Buitenlandsch Nieuws
FEUILLETON
DE SGHAKDPAAL
i I
RADIO-OMROEP
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT - DONDERDAG 14 MAART 1929
BLADZIJDE 2
HET LONDENSCHE GEZANTSCHAP
HET AFTREDEN VAN KELLOGG
UIT ONZE OOST
Naar Sumatra's Westkust
Beschuldigd van geweld
plegingen
Weer een nieuwe brand
te Soekaboemi
Oemar Mangoes failliet?
KUNST EN KENNIS
Een experiment
öp kunstnijverheidsgebied
Na de débacle van Nobile's
Noordpool-expeditie
Het verzamelwerk
De Nederl. Gemeente
wapens"
LEGER EN VLOOT
Hr.Ms.„Willebrord Snellius"
LUCHTVERKEER
Het vliegkamp De Mok
Het verbod voor de Graf
Zeppelin om boven Egypte
te vliegen
RECHTSZAKEN
Zonderling kippenvoer
Zes honderd gulden boete
Brandstichting in zijn
eigen huis
MARKTNIEUWS
STOOMVAARTLIJNEN
DE EPIDEMIE BIJ HET FRANSCHE
BEZETTINGSLEGER.
Een bijzondere medewerker van het „Jour
nal des Débats", die naar Trier is gegaan
om zich op de hoogte te stellen van den
alarmeerenden toestand, waarin het Fran-
sche bezettingsleger aan den Rijn gedurende
de koudeperiode verkeerde, vertelt dat men
in medisch opzicht tegenover een ziekte
staat, weike een zeer speciaal karakter toont.
Het proces is van zeer langen duur, en tal
van slachtoffers zijn meer dan -drie weken
ziek geweest alvorens het noodlottig einde
kwam. De Duitschers spreken het gruwelijke
woord „longenpest" uit, doch dit is een ver
onderstelling, welke men maar niet zoo direct
Tril aanvaarden.
In verband met de komende interpellaties
in de Kamer is het van beteekenis te ver
melden, dat vrijwel alle bladen eensgezind
zijn in hun oordeel, dat het den soldaten ln
het Rijnland tijdens de zware koude aan
voldoende verzorging ontbroken heeft. Het
blijkt zelfs dammen troepen uit de Midi naar
het Rijnland heeft gezonden, die tegen de
weersgesteldheid daar niet bestand waren.
Inderdaad zijn de „méridionaux" het zwaarst
geteisterd.
Ook is gebleken, dat onder de bereden
troepen de meeste slachtoffers zijn gevallen.
Het roskammen der paarden geschiedde in
den regel buiten de stallen, zoodat de man
nen geruimen tijd aan de felle koude waren
blootgesteld. Later werd vergunning gegeven
het binnenshuis te doen. Bovendien is de
dienst bij de bereden troepen zwaarder, dus
hebben de mannen minder weerstandsver
mogen.
Intusschen verklaart de „Action Fran-
gaise" dat men waarlijk niet zoo ver behoeft
te zoeken om een onvoldoende verzorging
der soldaten te kunnen constateeren. In de
Krijksschool te Saint-Cyr hebben de jongens
bittere koude geleden. De slaapzalen waren
niet verwarmd, alles was bevroren, doch
omdat er gelukkigerwijs geen epidemie heeft
geheerscht, heeft niemand aandacht aan de
wantoestanden gewijd.
EEN NIEUWE VLOOTCONFERENTIE?
Een onderhoud tusschen Chamberlain
en Briand
De Parijsche correspondent van de „Daily
Tel." verneemt, dat Chamberlain en Briand
te Genève van gedachten hebben gewisseld
over de mogelijkheid van een nieuwe vloot-
conferentie, die na de Britsche verkiezingen
bijeen zou kunnen komen. Gibson, de Ame-
rikaansche deskundige op het gebied der
Chamberlain
ontwapening, die de vlootconferentie van
1927 presideerde, wordt binnenkort te Brus
sel, waar hij gezant is, terugverwacht en zal
dan de nieuwste inlichtingen kunnen geven
over Hoovers inzichten. Verwacht wordt, dat
onderhandsche besprekingen hierover in
April, tijdens de zitting der voorbereidende
ontwapeningscommissie van den Volken
bond, zullen plaatsvinden.
HET VERDRAG TUSSCHEN ZUID-AFRIKA
EN DUITSCHLAND
Een motie van afkeuring in den Senaat
In den Senaat van Zuid-Afrika heeft de
leider der oppositie een motie van afkeuring
ingediend tegen het handelsverdrag, gesloten
tusschen Duitschland en de Zuid-Afrikaan-
sche Unie.
Het verdrag werd door den Volksraad
aangenomen. Hertzog gaf te kennen, dat hij
niet voornemens was, het ook aan den Se
naat ter goedkeuring voor te leggen, daar hij
er daar geen meerderheid voor zou vinden.
In bepaalde kringen heerscht over Hertzog's
houding ontstemming.
LONDEN, 13 Maart (V.D.) De Zuidafri-
kaansche Senaat heeft volgens berichten uit
Kaapstad hedenmiddag een voorstel van se
nator Famcins, lid van de partij van gene
raal Smuts, met 20 tegen 15 stemmen aan
genomen. welk voorstel een afwijzing van het
Duitsch-Zuidafrikaansche handelsverdrag in
hield.
In goed Ingelichte kringen wordt gezegd,
dat Dawes op de nominatie staat voor den
post van Amerikaansch gezant te Londen.
DE MIDDAGZITTING DER DESKUN
DIGEN.
PARIJS, 13 Maart (V.D.) De middagzit-
ting der deskundigen duurde heden slechts
een half uur. Lord Revelstoke bracht mon
deling verslag uit over kapitaalbehoefte, ka
pitaalverstrekking en verhouding van de
centrale bank tot de andere circulatieban
ken.
