wood.-:
m
IS MEN ER
DAARMEE AF?
DE RAMP VAN HET S.S. „SALENTO"
Spinnewebjes
BUREAUX: NASSAULAAN49S
T)!T NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1929
TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. >7088
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HïT ONGEVAL.
Voor Dominees
Kersten, Lingheek
en anderen
Een spoorwegongeval
te Kwadïjk—Edam
Eenige lichtgewonden
De burgemeester van
Hillegom
Aanbieding
van „De Hoedendoos"
De veerdienst Zuidzijde en
strand te IJmuiden geopend
De opvarenden van de
Katwyker loggers
staken
Spoorloos verdwenen
Hulde
voor mr. A. Bruch
De auto-baan Monnikendam-
Marken omgelegd
De spi jskokerij tijdens
het etensuurtje
Mgr. Aengenent brengt er
een onverwacht bezoek
Voor 't eerst een auto op
Marken
Huldiging van piloot
Duimelaar
Weerbericht
Voor 't eerst weer 't woord:
dooi.
Voornaamste Nieuws
Uit de R.K. Staatspartij
De raadhuisbouw-
kwestie te
Bloemendaal
De aankoop van grond aan
den Zeeweg niet goedgekeurd
Onderzoek door den Raad voor de Scheepvaart
Nat. hulde aan den Paus
I. WFBER ZOON
(iroote Houtstraat I6f> Haarlem
Telefoon No. 13866 (drie liinen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal i 3.25; per post, per kwartaal
i 3.58 bi; vooruitbetaling.
COURANT
ADVERTENTIES 35 ct. p. regel*
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 1 4 regels 60 cl p plaatsing;
elke regel meer 15 cl., bij vooruitbel.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN M EDEDEELf NGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel, n
Alleabonnë'sopdit biadzijningevolgedeverzekeiingsvoorwaarden
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkceringen:
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f "jpn bij een ongeval met bij veriies van een hand; £4 (jr bij verlies van een l fjft bij 'tt breuk vang ft bij verlies v. een
erlies van beide armen, beide beeuen of beide oogen: I 3U»"*doodelijkenafloop. I (UwU»""een voet ot een oog; I I fcJJ«™duim of wijsvinger; I UU» been of ara: IiUj anderen vinger.
In „De Maasbode" werd er dezer dagen
nog eens aan herinnerd, hoe verschillende
vooraanstaande socialisten hier te lande voor
en na het historisch materialisme van Marx
hebber losgelaten.
Het zou niet moeilijk vallen, ook uit
Duitschland zelf tal van soortgelijke uit
latingen weer te geven, te beginnen met
Bernstein.
Maar is men er daarmee af? Dat zou toch
al erg gemakkelijk zijn!
Eerst heeft men het volk het historisch
materialisme met geweld ingepompt en het
zoo zijn geloof ontnomen, en als men dat
eenmaal gedaan heeft, schrijft men ergens in
een verborgen hoekje of in een wetenschap
pelijke studie, dat het toch eigenlijk niet
juist wasdat het historisch materialisme
als levensbeschouwing niet houdbaar is!
't Is een gemakkelijke methode!
Het doet ons denken aan het geval van
Waughan, de man die indertijd samen met
Clemenceau de verwoed anti-clericale
„Aurore" stichtte.
De man is kortgeleden gestorven en heeft
nu aan de Fransche pers een brief ter publi
catie nagelaten, waarin hij erkent, zich met j
zijn anti-clericalisme erg vergist en Frank
rijk veel kwaad gedaan te hebben. Ik ben
nu ten volle overtuigd, zoo zegt hij, dat het
onmogelijk is, een burgerlijke maatschappij
te stichten op de basis van materialisme en
atheïsme. Had ik de waarheid eerder ont
dekt, dan zou ik haar zonder vrees voor spot
eerder hebben verkondigd.
Men moet natuurlijk eerbied hebben voor
deze laatste daad, waarbij nog hersteld wordt,
wat te herstellen valt, maar men huivert
intusschen, wanneer men denkt aan het
aantal ongelukkige slachtoffers, hetwelk een
maal de prooi van dergelijke dwaalleer was
Dergelijke dwaalleeraren loopen er nog
met duizenden rond, niettegenstaande zij uit
de verkondiging van de christelijke leer.
welke zich toch heusch niet onder de koren
maat verbergt, kunnen weten, dat hun leer
dwaalleer is en blijft.
de stang van de reminrichting mede was af
gebroken waardoor vermoedelijk de rem in
werking was gegaan.
