Van Alles en van Overal
Binnenlandse!» Nieuws
FEUILLETON
DE SCHANDPAAL
VIERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZATERDAG 9 FEBRUARI 1929
BLADZIJDE 1
HET
NIEUWE STUDIEHUIS DER PATERS
JEZUÏETEN TE NIJMEGEN
Hoog water in Nov. 1928
De Novemberstormen
W. R. A. C. graaf van
Rechteren Limpurg 1
Het comité tot bestrijding
der openbare zedeloosheid
SOCIAAL LEVEN
De Middenstandsraad
De relaties tusschen
Nederland en Zwe.den
Puwe Huid
Schrale Li
Het conflict in de Goudsche
Aardewerk-industrie
R. K. Mijnwerkersbond
LUCHTVERKEER
De voorbereiding van den
Noordpooltocht met de
„Graf Zeppelin"
Opsporing van vliegtuigen
ONDERWIJS
De eere-doctoraten voor
de heeren Deter ding
en Stork
De werktijden in het
mijnbedrijf
UIT ONZE OOST
Drama op de „Rotti
.1
186
Vijftig jaar lang hebben de a.s. Jezuïeten
hun filosofische studiën te Oudenbosch ge
daan an nu af zullen zij dat te Nij
megen doen.
Van Mariëndaal in Grave, waar zij na hun
noviciaat nog één a twee jaar Latijn en
Grieksch studeeren, komen de jonge aanstaan
de geestelijken op ongeveer 22-jarigen leeftijd
dus voortaan naar Nijmegen om er hun dne
jaren filosofie-studie te doen, met de bijvak
ken natuurkunde, scheikunde en biologie, om
daarna ten slotte in Maastricht nog vier
jaar de theologische studie te volgen, ge
durende welken tijd zij na het sub-diaco-
naat en het diaconaat, ten slotte in het
vierde jaar priester worden gewijd.
En om te zorgen dat na al die studie de
nederigheid niet zoek raakt, gaan ze, na de
priesterwijding, dan nog weer een jaar terug
naar 't noviciaat in Mariëndaal te Grave, om
daar weer als van ouds allerlei nederigen
arbeid vloeren vegen enz. te verrich
ten.
Nu begon de inrichting voor de filosofie
studie te Oudenbosch, na een beslaan van
een halve eeuw, wel wat klein te worden
en daarom werd naar een gelegenheid uit
gezien om een nieuw gebouw te stichten.
Waar?
Sedert Nijmegen de zetel is van de R.K.
Hoogeschool, is dat eigenlijk geen vraag meer
het nieuwe studiehuis, dat bekend za"
zijn onder den naam Berchmanianum, meest
natuurlijk in Nijmegen komen; de Hooge
school zoo vlak naast de deur, wat was ge
makkelijker.
EV werd een prachtig terrein van niet
minder dan 3J4 H.A.. gelegen aan de Hout
laan, gekocht en daarop is door de archi
tecten Joseph en Pierre Cuypers, zoon en
kleinzoon van den beroemden Roermond-
schen bouwmeester een imposant gebouw
gezet, dat, zooals reeds op den dag zelf in
dit blad vermeld. Donderdag j.l. door den
Hoogeerw. Pater Provinciaal H. Ritselaar
S. J. is ingezegend.
Hoewel, in overeenstemming met de be
stemming en de bewoners, het gebouw een
voudig is gebleven en alle overtollige franje
en architectonische liefhebberijen zijn weg
gelaten, zijn de architecten, aan wie na
tuurlijk een program van eischen werd voor
gelegd, er in geslaagd, iets moois te maken.
Langs de Houtlaan, die het terrein aan
de Zuidzijde begrenst, ontwikkelt het Berch-
mann-college, 20 M. uit de grens, zijn groot
ste breedte van pl.m. 100 M.; ongeveer in
het midden daarvan bevindt zich de hoofd
ingang. In dit middengedeelte bevinden zich
beneden de portiersloge en vijf spreekka
mers, benevens de hoofdtrap, die voert naar
de drie verdiepingen, waarop hier de ka
mers van alle professcten zijn bijeenge
bracht. Aan de Westzijde wordt dit midden
gedeelte afgesloten door de recreatiezaal en
de leeszaal voor de Paters en een tijdschrif
ten-leeskamer, die ook voor personen van
buiten het gebouw toegankelijk is. Hier
sluit verder aan de Westzijde een korte vleu
gel aan, die Noordwaarts zwaait, waarin de
bibliotheek van 4 verdiepingen en de zieken-
afdeeling zijn ondergebracht.
Die bibliotheek is een kos'elijk bezit van
het college, met haar 30.000 boeken, waar
onder zich uiterst kostbare en zeldzame
werken, o.a. tal van incunabelen bevinden,
is zij een rijke bron van studie voor de
inwonenden.
