Gemengd Nieuws
Het Koude-Regiem van
Elf Dagen
Rechtszaken
VOOR DE HUISKAMER
PUROL
TWEEDE BLAD NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT WOENSDAG 20 FEBRUARI 1929 BLADZIJDE 4
m
Utrechts Domtoren verlicht
Een heel gezin door gas
bedwelmd
Slim, maar niet slim genoeg
Een opzienbarend geval
te Maartensdijk
Kolendamp in een school
te Amsterdam
Aan de gevolgen overleden
Doodelijke val
Door kolendamp vergiftigd
De griep te Arnhem
Door een locomotief
aangereden
SOCIAAL LEVEN
De contact-commissie voor
het mijnbedrijf
Het einde
Het was op den hooizolder
Door het ijs gezakt en
verdronken
De wijziging
der stuwadoorswet
De Staatscommissie voor
de onvolwaardige
arbeidskrachten
Schrale Lippen
Schrale Neus
VERKEER EN POSTERIJEN
De kinderpostzegels
De poging tot moord aan
den Omval te Amsterdam
Ook een pleidooi op rijm
RADIO-NIEUWS
De verdeeling van den
zendtijd
KERKNIEUWS
Een telegram van de oud-
zouaven aan Z.H. den Paus
Het spook
De diensten der P.T.T. in
Januari 1929
LUCHTVERKEER
Van Australië naar Engeland j
yi*.
In vèrband met de jaarbeurs te Utrecht
zal. naar het U D." meedeelt ,de Domtoren
wederom verlicht worden en wel op Don
derdag 21, Maandag 25 en Dinsdag 25 Pebr.
des avonds van half acht tot half elf.
Te Leiden is in een perceel aan de Groen-
hazengracht gistermorgen de familie F. be
wusteloos te bed gevonden, ten gevolge van
gasontsnapping door een lekkage in de gas
leiding. De Geneeskundige Dienst heeft ge
lukkig bij allen het bewustzijn weer weten
op .te wekken.
Een juffrouw in Tongelre had 'n nachts
het waterleidingkraantje met een klein
straaltje boven den „gootsteen" open laten
staan om aldus bevriezen der waterleiding
te voorkomen Dit plan lukte. De water
leiding bevroor niet. Maar degootsteen"
bevroor wel! En zoo gutste de „gootsteen"
's nachts vol en de keuken ook een paar
voet en toen de juffrouw 's morgens in de
keuken kwam was 't een pracht ijsbaan ge
worden. Alle petroleumkachels uit de buurt
werden aangesleept, de kachel werd aange
maakt om de keuken te ontdooien, men be
gon te spitten met schoppen en te slaan
met hakbijlen en ten slotte heeft men vier
volle kruiwagens ijs het huis uitgesleept.
De juffrouw zal deze methode om de water
leiding niet te laten bevriezen niet meer toe
passen, zegt zij.
(Meier. Crt.)
'Men schrijft aan de „N. R. Crt." uit St.
Maartensdijk:
Een paal ten behoeve van de electrische
verlichting alhier was afgebroken. Dienten
gevolge kwamen draden te liggen op het
platte dak van de woning van den rijwiel
handelaar S. Deze was een vorig jaar in
conflict gekomen met de coöperatieve. Wat
deed hij nu? Hij spande een zoogenaamde
hondenketting over de gevallen draden die
over het het dak zijner woning lagen; te
vens plaatste hij een antenne voor een radio
toestel op het aangegeven dak. Het gevolg
hiervan was, dat het optrekken der draden
voor de electrische geleiding hierdoor on
mogelijk werd. Het bestuur der centrale
trachtte de zaak in der minne te schikken,
doch S. vroeg 500 schadeloosstelling. Hier
op kon het bestuur niet ingaan.
Het eind was. dat het meerendeel der in
gezetenen een paar avonden in het donker
kwam te zitten.
Ten slotte is de versperring boven het dak
van S. vernietigd. Het geval gaf in de ge
meente nog al wat beweging.
Zoowel van de eene zijde als van de an
dere heeft men proces veïbaal laten opma
ken.
52 leerlingen ongesteld
In het gymnastieklokaal van een school
aan de Van Oldenbarneveltsfcraat te Amster
dam zijn 52 leerlingen die aldaar een lezing
met lichtbeelden bijwoonden, door kolen
damp onwel geworden.
Een zestal is door den G. G. en G. D. per
auto naar hun woningen vervoerd, daar zij
niet in staat waren te loopen Eén patiënt is
naar het Wilhelmina-gasthuis vervoerd, daar
hij thuis niet kan worden verpleegd.
De overigen zijn op eigen gelegenheid
huiswaarts gegaan
De kolendamp had zich ontwikkeld in een
kachel, welke een dag te voren door een
smid was nagezien en in orde bevonden.