De machinist en de inzittenden in de voor
ste twee wagens hebben van het gebeurde
voor het ongeval niets ontdekt en kwamen
eerst te weten wat er gaande was, toen de
trein door het ongeval plotseling stil hield.
De inzittenden, die hoofdzakelijk scholie
ren van de Hoornsche Ambachtschool en de
H.B.S. bleken te zijn, hebben verschillende
lichte verwondingen opgeloopen. een er van
heeft de pols gebroken
Door stationspersoneel en eernge menschen
die op het perron op dezen trein stonden te
wachten en verder op het bericht van het
onheil kwamen toegesneld, werden de inzit
tenden der twee wagens uit hun benard"
positie gered, uit de op hun karit liggende
wagens geheschen en zoo met een trapje
van de wagens op den dijk gebracht,
In het station werd d" eerst» hulp ver-
'eend en werden verschillende noodverban
den aangelegd Een dokter was op het ter
rein van het ongeval niet aanwezig Op Kwa-
dijk woont er geen en Purmerend was te
ver uit de buurt om er heen te gaan om hulp
e halen.
De treinenloop ondervond, voor zoover het
den sneltrein betrof, welke van Purmerend
naar Hoorn ging. ongeveer een kwartier ver
traging en de trein waarmede het ongeval
gebeurde kon. met achterlaten van de beide
gederailleerde wagens na ruim 'n half uur
weer vertrekken. De sneltrein kon langs een
andere lijn het station passeeren.
Ons landje is een heerlijk landje, vooral
in die zaken, waarin het toont, dat een klein
volk groot kan zijn.
Maar men kan er ock wel eens erg klein
zfjn, erg neepjes-muts-achtig doen, vooral
wanneer het gaat tegen de Katholieke Kerk,
tegen de Katholieke missies over zee, enz.
Dit trof ons opnieuw, toen we dezer dagen
lazen, dat in de Fransche Kamer van Volks
vertegenwoordigers, dus in een gezelschap,
waar het anti-clericalisme welig tiert, on
langs een pleidooi werd gehouden voor de
katholieke missie-congregaties (de christe
lijke sehoolbroeders, de Witte Paters, de Afri-
kaansche missiën, de Franciscanen en de
Capucijnen) doorDominee Soulier, afge
vaardigde voor Parijs.
De heeren Kersten en Lingbeek kunnen
van hun Franschen collega in dubbelen zin
nog heel wat leeren! Zij zouden er wel bü
varen! Zij meer dan wij.
Gistermiddag is met trein 1816 die om
14.07 uur in Amsterdam had moeten arri-
veeren een ongeval gebeurd op het emplace
ment KwadijkEdam De beide laatste wa
gons van den trein, een wagen met vee en
een personenrijtuig zijn, vermoedelijk ten ge
volge van een ontijdige wisselbediening, bij
het binnen rijden op "net stationsemplace
ment gekanteld.
Hierdoor werden eenige passagiers licht
gekwetst.
Na een half uur vertraging k°n 1
tact gebleven deel van den trein de reis naar
Amsterdam vervolgen.
De materieele schade is vrij groot.
Onmiddellijk werd uit Alkmaar een oprui
mingswagen ontboden, zoodat na aankomst
hiervan met het opruimingswerk kon worden
begonnen.
Nader wordt ons uit Kwadijk gemeld, da*
de gewonden, vier personen, slechts lichte
kwetsuren aan de handen hadden gekregen
Zij werden verbonden door dr J. van der
Molen uit Edam en konden daarna de reis
zoortzetten. Het spoorwegverkeer wordt te
Kwadijk over enkel spoor geleid. Met het
Dpruimingswerk is onmiddellijk een aanvang
gemaakt.
Omtrent dit treinongeval deelt men ons
nog het volgende mede:
Woensdagmiddag is de trein welke om
(28 uur te Purmerend moet arriveeren, vlak
roor het station Kwadijk gederailleerd, met
iet gevolg, dat twee wagens zijn omgekan-
;eld, waarbij verschillende inzittenden ïicht
werden verwond.