Aan den Zuidoosthoek vormt de keuken
het centrum van cfe huishoudelijke afdee-
ling, waarbij in Noordelijke richting de on-
derwijsvleugel zich over 80 M. uitstrekt. Op
den beganen grond bevinden zic'n daarin de
vier klasse-lokalen langs een 3 M. breede
wandelgang, d.e zich van de overige gangen
in het gebouw onderscheidt door ruimere af
metingen, warmere kleur der wanden en
gewelfsteentjes en rijker glas-in-lood-mo-
zaïek, en die niet alleen geschikt is om op som
mige tijdstippen den stroom van scholastieken
op te nemen, maar ook zal dienst doen als
rustige wandelgang voor de Paters, als kloos
tergang dus, voor het geval weersomstandig
heden beletten het breviergebed of andere
oefeningen in den tuin of het bosch te ver
richten.
Tusschen de klasse-lokalen ligt de recrea-
wrichten vormen. Het karakter van de
stichting bracht mee, geen monumentale
hoofdtrap te bouwen; wel echter is de be
langrijkste trap, die in den hoofdvleugsl,
waarin ook nog de fraaie en ruime kape*
zich bevindt, als toren uitwendig doorge
bouwd. Deze traptoren ontwikkelt zich naast
den zes M. onder de hoofdverdieping gele
den verwarmingskelder, voert dan langs den
Refter naar d'e kapel, naar de zangerstri
bune, naar den zolder van het Patershuis,
waarnevens aansluiten een reeks slaapka
mers voor de Broeders.
Waar een redelijke soberheid bij heel den
bouw moest worden in acht genomen, heb
ben de bouwmeesters een gewenscht kleu
renspel weten te verkrijgen door de
iuiste keuze d'er materialen. Zoo zijn bij
voorbeeld door de kleurkeuze en de vermen
ging van verschillende fabrikaten baksteen
aardige effecten verkregen, terwijl de gevel-
vlakken tot waarde komen door ae tegen- n^md wordt.
stelling van krachtig geconstiueerde, wat ge
verfde kruiskozijnen.
Nog even wil ik terugkomen op de kape..
die ruim en mooi is ingericht om te vertel
len dat in de glas-in lood-ramen de drie
geloften der orde: armoede, zuiver
heid en gehoorzaamheid worden voor
gesteld. Naast deze groote kapel
letjes, zoodat een vijftal priesters te gelijk
de H. Mis kan opdragen, terwijl op de bo
venste verdieping zich nog een zesde kapel
letje bevindt, waarop vier ziekenkamers uit
komen, zoodanig, dat de daarin zich bevin
dende zieken alle uit bed op het altaar
kunnen zien.
Het geheele gebouw, waarin wij bij de be
zichtiging werden rondgeleid door ó'en Zeer-
eerw. Pater H. W. Spijker, die ook als bi
bliothecaris den staf zwaait over de schitte
rende bibliotheek en als minister de rech
terhand en eventueele plaatsvervanger is
van den Zeereerw. Pater G. Lamers, den
rector, maakt een prettigen indruk en is
niettegenstaande de soberheid bij het bou
wen in acht genomen, een woning, waarin
het best is uit te houden.
En naar buiten vertoont het een. ook a
eenvoudigen, maar niettemin sierlijken ge
vel, die voor het aanzien van Nijmegen een
aanwinst is, zooals de geheele inrichting da-
voor het geestelijk aanzien dier stat.' is.
ARTHUR TERVO'fREN
In mijn vorige „Van Alles en van Overal",
is de samensteller der R. K. Verkiezingsfilm
eenige malen Pater Hendriks genoemd. Be
doeld was Pater Hermans, zooals hij trou
wens in het begin van het artikel ook ge-
Een slip of the pen van mij, of een fout
van den zetter. Ik weet het niet. Maar
dat doet er ook weinig toe, 't was een fout
en die is nu verbeterd. A- T.
In de provincie Utrecht.
Ir. A. A. Mussert, hoofdingenieur van den
Utrechtschen Provincialen Waterstaat, heeft
een rapport in zake den hoogen waterstand
in November j.l. aan Ged. Saten der pro
vincie gezonden. Wij ontleenen daaraan het
volgende
In hoofdzaak is. deze hoogwaterperiode een
gevolg van hoogfi Zuiderzeestanden. De ri
vierstanden waren wel hoog, maar niet zoo,
dat daardoor gevaar ontstond. Het zwaarte
punt der bedreiging lag dan ook in de Vecht
streek. maar tegelijkertijd werden ook moei
lijkheden in de Geldersche vallei ondervon
den. In de Grebbellinie, die in eigendom
toebehoort- aan den Staat (Departement van
Defensie), was de stormvloed op 25 Novem
ber zoo hoog, dat de hoogste rivierstand
werd bereikt. Daar het Departement van
Defensie geen voorzieningen wenscht aan te
brengen, is dit geschied in eerste instantie
door het gemeentebestuur van Hoogland, en
daarna door den voorzitter van den Bun-
schoter Veen- en Velden,dijk op het daartoe
vanwege het provinciaal bestuur gerichte
verzoek.