De 47-jarige weduwe R. Donselaar te Ap-
pingedam heeft door de gladheid een been
gebroken en is aan d gevolgen overleden.
Te Zuid-Barge is, naar de „Asser Crt."
meldt, een achtjarig meisje bij het schaatsen
rijden met iemand in botsing gekomen. De
k'eine kwam te vallen en kreeg een bloeduit
storting in de hersenen. In het ziekenhuis te
gebroken en is aan de gevolgen overleden.
Een slachtoffer
Onder de gemeente Fijnaart waren dezer
dagen drie arbeiders aan het werk in den
watertoren. Tengevolge van kolendampvergif
tiging werden zij bedwelmd. Van twee hunner
konden de levensgeesten weer worden opge
wekt. De derde stierf.
De „N. Arnh. Crt." meldt:
De Maandagmorgen heeft voor de be
drijven en instellingen te Arnhem de on
aangename verrassing gebracht, dat er al
weer velen op 't appèl ontbraken en ten
gevolge van de griep het bed moesten
houden.
Wij noorden van zaken, die bijna geheel
ontvolkt zijn. LY doctoren kunnen het
werk bijna niet meer af; verschillende van
hen zijn trouwens zelf ziek.
Voor de apothekers is het vrijwel niet mo
gelijk om het aantal recepten, dat iederen
dag wordt opgegeven, af te leveren. In ver
schillende apotheken wordt dan ook met
hulpkrachten gewerkt.
Ook in 't Kon. Militair Invalidenhuis
„Bronbeek" heerscht de griep hevig. De drie
oudste verpleegden zijn aan het einde der
vorige week overleden.
Het Juvenaat te Bergen op
Zoom tijdelijk gesloten
Het Juvenaat der Priesters van het H.
Hart te Bergen op Zoom is wegens de vele
griepgevallen voor enkele weken gesloten;
de studenten zijn reeds tijdelijk naar huis
teruggekeerd.
Aan den overweg te Zutphen is, naar het
„Hbld." verneemt, tijdens het rangeeren van
goederentreinen de rangeerder J. A. Wel-
mers met den hak van zijn schoen tusschen
de rails vast komen te zitten en daarop door
een hem achterop komende machine aan
gereden. De linkerarm werd afgereden en
de linkervoet zeer ernstig gekwetst. In het
ziekenhuis is de arm geamputeerd.
Een adres van den Ned. R. K. Mijnwerkers-
bond aan de Contactcommissie
De Ned. R. K. Münwerkersbond heeft het
volgende schrijven gericht aan de Contact-
Commissie voor het mijnbedrijf:
Het door de mijndirecties aan de Contact-
Commissie overgelegde concept-reglement
voor de Contact-Commissie, is voor ons een
onderwerp van ernstige studie en overleg ge
weest. Hoewel het oorspronkelijk ons voor
nemen was een concept-reglement bij de
Contact-Commissie in te dienen, waarin
onze wenschen waren vervat. Hikt ons dit bij
nadere overweging minder gewenscht. Door
ons toch werd voorgesteld: de organisaties
van werkgevers en arbeiders, vertegenwoor
digd in de Contact-Commissie voor het mijn
bedrijf, wenden zich tot de regeering met het
verzoek te willen bevorderen, dat het bestaan
der Contact-Commissie wettelijk verzekerd
worde. Wij gaven daarbij aan. welke bevoegd
heden o.a. daarbij aan de commissie zouden
moeten worden toegekend. Onze bedoeling
was het dus. te komen tot een regeling van
taak, bevoegdheden en samenstelling der
commissie, hetgeen dan wettelijk gesanction-
neerd diende te worden. Hetgeen door de
miindirecties aan de Contact-Commissie is
voorgelegd, kan echter slechts als een soort
reglement van orde worden beschouwd. Naast
een te beperkte taakomschrijving regelt het
slechts eenige zaken van huishoudelijken
aard. Daarmede kan o.i. niet worden vol
staan. Gezien echter het standpunt van de
mijndirecties, die geen wettelijke regeling
ambieeren, lijkt ons de kans om de door ons
gewenschte overeenstemming te bereiken
buitengewoon gering. Wij zijn echter bereid
aan de totstandkoming van een reglement
van orde mede te werken, waarbij wij de
vrijheid behouden, anderzijds voor de ver
wezenlijking van onze wenschen te ijveren.
Het concept der mijndirecties als basis ne
mend voor een eventueel reglement van
orde, zouden wij willen voorstellen artikel I
te lezen: In de Contact-Commissie wordt
Overleg gepleegd t. a. v. a)le sociaal-econo
mische aangelgenheden, het mijnbedrijf be
treffende. Met de overige bepalingen zouden
wij ons dan kunnen vereenigen.
Dezer dagen heeft zich te Onderdijk een
feval van kolendampvergiftiging voorgedaan.
