Buitenlandscn Nieuws
FEUILLETON
DE SCHAKDPAAL
HOE GROOT ZIJN DE REPARATIE-
EN OORLOGSLASTEN VAN
DUITSCHLAND
RADIO-OMROEP
fWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VRIJDAG 15 MAART 1929
BLADZIJDE 2
r
HET FRANSCHE VLOOTBOUWPROGRAM
WEER EEN GEHEIM DOCUMENT
VERKEER EN POSTERIJEN
De vrijwillige verkeers
politie in Noord-Holland
Telegrammen voor Mexico
MARKTNIEUWS
VISSCHERIJ
STOOMVAARTLIJNEN
De Times in Londen heelt dezer dagen
een berekening gepubliceerd, volgens welke
Duitschland slechts 20 tot 25 pet. van zijn
geheele budget voor reparatie-doeleinden ge
bruikt en om de oorlogslasten af te betalen.
Deze bewering wekt in Berlijn hevige tegen
spraak. Men zegt, dat de bewering en reke
ning van de Times onjuist is en op een
dwaalspoor leidt. Tegelijk wordt er van offi
cieuze zijde een tegen-opstelling gepubli
ceerd, die door berekeningen wil bewijzen,
dat Duitschland bijna 62 pet. van het Rijks
huishouden vor deze lasten moet gebruiken.
In de officieele opgaven zijn de volgenae
feiten opmerkelijk:
Tegenover de oorlogslasten van die sta
ten, welke den oorlog gewonnen hebben,
staan in de eerste plaats de aanmerkelijke
inkomsten uit het Dawes-plan, terwijl
Duitschland geenerlei substituut voor zijn
oorlogslasten, pensioens-verplichtingen, en2,
van een derde zijde heeft te verwachten.
De Rijksschulden, die eigenlijk parallel loo-
pen met de interne en externe oorlogs
schulden van de voormalige Entente-mo-
gendheden, zijn alleen verminderd door oe
vernietiging en afschrijving van kapitaal,
vat door de inflatie was veroorzaakt. Het
p-ootste gedeelte dezer schuld Is dus niet
lormaal door betaling verdwenen, maar
ioor vernietiging der bronnen van den rijk
lom, waaruit de opbrengst voor een noi~
nale delging had moeten vloeien.
De rekening zelf wordt een primitieve
tegenoverstelling van de totale som der
Rijksbegrooting tegen de reparatie-annuïteit
genoemd. Voor deze verplichting, die inder
daad 25 pet. van het Duitsche staatshuis-
houden uitmaakt, is er bij de vreemde sta
ten geen parallel. Deze verplichting staat
buiten het begrip oorlogslasten, zooals cte
schuldeischende mogendheden die opvatten,
en gaat ver boven al deze verplichtingen
uit. Vergelijkt men de Duitsche lasten uit
den oorlog met die van andere landen, dan
moet men voor Duitschland, behalve deze
reparatie-lasten, ook alle posten aanteeke-
nen, die met de oorlogslasten van de andere
staten overeenstemmen. Deze bestaan uit:
Oorlogs-pensioenen 1410 millioen, vergoedin
gen aan hen, die door likwidatie schade
hebben geleden 90 millioen, andere interne
oorlogslasten 130 millioen, lasten voor inter
ne schulden 475 millioen: totaal dus 210S
millioen Mark. Van de reparatie-schuld zelr
loopt er in het tegenwoordig rekenjaar 154U
millioen Mark over het staatshuishouden,
terwijl de overige S60 millioen uit de op»
brengst van de spoorweg- en industrie-
obligaties worden gedekt.
Daar voor 1928-1929 het geheele huishou
den van Duitschland 9736 millioen Mans
bedraagt, waarvUn echter de doorloopenöe
overmakingen aan de gemeenten moeten
worden afgerekend, blijft er dus een zuiver
Rijks-huishouden van weinig boven 8000
millioen Mark. Rekent men hierbij de bij
zondere belastingen, die in den vorm van
spoorweg- en industrie-obligaties, alleen
voor reparatie-doeleinden worden geheven,
dan wordt bovengenoemde som op ten naas
tenbij 9000 mllioen Mark verhoogd. Hlei-
tegenover staat de totale oorlogslast van
2105 plus 2500 millioen, dus totaal 4605 mil
lioen Mark.
Van den kant der uitgaven gezien, be
dragen de Duitsche oorlogslasten, bij toepas
sing van een sleutel, dien men in Berlijn
als rechtvaardig aanziet, en die voor zoo
ver het mogelijk is in een evenwijdige
lijn is gebracht met de budgets van de
schuld-eischende staten meer dan 50 pet.
van het geheele Rijks-huishouden. Dit cijfer
wordt nog ongunstiger als men ook den
kant der inkomsten beschouwt en bedenkt,
door de Duitsche bevolking zelf moet woir-
Trekt men, behalve de overmakingen aan
de gemeenten ook die aan de landen van
het Rijkshuishouden af, dan wordt dit op
6528 millioen Mark gereduceerd, plus de be-1
lastingen voor den dienst van de spoor
weg- en industrie-obligaties ten behoeve
van de reparaties, op 7488 millioen Mark. In
dit geval bedraagt de oorlogslast met 4605
millioen Mark bijna 62 percent' van het zui
vere Rijks-huishouden.
BELGIë'S MINISTER VAN BUITENLAND-
SCHE ZAKEN OVER OORLOGSLASTEN
EN RIJNLANDONTRLTMING.