Het behoeft nauwelijks betoog, dat de op
stuwing te Amersfoort, gepaard aan den
aanzienlijken neerslag in de Geldersche val
lei. over de geheele lengte de bezwaren derd
ontstaan die reeds van ouds bekend zijn en
die eerst zullen ophouden als de Zuiderzee
is afgesloten, de hoofdwatergangen zullen
zijn genormaliseerd en verruimd en de in
wendige waterstaatkundige toestand zal zijn
verbeterd, waarmede tenminste nor een half
dozijn jaren" is gemoeid; wanneer het denk
beeld tot het maken van de Amsterdam-
pajnverbinding voortgang zal hebben, zou
deze tijdsduur nog aanmerkelijk grooter
worden. Tot dien zal men in den reeds zoo
vele jaren bestaanden toestand moeten be
rusten.
I minister van Buitenlandsche Zaken, graaf
I Moltke en tot leden de oud-Fransche ambas.
sadeur te Washington Jusserand, de oud-
Britsche ambassadeur te Rome, sir Jamc
Rennal Rodd, de Zweedsche oud-mmister
van Justitie en oud-lid van het hoogge
rechtshof Ekeberg en de Nederlandsehe oud
minister van Oorlog en van Financiën Colijn.
De schade aan den polder Walcheren
Het dag. bestuur van den polder Walche
ren te Middelburg heeft aan commissarissen
mededeeling gedaan van de schade, die dooi
de stormen van 17—18 en 23—28 November
aan de zeeweringen is toegebracht. Aan de
Noordwatering (o.a. Westkapelschen zeedijk)
tiezaaï der studenten. In de drie bovenvar- is behalve groote schade aan de verdedi-
diepingen bevinden zich de kamers voor on
geveer 60 scholastieken, met toiletten, posts
kamers, linnenkamer enz. De kamers zijn
zóó gelegen, dat zij, door de Noord-Zuid -
richting van dit gedeelte van het gebouw,
alle ten minste een halven dag door de zon
worden beschenen.
Het Noordoostelijke paviljoen bevat,
over de verschillende verdiepingen verdeeld,
zoowel de speciaal ingerichte klasse-lokalen
voor natuurkunde, scheikunde en natuurlij
ke historie, als de daarbij behoorende labo
ratoria, zalen voor opstelling van natuur
kundige instrumenten en verzamelingen van
natuurlijke historie (beicie een schat van,
vaak kostbare, leermiddelen bevattend) en
een vertrek voor den amanuensis.
Voor berging van allerlei is er dan nog
boven de vier verdiepingen van het gebouw
een groote zolder.
De trappen in het gebouw zijn zoodanig
verdeeld, dat zij telkens op de vier verbin
dingspunten der vier vleugels die ten ge
volde van de verschillende bestemmingen
ook afwisselende verdiepingshoogten moes
ten hebben, als het ware de verbmdenae ge-
gingswerken 3900 m3. grond verloren gegaan
Aan het Zuiderstrand is de duinvoet 3 tot
5 m., aan het Noorderstrand 4 tot 8 m.
afgenomen. Aan de herstellingswerken is
aan de Noordwatering tot 1 Januari reeds
80.000 uitgegeven en moet naar raming
nog 100.000 worden verwerkt. De Zuid-
watering kost 3500, terwijl aan de West
watering 12000 is uitgegeven en nog
56.000 noodig wordt geraamd. Totaal dus
251.000.
Te Velp is in den ouderdom van 63 jaar
overleden de heer W. R. A. C. graai van
Rechteren Limpurg, ridder van de Comman
derij Nederland van Johanniter-orde.
Vergadering te Utrecht
Te Utrecht heeft vergaderd het comité
tot bes.rijding van de openbare zedeloos
heid en hare gevolgen. Wegens ongesteld
heid van den voorzitter dr. J. Lammert;
van Bueren, presideerde mr. A de Graaf.
Aanwezig waren verscheidene politie
ambtenaren uit de groote steden, gemeente
raadsleden en tal van vertegenwoordiger?
van de vereenigingen, die zich op dit ge
bied bewegen.
Mr. J. C. J. W. Hermans, subst.-officier
van Justitie te VGravenhage hield een in
leiding over de bestrijding van de porno
grafie.
Eje heer Hogendijk, chef der zedenpolitie
en kinderpolitie te Amsterdam zeide weinig
heil te verwachten van wetswijziging of
wetsaanvulling zonder meer. Naar zijn mee
ning zal. zoolang geen centraal bureau be
staat, vanwaar uit de bestrijding der porno
grafie over het geheele land op uniforme en
goede wijze wordt geleid en beïnvloed, van
verbetering van den thans onbevredigender!
toestand geen sprake kunnen zijn. Zoo'n
bureau zal zich bestendig op de hoogte
moeten stellen van alles wat aan verdacht;
boeken, periodieken, afbeeldingen enz. in den
handel wordt gebracht; van toestanden,
personen en verkoopplaatsen, verband hou
dende met den vuilhandel; van rechterlijke
beslissingen aangaande het onderw 'p. Men
zal dan op den duur wellicht in staat zijn
hierin zoo noodig voorgelicht door een
verschillende richtingen vertegenwoordigen
de commissie normen vast te stellen van
wat als pornografie moet worden beschouwd
en wat als kunst welke weer als richtsnoer
zullen dienen voor politie en justitie.
