Samenvoeging en
grenswijziging van
gemeenten
JIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
DINSDAG 8 JANUARI 1929
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17050
Vier kinderen
door het ijs gezakt
Drie hunner verdronken
Telegrafisch
weerbericht
Nog steeds vorst
Roodvonk-epidemie te
Maastricht
Een historisch
oogenblik
JDe opening van het radio
telefoonverkeer met
Ned.-Indië
De eerste gesprek-aanvragen
Voornaamste Nieuws
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Het jubileum van
H. M. de Koningin-Moeder
De slechte wegen in
Haarlemmermeer
DE IJSBAAN
Vandaag geopend van 1 urn-
tot zonsondergang
Genootschap van den
Stillen Omgang
Haarlem
ilH
De bouw der R. K. Kerk te
Sassenheim
Na ruim 150 uren vliegen
gedaald
BUREAUX: NASSAULAAN49
Teieioon No. 13866 (drie iijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal 1 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
HAARLEM
COURANT
ADVERTENT IEIM 35 ct. p. regain
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
CES, 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 et-, bij vooruitbet
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGËN
tusschen den tekst 60 ct per regeL ft
Alle abonnee op dit blad zijn ingevolge de verzekerrngsvoorwaaraen ff Ojlfift Levenslange geneeie ongescüiKtlieid tot werken door fJCfï dij een ongeval met |6r. fl bij verlies van een band, ff IOC bij verl.es van een fKfl hij 'n breuk van fl bij verlies v. eM
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: I u-Ü J." verlies van belde armen, beide beenen of beide oogen; 1 3U.""doodelijken afloop; i«iiU»"'een voet of een oog; 1 ItiU."" duim of wijsvinger; IdU." been of arm; 1 - 'Janderen vinger.
A ANfipTF 'VOTH. OP RTfAFfF VAN VFRIJFS VAN AU F PFCHTFN. O F c. MiFPFN I'ITFFIJTK DPT1"* Al. VJFR FN TWfNTTO UPFN NA HET ONGEVAL.
1
Ware het niet. cfat zulks in ons systema
tisch betoog eenmaal thuis behoort, dan zou
men er toe kunnen komen, om dit gedeelte
lit deze artikelen weg te laten. Immers, in-
uien men ergens in de laatste jaren om
trent de theorie en de practijk van dit ge
deelte van ons onderwerp voorlichting heeft
genoten, dan is het wel in Haarlem en om
geving. Toch kan het misschien als herin-
nerings-opfrisscher bij enkelen dienst doen.
Wanneer sprake is van vereeniging. split
sing of grenswijziging van gemeenten, wor
den de wijze en voorwaarden ontworpen
door Ged. Staten. Maar dit college hoort
perst B. en W. der betrokken gemeenten.
V anneer de gemeenten in verschillende pro
vincies liggen, geschiedt zulks door een com
missie uit de beide colleges van Ged. Staten.
r>e wet geeft enkele punten aan, waarop
moet gelet worden. In het algemeen en een
voudig uitgedrukt, zou men dit als volgt
kunnen kwalificeerenelk deel der gemeen
te dat aan een andere gemeente wordt toe-
'.voegd, brengt zijn eigen baten en scha
den mee.
In elke betrokken gemeente wordt het
ontwerp voorgelegd! aan den Raad en tevens
aan een commissie uit de ingezetenen, in de
wandeling de „dubbele Raad" geheeten.
welke eveneens onder voorzitterschap var.
dsn Burgemeester vergadert.
Het gevoelen van den Raad en den dub
belen Raad wordt afzonderlijk ter kennis
van Ged. Staten gebracht. Deze brengen
daarover advies uit aan het Ministerie van
Binnenlandsche Zaken. Deze Minister stelt
nu definitief het ontwerp van wet vast.
dient bet bij de Tweede Kamer in, waarna
het verder behandeld wordt op dezelfde wijze
als elk ander wetsontwerp.
Ontwerp-Ruys.
Minister Ruys was geen tegenstander van
hPt samenvoegen van gemeenten of van het
Wijzigen van grenzen der gemeenten. Niet.
dat hij er in het wilde maar op loshakte
volstrekt niet, maar wel was hij bereid, elk
redelijk voorstel in welwillende overweging
e nemen en hij ging zelfs in aanschrijvin-
aan Ge<C Staten der onderscheiden pro-
•nciën nog wel verder.
j.jjj wilde dan ook de procedure voor deze
gevallen heel wat vereenvoudigen en te
recht. want vaak was het ergerlijk te zien,
hoe aan de hand van de mogelijkheid, welke
deze bepalingen schiepen, verschillende voor
stellen werden gesaboteerd.
