Buitenlandsch Nieuws
De Kerk en de Jeugd
FEUILLETON
DE SCHAKDPAAL
RADIO-OMROEP
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DINSDAG 19 FEBRUARI 1929
BLADZIJDE 2
Een belangrijke rede van den Apostolischen Nuntius
Eugen Pacelli
De koude in Europa
HET SPOOR DER BANKROOVERS
GEVONDEN?
GEMENGDE BU1TENL.
BERICHTEN
De Apostolische Nuntius, Eugen Pacelli,
heeft op een groote feestelijke bijeenkomst
van de Berlijnsehe Katholieken een rede
gehouden over de houding, die de Kerk te
genover de jeugd inneemt. De belangrijkste
plaatsen luiden:
De Kerk begrijpt de jeugd van onze dagen:
ze weet dat de ineenstorting en het verval
van onzen tijd de jeugd zwaarder heeft ge
troffen dan alle anderen en hoe moeilijk
het haar wordt gemaakt, om zich door te
werken en op te stijgen naar het geluk,
waarop ze hoopt. De kerk ziet de moeilijk
heid van haar tóestand en lijdt met deze
jeugd, die geroepen is, om in dezen tijd te
leven.
De ernstige zorg van hen, aan wie Chris
tus de leiding van zijn kerk heeft toever
trouwd, is, dat God onze jeugd uit het don
ker van den economischen en socialen nood,
uit verwarring en zedelijk verval tot nieuw
licht moge leiden. Daarvoor wordt dag en
nacht gebeden en gewerkt.
De Kerk begrijpt de jeugd van dezen tijd.
Ze verheugt zich over de natuurlijkheid van
de jeugd, over haar liefde voor natuur en
vaderland, over haar plezier in zingen en
zwerven, in sport en spel. De natuur, waar
van de jeugd houdt, is immers de schepping
en het eigendom van hem, die in zijn leven
als godmensch het ideaal van edele natuur
lijkheid heeft belichaamd en die de natuur
heeft verheven in het rijk van het boven
natuurlijke,
Eugen Pacelli
Alleen daar stelt de Kerk paal en perk
lan den natuurdrang der Jeugd", waar het
fevaar dreigt, dat er natuur-dwepers uit ont
daan met een zwakken wil, of waar de ver-
lischte lichaamscultuur dreigt te ontaarden
n een cultus van het lichaam, die In strijd
s met de Christelijke grondstellingen. Maar
»ok dan wanneer de Kerk vermaant en
waarschuwt, doet ze dit uit liefde voor de
Jeugd en om een hoog doel voor alle jeug
digen vast te stellen.
De Kerk heeft vertrouwen in de Jeugd. Ze
weet, hoe bitter ernstig vele jonge lieden
hun godsdienstig streven opvatten hoe hard
te worstelen voor zedelijke reinheid, hoe
ernstig ze den wil hebben In het gemeen
schapsleven niet zelfzuchtig alleen eigen
geluk na te jagen, maar ook anderen geluk
kig te maken.
De Kerk houdt van de jeugd. In haar
leeft immers, die liefde, waarmee Christus
de kinderen heeft lief gehad. Sedert de ze
genende hand van den goddelijken kinder
vriend op de jeugd van Judea heeft gerust,
sedert zijn onsterfelijk woord van de heiligheid
der kinderziel in de boodschap van het
Evangelie is overgegaan, heeft de Kerk, als
trouw beheerscher, van zulk een erfenis, de
jeugd altijd beschouwd" als den oogappel van
haar moederlijke zorg en liefde; ze heeft
deze zorgende, dienende beschermende en
opofferende liefde telkens weer in nieuwe
en verder reikende vormen geopenbaard. Ter-
wille van deze liefde zal de Kerk alles doen,
wat ln haar macht is, om de bronnen van
het geluk en de waardigheid van de jeugd te
beschermen en te verdedigen.
De bron van geluk en waardigheid der
Jeugd Is de zedelijke reinheid. In alle tijden
en bij alle volkeren heeft het natuurlijke
verlangen bestaan naar onbedorven jeugd;
dit niet alleen om de hoogste religieuze en
bovennatuurlijke waarden, maar om ele
mentaire biologische en sociale krachten. De
Katholieke Kerk komt aan dit verlangen
tegemoet, door den mensch op te voeren tot
een vastheid van geest, waardoor hij ver-
verwijderd van weekhartige toegeeflijkheid
het trotsche gevoel van zijn vrijheid in zich
draagt.
Het gevoel van persoonlijke verantwoorde
lijkheid draagt hij in zich, eveneens het dee
moedige bewustzijn van zijn zwakheid, die
uit de algemeene erfelijke schuld op hem is
overgegaan.