BRUSSEL, 14 Maart. (V.D.) Bij de be
grooting van het ministerie van buitenlana-
sche zaken wees minister Hymans, dat 15e]
gië met betrekking tot cfe herstellingen geen
enkele beperking zich kan laten welgeval
len. Over de ontruiming van het Rijnland
vinden momenteel geen onderhandelingen
plaats. Tusschen Frankrijk en Duitschland
moet men een toenaderingspolitiek volgen,
die spoedig tot resultaten kan leiden; deze
politiek beslaat ook zonder de inmenging
van België. België is steeds het middelpunt
tusschen twee groo'ë mogendheden geweest
en moet dit ook blijven.
BRUSSEL, 14 Maart. (V.D.) De Brouckére
verklaarde in den Belgischen senaat bij ae
discussies over de reparaties, dat de beta
lingen der reparaties in overeenstemming
waren met de wet, doch dat België zich
gemodereerd moest toonen en voor 8116»
maatregelen van geweld, die onvruchtbaar
zijn, behoorde te vermijden. Men nu;t vot
alles pogen om het ops ellen van astrono
mische getallen te verhinderen. De Ruhr-
bazeützing heeft slechte resultaten gehad^
Misschien is het beter af te zien van de
Rijnlandbezettingen, vrijmoedig vreedzame
betrekkingen met Duitschland in het leven
te roepen. De bezetting van het Rijnland is
moreel en militair ineffectief en scheidt
Duitschland af. De kwestie der inlossing
van de Belgische marken vordering op
Duitschland is onbestrijdbaar. Hij betreur
de dat België op dit punt' niet door de
geallieerden werd ondersteund. Ten slotte
gaf de Brouckére uiting aan zijn gering ver
trouwen in een „Ausglelchsbank".
DE STERFGEVALLEN BIJ HET
RIJNLEGER
De inspecteur van den militairen genees
kundigen dienst, het Kamerlid dr. Péchin
van de fractie-Marin, aan wien was opge
dragen een onderzoek in te stellen naar den
gezondheidstoestand bij het bezettingsleger
in het Rijnland en het lid der legerccmmis-
sie kolonel Picot (linksrepublikein) hebben
in de legercommissie der Kamer rapport
uitgebracht over de resultaten van hun on
derzoek.
Er bleek uit, dat sedirt het "ltreden der
vorstperiode bij de Fransche bezettingstroe
pen 273 sterfgevallen waren voorgekomen, die
echter voor een deel aan de ook onder de
burgelijke bevolking heev.vhsnde griep moes
ten worden toegeschrsven. Zoowel dr. Pé
chin als kolonel Picot legden er den nadruk
op. dat van hogerhand alle vereischte maat
regelen genomen waren cn dat ook de be
velhebber van het bezettingsleger generaal
Guillaumat den geneeskundigen dienst volko
men dekte. De militaire autoriteiten Konden
niet verantwoordelijk worden gesteld voor de
sterfgevallen.
Ook in de legercommissie van den Sohaat
lieten senatoren, die aan het onderzoek deel
namen, zich in dezen geest uit dat er geen
schuld aanwezig was van de zijde der mili
taire en geneeskundige autoriteiten.
ONMIDDELLIJK BEHANDELING DER
WETSONTWERPEN INZAKE DE
CONGREGATIES
De Fransche Kamer, haar vertrouwen uit
sprekend in de regeering met 323 tegen 254
De directeur-generaal Sloan en Wilhelm Opel
De verkoop der Opelfabrieken aan de
General-Motors-Company
stemmen, besloot tot het onmidedllijk in
behandeling nemen der wetsontwerpen in
zake de congregaties.
DE GROOTTE VAN HET KAPITAAL
DER CENTRALE BANK.
PARIJS, 14 Maart. Ofschoon de commis-
sie-Revelstoke nog geen vastomlijnd voorstel
heeft overgelegd omtrent de hoogte van het
kapitaal der nieuwe centrale bank, meent
de New-York Herald te weten, dat dit ka
pitaal de honderd millioen dollar nauwe
lijks overschrijden zal. Dit sal volgens het
blad de bezwaren van sommigen, dat de
nieuwe bank de bestaande "nant'iee'o in
stellingen in macht zal overtreffen, uit den
weg kunnen ruimen.
ZWAKKE POSITIE VAN PAINLEVE
Gistermorgen heeft de Minister van Oor
log, Patnlevé, maarschalk Pétain ontvangen
die met een staf doktoren een onderzoek
heeft ingesteld naar de hygiënische toestan
den in het Rijnlandlegev: Vervolgens ont
ving Painlevé den opperbevelhebber van dit
leger, generaal Guilleaumat. Naar in goed
ingelichte kringen verluidt, is Painlevé aan
sprakelijk voor de voorwaarden, waaronder
de recruteering van het Rijnleger geschiedt;
ook generaal Gulleaumat is van deze meening
De Officier van gezondheid Savornin be
klaagt zich over het feit, dat door de talrijke
verloven der artsen en verplegers de gezond
heidsdienst, toen de griepepidemie uitbrak,
niet voldoende kon functionneeren. Hoewel
men natuurijk den afloop der interpellaties
niet kan voorspellen, gelooft men toch niet,
dat zij tot den val der regeering zullen lei
den. Wel houdt men het voor mogelijk, dat
Painlevé zich niet langer zal kunnen hand'
haven.
Painlevé
PAINLEVE RECHTVAARDIGT ZICH
De minister van oorlog, Painlevé, heeft
Donderdagmiddag rapport uitgebracht over
de griepepidemie in het Rijnleger, zooals
die op grond van het onderzoek van maar
schalk Pétain Is.
