Buitenlandsch Nieuws
Het Republikeinsche F.<gnt
in Duitschland
RADIO-OMROEP
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VRIJDAG 22 FEBRUARI 1929
BLADZIJDE 2
Crisis der Partijen Gevaren voor het Parlementarisme
De roep der Jeugd
KUNST EN KENNIS
Jan Musch in Ned. Indië
Een Australische Zuidpool
expeditie
Kon. Instituut van
ingenieurs
De Katholieke Illustratie
Herdenking
Christiaan Huygens
Boekbespreking
UT ONZE OOST
De Indische Katholieke
Partij
Drinkwaterleiding te
Tandjong Priok
MARKTNIEUWS
STOOMVAARTLIJNEN
De
vroegere
- Rijkskanselier, Dr. Wirth, mijnwerkersdeputatie instellen van de Brit-
FV ,d^gen in z.Wn tijdschrift „Deut- sche Mijnwerkersfederatie, ten einde met
sche Republik een artikel gepubliceerd over hen de verschillende vooruitzichten van de
de problemen van het Duitsche Parlemen- j kolen-industrie te bespreken en maatregelen
tarisme. Dit artikel verwekt me eitüri m. te beramen om de ingetreden lichte verbe-
tarisme. Dit artikel verwekt nog altijd op
zien.
Dr. Wirth spreekt over de party-politieke
gebeurtenissen en zet uiteen, dat de atmos
feer erdoor is vergiftigd en dat het republi
keinsche front dreigt ineen te storten. De
oorzaak hiervan ziet hu in den ziekte-toe
stand van het parlementaire stelsel in
Duitschland. Dr. Wirth spreekt van de moge
lijkheid, dat het Fascisme zich zal doorzet
ten en er een eind zou kunnen komen aan
het parlementaire systeem.
Dr. Josef Wirth.
In Duitschland kent men het karakter van
den schryver; men weet, dat hij in het Par
lement evenals in zijn partij, het centrum,
een onafhankeiyke meening heeft, en men
begrijpt, wat het doel is van' dit artikel: een
vermaning aan de partijen, om tot bezinning
te komen, daar ze dikwijls niet alleen het
contact onder elkaar, maar ook met de volks
gemeenschap en met de eigen kiezers drei
gen te verliezen, doordat ze kleine doeleinden
voorop stellen. Maar in het buitenland, dat
niet zoo op de hoogte kan zijn van de ont
wikkeling en de bijzonderheden van het
Duitsche partij-wezen, zal men niet zonder
meer vaststellen, dat er in de gevolgtrekkin
gen van Dr. Wirth een overschatting der
partyep ligt. Men, zal zich eerder houden
aan de pessimistische voorspellingen, die met
de mógelijkheid rekenen, dat het republikein
sche front kan uiteen vallen en het fascisme
kan worden opgericht. Maar dit stemt niet
overeen met &e toestanden, zooals ze op het
oogenblik in Duitschland bestaan. In wer
kelijkheid is niet het parlementaire stelsel
bedreigd, maar in de eerste plaats de par
tijen zelf, en hiervan maar weer enkee.1
omdat de openbare meening in Duitschland
het overschatten van afzonderiyke belangen
niet verdraagt. Maar zooals de dingen nu
staan zegt de „Deutsche diplomatische
Korrespondenz" zou toch een zeker ge
vaar, al is het ook niet acuut, voor het Par
lementarisme er het gevolg van kunnen zijn,
namelük dan. wanneer het Parlement niet
sou zyn opgewassen tegen de groote op
gaven voor het algemeene nut. Deze opga
ven zijn: op het gebied van de binnenland-
sche politiek de regeling van de begrooting,
bestrijding der werkloosheid en stelselmatige
voorziening in de crisis van den landbouw;
op het gebied der buitenlandsche politiek
de reparatie-kwestie.
Onder de verschillende beschouwingen
over de interne situatie verdient een verkla
ring van het „Hamburger Fremdenblatt"
bijzonder de aandacht. Hier worden de din
gen getoond, zooals ze werkelyk zyn. Het
doen en laten der partyen wordt geschilderd
en aan het slot van het artikel wordt er
gezegd, dat de dagelyks toenemende bewe
ging in Duitschland, om de burgerlijk libe
ralen, de sociale en vaderlandslievende ele
menten te vereenigen, den vorm van de
tegenwoordige partyen zal doen uiteenspat
ten en dat er een roep zal opgaan, om ze
nieuw te deen opleven in het kader van de
parlementaire democratie. Maar de beslis
sing van de tegenwoordige partij-leiders zal
dan wel niet meer worden aangeroepen.
Hiermee wordt nog niet gezegd, dat er in
Duitschland moet worden gerekend met de
mogelijkheid van een fascistische omwente
ling, dat er bijv. een dictatuur van rechts
voor de deur zou staan, zooals de uiterste
leiders van den „Stahlhelm" zich dat voor
stellen.
Het is een andere beweging, voornamelük
uit kringen der jeugd, die zich door de ont
wikkeling van het party-systeem uitgescha
keld ziet van de praktische medewerking en
mede-verantwoordelijkheid. De jeugd moet
vaststellen, dat de partij-bureaucratie de
politici tot ambtenaren maakt en ertoe leidt,
dat deze politieke ambtenaren, die den titel
„afgevaardigden" dragen, achter gesloten
deuren worden benoemd, volgens tactische
en economische overwegingen, die in het be
lang der partij zijn, maar dat ze niet door
het volk zelf worden gekozen. Met Dr. Wirth
zal men daarin moeten overeenstemmen, dat
het in geen geval zoo kan verder gaan, als
ten minste de gedachte der politieke autono
mie van het Duitsche volk in de parlemen
taire democratie niet enkel een schyn moet
worden.