De bron van het jeugdige geluk is het ge
zin, het ouderlijk huis, dat is opgebouwd op
het geloof aan God, op liefde en vrede, De_
jeugd, die zich wil vrij maken, ouderlijk ge-'
zag en zorg, of die er van wordt losgemaakt
raakt aan lager wal en gaat verloren. Hier
stooten we op de laatste grondslagen van
de Katholieke levensvorming. De Kerk zal
heel beslist optreden tegen alle bemoeiingen,
die het gezin on-christelijk of onzedelijk wil
len maken; die de zorg der ouders overtol
lig willen doen worden, het gezag der ouders
willen ondermijnen. Met de heiligheid van
het huwelijk, met de plichten en rechten
der ouders staat en valt het geluk der jeugd
en de toekomst van een volk.
Onder de leiding van den elfden Pius zal
de Kerk met al haar kracht strijden om de
zielen der jeugd. De érnst van den toestand
verlangt deze groote taak van haar. Laat
ans den Heiligen Vader ervoor danken, dat
liij in een tijd, die op het gebied der opvoe
ding van het opgroeiende geslacht vol ver
warring en gevaren is, den blik van ons allen
op de jeugd heeft gericht.
VORMING VAN KATHOLIEKE JEUGD
BONDEN IN DUITSCHLAND.
Naar aanleiding van het gouden priester
feest van den paus, is te München een plech
tige godsdienstoefening gehouden bijgewoond
door de katholieke jeugdbonden, waarna de
leden daarvan kardinaal Faulhaber voor
diens paleis huldigden. In het circus Crc-hne
waar ruim 5000 personen, o.a. de minister
president en de minister van eeredienst, aan
wezig waren, heeft de kardinaal vervolgens
een rede gehouden, waarin hij de beteekenis
van de jongste te R.ome gesloten verdra
gen toelichtte en de katholieke jeugd aan
spoorde lid te worden van de katholieke
jeugdorganisaties.
Bij een latere godsdienstoefening legde de
kardinaal den nadruk erop, dat de nieuwe
Vatikaansehe staat is voortgekomen uit een
verdrag, echter geen oorlogs-, maar een vre
desverdrag. Hetgeen voor de overige wereld
een voorbeeld moet zijn.
DALING DER TEMPERATUUR.
PARIJS, 18 Febr. (V.D.) In tegenstelling
met het centrum en het Oosten van het
land, daalt allerwege de temperatuur met
enkele graden. In de hoofdstad vroor het
vandaag slechts drie graden. Op het lage
watemiveau na, heeft de Seine haar- ge
wone aanzien herkregen.
De Botnische Golf dichtgevroren.
STOCKHOLM, 18 Febr. (V.D.) De geheslc
Botnische' Golf is dichtgevroren hetgeen
sedert 1809 .niet meer is voorgekomen. Het
'verkeer met Finland ondervindt groote ver
traging. Twee stoombooten, die geheel met
passagiers bezet waren, zyn heden met be
hulp van ijsbrekers. van Abo naar Stock
holm gekomen. Ket spoorwegverkeer loopt
weer. Vele stoombooten zijn in het Katte
gat ingevroren. Zweedsche legervliegers
hebben hen van proviand voorzien.
Een nieuwe koudegolf dreigt. De ijs-
brekers gereed om uit te varen.
KOWNO, 18 Febr. (V.D.) Naar uit Mos
kou gemeld wordt heeft de Sovjetregeering
bevel gegeven de ijsbrekers „Truwor" en „Er-
mak" gereed te houden om onmiddellijk uit
te varen, wanneer Duitschland het Russisch
aanbod aanneemt.
Het Russisch - meteorologisch instituut
meldt, dat een nieuwe koudegolf Europa be
dreigt. In Zuid-Rusland is n.l. na de tem-
peratuursstijging van de laatste dagen we
derom de koude ingetreden. Te Sebastopol
De nieuwe Amerikaansche minister van
buitenlandsche zaken, Henry L. Stimson,
de opvolger van Kellogg.
aan de Zwarte Zee heerscht een sterke
storm. Het Russische draad!ooze station
vangt voortdurend S. O. S.-seir.en op van
stoomschepen, die in nood zijn.
CONFLICT IN DE BELGISCHE GLAS
BLAZERIJEN.
Algemeene staking.
In de glasblazerijen van het centrale bek
ken is tot een algemeene staking besloten,
daar geen overeenstemming kon worden be
reikt ondanks de langdurige besprekingen
tusschen werkgevers en werknemers.
De stakers eischen 5 pet. verhooging der
minimumloonen en een herziening der ta
rieven.
De ovens zijn gedoofd. Twaalf fabrieken
zijn gesloten.
DE TOESTAND VAN KONING GEORGE.
LONDEN, 18 Febr. (V.D.) Koningin Mary
verklaarde, dat de koning „aardig vooruit
gaat", in antwoord op een desbetreffende
waag, haar ter gelegenheid van haar be
zoek aan een kunsttentoonstelling in Lon
den. Dit was haar eerste overkomst naar de
hoofdstad, sinds de koning in Bognor is
opgenomen en een waarme ontvangst viel
haar ten deel. Koning George heeft van
daag in weerwil van den scherpen Oosten
wind eenigen tijd voor zijn open raam aan
de zonzijde doorgebracht.