Juist zou de bedoelde trein het Stations-
smplacement binnen komen, toen vlak voor
len overweg een tweetal wagens uit de rails
liep en eenige tientallen meters langs de rails
over de biels voorthobbelden zonder echter
te vallen.
Vermoedelijk doordat ze in aanraking zijn
gekomen met een seinpaal zijn deze twee
wagens toen omgevallen. De trein, welke
reeds zacht reed voor het stoppen aan het
station, stond vrij spoedig stil, te meer daar
In een geheime vergadering van den raad
van Hillegom werd besloten het terrein over
„Aurora" aan de Van Waverenstraat, te Hille
gom, van ouds genaamd .de Hoedendoos" en
toebehoorende aan de gemeente, in erfpacht
aan te bieden aan burgemeester Pont, opaat
deze er een villa kan stichten en zich metter
woon te Hillegom vestigen.
Dit terrein is een mooi stukje natuurschoon
en plantsoen over den Stationsweg en voor de
Haspelerbrug.
Na het reeds vermelde ongeluk bij het
ontdooien der koelleiding van de motor
boot Watertaxi heeft de te IJmuiden wel
bekende „Jaapie" de Veerman er niet bij
stil gezeten. Gisteren heeft de dienst met
de twee groote motorbooten „Alberdine" en
„Watertaxi" plaats gehad. Wel moet er
uiterst voorzichtig gevaren worden, vanwege
de zware ijl-schotsén, Welke zich in de buiten
haven bevinden en een groot gevaar tot
breken der schroeven opleveren.
De „Watertaxi" zal onder het draaien niet
veel kans voor bevriezen meer krijgen, daar
een patent waterkoeling is aangelegd, welke
zoo geconstrueerd is, dat de temperatuur niet
te laag daalt.
De heer H. Visscher, de betrokkene bij het
ongeluk, gaat vooruit, hoewel hij zeer veel
pijn heeft.
400 stakers
Gisteren is onder de opvarenden van de
Katwijker Loggers te IJmuiden een staking
uitgebroken De bemanning, die voor een
groot deel georganiseerd is in den Christe-
lijken Zeeliedenbonö heeft den eisch gesteld,
dat een vast percentage van de bruto besom
ming zal worden betaald Tot dusver werd
er voor een zeillogger eerst 18 pCt. en voor
een motorlogger 20 pCt. van de besommin
gen afgetrokken, waarna van de rest een
percentage aan de bemanningen werd uit
betaald als icon.
Dit. vond zijn oorzaak in de vroeger ge
huldigde opvatting, dat een logger in den
winter eigenlijk slechts werkverschaffing is
die meestal met schade voor de reeders
werd uitgeoefend
Op den eisch is van de reeders een wei
gerend antwoord ontvangen
In een te Katwijk gehouden vergadering
werd daarop met algemeene stemmen beslo
ten de staking te proclameeren.
De staking omvat 66 Joggers met een to
tale bemanning van 400 koppen.
Te Deventer is een slagersbediende van de
firma I., zekere H. B.. spoorloos verdwenen
met medeneming van een bedrag van 125,
dat hij voor de firma had geïnd. Zijn opspo
ring wordt verzocht.
Naar wij vernemen zal de Verseniging van
leeraren en leeraressen aan gemeentelijke
Inrichtingen van Gymnasiaal- en Middel
baar Onderwijs te Haarlem, hedenavond, in
een bijeenkomst van leden en genoodigden.
aan Mr. A. Bruch, oud-Wethouder voor het
Onderwijs, eer bewijs van erkentelijkheid
aanbieden voor hetgeen door hem in liet
belang van het onderwijs verricht werd.
De burgemeester van Monnikendam ver
zoekt ons te willen mededeelen, dat de
vaart van Monnikendam naar Marken voor
schaatsenrijders in goeden staat verkeert:.
De baan voor de automobielen van Mon
nikendam naar Marken is Maandag omge
legd
De historie heeft het bewezen, groote man
nen bewegen zich het liefst incognito of
ongemerkt tusschen het publiek, zonder
daaraan van tevoren ruchtbaarheid gegeven
te hebben.