STIJGING VAN DE KOLEN PRODUCTIE
LONDEN, 21 Febr. (V.D.) De cyfers
betreffende de Britsche kolenproductie ge
durende Januari toonen een styging van
bijna drie millioen ton, vergeleken met de
voorafgaande maand. De hoeveelheid
wekelijks geproduceerde kolen steeg in alle
mijndtstricten. Het aantal te werk gestélde
mijnwerkers in Groot-Brittannië bedraagt
thars 911000.
Di algemeene verbetering in de Britsche
indt trie heeft er toe bygedragen de vraag
naai kolen te vergrooten.
FRIT SCHE MIJNWERKERS BIJ
BALDWIN
L< NDEN, 21 Febr. (V.D.) De minister-
pre^ dent Baldwin zal op 5 Maart as. een
tering te handhaven.
HET VERBOND DER BRITSCHE INDUS
TRIE EN DE KANAAL-TUNNEL.
LONDEN, 21 Febr. (V.D.) Het transport-
comité van het Verbond der Britsche In
dustrie, het groote Britsche Werkgeversver
bond, heef in zun gisteren gehouden ver
gadering een resolutie aangenomen, waar
in het als zijn meening uitspreekt, dat het
plan voor de Kanaal-tunnel wellicht vele
perspectieven ten voordeele van cfe Britsche
Industrie bevat, maar dat de beschikbare
gegevens niet voldoende zyn om een oor
deel te kunnen vellen over de gedane voor
stellen. Het comité juichte daarom de toe
zegging der regeering toe, volgens welke het
plan nog eens grondig door deskundigen on
derzocht zal worden.
ERNSTIG ONGELUK IN EEN MIJN.
LONDEN, 21 Febr. (V.D.) In de B&stwood-
mijn nabij Nottingham heeft een ernstig
ongeval plaats gehad. Op een liftkooi, waar
in zich veertien personen bevonden, is een
groot ijzeren blok gevallen, dat boven in
de mijn was losgeraakt. Het bok sloeg dooi
de zoldering van de liftkooi. Twee personen
werden gedood, drie personen werden ern
stig en een zesde persoon werd licht ge
wond. De acht mijnwerkers die zich in het
ondeirste gedeelte van de kooi bevonden,
bleven ongedeerd, daar de scheiding tus-
schen de twee verdiepingen van de kooi het
blok tegenhield.
ACHT PERSONEN WEGENS SPIONNAGE
GEARRESTEERD
STOLP, 21 Febr. (V.D.) De- grenspolitie is
er in geslaagd in verscheidene dorpen van
het grensdistrict Buetow acht personen te
arresteeren, die in Duitschland ten gunste
van Polen spionneerden. Het verluidt, dat
het hier een wijdvertakte spionnage-zaak be
treft, waarbij nog vele andere personen zijn
betrokken.
HET IJS OP BEN RIJN
KOBLENZ, 22 Febr. De ijsafzetting iri
den Rijn is uitgebreid' tot Duisburg—Reu
kamp. Bij Unkel is de ijsvlakte 2,5 K.M.
langer geworden. Het totale ijsoppervlak
bedraagt op Dultsch gebied 250 en op Ne-
derlandsch gebied 117 K. ML
Eén verandering in de' weersgesteldheid is
volgens een mededeeling van het meteoro
logisch instituut te Aken vooreerst niet te
verwachten. Door de betrekkeiyk hooge tem
peratuur overdag is „op enkele plaatsen het
slechts los aaneensluitende ijs plotseling
weer aan het drijven geraakt.
ONSCHULDIG VEROORDEELD
In 1919 vond in de nabüheid van Keulen
een overval plaats op een kaslooper, wien
ruim 10.000 M. werd ontroofd.
De twintigjarige arbeiders Jöbges en Hüpp-
ler werden van deze daad verdacht en gerui-
men tijd later resp. tot 5</Z en 7 jaar tucht
huisstraf veroordeeld.
Verleden jaar kwam een politiebeambte
'ie Kerpen, tengevolge van een familietwist
er achter, dat twee andere personen, n.i. een
machinist en een spoorwegarbeider, de
daders waren geweest.
Thans hebben zy terecht gestaan en zyn
zü veroordeeld
In zyn requisitoir verklaarde de officier
van justitie, dat de onschuld van Jöbges en
Hüppier dOor dit proces ten volle gebleken
is. Waaraan hy toevoegde, dat hy persooniyk
alles in het werk zou stellen om niet alleen
hun gerechteiyke rehabilitatie te verkrijgen*
maar ook een schadevergoeding. Hy noemde
het een eereplicht van de justitie diep leed
wezen te betuigen over het gebeurde <n den
ten onrechte veroordeelden volledige genoeg
doening te verschaffen.
DE ROMEINSCHE GALLEIEN IN HET
MEER NEMI.
