In en om Haarlem DE IJSBAAN AAN KLEVERLAAN DE \r f3000.- DONDERDAG 10 JANUARI 1929 t;f750.-: M BUREAUX: NASSAULAAN 49 DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17052 AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIFS VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER F.N TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL. Uit den Gemeenteraad. }XSS.<- Een telegram van de ver- eeniging „Nederlandsch Fabrikaat" aan H. M. de Koningin-Moeder Relletjes tusschen inlandsche cavaleristen en Ambon- neesche infanteristen Paraguay demobili seert De PH-AEN te Medan aangekomen IJsvreugde in den mist Banen met wondeplekken De procedure in Kanton gerechtszaken Telegrafisch weerbericht Telefoon No. 13866 (drie'lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: pcr week 25 ct.; per kwartaal t 3.25; per post, pcr kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling. ADVERTCNTlEN 35 ct. p. regel VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. I - 4 regels 60 ct. p. plaatsing; elke regel meer 15 ct.. bij vooruitbcL Bij contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusscben den tekst 60 ct. per regel, n te ab°nné's op dit blad zyn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f'Tflflfl Levenslange gefteeie ongesehikcneid tot werken door f7Cf) DÜ een ongeval met 9->fl ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: 1 «ÏUUU.- verlies van beide armen, belde beenen of beide oogen; 1 uu.~ doodelijken afloop; 1 Aw II. by vernes van een band, f IOC bij verlies van een fCf) bij 'n breuk van* tn bij verlies v. een 'eo„ TOet of een oog; 1ICD.' duim of wijsvinger; 1 JU." been of arm; 1 anderen vinger. üé«h su> mist 1x1 deze winterdagen vo! blankenbepaling aangenomen en hy, de voorzitter, twistba°nclom bestoven boomeri onbe- In jnoar een„ ^scistische sfeer in de lucht, dag Soslavië, het oude Servië, is zij dezer al reeds uitgebarsten in de achtste ons n*r +Van kon'ng Alexander. En het zou dezen •hfVerwonden* hebben wanneer wij brievenh0 waren opgestaan en in onze de mM j een bulletin hadden gevonden met de 9» eellnS, dat hedennacht in Haarlem a,,,*dictatuur was uitgeroepen. Voor zoo'n is, naar men weet, slechts - - VC4I uictattm; kleinigheid Raad een noodig. In den Haarlemschen Was Sisteren meer dan een kleinigheid anwezig om zulk een historisch feit te ver- jl^on. Daar was n.l. aan de orde een orstel van B. en W. om het z.g. regiement van orde voor den Haarlemschen Gemeente rad aldus te wijzigen, dat voortaan iedere ■'Preker zijn rede staande zou uitspreken en en tweede, voorstellen voor de rondvraag dat^i B' en w- in to dienen. Zeg nu niet, lid maar een kleinigheid is. Menig raads- en W?S n-k 'ot' noS toe gewoon om te staan had '°°Pen wanneer hij niet het woord •jprel 611 te gaan zitten wanneer hij moest van de^ ^et was zeker een goede gedachte stellen ,'Burgemeester om den leden voor te uit te Voortaan hun redevoeringen staande schillenriPrelsen' De voorzitters van de ver weest an lr acties waren daartoe bijeen ge- na over men was °P een enkele uitzondering voorzitteen®elcomen met het voorstel van den het dan mee te gaan. Onbegrijpelijk zou biet an °0lc bunnen zijn voor een onbekende dat tprr 26 tegenwoordige openbare lichamen, bieestpp 0 d"" simpele voorstel van den Burge- Worri - meer «Jan een uur lang heftig debat wcra gevoerd. Jnï ou^Lyflenden Oversteegen en Peper keir maaf ri't laafc zich n" ^n- v™* ^aa h„ °°k de S. D. A. P. bij monde van de heeren Reinalda en Joosteri zich dertfn? ZEn AH16?' dat Was Wel wat zon" erhng. En dit te meer omdat beide ge noemde leiders der roode- fractie goede spre kers zijn, die bovendien nooit op hun stoel blijven zitten, wanneer zij het Woord voeren. Het leek dan ook zuivere obstruc tie, vooral toen de heer Reinal- L0?.4 stem verheffing gi verklaren; K Tk laat mii een mondeltage een regel in een rel element e te leggen nooit!" 