BE COMMISSIE VAN DESKUNDIGEN.
BERLIJN, 19 Febr. V.D.) Volgens een be
richt in Berlijnsehe bladen uit Parijs, is de
voornaamste kwestie, die Schacht en Stamp
hebben op te lossen de vraag of men het
essentieele probleem: bedrag en aantal der
jaarlijksche betalingen zal bespreken in de
plenaire zittingen of dat men probeeren zal
de uiteenloopende en tegen over elkaar
staanden meeningen in ondercommissie tot el
kaar te brengen. De Duitsche delegatie heeft
rich uitgesproken voor de instelling van on
dercommissies, daar zij den wensch heeft
dat de Duitsche handels- en betalingsbalans
nog aandachtiger bestudeerd wordt, voor
men overgaat tot het bespreken van de cij
fers Voor de jaarlijksche betalingen.
Dr. Schacht zou volgens deze berichten
reeds in de ochtendzitting van heden op dit
probleem zijn teruggekomen.
..EEN OFFICIEEL BERICHT OVER DE..
VERBANNING VAN TROTZKI
KOWNO, 19 Febr. Naar uit Moskou ge
meld wordt, is Trotzki op, grond van een in
een bijzondere zitting van de G. P. OE. geno
men besluit uit de Sovjet-Unie gebannen
wegens zijn aan den Sovjet- vijandige hande
lingen. Op zijn eigen wensch is tegelijkertijd
zijn familie met hem vertrokken.
ROME VERLICHT DOOR TWEE ZONNEN
ROME, 18 Febr. Heden heeft zich te
Rome een merkwaardig natuurverschijnsel
voorgedaan. Er verschenen n.l. twee zonnen
aan den hemel in plaats van de gebrui
kelijke eene. Dit schijnt een gevolg te zijn
geweest van de koude, waardoor de in de
lucht hangende dampen gedeeltelijk bevroren
en de zon weerspiegelden, zoodat het leek,
alsof een tweede zon boven den horizon was
opgegaan. Intusschen was de lichtkracht van
het onechte exemplaar even groot als vap
het echte, zoodat men er niét zonder pijn in
de oogen in kon kijken.
HANDSCHRIFTENVEILING
ROME. 18 Febr. Een buitengewoon be
langrijke verkooping van oude handschriften
en drukken heeft hier meer dm een kwart
millioen gulden opgebracht. Verkocht zijn
o.a. een uitgave van Dante's Divma Come-
dia, gedrukt in 1572 in Mantua voor (80,000,
een in 1485 te Napels gedrukte Esopus voor
21.400 gulden, en een breviarium van Ben-
tivoglio voor 10.750. Een Divina Comedia
uit 1477 te Napels gedrukt bracht 23.750 op.
ROOFMOORD
BUDAPEST, 18 Febr. Maandagochtend
viel het den machinist van een trein op het
station Gyemre op, dat de stationsbeambte
zich bij het passeeren van den trein niet
vertoonde. Met den conducteur begaf hij zich
in het station en vond daar den stations
beambte met afgeslagen hoofd in een bloed
plas liggen. Het bleek, dat de kas geroofd
was. De dader had echter slechts een buit
van twee shilling, daar de beambte de gelden
den avond te voren had afgedragen.
MUNITIEDEPOT IN DE LUCHT
GEVLOGEN
PEKING, 18 Febr. Communisten hebben
in de provincie Kwangtung nabij de stad
Singan een munitiedepot in de lucht laten
vliegen. Honderd Chineesche officieren en
soldaten zijn onder de puinhoopen bedolven.
DE COMMISSIE VAN HERSTEL
tterPQQBtf*";
Een Amerikaansch blad stelt op boven
staande manier als de moeilijkst te kraken
noot de oorlogsschulden voor.
4 MIJNWERKERS BEDOLVEN
KATTOWTTZ, 18 Febr. In de Wolf
gangmijn in Ruda werden door een instor
ting 4 arbeiders bedolven. Na een bergings
werk, dat vele uren duurde, konden 2 man
levend, doch gewond, gered worden. De beide
anderen konden echter na eenigen tijd nog
slechts als lijken worden geborgen.
BERLIJN, 18 Febr. De crimineele politie
heeft de 3 gebroeders Sass gearresteerd,
onder verdenking van medeplichtigheid aan
de inbraak in de filialen van de Diskonto-
gesellschaft. Ze hebben de aandacht getrok
ken doordat zij reeds geruimen tijd op groo-
ten voet leefden, zonder eerlijke bronnen van
inkomsten te kunnen opgeven. Ook werden
bij hen verscheidene sieraden gevonden,
welker oorsprong zij niet voldoende konden
verklaren. Bij het verhoor hebben zij zich
er tot dusver toe beperkt, hun medeplichtig
heid aan den bankroof te ontkennen en on
geloofwaardige verhalen op te disschen.
