Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | 22 maart 1929 | pagina 9

Het Lateraansch Accoord
van 11 Februari 1929

Buitenlandsch Nieuws

nMakteh
ccstume

FEUILLETON

DE SCHANDPAAL

I>ERDE blad

Het overly den van Maarschalk Foch

RADIO-OMROEP

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

VRIJDAG 22 MAART 1929

BLADZIJDE 1

Teruggave van Kerkelijke Bezittingen

Eerst
kijken,

V

ilN

ll M

ij-I

(Slot)

Art. 25. De Italiaansche Staat doet af
stand van het koninklijk patronaat over
teerdere en mindere kerkelijke bezittingen.

Het koninklijk toezicht over meerdere en
blindere kerkelijke bezittingen wordt afge
schaft. De derde in het Koninkrijk der twee
Siciliën zal niet meer geheven worden.

Alle betreffende lasten houden op onder
de competentie te vallen van den Staat of
de daarvan afhankelijke administraties.

Art. 26. De benoeming dergenen die met
Cen meerdere of mindere bezitting verrijkt
Worden of deze tijdelijk vertegenwoordigen,
heeft wettelijke kracht met ingang van den
datum der kerkelijke voorziening, welke voor
ziening zal worden meegedeeld aan de
Hegeering. De administratie en de rente
zullen in geval van vacantie geregeld worden
volgens de normen van het Canonisch Recht.

In geval van slecht beheer, zal de Italiaan
sche Staat, in overleg met de kerkelijke
overheid, tot sequestratie overgaan, met dien
Verstande, dat de totale opbrengst zal wor
den uitgekeerd aan dengene, die met de be
treffende bezitting is verrijkt, of, zij hij ont
breekt, aan de bezitting zelve.

Art. 27. De Basilieken van het H. Huis van
Lore to, van den H. Franciscus van Assisi en
Van den H. Anthonius van Padua met alle
bljbehoorende gebouwen en werken, uitge
zonderd die van uitgesproken leeken-karak-
ter, worden toegewezen aan den H. Stoel, die
er de administratie van zal verzorgen. Vrij
van elke inmenging of bemoeiing van den
bant van den Satat zullen even zoo alle ge
bouwen en werken zijn van godsdienstige ge
nootschappen die worden bestuurd door den
H. stoel, missie-colleces inbegrepen. Dit
zonder dat de Italiaansche wetten betref
fende de uitbreiding van bezit door moreele
lichamen haar kracht verliezen.

Over de wijze van uitvoering van het
bovenstaande zal worden beslist door een
gemengde commissie, daar hier ook derden
recht hebben en daar moet worden uitge
maakt, wat gebouwen zijn van een uitge
sproken leeken-karakter.

Voor andere heiligdommen, die momenteel
onder civiele administratie staan, zal even
eens een kerkelijk bestuur worden ingesteld,
behoudens in de gevallen waarvan in den
aanvang van dit artikel sprake is.

Art. 28. Ter berusting van de gemoederen
verleent de H. Stoel algeheele absolutie aan
al degenen, die zich krachtens de Italiaan
sche wetten in het bezit van kerkelijke goede
ren bevinden.

De H. Stoel zal te dien opzichte instructies
geven aan de Ordinarii.

Art. 29. De Italiaansche Staat zal zpn
wetgeving betreffende kerkelijke aangelegen
heden herzien en haar zoodanig aanvullen en
veranderen, dat ze in overeenstemming komt
met den geest van het gesloten Verdrag en
het onderhavige Concordaat.