ERNSTIG MIJNONGELUK IN HET
DONATZBEKKEN.
KOWNO, 13 Maart. (V.D. Naar uit Mos
kou gemeld wordt, Is eeist thans bekend ge
maakt, dat den 4den Maart bij een lifton-
geluk in een mijn in het Donatzbekken 2"
mijnwerkers om het leven zijn gekomen.
DRIE FAMILIELEDEN DOOR GAS
VERGIFTIGD.
WEENEN, 13 Maart (V.D.) Heden heeft
zich alhier een familiedrama afgespeeld.
Grootmoeder, moeder en kind zijn hierbij
door gasvergiftiging om het leven gekomen.
HUIS INGESTORT DOOR HET SMELTEN
VAN DE SNEEUW
BOEDAPEST, 13 Maart (V.D.) In Bala
ton Boglar is een klein huis ingestort, waar
bij 4 personen werden gedood en 2 ernstig
gewond. De oorzaak schijnt te zijn, dat de
grond geheel doorweekt was ten gevolge van
het vele smeltwater van de sneeuw, waar
door de fundamenten het begaven.
MOORD EN ZELFMOORD
FRANKFURT a. M., 13 Maart (V.D.) Op
het traject Iersbacli-Eppstein werd heden de
smid Liebich uit Lorsbach levenloos naast
de spoorrails aangetroffen. Naar de politie
verklaart heeft Liebich ln den afgeloopen
nacht eerst zijn vrouw vermoord en zich
daarop voor een trein geworpen. De mo
tieven voor deze daad zijn nog niet be
kend.
ZELFMOORD OP EEN STATION
DESSAU, 13 Maart. (V.D.) Gistermiddag
heeft zich in de toilet-afdeeling van het
station Dessau een zelfmoorddrama afge
speeld. De 60-jarige Dr. Bichholz, die met
den trein was aangekomen, heeft, nadat
hij in de wachtkamer verscheidene brieven
had geschreven, zich met een revolver vaix
het leven beroofd.
BELGIË'S KAMER RATIFICEERT HET
KELLOGG-PACT
BRUSSEL, 15 Maax-t. (V.D.) De Belgische
Kamer heeft heden met algemeene stem
men het Kellogg-pact geratificeerd. Vóór
de stemming gaf oud-minister Vandervelde
uiting aan zijn spijt, dat het pact geen
maatregelen kent tegen een staat, die in
strijd met het pact handelt.
EEN NEDERLAAG VAN CALLES7
LONDEN, 13 Maart Naar üll Washing
ton verluidt zou volgens berichten uit No
gales de eerste botsing van de bondstroepen
bij Carneros te Zuiöea van Torreon geëin
digd zijn met de nederlaag van 2 regimen
ten van de regeering, die door de cavallerie
der opstandelingen op de vlucht zouden
zijn gedreven. Ook zou bondsgeneraal Ca-
rena gevallen zijn.
DE DOOD IN DEN ROUWSTOET
DORTMUND, 13 Maart Hedenmiddag
is een motorrijder, die blijkbaar de macht
over zijn machine verloren had, in volle
vaart op een rouwstoet gereden. Eén der
rouipgangers kreeg een schedelbreuk en
was op slag dood. De motorrijder en zijn
passagier werden beiden ernstig gewond;
hetzelfde was met nog enkele lieden uit
den stoet het geval.
GROOTE HARINGVANGSTEN BIJ
SKAGEN
KOPENHAGEN, 13 Maart Reeds bij
het intreden van de vorst konden haring-
visschers rijke vangsten doen, doch deze
staan verre achter bij de opbrengst der
laatste dagen. In de wateren van Skagen
heeft een Zweedsche haringvloot op één dag
2'A mlllioen K.G. gevangen. Er moesten
drie extra treinen worden ingelegd, elk van
25 wagens, om deze enorme voorraden tè
kunnen vervoeren.
VOOR HET HUWELIJK VAN KROON
PRINS OLAF VAN NOORWEGEN
LONDEN, 13 Maart De Hertog en
Hertogin van York zullen morgen Londen
verlaten om in Noorwegen het huwelijk van
den kroonprins met prinses Martha van
Zweden bij te wonen, hetwelk Is vastgesteld
op 21 Maart. Naar verluidt, zal «de hertog
van York Prins Olaf's „best man" zijn.
AANSLAG OP KEMAL PACHA ONTDEKT.
KONSTANTINOPEL, 13 Maart. Volgens
een bericht ln èen Stamboelsch blad, zou
door vier personen een aanslag op Kemai
Pacha zijn voorbereid. De hoofdaanstichter
is een voornaam burger, Kadi Hanoen, die
reeds eenmaal wegens eenzelfde poging 'ge
vangen genomen is. Twee medeplichtige
Armeniërs zijn gearresteerd, terwijl de bei
de Turken naar het buitenland zijn ge
vlucht; één hunner zou echter weer in Roe
menië zijn aangehouden en naar Turkije
uitgeleverd.
EEN MENIN^ITISEPIDEMIE
Het stoomschip „President
Madison" in quarantaine
Aan boord van het stoomschip „President
Madison" is, zooals uit Seattle aan de „New
York Herald" gemeld wordt, een meningitis-
epidemie uitgebroken. Het stoomschip, dat
in totaal 336 personen aan boord had, moest
bij het aandoen van Diamond Head in
quarantaine gaan, daar twee Philippino's op\
de vaart onder verdachte omstandigheden
gestorven waren. Merkwaardig is, dat eerst
veetien dagen geleden een meningitisepide-
mie voorkwam aan boord van het in
dezelfde wateren varende stoomschip „Pre
sident Lincoln", waarvan twaalf opvarenden
het slachtoffer werden.