Trouwens, de staatscommissie-Oppenheim
rts ook van gevoelen, dat het mes in de
.staande indeeling der gemeenten diep ge-
t moest.
Het ontwerp-Ruys sloot zich volkomen
n, bij het rapport van deze Staatscom-
issie. Bij <fit rapport was echter nog ge-
/oegd een afzonderlijke nota van het lid
van Leeuwen, waarvan de grondgedach-
was, dat er geen kleinere gemeenten zou-
,i mogen ziin dan van l0000 en meer
.den en dat daarom 'n geheel nieuwe her-
repeering van {je Nederlandsche gemeen-
■i zou moeten piaats hebben. Qns komt
•t voor. dat dit voorstel wel wat ruw in
i bestaanden toesta nn
ncl greep, we! wat al
weinigmet het nist0rlsch
rg hield. Bovendien Was het 10_030
uuurlijk willekeurig genomen m neemt
iditer niet weg. dat de grondgedachte van
Dr. van Leeuwen ons niet onjulst voor_
omt. Wij leven in een tijd van rationale a-
•e, mechanisatie, normalisatie, vereenvoudi-
ing van arbeidsmethoden en in zoo'n tyd
kt het aangewezen, ook de Nederlandsche
meenten zoodanig in te deelen, dat het
eest economisch bestuur en beheer wordt
erkregen. Nu is dat zeker niet het geval,
m kan toch op den duur niet steeds voor
erlei gevoeligheden uit den weg blijven
in. Wij hebben in onze omgeving het
rrbeeld, dat een gemeente als Haarlem-
ermeer, bestaande uit verschillende dorpen
n tellende meer dan 25.000 inwoners, uit
stekend kan bestuurd worden. Hetzelfde
voorbeeld geven ons verschillende groots
plattelandsgemeenten in Friesland. Zijn nu
gemeenten van 500, 1000, 1500 zielen niet
volmaakt uit den tiid?
Minister Ruys stelde nu voor, de navol
gende procedure in het leven te roepen.
Het initiatief voor een samenvoeging of
grenswijziging gaat uit van liet Departement
van Binnenlandsche Zaken. Natuurlijk mag
iedereen dit Departement op ren gswcnscht
initiatief attent maken. Dit Departement
nooit daarover eerst de betrokken gemeen
ten en Ged. Staten.
Ged. Staten zouden dus de voorstellen
niet meer ontwerpen en de „dubbele Raad"
zou worden afgeschaft. Alles ter vereenvou
diging.
Al zouden wij persoonlijk radicaler maat
regelen hebben toegejuicht, toch was hét
ontwerp-Ruys een belangrijke stap ter ver
betering. Bij aanneming zou echter veel af
hangen van de toepassing, welke opvolgen
de Ministers van Binnenlandsche Zaken en
de volksvertegenwoordiging aan deze bepa
lingen zouden geven.
Ontwerp-Kan.
Minister Kan vindt ook. dat de Regeering
niet afhankelijk mag zijn van Ged. Staten
ten aanzien van grenswijziging. Ook wan
neer dit college geen voorstel indient, moet
het Departement bevoegd zijn een grenswij
ziging ter hand te nemen. De huidige re
geling is dan ook in staatsrechtelijk opzicht
beslist een uitzondering. Maar Minister Kan
laat daarnevens uitdrukkelijk, zoowel voor
den Raad als voer Ged. Staten, de gele
genheid open, een voorstel bij het Dep. van
Binnenlandsche Zaken aanhangig te maken
onder opgaaf van redenen.
Een dergelijk voorstel van een Raad wordt
door het Departement aanstonds bij Ged.
Staten aanhangig gemaakt.
Wanneer Ged. Staten uit eigen beweging
een voorstel doen, of rapporteeren omtrent
een aan hen voorgelegd plan, hooien zij de
Raden, waarbij de motieven aan de Raden
moeten worden opgegeven.
De Raden geven binnen een door Ged.
Staten te bepalen termijn dat is blijkens
de ervaring een groote verbetering hun
meening. Afschrift hiervan wordt na dien
termijn aan alle Raden toegezonden met
de bijbehoorende stukken.
Dan volgt een vooraf aan te kond'gen
openbare vergadering van Ged. Staten waar
in de Raden door gemachtigden hun ooi-
d'eel kunnen doen toelichten.