ROME, 21 Febr. (V.D.) De keizeriyke Ro-
meinsche galleien, die onder de oppervlakte
liggen in het meer Nemi, zün thans voot
meer dan een el zichtbaar, als resultaat'van
de drooglegging van regeeringswege. Het
niveau van het water daalt 2 duim per
dag. Het werk is den laatsten tüd zeer be
moeilijkt door sneeuw en regens. Men hoopt
in een maand voldoende gevorderd te zyn
om de studie ter plaatse een aanvang te
kunnen doen nemen. Een der beide galleien
is echter nog onzichtbaar. Verscheidene voor
werpen van waarde zün reeds in de bed
ding van het meer gevonden.
DE OVERSTROOMINGEN
ATHENE, 21 Febr. (V.D.) De minister
van verkeer, die zich op het oogenblik. .in
Grieksch Thracië bevindt om de over
stroomde gebieden te inspecteeren, heeft
getelegrafeerd, dat de toestand werkelijk
tragisch is. De heele streek biedt een pont-
aanblik. Honderd duizend H.A. bouwland
zijn ondergeloopen, terwyi het water over
een groote oppervlakte bevroren is. De koren
akkers zyn verwoest. Talrijke dieren zijn
omgekomen. Verscheidene dorpen zijn ge
ïsoleerd. Met vreest, dat er slachtoffers
zijn.
De minister is van plan de bevolking te
evacueeren uit 4 dorpen uit het district
Dedimoteichen en uit drie dorpen uit Ores-
tias. Grieksche en Turksche autoriteiten
aan de grenzen werken samen bij het red
dingswerk. De benarde bewoners schieten
geweren af om de aandacht op zich te ves
tigen en gered te worden uit hun be
nauwde positie.
Uit de Vallei van Vader worden nieuwe
overstroomingen gemeld.
Verscheidene dorpen staan er onder
water. In de Vallei van Strnon zijn alle
draineerwerken vernield.
DE STRIJD OM DEN TROON
Aman Oellah actief
LONDEN, 21 Febr. (V. D.) Volgens berich
ten uit Pesjawar moet in de naaste toekomst
wederom op botsingen gerekend worden.
Aman Oellah heeft groote voorraden benzine
en olie voor zyn vliegtuigen ingeslagen en
is thans bezig met het inrichten van een
groot autopark. De in den strijd met eenigé
stammen verslagen kroonpretendent Ali
Achmed Khan is in handen gevallen van den
stam der Ghilzai's. Op het verdere verloop
der gebeurtenissen zal hy wel geen invloed
meer hebben. Indien de weersomstandigheden
het toelaten, zal hy naar Kaboel worden ge
voerd en daar waerschünlijk worden terecht
gesteld. Aman Oellah schynt vast besloten
zun positie in Kaboel terug te winnen en
stelt alles in het werk om de noodige geld
middelen te verkrijgen. 2un vertegenwoor
digers hebben onderhandelingen gevoerd met
verschillende invloedrijke stammen om deze,
zoo zij al niet partij willen kiezen voor Aman
Oellah, ten minste tot neutraliteit in den
komenden strijd te bewegen.
DE REGEERING VAN HOOVER
Naar verluidt, heeft Hoover tot minister
van marine gekozen Charles Francis Adams
uit Boston, een lid der bekende familie
Adams, uit welke reeds twee presidenten der
Ver. Staten zijn voortgekomen.
DE BRAND IN DE SPOORTUNNEL
Een onderzoek naar de oorzaak
Een onderzoek is begonnen in verband met
den brand, die op den ondergrondschen
spoorweg plaats had en den trein naar New
Jersey aangreep. Twaalf personen, die door
glas werden gesneden of werden vertrapt,
liggen nog in het hospitaal; tweehonderd,
by wie een begin van verstikking werd ge
constateerd, die zich sneden of kneuzingen
opliepen, konden na medische behandeling
naar hun woonsteden terugkeeren. De spoor
weg was bedekt met een vetachtige olie, die
ontvlamde door een electrische vonk, ver
oorzaakt door het aanhalen van de remmen,
of door een op de baan geworpen brandende
cigaret. T>e brand, zoo meent men, veroor
zaakte kortsluiting, waardoor de trein bleef
stilstaan.
TWEE MOEDERS MET HUN ACHT
KINDEREN VERBRAND
NEW—YORK, 21 Febr. In Altona in
den staat Pennsylvanië trachtten twee
moeders hun in brand geraakte kinderen te
redden. Bij de reddingspogingen zyn de bei
de vrouwen met hun acht kinderen in de
vlammen omgekomen.
TACNA EN ARICA
Overeenstemming
Peru en Chili.
tusschen
Officieel wordt medegedeeld, dat de regee
ringen van Peru en Chili tot een overeen
komst zün gekomen, waarbij het van 1883
dateerende conflict betreffende Tacna en
Arica wordt geregeld. De stad TacnS komt
aan Peru, terwyi Arica Chileensch bezit zal
worden.
DE KILAUEA IN WERKING
Van de Hawaii eilanden wordt gemeld;
De Kilauea, de grootste werkende vulkaan
ter wereld, is tot uitbarsting gekomen. Twee
groote aanhoudende fonteinen van vlammen
verhieven zich tot een hoogte van 100 M,
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
Elf dooden
TOKIO, 21 Febr. (V.D.) In de nabyheid
van Jokosoeka heeft een ernstig spoorweg-
ongeval plaats gehad. Ten gevolge van ver
keerden wisselstand reden twee sneltreinen
op elkaar. Een der treinen vloog in brand en
elf wagens, waaronder de beide slaapwagens,
verbrandden geheel. Elf passagiers werden
gedood en 27 zwaar gewond.