Kellogg, de aftredende minister van Bui-
tenlandsche Zaken, heeft gisteren officieel
afscheid genomen van de leden van het
diplomatieke corps en de staatsambtenaren,
alvorens naar Minnesota te vertrekken,
waar hij wederom de rechtspraktijk zal uit
oefenen. Zijn vertrek gaf aanleiding tot
veelvuldige bewijzen van leedwezen.
SCHIPBREUK
Duitsch vrachtschip op de
rotsen in tweeën gebroken
Het vrachtschip „Giesen", van den Nord-
deutschen Lloyd, -dat op weg was naar
Sjanghai, is op de rotsen nabij de Saddle-
eilanden gestrand en in tweeën gebroken.
Het stoomschip „Kiva", van de Pando
Scheepvaart Mij., dat op weg was naar
Hongkong, verleende hulp, redde d ie passa
giers eh het grootste deel der lx manning.
De overige opvarenden brachten zich op de
rots in veiligheid. Volgens de laatste berich
ten is de „Gieseh" totaal verloren.
Het Duitsche stoomschip „Gieren" ls van
de rotsen in diep water gegleden, ls gezon
ken en dus verloren. Er blijft nog een sleep
boot op de plaats des onheils, doch men ge
looft dat er geen (verdere) slachtoffers
zijn.
Aneta seint uit Batavia:
De regeeringscommissie voor de bestuurs-
hervorming heeft het voornemen morgen
naar Sumatra's Westkust en Tapanoeli te
vertrekken voor het houden van de eerste
besprekingen over de bestuurshervormtng
met ambtenaren, hoofden en belangstellende
particulieren.
Aneta seint uit Soerabaja:
De Justitie stelt een ernstig onderzoek ln
naar aanleiding van tal van ernstige feiten,
die aan het licht gekomen zijn omtrent de
gedragingen van den geneesheer W. J. M.
B. te Kediri, die belast is met de opleiding
van inlandsche meisjes tot verpleegster. Dr.
B. heeft zich blijkens de resultaten van het
onderzoek schuldig gemaakt aan de schan
delijkste geweldplegingen.
Aneta seint uit Soekaboemi: Dinsdag
heeft te Soekaboemi een ernstige brand
gewoed. Reeds op 26 Februari en 2 Maart j.l.
werden ernstige pogingen tot brandstichting
gedaan, die echter tijdig ontdekt werden. De
totale schade aan magazijngoederen bedraagt
53.000 en aan onroerende goederen 25000.
Er hadden geen persoonlijke ongelukken
plaats.
Aneta verneemt uit Batavia, dat het fall,
lissement ls aangevraagd van Oemar Man
goes, Arabisch handelaar en kapitein der
Arabieren te B&tavia.
De Eerste Steenwijksche Kunst-aardewerk
fabriek (E.S.K.A.F.) te Huizen onder leiding
van den heer P. van Stam, heeft aan den
architect J. H. de Groot, te Amsterdam, op
gedragen zijn ideeën op het gebied der kunst
nijverheid aan alle arbeiders te onderwijzen,
waardóór de mogelijkheid ontstaat, dat de
arbeiders zelfstandig ontwerpen maken en
uitwerken.
In verband hiermede hebben wij ons tot
den heer De Groot gewend, die, zooals men
weet, geen onbekende is op het gebied van
architectuur en kunstnijverheid. De heer De
Groot heeft zijn theorieën in verschillende
boekjes uiteengezet. Hij was docent aan de
School voor Hoogere Bouwkunst ln de Am-
sterdamsche Academie van Beeldende Kun
sten en heeft invloed gehad op vele bekende
bouwmeesters, zooals Berlage, De Bazel en
anderen.
Toen hij ons op zijn atelier op de Prin
sengracht te Amsterdam ontving, was onze
eerste vraag: „Op welke wijze denkt U Uw
theorie in toepassnig te brengen? De arbei
ders zullen o.i. zelf kunstenaars moeten zijn,
willen zij Uw Ideeën uitvoeren en zelfs voor
werpen scheppen, die voldoen aan ons ge
voel van schoonheid".
„Volstrekt niet," aldus de heer De Groot.
„Over smaak valt niet te redetwisten, maar
schoonheid is onderworpen aan zekere wetten
van lijn en vorm en ruimte. Indien de arbei
der eenmaal deze wetten kent, zal hij ln
staat zijn, Iets schoons tot stand te brengen."
„Dus U wilt hun aesthetica onderwijzen?"
„Er is slechts één ding, dat zij behoeven
te leeren en waaraan zij moeten vasthouden
als aan den fundamenteelen vorm, waarop
alle schoonheid gebaseerd is: d.i. de cirkel
of ellips. Ik zal beginnen met hun eenvoudig
te leeren teekenen met den cirkel als grond
slag. Daar kunnen zij alles van maken: een
theekopje, een trekpot, een doos, deuren,
ramen, enz."
„Wat wilt U met Uw theorieën bereiken?"
„Mijn bedoeling ls, de arbeiders in staat
te stellen hun eigen ontwerpen te maken.
Tot nu toe zijn de arbeiders niets anders
dan uitvoerders van ontwerpen van anderen.
Door het ontwerpen en de uitvoering in één
hand te geven, zal ongetwijfeld een meer
economische werkmethode ontstaan, welke
ook uit artistiek oogpunt het fabrikaat ten
goede zal komen. Tevens zal er meer variatie
ln de verschillende voorwerpsvormen worden
aangebracht.
De heer De Groot lichtte zijn ideeën toe
met tallooze teekeningen en ontwerpen; zijn
experiment is het eferste, dat hier te lande
wordt uitgevoerd. In kunstnljverheidskringen
ziet men met belangstelling uit naar de
resultaten.
De redding van den generaal.