De Prins van Wales heeft eens verklapt,
dat zijn aangenaamste uitstapjes die waren,
waarbij hij niet als prins maar als gewoon
mensch werd aangerekend. En ook onze
Kroonprinses Juliana veelt zich het best in
haar element wanneer de heeren lakeien en
drommen hofdames maar willen verdwijnen
en zij zich met haar vriendinnen alleen
kan Vermaken.
Nu we in ons diocees een Kerkvorst heb
ben gekregen, wiens karakter door eenvoud
geteekend wordt, is er voor den nauwlet
tender, mensch wel eens een aardig tafereel
tje waar te nemen.
In het begin kwamen de kinderen jubelend
thuis: ze hadden den Bisschop gezien. Hij
stond naar de ijspret te kijken voor de Haar-
lemsclie Ijsbaan. Moeder de vrouw was den
Kerkvorst tegengekomen in de stad, Mon
seigneur toonde veel belangstelling voor een
klokken winkel.
Is het dan zoo iets bijzonders, dat mgr.
Aengenent ongemerkt bij de Spijskokerfj bin
nenliep, precies om half 5, toen de eerste
dampende borden eten naar de eetzaal wer
den gebracht?
Wij, Haarlemmers, beseffen nog steeds
niet genoeg, dat wij een socialen Bisschop
hebben, een Bisschop, in de kracht van zijn
leven die het voor zijn diocees vruchtbaar
acht, zich van alles op de hoogte te stellen.
Doch er is nog een. tweede teit, dat als
hobgst belangrijk in de Haarlemsche geschie
denis dient te worden opgeteekend: Mon
seigneur onderhield zich eenigen tijd met
het raadslid Peper!
De verschillende heeren van St. Vincentius
keken met cynische blikken naar deh com
munist, die de laatste dagen geregeld als een
schijnbaar onontbeerlijk controleur present is
op het eetuur. Daar liep Peperen
daar.lieve hemel, zoowaar de Bisschop!
Algeheele ontsteltenis. Monseigneur keek
lachend naar het slurpende volkje, maakte
met verschillende menschen een praatje,
doch ook weer niet te lang, daar anders het
eten koud zou worden.
De afstand tusschen den Kerkvorst en
den vertegenwoordiger van het roode bewind
werd steeds kleiner. Voorzichtig gluurden de
dappere Vineentius-mannen in de eetzaal.
En daar opeens..... kijk, kijk, mijnheer Pe
per, het raadslid.
De gezichten klaarden óp en.;.... Monseig
neur onderhield zich eenige minuten met
den heer Peper.
Katholieke autoriteit en communistische
autoriiteit. Wij schreven. dathier een ge
denkwaardig feit plaats vond.
Dë Spilskokerij In dë Zoëtestraat is tijdens
deze koude niet alleen voor katholiekearmen.
maar als het ware een gemeentelijke instel
ling. De gemeente geeft aan de St. Vincen-
tiusvereeniging een vergoeding, omdat deze
geheel voor massa-spijsbereiding is ingericht.
Iedereen heeft vrijen toegang, iedereen kan
vrij komen eten of kijken.
Daarom is het bezoek van den Bisschop
nog sympathieker. Het prettigste vond- Mgr.
het, dat er nu geen Commissies van ont
vangst en geen officieel gèkleede heeren op
hem wachtten. De rook van de vetpotten
van Egypte was niet met tientallen ventila
tors verwijderd en zweefde nog vrü door de
keuken, de kok Jore gebruikte dezelfde
ki-achttermen als de snert bijna aanbrandde
en de heeren van Vincentius draafden in
hun daagsche plunje even hard met borden,
lepels en vorken. Geen planten en palmen
bij den ingang, maar emmers, potten en
pannen, gedragen door koude, eenvoudig ee"
kleede mannen en vrouwen.
De meesten herkenden den Bischop niet
eens, hoogstens werd hij voor een „gewone
eerwaarde" aangezien.
Dat was juist het karakteristieke van dit
bezoek, waardoor mgr. Aengenent zich zeker
nog grootere sympathie, in Haarlem spe
ciaal, heeft verworven.
Toevalligerwijze waren de raadsleden H.
J. L. Klein Schiphorst, W. B. J. v. Liemt en
j. Miezérus ook in de eetzalen, toen Mgr.
op bezoek kwam.
