rekenen!
bij de resteerende 60 pet. van hot Itaiiaan-
sche volk, dat wel kan lezen en schrijven,
weinig vertrouwen hebben in den ernst van
het onderwijs.
Vooral daarom is het bedroevend te zien,
dat de gebrachte veranderingen, waarover
ik eerder sprak, zeer twijfelachtige verbete
ringen blijken, daar zij alleen maar grondig
onderricht verzekeren in de „wetenschap
pen", die, nu ja, eigenlijk geen wetenschap-
■^en zün.
Treden we dan een schoollokaal binnen,
dan doet ons het materiaal wat muf en
ontzettend verouderd aan. Schoolbanken,
waarop de huidige Nederlandsche jonge
generatie tien en vijftien jaar terug haar
ABC verdouwde, ziet men in Italië alleen
nog maar op de buitenlandsche stands van
tentoonstellingen. Aan het onderricht in
hygiëne, het verplicht stellen der aanwezig
heid van een verbandkist, aan de controle
op de lijfsverzorging der leerlingen, wordt
nauwelijks een begin van uitvoering ge
geven. Over het instituut der schoolartsen
bestaan slechts vage plannen, terwijl ik mij
van een tentoonstelling meen te herinne
ren, dat er door een vereeniging ter be
strijding van tuberculose, althans plaatse
lijk, proeven mee genomen zijn. Genees
kundige contróle bestaat verder in de stre
ken, waar de malaria woedt; ten minste
ten noorden van Napels. Deze allereerste
noodzakelijkheden geschieden voor verre
weg het grootste gedeelte nog steeds op
initiatief van weldadige vereenigingen.
Vooraan in elk schoollokaal hangt een
kruisbeeld, een gevolg van de fascistische
wetgeving; onder de liberale regeering was
dit in de openbare scholen niet het geval.
Daar onder hangt de zoogenaamde leger
order van generaal Diaz ik zou er op
durven zweren dat deze man het verwaande
ding nooit geschreven heeft! aanvoerder
van het Italiaansche offensief tegen het
Oostenrijksche leger bij Vittorio Veneto:
Onder het hoofd „4 November 1918, Italië
heeft den oorlog tegen Oostenrijk gewon
nen," volgt een belachelijk brok rethorica,
dat een dorpspotentaatje best zou staan,
maar dat een soldaat, en vooral een leger
aanvoerder, onsterfelijk zou blameeren. In
de nieuwste en thans in gebruik zijnde
conterfeitsels van dit document, is de pas
sage, dat Italië met den steun van Engel-
sche en Fransche legerafdeelingen overwon,
weggelaten.
Aan beide zijden van het kruisbeeld en
het gememoreerde overwinningstelegram,
pronken de portretten van koning Victor
Emanuel III en den duce Benito Mussolini.
De schoolboeken zullen binnen korten
tijd over heel het land gelijk zijn, wan
neer, als verwacht, de testo unico, de
eenige, gelijke tekst, gereed komt. Die
testo unico is het werk van jaren. Aan
vankelijk verbood men het gebruik der be
staande leerboeken en zorgde voor andere
in meer vaderlandslievenden geest. Na
nauwelijks in gebruik genomen te zijn
December 1927 werden ook deze ver
boden en verzorgde men een uitgave van
nog patriottischer getint materiaal. Deze
uitgave werd, voor zoover ik kan na
gaan, nooit in gebruik genomen. Nu wordt
er gewerkt aan de derde en tot heden
laatste uitgave, die, getuige het voorproefje,
dat we gehad hebben 2)zacht uitgedrukt,
niet van chauvinisme vrij zal zijn.