Naar Wolff uit Berlijn seint, hebben de
leider der „Krassin"-expeditie, prof. Samoi-
lowitsj, en de vlieger Tsjoechnowsky, op uit-
noodiging van het gezelschap der vrienden
van het Nieuwe Rusland en het Duitsch-
Russische Gezelschap voor Kuituur en Tech
niek een voordracht in de Stadhalle te Ber
lijn gehouden, waarin zij de ontzettende
moeilijkheden schilderden van Nobile's red
ding, ondernomen in opdracht der Russische
regeering.
Tsjoechnowsky schetste zijn ervaringen bij
de verkenningsvliegtochten naar de ver
strooide groepen onder de ongunstigste weers
gesteldheden. Prof. Samoilowitsj deed nog
mededeelingen betreffende de hulpvaardig
heid van de deelnemers aan de Krassin-
expeditie bij het herstel van het Duitsche
s.s. „Mante Cervantes". Lichtbeelden verdui
delijkten de voordracht.
Wie belang stelt in. de geschiedenis van
ons land en deze geschiedenis, één harer
tijdperken of feiten bestudeert, vindt in de
heraldiek een schat van emblemen, waarin
de historie als het ware is vastgelegd en die
een rijke bron vijn studie-materiaal vormen.
Als voorbeeld noemen wij de oude typisch-
Nederlandsche wapenfiguur, den leeuw, die
behalve in het rijkswapen en de meeste on
zer Provincie-wapens, ook in een zeer groot
aantal stede-wapens voorkomt.
„Het was de leeuw uit Juda's stam,
Die in den Briel zijn intrek nam."
Aldus het tweeregelig versje, doelend op
de inneming van Den Briel door de Water
geuzen en op den statenleeuw, dien zij o.m.
op hun vlaggen voerden.
Daar het gebrek aan kennis en belangstel
ling voor de heraldiek bij het Nederland-
sche volk voornamelijk zijn oorzaax vindt in
het gemis aan goede populaire werken op dit
gebied, beloot de Koffie Hag Maatschappij
te Amsterdam, de bestaande gegevens op dit
gebied te verzamelen en door middel var)
haar producten distributie binnen het bereik
van het publiek te brengen. Aldus ontstond
het verzamelwerk „De Nederlandsche Ge
meentewapens".
Samengesteld naar authentieke gegevens,
geteekend en beschreven door den heer S. G.
v. d Laars, bevat dit verzamelwerk thans
totaal 1026 wagens der Nederlandsche Pro
vincies en Gemeenten en van onze over-
zeesche gewesten. Door vermelding zoo mo
gelijk van geschiedkundige uitvoering en de
heraldisch juiste weergave, voldoet deze ver
zameling volkomen aan het beoogde doel.
Hi". Ms. opnemingsvaartuig „Willibrord
Snellius" bevond zich Maandagavond tien
uur ln het Engelsch kanaal bij Portland.
Het vliegkamp De Mok wordt 18 Maart we
der in dienst gesteld. Als commandant treedt
op luitenant ter zee le klas C. C. F. Jager.
Chef van den technischen dienst is officier
M. S. D. J. Lugtenburg.
Thans een ander geluid
Men seint ons uit Berlijn:
De „Lokal Anzeiger" meldt uit Cairo, dat
de Egyptische minister van buitenlandsche
zaken ln antwoord op de scherpe aanvallen
in de Egyptische pers naar aanleiding van de
eventueele weigering om het luchtschip „Graf
Zeppelin" boven Egypte toe te laten, de vol
gende verklaring heeft afgelegd:
„Het recht om vergunning te verleenen
voor den toegang tot Egypte aan civiele vlieg
tuigen en daarmee overeenkomende lucht
vaartuigen berust uitsluitend bij de Egyp
tische regeering. Het is den Egyptischen mi
nister van buitenlandsche zaken niet bekend,
dat er eenlgerlei overeenkomst of verorde
ning bestaat, welke de Engelsche regeering
het recht van medezeggenschap in deze kwes
tie geeft."
Toen men den minister wees op de discus
sies in het Engelsche lagerhuis, waarbij de
Britsche onderstaatssecretaris voor buiten
landsche zaken wel aanspraak op dat recht
had gemaakt, verklaarde de minister, dat
deze verklaring. Indien zij inderdaad is afge
legd, ten onrechte ls gedaan. De zaak staat
ook volkenrechtelijk zoo, dat Egypte alleen op
verzoek om toegang te beslissen heeft en dit
ook in gunstigen zin zal doen, wanneer
Duitschland het verzoek doet. Hij voegde
daaraan toe, dat het hem genoegen zou
doen, de „Graf Zeppelin" boven Cairo te
zien.
De rechtbank te Amsterdam heeft den
landbouwer uit Nederhorst den Berg, bij
wien voorwerpen, geschikt voor alcoholbe
reiding, in beslag genomen werden, welke
voorwerpen hij echter volgens zijn zeggen
niet bezigde om gedistilleerd te stoken, maar
om kippenvoer te koken, schuldig verklaard
aan het onbevoegd voorhanden hebben van
een distilleertoestel, terwijl hij wist, dat het
bestemd is om tot ontduiking van den accijns
te worden gebruikt, en veroordeeld tot twee
weken gevangenisstraf.
Gisteren is de 63-jarige J. K. te Abcoude,
tegen wien het O. M. bij de Utrechtsche
Rechtbank terzake ontduiking van de In-
komsten- en de Vermogensbelasting een boete
had geëischt van 2000, subs, acht maanden
hechtenis, veroordeeld tot 600 boete.
De Maastrichtsche rechtbank heeft be
handeld de zaak tegen een^46-jarigen bak
ker te Geulle, thans gedetineerd, ter zake
van brandstichting in zijn eigen woning ln
den nacht van 6 op 7 Jan.
Als deskundige trad op de heer van Waeg-
henlng, die constateerde petroleum ln het
bed te hebben gevonden.
Het OM. eischte tegen verdachte vier Jaar
gevangenisstraf.