De 42-j. tuinbouwer Dol, die om de vorst
te verdrijven in zijn koolpakhuis briketten
stookte kon, toen hij het tengevolge van ko
lendamp benauwd kreeg, de deur van de
schuur niet meer open krijgen. Althans, men
vond hem daar ter plaatse dood.
Dezer dagen werd Ingebroken in het fili
aal van „Edah", te Simpelveld. Een groote
hoeveelheid levensmiddelen en andere ar
tikelen werd ontvreemd. De politie stelde
een onderzoek in op een hooizolder, waar
de zwerver G. pleegt te overnachten en vond
daar het ontvreemde. De man is aange
houden en naar Maastricht overgebracht.
Te Breda is een werkman, die zich per
fiets ever het ijs van de Mark naar huis
begaf, daardoor gezakt. Pogingen om hem te
redden waren vruchteloos. Zijn lijk is later
opgehaald.
Het niet opvolgen van veiligheids
voorschriften
Bij de behandeling van het voorontwerp
van wet tot wijziging van de Stuwadoorswet
in den Hoogen Raad van Arbeid is van ge
dachten gewisseld over de ln dat vooront
werp vervatte bepaling, welke de mogelijk
heid opent, dat arbeiders strafbaar zouden
worden gesteld voor het niet opvolgen van
voorschriften betreffende de veiligheid.
Sommige leden stelden hun beslissing om
trent dit punt afhankelijk van de instelling
van door de wet voorgeschreven veiligheids-
commissies.
De Raad heeft er de voorkeur aan gegeven
zich voorloopig omtrent deze beginselvraag
niet uit te spreken. In het thans nog bij den
Raad aanhangige voorontwerp van een
nieuwe Veiligheidswet wordt immers dezelfde
kwestie eveneens aangevoerd.
In het advies over dat laatste voorontwerp
zal de Raad dat vraagstuk nader beschouwen
in verband met de mogelijkheid veiligheids
commissies in te stellen. Het ligt in het voor
nemen van den Raad in dat advies omtrent
het principe van het aansprakelijk stellen
van den arbeider een oordeel uit te spreken.
Naar de „Volkskrant" verneemt, is de mi
nister van Arbeid voornemens, in de Staats
commissie voor de onvolwaardige arbeids
krachten te benoemen een vertegenwoordiger
o.a. van elk der volgende organisaties: de
Alg. R.K. Werkgeversvereniging, de Chris
telijke Werkgeversvereniging, het R.K.
Werkliedenverbond en het Christelijk Na
tionaal Vakverbond.
Sinds 9 Februari heeft het koude-regiem
ons land en een goed deel van Europa reeds
beheerscht. De gestrengheid van den huidigen
winter begint nu die van ade andere winters
sinds menschenheugnis te overtreffen.
De rivieren zyn alle dichtgevroren, van
Enkhuizen gaat men per fiets naar Urk. van
Monnikendam per auto naar Marken en
dechts met groote moeite kunnen eenige
binnenwateren worden opengehouden. Sinds
de laatste dagen is er in den toestand van het
ijs op de rivieren weinig verandering geko
men. De Rijkswaterstaat meldde gisteren
morgen alleen voor Keulen en Moerdijk drijf-
ijs; overal elders heeft het ijs zich in de ri
vieren vastgezet.
Omtrent het verkeer over rivieren werd
gisteren het volgende gemeld:
Grave: overtocht voor voetgangers en wiel
rijders per ijsvlet of over voetpad.
Hedel: overtocht met veerpont per dag, des
nachts per roeiboot.
Keizersveer: overtocht over het ijs voor ry-
2ii voertuigen, niet zwaarder dan 1300 K.G.
Moerdijk: veerdienst gestaakt.
Nijmegen: overtocht ook voor licht rijver-
keer over het ijs.
Zaltbommel: overtocht over het ijs, auto's
voor eigen risico.
Gorincliem—Sleeuwijk, overtocht over het
ijs, ook voor auto's tot een gewicht van 2000
kilogram.
DordrechtZwijndrecht: overtocht ook voor
auto's.
Arnhem: overtocht voor alle verkeer.
Kuilenburg: overtocht voor alle verkeer
over het ijs.
Vreeswijk: overtocht ook voor auto's tot
•ewicht van 2500 K.G.
Doesburg: schipbrug gelegd, geen strem
ming van verkeer.
Verbroedering
Van Oosterbeek uit was de Betuwe iets ver
afgelegens. We zagen, zoo schrijft men uit
Oosterbeek aan het „Hbld." het land vlak bij,
doch het was een reis er heen. En we kwa
men er dus alleen als de kersen bloeiden of
als ze rijp waren om te eten.