Spreker meende dat uiteraard voor het
verrichten der* r werkzaamheden is aange
wezen, het rijksbureau tot bestrijding van
den vrouwenhandel en den handel in on
tuchtige uitgaven, welke taak verruimd zou
moeten worden. De „Deutsche Zentral Poli-
zeistelle für Bekampfung unziichtiger Bilder
Schriften und Inserate" werkt reeds in den
hierboven aangegeven geest.
Aan de discusie werd verder nog deelge-
den gemeenteraad te Amsterdam, en de hee
ren mr. A de Graaf, J, Balkestein, J. N
van Munster en mr. J. A. Vunderink, hoofd
ambtenaar aan het rijksbureau tot bestrij
ding van den handel in ontuchtige uitgaven
te Batavia.
De vergadering was algemeen van mee
ning; dat de oplossing van het vraagstul'
in de door den heer Hogendijk, aangegever
richting moet worden gezocht en achtte het
wenschelijk, dat de minister van Justitie
hiermede ill kennis wordt gesteld.
Verpakte artikelen
Het voor eenigen tijd door den Neder-
iandschen Grossiersbond ingestelde onder-
mek naar de wenschelijkheid van het aan-
JEven van netto maat of gewicht op ver
pakte artikelen, heeft den Middenstandsraad
aanleiding gegeven de vraag te overwegen
af het element van misleiding en van on
eerlijke concurrentie, dat gevolg is van het
afwijken van normale maten en gewichten
londer dat de afwijking vermeld wordt, van
zoodanige beteekenis is te achten, dat het
.reffen van een wettelijke voorziening wen-
ïchelijk is. De Raad' heeft deze vraag be
vestigend beantwoord, in de overtuiging, dat
.iet particulier initiatief niet in staat zat
zijn verbetering van eenige beteekenis in da
bestaande wantoestanden aan te brengen.
Het kwam de» Raad voor, dat geen af-
onderlijke wet in het leven behoelde te
worden geroepen, doch volstaan kon wor
den met op enkele punten de Warenwet te
wijzigen, waardoor deze meer dan tot dus
verre bevorderlijk kan zijn aan de bestrij
ding der oneerlijkheid in den handel. Hoe
wel ook op dit oogenbiik de Warenwet dit
doel nastreeft, is haar hoofdoogmerk toen
vooral het dienen van de belangen van dc
volksgezondheid
De Raad oordeelde het wel van beteeke
nis, dat meer dan tot dusver zou uitkomen,
dat het doel der Warenwet is in beide rich-
ingen werkzaam te zijn, in verband waar
mee de considerans van de wet zou hebben
ie vermelden, dat voorschriften kunnen
worden gegeven niet alleen ten aanzien van
de aanduiding van W&ren, maar ook met be-
'rekking tot de hoeveelheid van verpakte
on daarmede gelijk te stellen waren.
In aansluiting hieraan zouden ook enkele
rrtikelen der Warenwet dienen gewijzigd of
aangevuld te worden. Het komt voor, dat
door het bezigen van fantasie-namen het
publiek misleid wordt omtrent den aard of
de samenstelling van een koopwaar; het
:ou aan de eerlijkheid in den handel ten
goede kunnen komen, indien de wetgever
bevoegdheid had te bepalen, dat voor de
aanduiding van „bepaalde waren en artike
len uitsluitend de benaming, die den aard
of samenstelling van de waren .en/of arti
kelen aanduiden, mag worden gebezigd." Een
toevoeging, die den wetgever deze bevoegd
heid geeft, ware als een nieuw lid bij art.
14 onder te brengen.
Hoofdzakelijk vindt misleiding van het
publiek plaats omtrent de hoeveelheid van
:en koopwaar, in dier voege b.v., dat een
klos garen, een kluwen sajet, een bus groen
en. een pakje maizena, minder inhoudt dan
de kooper recht heeft te verwachten.
Hier ligt ook de groote bron van oneer
lijke concurrentie, waarover de bona-fide
'i andeJaar te klagen heeft, en die er op den
duur toe leiden moet, dat de algemeene
standaard daalt en dus b.v. een klos garen
minder meters bevat, dan de gewoonte is,
'onder dat het publiek dit bij het koopen
Ier waar kan ccnstateeren.
Een voorziening tegen misleiding is zoo
vel in het belang van het publiek als van
den bona-fide fabrikant en handelaar een
dringende eisch Art, 328bis van het Wet
boek van Strafrecht geeft geen voldoende
bestrijding dezer oneerlijke concurrenten
"en gevolge van het voorschrift, dat de han
delingen niet zijn bedriegelijk.
De middenstandsraad pieent niet, dat de
voorziening zoover behoeft te gaan, dat be-
oaalde maten of gewichten in acht moeten
worden genomen en dus b v. cacaopoeder
alleen zou mogen worden verkocht in bus
sen van A K.G. en niet van 1 lbs., aange
zien daardoor de fabrikant en de handel
meer belemmerd zouden kunnen worden dan
ter bestrijding der oneerlijkheid in den
handel noodig is, doch dat volstaan zou kun
nen worden met een bepaling, dat bij alge-
meenen maatregel van bestuur kan worden
voorgeschreven, dat op of aan de koopwaar
aanduidingen moeten voorkomen omtrent de
hoeveelheid of het gewicht van die waren.