AMSTERDAM, 13 Maart. Aardappelen. (Bericht van
den makel. Jac. Knoop). Zeeuwsche bonten f 4—4-25* »d.
Blauwen f 44.25, id. Bravo's f 34» id. BI. Eigenheimers
f 3—3.50 id. Roodstar f2.75—?' idem Eigenheimers f2.50
—3, Blauwe poters f 2-75—3/ idem Bonte poters f 2.75—3/
IJpolder Eigenheimers f 2.50—2.75» id. Bravo s f 3—3.50,
idem Blauwe Eigenheimers f 3—3-25/ idem Bevelanders
f 2.50—2.75, Noordhollandsche Eigenheimers f 2.50—2.75
Anna Paulowna Zand f 2.50—4-5o. Hillegommer Zand-
aardappelen f 2.50—4.50 ?cr 100 KS- Drentsche Eigen
heimers f 3.50 per Hl. Winter Malta f n 12 per 100 Kg.
Flakkeesche Eigenheimers f 2.50—3, Spuische Eigenhei
mers f 2.50—3, Friesche Borgers f 2.75—3 per Hl.
's-HERTOGENBOSCH, 13 Maart. Vee. Aanvoer 1150
stuks hoornvee, 840 biggen, 1x3 zeugen, 58 schapen en
lammeren, 48 kalveren, kalfkoeien f 200—340, kalfvaarzen
f 190290, magere ossen en koeien f 125—190, vette ossen
en koeien ie kw. 51 ct., 2e kw. 45 ct. per pond pinken
f105—155. Zeugen f95—150, biggen f 2.25—2.50 per
week schapen f 2540, lammeren f 2030.
Handel in vet vee ie soort goed prijshoudend, mindere
soorten lager kalfvee flauw, met lagere prijzen jong fok-
vee prijshoudend schapen, zeugen en biggen met veel
handel, goed prijshoudend.
GRONINGEN, ia Maart. Eieren. Markt lager. Prijs
groothandel f 67 per 100 stuks. Kleinhandel f 1.60 per
20 stuks.
VISSCHERIJ
IJMUIDEN, 12 Maart. Heden waren aan den Rijks-
vischafslag 24 stoomtrawlers, 3 loggers. De prijzen waren
als volgttarbot f 1.60x.io, tongen f 1.150.85 per kg
griet f 6034, gr. schol f 2818.50, md. schol f 3523,
zetschol f 45o, ld. schol f 3522, f 2210.50, scharren
f 17.50—8.50 per 50 kg roggen f 37—17 P«r hoop vleet
f 3.802.67 p. stuk pieterman en poon f x69, gr. schel-
visch f 60—47, md. schelvisch f 5037, k. md. schelvisch
f 30—22, kl. schelvisch f 23—18, f 17—10 p. 50 kg kabel
jauw f 3928 per 125 kg gr. gullen f 17*50XX, kl. gullen
ïf 1613, wijting f xa5-6o per 50 kg.
IJMUIDEN, 12 Maart. Heden kwamen van de treil-
visscherij hier binnen de stroomtreilers: IJM. 203 (Derika
XVI) met f 1617 IJM. 7 (Maria R. Ommering) met
f 4332 IJM. 327 (Victoria) met 1704 IJM. 184 (Plutos)
met f 2100 IJM. 6 (Polarus) met f 2531 IJM. 45 (Per
seus) met f 2794 IJM. 134 (Lewitti) met f 2686 IJM. 94
(Peter D) met f 3384 IJM. 58 (Groningen) met f x8n
IJM. 19 (Patria) met f i8tq IJM. 26 (Witte Zee) met
f 2566 IJM. 118 (Beatrice) met f 2117 i IJM. 39 (Schoorl)
met f 8901 IJM. 93 (Voorwaarts) met f 2876 IJM. 75
VRIJDAG 15 MAART
HILVERSUM 1071 M. 12.152.00 Concerl doof
het A.V.R.O.-Trio 2.453.00 Gramofoonmuziek
3.004.00 Cursus Maak het zelf 1 4.004-3°
Huisvrouwenhalfuurtje 5.005.30 Gramofoonmuziek
5.306.00 Radiopraatje 6.007.15 Concert
door het A.V.R.O.-Trio 7.15—7.45 Schippersles -**
8.0010.000 Concert. Stafmuziek v. h. 5de Regt. Inf'
o.l.v. J. R. v. d. Glas 9.00—9.30 Pianoconcert door
René Regnard 10.00 Persber. 10.X5 Aansl. v. d.
Grooten Schouwburg te Utrecht. Concert. Omroep*
orkest o.l.v. Nico Treep. H. Cals, sopraan. Chr. de Vos,
tenor. P. Pul, bariton.
HUIZEN 336.3 M. Na 6 uur 1852 M. 11.30-x2.00
K.R.O. Godsdienstig halfuurtje 12.151.15 Concert.
K.R.O.-Trio 1.152.00 K.R.O. Gramofoonmuziek
3.004.00 K.R.O. Vrouwenuurtje 4.005.00 N.C.R*
V. Gramofoonmuziek 5.006.30 N.C.R.V. Voor
avondconcert (alt-mezzo en orgel) 6.457.00 K.R.O.
Causerie in verband met rustkuren in Roomsch Katho
lieke Rusthuizen.
DAVENTRY 1562 M. 10.35 Kerkdienst 11.05
Vitamine-recepten 11.20 Gramofoonmuziek 12.20
Sonaten voor cello et*piano 12.50 Orgelconcert 1.20
Orkestconcert 2.20—2.45 Beeld-uitz. 3.15 f 'uziek
3.20 Lezing Corsica 3.40 Muziek 3*45 Le:„.ng
4.00 Muziek 4.50 Orkestconcert 5.35 Kinder
uurtje 6.20 Lezing 6.35 Nieuwsb. 6.50 Muziek
7.05 Mazurka's van Chopin 7.20 Muziekcritiek
7.35 Muziek 7.45 Lezing The ancient Mar: er
8.05 Maria Sandra, Intern, liedjes 8.20 10de M.B.C.
symphonieconcert i.d. Oueens Hall Londen. iJ.B.C.
symphonieconcert en K. Goodson, piano (9.20 Ni< uwsb.)