1 De heer Peper (communist) tiidVeth°u<3er Heerkens Thijssen, die langen ja met d enheer Reinalda in het college van en w. heeft samengewerkt, voelde zich Vin °P genoodzaakt zijn oud-collega op de Uit 6rS tikken en zijn verbazing er over vr-J* spreken, den heer Reinalda dezen ]ep;n}den wee te zien bewandelen. Zulks een ^had hij nooit van den leider der S. D. P. verwacht. won'ii besparen onzen lezers de honderden Genoe n die aan deze zaak verspild zijn het vrS. het te weten, dat er ten slotte over het sippvft moest gestemd worden en dat teet 20 t met één stem meerderheid, n.l. tegenstem^1 19, werd aangenomen. Onder de der s 'mners schaarden zich aan de zijde het nu P' ook de vier liberalen. Was te Jemnnri g op deze wijze zijn vrijheidszin IS njg treeren? '°°r> v0Pn bij het zien van een dergelijken tiid rJLaken te een Gemeenteraad in r-!Prtpn haar JleJgci met zijn gedachten af te 1^.blaakt a„ labden. waar de dictatuur een stelsel, die n het vervallen parlementaire tot eigen vPrt£i,ige Bedachtenstroom wordt gestuwd. Wapn hg nog meer dien kant uit- gemeester Maar^^.teen een figuur als Bur- de laatste jaren nr,lalk' op wiens leiding in geoefend, Plotseling'. eens critiek werd uit banden ziet nemen stevig de teugels in tigsten man slechts v men van den krach biet voor een enk6ierwachten kan. En dit heelen middag lang 7,°°genblik maar een ordfadering de ftem-entp'h nl' wrder in de zm,"^w,as en de hear OverTt"1"00''0? aan det OU kriigen weigerde dp^ er?en het woord fitter dreigde hem ^aa» ^aan. De rvWr.nr/I to was verplicht deze te doen naleven. Toen de heer Oversteegen volhield, liet de voorzitter den Raad uitspraak doen en deze weigerde aan en heer Oversteegen met 25 tegen 11 stemmen het woord. Hebben wij te veel ge zegd dat Haarlem rijp is voor een dictatuur- Maarschalk? Na de vaststel ling van het nieuwe reglement van orde is de Raad aan de be^rootings-discus- sie begonnen; zes sprekers hebben reeds het woord gevoerd en wan neer het op deze wyze voortgaat zul len de algemeene beschouwingen niet zooveel tijd a,!s vroeger in beslag nemen. Er is daarvoor ook al heel /y weinig reden Na de wét- houderscrisis, die wij ge- na*1 de^an- De heer (vrijheidsbond nexatie en na de mededeeling van B. en W., dat de be grooting zonder verhoog ng van de inkom stenbelasting kon worden sluitend gemaakt, is er weinig houvast voor een scherpe en langdurige critiek. De eerste spreker, de heer Loosjes, maakte het al zeer kort. Het meest belangwekkende In zijn speechje was zijn kijk op de jongste wethouderscrisis. Hij redeneerde aldus; wij hebben een linkschen Raad en een rechtsch college van B. en W. Dat ls verkeerd. Bij de vacature-Bruch was er gelegenheid hierin verandering te bren gen. Maar zie, het partijbelang heeft anders gewild en niet den juisten man op de ju'ste plaats gebracht. Voor de vacature van onder- wijs-wethouder zou zeker een andere keuze gedaan zijn, wanneer men het partybelang het zwijgen had opgelegd. Vooral de Vrijz. democratische raadsfractie heeft hier, vol gens den heer Loosjes, groote fouten ge maakt door de onderwijs-portefeuille in de handen van een rechtsehen man te spelen Dan zullen wij ook niet van een verlaging der bedrijfstarieven af kunnen komen, vooral van het electriciteitstarief. Hiervoor is het volgens en heer v. Liemt niet noodig tot min