Het uitgangspunt is natuurlijk het Ro-
meinsche Wereldrijk. Al de voorgaande be
schavingen worden eenvoudig ontkend, en
Egypte, Perzië, Medië, enfin de geheele
oude wereld, leert de leerling slechts ken
nen als een enorme Romeinsche kolonie en
als zoodanig aan Rome minderwaardig. Dat
de Romeinen alles wat ze hadden, dankten
aan Griekenland, ook hun zakenmenschen-
verstand, hetwelk het Grieksche kunnen
wat practischer toepaste, wordt absoluut
ontkend, en de groote meerderheid der
menschen van de huidige wetenschap, die
er op wijzen, dat zelfs de beste Romein
sche copieën nog door Grieken werden
vervaardigd, is onherroepelijk in den ban.
Dat het Romeinsche Wereldrijk na zTJn
terugtocht tot Byzantium bleef voortbe
staan en dat Rome er ondanks alles de
hoofds ad van was, spreekt natuurlijk van
zelf. Zooals ook vanzelf spreekt, dat er
geen kenmerkend verschil wordt aangege
ven tusschen de wereld, die later naar
Rome opzag, omdat er de Paus resideerde,
en de wereld, die voor Rome beefde, omdat
daar een oppermachtige keizer blindelings
gehoorzaamd werd door onverwinbare legioe
nen. Ten slotte slikt de leerling, dat er een
beetje inzakking kwam zoo op den langen
duur, maar dat de geest van het oude
Rome toen den wereldoorlog won en dat
Mussolini precies op tijd kwam, om de zaak
weer op de been te helpen.
Geestig, maar toch bedroevend ook is
het te zien, hoe men een student van een
inrichting voor hooger onderwijs verwart
met hem een verklaring te wagen van het
feit, dat Duitschland, Frankrijk, Engeland,
België, Holland en andere landen vrije sta
ten zijn, die weliswaar rillen en beven voor
Rome, maar die intusschen toch maar doen
wat ze willen; al die landen waren toch
eensRomeinsche koloniën.
De student maakt er zich van af met
een smoes. Want de nederlagen der Romei
nen en den ondergang van hun Imperium
leert hij niet!
Voor mij ligt een stapel schoolschriften.
Ik heb ze gekocht voor minder dan een
halven cent per stuk. Het papier is goed,
maarde omslag is niet vaderlandslie
vend genoeg. En daarom moeten ze weg.
En er komen andere.
Hoe ze er uitzien? Ik beschik over twee
soorten
Het eerste draagt een teekening over de
volle voorzijde van den omslag van een
soldaat In standbeeldheldhaftigheidsstijl,
en van een andere, die er gewoon-mensche-
lijk uitziet. Het tconeel is een loopgraaf
met strijdende figuren. Het onderschrift
vertelt: „De geest der soldaten van Sardi
nië. Ziende, dat zijn broeder door angst
werd aangegrepen, naderde de soldaat
Scintu hem onder een hevig vuur, toonde
hem de Oostenrijksche stellingen en
schreeuwde: „Herinner je, dat je naam
Sc.ntu is en doe hem eer aan!" (voor een
Sard is de familienaam het grootste bezit)
Het tweede draagt de voorstelling van
erg kwieke Italiaansche soldaten, die lam
zakken van wegloopende Oostenrijkers op
de hielen zitten. In het midden staat
een eenbeenige, die een kruk in - de
lucht zwaait. Het onderschrift vertelt:
„Het heldhaftig einde van den ver
minkten Toti. Voor den derden keer gewond,
richt hij zich op en slingert den vluchten
den vijand zijn krukken na."
Beide schriften dragen voorts op de
achterzijde het overwinnings-telegram,
waarover ik boven sprak; ook hier is mel
ding van Fransche en Engelsche hulp weg
gelaten.
Op de atlassen staan alle ontdekkings
reizen van Italianen aangegeven en zijn
die van anderen niet te vinden. Men heeft
het klaar gespeeld om poolkaarten uit te
geven, waar, met uitzondering van Scott,
alleen Italiaansche „ontdekkers" staan,
aangegeven. Amundsen wordt vermeld als
iemand, die Nobile bij den tocht met de
Norge, nu ja, .vergezelde.
En zoo voort.