10.20 Nieuwsb. xo.25 Causerie 10.40 Pianocon
cert door C. Dixon 10.55—xx.20 Gedichtenvocrlezing
11.2012.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS" 1744 M. 12.50—2.10
Orkestconcert 4.055.05 Orkestconcert 7.05
7.50 Gramofoonmuziek 8.50 Symphonieconcert. Hf.
Tenenbaum, viool.
LANGENBtRG 462 M. 9.35 cn 11.30 Gramofoonmu
ziek 12.25 —1.50 Orkestconcert 5*055.50 Wagner-
concert. Werag-orkest 7.208.15 Concert. Klein
Werag-orkest 8.20 Werken van Hans Ebert. L.
Leonard, sopraan. H. v. Helden, bas. Köhler-Hedler-
kwartet. Daarna tot xx.20 dansmuziek.
ZEESEN 1649 M. xi.203.50 Lezingen 3.504-50
Orkest-concert 4»507»05 Lezingen.
HAMBURG 395 M. 10.20—ix.20 Gramophocnplaten
12.40 Muziekuitzending voor scholen 5.20 Orkest
concert 7.30 Koor- en Orkest concert 9.05 Platt-
deutsche Stunde 10.35 Dansmuziek.
BRUSSEL 511.9 M. 5»2o Orkestconcert 6.50
Viool-recital door Mme Mathijs 7.20 Gramophoon-
platen 8.35 Orkestconcert. Werken van Puccini.
(En Avant) met f 4485 IJM. 20 (Olga) met f 3020 IJM
67 (Orion) met f 1512 IJM. 170 (Jeanne) met f 2308 IJM.
180 (Holland) IV met f 581 IJM. 15 (Cornelus) met f 3038
IJM. 323 (Walvisch) met f 2361 IJM. 29 (Zeeleeuw) met
f 2393 J IJM. 89 (Irene) met f 1563 en de loggers KW. 38
(Bertha) met f 1285 KW. 56 (Henk), met f 309 en Kw.
138 (Wilhelmina II) met f 1047 aan besomming.
IJMUIDEN, 12 Maart. Een groot aantal stoomtreilers
en loggers kwam Maandag van de Noordzeevisscherij met
hunne ladingen alhier aan den afslag. De 1 Duitsche en 32
plaatselijke stoomtreilers besomden te zamen f94*595 voof
de aangevoerde visch, terwijl voor 26 loggers voor f 34.106
aan treilvisch werd aangevoerd. De schepen maakten vrij
wel goede besommingen de hoogste was die van den
stoomtreiler IJM. 44 (Plejaden) met f 7999» Van de beug-
visscherij arriveerden twee stoombeugers (uit Vlaardingen)
welke voor slechts f 605 aan beugvisch aanvoerden. De
totaalomzet bedroeg dien dag aldus niet minder dan de
10m van f 129.205.
STOOMVAART-MIJ. NEDERLAND
SALABANGKA (thuisr.) 9/3 te Belawan.
KON. HOLL. LLOYD
AMSTELLAND 13/3 v. B.'Ayres te Amst.
KON. NED. STOOMB.-MAATSCHAPPIJ
AGAMEMNON 12/3 v. Havre n. Amst.
AJAX 12/3 v* Gibraltar n. Oran.
AMSTERDAM (uitr.) 12/3 v. Valparaiso n. St. Antonio
BRION 11/3 v. Cristobal n. Curasao.
CLIO, Algiers n. Amst., pass. 12/3 Lydd.
EOS 12/3 v. Triest n. Fiume.
FAUNA 12/3 v. Alexandrië te Syra.
ILOS 12/3 v. Messina n. Palermo.
MEROPE 12/3 v. Alicante n. Barcelona.
NOTOS 12/3 v. Cadix n. Huelva.
POLLUX 12/3 v. Varna n. Constanza.
PR. FRED. HENDRIK 11/3 v. Curasao n. P. Cabelh
SATURNUS xa/3 v. Cephalonia b. Patras.
THESEUS, Asmt. n. Kopenhagen, pass. 13/3 Skagwt.
ULYSSES ia/3 c. Curacao n. P. Cabello.
CLIO 13/3 v. Carina te Amst.
KON. PAKETV.-MAATSCHAPPIJ
NIEUW-ZEELAND 9/3 v. Batavia n. Singapore.
TASMAN 1.1/3 v. Sydney te Melbourne.
VAN SPILBERGEN 11/3 v. Batavia te Melbourne.
MELISKERK (thuier.) 13/3 v. Antw. n. Rott.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN
DINTELDIJK 13/3 v. Seattle te Portland.
LEERDAM, N. Orleans n. Rott. pass. 13/3 Ouessaiv
LOCHMONAR, v. Rott. n. Portland (Ore) 9/3 v. Cristori.
HOLLAND—BRITSCH-INDIE-LIJN
KOUDEKERK (thuisr.) 12/3 v. Port Said.
RIDDERKFRK Aiitr.I t»'3 Kurrachee.
ViSENDJJK (uitr.) 13:3. Rangoon.
JAVA—CHINA—JAPAN-LIJM
TJIMANOEK 9/3 v. Chinwangtao n. Dairen.
JAVA—NEW YORK-LIJN
BLITAR, New York n. Java. 10/3 v. Belawan.
BLITAR 13/3 v. New York te Batavia.
BOSCHDIJK, Java n. New York, 11/3 te Singapore.
CITY OF BEDFORD, v. Batavia n. New York, 10/3 v
Belawan.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
BUITENZORG (thuisr.) 13/3 v. Padang.