der inkomsten te komen; integendeel, de be- drijfspolitiek moet aldus zijn, dat er by ongeveer gelijke baten toch verlaging van tarieven mogelijk is. Natuurlyk vergat deze spreker ook niet afschaffing der plaatsehjke bedryfsbelasting te bepleiten, welke hij een boete op de werkverschaffing en een gevaar van opzetteiyke overbrenging van werk buiten Haarlem noemde. De heer Peper hield een rede in den ouden bekenden styi van critiek op het financieel beleid, op de machteloosheid van den Raad, op de werkloosheid van B. en W. voorname- lyk op het gebied van onderwas, waar allerlei verwaarloosd wordt als het stichten van een buitenschool, het handhaven van schoolgeld enz. enz. De heer Peper kon natuurlyk niet nalaten de wethouderscrisis te bespreken en nogmaals er op te wijzen, dat zi- de heer Visser de aangewezen man zou zijn geweest om de plaats van mr. Bruch te bezetten. Maar de heer Visser was den heeren niet deftig genoeg, hij „oogde" niet in het College! Ook de S. D. A. P. kreeg er weer van langs, terwyi ons een breede bespreking van heel de politieke constellatie in alle landen niet be spaard werd, ondanks de protesten van den burgemeester. De heer de Braai (anti-rev.) Later heeft de heer de Braai hierop niet onaardig geantwoord; eenerzijds, wierp hy den heer Loosjes tegen, verwijt gü aan de rech- terzyde partybelang en politieke overwegin gen; anderzijds gaat gy uitrekenen, hoe de samenstelling van het college van B. en W. in links en rechts is, dat klopt niet met elkaar. Bovendien, wanneer men zóó rekenen wil, kan men ook een andere redeneering op zetten, en wel deze, dat de Burgemeester boven de partijen staat. Dan zyn er twee rechtsche en twee linksche wethouders Ook den raad kan men anders verdeelen dan de heer Loosjes deed, n.l. aldus: er zyn twee leden, die niet aan de wethoudersbenoeming meedoen, dan blyven er over 37. Den heer v. d. Kamp kunnen \vy noch by rechts noch by links indeelen. Van de 36 overigen zijn er dan 18 rechts en 18 linksch, dat is ook een rekening! En de heer de Braai herinnerde nog eens ondeugend aan de oude methode, toen in de gemeenteraden altijd in dezen trant werd gesproken, slechts b. e k w a m e mannen te benoemen in functies van wethouders, in commissies enz. Dat zeiden de liberalen en rij cüe benoemd werden waren dan altijd toevallig ook liberalen! En de Raad lachte. Met de critiek op het beleid van B. en W. is het nog al los geloopen. De Jieer Loosjes ze'de, dat het niet te ver antwoorden zou zijn, wanneer dus danige nieuwe voorstellen uit den Raad kwamen, dat daardoor het even wicht in de be grooting zou wor den verstoord.Wan- De heer Joosten (S. D. A. P.) Namens de S. D. A. P. sprak ditmaal alleen de heer Joosten en wy moeten het te zyner eere ditmaal zeggen, dat zyn rede merk waardig kort was. Hij richtte zijn critiek voornamelyk op de financieele gestie van B. en W. en gaf daarby leerzame cyfers ten ge hoore. Hy toonde aan, dat wy er op deze manier van steeds meer geld leenen, steeds meer verplichtingen van rente en aflossing op ons te nemen op den duur niet kunnen komen, wy zullen verplicht zijn tot belas- tingverhooging over te gaan, en dit, betoogde de heer Joosten, is ook zoo erg niet. Van de groote steden is Den Haag met zyn vele kaiptalisten, die, welke de laagste belasting heeft, daarna komt Haarlem, 't Zou dus niet zoo erg zijn de belastingen hier wat te ver- hoogen. Nu echter minister De Geer zyn wetten tot regeling van de financieele ver houding van rijk en gemeenten heeft inge diend, zou het onbegonnen werk zijn hier in den Haarlemschen Raad een voorstel tot wijziging van