OPSTAND IN DE PROVINCIE KIANGSU
TOKIO, 22 Febr. Naar uit Moskou ge
meld wordt, is in de provincie Kiangsu een
opstand uitgebroken, die onder leiding staat
van generaal Ma De gevechten tusschen de
regeeringstroepen en generaal Ma zijn nog
niet beëindigd. De opstandelingen hebben 4
bruggen in de lucht doen vliegen, waarbil
een voile militaire trein in da rivier stortte.
DE AMERIKAANSCHE GEDELEGEERDEN BIJ DE HERSTEL
CONFERENTIE
Owen Young en bankier Morgan
Men schrijft ons
Vrijdag ix Januari 1929 gaf het tooneel-
ge^elschap Jan Musch zijn 100e voorstelling
in Nederl. Indië, met „De Spooktrein" ia
Soerabaja. Het succes van dit wakkere troepje
is steeds crescendo gegaan. Waren de
plannen te openen met „De Vrek" en als
tweede stuk „Reclame" in Weltevreden....
de Passer Malem (Jaarbeurs) en een reizend
gezelschap, dat Reclame opvoerde gooide
roet in het eten. Fluks veranderen van koers.
Een enkele voorstelling van „De Vrek" in
Weltevreden en dadelijk op de boot naar
Soerabaja, waar het gezelschap drie weken
zou blijven. Als tweede stuk eenigszins
overhaast „De Geveltoerist" en als extra
schotel Klein Tooneel. Daarna op tournée.
Jan Musch had in deze creaties een groot
succes, vooral de Kunstkring stelde zeer
veel belang in Jan Musch' groote creatie van
Harpagon in „De Vrek". Na een tournée
van zes weken kwam het gezelschap in
Weltevreden aan en de 3de première was
de klucht „Als je maar een verleden hebt".
Toen een kleine periode van rustig werken
in Weltevreden en met een kolossaal succes
ging „Meneer en Mevrouw Die en Die",
waarin Jan Musch, Lily Bouwmeester en
Theo Frenkel de hoofdrollen speelden.
Déze beide laatsten hadden dit stuk in
Nederland bij het Rotterdamsch Hofstad-
Tooneel reeds gespeeld en gecreëerd. Deze
mooie Fransche comedie van Denis Amiel
sloeg in en pers en publiek waren opgeto
gen over het samenspel van deze kunstenaars.
In de eerste periode van spelen te Welte
vreden viel het vermeldenswaardige feit voor,
dat een voorstelling in Bandoeng afgezegd
zou worden door gebrek aan tijd. De reizen
zouden te veel tijd in beslag nemen en de
troep kon repetitiedagen niet missen. De
administratieve directeur Anton Ruys char
terde fluks een K.N.I.L.-machine met
Koppen als bestuurder.... en in 80
minuten vlogen de „Musschen" naar Ban
doeng en terug, waar ze anders twee volle
dagen voor noodig gehad zouden hebben.
Het eerste gezelschap, dat au grand complet
per vliegmachine ging tourneeren. Later
heeft dit feit zich herhaald en vloog het
gezelschap meerdere malen om tijd te winnen.
Daarna weer een vermoeiende doch succes
volle tournée door Java en vandaar naar
Makassar. Ook weer een feit, dat nog nooit
is voorgekomen. Een tooneelgezelschap „au
grand complet" naar Celebes. Wei waren
daar kleine troepen geweest van ten hoogste
4 man, en voor een ongekend enthousiast
publiek werd daar „De Geveltoerist" en
„De heer en mevrouw Die en Die" opgevoerd.
Als vaeantiereisje tracteerde de directie het
gezelschap op een toeristentrip door het
wonderschoone eiland Bali, waar de mooiste
bezienswaardigheden werden bewonderd en
vele cadeautjes gekocht. Vandaar terug naar
Soerabaja, waar het gezelschap weer een
maand zou verblijven. Na veel succes te
hebben gehad met bovenvermelde stukken
kwam het Amerikaansche successtuk „De
drie wijze gekken" op het repertoire. De
hoofdrollen werden in dit stuk vervuld
door Jan Musch, Yard van Staalduinen en
Anton Ruys (ieder één gek) en Lily Bouw
meester en Theo Frenkel. Dit Amerikaansche
society-stuk viel zeer in den smaak bij het
Soerabajasche publiek en dit ensemble
stuk oogstte vee} succes. Doch het zou
crescendo gaan. „De Spooktrein" was in
voorbereiding. Het stuk, waarin Theo
Frenkel de hoofdrol zou vervullen, die hij in
Nederland reeds honderden malen speelde
en welk stuk hij in Berlijn en München
regisseerde. Deze schlager was reeds tijdens
de voorbereiding het gesprek van den dag
door zijn geweldige reputatie in Nederland
was dit stuk in Indië reeds „gemaakt" door
den roep, die er uit ging door allen, die het
stuk in Holland gezien hadden. Niettegen
staande de groote financieele offers deinsde
de directie van dezen wakkeren troep niet
voorjde opvoering terug en na met vele bijna
onoverkomeelijke moeilijkheden gekampt te
hebben ging de première op 8 Januari, onder
regie van Theo Frenkel. Resultaat:....
een ongekend feit. Vier uitverkochte huizen
vlak na elkaar. Stormachtige ovaties voor
het gezelschap en in hoofdzaak voor den
regisseur-hoofdrolvertolker Theo Frenkel en
Lily Bouwmeester. Met groote virtuositeit
speelde Jan Musch de moeilijke rol van den
halte-chef en bracht het publiek reeds in de
eerste acte in zenuwachtige spanning door
zijn griezelverhalen. De beide jonge kunste
naars werden na afloop door den Kunstkring
gehuldigd. Helaas zijn door droevige familie
omstandigheden de feestelijkheden van de
100ste voorstelling achterwege gebleven.