VATICAAN EN QUIRINAAL
De Pauselijke trein
Volgens de Italiaansche bladen heeft de di
rectie der spoorwegen de noodige maatregelen
getroffen voor den onmiddellijken bouw
van een Pauselijken trein, welke geheel over
eenkomstig den Koninklijken trein zal zijn en
een fraai gedecoreerde kapel zal bevatten. De
wagons zullen met stoffen worden bekleed,
waarop het Pauselijk wapen zal zijn gebor
duurd, hetwelk eveneens aan de buitenzijde
is aangebracht.
Tal van automobiel- en vliegtuigfirma's
hebben aanbiedingen aan het Vaticaan ge
daan.
Het Vatïeaansche station
De voorbereidende werkzaamheden zijn be
gonnen voor den aanleg van een spoorlijn en
een station in de Vaticaansche Stad.
Officieel wordt tegengesproken, dat de Ita
liaansche staat zou hebben besloten een lee
ning uit te schrijven, bestemd om zijn finan-
cieele verplichtingen tegenover het Vaticaan
na te komen. In de middelen om aan de uit
gaven het hoofd te bieden is reeds voorzien,
en de openbare schuld zal er niet door toene
men.
OVERSTROOMINGEN IN MACEDONIë EN
THRACIë
Groote schade
Naar uit Athene wordt gemeld, hebben de
overstroomingen in Macedonië en Thracië
zulk een omvang aangenomen, dat van een
'ramp moet worden gesproken'. De schade
wordt geschat op eenige millioenen.
VERVOER NARCOTISCHE MIDDELEN
Kellogg, de Amerikaansche minister van
buitenlandsche zaken, heeft bekend gemaakt
dat een verdrag is gesloten tusschen de Ver-
eenigde Staten, Engeland en twaalf andere
landen voor nauwere samenwerking tusschen
de ambtenaren, die belast zijn met het bestrij
den van het vervoer van narcotische midde
len. De overeenkomst omvat de directe uit
wisseling van inlichtingen omtrent personen
die de wetten betreffende becfoelde middelen
overtreden. De twaalf andere landen zijn Ne
derland, Duitschland, Belgis, Frankrijk, Dene
marken, Italië, Tsjecho-Slowakije, Grieken
land, Spanje, Polen, Turkije en Japan.
DE NIEUWE AMERIKAANSCHE
KRUISERS
De voorstanders van een groote
vloot zijn ontevreden
Mag men de berichten uit Washington aan
de „Paris Times" gelooven, dan zou er onder
de Congresleden, die den bouw van een „big
navy" voorstaan, groote ontstemming tegen
president Coolidge heerschen. Zij zijn n.l. van
gevoelen dat Coolidge geen genoegzame ophel
dering heeft gegeven voor het feit, dat hij het
Congres slechts een crediet van 12.370.000 dol
lar heeft gevraagd om een begin te maken
met den bouw van de eerste vijf schepen, en
heeft geadviseerd dat daarmede eerst wordt
aangevangen tijdens het belastingjaar, dat
aanstaande Juli opent.
Het wetsontwerp, gelijk door het Congres
aangenomen en door den president geteekend,
bepaalt dat vóór 1 Juli met het werk wordt
begonnen. Aan den minister van Marine is
dan ook door de Senaatscommissie voor
marinezaken gevraagd, wat Coolidge en zijn
begrootingsbureau bedoelen met de opschor
ting van de credietaanvraag voor vijf maan
den en het vragen van slechts de helft der
som, waarom de marinedeskundigen in het
Congres vroegen. De commissie heeft den mi
nister te dezer zake reeds gehoord.
Leiders in Representantenhuis en Senaat
bespreken thans de mogelijkheid van het ver
krijgen van het gewenschte crediet zonder
goedkeuring van den president. Het is nog
niet duidelijk, of Coolidge zich laat leiden
door overwegingen van financieele economie
dan wel of hij er nog altijd naar streeft de
voorgenomen nieuwe oorlogsschepen als troe
ven in de volgende ontwapeningsconferentie,
te gebruiken. Zeker acht men het intusschen
dat het Congres,voo rdat het op 4 Maart
uiteengaat, een bepaalde som zal voteeren
om met den bouw van de kruisers te be
ginnen.
6000 STAKENDE KLEERMAKERS DE-
MONSTREEREN
NEW-YORK, 18 Febr. (V.D.) In het cen
trum der stad hebben 6000 stakende kleer
makers, leden van een vakvereeniging, een
demonstratie gehouden; Daar zij het ver
keer belemmerden, moest de politie de me
nigte uiteen drijven en een honderdtal de
monstranten arresteeren.
AARDSCHOKKEN EN WOLKBREUKEN
IN PERU.