Overeengekomen zijn voorts de Hooge
Partijen:

a Geen wijziging zal worden gebracht in
de erkenning der rechtspersoonlijkheid va.n
kerkelilke genootschappen, voor zoover de
Ttaliaansche wetten die erkenning doen
(H Stoel, diocesen, kapittels, seminaries,
parochies, enz.), terwijl voorts de rechtsper
soonlijkheid zal worden erkend aan alle ker
ken, die deze nog niet hebben en zijn open
gesteld voor het publiek, die, welke vroeger
bezit uitmaakten van niet meer bestaande
kerkelijke genootschappen inbegrepen: de
^tkeeringen, die de laatste momenteel van
rCgeeringswege ontvangen, zullen onveran
derd blijven.

b De rechtspersoonlijkheid zal erkend
Worden van alle religieuze genootschappen,
met of zonder geloften, goedgekeurd door
den H. Stoel, die hun hoofdzetel binnen het
Rijk hebben en daar wettelijk en feitelijk
veregenwoordlgd zijn door personen, die het
Italiaansche burgerschap bezitten en in
Italië gedomicilieerd zijn. Onder dezelfde
voorwaarden zal de rechtspersoonljjkneid
erkend worden van religieuze Italiaansche
provincies, die hun hoofdzetel in het Rijk of
de koloniën hebben. De rechtspersoonlijkheid
der huizen zal worden erkend, wanneer de
betreffende genootschappen aan hun regel
het recht ontleenen van bezit aan te werven
of te hebben. Ten slotte zal de rechtspersoon
lijkheid worden, erkend van de generale
huizen en procures van alle religieuze ge
nootschappen, ook buitenlandsche. Elke reeds
erkende rechtspersoonlijkheid blijft van
kracht.

c. Broederschappen, wier uitsluitend doel
de beoefening van den godsdiénst is, onder
gaan geen veranderingen en zijn voor wat
hun functionneering en administratie betreft,
afhankelijk van den H. Stoel.

d. Godsdienstige stichtingen van allerlei
aard worden toegelaten, mits ze aan de
religieuze behoeften der bevolking voldoen
en den Staat geen financieele lasten opleg
gen. Deze beschikking is ook van kracht op
reeds bestaande stichtingen.

e. De burgerlijke administraties van ker
kelijk eigendom zullen haar leden voor de
helft toegewezen krijgen door de geestelijke
overheid. Voor de beheering van de aan den
godsdienst gewijde fondsen in de nieuwe
provincies zal dezelfde bepaling gelden.

f. Hetgeen kerkelijke en religieuze genoot
schappen tot heden zonder inachtneming der
wetten deden, kan door den Staat erkend
en gewettigd worden, mits de Ordinarius
daartoe binnen drie jaren na het in werking
treden van dit Concordaat aanvrage doet.

g. De Italiaansche Staat doet afstand van
het privilege der kerkelijke jurisdictie over

den palatijnschen clerus in geheel Italië
(behalve voor wat betreft de S. Sidone di
Torino di Superga, den Sudario te Rome en
de kapellen der woonpaleizen van de souve-
reinen en koninklijke prinsen) en zal de
normen der voorgaande artikelen in deze
naleven.

h. De gunsten die de Italiaansche wetten
aan religieuze genootschappen toekennen ten
opzichte van alle fiscale plichten, blijven
ongewijzigd van kracht. Op het thema der
belasting zullen de doeleinden van gods
dienst en de beoefening daarvan worden
gelijkgesteld met weldadigheid en onderwijs.

HET GEESTELIJK KLEED

i. Overtreding van het verbod der kerke
lijke overheid om het geestelijk kleed te
dragen, zal, mits dit verbod aan de Regeering
is meegedeeld, strafbaar zijn als het ten
onrechte dragen van de militaire uniform.

Art. 30. Het gewone of buitengewone be
stuur van alle aan religieuze of kerkelijke
genootschappen toebehoorende goederen zal
onder de uitsluitende controle van den H.
Stoel vallen.

Zoolang door een eventueel verdrag niet
anders wordt bepaald, zal de Italiaansche
Staat de tekorten van kerkelijke genoot
schappen blijven bijpassen volgens de nor
men van de thans geldige wet: in een zoo
danig geval echter heeft de Staat zegging in
de administratie van het betreffende goed
en zal, bij vacantie, een benoeming niet
kunnen plaats hebben zonder goedkeuring
van den Staat.