Volgens dit onderzoek zijn er in October
1928 9 sterfgevallen geweest, in November 8,
in December 18, in Januari 1929 40, In Fe
bruari 67, in Maart 56. Nergens heeft het
ontbroken aan de noodige geneesmiddelen
en ook de sanitaire dienst heeft niets te
wenschen overgelaten. Het hoogste com
mando heeft de noodige maatregelen geno
men. Intusschen zijn bij het onderzoek ook
individueele fouten aan het licht gekomen,
waarvoor hij zich voorbehoudt de noodige
maatregelen te nemen.
Donderdagmiddag is de senaat bijeengeko
men ter bespreking van het wetsontwerp tot
het geven van een opdracht voor de een
heden, als voorzien in het tweede gedeelte
van het vlootbouwprogramma. Volgens dit
ontwerp zullen voor den 30 Juni 1929 de
volgende eenheden aangebouwd worden;
een kruiser van 10.160 ton, 6 torpedojagers,
6 duikbooten, eerste klasse, 1 duikbootmij-
nenlegger en dire kleine kruisers, met een
gezamenlijke tonnage van 38.500 ton.
Namens de vlootcommissie bracht senator
Lemery rapport uit over het wetsontwerp.
Hij noemde het Fransche vlootbouwprogram
gematigd, doch deze gematigdheid is veel
bestreden. Sedert het begin van het jaar zijn
twee nieuwe belangrijke feiten gebeurd. In
het Noorden het in gebruik nemen van een
Duitschen pantserkruiser van 10.000 ton en
in de Middellandsche Zee het aannemen
van een Italiaansch vlootbouwprogramma,
dat 2 pantserkruisers van 20.000 ton en 2
kleine kruisers van 5200 ton bevat. De
Duitsche pantserkruiser beteekent een revo
lutie In den marinebouw door zijn lichten
romp en zijn speciale motoren. Dat geeft
Frankrijk de verplichting pantserkruisers te
bouwen, die tegen den Duitschen zijn opge
wassen. De rapporteur richtte tot den mi
nister van Marine bovendien de vraag of
men geen maatregelen moest nemen voor
den bouw van een tweeden kruiser van
10.000 ton om Italië te toonen dat Frankrijk
niet zijn superioriteit in lichte oorlogssche
pen wil verliezen.
Het wetsontwerp werd aangenomen met
212 tegen 48 stemmen.
MAARSCHALK FOCH
De toestand van maarschalk Foch Is nog
steeds stationnair, gelijk de doctoren verkla
ren, die gisteravond om 10 uur consult ge
houden hebben over den zieke. Dr. Daveniè-
res verklaarde, dat de temperatuur van den
patiënt heden 37.7 bedroeg, terwijl hij een
polsslag had van 96.
BRIDGEMAN OVER ENGELANDS
VLOOTPOLITIEK.
LONDEN, 14 Maart. (V.D.) Tijdens de de
batten over de marinebegrooting betoogde
Bridgeman, hoofd der admiraliteit, in het
Lagerhuis, dat het budget over het afgeloc-
pen jaar een afname vertoont van ruim 1400
duizend pond. Vergeleken met den stand in
1914 is er op het eerste gezicht cen iocname
van ruim 4 millioen pond, doch dit wordt
ruimschoots gecompenseerd door 51/, mil
lioen, aan niet'-effectieve lasten. Zoo be
zien, wijst het budget van dit jaar een aan
zienlijke daling aan. Voor den oorlog kostte
de marine 20,5 pet', van de totale uitgaven,
thans 6,9 pet.
In het volgend jaar zullen drie nieuwe
kruisers worden gebouwd gedeeltelijk ter
vervanging van die kruisers, welke spoedig
versleten zullen zijn. Het' schijnt met de
belangen van sommigen te strooken, ver
volgde Bridgeman, er op te wijzen, dat dit
land niet zijn aandeel in de ontwapening
ter zee vervult. Dit is echter volstrekt on
juist: op dit punt hebben wij zelfs meer
gedaan dan eenig ander land.
De premier heeft reeds gezegd, dat wij
ons niet in een wedloop met Amerika zul
len begeven op het gebied van den aanbouw
van schepen. Wij hebben zoowel in Washing
ton als in Genève ons bereid gettoond, elk
voorstel tot ontwapening in overweging te
nemen, In aanmerking genomen, dat En
geland het eenige land is, dat voor den aan
voer van voedsel en grondstoffen op een
vrije passage is aangewezen, kan ik verkla
ren, dat wij meer dan onze best hebben ge
daan. Er wordt den laatsten tijd veel ge
sproken over den genoemden wedijveT met
de Vereenigde Staten, doch deze praatjes
worden geenszins door de gevolgde politiek
gerechtvaardigd.
INSTEMMING DER ITALIAANSCHE PERS
MET DE LATERAANVERDRAGEN.
ROME, 14 Maart De publicatie der
verdragen tusschen Vaticaan en Quirinaal,
speciaal die welke bekend zijn onder den
naam van Lateraan-verdragen, wordt in de
pers alhier met vreugde begroet, te meer
daar men de publicatie eerst veel later ver
wachtte. In het bijzonder wordt de nioti-
veering van Mussolini besproken. Wanneer
Mussolini verkaart, dat de oplossing der Ro-
meinsche kwestie de stevige positie der fas
cistische regeering bewijst, daar deze vraag
tot nu toe als onoplosbaar werd beschouwd,
dan heeft hij inderdaad gelijk.