Nu is de Veluwe met de Betuwe vereenigd,
we zijn aanééngegroeid. Waar we ons ook op
den Rijn begeven, water is er niet meer en
als ganzen op 'n rijtje volgen we de voetstap
pen, die naar den overkant leiden. Een boer,
die 's zomers de lekkerste kersen heeft en
onze naaste overbuur is. konden we slechts
na een tocht van een dik uur bereikèn. Nu
vragen we even of ie thuis is en langs 'n ge
zellig paadje wandelen we met z'n allen naar
hem toe,
De officieele weg tusschen Veluwe en Be
tuwe loopt van de Westerbouwing naar Drlel.
Dat is de groote verkeersweg voor auto's, fiet
sers en al wat per as voortbeweegt. Boven
dien zorgt de veerman, die zijn booten ge
borgen heeft, voor een effen baan. een nieuw
procédé voor een wegdek heeft hij, hard,
stofvrij en met geen slijtage. Dit wegdek is
20 tot 25 c.M. dik en van een bij zonderen
weerstand. Voor auto's ideaal.
Gisterenavond, de maan scheen helder,
gingen we even buurten op het Veerhuis. Wij
wandelden door het dal, waar eens de Rijn
was, 'n vlak veld nu, dat glinsterend in den
maneschijn lag. In het Oosten Arnhem met
zijn talrijke lichten aan den rand van het dal,
ais een gloeiende vonk hoog daarboven de
Turmac-reclame. In het Westen de lichten
van de Heveafabrieken en gezellig tegen de
heuvels aan onze zijde, de lantaarns van Oos
terbeek. En vóór ons het met ons vereenigde
land, waar Eist zijn gerestaureerden toren
tromfantelijk omhoog stak naar de sterren.
De veerman en zijn familie hadden 't zich
na dagen van inspannend, gevaarlijk werk,
gemakkelijk gemaakt bij den haard. Hij ver
telde van de moeilijkheden, die gepaard wa
ren gegaan met den aanleg van den grooten
weg van Veluwe naar Betuwe.
Voetje voor voetje, met touwen aan elkaar
■gebonden, hadden zijn mannen het wegdek
geprobeerd. Op verschillende plaatsen werd
even gehakt om de dikte te peilen, 14 c.M.
Daarna werd de weg geopend voor voetgan
gers. In den nacht erop, bij 20 graden vorst,
ging men opnieuw aan den arbeid. Met em
mers water werden de oneffenheden gevuld
en den anderen morgen was de weg vlak en
regelmatig. Het dek was tot 20 c.M. versterkt.
De eerste wagen die van, een fruitkoopman
uit Randwijk, ging langzaam, het paard aan
lange leidsels gebonden, door het Rijndal. Hij
was de eerste, die handelsbetrekkingen ging
aanknoopen met het vereenigde nabuurland.
Na hem volgden de me kverkoopers en daarna
de groothandel, die in auto's reist. En op
dezen volgden de toeristen, die van Noord en
Zuid de vereeniging kwamen vieren. Photo-
grafen vereeuwigden het moment.
En nu zijn we al aan elkaar gewend. We
beginnen al de Betuwsche taal te leeren en
de Betuwnaren probeeren de onze. die zoo
welluidend is. Hoorden we niet reeds een
Drielsch boerinnetje het schoone Veluwsche
volkslied zingen: „De kenienkens hebt de
töpkes van de boerenkool gefretten"?
We vreezen alleen, dat dit volkslied een
legende zal worden, Want de „töpkes" zijn al
weken lang op en de „kenienkes" die toch ,al
zoo van de jagers geleden hadden, zijn de
laatste dagen van honger en koude bij hon
derdtallen omgekomen. Misschien was het wel
het laatste exemplaar, het „kenienke," dat
's avonds hulpeloos zich meldde bij de deur
van het hotel op de Westerbouwing. Gastvrij
werd het diertje ontvangen en verzorgd.
En dan zijn het de waterhoentjes en de
wilde eenden, die zich niet verheugen over de
vereeniging van Betuwe en Veluwe. Nu de Rijn
gedempt is, zoeken zij vergeefs hun gebied
en zij begrijpen niet hoe dat zoo ineens ver
dwenen is. Wezenloos zitten zij neer en zien
versuft naar al de menschen, die loopen en
rijden op de plaats waar zij vroeger zwom
men. Zij hebben geen eten en drinken meer.
Zij verlangen naar den jager, dien ze korten
tijd geleden nog zoo vreesden. Doch zelfs deze
ziet nie meer naar hen om. „Ze zijn me geen
patroon waard," zegt hij, „want 't is niets
dan vel en been."
Dit is de tragische kant van de vereeniging
tusschen Veluwe en Betuwe, tusschen Noord
en Zuid. Ja, zo ziet men, er is geen prettige
gebeurtenis op de wereld of er zijn eenden
die het loodje erbij leggen!
Deventer zonder steenkolen?
Het gemeentebestuur van Deventer heeft
telegrafisch bii een vijftal mijndirecties op
spoedige afzending van kolen aangedrongen
in verband met de aldaar heerschende
schaarschte aan brandstoffen.
