De bijzonderheden
aan den sterrenhemel in 1929
Sumatradek met 'n pietsie
Neerlands hulde
aan H. M. de Koningin-Moeder
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DONDERDAG 10 JANUARI 1929
BLADZIJDE 1
De groote
huldigingsdag
II. M. Koningin-Moeder
Bij haar gouden jubileum als Nederlandsch
Staatsburgeres
1879
lO Januari
1929
'tSrek tekbeagntonenkt,kenr 001
..x^x
feftWH
Het was de derde maal in mijn leven,
ik hem zag. Éérst in een stoomtram
ergens in oostelijk Brabant, later als Ri-
haldo RinaldSni in een treurspel van acht
bedrijven. Voor 't laatst als handelaar in
Prima Sumatradekblad-sigaren met 'n piet-
sie Brésil er-in. Je merkte hem op tusschen
mzenden, omdat ie 'n zeer geconcentreer-
rn_,uit;<:!rukking had die niets te makenliad
zn innerlijk, doch chronisch was.
als r- stoomtram keek ie al zóó. Later.
drie i°aldo- Pleegde hij achtereenvolgens
verand°°rden zonder van uitdrukking te
senteer^611 en 106-11 hiJ mÜ z'n sigaren pre-
ghmia.,.^6' deed hij dat met denzelfden
Ik
rooöl.Zklen 6en rieten stoel van 'n lunch-
kistje-Var. op mij afkwam met een
'PrW ha0ndet'd.
zakmarzegge dwerk," zei-die „echt Sumatra
Wat doe jeV "iet 'n pietsie Brésil,
Het orge] ^0° zulke momenten?
Bohème en de jel<fe juist 'n aria uit La
Ik dacht niet aam° lachte 200 innemend-
en kocht het handw6" balIast van 'l kisfc->e
grinniken en toen *k' Even bie6f ie staan
<fen stoel naast me glead le langzaam in
..Niks geen weer iZ'
zegge," deed ie opeens Januan zakmar-
had iets van de»
'n wassen beeld vastberadenheid van
^^?\oord p CObsta 1 eer«l wat er in hem
de alleen z'n wedervraag:
'ii geconcentreerde uitdrukking
„WaaromWat zou-dat-nou?"
„Ik heb uvroegereens een moord
zien bedrijven."
Hij schrok, natuurlijkhoewel op z'n
gezicht geen spier vertrok.
„Mijn?"
„Ja
„Dat zal-e-vergissing weze
„Nee, needrie zelfsweet je 't
niet meer?"
,,'s Kijkedat onthou-je-anders-toch-
meestal-wel zakmarzeggeMarnou
je 't zegt.jaDat waren beste tij je...
Allemaal veranderd meneerIk kreeg
vijf guide per avond en dan had je niks
te doen als effe opkomme as je geflote werd;
je riep effe: „Wien zoekt gij?" nouen
dan „floep" weer eentjehè?"
Loodrecht zat ie naast me, mij aanglurend
door z'n lachende spleetoogen
„Wat drink je?
,,'n Biertjedat ging zoo vier, vijf
avonde achtereen zakmarzegge. 'k Heb altijd
best kenne spele zie-jemar jaieder
heb al 's wat hèen toen ben ik in de
sigarebransje gegaannou en dat gaat
weljaje mot 'r anders hard voor
werke
„Voor drie moorden kreeg je dus. vijf
gulden?"
Op 't zelfde oogenbllk kwam de „juffrouw"
met 't biertje.
Ze bleef aan den grond genageld staan....
zette het biertje aarzelend op tafel. Ze keek,
den mond wijd open, naar Rinaldoont
zettenddrie moorden voon vijf gulden...
Dat lag-er-aan," antwoordde de man
glimlachendje had avonde van heele-
maal gin moord, net as in „Onschuld of
de verlaten weduwe"su soms van drie
of viernet as in „De Kroeg van vader
Albertus"daar had je d'r wel vijf ln
•akmarzegge
Ik zag, hoe de Juffrouw op 'r teenen weg-
iloop en iets in 't oor van 'n collega blies,
fk zag, hoe de collega naar 't tafeltje aan
den overkant ging en in het oor blies van
'n manOok zag ik, dat deze man zich
vijf moorden moest bedrijvenop 't too-
neel ziet u
„O
„Jawees niet ongerust, chefhij is
de vredelievendheid zelfhij zal geen'
vlieg kwaad doenis wel Rinaldo?