DE VATIKAANSCHE STAAT
Geen lid van den Volkenbond
Mussolini heeft heden het rapport gepu
bliceerd; Inzake de overeenkomst tusschen de
Itallaansche regeering en het Vatikaan, dat
op 20 April a.s. aan de Kamer ter goedkeu
ring zal worden voorgelegd.
Een der belangrijkste punten van dit rap
port houdt in, dat de Vatikaansche staat
geen verzoek zal indienen, om te worden toe
gelaten, als lid van den Volkenbond. Het rap
port bevat verder een uiteenzetting omtrent
de neutraliteit van het Vatikaan, terwijl
Mussolini een uiteenzetting geeft van de fi-
nancieele regeling met het Vatikaan.
Uit het rapport blijkt verder, dat het ver
drag vergezeld gaat van vier bijlagen'. De
eerste bijlage bevat de beschrijving van den
Vatikaanschen staat, de tweede een overzicht
van de bezittingen van het Vatikaan, de be
palingen omtrent exterritorialiteit, belasting
heffing, enz. De derde bijlage bevat de bepa
lingen omtrent de vrijstelling van belasting
tegenover Italië, van de pauselijke bezittin
gen, terwijl de vierde bijlage de financieele
overeenkomst tusschen het Vatikaan en Italië
bevat.
Onder het opschrift „Geheime Poolsche
documenten" deelt de „Rote Fahne" mede,
in staat te zijn een geheim rapport van den
Franschen generaal Lerond, omtrent het
Poolsche leger te publiceeren, ten deele ge
baseerd op eigen waarnemingen en ten deele
op die van de Fransche officieren, die in 1928
de Poolsche manoeuvres hebben bijgewoond.
Generaal Lerond oefent scherpe crltlek
op de slagvaardigheid van het Poolsche
leger en zegt In het hoofdstuk „algemeene
opmerkingen" o.a. dit: Het Poolsche leger
is in zijn tegenwoordigen toestand niet in
staat in een oorlog tegen troepen van de
kracht der Russische of van de Duitsche
rijksweer zijn man te staan, ofschoon laatst
genoemde in aantal zijn mindere is. Elke
offensieve beweging, welke het Poolsche
leger op Russisch gebied zal ondernemen, zou
met een catastrofe kunnen eindigen.
overgave gedwongen. Paraguay heeft on
middellijk bij de Braziliaansche regeering
geprotesteerd en terstond ontruiming van
het door de Braziliaansche troepen bezette
gebied verlangd.
DE SCHIPBREUK VAN DE „GIESSEN"
Redding van de lading onmogelijk
Het bergingsvaartuig „Saucy" meïdt draad
loos dat het stoomschip „Giesssn" voor en
achter onder water ligt er. dat redding van
de lading onmogeiijk is.
De „Saucy" deert draadloos mede, dat zij
de bemanning van de „Glossen" aan boord
heeft genomen en haar naar Sjanghai brengt.
De Vrijwillige Verkeerspolitie in Noord-
Holland, die op de buitenwegen der ver
schillende gemeenten het geheele jaar door
controle uitoefent ten opzichte van de na
leving van de regels voor den weg en be
treffende verdere verkeersvoorschriften,
ondervond ook in het afgeloopen jaar de
sympathie der overheid en de voortdurende
belangstelling der automobielbezitters.
Gingen in 1928 enkele leden voor de ver-
eeniging verloren, niet minder dan 31 wer
kende en 4 belangstellende leden traden tot
de vereeniging toe, zoodat op 1 Januari
1929 de vereeniging een ledental telde van
223, te verdeelen in 158 werkende en 55 be
langstellende leden.
In totaal bedroeg het aantal controle-
ritten In 1928: 305, zijnde 31 ritten meer
dan in 1927.
Tijdens die ritten werden 514 overtredin
gen geconstateerd, waarvan proces-verbaal
werd opgemaakt, terwijl in 225 gevallen
van niet-ernstigen aard met het geven van
een waarschuwing werd volstaan.
De werkende leden, die de bevoegdheid
hebben rapporten in te dienen betreffende
overtredingen, die door getuigen-verhoor tot
klaarheid worden gebracht, zonden 17 rap
porten in.
De zaken, onderzocht door de Rijkspolitie,
gaven aanleiding tot het maken van 8
processen-verbaal en het geven van 9 waar
schuwingen.
Over het algemeen krijgt .men den indruk,
dat in het naleven van de regels voor den
weg wel eenige verbetering te bespeuren is.
Niet minder dan 352 rijwielbestuurders wer
den geverbaliseerd en 137 gewaarschuwd.
OUD-PRESIDENT OP STAANDEN VOET
GEFUSILLEERD
NEW-YORK, 14 Maart Hedenmiddag
laat werd in Mexico City de vroegere presi
dent Euladia Gutierrez gefusilleerd, nadat
hij tegelijk met andere opstandelingen in
Coahuila gevangen genomen was.