Van gemeentewege is men gisteren begon
nen met de opruiming van het voetpad over
den IJsel, aangezien de passage ter plaatse
door het losraken van het ijs aan de stads-
zijde zeer gevaarlijk werd. De schipbrug kan
nog niet weer worden ingelegd, zoodat nu alle
verkeer over de sporbrug moet plaats heb
ben.
Nieuwe postvlucnten naar
de eilanden
De K.L.M. zal in opdracht van de Poste
rijen vandaag wederom, behalve naar het
eiland Urk ook naar Vlieland, Terschelling
en Schiermonnikoog een postvlucht onder
nemen.
Wegens de groote hoeveelheid postpakket
ten zal het vliegtuig twee vluchten naar
Urk ondernemen.
Ook zal heden een tocht worden onder
nomen naar Goeree en Overflakkee.
Eenige gegevens omtrent de opbrengst.
In het tijdschrift voor Armwezen, Maat
schappelijke Hulp en Kinderbescherming
van 16 Februari deelt Jkvr. Mr. M. J. E. B.
Alting von Geusau bijzonderheden mede over
het resultaat van a'en verkoop der kinder
postzegels van 10 December tot 10 Januad
j.l. Zooals in de dagbladen reeds werd mee
gedeeld, is de netto opbrengst, vergeleken
bij die van het vorige jaar, iets teruggegaan.
n.l. van 115.949.24 op 115.700. Niettemin
is het aantal verkochte zegels aanzienlijk
toegenomen. Dat ö'e opbrengst geringer is
is een gevolg van de omstandigheid dat de
winstmarge kleiner was dan het vorige jaar.
Men nam dit jaar een proef met een lage-
:en toeslag; omdat vorige jaren herhaalde
lijk gezegd' werd, dat de zegels te duur wa
ren. Schr. gelooft niet, dat deze proef als
geslaagd is te beschouwen. Uit de gegevens
betreffende de opbrengst in verschillende
plaatsen, nemen wij hier liet volgende over:
Amsterdam bereikte een netto opbrengst
van 24.978.60, Rotterdam 15.147.62,
s-Gravenhage-Rijswijk 9746.60 Haarlem
4419.19 'A, Utrecht 3560.30 '4, Breda
2947.36, Leeuwarden 2763.20, Alkmaar
1869.01 'c-Hertogenbosch 1631.76;:.,
Arnhem 1625.40 Zwolle 976.93, Mid
delburg 543.28>j, Enschedé 410.38!4,
Assen 361.67Ij, Almelo 350.69K, Weesp
U 116.05Wildeivank 12.44'A.
Uit de cijfers van enkele plaatsen, die dit
jaar voor het eerst in de propaganda-actie
betrokken waren, blijkt duidelijk, welk een
enormen invloed ook in kleinere plaatsen
de propaganda heeft.
Over de opbrengst der kinderbriefkaarten
zijn nog geen definitieve cijfers te geven.
Wel staat vast, dat die aanmerkelijk groo-
ter is dan het vorige jaar.
Per auto naar Ameland
Gisterenmorgen te half elf is een auto
met vier inzittenden van Holwerd vertrok
ken en heeft over het ijs van de Wadden
te omstreeks twaalf uur het eiland Ame
land bereikt. Het ijs was niet bijzonder goed
en de reis ging met moeilijkheden gepaard.
Des middags is de auto, bestuurd door den
eigenaar, den heer J, Heeringa uit Minnert-
ga, weer naar den vasten wal teruggekeerd.
Dit is de eerste maal dat met een auto over
het Waddenijs is gereden.
Terschelling in geld- en kolennood
De sleepboot „Volharding" van Terschel
ling zal bU helder weer hedenmorgen trach
ten Harlingen te bereiken. De Coöp. Boter-
fabriek op Terschelling zal binnenkort haar
bedrijf moeten stopzetten, daar er gebrek
aan kolen is.
Verder dreigt er gebrek aan geld.
De lichtvoorziening van half
Overijssel, door palingen, be
dreigd
Naar de Msb. verneemt, heeft men in
de afgeioopen week als een gevolg van de
strenge vorst heel wat moeite gehad om de
Electriciteitsfabriek „IJsselcentrale" te
Zwolle op gang te houden. Niet direct was
hiervan de vorst de schuld, doch wel in
direct. De oorzaak was, dat zich op de
plaats waar de fabriek het benoodigde water
voor de machine betrekt, uit het Almelo-
sche Kanaal, een groote hoeveelheid paling
verzamelde voor der filtreerkorf. Door de
groote zuiging werd de paling aan stukken
gezogen en versperde daarna den toegang
voor het water. Telkens moest de palingbrij
worden verwijderd en even zoo vaak beliep
men de kans, dat het water inmiddels
bevroor.