In verband hiermede zou dan aan art. 18
der Warenwet een lid moeten worden toe
gevoegd, waarvoor de Middenstandsraad de
volgende redactie ontwierp:
„Wij behouden ons voor bij algemeenen
maatregel van bestuur te bepalen, dat en
hoe of aan waren en andere artikelen bij
dien maatregel aan te wijzen, of op of aan
de voorwerpen of de omhulsels, waarin die
waren eft andere artikelen zijn vervat, dui
delijke aanduidingen moeten voorkomen
omtrent maat, gewicht of getal van
Dokter: „Wel. hoe voel je je vandaag?"
Patiënt: „Veel beter. Zoodra u die ther
mometer begon te gebruiken, bén ik opge
knapt."
die
nomen door mej. N. A. C. Crielars, lid van waren en die andere artikelen, ongeacht ds
10
En toch vond hij het onnatuurlijk om
zijn broeder niet op te zoeken, om te ver
nemen, wat hem tot zulk een avontuurlijk
leven had doen besluiten.
In dezen tweestrijd verliep de tfjd, zon
der dat hij er aan dacht, hoe schandelijk
hij Marie in den steek gelaten had.
De avond begon reeds te vallen; de me
nigte ging langzamerhand uiteen, maar in
de tenten werd het, naarmate het uur
vorderde, levendiger en vroolijker, vooral
daar, waar gedanst werd.
Dietrich was moe geworden en had aorst
gekregen- hij verlangde er naar iets te ge
bruiken- 'hij begaf zich daarom naar een
der mindere tenten. Ook hier werd gedanst
en een springende en joelende menigte be
woog zich in de rondte.
Hij drong door om een plaats te vinden,
waar hij rustig over alles zou kunnen na
denken. Hij wist, dat zijn kennissen m de
andere tent waren. Het gelukte hem een
afgelegen hoekje te vinden, waar hij hoopte
ongestoord te zitten.
Doch reeds na eenige minuten .werd ny
Tusschen Nederland en Zweden is destijds
een verdrag gesloten, waarin voorzien wordt
in een permanente verzoeningscommissie
voor geschillen tusschen beide landen, welke
niet door het Permanent Hof van Interna
tionale Justitie worden berecht, d.w.z. ge
schillen van niet-juridischen aard.
Ingevolge dat verdrag zijn thans in deze
permanente verzoeningscommissie benoemd:
tot lid en voorzitter de Deensche oud
door een bekende stem aangesproken. Jenka
stond voor hem, aan den arm van een kra-
nigen landsverdediger, dien zij zonder com
plimenten losliet, toen ze Dietrich aan
sprak. Het gezicht van het meisje gloeide en
haar oogen glinsterden van uitgelaten
vreugde, zoodat het Wilhelm speet het johge
ding, aan zichzelf overgelaten, in dit ruw
gezelschap aan te treffen.
Hij vroeg hoe het kwam, dat zij alleen
hier was en of de oude vrouw van haar
plan om vroeg huiswaarts te keeren, ver
anderd was. Het meisje lachte, zoodat haar
witte tanden te voorschijn kwamen. Zij had
net vandaag goed gehad. „De een zijn dood
is den ander zijn brood", zeide zij, een oud
spreekwoord bezigend. Het oudje was over
de geschiedenis van het valsche geld zoo
verdrietig geweest, dat zij des middags naar
huis was gegaan. Zij, Jenka, zou met andere
menschen, die een rijtuig hadden, nakomen,
dan kon zij het op de kermis gekochte mee
brengen; die lui gingen echter pas laat
naar huis. Zoodoende had zij ook een prettig
dagje.
Eindelijk vroeg zij, waarom mijnheer de
opzichter zoo alleen zat, of hij ook niet eens
een dansje mee moest maken, een zinspe
ling, waaruit hij duidelijk kon opmaken,
waar ze heen wilde.
Dietrich was echter niet gestemd om
plezier te maken; hij had veel meer zin om
haar aan te raden naar huis to gaan en
onder het oog te brengen, hoe ongepast het
was, dat zij zich nog zoo laat op de kennis
in dooi.n vao 30-60 n> 90 ct. Tube 80 tl. Bn Apoih. ta Drogutt»
voorwerpen of omhulsels, waarin die waren
sn andere artikelen zijn vervat."
Bestrijding van oneerlijkheid
Tot voorbereiding van de algemeené maat
regelen van bestuur is in art. 17 der Waren
wet een speciale commissie ingesteld. Aan
gezien tot dusver het hoofddoel der Waren
wet is geweest het dienen van de belangen
v.an de volksgezondheid, is aan de kringen
van industrie en handel in die commissie
een slechts geringe plaats ingeruimd.