de belastingen te doen. Alleen wilde de heer Joosten voorstellen een tariefs verlaging voor gas en electriciteit tegen 1 Juni a.s. te doen ingaan. Na deze zeer makke rede van der} anders nooit zoo malschen heer Joosten werd de redevoering van den volgenden ka tholieken spreker den heer Castri- De heer v. Liemt (R.K.) neer er echter nog iets gedaan zou kunnen worden zonder verstoring Van dat evenwicht, dan zou hij er voor zyn c}e winsten uit de waterleiding te laten varen en de zakelyke belasting op het bedrijf af te schaffen. In gelijken geest, doch dan wat sterker, sprak de heer v. Liemt. Ook hy wenscht geen wcord te zullen J belastingverhooging maar hy meent, dat er riln opzet en tartte6déneCnter volh?rdde bij, toch zonder die verhooging nog wel het een .p; rivijpen op te Ipp», BurSemeester hem en ander kan gedaan worden. Zu'nigheid. 'cl de beer ReinnW„ j ot al'er verbazing aldus de katholieke afgevaardigde, is goed "ïensch by. De voorzin ant'-stemdwang- maar dat mag niet gaan ten koste van de Van zijn stuk h,.1 Pet zich echter niet Zear juist, dat h« gen en argumenteerde !?et reglement voorzitter verplicht was ^etau, zoo juist hnrf rf°rde te handhaven Jmst had de Raad een nieuwe de volkshuisvesting en andere belangryke zaken. Zoo o a. zyn er in de salarieering van de directeuren der bedrijven en in de loonen van ander personeel nog verschillende plooien, die glad gestreken dienen te worden. De heer Castricum (R.K.) cum, met klimmende verbazing aangehoord. Deze oefende allereerst critiek uit op de wyze, waarop de wethouder van financiën met de financieele commissie omspringt. Verder was hij niet to spreken over het afwyzend prae- advies van'3. en W. inzake het vloekverbod en nog maakte hy nogmaals het beleid in zake het verkeer-vraagstuk, n.l. de oplossing van het tram- en autobusvraagstuk. Ook bracht de heer Castricum zyn oude klachten inzake het Z. en O.-fonds nogmaals ter tafel en vroeg hy, of er niets te doen was aan de vaak naar buiten tredende oneenig- heid tusschen directeuren en ambtenaren. Dit moet aan het prestige van de gemeente schade doen. Een woord van lof had de heer Castricum over voor de handhaving der salarieering van het gemeentepersoneel, maar daarna sloeg hij wederom onmiddellyk in critiek over. Met het financieele beleid van B. en W. heeft hy zich altyd kunnen vereenigen. Het standpunt dat de belasting laag moet gehouden worden om de hooge inkomens niet te verjagen, is altyd het zijne geweest, maar wanneer dit tegenhoudt de verlaging van de tarieven, dan kan hy op den duur dit standpunt niet volhouden. De heer Castricum becyferde dat er door twee groote bedryven 70.000 voor één millioen K.W. electrischen stroom werd betaald; voor hetzelfde één millioen K.W. betalen 10.000 inwoners van Haarlem V 500.000, of wel twee grootbedrijven betalen 3% ct., het pu bliek 25 ct. p. K.W. Dat is onduldbaar. Tenzij wordt voorgesteld de 90.000 uit het gas en de 130.000 winst uit het electriciteitsbedryf terug te nemen en de tarieven met 25 pet. te verlagen, zal de heer Castricum niet voor de begrooting kunnen stemmen. Natuurlyk verwekte deze verklaring van iemand, die tot heden altijd een paladyn van het financieele beleid van B. en W. is ge weest, nog al sensatie in den raad. wy zuilen op heden niet op deze rede verder ingaan, maar allereerst afwachten wat de wethouder van financiën te antwoorden heeft. Deze zal wel hedenmiddag of zeker hedenavond aan het woord komen. Het bestuur van de Vereeniging Neder landsch Fabrikaat heeft aan H. M. de Koningin-Moeder het volgende telegram gezonden „De Vereeniging Nederlandsch