-Dat de geest na deze enkele grepen in
de feiten nog groote nieuwsgierigheid ver
wekken zal, geloof ik niet. Ik zal er dan
ook niet verder op ingaan en alleen wat
rondtasten in de resultaten der „peilin
gen", in casu: de enquêtes, die de regee
ring nu en dan houdt ter contróle van de
werking der wetten en den ijver van den
onderwijzer.
Van een mij onbekenden jongen van
minder dan veertien jaar, ontving de heer
Gravelii, die zulk een enquête leidde, het
volgende antwoord:
„Ik wacht op het moment, dat ik soJdaat
van Italië zal zijn; ik verlang er vurig naar
twintig jaren te leven om de uniform te
kunnen dragen van onze helden van den
Grappa en den Carso (Italiaansche slag
velden in den wereldoorlog), blij mijn leven
en mijn jeugd te kunnen geven voor de
grootheid van het Vaderland, overal en
altijd: öf aan de grens ter verdediging
van onze heilige grenzen, öf ginds verre,
oin in de landen van-over-zee met het
zwaard en onze machtige pantserschepen
en onze onverwinnelijke vliegtuigen onze
beschaving en onzen rijkdom te brengen."
Wie een bloemlezing van dergelijke ont
boezemingen verlangt, raad ik mijn eigen
bron aan. 3) Daar staan er genoeg in.
De laatste dezer enquêtes, waarvan de
resultaten bekend zijn, werd gehouden
onder de meisjes van zeven tot negen
jaar De vraag was: „Wat denk je van den
duce?" De antwoorden waren van heel
anderen aard, dan die der jongens, waar
van ik werkelijk geen „speciale" aanhaalde,
en getuigden van meer practische waardee
ring. Zoo geeft de grootste helft der meisjes
als reden harer gehechtheid aan Mussolini
op, „dat hij de werkloosheid zoo fel be
streed" en „dat hij zoo veel van de kinderen
houdt" en „dat hij ons allemaal brood ge
noeg probeert te geven". Een gering aantal
acht het een verdienste, „dat hij Italië zoo
groot heeft gemaakt". Antwoorden in moord-
bloed-en-brandstijl kwamen bijna niet
binnen.
Een gelukkig verschijnsel, maarhoe
lang nog? Boven zeide ik al, dat de onder
wijzeressen, die nu op alle meisjesscholen
haar diensten verrichten, verdwijnen gaan.
En wat voor „Kenau's" er uit meisjes te
vormen zijn, het wordt ons al op zoo be
droevende wijze gedemonstreerd door de
„Piceoie" en „Giovane Italiane". Doch
daarover later. Dit hoort niet bij de
school.
Ten minste Neen, later. J. H.
De desbetreffende wetsontwerpen door de
Tweede Kamer aangenomen
In de vergadering-der Tweede Kamer kwa
men gisteren terstond na opening der bijeen
komst aan de orde de wetsontwerpen tot wij
ziging van den tak van rijksdienst, omvat
tende de visschershaven te IJmuiden, voor
een beheer als bedoeld in art. 88 der Comp
tabiliteitswet (Staatsblad 1929, No. 259) en
de begrooting van het staatsvisschershaven-
bedrijf te IJmuiden voor 1929.
Eenige leden voerden naar aanleiding hier
van het woord.
Sprekende over het eerste der twee wets
ontwerpen, zeide de heer VAN GIJN (V.B.)
zich er over te verheugen, dat de Minister
thans een oplossing heeft gevonden van de
moeilijkheden. Hij wijst er echter op, dat er
nog een groot tekort is op de exploitatie van
de haven en dat de rechten deze niet kunnen
dekken. Voorts meent spr., dat men niet
moet terugkeeren tot het tijdstip, dat er win
sten worden gemaakt op de exploitatie.
De MINISTER VAN WATERSTAAT, de
heer VAN DE VEGTE, kon zich hiermede
vereenigen.