„Guttegut nee
De chef schraapte z'n keeldacht even
naen vond de zaak toch niet zuiver
„Ik heb toch maar liever dat u gèt
„Net zoo as je wil, zakmarzegge," hernam
Rinaldo, „adjuus
En zoo lekker als „kip" verdween Rinal
do, nagestaard door oogen vol achterdocht
en vrees.
„Zonder gekheid meneer," vroeg de zaal
chef toen Rinaldo verdwenen was, „is het
heusch waar wat u zegt
„Waarachtiggeen woord is ervan ge
logen
„Nou Ja, goedmaar 't is toch maar
beter zóóje kunt niet wetenWaar
om lachte die man zoo-aan-één-stuk?"
„Hij kan niet andersTrouwens: wat
zou dat nou?Waarom kijkt u zoo plech
tig aan-één-stuk?"
„Hmja
„Steek 'e 'opecht Sumatra dek met 1»
pietsie Brésil
„Nee dank u, ik rook nooit als ik werk..."
Juffrouw een-en-twintig zat met 'n vuur-
roode kleur op 'n rieten tabouretje en trom
melde achteloos op 'r nikkel dienblad,
't Orgel speelde „La dame blanche".
De man in den stoel kauwde langzaam,
kameelachtig en de opgeperste zaalchef keek
naar de porties zuurkool en erwtensoep die
op witte lakens stonden te dampen.
HERMAN MOERKERK.
„Uwe Majesteit kan verzekerd zijn, dat'
«een Koningin der aarde op dit uur rijker
vPk 111 liefde' vereering en a„n-
sloten. tUSSChen hei1 beiden was ge-
feSfwSen f «T* deze bi,na
voor het eerst an Zijn jonge gade
m°cht verwelkomen. nÖSChen b0d6m
berdenken Wij het gouden ju
ffie in h „blijde incomste" van Haax,
seh„ geschiedenis van het Nederland-
volk en het Huis van Oranje zulk eèn
groote rol heeft gespeeld.
De woorden door Kon'ng Willem III een.
ffiaal gesproken, zijn volledig in vervulling
»egaan. want geen Koningin heeft riiker in
«e liefde, vereering en aanhankelijkheid
roemr«k. eerlijk en trouw volk ge-
H rtdan Konlngin Emma.
Nederlav,fdUrende drie da§en heeft het
bet Hui«SChe Volk zbn verknochtheid aan
wijze geton Ian °ranie op ondubbelzinnige
namens de v, MaandaS was het de huldiging
wen, Dinsd ederIandKChe en Indische vrou-
ten. het namens verschillende institu-
en als heerlijk besluit het gala
diner, waar w"* IleeruJK oesiuit net gaia-
roerende d eK°nmgin zelf een ont -
Ook de all* hit haar Moeder hield,
verschü] van gisteren was weer aan
enda huldigingen
gewijd.
Gisteren,^ Een bloemenhulde
Straaten van heeft de heer Van
kweekers een K.ff namens de Boskoopsche
jubileerende ^menhulde gebracht aan 1e
lp een groote lll5in-Moeder, bestaande
azaleas mand met prachtige
De Koningin.M
persoomyk van nam het geschenk
5* 1hi ontvang^ en"^ Van Straaten Van
deze bloemenhulde inS£°nd6 zich zeer met
Zanghulde ,i
erder heeft gisterocj?^ 6en dameskoor
koor, bestaande uit acht w1? een dames -
Muziekschool der Maatschap^, gen van de
ring der Toonkunst uit Lee! tot bevorde-
Koningln-Moeder in een van M. de
zalen te Haren Paleize aan 6S beneden.
Voorhout een zanghulde gebracht Lan?e
Het koor stond onder leiding van mej.
Harry van der Harst, directrice dier muziek
school, d'e vóór den zang de gelukwenschen
van Toonkunst uit Leiden aan H. M. ter
gelegenheid van Haar jubileum overbracht,
daarbij een op oudhollandsch papier ge
drukt programma, dat met een ornament-
teekening van de hand van den Le'dschen
Gymnasiast P. J. Pmlnk versierd was.
aan H. M. overhandigende.
Koninsrn Emma dankte met een harte
'ijk woord.