De moeder van Cor en Anton Ruys was
overleden en in verband daarmede werden
alle feestelijkheden afgelast. Het gezelschap
Jan Musch voerde „De Vrek" 25 maal,
Klein Tooneel 8 maal, „De Geveltoerist"
16 maal, „Als je maar een verleden hebt" 17
maal, „Mijnheer en Mevrouw Die en Die"
25 maal, „De 3 wijze gekken" 4 maal, en
„De Spooktrein" 4. maal op.
13 Januari ging het gezelschap weer voor
3 weken op tournée met „De Spooktrein"
en „De 3 wijze gekken" om van 1 tot 25
Februari weer in Weltevreden te spelen.
Daar zal worden ingestudeerd „De man van
Jaqueline" en een aanvang worden gemaakt
met het evenement van het tournée,
Heyermans' „De wijze kater", de glansrol
van Jan Musch. De première zal in Maart te
Soerabaja gaan en het geheele Nederl. Indi
sche publiek kijkt verlangend uit naar „De
wijze kater" om Jan Musch in zijn glansrol
té zien.
Nog even dient gememoreerd te worden,
dat de troep bestaat uit Jan Musch, Theo
Frenkel, Anton Ruys, Yard van Staalduinen,
Harry Bierman, Henk Schaer, Valk van
Sjegel, en de dames Lily Bouwmeester,
Coba Kelling, Mary Smithuysen (Mevr,
Musch) en Wynna Ruys.
Het gezelschap zal 8 Juni naar Nederland
met de Slamat repatrieeren.
demie een bijeenkomst gehouden worden,
waarin o.a. prof. P. Zeeman een herden
kingsrede zal uitspreken.
In het gebouw van de sterrenwacht wordt
een tentoonstelling van Huygensiana: len
zen, instrumenten, portretten, handschriften,
boeken enz. ingericht. Ook zal een bezoek
worden gebracht aan de buitenplaats Hof-
wyck bij Voorburgh, waar Huygens den 9en
Juli 1695 gestorven is. De geheele plechtig
heid zal een nationaal karakter dragen. Uit
het buitenland is alleen genood igd een ver
tegenwoordiger van de .Académie des Scien
ces" te Parys aangezien Huygens zich in
1666 als een der eerste leden der Académie
te Parus gevestigd heeft en veel van zijn
beroemd werk tijdens zijn 15-jarig verblijf
aldaar ontstaan is.
De „Discovery," door kapitein Scott ge
bezigd voor zijn eerste Zuid!peelexpeditie, is
door de Britsche regeering ter beschikking
gesteld van Sir Douglas Mawson voor de
Zuidpoolexpeditie onder zün leiding, welke
door de Australische regeering wordt uitge
rust. Een aantal Britsche mannen der
wetenschap zyn uigenoodigd deel uit te
maken van de expeditie, die bij het begin
van den Australischen zomer (22 December)
Hobert op Tasmanië zal verlaten.
Te 's-Gravenhage is een gemeenschappe
lijke vergadering gehouden van de afdeelin-
gen voor Electrotechniek en voor Werktuig
en Scheepbouw van dit Instituut, des
ochtends onder leiding van den heer L. M. A.
Beekman en des namiddags onder leiding
van den heer ir. G. L. Tegelberg.
De heer Beekman herdacht den vroegeren
voorzitter dr. Lely.
Spreker deelde vervolgens mede, dat in de
plaats van de aftredende bestuursleden der
afdeeling Electrotechniek, de heeren jhr. ir.
W. M. de Brauw en dr. H. C. A. Boom zijn
benoemd de heer De Vos van Nederveen
Cappel en Bahler, welke laatste de functie
van secretaris op zich heeft genomen.
Eenige inleidingen werden vervolgens ge-
De Katholieke Illustratie bevat deze week
de volgende interessante foto's:
Het 115-jarig jubileum van het 3de half
regiment huzaren te Den Haag; Zevenjarig
bestaan van de fascistische militie; de troe
belen te Bombay; Z. M- Koning Gustaaf van
Zweden; Z.Em. Kardinaal Sbarretti; De
vinnige koudegolf; Nederland vanuit de
lucht; R K. Kerk te Geldrop; Een tentoon
stelling van miniatuur-werktuigen te New-
Ycrk; Auto's op het ijs; Vorstelijk huweiyk;
Postverbinding tusschen het eiland Urk en
het vasteland; De kluis in het Leid sche
Stadhuis; Kanaalstoomer Ville de Liège;
Sidi Mohammed el Habib, de Bey van Tunis
overleden; De elfstedentocht; Vorst Johan II
van Lichtenstein t Het Romeinsche ac-
coord; Het Herstel van den Pauselijken
Staat; Het stadhuis te leiden verbrand;
Floratheater te Amsterdam afgebrand; De
Roosevelt-Stuwdam; 'n Doode goudgravers-
stad; Serie foto's Angst.
Tekst. De slapende Boeddha, roman door
F J. A. L. Cordens; Voorspellingen, door R.
IJmer; Een Huwelijksreis in de Tropen, ar
tikel met foto's; De Trein van 8.10, doof Joh
D. Degreef; De wolven en het Lam, door
J_ S. Fletcher; De menscheneter.