Het eerste der twee wetsontwerpen werd
daarna zonder hoofdelijke stemming aan
genomen, waarna aan de orde kwam de be
grooting van het Staatsvisschershavenbedrijf
te IJmuiden voor 1929.
Bij de algemeene beschouwingen voerde de
heer v. d. BILT (R.K.) het woord. Spr.
klaagde over de hooge canons der rijksgron-
den, waarvoor de uitbreiding van IJmuiden
onmogelijk wordt gemaakt. Bouwrijpén grond
verkoopt men voor 5., terwijl de canon van
deze gronden uitgaat vah een waarde van
12. tot 24. Daarbij worden de meest be
zwarende erfpachtsvoorwaarden vastgesteld.
Na zestig jaar komt de volle eigendom der
opstallen aai- den Staat. Ook omtrent het
gebruik van de opstallen worden bezwarende
voorwaarden gemaakt.
De MINISTER VAN WATERSTAAT, de
heer VAN DER VEGTE, zeide deze opmer
kingen over te zuilen brengen aan den
Minister van Financiën. Het betreft hier
domeingrond.
De heer VAN DE BILT dankte den Minis
ter voor zijn toezegging.
Daarna werden de algemeene beschou
wingen gesloten en de begrooting artikels
gewijs behandeld.
Bij artikel 7 besprak de heer VAN DE BILT
een post van 36.000 voor den aanleg van
spoorrails in de Aehterhavenstraat. Men
gaat daarbij de klinkers opbreken en die ver
vangen door dure, vierkante grès-keien.
De MINISTER antwoordde, dat de1 aanleg
van het spoorlijntje nog in onderzoek is. Om
trent de béstrating heeft de dienst een andere
opvatting dan de heer Van de Bilt.
Ten slotte werd de begrooting zonder
hoofdelijke Stemming aangenomen.
Etn aanrijding was het gevolg
Te Leiden reed gisteren de heer C. Mizee
borstelfabrikant te Leiden, met zijn motor
rijwiel op den hoogen Rijndijk, ter hoogte
van het gesticht „De Goede Herder", onder
Zoeterwoude, toen van den anderen kant
'n auto aan kwam rijden, met verblindende
lichten.
Hierdoor bemerkte de heer M. niet, dat ar
langs den weg een wielrijder stond, die
bezig was zijn lantaarn aan te steken, met
het gevolg, dat hij den wielrijder aam-eed.
Deze kwam er met eenige lichte schaaf
wonden af, doch de heer M. sloeg over den
kop, liep eenige ernstige verwondingen aan
het hoofd op, alsmede een zware hersen
schudding
In zorglijken toestand is hij naar het St.
Eiisabethsgasthuis te Leiden overgebracht.
Men zal zich herinneren, dat wij dezen
zomer een enquête hebben ingesteld om uit
te vorschen, waarheen de voorkeur der Ka
tholieken in Haarlem ging ten opzichte van
het Middelbaar Onderwijs voor meisjes, zulks
naar aanleiding van het plan der E.E. Z.Z.
in de Koningstraat, om een R. K. Middel
bare school voor meisjes volgens het nieuwe
wetsontwerp op het M. O. op te richten.
De uitslag der enquête was, dat er ruim
100 antwoorden binnenkwamen. Het over-
groote deel, en wel 80 pet., sprak zich uit
voor een R. K. Gymnasium c.q. Lyceum voor
meisjes, slechts enkele voor een Middelbare
school en nog minder voor een H. B. S.
In verband met een en ander hebben de
Zusters van de Koningstraat, daartoe ge
machtigd door het bestuur van haar Con
gregatie, besloten, om naast den bestaanden
toestand (dus met behoud van de middel
bare school) met ingang van het nieuwe
schooljaar 1929, dus 1 September a.s., met
een 1ste klas van een R. K. Gymnasium voor
meisjes te beginnen, mits daarvoor subsidie
wordt toegestaan. Naar wij hopen zal, en
daarvoor is een request bij H. M. de Konin
gin al reeds ingediend, dit subsidie door het
Rijk verleend worden, ondanks het tijdelijk
stopzetten der subsidieering van nieuw op te
richten bijzondere Middelbare scholen.