Gezencrer) werd daarna a canella en
vierstemmig, het Gezang Benedictus. van
Nellv van der Linden van Snelrewaard.
H M., die met een'ge leden van de Hof
^onding aandachtig den zang votede. gaf
na aflodp in vriendeliikp bewoordingen van
Haar erkenteliikhe'd bliik. en onderhield
zich daarop eenigen tijd met me.1. v. d.
Harst en met de leden van het koor.
aan wie ververschingen werden aange
boden.
Herinneringsborden
Het gouden jubPeum van H M de Ko
ningin-Moeder en de nationale dankbaar
heid die dit feest karakteriseert hebben de
Koninklijke Delftsche Aardewerkfabriek
,.De Porceleyne Fles" aanleiding gegeven tot
de vervaardiging van een drietal herinne.
ringsborden naar ontwerpen van den beken
den kunstenaar Leon Senf
Audiëntie voor de Xed.
Maatschappij voor Nijver
heid en Handel
Gisterenmiddag te kwart voor 4 uur heef!
de ontvangst door H M. de Koningin-
Moeder plaats gehad van net hooidbestuui
van ae Neöerlandsehe Maatschappij voor
Nijverheid en Handel, ter aanbieding aan de
Hooge Jubilaresse van de gelukwenschen dier
Maatschappij en ter overhandiging van den
eerepenning der instelling.
De volgend' hoofdbestuursleden waren
aanwezig: rar. C. H Guépin, voorzitter, oud
directeur der Nederlandsche Handel Maat
schappij te te Santpoort de heeren: H. Smidt
van Gelder, onder-voorzitter, directeur van
Van Gelder's Papierenfabrieken te Bloemen-
daal; jhr. F. Teding van Berkhout Jr., direc
teur der Haarlemsche Bankvereeniging te
Haarlem: H v. d. Masch Spateler, directeur
der drukkerij Senefelder te Amsterdam: R.
Buisman, .groothandel in zuivelproducten;
Ontvangst van de buitenlandsche gezanten
Te halt zes ontving H. M. de Koningin-
Moeder de Hoofden der buitenlandsche ge
zantschappen. bij het Nederlandsche Hof.
geaccrediteerd met hunne dames.
De Deken van het Corps Diplomatique te
s-Gravenhage. de heer Adlercreutz. gezant
van Zweden, hield een korte toespraak tot de
Jubileerende Vorstin om Haar namens het
Corps van harte geluk te wenschen en deed
deze gelukwenschen vergezeld gaan van de
aanbieding van een prachtige mand met
bloemen.
De Koningin-Moeder dankte met een enkel
woord en onderhield zich met velen der aan
wezigen.
•s-GRAVENHAGE, 10 Januari.
plotseling achterover in z'n stoel liet vallen
en Rinaldo begon te flxeeren.
Alles werd mij duidelijk.
Nog drie juffrouwen kwamen en gingen
achterdochtig, en
schoolden samen
Een kwattajongen
doJuffrouw een-en-twintig heb self
gehoord dat hünou ja niet waar
dat gaat niet...."
..Maar deze heer is een eerzame sigaren
handelaarik kocht juist 'n kistje
vilt u 's opsteken?"
„Nee neekijk 'sVees gewaar
schuwd meneervoor 't laatst
Dan tot Rinaldo die met 'n onverwoest-
baren glimlach loodrecht in 't riet zat: „Ik
verzoek u beleefd heen te gaan."
„Ikke?Waarom?Wattedan?
„Ik verzoek u dringend, meneer
„Man," zei Rinaldo lachend, „wat heb
dat voor zin? Betaalt deze meneer me bier
tje soms niet, of watte?"
Ik begreep de situatie.
„Is u de chef?"
„Jawel
„Deze meneer vertelde mij, dat ie vroeger
tooneelspeler was, zoo'n beetje in amateurs-
kringen weet uen hij vertelde ook,
..en die Rinaldo begon te flxeeren
dat ie voor lederen avond als ie speelde vijf
golden kreeg
„Hm! Ja."
„Rn dat er wel avonden waren dat le
(Zie voor bijzonderheden artikel hiernaast)
Consul van Engeland, te Leeuwarden; J. C.