Fabrikaat breng Uwe Majeseie eerbiedig hulde eer gelegenheid van het feit, dat Uwe Majesteit Haar 50-jarig Nederlandschap herdenkt. W.g. VAN DUSSEIjiDORP, Voorzitter. Als de eerste moeilijkheden onder de knie liggen! BANDOENG, 9 Jan. Aneta Onder het garnizoen alhier is wrijving ontstaan tus schen inlandsche cavaleristen en Ambon- neesche infanteristen. Reeds tweemaal kwamen relletjes voor. Gisteravond wierpen cavaleristen met steenen, waardoor twee passeerende burgers bloedende wonden kre gen en een Ambonneesch militair aan den schouder werd gewond. Een officier maakte een einde aan het gooien. Drie Ambonnee- zen zyn preventief gezet. De oorzaak van de wryving is onbekend. Een onderzoek is ingesteld. Uit Londen wordt geseind: Uit Asuncion wordt gemeld, dat Para guay besloten heeft, de militaire reseve te demobiliseeren. Het postvliegtuig op zyn retourvlucht naar Nederland, de PH-AEN. is gistermiddag te 17 uur 2 (plaatselijken tyd) te Medan aange komen. Het wetsontwerp door de Eerste Kamer aangenomen Loomgrys hangt de nevel over de velden, in de geruchtlooze straten, hult de dingen in en maakt de wereld klein. Tintelend-wit tegen het grijs in de lucht de zilverberypte takken van heesters en boomen, een won der, een sprookje in één nacht gewrocht. Zij, die op vorst hoopten, konden tevreden zijn, Zy zyn niet teleurgesteld in hun ver wachtingen. Het vroor van Dinsdag op Woensdag. Het deed meer: de nevel ver dichtte tot ryp en schiep een wonderbare, stille pracht. Te één uur gistermiddag werd de baan aan de Kleverlaan geopend. Er stond een lange file van wachtenden aan de beide, kleine loketten, waar kaarten tegen ver schillende prijzen kunnen worden gekocht. Dc stoet groeit nu eens sneller naar links, dan weer sneller in de fille rechts. Op sommige momenten staat de drom tot btj 't trottoir. In prijzens waardige gelatenheid schuifelen de vele wachtenden stapje na stapje voorwaarts, telkens als er een zyn zaken aan 't loket heeft afgehandeld. Aan 't loket wordt onder hoogdruk gewerkt. Er wordt betaald, gewis seld, te veel betaald, te weinig betaald, terugbetaald Er wordt gevraagd naar din gen, die iedereen behoort te weten, die aan den ingang van een ysbaan staat. De man aan 't loket wordt ook nog in de flank en in den rug lastig gevallen door vragers die langs achter binnenkomen. Een jongeman komt binnengestormd en vraagt opgewon den, waarom hij naar zyn meening meer heeft moeten betalen voor een door hem ge kochte kaart, dan hem Juist lykt. En inmiddels wacht de stoet, wacht ge duldig, uiterlyk althans. Wie zal zeggen, hoeveel er onder zyn, die staan te popelen en hunkeren naar 't moment, dat zy het ge reed gehouden geld mogen neertellen. Een telken jare wederkeerende ceremonie: een ongeëvenredigd groote toeloop op be paalde uren, die door één man moet ver werkt worden. Het schynt een noodzake- lyk, een nationaal kwaad te zyn, want ook in andere groote steden wordt over 't zelfde ongerief gemord en geweeklaagd, met dit resultaat, dat by elke ysperiode lezelfde ver- schynselen zich herhalen. De Eerste Kamer heeft aangenomen het[ wetsontwerp, houdende bepalingen betref- De jonge denneboompjes, die het pad naar fende de procedure in kantongerechtszaken de baan begrenzen, ïyken groote uitgetande (verhaal van kosten op de verliezende partij suikerbrooden. en bevoegdheid tot wering van zaakwaar- We begeven ons naar de garderobe over nemers). I het gladde plankier. Ook hier: geduid fm>. oefenen enlang wachten. Het heeft heel wat ln, vóór 'n mantel en 'n jas een plaats hebben gekregen. Een heer naast ons maakt de opmerking: een organisatie