Op .grond van de zinsnede uit de Memorie
van Antwoord betreffende de Onderwijsbe-
grooting 1929, dat n.l. „de Regeering op het
standpunt staat, dat het niet aangaat de
aanvragen voor nieuwe bijzondere scholen
ten eenen male te weigeren, nu er zóó urgente
bij zijn," vertrouwt men, dat ook voor ons
bijzonder geval, waar de nieuwe school voor
geheel liet aan Haarlem grenzend Roomsch
Kennemerland moet dienen, een uitzondering i
zal worden gemaakt, evenals dit indertijd
voor Alkmaar is geschied.
Vragen aan Ged. Staten
De heer M. de Hartogh, lid van de Prov.
Staten van Noord-Holland, heeft de volgende
vraag aan Ged. Staten gesteld.
Kunnen Ged. Staten naar aanleiding van
het bericht in de dagbladen omtrent het
drama in het ziekenhuis te Santpoort, nadere
inlichtingen verstrekken?
Heden herdenkt de Zeereerw. Pater
Alexander O.C., in het klooster der Eerw.
Paters Capucijnen te IJmuiden-Oost, den dag
waarop Z.Eerw. vóór 25 jaren de tl. Pries
terwijding ontving. In verband met den ad-
vent-tijd wordt dit priesterfeest vandaag
eenvoudig herdacht. De feestelijke viering
is uitgesteld tot 29 en 30 December a.s.
Maar dit beloven dan dagen te worden,
welke èn voor den Eerw. jubilaris èn voor
de parochianen van IJmuiden-Oost van
groote beteekenis worden zullen. Want Pater
Alexander neemt onder de bevolking van dit
nieuwe IJmuiden een bijzondere en voor
aanstaande plaats in en we durven gerust
voorspellen, dat dit op 29 en 30 December
wel heel duidelijk blijken zal.
Een niet goede brug
De heer Klaas de Vries, lid van de Prov.
Staten van Noord-Holland, heeft aan Ged.
Staten de volgende vragen gesteld:
Achten Ged. Staten het in overeenstem
ming met hun bestuurstaak, dat zij bij het
verleenen van de concessies aan de K.L.M.
en den heel- Van Poelgeest, tot 't instellen en
onderhouden van een autobusdienst Amster
damSchiphol v.v. zich ten aanzien van de
bij hen bekende onvoldoende draagkracht en
den algeheel slechten toestand van de brug
over de Ringvaart bij Sloten vergenoegd
hebben met:
a. de mededeeling aan concessionafissen,
dat deze brug in onvoldoenden staat ver,
keert;
b. het in overweging geven, te trachten,
daarin verbetering te verkrijgen?
Zoo neen, boe denken Ged. Staten in de
toekomst in dit en dergelijke gevallen te
handelen?
Het stoomschip „Slamat" op weg van
Batavia naar Nederland werd hedenmiddag
te 2 uur te Rotterdam verwacht.
De Tweede Kamer heeft gistermiddag de
Indische begroeting behandeld.
In de avondvergadering der Tweede Kamei
werd de behandeling der begrooting van
Defensie voortgezet.
Donderdag a.s. zal de Tweede Kamer het
wetsontwerp tot verlaging van den accijns
op gedistilleerd behandeld.
„Horecaf" heeft besloten rich by de Cen
trale vereeniging voor den GedistUleerd-
handel aan te sluiten.
De ministers van Financiën en Arbeid,
Handel en Nijverheid hebben een commissie
ngesteld tot onderzoek der moeilijkheden bij
de exploitatie van de met steun van het
Rijk gebouwde woningen.
De Hooge Raad van Arbeid heeft advies
uitgebracht inzake den wekeiykschen rust
dag voor transportarbeiders.