Over de ontmoeting tusschen den Haar-
'lemschen Kerkvoogd en den heer Peper valt
mede te deelen, dat deze zeer geanimeerd ver
liep. De heer Van Liemt Steldé den heer
Peper aan Mgr. Aengenent voor.
Mgr. zeide aan den heer Peper, dat die
voedselvoorziening toch wel „heel mooi" was.
„Niet heelemaal," antwoordde de heer
Peper, waarop Mgr. wel wat verwonderd-
vragend keek.
De heer Van Liemt verduidelijkte echter
de bedoeling van de woorden van den heer
Peper. „De heer Peper bedoelt;" zei hij, „dat
die voedselvoorziening niet noodig moest
zijn."
„Maar," aldus de Bisschop, „het is toch heel
mooi. dat al dat werk vrijwillig verricht wordt.
Die belangelooze arbeid is toch heel mooi."
Dat stemde de heer Peper volmondig toe:
„Voor dien belangeloos verrichten arbeid heb
ik allen lof. De wijze van voedselverstrekking
is heel goed. Het moest echter niet noodig
zijn, dat onder deze omstandigheden de
menschen aldus hun middagmaal moeten
gebruiken."
Mgr. wisselde verder nog enkele andere
woorden met ons communistisch raadslid.
De heer Peper zeide ons. dat zijn indruk
over den Bisschop was, dat deze een „vrien
delijk man" was, die zich, zooals gisteren
ten minste bleek, wel de moeite geeft, te we
ten te komen, wat er onder de menschen
leeft.
De lijst van deelname wordt pas 15 Maart I
gesloten.
Nu echter blijkt, dat uit verschillende lan
den, mede naar aanleiding der jongste ge
wichtige gebeurtenis, men in het aanstaand
voorjaar in zeer grooten getale naar Rome zal
gaan en het derhalve zaak is tijdig beslag te
leggen op de noodige hotelruimte, verzoekt
het met de leiding belaste comité, dat zij, die
voornemens zijn mede te gaan, zich spoedig
opgeven.
Prospectus kan worden aangevraagd bij de
leden van het comité en bij den administra
teur, den heer J. Kamerbeek, Begijnengang
no. 15, Venlo.
Heel de bevolking liep uit
Men meldt ons uit Marken:
Het verkeer op de Gouwzee is heden weer
druk en vele auto's rijden van Monniken
dam naar Marken.
Wat echter tot nu toe nog niet gebeurd
was. had vanmorgen plaats.
Omstreeks 11 uur reed een luxe-wagen
tegen den dijk op en, hoewel met moeite,
gelukte het op den smallen weg op het
eiland te passeeren. Het spreekt vanzelf, dat
de Inzittenden een bezoek brachten aan de
woning van Sijtje Boes.
De gebeurtenis trok veel belangstelling en
behalve de honderden schaatsenrijders, die j
naar het eiland, waren gekomen, weren na- i
genoeg alle bewoners van het eiland uitge- j
loopen, om den auto, den eersten, die ooit
op het eiland is geweest, van nabij gade te
slaan.
Op het vliegterrein „de Molenheide"
Men meldt ons uit Gilze (N.-B.)
De heer J. Duimelaar uit Breda, vroeger
werkzaam aan de luchtvaart te Soesterberg,
thans piloot bij de K. L. M.. wordt a.s. Zater
dag 23 dezer des namiddags om 2 uur op het
vliegterrein „de Molenheide," alhier gehuldigd
in verband met zijn goed geslaagden vlieg
tocht HollandIndië. Er hefeft zich een huldi
gingscomité gevormd.
Voor het eerst sinds vele dagen
komt het wóórd „dooi" weer in het
weerbericht voor.
Hoogste barometerstand 784 m.M.
te Praag.
Laagste barometerstand 750.8 m.M.
te Isafjord.
Verwachting: Zwakke tot matigen
Oostelijke tot Zuidelijken wind, helder
tot ïicht bewolkt, dróóg weer, des
nachts, matige vorst; des middags
lichte dooi.