Blijven Ged. Staten bij hun meening, dan
maken zij het óntwerp-regeltng op, hetwelk
weer naar de Raden wordt gezonden, d'e
daarover binnen 2 maanden moeten rap
porteeren.
Vraagt het Dep. van Binnenlandsche Za
ken over een grenswijziging het gevoelen
van Ged. Staten, dan hebben deze daarvoor
een jaar tijd, een termijn, die nog met 4
maanden kan verlengd worden.
Ook dan wordt een openbare vergadering
gehouden en binnen 6 maanden na die open
bare vergadering dienen Ged. Staten dan
hun ontwerp aan het Departement in.
Ook indien Ged. Staten geen wijziging
nood'ig achten, kan het Departemen» aan
dit college toch opdracht geven, een voor
stel daartoe te ontwerpen. Dit voorste!
wordt ais bovenomschreven behandeld
Ook Minister Kan wil de „dubbele Raad"
afgeschaft zien.
Het ontwerp-Kan brengt zeker eenige
verbeteringen. Het voorschrijven van bepaal
de termijnen, het in kennis stellen van de
Raden met de wederzijdsche gevoelens zijn
verbeteringen. Maar wel zijn de termijnen
nog al lang. Ook het hooren der Raden
voor en dan nog eens na het maken van
het ontwerp en het beleggen van een open
bare vergadering bovendien, schijnen ons
maatregelen van zoodanig belemmerenden
aard, dat wij deze regelen een stap achter
waarts achten, vergeleken bij het ontwerp-
Ruys, al had ook wellicht dit ontwerp iets
meer uitgewerkt kunnen zijn en al missen
WÜ daarin de termijnen.
*n een slotartikel zullen wij een aantal
van di voornaamste afzonderlijke punten
uit het ontwerp-Kan alsnog mededeelen.
H. M. de Koningin-Moeder tijdens het radio-gesprek met mevr. De Graeff, de echtge-
noote van den Gouverneur-Generaal
Te Utrecht Hepen gistermiddag iwbii d»
Bo'issotstraat in de wijk Ondiep te Utrecht
vier jongens, genaamd H. J. Wilson en J. C.
Wilson, tweelingbroertjes van 5 jaar en
een ouder broertie W. J. Wilson en een ka
meraadje W. H. Groene veld, 03 het Ijs
van een sloot, die uitkomt in de Vecht.
Plotseling zakte het ijs onder hunne voe
ten weg en de vier knaapjes verdwenen in
de diepte.
Drie voerbiigangers begaven zich direct
te water en brachten de jongens op het
droge. Groeneveld had zichzelf reeds weten
te redden; de anderen werden bewusteloos
opgehaald. Ruim een uur 1s men bezig ge.
weest de levensgeesten op te wekken, doch
men slaagde er niet in de drie broertje.?
weder bij te brepgen.
Een geneesheer moest den dood constatee-
ren. Het droevig ongeluk verwekte groote ont
roering.
Nog een slachtoffer
Te Leeuwen (gem. Wamel) verdronk
Zaterdag de 10-jarige Arn. van Dinteren,
die zich op het ijs van een sloot had ge
waagd.
Hoogste Barometerstand 789.1 m.M
j Stenscle.
Laagste Barometerstand 765.9 m.M
Acureijri.
Verwaehtiftg: Zwakke wind meest u'*
oostelijke richtingen, afnemende be
volking, waarschijnlijk droog weer
:hte tot matige vorst.
Naar gemeld wordt, is thans de roodvonk
te Maastricht epidemisch verklaard. Er zijn
vijftig gevallen geconstateerd. De lagere
scholen blijven tot 15 Januari gesloten.
Reeds 26 gesprekken aangevraagd
Bij de plechtigheid gisterenmiddag in de
Studio in het gebouw van het hoofdbestuur
der Posterijen, Telegrafie en Telefonie te
Cen Haag, ter cfficieele opening van de
Radio-telefonische verbinding met Neder-
landsch-Indië, waren aanwezig, behalve de
Ministers van Waterstaat en van Koloniën,
de directeur-generaal van de P. T. T. ir.
Da.mme. de algemeen secretaris van het
hoofdbestuur der P. T. T. mr. van Roüen;
ir. J. F. van Weelderen, hoofd van den P. T.
T.-dienst in Indië; ir. Boet je, hoofdinge
nieur-directeur der Telegrafie; dr. ir. Koc-
mans, hoofdingenieur, chef van het labora
torium der Telegrafie; ir. Keukenmeester
hoofd-ingenieur, oud-chef van den radio
dienst in Nederlandsch-Indië; ir. Kiveron,
hoofdinspecteur der telefonie, hoofd-inge
nieur De Vos en de administrateur Claasscn,
heef van de afdeeling Telefonie en eenige
andere ambtenaren en genoodigden, o a. de
voorzitter van den Ned. Journalistenkring
de heer D. Hans en de dochter van den gou
verneur-generaal jhr. de Graeff.