Zal voortaan d'e Warenwet in meerdere
mate dienstbaar worden gemaakt aan de be
strijding van de oneerlijkheid in den han
del, dan zal de invloed van industrie en
handel bij de voorbereiding van de alge
meene maatregelen van bestuur veel groo
ter moeten zijn dan thans het geval is Uit
breiding der bestaande commissie met een
aan'al handelaren en fabrikanten zonder
meer acht de Middenstandsraad niet aan tc
bevelendaardoor toch zouden personen ge
roepen worden omtrent een aantal maat-
rege'en ter bevordering van de volksge
zondheid een oordeel uit te spreken, terwij'
zij op dit gebied volslagen leek zijn; terwij!
anderzijds een aantal hygiënisten mede zou
den hebben te besluiten omtrem maatrege
len in het belang van de eerlijkheid in der
handel, hoewel zaj noch de noodzakelijkheid
noch de gevolvcn van d'en rnoat—~»i kunnen
beoordeelen. Vandaar, dat de Middenstands
raad het le lid van art. 17 vervangen wil zien
ioor het volgende nieuwe lid:
„Tot bijstand in de uitvoering van her
bepaalde in de artikelen 14, 15. 16 en 2Z
derde lid stellen wij twee commissies in. een
uitsluitend voor zooverre betreft het belan,T
"van de, volksgezondheid en een uitsluiten-'
voor zooverre betreft, de bostrrding van d'
-memT'kheid in d=n handel. we'k°- )»«•-»>
wij benoemen en ontslaan en van welke die-
-repe wordt geboord over ontwerpen van
algemeene maatregelen van bestuur ïe ne
mer krachtens een van die artikelen welke
daarvoor in aanmerking komt. al naar ge
lang het belang van de volksgezondheid of
van de bestrijding van dé oneerlijkheid ir
den handel in aanmerking komt.
Indien een bepaald ontwerp zoowel de
volksgezondheid als de bestrijding van d-
oneerliikheid in den hend-i bet~ft. z'Oipr-
déSe commissies gemeenschappelijk overleg
gen en adviseeren.
De commissies of een van de commissie?
kan eigener beweging aan ens voorsteller
doen betreffende de uitvoering van die ar
tikelen."
De raad ts van oordeel, dat het instel
len van een commissie uit belanghebbenden
sneciaal ter bestriid'ng van oneerlijkheid in
den handel de noodige zekerheid verschaft
da- voldoerde met de bejmgen ven ird"?-
trie en handel rekening zal worden gehouden
en een gevaar dreigt, dat algemeene maat
regelen van bestuur zullen worden voorge
steld anders dan in noodzakelijke gevallen
en voor artikelen van algemeen gebruik.
De Middenstandsraad heeft den minister
van Arbeid.- Handel en Nijverheid verzocb*
de noodige stappen te doen. teneinde to-
een wijziging van de Warenwet in den aan
gegeven zin te geraken.
Nog steeds geen resultaat
Naar gemeld wordt, heeft de heer J. A.
Donker, wethouder van Gouda wederom zijn
bem'ddelingspogingen in het Goudsche
Aardewerkconflict Voortgezet.
De gehouden besprekingen bleven zonder
resultaat.
Binnen enkele dagen wordt opnieuw ge
confereerd.
Met ingang van 1 Maart zijn dóór het
hoofdbestuur van den Nederlandschen R.K.
Mijnwerkersbond aangesteld tot vrijgestel
den van den bond, de heeren P. J. H. Wil-
lems uit Nuth en W. J. A. Mulders uit
Schaesberg.
bevond; hij wilde haar voorstellen met hem
mee te gaan, om dan met het rijtuig der
familie Wallmuth huiswaarts te keeren.
Want hij zag, dat er onder de aanwezigen
verscheidenen waren, die meer gedronken
hadden dan dienstig was en hij wist, dat
zulke lui maar al te vaak twist zochten.
Reeds spoedig bleek zijn vermoeden niet
ongegrond. De soldaat, dien het meisje om
zijnentwil had laten loopen, had voortdu
rend met gramstorigen blik naar den defti-
gen heer zitten kijken, die hem, zoo het
scheen, zijn meisje afhandig had gemaakt,
en hij was mét eenige anderen overeen
gekomen, het den fijnen sinjeur betaald te
zetten.
Jenka. die zich onder Wilhelm's hoede
veilig wist, weigerde mee te gaan, de jonge
lui dreigden daarop geweld te zullen ge
bruiken. Wilhelm sprong in de bres voor
voor dezen dans gevraagd had. Op hetzelfde
voor dezen dans evraagd had, op het zelfde
oogenbiik sloeg hij zijn arm om haar heen
en in een ommezien hadden zij al dansende
den uitgang der tent bereikt.
Buiten stonden er eenige politie-agenten,
die terstond bereid waren, zoo noodig hulp
te verleenen, te meer daar zij Wilhelm ken
den en hij hun uitlegde, waarom hij het
meisje onder zijn hoede had genomen.
Met eenige ernstige woorden verweet hij
Jenka haar lichtzinnigheid en bood haar aan,
haar naar de menschen te brengen, met
wien zij naar huis zou rijden. Hij bemerkte
niet, dat de oude Schmittler in de nabij
heid stond en het geheele voorval gezien
had; evenmin zag hij, dat de kleine bulte
naar hem afloerde en hem achterna ging.