De Prov. Staten van Noord-HoUand heb
ben met 532 stemmen besloten tot den
bouw eener nieuwe clectrische centrale te
IJmuiden. De kosten zijn op 12 millioen
geraamd.
Een verdacht verdrinkingsgeval in Heem
stede.
Het conflict tusschcn Bolivia en Para>-
guay. Bemiddeling door de Pan-Amerikaan-
sche Conferentie, De Volkenbond wordt
niet bijeengeroepen.
De verkiezing van Dr. Borms ongeldig
verklaard. De liberaal, mr. Baelde, gekozen
verklaard.
150 Fransche intellectueelen dringen aan
op herziening van het verdrag van Versailles.
Mussolini, minister van Koloniën. Thans
acht portefeuiUes onder zijn beheer.
De opstand in Afghanistan. Moet Aman
OeUah aftreden?
Een nieuw Engelsch-Chineesch verdrag
tot stand gekomen.
Bij Kon. besluit is de heer prof. dr. E. van
Everdingen, hoofd-directeur van het Ko
ninklijk Ned. Meteorologisch Instituut te De
Bilt, benoemd tot plaatsvervangend gedele
geerde voor Nederland in den te Kopenha
gen gevestigden Permanenten Internationa
len Raad voor het onderzoek der zee.
De visehomzet bij het visscherijbedrijf te
IJmuiden, bedroeg in de maand November
totaal 1.820.102.03 tegen 1.734.814.19 in
dezelfde maand van 1927.
In totaal werd tot 1 December 1928 omge
zet voor een bedrag van 13.967.298.68 tegen
12.638.646.74 over hetzelfde tijdvak in 1927.
Een stijging dus van ruim een millioen gul
den.
Per auto van den G.G. en G-D. is naar 't
Tesselschade Ziekenhuis te Amsterdam ver
voerd een 38-jnrlge man, die op den Hem-
weg met een auto rijdende door de glad
heid bij het uitwijken was geslipt en ln een
sloot was gereden. Hij viel uit den auto en
brak zijn linkerenkel.
1) della prima ora beteekent van het
eerste uur; dit ter onderscheiding van
alles wat later naar het fascisme overge-
loopen is.
2) Het eerste deel van de testo unico-
ui'gave verscheen reeds en wel van de
hand van minister Belluzzo zelf. Het is
een dik bóek mët uittreksels uit de rede
voeringen van Mussolini, die de jeugd uit
haar hoofd zal hebben te leenen. Z. Exc.
kondigde bij voorbaat aan, dat hij al aan
een tweede „schoolboek" begonnen is, een
„Geschiedenis van de Fascistische Revo
lutie".
3) Asvero Gravelii. Balilla. Met een voor
rede van Mussolini. Uitgave Alba, Milaan,
1926.
In ons nummer van gisteren hebben wij
melding gemaakt van een verdacht ver
drinkingsgeval, dat zich in het rustige
Heemstede heeft voorgedaan, waarbij de po
litie misdaad niet uitgesloten achtte.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
kwam de rijwielhersteller v. R-, wonende
Billitonstraat 2a te Heemstede, van Vijfhui
zen terug, alwaar hij bij kennissen een ver-
jaringsbezoek had gebracht. De terugtocht
geschiedde per damesfiets langs de Ring
vaart. De 29-jarige vrouw van4 v. Rijn zat
op den bagagedrager. Even voorbij het
stoomgemaal De Crucquius, daar waar de
weg naar Heemstede een bocht maakt en
van de Ringvaart afwijkt, op den hoek,
waar het Woonwagenkamp staat, reed v.
Rijn met zijn vrouw te water. Zelf kon hi)
uit het water kruipen maar ging om zijn
vrouw te redden den brugwachter van de
Crucquiussluis waarschuwen.
De omstandigheden, waaronder een en
ander zich afgespeeld heeft, was voor de po
litie aanleiding v. R. op het politiebureau
aen streng verhoor te doen ondergaan.