Na afloop der verschillende telefonische
redevoeringen, welke met uitzondering
van het antwoord van den gouverneur-gene
raal op de toespraak van den Minister van
Koloniën, welk antwoord in verschillende
passages moeilijk was te velgen goed
verstaanbaar waren, had in een aangrenzend
'okaal een korte samenkomst plaats, waarbij
ververschingen werden aangeboden en waar
bij de Minister van Waterstaat in een korte
'oespraak onder meer mededeelde, dat het
T M. de Koningin behaagd had ir. Boetje te
cnoemen tot ridder in de Orde van den
Nederlandschen Leeuw.
De Minister legde er den nadruk op, dat
in deze onderscheiding te zien was een blijk
'an waardeering van den geheelen techni-
schen dienst hier te lande, die aan de tot-
"tandkoming van de radio-tclefonische ver
binding heeft gearbeid.
Aan het slot zijner radio-telefonische rede-
I /osring met Indië heeft minister Konings
berger nog medegedeeld, dat H. M. de
Koningin benoemd heeft tot officier in de
Orde van Oranje Nassau ir. A. J. H. van
".eeuwen, hoofdingenieur le klasse, hoofd
van den Radiodienst in Ned.-Indië.
B(j de plechtigheid van de opening van de
adio-telefonische verbinding met Ned. Indië
beeft de minister van Waterstaat nog een
dronk uitgebracht op den lieer dr. ir. Kco-
nans, hoofdingenieur, chef van het labora
torium der Telegrafie, aan wien hij tevens
Jen dank overbracht van het bedrijf.
Naar wij vernemen waren tot gisteren
morgen half 12 reeds 14 uitgaande en 12 in
komende gesprekken voor den radiotelefoon
dienst met Indië aangevraagd.
Bij gelegenheid van het gouden jubileum
van H. M. de Koningin-Moeder heeft gis
teren ten paleize Voorhout te 's-Gravenhage
de aanbieding der geschenken van de Ne.
derlandsche en Indische vrouwen plaats ge
had.
In verband met de opening van den radio-
telefoondienst met Indië zijn eenige onder,
scheidingen uitgedeeld.
Het radio-gesprek van H. M. de Koningin-
Moeder en mevrouw de Graeff.
De nieuwbenoemde gouverneur van Cum.
?ao, ir. Fruytier, is door H. M. de Koningin
beëedigd.
Het vliegtuig „Question Mark" is na rata
150 uren te hebben gevlogen, gedaald.
IJsberichten.
Vier kinderen zijn te Utrecht door hei its
gezakt. Drie hunner, broertjes, zjjn verdron
ken.
Vragen in den Indischen Volksraad over
de stagnatie, welke de HollandIndië-
vluchten zullen ondervinden ten gevolge van
de houding van Engeand.
Te Hersel bij Licrop (N.B.) is een brutale
roofoverval gepleegd. Een zieke vrouw werd
door roovers bedreigd, de man werd ernstig
gewond.
Ilr. Ms. pantserdekschip „Hertog Hendrik"
is gisteren van Nieuwëdiep vertrokken voor
een oefentocht naar het Westelijk deel
der Middellandsche Zee.
Roodvonk-epidemie te Maastricht.
De besprekingen van Parker Gilbert te
Washington. De Duitsche spoorwegobligaties
de belangrijkste kwestie.
Het lijk van den pastoor van Saint Quen-
tin Charente, die sinds 9 Juli jJ. was ver
dwenen, ontdekt. Uit de lijkschouwing bleek,
dat hier van misdaad sprake is.
Vulkanische uitbarsting in Chili. Vele doo-
den |n gewonden.
Barometerstand 9 uur v.m. 784. Vooruit,
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op De lantaarns moeten morgei»
orden opgestoken om 4.34.
De uitzending van het Huldigingscomert
Het hoofdbestuur van de vereeniging
„Koninginnedag" verzoekt ons, in aanslui
ting op het desbetreffend bericht van gis
teren, mede te deelen, dat de uitzending
van het huldigingsconeert, Woensdagavo
te 's-Gravenhage, bij gelegenheid van liet
jubileum van H. M. de Kon ngin M,ieder,
door de welwillende medewerking van de
firma Keller en Macdonald, die de b;noo-
digde apparaten gratis beschikbaar he 'ft j
gesteld, ook gehoord zal kunnen worden in
de Groote Kerk.