MEDAN (thuisr.) pass. 12/3 Sagres.
PATRIA 13 '3 v. Batavia te Rott.
SIBAJAK (uitr.) 12/2 V. Tanger.
TOMBORA 13/3 v. Batavia n. Rott.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA-LIJN
ALCYONE (uitr.) 12/3 te Montevideo.
ALWAKI 12/3 V. Hamb. te Antw.
STOOMVAART-MIJ. OCEAAN
DEMODOCUS 9/3 v. Kobe n. Amst.
POLYDORUS 13/3 v. Batavia te Amsterd.
TEUCER, Batavia n. Amst., pass. 13/3 Perim.
EMZETCO LIJN
JONGE ANTHONY 12/3 v. Valencia n. Rott.
JONGE MARIA 11/3 v. Cadix te Algiers.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
ADELAAR 11/3 te Lond., uitgekl. n. Antw.
ANNA ELISABETH 11/3 te Lond. uitgekl. n. Antw.
AFIENA u/3 v. Nieuwpoort te Londen.
ARY SCHEFFER 10/3 v. Rott. te Havre.
BATAVIER II 13/3 v.m. 9 u. 25 te Gravesend.
BERK xa/3 v. Oden n. Calcutta.
DOSINA 11/3 v. Cuxhaven n. Rouaan.
DRIEBERGEN 11/3 v. St. Vincent Bahia Blanca n. Antw.
FRIESLAND, sleepb., met een bak, 12/3 v. Las Palm/
n. Rott.
JENNI 11/3 te Lond. uitgekl. n. Antw.
MAASBRUG 12/3 V. Rott. te Portland.
NAALDWIJK 12/3 v. Newcastle te Bordeaux.
NOORDKAAP 11/3 te Lond. uitgekl. n. Antw.
NOORDWIJK 13/3 v. Grangemouth te Rouaan.
PALLAS 11/3 te Lond. uitgekl. n. Brussel.
RUURLO 12/3 Madera gep., Concepcion n. Dieppe.
SCHIELAND 12/3 v. Rouaan n. Blyth.
VREDENBURG xa/3 St. Thomas, Vancouver n. Falmouth
v. o.
YILDUM 12/3 250 mill Z. v. Scilly, B. Ayres n. Cork.
IJSSELDIJK 12/3 v. Jucaro te Londen.
ZAANDIJK 11/3 Kaap Trio, v. Rosario n. Lond.
ZEEHOND, Nooitgedacht, 11/3 v. Londen n. Kiel.
37
Wat zou er van Ijem geworden, als zij
andere plichten op zich nam? Het pijnlijk
vertrokken gezichtje, de kreupele gestalte
herinnerde haar steeds hare vroegere nala
tigheid. Kaar besluit was genomen, nog voor
zij 's avonds den kleine ter ruste had ge
bracht, nog vóór hij door haar liefdekus in
slaap gewiegd de oogen sloot. Dokter Der-
fenthal troostte zich spoediger dan den
eersten keer. reeds na eenige maanden zond
hij Marie een verlovingskaart.
Voor Marie zou dit echter een onaange-
namen nasleep hebben. Algemeen wist men,
dat de dokter veel werk van haar had ge
maakt en men kon zich niet verklaren, vond
het zelfs Onnatuurlijk, dat zij hem een
blauwtje had laten loopen. Welke reden kon
zü daarvoor hebben? Wat was dat toch voor
een wonderlijke geschiedenis met dien von
deling?
De menschen zijn dikwijls onuitputtelijk In
gissingen.
XVIII
Dietrich had intusschen niet het geringste
vermoeden, wat hem eigenlijk van Marle
gescheiden had.
Zijn streng rechtvaardigheidsgevoel had
geëischt, dat hij, terstond nadat hij de zijnen
in veiligheid wist, aan de autoriteiten in zijp
vaderland een wenk gaf, die tot ontdekking
der misdadigers leidde. Zijn eigen levensgeluk
had, zoo meende hij, schipbreuk geleden,
want enkel aan dit ongelukkig voorval weet
hij het koele antwoord van Marie. Hij her
haalde slechts bij zichzelf, dat zij volkomen
gelijk had, dat zij niet anders had kunnen
handelen en toch had de hoop hem Iets
anders toegefluisterd, toen hij zich den plicht
oplegde den bewusttn brief te schrijven, die
aen zijn verhouding tot Marie een einde
maakte.
In den grond van zijn hart had hij op
tyiar grootmoedigheid gerekend, en metend
.et den maatstaf zijner eigen liefde, half
en half verwacht, dat zij zich niet van hem
zou afwenden. Hij had gehoopt, ten minste
een woord van troost te vernemen; de betui
ging, dat ook zij es- onder leed, zou zijn smart
verzacht hebben. .De brief van den pastoor
was vriendelijk en deelnemend geweest, doch
zonder een enkel wipord of groet van Marie.
Zijn trots leed zeer daardoor.
Wat echter ook in hem omging, hij veroor
loofde zich niet een enkele aanklacht tegen
zijn vroegere geliefde,. De smet, die op zijn
naam rustte, scheen vhem alles te verklaren.
Dietrich had overigens geen klagen, 't Ging
hem bijzonder goed in den vreemde, zijn po
sitie was schitterend. Van het begin af aan
had hij een niet onaardig sommetje kunnen
overleggen, de omstandigheden waren zoo
gunstig, dat hij binnenkort zelfstandig zou
kunnen optreden, zoo niet de dood zijns va
ders hem opnieuw in moeilijkheden had ge
bracht.
Zijn moeder en zusjes waren nu totaal zon
der middelen; het landgoed, dat zij bewoon
den, was zwaar belast en moest verkocht
worden.. Eerst had Dietrich plan zijn moeder
en zusjes bij zich te laten komen, daar hij
veronderstelde dat het vaderland niet veel
aantrekkingskracht voor hen had. Mevrouw
Wilhelm had echter na den dood van haar
man geheel andere begrippen gekregen.