Het meisje gaf ongeveer de richting aan,
waar zij haar bekenden dacht te vinden, en
met gebogen hoofd, berouwvol naar zijn
vermaningen luisterend, liep zij naast hem
voort. Snikkend verzekerde zij, dat nog
nooit iemand zoo goed tot haar gesproken
had. Zij kon niet in de betrekking blijven,
waar zij nu was, voegde zij er bij. De dames
met wie zij vanmorgen meegereden had, wa
ren zoo lief, vooral de jongere. Of mijnheer
de opzichter er geen mouw aan kan passen,
om haar op de hoeve een dienst te bezorgen;
zij wilde graag werken en kon dat ook.
Plotseling hield ze stil en keek verlegen
rond. Zij stotterde, iets, dat zij de menschen,
met wie zij mee zou rijden, al gezien had, en
bedankte hem voor zijn geleide. Voor Wil-
hem goed begrepen had, wat zij zeide, was
zij reeds tusschen de kramen verdwenen.
Dit deed hem eigenlijk pleizier, daar het
ook voor hem tijd was, om naar huis te
gaan.
Toen tiij zich omkeerde, om zijn weg te
vervolgen, stond hij andermaal tegenover
zijn broeder, die hem met denzelfden half-
lachenden blik als vanmiddag aanstaarde.
Dietrich ging een pas terug de andere
scheen ook rustig door te willen gaan. Maar
liet betere gevoel van Dietrich kreeg de
overhand; zij waren toch kinderen van een
moeder! Hij trad op zijn broeder toe en
reikte hem de hand.
Naar uit N. T. A. uit Washington meldt,
heeft Fridjof Nansen Woensdag een bezoek
I gebracht aan den Amerikr anschen minister
van marine Wribur en een ge hooge ambte
naren van diens departement. Hij verzocht
om ondersteuning van de vlucht naar de
Noordpool van het luchtschip „Graf Zeppe
lin" door het oprichten van een landing-
mast te Nome op Alaska en het vervoer van
benz ne naar de basis van het luchtschip in
het Amerikaansehe poolgebied.
Wilbur gaf Nansen in overweging een
schriftelijk verzoek in te dienen, waarvar
hij een welwillend onderzoek toezegde.
Blijkens een bericht aalucht varenden
is de aandacht gevestigd op een regeling,
ter bevordering van de veiligheid getroffen
met be.rekking tot het langs radio-telegra
fisch jn weg melden van luchtvaartuigen,
welke geen radio-station aan boord hebben
de. het. Kanaal overvliegen.
Voorts zal in de volgende gevallen aange
vangen worden met de pogingen tot opspo
ring en redding van luchtvaartuigen:
1. Bij ontvangst van een radio-noodsein
van een luchtvaartuig, dat een radio-station
aan boord heeft;
2. Bij ontvangst van een betrouwbare m-
llchfing, dat een in nood verkeerend lucht
vaartuig is gezien;
3. Wanneer een luchtvaartuig met bestem
ming naar Engeland meer dan een uur over
tijd is of wanneer da melding van een lucht
vaartuig met bestemmir? naar het vaste
land meer dan anderhalf uur over tijd ia.
De uitreiking van de diploma's aan ct
eere-doetoren Sir H. W. Deterding en ir. C.
F Stork zal niet geschieden in deze maand,
zocals aanvankelijk het voornemen was,
doch in een buitengewone senaatsvergade
ring van de Technische Hoogeschool, dia
gehouden zal worden omstreeks half Maart
aanstaande.
De R.K. Mijnwerkersbond en de Prot. Chr.
Mijnwerkersbond hebben van de directie der
Oranje-Nassaumijnen bericht ontvangen,
dat op. de vier Oranje-Nassaumijnen thans
ook dezelfde werktijd-regeling voor boven-
gronders op Zaterdag zal worden ingevoerd,
als op de Staatsmijnen zal worden getroffen.
Ook op de Oranje-Nassaumijnen zal dus
's Zaterdags de schafttijd worden verkort, zoo
dat de arbeiders om vier uur des middags
vrij zullen zijn.
De regeling treedt a.s. Zaterdag in wer
king.
De muzikant nam ze aan en begroette
zijn broeder zoo onverschillig, of hij nooit
weg was geweest.
„Je was wel ontsteld toen je mij zag,"
zeide hij, „je dacht zeker, dat ik nog in
Amerika zat. Maar daarginds is ook al niet
veel te halen. Een paar muzikanten, die
naar hier moesten, namen mij mee terug.
Op den duur bevalt het me hier toch beter
dan bij de Yankees. Ik heb tot nu toe met
den troep rondgetrokken. Het is nog zoo'n
kwaad leventje niet, vandaag hier, morgen
ginds, en men is vrij. Maar," vervolgde hij,
„ik heb je toch niet gestoord in je aan
genaam onderhoud? Ik zie met genoegen,
dat mijn gestrenge heer broeder tegenwoor
dig ook van goed gezelschap schijnt te
houden; vanmorgen zag ik je ook al met
het aardige kind. Nu, je hebt geen slechten
smaak. Ik had het niet van je gedacht."