Rijk Jzn., directeur der Utrechtsche Water
leiding Maatschappij te Utrecht; Jan Schilt-
huis, graan-importeur, handelscommissaris
der Zuid-Afrikaansche Unie, te Rotterdam;
prof. ir. D. Dresden, oud-hoogleeraar te
Delft, directeur van de Machinefabriek
Jaffa, te Utrecht; prof. F. K. Th. van Iterson,
directeur der Staatsmijnen te Heerlen; mr.
A. C. Josephus Jitta, secretaris van den
Hoogen Raad van Arbeid te 's-Gravenhage;
ir. A. Plate, voorzitter der Scheepvaart-ver-
eeniging Zuid, te Rotterdam; L. van Heek,
industrieel te Enschedé; P. J. Spoorenberg,
industrieel te Tïel; mr. J. Bierens de Haan,
algemeen secretaris der Maatschappij, en E.
B. Reyen. secretaris der Maatschappij.
De voorzitter overhandigde den eerepen
ning der Maatschappij aan Hare Majesteit
met een korte rede, waarin hij wees op de
groote dankbaarheid voor de onschatbare
diensten, die Hare Majesteit in zoo moeilijke
tijden het Vaderland heeft bewezen en voor
de belangstelling van de Koningin-Moeder
voor den Nederlandschen handel en nijver
heid.
De heer Guépin herinnerde verder in
het bijzonder aan de belangstelling, die H. M
betoond heeft voor het op initiatief der
Maatschappij te Amsterdam Opgerichte
Bureau voor Handelsinlichtingen, hetwelk de
Koningin-Moeder indertijd met een begoek
heeft vereerd. Ook het Museum van Kunst
nijverheid te Haarlem, een stichting der
Maatschappij, heeft zich ln de belangstelling
van Hare Majesteit mogen verheugen, die wel
als Beschermvrouwe daarvan heeft willen
optreden.
De heer Guépin wees er ook op. dat in het
bijzonder is gewaardeerd, dat Hare Majes
teit. de traditie getrouw van het Oraniehuis.
na den dood van Z. M. Koning Willem III als
Beschermvrouwe der Nederlandsche Maat
schappij voor Nijverheid en Handel heeft
willen optreden.
De Koningin-Moeder heeft deze toespraak
met een kort woord beantwoord, er op
wijzende, dat uit alle oorden van het land
het Hoofdbestuur der Maatschappij van Nij
verheid en Handel hier thans is saamgeko-
men om Haar ter gelegenheid van Haar
jubileum den eerepenning der Maatschappij
aan te bieden Het behoeft geen betoog
zeide de Koningin-Moeder dat zij deze
aanbieding op den hoogsten prijs stelt en niet
minder de woorden, waarmede de voorzitter
Haar dezen penning daar juist had overhan
digd.
De groote beteekenis van Nijverheid en
Handel voor ons land ten volle beseffende
achtte Hare Majesteit het waarüik geen
wonder, dat zij de meest warme belangstel
ling gevoelt in den arbeid der Maatschappd
op zoo velerlei gebied een belangstelling, dis
door Haar beschermvrmiwschap van de
Maatschanpii nog verhoogd wordt.
Van harte hoopte de Koningin-Moeder
dat de Niiverheid en Hande! in ons Vaderland
->en bloeif.iidneik tegemoet zunllen gaa/n. De
eereoenning van de Maatschappij zou Haar
voortdurend het symbool blijven van den
band, die Haar aan de Maatschappij hecht.
„....de Juffrouw met t biertje
Hoog boven de hoofden is de vaderland-
sche driekleur uitgestoken. De residentie
heeft haar feestkleed aangestoken. Ze prijkt
in het ijle winterlicht. De kale boomen en
het struikgewas der plantsoenen zijn weer
voor een oogenblik in kleurenpracht her
schapen, de witte kleur. Moeizaam torsen
de takken de zware rijp-vracht.
De residentie in 't wit, rood, wit, blauw
en oranje vormen de omlijsting. Het is van
daag de dag der huldiging. Want het is juist
50 jaar geleden, dat Koningin Emma voet op
Nederlandschen bodem zette.
Een gouden jubileum. Goud is de trouw en
de liefde, die Koningin Emma van haar volk
heeft ontvangen, goud Is de vreugde, nu na
50 jaar de geliefde Vorstinne nog in ons mid
den toeft. Die vreugde zal vandaag, nog
meer dan anders, metterdaad getoond wor
den.
Een feestprogramma, dat klinkt als een
klok is door het ijverig Haagsch comité 1929
in elkaar gezet. Ongeveer 200 vereenigingen
hebben zich bij het comité aangesloten.