Volgens berichten uit Lima, de hoofdstad
van Peru, hebben heftige aardschokken, ge
volgd door zware wolkbreuken, 'n gebied van
65 mijl in een groot meer veranderd. Men
vreest, dat in de omgeving van Uchibambia
vijftig menschen verdronken zijn. Verschei
dene boerderijen zijn diep onder den grond
bedolven.
EEN SCHIPBREUK
De passagiers gered, de kostbare lading
verloren.
Het stoomschip Kanowra, van een lijn die
den dienst onderhoudt tusschen de verschil
lende Australische staten, is in den mist ge
strand bij het eiland Cleft, gelegen op zeven
mijl en Westen van Kaap Wilson. De pas
sagiers werden overgenomen door het s.s.
Mackarra en naar het schijnt kwam daar
door de Kanowra weer vlot, doch na eenigen
tijd zonk het schip, met een lading aan
boord, welke op honderdduizend pond ster
ling geschat wordt. De passagiers hebben
bijna al hun bagage verloren. De bemanning
is gered.
JAPAN Wit EEN VLOOTCONFERENTIE
IN MEI.
De Japansche regeering heeft haar gezan
ten te Washington, Londen, Parijs en Rome
opgedragen stappen te doen, ten einde op
.27 Mei te Genève een conferentie voor de
ontwapening ter zee te doen bijeenroepen.
Japan zal op deze conferentie waarschijn
lijk vertegenwoordigd worden door zijn mi
nister van Marine Okada en admiraal Kato.
WOENSDAG 20 FEBRUARI
HILVERSUM 1071 M. 10.3010.45 Gramofoon-
muziek 10.4511.45 Concert door het Kling-Trio
11.4512.00 Gramofoonmuziek 12.152.00 Concert
door het A.V.R.O.-Trio 3.004.00 Maak het zelf!
Cursus 4.005.00 Lezing door Prof. W. v. d. Pluym
De Kunst in het oude Griekenland 5.005.15 Gra
mofoonmuziek 5.456.15 Landbouwhalfuurtje. Dr.
R. KuperusHet Landbouwcrediet 6.157.15
Concert door het Omroep-orkest. Potpourri's 8.00
Aansl. v. h. Theater Carré. Italiaansche opera. „Cavalle-
ria Rusticana", Mascagni. „I. Pagliacci" (Paljas), Leon
cavallo. Daarna tot 11.30 Gramofoonmuziek.
HUIZEN 336.3 M. Na 6 uur Uitsl. N.C.R.V.-uitr.
12.301.45 Concert. Mej. E. Sandow, piano en orgel.
J. Richters, viool. Vries, fluit 6.307.00 Fransche
les 7.007.3- igelsche handelscorrespondentie.
DAVENTRY 1562 M. 10.35 Kerkdienst 11.05
Lezing 11.20 Gramofoonmuziek 12.20 Gramo
foonmuziek 12.50 Balladenconcert (sopraan-bariton)
1.20—2.20 Gramofoonmuziek 3.15 Muziek 3.20
Gedichtenvoorlezing 3:50 Voor de vrouw 4.05
Lichte klassieke muziek (Trio en sopraan) 5.05
Concertorgel-bespeling 5.35 Kinderuurtje 6.20
Radiobericht 6.25 Gramofoonmuziek 6.35 Nieuws-
ber. 6.50 Tuinpraatje 7.00 Muziek 7.05 Handel's
vioolsonaten 7.20 Lezing 7.35 Muziek 7.45
Lezing Diet. 8.05 O. Groves, sopraan. K. Goodson,
piano 8.50 Nationaal Yougoslavische avond g.20
Nieuwsber. -1- 9.35 Lezing Cinema 9.50 Nieuwsb.
9*55 «The emerald Isle" of „The caves of Carrig-Cleena",
opera-comique in 2 acten van Hood 11.2012.20
Dansmuziek.
PARYS „RADIO-PARIS" 1750 M. 12.50—2.10
Orkestconcert 4.055.05 Orkestconcert 7.05—
7*50 Gramofoonmuziek 8.2011.10 Concert. „De
getemde feeks" Shakespeare. Daarna kamermuziek.
LANGENBERG 462 M. 9.35 Gramofoonmuziek
10.35 Muziek voor scholen 11.30 Gramofoonmuziek
12.251.50 Orkestconcert 5.055.50 Yougosla
vische concert 7.308.15 Gramofoonplaten van
Caruso 8.20 „Arm wie eine Kirchenmaus", klucht in
3 acten van Fodor. Daarna tot 11.20 Dansmuziek.
ZEESEN 1649 M. 11.203.50 Lezingen 3.504.50
Orkestconcert 4.507.05 Lezingen 7.20 Oost
en Westpruisische avond. Vocaal- en instrumentaal
concert. Declamatie 8.20 Dansorkest, persberichten
en tot 11.50 Dansmuziek.