De officier van Justitie uit Haarlem heeft
daaraan ook deelgenomen.
Een bezwarende omstandigheid voor v. Rijn
is dat algemeen bekend was, dat het hu
welijk der v. R's dat ruim W% jaar geleden
gesloten was, niet tot de gelukkigse behoorde.
Het waren twee opvliegende elementen, zoo
als ons door goede kennissen van hen werd
medegedeeld.
Soms hoogloopende ruzie, waarna weer
de beste verstandhouding ontstond.
Een andere bezwarende omstandigheid
was dat op de plaats van het ongeval weinig
water staat, en het lijk der vrouw niet ver
van den kant met een dreg voor den brug
wachter van de Crucquisbrug is opgehaald
Na het ongeval is de Heemsteedsche poli
tie door den brugwachter gewaarschuwd, die
direct onder leiding van inspecteur C. H.
Kemper het onderzoek aanving.
Toen de schijn van misdaad zich voor
deed, werd' het parket te Haarlem gewaar
schuwd, die het onderzoek verder leidde. Tot
laat in den avond was de officier van Jus
titie nog ter plaatse.
Het lijk van de verongelukte werd ter
schouwing naar het politiebureau overge
bracht. Dr. Colenbrander verrichtte de lijk-
schouwing.
Groot was natuurlijk de verslagenheid in
de omgeving der wening, Billitonstraat.
Velen der buren konden aan geen mis
daad gelooven, omdat de v. R's zoo dikwijls
te zamen uitgingen, ook al vonden de mees
te vrouwen het onverantwoordelijk, dat zij
hun kindje van 14 maanden dan maar al
leen in huis lieten, wat ook nu weer was ge
schied.
Het parket stelde in de woning een uit
gebreid onderzoek in, het laatste bezoek
duurde circa 2 uur. Het kindje werd toe
vertrouwd aan de hoede van een familielid,
wonende in de Bankastraat.
Pater Alexander O.C.
De naam van dezen priester is op bijzon
dere wijze verbondeh met de historie van dit
zeer snel gegroeide deel der gemeente Velsen.
Bijna 20 jaar geleden deed Pater Alexander
hier zijn intrede als kapelaan in het kloos
ter en zag zich spoedig voor de taak ge
plaatst om het moeilijke en uitgebreide ter
rein voor het godsdienstig sociaal leven te
bewerken, het geschikt te maken voor het
zaad, dat gestrooid moest worden en waar
van een voorspoedige oogst moest komen.
Pater Alexander toog aan het werk, ar
beidde, zooals maar weinig arbeiden kunnen,
zaaide en het tegenwoordige sociale leven in
IJmuiden-Oost is er om te getuigen dat het
niet te vergeefsch was.
Het begon met de oprichting' van een af-
deeling van den R. K. Bouwvakarbeiders
bond St. Jozef, welke de Pater, te zamen
met den heer v. Zutphen, oprichtte.
Het toenmalige Velseroord was niet zeer
groot, geen schaduw van wat het thans is;
een Vereenigingsgebouw was er niet en de
eerste vergaderingen vonden plaats ln het
café van den heer Jansen, aan de Kabu-
straat, waar ook de R. K. Volksbond werd
opgericht.
Later werd het hulp-patronaatsgebouwtje
weggebroken en volgde de stichting van het
nieuwe en groote Patronaatsgebouw, waaraan
de naam van den Pater altijd verbonden zal
blijven.
Vak- en middenstandsorganisaties werden
In het leven geroepen, de Vrouwenbond ont
stond en met dezen groei vermeerderde het
werk en blijkbaar tegelijkertijd de werklust
van dezen priester.
Het terrein van zijn werk was hiermede
intusschen niet beperkt geworden. Ook op
onderwijsgebied was de Pater werkzaam en
niet het minst op het terrein van het jeugd
werk, waarop hij spoedig, evenals op zooveel
ander gebied, een zeer vooraanstaande plaats
innam.