Deze bepaling geldt niet voor de suburbt-
caire Bisschopszetels en voor de kapittels en
parochies in de suburbicaire diocesen. Een
verklaring van den betreffenden B'sschop,
den Kardinaal-Vicaris van Rome, is vol
doende om het tekort bijgepast te krijgen.

Art. 31. De oprichting van nieuwe ker
kelijke en religieuze genootschappen ge
schiedt door de Kerkelijke overheid, volgens
de normen van het Canonisch Recht; de
erkenning er van door de burgerlijke autori
teiten.

Art. 32. Alle erkenningen en machtigin
gen, die voortvloeien uit het Verdrag en het
hu-:dige Concórdaat. zullen geschieden vol
gens de burgerlijke wetten, die met het
Verdrag en het Concordaat in volmaakte
overeenstemming moeten worden gebracht

Art. 33. Voor den H. Stoel is voorbehou
den de beschikking over de Catacomben in
den bodem van Rome en elders in Italië
met 'de daaruit voortvloeiende lasten tan be
waking, onderhoud enz.

Rekening houdende met de geldende wet-
_ten, en met het eventueel recht van derden,
ltan de H. Stoel overgaan tot het overbren
gen der lichamen van Heiligen en ook tot
het doen van uitgravingen.

HET KERKELIJK HUWELIJK

Art. 34. Aan de instelling van het huwelijk
een waardigheid willende toekennen geliik
aan de Katholieke traditie yan zijn volk,
kent de Italiaansche Staat aan het Sacra
ment des huwelijks, toegediend volgens het
Canonisch Recht, burgerlijke kracht toe.

De publicaties van het huwelijk zullen be
halve in de parochiekerk ook in het ge
meentehuis plaats hebben!

Direct na de toediening zal de pastoor de
burgerlijke beteekents van het huwelijk ver
klaren aan de echtgenooten door de betref
fende artikelen van het burgerlijk wetboek
voor te lezen; van de huwelijksacte zal hij
de gemeente binnen vijf dagen een copy doen
toekomen oodat inschrijving bij den burger
lijken stand kan plaats hebben.

Ongeldigheid van het huwelijk en even-
tueele dispensatie van de huwelijksplichten
vallen onder de «ampetentie der kerkelijke
rechtbanken.

Het huwelijk betreffende voorzieningen en
vonnissen d'e definitief geworden zijn, zul
len voor de Hoogste Rechtbank van de
Segnatura gebracht worden, op dat deze
onderzoeke of de normen van het Canonisch
Recht in acht genomen zijn.

Genoemde voorzieningen en vonnissen met
de betreffende decreten der Hoogste Recht
bank van de Segnatura zullen worden inge
zonden bij het Hof van Appèl, dat ze, na het
vervullen der formaliteiten, zal doorsturen
naar den burgerlijken stand, opdat men er
acte van neme.

Wat de scheiding betreft, kent de H. Stoel
de burgerlijk rechterlijke macht het recht
van oordeelen toe.

HET GODSDIENSTONDERRICHT

Art. 35. Voor middelbare scholen, die door
religieuzen worden bediend, blijft het staats
examen verplicht volgens de bepalingen, die
ook gelden voor de candidaten van regee-
ringsscholen.

Art. 36. Italië beschouwt als fondament
en bekroning van het openbaar onderwijs
het onderricht in de katholieke geloofsleer
volgens de traditie der kerk. Het staat
daarom toe, dat het nu alleen op de lagere
scholen gegeven godsdienstonderwijs wordt
uitgebreid tot de middelbare scholen volgens
een programma, dat de H. Stoel en de Staat
gezamenlijk zullen ontwerpen.