HAMBURG 391.6 M. 10.2011.20 Gramophoon-
platen 3.50 Orkest-concert 5.20 Concert 7.20
Yougoslavische avond. Concert en declamatie 8.20
Symphonie-concert.
BRUSSEL 511.9 M. 5.20 Orkestconcert 6.50 Trio
concert 8.35 Gramophoonmuziek 8.50 Orkest-
concert. André Levy, cello. -
Waar blijft al het goud?
Van 2000 voor Chr. tot op heden werd er
voor 64 milliard goud geëxploiteerd.
Voortdurend worden er nog nieuwe hoe
veelheden goud en zilver uit de aardlagen
te voorschijn gehaald, maar nog nooit is het
gelukt om definitief vast te stellen, waar al
dat goud en zilver gebleven' is. In de oud
heid v. as het gebruikelijk om aan de over
leden koningen groote hoeveelheden van
deze edele metalen mee te geven in hun
graf en op deze manier verdween er veel
goud uit den wereld-voorraad. Zoo zijn on
geveer voor 5 millioen gulden gouds ver
loren gegaan. Eenigen tijd geleden werden
behalve prachtige gouden voorwerpen van
zeer hooge waarde nog goud en edelstee-
nen ter waarde van 40 milioen taels uit de
graven der Chineesche keizers gehaald.
Men heeft nu berekend, dat vanaf 2000
vóór Chr. tot 1492 na Chr. voor 24 milliard
en van 1492 tot nu toe voor 40 milliard
gulden goud en zilver uit de aarde te voor
schijn gebracht werd. Waar zijn nu die 64
DE COMMISSIE VAN HERSTEL
De Duitsche gedelegeerde, Dr. Schacht,
zooals Parijs hem ziet.
milliard gebleven? Op het oogenblik be
draagt de goudvoorraad van Europa en
Noord-Amerika 13 milliard, die aan zilver
10 milliard. Zuid-Amerika bezit een waarde
van 214 milliard aan goud. In 't geheel be
zit de wereld op 't oogenblik een waarde
van 25 milliard aan goud en 13 miliard
aan zilver, waarvan 8 milliard aan baar geld
en 13 millioen in den vorm van sieraden
of grondstoffen. Over de rest kan niets na
ders medegedeeld worden. Zooveel staat
echter wel vast, dat er jaarlijks voor 180
millioen gulden aan goud en zilver verloren
gaat, terwijl er voor 500 milioen gulden
opnieuw in omloop gebracht wordt. Vol
gens statistische berekeningen van den
laatsten tijd moet er in Indië voor 5 milliard
goud in baar geld en in den vorm van ver
sierselen aanwezig zijn. In China en Voor-
Indië werd alleen van 18521857 reeds een
waarde van X milliard aan zilver in den
grond verborgen. De Engelsche Regeering
heeft daarom besloten in die plaatsen van
Indië, waarvan verondersteld wordt, dat er
groote voorraden goud en zilver begraven
liggen een uitgebreid onderzoek in te stel
len.
Ouderwetsche spaarpotten
Het gebruik van spaarpotten is reeds zeer
oud. Het is zeer waarschijnlijk, dat zij in
denzelfden tijd in de wereld verschenen zijn
als de metalen munten, want de spaarpot
ten waren bestemd om die te bewaren.
Niet lang geleden werd een der oudste
exemplaren van dezei spaarpotten gevon
den onder de puinen van Utica (een der
steden, die door de Phoeniciërs gesticht is).
Het is een terra-cotta vaas (gebrande klei)
met een gleuf- bovenin, waardoor de geld
stukken naar binnen konden glijden. De
spaarpot bevatte nog zes koperen munten
van geringe waarde.
Bij de opgravingen in Pompeji en andere
plaatsen in Italië kwamen nog heel veel
spaarpotten van het gewone model voor den
dag. Enkele spaarpotten, die in Rome ge
vonden werden, hebben den vorm van klei
ne tempeltjes, een bijenkorf of een doos.
Zeer dikwijls waren zij versierd met afbeel
dingen der godheid, die door den spaarder
bijzonder vereerd werd of onder wiens be
scherming hij zich speciaal stelde. De meest
voorkomenden zijn wel Godin Fortuna en
Mereurius. Het gebruik der spaarpotten
was zeer populair en algemeen verspreid
onder het oude Romeinsche volk. Dit blijkt
wel uit het feit, dat de afbeeldingen van
zulke spaarpotten gebruikt werden als op
druk voor de munten.
Naast de gewone spaarpotten bestonden
er ook fijn bewerkte en rijk versierde exem
plaren van veel grooter afmetingen.
Meestal waren deze „Frunci", (die be
stemd waren voor de offergaven in de tem
pels) uit hout, steen, soms zelfs uit brons
vervaardigd.
Spaarpotten en middeleeuwsche tresoren
(schatkisten) zijn bij honderden te bezich
tigen in de musea en de kerken der ge-
heele christelijke wereld.