Bevroren ooren
Van de in 't barakkenkamp te Waalsdorp ge
legerde soldaten hebben, naar de „N.R.C."
meldt, gedurende de strenge koude niet min
der dan tachtig manschappen bevroren ooren
opgeloopen.
Door fte kou bevangen
De 48-jarige landbouwer Aart Hop is te
Harderwijk op eenigen afstand van zijn
woning dood langs den weg gevonden De
gegevens wüzen er op, dat hij door de koude
is bevangen.
Twaalf jaar gevangenisstraf tegen verdachte
geëischt
Zooals men weet heeft in het najaar van
1928 voor de Vierde Kamer der Amster-
damsche Rechtbank terechtgestaan de 48-
jarige koopman J. H. uit Diemen en wel
terzake van poging tot moord, subs, poging
tot doodslag. Volgens de dagvaarding had
H p 11 Mei van het vorig jaar een vrouw,
met wie hij eenigen tijd bevriend was ge
weest, te ongeveer middernacht van het
Jaagpad langs <fe Weespertrekvaart, nabij
de Spoorbrug over die vaart aan den Om
val, opzettelijk en met voorbedachten rade
in het water geduwd, teneinde haar door
verdrinking van het leven te berooven.
Verdachte slaagde niet in zijn boozen
opzet, doordat het slachtoffer zich aan een
ducdalf vastgreep. Op haar hulpgeroep scho
ten personen toe, die haar uit het water
haalden.
Het O.M. mr. Reilingh. had poging tot
moord bewezen geacht en tegen verd. twaalf
jaren gevangenisstraf geëischt; de Recht
bank echter bleek van oordeel, dat het ten
laste gelegde niet wettig en overtuigend
bewezen was en had H. vrijgesproken.
Het O. M. ging van dit vonnis in hooper
beroep, maar bovendien stelde hij tegen H.
een afzonderlijke vervolging in wegens ver
duistering.
Verd. had n.l. kort voor het gebeurde aan
den Omval van de vrouw een bankbiljet van
duizend gulden ontvangen, waarvoor hij
een haar toebehoorende obligatie ter waar
de van dat bedrag aan de Incassobank
moest afhalen. H. werd er nu van beschul
digd. zich dit bankbiljet wederrechtelijk te
hebben toegeëigend.
Te dier zake had het O.M een jaar ge
vangenisstraf alsmede de onmiddellijke
gevangenneming van verd. gevorderd.
Het laatste verzoek werd door de Recht
bank ingewilligd, en bij haar uitspraak
legde zij verd. eveneens een jaar gevange
nisstraf op. een vonnis, waartegen H. appèl
aanteekende.
Gisteren had H. zich in hooger beroep
voor het Gerechtshof te verantwoorden.
Het eerst werd het geval der verduiste
ring behandeld. Verd. zeide in hooger be
roep te zijn gegaan, omdat hij zich on
schuldig achtte. Hij bleef volharden bij zi.in
voor de Rechtbank afgelegde verklaringen.
Ook het getuigenverhoor leverde geen nieu
we gezichtspunten op.
Wel betrapte president mr. Jolles verd..
dien hij aan een scherp verhoor onderwierp,
herhaaldelijk op onwaarschijnlijkheden in
zi.in verklaringen.
De advocaat-generaal, mr. Baron van Ha-
rlnxma thoe Slooten, ging in zijn requisi
toir de feiten uitvoerig na en vorderde ten
slotte bevestiging van het vonnis.
De verdediger, mr. F. Pauwels, conclu
deerde tot vrijspraak.
Daarna werd de tweede zaak, poging tot
moord, behandeld.
H. ontkende ten stelligste de vrouw een
duw te hebben gegeven; hoe zij in het wa
ter is gevallen, wist, hij niet.
Ook bij het getuigenverhoor in deze zaak
kwamen geen nieuwe bijzonderheden aan
het licht.
Het slachtoffer, dat als getuige optrad
werd aan een langdurig verhoor onderwor
pen.
De advocaat-generaal, mr. baron Van Ha-
rinxma thoe Slooten, zeide dat de verduis
tering der duizend gulden ten nauwste ver
hand houdt met het drama aan den Omval.
Die verduistering geeft het motief voor de
misdaad; verd. heeft zich van de vrouw
willen ontdoen om het geld veilig voor zich
zelf te kunnen behouden. De veronderstel
ling dat men voor zulk een luttel bedrag
geen moord pleegt, gaat niet op, spreker
heeft wel moordzaken behandeld. waArbij
het om geringer bedragen ging. Uitvoerig
ging spreker de verklaringen der getuigen
en vooraT die van den kroongetuige na. Con-
cludeerend zeide de advocaat-generaal, dat
z.i. het wettig en overtuigend bewijs van
poging tot moord is bewezen. Spreker eisch
ic vernietiging van het vrijsprekend vonnis
der Rechtbank, en. opnieuw rechtdoende
verd.'s veroordeeling tot twaalf jaar gevan
genisstraf en zijn onmiddellijke gevangen
neming voor dit tweede feit.