Hoezeer ze in haar hart de misdaad van
haar man verfoeide, dacht zij nu toch enkel
aan de gevolgen, die de ontdekking er van
na zich gesleept had. Dietrich maakte zij
verantwoordelijk voor al het onheil dat haar
had getroffen Zij scheen het vertrouwen in
hem geheel te hebben verloren. Hare brieven
aan Dietrich waren vol klachten over het
verlies van haar echtgenoot, over haar eigen
treurlgen toestand en over het verdwijnen
van haar zoon Willy, en dringend verzocht
zij hem telken male nasporingen te dóen om
te weten te komen, waar haar Heveling zich
ophield. Nooit sprak zij met een enkel woord
over het leed dat Dietrich getroffen had.
Die verandering ln de gevoelens zijner
moeder verdroeg Dietrich met geduld en toe
gevendheid. doch heb kon niet anders, of hij
moest zich hoe langer hoe meer van het va
derland vervreemd gevoelen.
Ofschoon er jaren waren voorbijgegaan
had hij niet het minste verlangen, zij het ook
voor korten tijd, naar zijn geboorteland terug
te keeren Integendeel, de enkele gedachte
daaraan verdroot hem reeds. Van zijn broer
had hij niets naders vernomen; de Amerl-
kaansche bankier had hem alleen meege
deeld, dat de bij hem gedeponeerde som in
termijnen was weggehaald. Geen woord van
dank had Dietrich ontvangen, doch men
had hem ook niet meer lastig gevallen om
geld. Naar tijding verlangde hij trouwens ook
niet, het liefste had hij de herinhering aan
zijn broer geheel verbannen.
Maar het geheugen ls nooit trouwer, dan
wanneer het een bittere herinnering te be
waren heeft Ofschoon Dietrich verre van
zijn vaderland zich in geheel vreemde stre
ken ophield, steeds zag hij in zijn verbeel
ding het bewuste plekje met den ouden paal,
dat hem vertelde van alles wat hij daar had
beleefd Hij waande het koud, onverschillig
gezicht zijns broeders te zien, hij meendé het
lachen van het meisje te hooren en de over
moedige woorden, waarmede Willy ln tegen
stelling met Districh's ernstige levensopvat
ting op zijn geluk pochte.
Hadden zij misschien gelijk gehad?
Intusschen ondervond het jeugdige echt
paar juist op dit tijdstip, dat het geluk op
deze wereld niet duurzaam ls.
In een der afgelegen voorsteden der groote
Amerikaansche hoofdstad stroomde op ze
keren feestavond het publiek in grooten ge
tale naar een gebouw, waarin zoo nu en dan
openbare vermakelijkheden werden gegeven.
Er was een soirée musïcale aangekondigd
en daar de inwoners van het stadje voor het
meerendeel Duitschers waren, had men er bij
zonder de aandacht op gevestigd, dat er
Duitsche muziek ten gehoore zou worden ge
bracht.
Op de sierlijke reclamebiljetfen stond wel
ls waar slechts een enkele waldhoornblazer
en diens vrouw vermeld, die Duitsche liede
ren zouden voordragen; doch de waldhoorn,
die de Duitschers aan vaderlandsche bergen
en wouden herinnerde, had steeds een groote
aantrekkingskracht. De hoornist scheen
trouwens vroeger geen onverdienstelijk mu
zikant te zijn geweest, het voorspel begon
ten minste bevredigend.
Weldra bleek het echter, dat de arme man
zijn krachten overschat had. Reeds na het
eerste stuk moest hij zich een vrij lange
pauze vergunnen en toen hij daarna weer
wilde beginnen werd hij daarin door een he
vige hoestbui verhinderd. De benauwde lucht
in het opgepropt lokaal deed hem naar adem
snakken en men zag, dat iedere poging ver-
geefsche moeite was Het publiek, vooral een
zoodanig, als daar bijeen was, is zelden ge
duldig in een dergelijk geval.
„Als de vent niet spelen kan, waarom klopt
bij ons dan 't geld uit den zak? Wij zijn niet
gekomen cm ons voor den gek té laten hou
den."
Voor men evenwel tijd had zijne veront
waardiging op andere wijze lucht te geven,
nam de vrouw van den hoornist het Instru
ment ter hand en overstemde door een
schetterende fanfare alle gebrom en gemop
per van het publiek. Zij gaf daarna eenige
vroolijke wijsjes ten beste en verving haar
echtgenoot op uitstekende wijze.
Ofschoon haar spel den toets der kritiek
niet doorstaan kén, zoo had het toch Iets
origineels dat haar veel bijval verwierf. De
bijzonderheid, dat een vrouw den waldhoorn
bespeelde, verhoogde het succes. Hare ver
schijning droeg er ook toe bij aller oogen
tot zich te trekken, hoewel hare schoonheid
veel geleden had, meer dan haar ouderdom
rechtvaardigde.
Zorgen en zware arbeid hadden diepe
rimpels ln dit gelaat gegroefd en de ge
bruinde huidskleur bewees, dat zij menig
maal wind en weder getrotseerd had.
Doch het gitzwarte haar en de donkere
oogen hadden een eigenaardige bekoorlijk
heid, terwijl het niet te ontkennen viel dat
zij bij hare geringe middelen zich met
smaak had weten te kleeden. Terwijl zil
speelde, trachtte haar man aan het open
venster een weinig op zijn verhaal te ko
men. Toen de laatste toon wegstierf, kwam
er een eigenaardige uitdrukking op zijn ge
zicht
,,'t Was beter geweest, dat ik nooit htJ dien
vervloekten afgodspaal was gekomen," mom
pelde hij bij zichzelf.
(Wordt vervolgd)