Een hooge entreeprijs
Een bekend bankierszoon heeft in New-
York een club van de rijksten der rijken
gesticht. Het clubhuis overreft, wat luxe en
schittering betreft, alle bestaande inrichtin
gen op gebied van restaurant en sociëteits
wezen.
Om een voorbeeld te noemen, in de eet
tafels heeft men een groot aquarium inge
bouwd, waarin levende visschen rondzwem
men.
De „inwijding" vond des nachts plaats en
de „upper ten" van New-York betaalde
gaarne 500 dollar entreeprijs om by deze
opening tegenwoordig te zijn. De Amerikaan
sche bladen hebben heele kolommen „ge
wijd" aan deze „groote" gebeurtenis, en tien
duizenden in die zelfde stad lijden honger
en gebrek.
18
Jenka was weldra de lievelinge van de
vrouw des huizes. Eerst had men haar voor
veldarbeid gebruikt, later had men haar de
zorg voor het oudste jongetje, een kind van
twee jaar, opgedragen. Nam het kind haar
niet in beslag, dan moest zij een of andere
bezigheid in het huishouden verrichten.
Ze pakte fling en handig aan en kon zoo
als men het noemt de handen uit de mou
wen steken.
Het vrouwelijk personeel had het niet erg
op haar begrepen, odat zij door haar han
digheid anderen in de schaduw stelde en
daardoor jaloezie verwekte. Het' mannelijk
personeel daarentegen mocht het mooie,
vroclijke ding graag lijden, vooral om de
snibbige gezegden, waarmede zij hen naar
willekeur tot zich trok of afweerde.
Voor Dietrich was zij steeds bijzonder
voorkomend, wijl zij hem beschouwde als
haar weldoener en beschermer.
Hij was echter te zeer met 'zyrieigen
planen en gdeachten bezig, om er erg in
tq hebben, dat zij door allerlei kleine dien-
sten en attenties, zooals zij het noemde,
haar dankbaarheid trachtte te betoonen.
Zijn kamer was nooit zoo. goed in orde ge
weest, als nu zij er voor zorgde. Menigmaal
verraste zij hem zelfs met een bouquet en
zijn minste wenschen voorkwam ze. Meer
dan een vluchtig dank.je, een vriendelijk
knikken van Dietrich viel haar niet ten
deel: doch het jongmensch had er blijkbaar
voldoening van. dat het meisje zich zoo
dankbaar toonde. Hij bleef zijn rol van be.
schermer trouw, terwijl hij haar zoo nu en
dan een ernstige berisping gaf. als haar
llchtz-'rmigheid wat te veel voor den dag
kwam.
Zijn vermaningen nam zij zwijgend en
oogerischijnlljk deemoedig op, doch had hij
zijn rug gekeerd, dan trokken haar donkere
wenkbrauwen zich dreigend samen, een
eigenzinnige trek vertoonde zich om haar
mend en bijna toornig keek zij hem na.
Klaas, de oude tuinman, die alleen nog
maar licht werk kon doen en daarom zijn
bezigheden zoowel in huis als in den tuin
had, had baar menigmaal op zoo'n woeden-
den blik betrapt.
„Ga .ie gang maar," had hij eens gemom
peld, „dien krijgt ge, toch niet, hii heeft er
al een, en een, die veel beter Is dan jij."
..Daar zou je ook wat om doen, om zoo'n
stijven Klaas!" gaf Jenka overmoedig ten
antwoord, terwijl zij gedwongen lachte en
wegliep.
„'t Is me er een," zei Klaas hoofdschud
dend, „Zij heeft wel degelijk een oogje op
mijnheer, maar zulk soort denkt, als Ik jou
niet krijg, een ander is ook goed. 't Zal ook
wel niet altijd zijn om haar oude peet te
bezoeken, dat zij zoo dikwijls naar den wa
termolen gaat. Dan moeten zij ook zelf maar
toekijken," mompelde hij tot besluit, „ik be
moei me er niet mee."
Mevrouw Wallmuth wist er van, dat Jenka
die uitstapjes maakte. Zij dacht echter,
dat het haar werkelijk te doen was om de
oude vróuw op te zoeken. Zij prees het zelfs
in het jonge meisje, dat zij ondanks de
slechte behandeling, die zij bij haar had on
dervonden, het eenzame oudje niet in den
steek liet. Zij stond haar daarom gaarne
toe er heen te gaan. Het oudje scheen dank
baar te zijn voor de gehechtheid van het
meisje want Jenka bracht nu eens een
mooien doek dan wee» een ander geschenk
voor haar mee.
Drie maanden waren "er intusschen ver-
loopen, sinds dien bewusten Augustusmor
gen, waaraan zich zoovele herinneringen
vastknoopten. Op de hoeve zou 't oogstfeest
gevierd worden, 't welk naar het gebruik in
die streken niet terstond na den graanoogst
plaats vindt, doch eerst nadat alle boom
vruchten zgn gehaald.