Men herinnert het zich nog wel, hoe op
Zaterdag 25 October van het vorig jaar dat
comité en de aangesloten vereenigingen H.M.
de Koningin-Moeder voor haar Paleis een
grootsche hulde hebben gebracht. Het ge
beurde ten aanschouwe van duizenden. Maar
het was slechts een voorproefje. Vandaag
kan het enthousiasme oplaaien, want in ieder
nuchter Ilollandsch hart schuilt ook wel een
beetje geestdrift en het geldt hier het Vor
stenhuis, gehuldigd in de Koningin-Moeder
Het trombonekwartet van de Kon. Mili
taire Kapel heeft het feest ingezet met een
uitvoering van de gewijde en nationale mu
ziek, die te 9 uur begon. De Bell Telephone
zorgde voor de uitzending van den Grooten
Toren en Philips' Radio op het Lange Voor
hout. Zoo konden velen van het vroege con
cert genieten en menigeen, anders druk aan
den arbeid in de ochtenduren, vond een wijle
tijd om de schoone muziek te beluisteren.
Als het middaguur genaderd is, komen de
zilveren klokkentonen over de stad. De be
kende beiaardier Johan de Zwaan geeft een
carillonbespeling. Vanmiddag van 3 tot 4 uur
volgt wederom een concert van het trom
bonekwartet der Kon. Militaire Kapel.
Gedachtig de groote liefdadigheid, die het
werk der Vorstelijke jubilaresse zoozeer Ken
merkt zijn ook in den loop van den dag
aan de zieken in de verschillende ziekenhui
zen en stichtingen feestgaven uitgereikt. Om
half 4 zal het comité den gouden gedenkpen
ning aan K.M. de Koningin-Moeder aanbie
den.
Deze gedenkpenning is verkocht ten bate
van de feestgave. Het ontwerp is van de
beeldhouweres mej. G. W. J. Rueb. Bij de
aanbieding wordt overhandigd een album,
bevattende de gelukwenschen van de ver
schillende vereenigingen.
Als het avond wordt, komt de stad in
feestverlichting, die met de versiering te
zamen een feëriek tooneel zal scheppen.
In de Groote Kerk zal het huldigings-
concert om half 9 aanvangen.
Een concert, niet, alleen voor de genoodig-
den, niet alleen voor den Haag, maar een
concert voor heel het land, voor heel de
wereld, want loudspeakers zullen de tonen
dragen over de stad, Huizen en Hilversum
zullen ze broadcasten en de Indië-zender
zal zorg dragen, dat ook de Koloniën met
deze hulde kunnen meeleven.
In de gouden koets zal de Koninklijke
familie ter l^erke rijden. Het zal fpv grootsch
moment zijn.
Ongetwijfeld zullen verschillende lezers
van de N. H. Crt. belang stellen in de bij
zondere verschijnselen aan den hemel, zoo
als bijvoorbeeld de verduisteringen van zon
en maan, den loop der planeten, enz.
Wellicht bewijzen wij hun met 't onder
staande een dienst.
Vooreerst dari de zons. en maansverduis
teringen.
Hieromtrent is 1929 een mager jaar.
Zoowel van de zon- als van de maan-
eclipsen zien wij dit jaar slechts het mini
mum-aantal, dat per jaar ^mogelijk is, na
melijk twee zons- en geen maansverduiste
ringen.
De eerste zoneclips (9 Mei) is bovendien
hier onzichtbaar. Zij is totaal, d. w. z. er zijn
plaatsen op aarde, waar zij geheel door de
maan bedekt wordt.
Deze plaatsen liggen in een smalle
strook (circa 200 K M. breed), loopend
van de Oostkust van Zuid-Afrika over den
Indischen Oceaan, Noordelijk Sumatra,
Malakka en Philippijnen.
De totaliteit is voor de sterrenkunde van
groot gewicht, want zij laat ons deelen van
de zon zien. die in gewone omstandigheden
door het felle licht onzichtbaar zijn. Ook is
zij voor de natuurkunde van belang; de re.
lativiteitstheorie eischt, dat de sterren in
de omgeving van de zon zich iets naar buiten
verschuiven; dit kan slechts bij totale ver
duisteringen onderzocht worden.