In verband met het feit, dat liet 14 April
as. 300 jaar geleden zal zün, dat Christiaan
Kój'gens te 's-Gravenhage geboren werd,
hebben de Kon. Akademie van Wetenschap-
te Amsterdam, curatca-en en senaat der
Leidsche Universiteit, de Holl. Mu. der We
ttenschappen te Haarlem en de stichting
Het Ned. Historisch N atu u r we tensed appel ij k
Museum het plan opgevat, dien dag met
sSttige plechtigheid te vieren en dat wel te
Leiden aangezien Huygens twee jaar aan
do Leidscha universiteit gestudeerd heeft.
Zaterdag 13 April zal in de Leidsche Aca-
Hulpboekje ten gebruike bij het on
derwijs in Staatsinrichting, door Mr.
F. Vorstman. Uitg. H. D. Tjeenk
Willink en Zoon, Haarlem-
De samensteller schrijft op de eerste blad
zijde:
„Met de uitgave van dit boekje heb ik de
bedoeling gehad eenig illustratiemateriaal te
leveren ten gebruike bü mijn „Hoofdiynen
der Staatsinrichting van het Koninkrijk der
Nederlanden." Behalve afbeeldingen uit de
staatkundige geschiedenis van ons vaderland
bevat het voorbeelden en tabellen van aller
lei aard, betrekking hebbende op wetgeving,
financiën, rechtspraak enz.
Uiteraard zal het boekje eveneens dienst
kunnen bewijzen bü andere handboeken over
staatsinrichting dan het bovengenoemde, als
ook by zelfstudie.
Dat het voorbeeldmateriaal uitgebreider
had kunnen zün, spreekt vanzelf. Ik meende
echter het boekje niet te kostbaar te moeten
maken."
Dit woord vooraf geeft zeer juist weer
wat de bedoeling en de pretentie van dit
handige, keurige uitgevoerde boekje is: een
toelichting bu het onderwijs en de zelfstudie
van Staatsinrichting.De illustraties zün goed
uitgevoerd en de voorbeelden buitengewoon
gelukkig gekozen. Het boekje bewust, dat de
samensteller een zeer goede leerkracht is en
de leidraad zelf, een hulpmiddel, dat wel
dra niet meer te missen zal zijn. Maar niet
alleen voor studeerenden, ook voor vele an
dere leergierige burgers bevat het boekje
tal van wetenswaardige büzonderheden, die
langs aanschouweiyken weg een goeden kijk
op onze staatsinstelling geven Zoo zal een
aandachtige krantenlezer veel pleizier van
het boekje hebben, omdat tal van uitdruk
kingen en beschrijvingen, met de voorbeel
den uit dit boekje duidelijker worden.. En
uitvoering èn inhoud waarborgen een groo-
ten aftrek' van het werkje. De prys is
1.25.
Aneta seint uit Bandoeng:
In het ontwerp tot reorganisatie van de
Indische Katholieke Party wordt nog voor
gesteld, dat op de algemeene partyvergade
ring of op den partydag alle loden het
recht zullen hebben het woord te voeren.
Stemrecht wordt echter alleen uitgeoefend
door de afgevaardigden van de afdeelingen.
De partyraad kan besluiten den partijdag te
vernietigen of te wijzigen. Het hoofdbestuur 1
van de party zal bestaan uit vijf leden,
gekozen uit de door de afdeelingen naar den
partijdag gezonden personen, waarvan min
stens een lid van den Volksraad. Deze leden
vormen het dageiyksch bestuur.
Verder zullen in het bestuur zitting nemen
minstens vier leden, die zoo goed mogeiyk
moeten worden verdeeld over de andere po
litieke centra in Indië.
Aneta seint uit Batavia:
Door de regeering is machtiging verleend
om in eigen beheer uit te voeren de aan- I
ZATERDAG, 23 FEBRUARI
HILVERSUM, 1071 M. 10.30-—10.45 Gramofoonmuziek
10.45—xi.45 Jaarbeursconcert door het Kling-Trio
11.45—12 Gramofoonmuziek 12.15—2 Concert
door het A.V.R.O.-Trio 24 Aansl. van het Tlieatei
Tuschinsky, Filmmuziek o. 1. van Max Tak 45
Italiaansche lessen 5—6 Fransche lessen 66.4*
Concert door het Omroeporkest 6.457.45 Duitschs
lessen 10.30 Nieuwsberichten 11 uur De Volen-
dammers (Accordeon-ensemble), afgew. met gramofoon
muziek.
HUIZEN, 336.3 M. (Na 6 uur 1852 M.) UitsL K.R.O.-
uitzendingen 12.30—1.30 Concert door het K.RO.-
Trio 3—4 Kinderuurtje 5.30—6.3oGramofoon-
muziek 6.30—6.50 Spr. E. v. Duin Doel en streven
van de Ned. R.K. Politiebond „St. Michael"—6.50—7
Kath. Berichten 77.30 Engelsche les 7.30—8
Kniples.
8 uur Concert in Den Haag R.K. Mannenzangver.