Nadat de verdediger, mr. F. Pauwels to#
vrijspraak had geconcludeerd en van re- en
dupliek gediend was. werd de uitspraak op
5 Maart a.s. bepaald.
Men schrijft aan de N. R. Ct.:
Als een tegenhanger van het berijmde
vonnis van den kantonrechter te Schoon
hoven moge hier volgen een berijmde ver
dediging van een student, die door een kleer
maker voor het kantongerecht te Tiel ge
dagvaard was, wegens een schuld van 21.25.
Ik vond het rijm in een plaatselijk blad van
1852, waarin niet gemeld werd, waar de
historie zich heeft afgespeeld.
Op de zitting verscheen wel de eischer,
maar niet de gedagvaarde, die dus bij verstek
tot betaling van de hoofdsom en de kosten
veroordeeld werd.
„Juist had," vervolgt het verhaal, „de grif
fier het vonnis gelezen, toen den kanton
rechter een brief werd overhandigd, waarop
„Spoed, Eigenhandig" geschreven stond. De
kantonrechter opende den brief haastig, las
den inhoud, barstte in gelach uit en verzocht
den griffier den kleermaker den inhoud voer
te lezen. Hij las:
Geachte beste mijnheer de kantonrechter,
Het gaat mij alle dagen slechter.
En de kleermaker, die mij heeft gedagvaard,
Wist heel goed. ik ben geen crediet waard.
Toch wil hij nu hebben, dat ik betaal.
Waarom zou ik mij dan komen vervelen,
Om my voor niemendal te hooren veroor-
deelen?
En waarachtig ik was nog nooit zoo kaal,
Ik kan ook niet komen moet u weten,
Want mijn schoenen zyn versleten.
En by den schoes. die ze lappen moet,
Ik kan toch niet uitgaan zonder schoen
aan mijn voet?
Dat weet mijn kleermaker wel,
Maar die man is van een hardvochtig gesteL
Hij weet: er is niet van mij te halen,
En zeurt nu al twee jaren by mij om
betalen.
En denkt nu, als hij mij met het gerecht
dreigt,
Dat ik er beter op word en hy zyn duiten
krijgt.
Allemaal nonsens, edelachtbare Heer,
Ik heb niets gehad en heb niets meer.
Veroordeel mij maar gerust by verstek,
Ik ben platzak en mijn snijer is gek.
Een van de eerste daden van den-Radio-
raad is geweest aan de bestaande omroep
organisaties te verzoeken haar verlangens
kenbaar te maken betreffende de verdeeiing
van den zendtijd.
Naar wij in „Voorw." lezen, heeft het be
stuur van de V.A.R.A. in antwoord hierop
medegedeeld, dat naar zijn oordeel de VA.
R A. als vertegenwoordigster van S.D.A.P en
N.V.V., welke tezamen ongeveer een vierde
deel van ons volk omvatten, ook een vierde
deel van den in ons land momenteel be
schikbaren zendtijd, dat is drie en een halve
dag toekomt.
Voorts wordt in het schrijven o.m. mede
gedeeld, dat de vereeniging meer dan 36.000
leden telt.
De heer J. Harckx Jr., te Eindhoven,
heeft, als voorzitter van den Oud-Zouaven-
bond in Nederland, een telegram aan den
H. Vader gezonden, ter gelegenheid van de
oplossing' der Romeinsche kwestie, luidende
als volgt: „Tune juvenes dolentes, nunc sense
gaudentes de papa rege", hetwelk vertaald
luidt als volgt: „Toen als jongelingen treu
rende, nu als grijsaards zich verblijdende
over den Paus-Koning".
Er zijn momenteel nog ongeveer 300 oud-
zouaven in Nederland in leven. Er wordt
thans een comité gevormd ter viering van
dit heuglijk feit.
De diensten der posterijen, telegrafie en
telefonie hebben over de maand Januari
1929 opgebracht respectievelijk 4.286.312,
771,139 en 1.939.878, tegen 4.480.863,
710.766 en 1.953.144 over dezelfde maand
van het vorige jaar; terwijl de raming over
een maand beliep 3949.590, 599.708 en
1.965.450. By een gelijkmatige verdeeling
over de maanden van het jaar van ongelijk
vloeiende inkomsten, zou de opbrengst heb
ben bedragen 3.907.940, 632.0.30 en
1.891.783.
Een H. N.-telegram uit Londen meldt:
Twee Engelsche vliegers hebben het voor
nemen binnenkort een vlucht van Australië
naar Engeland te ondernemen. De tocht zal,
met inbegrip van de tusschenlandingen, vol
gens de bestaande plBr.no*. 11 j,oen j
worden volbrac1-'
De houthakker, Kees Burgers, stond be
kend als een man, die voor niemand en van
niets bang was.