De firma J. J. Weber en Zn. te
Haarlem deelt ons mede, dat de vol
gende temperaturen geconstateerd
zijn:
Woensdagmorgen 12 uur 6 graden F.
vorst;
Woensdagmiddag 2 uur 6 graden F.
vorst;
Woensdagmiddag 4 uur 5 graden F
vorst;
Woensdagmiddag 6 uur 9 graden F
vorst;
Woensdagavond 8 uur 12 graden F.
vorst;
Woensdagavond 12 uur 16 graden F.
vorst;
Laagste stand hedennacht 19 graden
F. vorst;
Donderdagmorgen 8 uur 15 graden F.
vorst
Donderdagmorgen 10 uur 9 graden I.
vorst;
Aan het pompstation der Haarlem
sche Waterleiding m de Bloemendaal-
sche duinen is in den afgelocpen
nacht een temperatuur van 13 graden
Celsius onder nul geconstateerd. Dit
is dus ongeveer 24 graden Fahrenheit
vorst.
De Tweede Kamer heeft het wetsontwerp
tot wijziging' der Invaliditeitswet zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
In de vergadering der Tweede Kamer
kwarn gisteren in gehandeling het ontwerp
verdrag van Genè\ e inzake den kinderarbeid
In den landbouw.
Een pleidooi voor het wederopbouwen van
den historischcn gevel van het stadhuis te
Leiden.
Gedep. Staten van Noord-Holland hebben
niet goedgekeurd het raadsbesluit van
Bloemendaal tot aankoop van grond aan den
Zeeweg, om daar een raadhuis te bouwen.
Treinderaillement te Kwadijk.
DE TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN
Mej. Crielar» trekt zich terug voor den
kwaliteitszetel VrOuwenbelangen in Haarlem-
Helder
Naar wij vernemen, heeft mej. N. A. C.
Crielars -zich teruggetrokken voor den kwali
teitszetel Vrouwenbelangen in den kieskring
laarlemHelder.
De gemeenteraad van Bloemendaal besloot
4 October 1928 met 75 stemmen van de
Erven Van der Vliet 2 H.A. grond aan te
koopen voor 2000, gelegen aan den Zeeweg.
Op dien grond zou dan een nieuw raad
huis gesticht worden.
Tegen dit besluitwas het; katholieke
raadsiid van Bloemendaal, de heer A. J.
Prinsen berg, in beroep gegaan, bij Ged. Staten
van Noord-Holland. En na hem waren ook
andere raadsleden in beroep gegaan.
De vorige week werd deze zaak in open
bare vergadering door Ged. Staten behandeld.
Ged. Staten hebben thans een beslissing
genomen en het raadsbesluit niet goedge
keurd.
De Kun. Ned. Middenstandsbond heeft
een buitengewone vergadering gehouden ter
behandeling van het wetsontwerp inzake de
financieele verhouding tusschen het Rijk en
de gemeenten.
Een felle brand verwoest te Batavia 45
huizen.
Chamberlain heeft in het Lagerhuis op
nieuw een verklaring afgelegd inzake Afgha
nistan en verder medegedeeld, dat de regee
ring geen plannen koestert een nieuwe vloot-
"onferertie uit te schrijven.
Te St. Martin de Crau (Fr.) worden bü 'n
ontploffing in een dynamietfabriek 5 arbei
ders gedood.
De ontbinding van het Spaansebe artil
leriecorps.
Te Preoria (Illinois) is een trein met mijn
werkers ontspoord; tot nu toe zijn er zes
rlooden en 75 gewonden.
OP MODERNE DICHTERS
De alleroudste en de beste poëten zijn de
natuurlijkste en de eenvoudigste.
Vondel.
OP GOKKERS
't Mag waaien, stil zijn. vloeden of ebben,
Die niet en waagt en zal niet hebben.
J. Cats.
NA VIJF BORDEN SNERT
Het duurde ruim drie uren, eer ik weder
tot n ij zelve kwam.
Gelijk men weet, zal 23 April a.s. Katho iek
Nederland, aangemoedigd en voorgegaan door
bet Doorluchtig Episcopaat, opgaan naar
Rome ten einde Z. H. den Paus hulde en
eerbetoon te brengen ter gelegenheid van
Diens gouden Priesterfeest.
Nu inmiddels de Rohïeinsche kwestie eene
gelukkige oplossing mocht vinden, zal deze
Katholieke demonstratie nog een geheel bij
zondere beteekenis te meer hebbeen.