GRENSINCIDENT BRAZILIë EN
PARAGUAY
LONDEN, 14 Maart Naar uit Asuncion
in Paraguay gemeld wordt, hebben Brazili
aansche troepen de grensposten van Para
guay in Isla Margareta aangevallen en tot
De directeur-generaal der posterijen en
telegrafie maakt bekend, zulks in aanslui
ting op het medegedeelde in de „Staatscou
rant" van 8 en 9 Maart 1929, dat de tele
grafische verbinding met alle kantoren in
Mexico behalve met Mexico-City, Vera
cruz de Vera-Cruz en Tamplco de Tmau-
llpas verbroken zijn, terwijl telegrammen
voor Mexioo-City bovendien aan onbepaalde
vertraging onderhevig zijn,
AMSTERDAM, 14 Maart/Aardappelen. (Bericht van
den makel. Jac. Knoop). Zceuwsche bonten f44.25, id.
blauwen f4 4-25» id. bravo's f 3-—4, id. bl. eigenheimers
1 3—3.50, id. eigenheimers f 2.50—2.75, id. blauwe poters
f 2.75—3, id.bonte poters f 2.75—3, ÏJpolder bravo's f3
—3.50, idem blauwe eigenheimers f 3—3.25, Bevelan
ders f 2.50-^2.7$, Noordholl. eigenheimers f 2.502.75,
Anna Paulowna zand f 2.50—4.50, Hillegommer ssnd-
aardappelen f 2.50—4.50 per Hl. winter Malta f n—12
per 100 Kg. Flakkeescbe eigenheimers f 2.753, Spuische
eigenheimers f 2.753, Friesche borgers f 2.753 per Hl.
ROERMOND, 13 Maart. Pluimvee. Aanvoer 2300 stuks
Jonge hanen 8296 ct., oude hennen 8088 ct. per Kg,
Handel in begin traag, later beter.
GOUDA, 14 Maart. Kaas. Ter markt waren 84 partijen
Prijzen: rijksmerk ie soort f 53—56, ae soort £49-^-52.
Handel matig.
HOORN, 14 Maart. Kaas. Aangevoerd 15 stapels fa
brieksbaas f 47.50, 1 st. boerenkaas f 47, 1 stuks fabrieks-
commissie f 52. Totaal 23.439 Kg. Handel goed.
BARNEVELD, 14 Maart. EierenAanvoer 700.000 st.
Prijzen witte f 7—7.50, bruine f 7.25—8, Handel kalm.
HALFWEG, 13 Maart. Eierenveiling. Aanvoer 13.500
st., kippen- f 6.90—7.90, eenden- f 7. Handel vlug.
JJMUIDEN, 13 Maart. In de week van 5 tot en met 11
Maart werd door 3 Duitsche- en 90 IVederlandsche stoom-
treilers, a sleepboottreilers, 1 zeil- cn 4s motorloggers,
alsmede 47 motorkustvaartuieen tezamen 737.309 Kg. treil-
visch ter waarde van f318.967 aangevoerd. Van de beus-
visscherij arriveerden in dit tijdvak 9 stoombeugers, welke
3331 Kg. beugvisch met een opbrengst van f2258 aan
voerden. Haring kwam deze week niet aan den afslag. De
125 van elders aangevoerde consignatie-zendingen brachten
f 6509 op. De totaalomzet der aangevoerde visch bedroeg
deze verslagweek f 327-734 tegen f 371.641 in de daaraan
voorafgaande week.
De stoomtreiler IJM. 44 (Plejaden) keerde van een
Noordzeereis met een bijzonder .mooie lading visch, waar
voor niet minder dan f9800 besomd werd, in de haven
alhier terug.
IJMUIDEN, 13 Maart. Van de treilvisscherij kwamen
hier binnen de stoomtreilers IJM. 49° (Gortedijk) met
f 2747 i IJM. 149 (Victor) met f 2305 IJM. 13 (Christina
Catharina) met f 5103 IJM. 82 (Aneta) met f 3803 IJM.
131 (Louisa) met f 2469 IJM. 78 (Beka) met f 2033 IJM.
J04 (Mascotte) met f 1871 IJM. 57 (Friesland) met f 2854;
IJM. 197 (Zaanstroom) IV) met f4646 IJM. 35 (Magpie)
met f 1835 IJM. 16 (Bergen) met 4001 IJM. 33 (Jhr.
Herman van den Brandeler) met f 1485 IJM. 161 (Elie
Chebeviere) met f2963; IJM. 12 (Johanna) met f2261
'K 65 (Vier Gebroeders) met f 1039 en de loggers Sch
399 (Guus) met f 1073 Sch. 48 (Jacob den Duik) met
f 1358 Sch. 159 (Martina) met f 903 Sch. 77 (Albatros)
Zr,l V7-' '6l <Katwi'k> UI) mét f H49 KW.Y44
(Wilhelmma V) met f214; KW. 134 (Zeezwaluw) met
f U99; KW. 121 (Zeemeeuw) met f910; KW. 110 (Gijs-
bert Karei van Hogendorp) met f 811 KW. 112 (Vertrou
wen) met f 1386 KW. 116 (Johan Reindert) met f278
K.W. 97 (Van der Duyn van Maasdam) met f 1216 KW.
22 (Orion) met f 389 KW. 178 (Vier Gebroeders) met
i 1064 aan besomming.
ZATERDAG 16 MAART
HILVERSUM, 1071 M. 12.152.00 Concert door het
A.V.R.O.-Trio. 2.004.00 Aansl. v. h. Theater
Tuschinsky te A'dam. Orkest o. 1. v. Max Tak. 4.00—
4.30 en 4.305.00 Itaüaansche lessen. 5,005.30
en 5.30£.00 Fransche lessen. 6.00—6.45 Concert
door het A.V.R.O.-Trio. 6.457.15 en 7.157.45
Duitsche lessen.
HUIZEN, 336,3 M. Na 6 uur 1852 M. Uitsl. K.R.O.-uitx.
11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje. 12.151**5
Concert. K.R.O.-Trio. 3.004.15 Kinderuurtje.