Daarom worden ook bij deze eclips ex
pedities uitgezonden naar een der plaatsen
in bovengenoemde strook.
Daar worden alle voorbereidingen getrof
fen voor de gewichtige momenten der totali
teit. die op 9 Mei hoogstens vijf minuten zal
duren
De tweede zon.eclips heeft plaats op 1
November en is ringvormig. De maan staat
iets verder van de aarde af, lijkt dus klei
ner en kan de zon niet meer volkomen
dekken. Ook dit kan slechts waargenomen
worden in een smalle strook, die thans
loopt vanaf Newfoundland over den Atlan-
tischen Oceaan. Midden Afrika tot den In
dischen Oceaan. In deze strook is gedurende
vier minuten de geheele maan, op de zon ge
projecteerd. zichtbaar.
Op onze breedte wordt een klein gedeelte
van de zon bedekt. De aanvang der eclips is
om 10 uur 42 min., de grootste verduistering
(0.15 gedeelte der zonsmiddellijn) heeft om
11 uur 28 min. plaats en te 12 uur 15 min.
is 't alweer afgeloopen.
Zooals gezegd, hebben er dit jaar geen
maansverduisteringen plaats.
Dit geschiedt, wanneer de maan in de
z.g. kernschaduw der aarde treedt. Van de
maan gezien, schuift de zon achter de don
kere aarde, waardoor de maan geen licht
meer ontvangt; op de maan is er dan een
totale zonsverduistering.
Dit jaar zal een „maanbewoner" wel ge
deeltelijke zonsverduisteringen waarnemen,
zoodat de maan zwakker verlicht wordt. Wij
zouden de maan dan zwakker zien schijnen
en wel des te zwakker, naarmate de gedeel-
teliike zonsverduistering meer tot de totale
r adert
Het zwakker schijnen is echter moeilijk
te constateeren tenzij de maan heel dicht de
kernschaduw nadert.
Op 23 Mei en 17 November is dit met
eenige kans op succes te constateeren.
Op eerstgenoemden datum geschiedt 't
op een moment, dat de maan voor ons on
der is, maar op 17 November omstreeks half
één s nachts zal de Zuidelijke rand van
de maan iets zwakker verlicht zijn.
Vervolgens de loop der planeten.
Mercurius staat dicht bij de zon, zoodat zij
zelden zichtbaar is. alleen even voor zons
opkomst of even na zonsondergang. Na
zonsondergang is ztl zichtbaar omstreeks
„2 Januari en 15 Mei. voor zonsopkomst
3 Juli en 23 October. Zij gaat dan l'A A 2
uur later dan de zon onder of vroeger op.
Op 10 Mei staat zij 's avonds heel dicht
boven den hee! smallen maansikkel. Op
31 October wordt zij voor nlaatsen in de
omgeving van den aequator door de maan
bedekt.
De eerste bedekking heeft plaats op 4
Juni, d. i. drie dagen vóór nieuwe maan,
zoodat de maansikkel rechts van de zon te
vinden is op een afstand van circa 40°.
De planeet verdwijnt 13 uur 1 min. aan de
verlichte zijde der maan en komt om 13 u.
56 minuten aan de donkere zijde weer te
voorschijn.
Deze tijden hebben wij volgens een gra
fische methode bepaald, zoodat aan deze
tijden fouten van hoogstens vijf minuten
kleven.
Met het oog op den zomertijd dienen
deze tijden met 1 uur vermeerderd te
worden.
De tweede bedekking begint 30 October
om 12 uur 25 minuten en eindigt te 13 uur
31 minuten (twee dagen voor nieuwe
maan).
Met een tooneelkijker zijn deze bedekkin
gen vermoedelijk gemakkelijk te constatee
ren.
Mars is 's avonds als een helder roode
„ster" in het Oosten zichtbaar. Haar bewe
ging tusschen de sterren door is gemakke
lijk na te gaan; zij beweegt zich tot 27
Januari naar rechts, daarna keert zij om en
loopt vlug naar links, doorloopt de Twee
lingen, Kreeft, Leeuw, enz. en wordt eerst
3 December door de zon ingehaald, d. w. z
gaat dan tegelijk met haar onder. Zij neemt
steeds in helderheid af en is reeds in
Augustus nog slechts flauw in de avond
schemering te zien. Zij wordt dit jaar niet
door de maan bedekt; 18 Maart passeert zij
de maan op korten afstand, echter om 17
uur 27 minuten, zoodat de zon nog op Is.