,,'k Weet niet, wat je bedoelt," gaf Die
trich trots ten antwoord. „Het meisje, dat
je zooeven gezien hebt, is vanmorgen toe
vallig met ons meegereden. Zij zoekt een
dienst dat- is al wat zij wil. De groote
tent ben ik uitgegaan, omdat bet mij on
mogelijk was te dansen, nadat ik je herkend
had. Wie had dat kunnen denken, dat ik je
hier nog eens zoo zou zien!" Onwillekeurig
bedekte Dietrich zijn gelaat met beide han
den.
„Wat is mijnheer de opzichter trotsch,"
hernam de ander een weinig verlegen,
„het gaat je goed, zooals ik zie, je ziet er
ten minste patent uit. Je was zeker bans.
Op de „Rotti" heeft een schepeling clcafc
eersten en tweeden hofmeester aangevallen*
De tweede hofmeester is aan de bekomen
verwondingen overleden. De „Loc." deelt heft
volgende mede:
Op den bewusten middag, omstreeks eer»
uur of drie, gaven vuurpijlen, stoomfluitsig
nalen en Morse-seinen aan boord van heft
ter reede van Tegal liggende stoomschip»
„Rotti" te kennen, dat er aan boord waft
bizonders gebeurd moest zijn en assistentie?
van den wal verzocht werd. Aanvankelijk-
wist men niet voor welk feit deze hulp were#
verzocht, maar toen enkele heeren van de»
Handelsbank tHet Tegalsch agentschap) zioni;
per motorboot naar het schip begaven, kwant
men onderweg een sloep van de „Rotti"
tegen, van welke bemanning vernomen werd*,
dat een mata-gelap geworden schepeling ar-n.
boord de beide hofmeesters op bloedige wijze-
geattakeerd had. Onmiddellijk werd .naar
den wal teruggevaren, waar de politie en de-
havenarts, dr. Versteegh, gewaarschuwd
verden.
De politie arriveerde spoedig aan boord'
om den inmiddels reeds gevatten moordlus-
tigen schepeling over te nemen en naar den
wal te brengen. De man, die op reis nogal
enkele aanmerkingen op zijn werk bekomen
had van de beide hofmeesters en hierover
sakithati (wrok) had gehad, dacht zich op
deze wijze in het holst van den nacht zonder
vrees voor ontdekking' op de beide heeren te
hebben kunnen wreken.
Allereerst drong hij de hut van den eersten
hofmeester, den heer P. C. Hagen binnen,
wien een emmertje gloeiend warm water
over het lichaam geworpen werd. De hof
meester van schrik en pijn wakker geworden,
zag een man wegloopen en achtervolgde hem
tot diens hut. Toen de Javaansche bediende
zich ontdekt zag, trok hij zijn mes en atta-
keerde op deze wijze den hofmeester, die
steken in de borst en den linkerarm bekwanu-,
Onder hulpgeroep trok de heer Hagen
terug naar den eersten officier.
Van dezen aftocht maakte de bediende
gebruik om in de hut van den tweeden»,
hofmeester te verdwijnen, wien hij een der—j
tiental messtejeen toebracht. De tweede hof-1
meester, de heer H. A. van Hout, een physiek
nogal stevig man wist, ondanks zijn ver
wondingen. den man vast te grijpen en d».
hut uit te dringen, waarna de bediende tl*
aankomst van de politie aan deze overge
geven werd.
Dr. Versteegh, die inmiddels ook reeds
gearriveerd was, verzorgde de beide gewon- I
den, doch achtte tenzij zich geen compll- j
caties zullen voordoen de verwondingen
van minder ernstigen aard, zoodat de beide;
hofmeesters niet naar den wal werden over-!
gebracht.
De moordlustige schepeling Soewadi
overgebracht naar de gevangenis te Tegal. I
dat onze gelijkenis opgemerkt zou worden.,
en in het fijne gezelschap, waarin je je
bevindt, kon je broer de muzikant best ge-1
mist werden. Het bic i de meisje, me' wie je,
het bal geopend heo moet, naar ze eggen.;
de rijkste partij uit het land zijn. Onze!
fluitist, die hier uit de streek is, heeft heft)
mij verteld. Op die manier ben ik te -veten»!
gekomen, wie het is, die je zoo het hol
maakt, 't Doet me toch pleizier, oude jon-i
gen, dat jij, oude zedenpreeker, opeens zoo,
galant bent geword n tegenover het schoons
geslacht. Doch wees maar gerust, ik zal js
niet verklappen. En nu wil ik je ook niet
langer ophouden," voegde hij er bij, terwijl
hij hem de hand reikte.
Dietrich had meer dan genoe-; "'en zijnfc!
lichtzinnig gebabbel, maar hij kon het tocl*
niet van zich verkrijgen, hem zoo heen tot
laten gaan.
„Willy," zeide hij, hem staande houdend#
jij vraagt niet eens naar onze ouders, naar
moeder, die zoo verdrietig is, omdat zij niet»
van je hoort. Je weet, waarom het beter is,
dat men je hier niet herkent Maar nu je
toch in den omtrek bentwil je de oud»)
lui niet eens bezoeken?"
De aangesprokene kleurde eenigszins.
(Wordt vervolgd)