5.306.30 Gramofoonmuziek. 6.306.40 Spr.
M. K. Gerisch Westfalen. 6.406.50 Gramofoon
muziek. 6.507.00 Kath. berichten. 7.007.30
Engelsche les. 7.308.00 Kniples. 8.008.20
Spr. Dr. J. Haest C. M. St. Vincentius. 8.20 Concprt.
Symphonie-orkest v. d. Incassobank. Mevr. Both
Haas, sopraan. g.30 Nieuwsber.
DAVENTRY. 1562 M. 10.35 Kerkdienst. 11.05
11.20 Kniples. 1.202.20 Carlton Hotel Or *~.t.
2.202.45 Beeld-uitz. 2.55 ^Rugbywedstrijd Schot
landEngeland. 4.50 Balladenconcert raan»
bariton, viool). 5.35 Kinderuurtje. 6.20 Mu. ie
6.35 Nieuwsb. 7.00 Muziek. 7.05 Mazurk V van
Chopin. 7.20 Omroeppraatje. 7.35 Sportpra tju»
7.50 Variété Darewski's band en variété-artist r,
9-20 Nieuwsb. 9.35 Lezing Angling and ant v
9.50 Nieuwsb. 9.55 Klassiek concert. Ha n> miy-
Eight. Orkest. 10.5512.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1744 M. 12.5n--a.IO
Dansmuziek. Vatel-jazz. 4.055.05 Dansmu' ie 1.
7.057.50 Gramofoonmuziek. 8.30 ConcertMile.
Lafosse, zangeres. 9.20 Dansmuziek, Band Mario
Cazes.
LANGENBERG, 462 M. 9.35 en 11.30 Gran.ofoon-
muziek. 12.25z»5o Orkestconcert. 5.055.50
Orkestconcert. 7.20 Vroolijke avond. Orkest, jazzband
en solisten. Daarna tot 12.50 Danmuziek.
ZEESEN, 1649 M. 11.203.50 Lezingen. 3.50—
4.50 Orkest-concert. 4.507.05 Lezingen. 7.2o
Orkest-concert. 8.20 Trio-concert. 8.50 Liederen
van Hugo Wolf. Agnes SchulzLichterfeld (alt). Daarna
tot 11.50 Dansmuziek.
HAMBURG, 391.6 M. 10.2011.20 Gramafoon-
platen. 3.50 Concert voor fluit en piano. 4.50
Orkest-concert. 7-20 Orkest- en koorèoncert. Decla
matie. 8.20 Lichte muziek. 10.15xx.40 Orkest
concert.
BRUSSEL, 511,9 M. 5.20 Dansmuziek. 7.05 Piano
recital. 8.35 Orkest-concert.
STOOMVAART MIJ NEDERLAND
KARIMATA (uitr.) 13/3 van Genua.
PRINS DER NEDERLANDEN (uitr.) 13/3 te Sout
hampton.
KON. NED. STOOMB. MAATSCHAPPIJ
ACHILLES, Valencia na?r Rotterdam, pass. 14/3 Dun-
geness
BERENICE 13./3 van Ceuta te Genua.
EOS van Triest te Fiume.
ERATO 13/3 van Oporto naar Vigo.
ETHIOPIAN Ia/3 van Cartagena te Jucaro.
FAUNA 1
3/3 van Syra naar Cavalla,
HEBE 13/3 van Algiers naar Malta.
HERCULES (thuisr.) gesign. 13/3 op 1000 m. W. van
Land's End.
MEROPE 13/3 van Alicante te Bareel.
NOTOS 13/3 van Huelva naar Lissah.
PENWORTH 13/3 van Valencia naar Amsterdam.
POLLUX 13/3 van Varna te Constanza.
STRABO 13/3 van A'dam te Passages.
VENUS 13/3 van Samos naar Poiraeus.
ASTREA 12/3 van Wcst-Indië te New Vork.
LUNA 11/3 van West-Indië te New York.
KON. HOLL. LLOYD
ORANIA (uitr.) pass. 13/3 Fernando Norontoa.
HOLLAND—AFRIKA LIJN
JAGERSFONTEIN 13/3 van Hamburg naar A'dam.
KLIPFONTEIN (thuisr.) pass. 13/3 Ouessant.
SPRINGFONTEIN (uitr.) 13/3 van Mosselbaai naar P.
Elizabeth.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
GROOTENDIJK, Pacificküst naar R'dam 13/3 te Los
Angeles.
LEERDAM,. New Orleans naar Rotterdam pass. 14/7
Noord-Hinder.
MAASDAM 14/3 van Rotterdam naar New Orleans.
HOLLAND—BRITSCH:INDI« LIJN
HOOGKERK (ujtr.) 13/3 te Port Said.
SCHIEKERK (thuisr.) 13/3 van Port Said.
FJAVA PACIFICLIJN
BINTANG, Java naar San Francisco, xa/3 van Manila,
ROTTERDAMSCHE LLOYD
DJEMBER (uitr.) pass. *3/3 nam» 2 uur Pantallatig,
GÖROfïTALO (thuisr.) pass. 14/3 Point de Galle.
KEDOE (thuisr.) pass. 1^/3 Finisterre.
KQTA RADJA 14/2 van Rotterdam naar Hamburg,'
MARKEN (thuisr.) 13/3 van Port Soedan.
MED AN (thuisr.) pass. 13/3 Finisterre,.
TABANAN (uitr.) 14/3 te Sabang.
TOSARI (thuisr.)-i4/3 van Colombo.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN
ALGORAB (thuisr.) pass. 13I3 Finisterre.