Dat dit alles niet zoo vlug tot stand kwam,
als het hier wordt neergeschreven, is begrij
pelijk. Daar zullen heel wat moeilijkheden
te overwinnen zijn geweest en zeer veel vol
harding moet noodig zijn om ten slotte zulk
een resultaat te bereiken.
En thans kan men den Pater altijd op zijn
post vinden. Op alle vergaderingen vindt men
hem tegenwoordig; zijn initiatief werkt steeds
onvermoeid voort en de arbeidskracht van
dezen priester blijft onverminderd te midden
van de sociale beweging, welke ln IJmuiden
gelukkig groeiende is, niettegenstaande de
eigenaardige moeilijkheden, welke gemeenlijk
bij een zoo gemengde bevolking worden on
dervonden.
Wij twijfelen er niet aan, of de bevolking
van IJmuiden-Oost zal het sociale en geeste
lijke werk van dezen priester weten te waar-
deeren. Zonder uitzondering zullen de pa
rochianen daarvan blijk geven wanneer straks
het feest gevierd wordt, waarvan thans de
voorbereidingen worden getroffen.
We hopen hierop te zijner tijd uitvoerig
op terug te komen.
iihuimii»;
Barometerstand 9 uur vm.: 7.79 stilstand.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 4.16.
barometerstand 778,6 m.M. te
barometerstand 748,4 m. M. te
Hoogste
Stettin.
Laagste
Isafjord.
Meest zwakke wind uit Zuidelijke rich
tingen, nevelig tot zwaar bewolkt, weinig
of geen neerslag, temperatuur om het
vriespunt tot lichte vorst.
Hieronder volgen nog eenige data:
Pater Alexander (Petrus Joannes de
Waard) geboren te Den Helder op 22 April
1878, voltooide zijn lagere studiën op het
Seraphijnsche Seminarie te Langeweg en trad
op 3 October 1896 in de orde der Capucijners.
De hoogere studiën volgde hij in de kloos
ters te Helmond, 's-Hertogenbosch en Til
burg, waarna hij op 19 December 1903 de
H. Priesterwijding ontving.
Pater Alexander verbleef daarna enkele
jaren in het klooster te Babberich, om daar
na, met een kleine onderbreking, gedurende
bijna 20 jaar werkzaam te zijn als kapelaan
'in het klooster der Capucijnen te IJmuiden-
OrtBfc
FAILLISSEMENTEN VAN 18 DEC. 1928
N. van Strien, aannemer van betonwerk
te Haarlem, Lange Poellaan 22; curator Mr.
F. J. Gerritsen, alhier.
K. Visser, expediteur te Haarlem, N. Kerks-
plein 26; curator Mr. Dr. F. A. Byvoet, alhier.
G. A. Stam, banketbakker te Schoten,
Overtonstraat 43; curator Mr. K. A. F. J.
Pliester, alhier.
P. Maljaars, schoenwinkelier te Aerden-
hout, gem. Heemstede; curator Mr. L. H.
Venhuizen te Heemstede.
Geëindigd is het faillissement, door het
verbindend worden der uitdeelingslijst van C.
W. van Steyn, timmerman te Hillegom; cu
rator Mr. M. van Toulon van der Koog,
drllii6r
KERSTVACANTIE
Op 25 December en 1 Januari a.s. zulle?
geen terechtzittingen der Civiele Kamer gr
houden worden.
Gisternacht hebben inbrekers alles over
hoop gehaald in een kantoorgebouw op de
Keizersgracht bij de Vijzelstraat te Amster
dam. Vermoedelijk hebben de mannen zich
laten insluiten in de bergplaats van het
kantoorgebouw daar althans van braak aan
de buitendeuren niets is te merken!
Zij hebben echter geen grooten buit be
haald. De brand"kast, welke zij getracht heb
ben open te breken, bevatte zoo goed al»
niets van waarde. De daders zijn echte
nog niet door de politie gevonden.