Verwacht mag daarom worden, dat Katho
liek Nederland zich zal beijveren, juist bij deze
gelegenheid eens extra goed voor den dag te
komen, en zal zorgen, datr de deelnemers kun
nen gezegd worden eene Waardige vertegen
woordiging te zijri van het Katholiek volks
deel.
De Raad voor de Scheepvaart stelde heden
een onderzoek in naar de scheepsramp, op
26 November 1928, overkomen aan het Itali-
aansche stoomschip „Salento", dat in de
nabijheid van de Nederlandsche kust lek ge-
stooten en gezonken, is, waarbij alle opvaren
den om het leven kwamen.
De voorzitter van den Scheepvaartraad,
Prof. mr. B. Taverne zeide bij den aanvang
van de behandeling dezer zaak, woorden
van deelneming te willen wijden aan de op
varenden. die allen om het leven zijn ge
komen. Hij wist te spreken namens het ge
heele land en zeker namens het geheele
zeevarende deel der natie, wanneer hij zegt,
dat allen diep getroffen zijn door deze ramp.
De Raad heeft besloten naar de oorzaak
van deze ramp een onderzoek in te stéllen,
aoewei nij zich geen groote illusies maakt
omtrent de resultaten hiervan, daar helaas
van de opvarenden van de „Salento" nie
mand meer in het leven is.
•L-esnietemm kan het onderzoek in zeker
opzicht tot leering strekken, speciaal ten
aanzien van de vraag, hoe gevaarlijk het
ankeren in de nabijheid van de kust kan zijn.
Spr. heeft hoop en vertrouwen, dat de op
varenden van de „Salento" n korten doods
strijd hebben gestreden, want, gezien de diepe
ligging van het schip, hebben zij vermoede
lijk het groote gevaar niet doorzien.
Aangenomen mag z.i. worden, dat de be
richten, als zouden er menschen nog aan
hoorü de heer C. Oud, adjunct-inspecteur,
rusten.
Ten slotte bracht nu Taverne eerbiedige
hulde aan de nagedachtenis der omgekomen
opvarenden.
Bij deze woorden sloot zich de Hoofdin
specteur van de Scheepvaart, de heer C. Fock,
aan.
Het eerste werd als gètuige-deskundige ge
hoord de heer C. Oud, adjunct-tnsecteur
voor de scheepvaart te IJmuiden, die een rap
port heeft uitgebracht omtrent hetgeen zich
•n den nacht van 25 op 26 November in de
nabijheid van de kust heeft afgespeeld.
Omtrent half zes in den ochtend had mm
vanaf een schip uit Zuid-Westelijke richting
'net stakelen met flambouwen gezien.
Om 6 uur was het schip gestrand en een
kwartier later was de positie van het schip te
IJmuiden bekend, n.l. bij paal 62.
Reeds om 7 uur was de geheele ploeg roeiers
present, die ruim een uur later met de boot
in zee kon gaan.
't Was toen vliegend stormweer uit het
Noord-Westen en de bemanning van Zand-
voort zag er geen heil in den tocht over de
kokende ?ee te ondernemen.
Onze mannen uit IJmuiden aldus ge-
tuige-deskundige wilden er direct in, maar
op sprekers aandringen werd nog tot 9 uur
gewacht, daar intusschen een zware bui kon
overtrekken
Toen de reddingboot in zee werd getrokken
was men een halve mijl ten Noorden van het
wrak verwijderd. Op 300 M. van het strand
moest de boet terugkeeren. Men had de
kracht van de eb onderschat.
Zonder ongevallen landde de boot weer op
het strand.
Toen tén tweede male do reddingboot in
zee was gegaan sloeg'zij oyer den kop. Elf
roeiers wisten door zich aan de boot vast te
klemmen, het strand weer te bereiken, maar
een lid der reddingsploeg, P. Visser, werd on
der de boot bewusteloos gevonden.
Hij kon niet meer tot bewustzijn worden
gebracht.
Des middags om drie uur, was de redding
boot in IJmuiden weer opnieuw uitgerust,
maar doordat de zee \>iet beter werd, moest
van een nieuwe reddingspoging worden afge
zien.