EMZETCO LIJN
JONGE JOHANNA 14van Rotterdam naar Algiers.
KFT Ihkl JWDSwiE SCHEPEN
BATAVIER IV 14,3 v.m. 8 uur 58 van Rotterdam te Gra-
vesend.
BEVERWIJK 13/3 van Oran naar Huelva.
HAGNO 13/3 van St. Lucia, Port-Arthur n. B. Ayres.
HAULERWIJK 14/3 Fernando Noronha gep. Swansea
naar Rosario.
HELENA 12/3 van St. Vincent naar Key West v.o.
KATWIJK 13/3 van Gent naar Caep.
KRALINGEN 13/3 van Rouaan te Barry Roads.
MAASHAVEN 13/3 van Salta Coballo naar Rotterdam.
MAGDALENA 13/3 Madera, Newcastle naar B, Ayres"
MIRACH 13/3 van Newcastle naar B. Ayres Roads v.o.
ROSSTJM 13/3 van Port Gentri n. Christiansand.
STAD VLAARDINGEN 13/3 van Antwerpen n. Narvik.
STAD ZAANDAM 13/3 van Bordeaux te Bilbao.
THEANO 13/3 van Dublin te Belfast.
WAALHAVEN 13/3 Ouessant gep., Bremen naar Buenos
Ayres.
13/3 van Narvik naar Rotterdam.
X„J~LDRECHT 13/3 van San Louis du Rhöne n. Arzen.
wTiucTTii? Madera gep., Cardiff naar Rosario,
1?/3 van Conccpcion te Manchester.
RSWIJK 13/3 vaa Bordeaux naar Cardiff.
YILDUM 14/3 van Buenos Ayres te Cork.
AMSTERDAM,
Nienwendljk 225-229
UTRECHT,
Oude Gracht 151
3
Nadat zijne vrouw het program had afge-
ceeld en tot dank voor den levendigen, bij-
al, dien men haar geschonken had nog een
oaar extra-nummers had toegegeven, ging
•ij het geld halen dat men bijeengezameld
lad en zonder zich verder om haar man te
ickommoren. begaf zij zich naar een afgele
gen hoekje der zaal. Eerst toen de laatste
oehoorder was heengegaan, keek zij knor-
ig naar haar man om en vroeg of hij van
lan was bij haar te komen Hij was wel wat
■ngefrischt. doch zijn houding en gang loon-
'eti aan, dat hij oververmoeid was. Tnen n;>
naderbij kwam, stond de vrouw op, terwijl z«
iet instrument rustig liet ligfgen.
„Je kunt ook wat dragen," bromde zjj, „ik
hoef niet altijd alles alleen te doen.
't Schijnt, dat je tegenwoordig niet meer
Mazen kunt, ik moet altijd voor je de kastan
jes uit het vuur halen, 't Zou wat moois zijn,
als ik het eens niet kon. Bij al het andere
werk moet ik het l'ouwe nog overnemen, Je
bent toch niets nut meer", voegde zjj er
hardvochtig bij.
«Neen, het gaat ook niet meer," gaf hij
ten antwoord, terwijl hij zich bukte om het
instrument op te nemen, wat een nieuwe
hoestbui ten gevolge had.
Daarna verlieten zjj de zaal en klommen
eenige trappen hooger, totdat zij een klein
armoedig kamertje, dat hun op 't oogenblik
tot verbljjf strekte, bereikt hadden. Een alles
behalve zindelijk bed, een tafel en een bank,
maakten het geheele meubilair uit.
De man wierp zich dadelijk op het bed
neer, niet in staat om te blijven staan. De
vrouw schudde de opbrengst van den avond
co de tafel uit, zonder zich er verder om te
Vommeren. Zij ging op de bank zitten met
c i ellebogen op tafel en het hoofd in de han-
t sa, hare donkere oogen staarden somber
v ier zich uit.
„Er is vanavond nogal aardig wat bin
nengekomen," zei de man na een poosje met
n tte stem. „Hoeveel zal het zoo wat zjin?"
Dat kun je tellen," was haar snibbig
a' woord. „Een koets waarvan je vroeger
gf^proken hebt. kan er niet op overschieten,
dat kan ik wel zeggen," zei ze spottend.
„En voor zulk een bedelaarsleven moesten
li de zee oversteken! Bij die oude toover-
hel:s, de molenaarster had ik het zelfs nog
betïf, daar wist men ten minste 's morgens
waar men 's avonds zijn hoofd kon neerleg
gen, wat wij hier. zoo lang als wij hier heb
ben rondgetrokken nooit geweten hebben.
Alles v/at je gezegd hebt, is zoo valseh ge
weest als het geld dat je ginds maakte",
voegde zij er bij met leedvermaak alles op
halend wat hem kon hinderen.
Hij scheen Intusschen te zeer vermoeid om
zelfs op deze uitdagende woorden een heftig
antwoord te geven.
„Zoo lang ik het goed had, heb ik het je
aan niets laten ontbreken" hernam.hj), „In
't begin dacht je, dat er geen opkomen aan
was. 't Was mijn schuld niet, dat je gezang
niet zoo In den smaak viel als lk gedacht
had, evenmin als ik er iets aan doen kan,
dat de koorts mijn krachten ondermijnt. Ik
had je trouwens aangeraden ginds bjj het
kind te bljjven."
„Spreek niet van het kind!" gilde de
vrouw, terwijl zjj met den voet op den grond
stampte. „Ik heb je al honderdmaal gezegd,
Je zou erove r zwijgen, jij, die je eigen
kind hebt weggeworpen."