Op zekeren avond zat hij in de dorps
herberg en dronk daar na een zware dagtaak
zijn potteke bier.
Over de heide rondom het dorp begon de
schemering reeds te vallen, toen twee voer
lieden de herberg binnenkwamen. Hun lange
zwepen plaatsten zij in een hoek van het
vertrek en bestelden daarop eveneens een
biertje. Zy keken mismoedig, of hun een
ernstig ongeluk was overkomen. De waard,
die inmiddels het bestelde bier bij hen ge
bracht had, onderhield zich eenigen tijd
fluisterend met de beide mannen. Zij spra
ken over den Viersprong, een kruispunt op
de heide, waar het niet pluis moest zijn
Daar zouden zonderlinge dingen gebeuren.
En om te bekrachtigen, wat zij beweerden,
sloegen zij met de vuist op tafel.
„Jazei de waard en streek met de
linkerhand door zijn stoppeligen baard, „het
is aan den Viersprong nooit heelemaal pluis
geweest."
Dat had de houthakker gehoord. Hy
mengde zich in 't gesprek.
„Wat vertellen jullie van den Viersprong'
Is er weer een spook gezien?"
De waard lachte.
„Ja zeker, Burgers, het moet weer spoken
aan den Viersprong."
Hij wendde zich hierop tot de voerlieden
en verklaarde, dat houthakker Burgers de
man in het dorp was, die met een spook
aan den Viersprong had te doen gehad. Op
een ouden wilgenboom had hij zyn arm
krom geslagen. Sinds dien tijd stond hij met
de geesten niet meer op goeden voet. Daarop
fluisterde de waard één der mannen iets in
't oor en schreeuwde daarop luidkeels, zoo
dat ieder der aanwezigen het hooren kon:
„Willen jullie weten, wat er nu weer voor
een spook aan den Viersprong te zien is?"
Eén der voerlui verklaarde, dat er heusch
een spook te zien was. De kracht en de
moed van den houthakker werden by die
woorden over hem vaardig. De aderen aan
zijn voorhoofd zwollen, toen ook de andere
aanwezigen zich in de spookgeschiedenis
mengden.
„Dat zaakje zal Burgers wel weer op
knappen." heette h«A
Hoewel het reeds laat was, bleef men over
de zaak been- en weerpraten, tot tenslotte
zelfs ëen weddenschap werd gemaakt. Ten
teelten, dat de houthakker alleen bij den
Viersprong was geweest, moest hij een lint
om den wegwijzer binden, die daar ter
plaatse stond.
Het gevolg was, dat de houthakker zich
opmaakte, om het spook te verbannen.
Zware, donkere wolken hingen over de
heide. Zonder de minste vrees liep Burgers
den hem bekenden weg. Nauwelijks echter
was hij bij den Viersprong gekomen, die
door omringend geboomte geheel in 't duister
lag, of hij struikelde plotseling over iets
geweldigs in omvang. De houthakker viel er
in voile zwaarte bovenop. Onder zich voelde
hij een groot, behaard lichaam, dat hij met
beide armen niet omspannen kon. Deze
nachtelijke ontmoeting viel Burgers zóó
rauw op 't lijf, dat hy plotseling zijn bezin
ning verloor. De verbeelding begon te werken
en joeg de zonderlinge voorstellingen door
zyn brein. Op 't zelfde oogenblik greep de
angst hem aan. Hij sprong op en zette het
op een loopen. Eerst toen hy de eerste huizen
van het dorp zag, hield hü in en kwam tot
de ontdekking, hoe helsch hard hij had,
geloopen.
In de herberg heerschte intusschen bij de
wachtenden de vroolykste stemming. En een
hoera ging op, toen de houthakker binnen
kwam, badend in zyn zweet en vertelde, dat
hij aan den Viersprong wezenlijk en waar
achtig een monster onder zyn lichaam had
gevoeld. Zoo'n schrik als hij toen kreeg, had
hij in zijn levensdagen nog niet ondervon
den.
De waard stapte bedaard op den houthak
ker toe, legde de hand op zijn schouder en
zeide lachend: ,Zie je, Burgers, nu weet jij
ook, wat het is."
Alle aanwezigen lachten.
„Ja." voegde een der voerlui er aan toe,
„al ben je dan ook maar geschrokken van
mijn dood paard."
Nu eerst kreeg Burgers in de gaten, dat
het heele gezelschap hem beetgenomen had.
Zonder een woord te zeggen zocht hij langs
een achterdeur zoo gauw mogelijk weg te
komen.
Maar wat er ook later van den Viersprong
gezegd werd nooit heeft Burgers zich mee*
met spookgeschiedenissen ingelate»