„St. Caetiiia", o. I. van A. Bielen, Trio Miledi, M. Gal-
jema-Verheul, viool, L. Kruithof van Diggelen, sopraan,
D. Appeldoorn, piano. Meisjeskoor „Marie v. d. Vijver",
Mevr. Rutten van Roesel, sopraan, mej. Rutreiber, piano
J. v. d. Broek, bariton,
DAVENTRY, 1562 M. 10.35 Kerkdienst 11.05 Lezing
1.20—2.20 Carlton Hotel Octet 3.50 Instrument
soh voor viool en piano 5.35 Kinderuurtje 6.30
Muziek 6.35 Nieuwsber. 7 uur Muziek 7.05
Handel's vioolsonaten 7.20 Omroeppraatje - 7.35
Lezing 7.50 Populair symphonieconcert, A. Brosa,
viool, Symphonie-orkest 9.20 Nieuwsber, 9.35
Lezing The Ugliness Exhibition 9.50 Nieuwsber.
9-55 Variété en dansmuziek 10.5512.20 Dans
muziek.
ARIJS „RADIO-PARIS", 1750 M. 12.502.10 Dans
muziek „Les Ixes-band 4.05—5.05 Orkestconcert.
Werken van Dunkerque en Hazebrouck 7.057.50
Gramofoonmuziek 8.35 Symphonieconcert o. 1. van
Kolderic en Mme Dargy en Hr. Soria, zang.
LANGENBERG, 462 M. 9.35 en li.30 Gramofoonmuziek
12.25—1,50 Orkestconcert 5.05—5.50 Gramofoon
muziek 6.207.2o Concert, Zangkoor v. d. Volks-
hoogeschool 7.20 Vroolijke avond. Daarna tot 12.30
Dansmuziek.
ZEESEN, 1649 M» 11.20—3.50 Lezingen 3.50—4.50
Orkestconcert 4.50—7.05 Lezingen 7.20 Orkest
concert.
HAMBURG, 391.6 M. 10.20—11.20 Gramofoonplaten
3.50 Kamermuziek 4.50 Concert.
BRUSSEL, 511.9 M. 5.20 Orkestconcert 7.05 Piano
recital 7.20 Gramofoonplaten 8.20 Concert u.t het
Kon. Conservatorium, Luik, Joseph Jongen (orgel),
Charles Herman (viool).
sluiting van het waterleidingnet van de ha
ven te Tandjong Priok aan de bronwater
leiding van Batavia. De kosten worden ge
raamd op f252.000.
AMSTERDAM, 21 Febr. Aardappelen. (Bericht v.'d
mak. Jac. Knoop.) Zeeuwsche bonten f25.506.50, blau
wen f 5-506.50, bravo's f 3.50—4.50, Eigenheimer poters
f3.50—4, Bevelanders f 3—3-25, Noord-Holl. Eigenhei
mers f 3—3-25, Anna Paulowna zand f 3—4, Hillegoramer
zandaardappelen f 34, Drentsche Eigenheimers f 3.50
4.20, Flakkeesche Eigenheimers f 3.504, Spuische
Eigenheimers f 3.50—4» Friesche Borgers f3—3.25 p. hl.
GOUDA, 21 Febr. Kaas, Ter markt waren 54 partijen
Prijzen f rijksmerk ie s. f 52—55, 2e s. f 43—51. Handel
matig.
HALFWEG, 2Q Febr. Eierveiling. Aanvoer 3500 St.,
kippen- f8.85—10.95. Handel vlug.
AMSTERDAM, 21 Febr, Eieren. (Eierveiling Prinsen
gracht). Aanvoer deze week 225.000 stuks. Hoogste prijs
f 11, middenprijs f 9.50.» laagste prijs f 6.50. Eendeneieren
f 8.80. Handel vlug.
TUINBOUWVEILINGEN
BEEMSTER, 20 Febr. (Afslagver. Beemster, Purme-
rend en Omstf.) Witlof f 30—54 per 100 kg roode kool
f6.50—22.50, Savoye kool f 1.19—15 per 100 spruitkool
f 0.606.10 per 15 kg boerekool f 0.301.10 per 10 kg
Rabarber f 18 per 100 bos wortelen f 1.201.30 per 25
kg uien f 6.3017.30 per 100 kg prei f 2254 per 100
bos.
BOVENKARSPEL (station), 20 Febr. Aangevoerd
16.800 stuks tulpen. Copland f 6.10—6.20, Bartigon f4.80
—6.30, La Reine f 5.30—5.80, W. Pitt f 6.20, Murillo
f 4.70, Anadne f 5.20 per 100 st. 40 baal uien, Groote
gele f 7—7-25 per baal 40.300 kg roode kool f 4—12.75,
49.000 kg gele kool f 3—11, 15.900 kg witte kool f 5—9.50
per 100 kg.
VJSSCHERIJ
IJMUIDEN, 20 Febr. In de week van 12 tot en met
18 Febr. werd door 12 Duitsche- en 97 Nederiandxche
stooratreilers, 4 zeil-r en 27 motorloggers, alsmede 1 motor-
kustvaartuig tezamen 825.000 kilogram treilvisch ter waarde
van f 270.297 aangevoerd. Van de beugvisscherij keerden
in dit tijdvak 12 stoombeugers tertfg met een aanvoer van
18.600 kilogram beugvisch, waarvan de opbrengst f 8.570
bedroeg. Haring werd in deze verslagweek niet aangevoerd.
Van een IJslandreis kwam hier binnen één Duitsche stoom-
treiler, welke 9-329 kilogram visch aanvoerde, waarvoor
f 1370 besomd werd. De 148 van elders aangevoerde con
signatiezendingen brachten f7777 op. De totaalomzet
bedroeg aldus deze week f288.014 tegen f382,024 in de
daaraan voorafgaande week.