„Had je het liever hier in ellende zien
omkomen? Hij heeft zeker wel betere ouders
gevonden dan jij en ik voor hem zijn konden,
dat heb ik reeds honderdmaal herhaald.
Ik had nog liever, dat de jongen dood ging
dan dat hij ons navolgde. Nu zal er mis
schien nog wat van terecht komen. God
geve, dat ik niets ergers op mijn geweten
had, dan dat ik den jongen ginds achter
liet. Toen het ons goed ging, heb je je niet
veel van het lot van je kind aangetrokken."
De vrouw scheen nauwelijks naar hem
te luisteren. Zij hield haar schort voor de
oogen en begon te weenen. Dé man wendde
zijn gelaat naar den muur en hield het voor
raadzaam te zwijgen.
Zulke twisten tusschen het echtpaar waren
niets nieuws en ontstonden zelfs bij de ge
ringste aanleiding.
Op deze wijze gaf Jenka meestal uiting
aan haar kwade luim. Hoeveel er ook op
haar man was aan te merken voor haar
was hij steeds toegevend geweest. Misschien
kwam 't door het bewustzijn dat hij tegenover
het onervaren meisje veel goed te maken had.
Nooit was hij tenminste ruw tegen haar en
doorgaans liet hij haar maar begaan. Zij
maakte misbruik van hare macht over hem en
en hij moest somtijds heel wat van haar ver
duren. 't Moet gezegd worden, dat zij er niet
tegen opzag het zwaarste deel van den dage-
lijkschen arbeid op zich te nemen.
De omstandigheden zouden ongetwijfeld
veel gunstiger zijn geweest, als zij 't in het
begin wat zuiniger hadden aangelegd. Door
Dietrich's grootmoedigheid waren zij in staat
gesteld zich op bescheiden voet in te richten.
Willy had echter zoo min als vroeger lust tot
geregeld werken. Hij rekende op de tamelijk
onzekere kans door zijn muzikale talenten en
die zijner vrouw het ver in de wereld te bren
gen.
Eerst scheen het, dat zij succes zouden heb
ben. Op den vluchtigen droom volgde na wei
nige maanden de ruwe werkelijkheid en wel
dra-vervielen zij tot het kommervol bestaan
van rond trekkende muzikanten.
Willy's zwak gestel leed merkbaar daaron
der. In den mageren gebogen man met het
teringachtig uitzicht» zou men nooit clfn
flinken jongeman van vroeger herkend heb
ben.
Toen de nood aan den man kwam, had
Jenka zoo nu en dan voorgesteld Dietrich's
hulp in te roepen, doch dit was het eenige
punt, waarop Willy Wilhelm zijn wil door-'
dreef. Iedere zinspeling daarop, wees hij
met heftigheid af.
Dezen avond zou er opnieuw twist tus
schen hen ontstaan. Jenka had een sober
avondmaal klaargemaakt, waar haar man
evenwel niets van gebruikte, wijl hij zich te
ziek voelde. Des te meer keek zij op, toen hij
er van sprak zich den volgenden dag naar
een andere wijk der groote voorstad te be
geven.
ZU noemde het dwaasheid, om zoo rond te
trekken en verklaarde ronduit, dat zij niet
meeging.
Op het gelaat van den man kwam een te
ringachtige blos. Op klagenden toon kwam
hij er voor uit, dat hij voornemens was in een
hospitaal te gaan, waar een arme vagebond
rust kon vinden, ten einde als christen en niet
als een hond op straat te sterven.
Jenka stoof op.
„Wil je je geld naar een hospitaal brengen
en mij zoo laten zitten?"
Terwijl zij zoo uitviel en hem op küvenden
toon allerlei verwijten maakte,, kreeg hij 'op
eens een hévigén aanval van kramp, zoodat
hij bewusteloos neerzeeg. Koud zweet bedekte
zijn voorhoofd en de geelachtig bleeke kleur
van zijn gelaat deed het ergste vreezen. Haar
woordenvloed onderbrekend, snelde de vrouw
hem ter hulpe.
Een vreeselijke angst beving haar, toen zjj
voelde, hoe ijzig koud zijn ledematen waren.
Met alle hulpmiddelen, die haar ten dienste
stonden, probeerde zij hem bij te brengen en
eindelijk riep zij de buren bijeen.
Een der huurlieden, eer. degelijke flinke
vrouw, wist hem spoedig tot bewustzijn te
brengen, doch zij scheen over zijn toestand
geenszins gerust. Zij sprak eveneens van liet-
hospitaal, waar hij rust en betere verpleging
zou vinden. Zij ried Jenka aan, dien nacht
bij den zieke te waken.
Jenka zat den heelen nacht aan het bed
van haar man. Hij was kalm, maar sprak ge
durig halfluid tot zichzelf. Hij had het druk
over zijn broer Dietrich en mompelde, dat
hij hem schrijven moest en hem vergiffenis
wilde vragen voordat alles voorbij was. Die
trich moest voor den jongen zorgen, want
Jenka zou daartoe niet in staat zijn. Men zou
zijn vrouw echter niets verwijten, hij was de
schuld van alles geweest.
Hoe onsamenhangend zijn woorden ook
waren, toch vervulden zij Jenka's ge noed
met nieuwe achterdocht. Waarom wil 3 hij
zich nu om den jongen bekommeren eu Die
trich over hem schrijven? Niemand zou haar
isoon- van haar afnemen, als zij hem weer had.
.(Wordt vervolgd).