Jupiter is nu 's avonds in 't Z. Z. W.
zichtbaar; zij loopt ook tusschen de ster
ren door naar links, doch veel ïang^tnor
dan aMrs. Zij gaat steeds vroeger onder-
op 14 Mei gelijk met de zon.
Daarna komt zij aan den ochtendhemel;
14 Juli staat zij bij Venus. Steeds komt zij
vroeger op; eind Juli reeds om 24 uur, be
gin September om 22 uur, 3 December, als
de zon ondergaat. Zij wordt door de maan
bedekt, doch voor ons onzichtbaar omdat
óf de maan dan onder is, óf de zón nog
op is.
Saturnus komt nu circa half zeven 's och
tends op, zal dus weldra in de ochtendsche
mering te zien zijn; eind April komt zij te
middernacht op en 18 Juni, als de zon on
dergaat; dan is zij gedurende den geheelea
korten zomernacht boven den horizon; in 't
najaar blijft zij nog een tijd 's avonds zicht
baar. Zij wordt niet door de maan be
dekt.
Over de sterbedekkingen door de maar.
kunnen wij ten slotte kort zijn, daar er
weinig heldere sterren bedekt worden en
dan nog wel enkele dagen voor volle
maan.
Bij heel gunstig weer en met een goeden
tooneelkijker zijn wellicht de volgende be
dekkingen nog waar te nemen:
le. een ster van 't sterrenbeeld „de
Stier" van de 4e grootte zal op 16 Maart '6
dagen na nieuwe maan) om 22 uur 46 min
bedekt worden en om 23 uur 38 min. weer
te voorschijn komen.
2e. Voor een ster van 't sterrenbeeld
..de Maagd" van de 3e grootte zijn deze ti>-
den: 2122 April (12 dgena na N. M.) 23
uur 47 min. en 0 uur 58 min. Alle tijden
weer met mogelijke fouten van hoogstens
vijf minuten.
Een planeet verdwijnt langzamerhand ach
ter de maan. een ster plotseling, omdat de
eerste zich als een schijfje vertoont, de
tweede nagenoeg als een punt. Het plotselin
ge verdwijnen maakt een eigenaardigen
indruk: de schijnbaar onbeweeglijke maan,
wier beweging zich plotseling uit.
Voor de astronomie zijn deze tijden van
verdwijning van belang om materiaal te
verzamelen voor de geringe afwijkingen, die
de msanbeweging vertoont en die nog niet
verklaard zijn. Dr. K.
sloop naderbij
.'n portier volgde
hem
Eindelijk kwam
een plechtige zaal-
chef-ln-pandjesjas.
met een eindelooze
vouw ln z'n panta
lon, waardig doch
eenlgszins bleek, op
mij af.
„Meneer...."
„Meneer
„Mag ik u effe
alleen.... Kijk's
meneer u begrijpt,
dat wij niet kenne
toestaan as-dat zulk
geselschap hier bin-
nekompen hij
wees nauwelijks
merkbaar, met 'n
gemanicuurden vin
ger aaar Rinal-
Venus staat nu na zonsondergang als
avondster" aan den hemel: zij gaat steeds
later onder en neemt in helderheid toe
tot midden Maart: dan gaat zij ruim vier
uur 'ater dan de zon onder en is twaalf
maal zoo helder als een der helderste ster
ren: Sirius. Daarna blijft zij 's avonds
steeds korter boven den horizon: op 20
April gaat zij gelijk met de zon onder, komt
dan echter weer vroeger dan de zon op
wordt dus „morgenster"1; dat zü tot aan 't
eind van het jaar blijft. Venus wordt zelfs
twee keer door de maan bedekt, hetgeen
overdag plaats heeftmaar toch zicht
baar kan zijn. Venus is n.l. buiten zon en
maan het eenige hemellichaam, dat over
dag zichtbaar kan zijn, wanneer wij pre
cies de plaats weten waar zjj staat. De
maansikkel is overdag te vinden, dus ook
de planeet, wanneer zij bedekt zal wor
den.
Zatte Dorus. „Wat je toch met je eige ooge
ziet, geloof je toch?"
Peter: „Nou, maar as ik jou dan 'n goeie
raad mag geve, Dorus dan mot jij nle meer
dan de helft geloove, van wat je ziet."