van nul, hier! Waarom worden eenvoudige dingen zóó ingewikkeld gemaakt, zóó, dat het pu bliek zich ergert. Bij het verlaten der baan kreeg een dame uit ons gezelschap een an deren beteren mantel, dan haar toebehoor de. Toen zy opmerkte, dat 't haar kleeding- stuk niet was, werd haar tot driemaal toe verzekerd, dat dié en geen andere haar mantel was. Na veel zoeken werd 't abuis hersteld. Nog eens: is 't zoo'n vraagstuk het nummer, dat afgegeven wordt, aan het cor- respondeerende kleedingstuk te hechten? Herinneren we ons goed, dat ook verleden winter over een goede organisatie in de gar derobe klachten zijn gerezen? Reeds vroeg in den middag gisteren was 't druk op de banen, die Dinsdagavond ge sloten waren gehouden, om in de, kilte van den nacht de zwakke punten te kunnen hee len. De menschen bewegen zich in bont gewoel door den nevel. De huizen, die het Kin- heimpark begrenzen, zijn nauwelyks te on derscheiden. Het geboomte om de baan pronkt in een kleèd van ryp. Men hoort al leen het krassen van schaatsen. Nu en dan ratelt een electrische voorbij. Het middenvak trekt groote belangstelling wegens de wedstrijden. Men hoort geroep, dat de kampenden om den prys moet aanmoe digen. Er gaan hoera's op voor de overwin naars. De liefhebbers blyven toestroomen en te drie uur zyn de banen vol. Overal wordt druk gereden. De kinderbaan is dicht bevolkt. Er ls geen toon muziek, merkte een muziek- njjnnende jongedame op. Waar is het orgel, dat in den „ystijd" een zekere sfeer schept, daar waar zoon groote menigte bijeen is? Kon het ijs zóóveel druk op één punt niet dragen? Of ligt de oorzaak elders. In den laten namiddag vertoonen zich weer de natte plekken, hier en daar wak ken. Het bestuur oordeelde daarom beter, de banen gisterenavond wederom gesloten te houden. Als de lichten opgaan, ontvolkt de baan zich langzaam. In wit-stille pracht staan de boomen lang° de wegen, fantastisch bij het licht der lantaarns. Auto's boven hon licht kolommen door den mist, hevig bellend rolt een tram voorby. Ragfijne sneeuw valt drui lerig neer. De aarde schynt nóg kleiner. EEN OUDERWETSCHE WOENSDAG MIDDAG ,.Dol gezellig" vond een aardig krabbelend I H.B.S.-meisje het en dat was het ook inder daad, ondanks het ontbreken van een vroo- lyk zonnetje en de staag neerwarrelende fyne I sneeuw, welke door de meesten echter niet eens werd opgemerkt. Een middag uit duizenden. De jeugd do- I mineerde weer, doch wie geniet het schoone ysvermaak ten slotte met zulke volle teugen als ons jonge volkje. Zoo vol werd 't ten slotte dat de rijder en rydster maar al te vaak in ongewenscht I contact met elkander kwamen en etteiyke I val- en giypartytjes het onvermydelyke ge volg er van waren. Wat beteekent echter 'n smak op het ys voor een Hollandschen Jon- I gen. Allereerst moet hij wel tweemaal goed vallen voor hy zich ééns werkelijk bezeert en verder is er op de ysbaan nog nooit iemand kwaad geworden, uitgezonderd de buffethouder misschien wanneer een wat al te enthousiast aangelegde dorstige een tafel met glaswerk vloert. Doch zelfs dit kon er gistermiddag wel van af- Lange files yslustigen begaven zich tegen STRENGE VORST VERWACHT Hoogste bar. st. 783.1 nun. te Karistadt Laagste bar. st. 762 m.m. te Vardö Verwachting: Zwakke tot matigen O. tot Z. wind, nevelig tot licht of half bewolkt, waarschynlyk droog weer, matige tot strenge vorst, des nachts, overdag lichte tot matige vorst. De eerste aarzelende passen op dc gladde vlakte. Beminnetuker leermeesteres dan zün moeder is voor een jeugdig enthousiast niet denkbaar.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 1