IJMUIDEN, 20 Febr. Heden kwamen van de treil-
visscherij aan den afslag de stoomtreilers IJM. 201 (P.Azn
Timraers) met f 331 IJM. 158 (Invierno) met f 1580;
IJM. 78 (Beka) met f 1614 IJM. 330 (Flandria) met
f 1988 IJM. 150 (Kamperduin) met f 2155 IJM. 104
(Mascotte) met f 2030 IJM. 12 (Johanna met f 1693
IJM. 33 (Jhr, C. H, van den Brandelcr) met f 1957IJM.
143 (Freia) met f 3146 IJM. 189 (Mary) met f 2946 IJM.
108 (Clara Nicol.) met f 2346 IJM. 385 (Derika IV) met
f 2928 IJM. 161 (Elie Cheneviere) met f 3049; IJM. 5
(Inie) mét f 1688 IJM. 26 (Witte Zee) met f 80 en de log
gers SCH. 399 (Guus) ,met f 1064 KW. 55 (Nicolaas)
met f na6 KW. 133 (Willem Beukeiszoon) met f 153
aap besomming.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND
KONINGIN DER NEDERLANDEN (uitr.) 21/3 v.m.
7 u. te Genua.
KON. HOLL. LLOYD
GAASTERLAND (thuisr.) 20/3 v, Rio Janeiro.
MAASLAND (uitr.) 30/2 v. Pernambuoo.
ZEELAND IA (uitr.) 30/2 v. Las Palrjias.
KON. NED. STOOMBOOT MAATSCHAPPIJ
BRIELLE 21/2 v. Antwerpen te Amsterdam.
DOROS 20/2 v, Lissabon n, Amsterdam.
FOEHR 20/3 v. Genua n. Tarragona.
ILOS 20/2 v. Messina n. Catania.
JASON 19/3 v. Curasao n. Houston.
MINERVA 20/2 te Curacao vertrekt 27/2 n. Maracaibo.
NEPTUNUS 20/2 van Tarragona naar Valencia.
NOTOS 20/2 van Charthagena naar Alicante.
PERSEUS vertrekt waarschijnlijk 23/2 van Kopenhagen.
PRINS FRED. HENDRIK 20/2 van West-Indië te New-
York.
RHEA 20/2 van Puerto Barrios te Havre vertrekt 31/2
nam. 10 uur naar Amsterdam.
STELLA 30/2 van Maracaibo te Havre vertrekt 21/2
's nachts 1 uur naar Amsterdam.
TELLUS 20/2 van Cadix naar Genua.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
BEEMSTERDIJK Rotterdam naar Philadelphia pass.
20/2 Prawlepoint.
MEISSONIER Pacific kust n. R'dam, 20/2 te Londen.
NIEUW-AMSTERDAM, Rott. naar New York 20/3 van
Southampton.
NOORDERDIJK 20/2 van Hamburg naar Bremen.
SPAARNDAM, Rotterdam naar New-Orleans 20/3
Havana.
HOLLAND—OOST-AZIé UJN
OUDERKERK (thuisr.) 21/2 van Shanghai.
ZOSMA 21/2 van Rotterdam naar Hamburg.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë LIJN
BOVENKERK (thuisr.) 20/2 van Oran.
EEMDIJK (thuisr.) pass. 20/2 Ouessant.
HENDONHALI (thuisr.) 21/2 te Suez.
IJSELKERK 20/2 van Britsch-Indië te Rotterdam.
JAVA—NEW YORK LIJN
BLITAR New York naar Java 21/2 van Suez.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
INDRAPOERA (uitr.) 21/2 6 uur te Suez.
INSULINDE (uitr.) pass. 21/2 Dover.
KOTA BAROE 21/2 van Hamburg naar Bremen.
MENADO (uitr.) pass. 21/2 Ouessant.
TAPANOELI 21/2 van Rotterdam naar Hamburg.
TERNATE 21/2 van Amsterdam te Hamburg.
TJERIMAI (thuisr.) pass. 20/2 nam. 2 uur Kaap del Ami
VLIELAND 31/2 van de Tyne te Batavia.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN
ALGORAB (thuisr.) 20/2 van Santos.
THUBAN (uitr.) 20/3 van Santos.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
BARENDRECHT 20/2 van Braila te Sevilla.
BATAVIER VIII 20/2 van Rotterdam te Bordeaux.
BATAVIER V 2112 v.m. 7 uur 20 van Rotterdam te Gra-
vesend.
BELLATRIX 30/3 Pernambuco gep. Buenos-Ayres «aar
Rotterdam.
CALANDPLEIN 20/2 van Narvik naar Rotterdam.
CHISTINE 12/2 van Fiume naar Stamboul.
DORDRECHT 20/2 van Constanza te Vlissingen.
HAULERWIJK 20/2 van Rotterdam te Swansea.
JOBSHAVEN 20/2 van Bombay naar Mormugao.
LEONORA 20/3 van Rotterdam te Namte*.
MIJDRECHT 20/3 van Algirs naar Batoum.
OOTMARSUM 20/3 van La Plata naar Trinidad.
STAD ZAANDAM 21/3 van de Tyne naar Rotte.
STAD ZALTBCMMEL 20/2 van Sunderland naar
sabon.
VECHT 20/2 Finisterre gep. Bona naar Rotterdam.
WIELDRECHT 20/2 van Philadelphia naar San Lc
du Rhone,