Den volgenden morgen, toen de wind was
afgenomen, vertrok de „Dorus Rijkers" naar
het wrak. Tot op 70 a 100 meter werd de
„Salento" genaderd.
Er bleek geen levend wezen meer aan boord
te zijn. Het stalen stuurhuis, bleek zwaar be
schadigd; deuren en poorten waren verdwe
nen.
De „Dorus" Rijkers" voer dan ook onver-
richterzake naar Den Helder terug.
Getuige besloot zijn rapport met hulde te
brengen voor den moed, onverschrokkenheid en
bekwaamheid van de ploeg redders, die het
nelaas tegen de woelige zee heeft moeten af
leggen.
De heer P. A. Gallé, directeur van het fili
aal van het Meteorologisch instituut te Am
sterdam, die vervolgens als getuige deskun
dige werd gehoord, gaf een uiteenzetting om
trent de weersgesteldheid.
De storm was zoo hevig, dat zelfs van de
„Dorus Rijkers" niets terecht ware gekomen,
wanneer deze boot in den noodlotigen mor-
tend van 26 November in zee zou zijn ge
gaan.
De heer H. de Booy, secretaris van de N.
en Z. H. Redding Mij., de laatste getuige-
deskundige, verklaarde, dat reddingspogingen
met het Wippertoestel ook geen resultaat zou
den hebben gehad, omdat het schip daarvoor
te ver uit de kust lag.
De menschen zouden door de bocht in de
lijn door het water gesleept zijn en zoodoende
toch zijn verdronker.
De eenige kans was dus redding door een
boot uit IJmuiden. Getuige had niets dan
lof voor de bemanning van de boot die dc
e-'dino'soo<!iiic'en heeft, ondernomen.
Naar aanleiding van een opmerking van
een der raadsleden over het geven van
draadlooze waarschuwingen aan schepen, die
bü storm op de kust. zitten, verklaarde de
heer de Booy in 't algemeen er veel voor té
gevoelen dat de schepen, die bij storm zich
Barometerstand 9 uur v.m.; 7.82 stilstand
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Licht op De lantaarns moeien morgen
worden opgestoken om 5.56 uur
dicht onder de kust bevinden, draadloos ge
waarschuwd worden niet te ankeren, hoewel
zijn inziens een goed zeeman een dergelijke
waarschuwing niet noodig heeft.
De vletterman Kramer voegde hieraan toe,
dat dé Shonga niet gebroken zou zijn, als
z\j de ankers niet had laten vallen.
Nog deelde de vletterman mede, dat toen
de reddingboot was omgeslagen, zijn zoon
verschillende malenvan de boot was gespron
gen om zijn kameraden, die in zee dreven,
weer naar de boot toe te halen.
De hooicunspecteur voor de scheepvaart de
heer C Fock gaf daarop als zijn oordeel te
kennen, dat het bijzondere ongelukkige om
standigheden zijn geweest, waardoor de „Sa
lento" met mar en muis is vergaan.
Door het ankeren op een oogenblik waar
op den Novemberstorm het hoogtepunt had
bereikt, bleef het schip op. 100 M. van het
strand verwijderd liggen.
Noch van den wal, noch vanuit zee kon
eenige redding gebracht worden.
Spr was ervan overtuigd, dat in den och
tend van 26 November geen levend wezen
meer aan boord is geweest.
De heldhaftige pogingen welke bü het bo-
venmenschelijke af zijn gedaan, terwijl de
roeiers zelf wel wisten, dat het zeer proble
matisch was. de reddingboot bij het wrak
te brengen, hebben tenslotte door het om
slaan der boot, waarbij een der redders is
verongelukt, geheel gefaald.
Spr. wijdde woorden van bijzondere lof
aan de wakker bemannig van de IJmuider-
reddingboot.
De president prof Taverne, zeide hierop
nu het onderzoek naar de scheepsramp ge
ëindigd is, dat hjj ook woorden van oprechte
hulde namens de geheele zeevarende wereld
wilde brengen aan de redders van IJmuiden.
Speciaal huldigde hij den zoon van den
vletterman Kramer, die na het omslaan van
de reddingboot zelf de grootste opofferings
gezindheid aan. den dag. heeft gelegd. De
'uitspraak van den raad zal later plaats heb
ben