De toegang zal gratis zijn.
Dat de bewoners van den in slechten toe
stand verkeerenden Aalsmeerderdijk onge
duldig beginnen te worden, omdat aldaar de
in het belang van het openbaar verkeer zoo
hoogst noodzakelijk gebleken verbetering nog
maar steeds achterwege blijft, moge hieruit
blijken, dat een hunner voor eigen rekening
een schuit koolasch heeft laten komen om
alvast een gedeelte van den weg voor zijne
woning een beetje begaanbaar te maken.
Misschien vindt dit particuliere initiatief
nog verdere toepassing.
Er is van den eersten ijsmiddsg aan de
Kleverlaan naar hartelust geprofiteerd.
De scholieren der middelbare scholen
troffen het dat zij juist nog dezen Maandag
vrijaf hadden. De jeugd vormde dan ook
het grootste deel van de zeer velen die
Maandagmiddag de ijsvreugde smaakten.
De baan bleef 's avonds niet geopend.
Woensdag zal üs en weder dienende
een aanvang worden gemaakt met de fees
ten ter gelegenheid van het 60-Jarig be
staan der ijsclub. 's Middags zullen dan de
wedstrijden voor kinderen plaats vinden
Op het programma staat verder nog:
Kunstrijden door nader aan te geven be
kende rijders.
Gymkhana-wedstrijden voor kinderen van
leden. IJs-hockey-wedstrijd tusschen de
beste Nederlandsche negentallen.
Schoonrijden voor damesleden en paren
(leden).
Gecostumeerd IJs- en Nachtfeest.
Groot vuurwerk.
Vandaag is de ijsbnrn geopend van 1 uur
ot zonsondergang, dus vanavond niet.
Den Helder. Het vertrek van de „Hertog Hendrik" voor B£n oefentocht naar de Mid- I
dcUandsehe Zee. De „Hertog Hendrik" gemeerd aan de Buitenhaven -
JAARVERGADERING
op DONDERDAG 10 JANUARI 1929,
in het Gebouw der R.-K. Militairen-
Vereeniging, Zoetestraat 14. Aanvang
8'4 uur.
AGENDA
1. Opening en Notulen
2. Jaarverslag Secretaris
3. Jaarverslag Penningmeester
4. Verkiezing van drie bestuursleden
(de Heeren J Albers, T. Sweerts
en H. Nelissen treden af en zijn
terstond herkiesbaar).
5. Mededeelingen a.s. bedevaart
6. Rondvraag en Sluiting
Op de vergadering is gelegenheid de
contributie te betalen en verder tot 1
Februari 1929 bij den Penningmeester,
den heer P. HEIJBOER, Eendracht-
strfiËiit 35.
Opgaven van nieuwe leden bij de
Heeren J. ALBERS, Gierstraat 27 en
P. HEIJBOER, Eendrachtstraat 35.
Namens het Bestuur
J. ALBERS, Voorzitter
J. v. d. PIGGE. Secretaris
Geestelijk Directeur:
L. J. BOOGMANS, pastoor
De Ijsbaan te Haarlem. Er werd gisterenmiddag reeds druk gereden, zooals op bovenstaande foto te zien is
Met den meesten spoed is aan den op
bouw van dit gebouw gearbeid. Thans zijn
alle metselwerken op hoogte, ook die voor
den toren, welke nu een hoogte van 38,50
Meter heeft bereikt. De laatste 5 Meter van
den toren is m een ongelijkzijdigen acht
hoek opgetrokken, waarop nu de ruim 20
Meter hooge spits zal worden geplaatst.
Inwendig is men druk bezig met het ma
ken der graden en verwulven.
De Zeereerwaarde heer Pastoor hoopt in
Juni het gebouw klaar te zien.
i
De „Question Mark" vestigt het wereldrecord
Reuter meldt uit Los Angelos, (Jat het
Fokkervliegtuig, de „Question Mark", dat
ru.m zeven dagen geleden was opgestegen
om het duurrecord in gesloten circuit te ba-e
ken, gisteren om 4 uur 12 min. is gedaald,
na 150 uur en 46 min, gevlogen te hebben.
De St. Rosa-bazar, Het bestuur: De WelEerw. Pater J. HejrUen, Mej. E. v. d. Berg,
Mcj. H. van O?' (beiden gedecoreerd), dames v. d. Weiden, Coebergh. Goemans, Gussen-
hoven en Bo nanus