't Was dit jaar later geworden dan anders
omdat een aanhoudende langdurige regen
den arbeid vertraagd had.
Een grauwe herfstnevel verbreidde zich
over 't landschap en gaf er iets melancholieks
aan. Op de hoeve te Gutstedt zag het er
allesbehalve melancholiek uit. Voor de huis
deur, waar het geheele gezin en het per
soneel bijeen waren, bliezen eenige muzi
kanten hun schoonste deuntjes.
Alleen Dietrich was afwezig.
Hij had 's morgens een boodschap gekre
gen van een vriend uit den omtrek, die hem
iets gewichtigs mee te deelen had en nog
voor den middag was hij weggereden. Wel
had hij beloofd, vóór de opening van het
feest terug te zijn, doch hij was niet weerom.
In zijn plaats genoot Steven, een onderge
schikte, de eer, met mevrouw Wallmuth den
eersten dans te mogen doen, waarom hij zijn
groote breede handen in lichte glacé's
perste. Niettegenstaande hem deze eer te
beurt viel, scheen het jongmensch toch niet
op zijn gemak, tevergeefs dwaalden zijn blik
ken zoekend rond.
Ook Jenka bevond zich niet onder de aan-
wezien; den dag te voren had zij nog zoo'n
pret gehad in 't vooruitzicht van het feest
en juist vandaag moest zij mankeeren.
De kleine bultenaar was er geweest om te
vragen, of zij even naar den watermolen
kwam, omdat de oude vrouw ziek was. Aan
vankelijk had het meisje niet veel zin om
te gaan, doch zij scheen opeens van idee te
veranderen, zij hoopte evenwel vóór den
dans terug te zijn,
't Was reeds niet vroeg meer en nog bleef
zij uit. Het jongmensch met de lichte glacé's
die hij echter na de paar eerste dansen wij-
selijk in zijn zak verborg, scheen door de
afwezigheid van Jenka uit zijn humeur ge
bracht. Lusteloos trok hij zich in een hoek
terug, waar hij zich met menig glas bier
troostte.
Wilhelm had allerlei oponthoud. Het
onderhoud met zijn vriend was spoedig af-
geloopen. Hij had gehoopt, dat deze hem een
gunstig vooruitzicht zou openen om een
pachthoeve over te nemen; in plaats daar
van kwam hij met een voorstel voor den
dag, 't welk hem heel en al onaannemelijk
toescheen.
Een bloedverwant van zün vriend was op
goed geluk af naar Rusland gegaan en had
daar carrière gemaakt. Deze zocht nu voor
een Russisch vorst, met wien hij bekend was,
een degelijk jongmensch, dat 't. beheer van
een uitgestrekt landgoed in Zuid-Rusland op
zich kon nemen.
Dietrich's vriend had terstond aan hem
gedacht, omdat hij meende, dat Dietrich de
geschikte persoon was voor een dergelijke
betrekking, en bovendien, wijl er zeer voor-
deelige voorwaarden aan verbonden waren.
Hij begreep niet, dat Dietrich het niet dade
lijk aannam; hij gaf hem derhalve den raad,
het nog In bedenking te houden, daar de
betrekking niet vóór Paschen aanvaard be
hoefde te worden.
Wilhelm behoefde er echter niet over te
denken. Daargelaten, dat Marie's ouders hun
dochter nooit mee naar Rusland zouden
geven, kon hij zich ook niet vereenigen met
de gedachte, dat hij zoo ver Van Marie ver
wijderd zou zijn.
Toen hij op den terugweg aan het bosch
gekomen was, hoorde hij zich op het onver
wachts een goeden dag toeroepen en tot
zijn niet geringen schrik stond zijn broer
eensklaps voor hem.
Hij was in de meening, dat Willy sedert
hun laatste ontmoeting aan den afgodspaal
met den troep verder was getrokken. Van
de aanwezigheid zijns broeders in het ouder
lijk huis had hij niets vernomen, omdat Willy
zijn moeder op het hart gedrukt had, Dietrich
niet in zijn plannen in te wijden.
Dietrich zag echter bij den eersten oogop
slag, dat er met zijn broer weer een veran
dering had plaats gehad. Hij droeg een on
berispelijk jachtcostuum, terwijl een geweer
en een weitasch over zijn schouder hingen
en een mooie jachthond hem vergezelde.
Maar ook verder was zijn uiterlijk veranderd,
zijn krullen waren er bij ingeschoten en zijn
kortgeknipt haar en opkomende baard maak
ten zijn gelijkenis met Dietrich minder op
vallend.
„Ik kon mijn gestrengen heer broeder toch
niet voorbij laten gaan, zonder hem te groe
ten." zei Willy op spottenden toon.
„Ik dacht, dat je reeds lang weg was,"
was het ernstig antwoord van Dietrich, ter
wijl hij zijn broer de hand toestak.
.(Wordt vervolgd)