Dit onderwijs zal worden gegeven door
priesters of religieuzen naar keuze van de
kerkelijke overheid, bijgestaan door leeken-
onderwijzers, die daarvoor van den diocesa-
r.en Ordinarius de machtiging hebben ont
vangen.

Het terugtrekken van zoo een machtiging
ontneemt den onderwijzer de bevoegdheid,
zijn taak te mogen voortzetten.

Bij het godsdienstonderwijs op openbare
scholen kunnen alleen boeken worden ge
bruikt, die door de kerkelijke overheid zijn
goedgekeurd.

Art. 37. De leiders der Staatsinstellingen
voor physieke opvoeding, voor praemilitaire
opleiding van Balilla's en Avangüarditie zul
len er voor zorg dragen, dat de godsdienstige
onderrichting en bijstand van de hun toever
trouwde jeugd mogelijk is. en ze op geen
wijze verhinderen, hun godsdienstige plich
ten op Eon- en Feestdagen te vervullen.

Art. 38. De benoemingen van de profes
soren der Katholieke Universiteit van het
H. Hart te Milaan, en de daarvan afhanke
lijke stichting „Maria Immacolata" zijn
onderworpen an het Nihil Obstat van den
H. Stoel, op dat op moreel of godsdienstig
terrein niéts te vreezen zij.

Art. 3,9. Universiteiten, alle seminaries,
colleges en andere katholieke instituten voor
de vorming en ontwikkeling der geestelijk
heid, blijven uitsluitend afhankelijk van den
H. Stoei, zonder eenige inmenging van de
faculeiten-autoriteiten der Regeering.

Art. 40. Bij door den H. Stoel goedgekeurde
faculteiten behaalde theologische graden
zullen worden erkend door den Staat.

Eveneens zullen erkend worden de diplo
ma's welke worden behaald in de scholen
voor paleografie, archiefkunde en gedocu
menteerde diplomatie, opgericht in de Stad
van het Vaticaan.

PAUSELIJKE ONDERSCHEIDINGEN

Art. 41. Italië machtigt tot het dragen in
het Rijk en de Koloniën van pauselijke rid
derorden.

Art. 42. Italië zal de adellijke titels erken
nen, welke de Pausen, ook na 1870, hebben
weggeschonken en in de toekomst nog weg
schenken zullen.

De gevallen waarin die erkenning vrij van
belasting is, zullen worden vastgesteld.

Art. 43. De Italiaansche Staat erkent de
van de Katholieke Actie afhangende' orga
nisaties, mits ze, als vastgesteld door den
H. Stoel, werkzaam zijn buiten elke politieke
partij en, onder de directe leiding der gees
telijke overhead, uitsluitend voor de versprei
ding der katholieke beginselen.

De H. Stoel maakt van de gelegenheid
gebruik om er nog eens aan te herinneren,
dat het allen geestelijken en religieuzen ver
boden is zich te laten inschrijven bij een
politieke partij of daarvoor te werken.

Art. 44. Wanneer in de toekomst eenige
moeilijkheid rijzen mocht, betreffende de
interpretatie van dit Concordaat, zullen de
H. Stoel en Italië gemeenschappelijk naar een
vriendschappelijke oplossing streven.

Art. 45. Dit Concordaat zal in werking
treden tegelijk met het Verdrag, dat een
einde maakt aan de Romeinsche kwestie, na
de uitwisseling der ratificaties.

Met het van kracht worden van dit Con
cordaat vervallen de beschikkingen der niet
langer geldende concordaten der Italiaan
sche ex-Staten. De Oostenrijksche wetten, de
wetten, bepalingen, reglementen en decreten
van den Italiaanschen Staat, die nog rechts
geldigheid hebben, worden, voor zoover ze
met het Concordaat in strijd zijn, als afge
schaft beschouwd bij de onderteekening
daarvan.

Om de uitvoering van dit Concordaat te
regelen, zal direct na de onderteekening een
commissie worden benoemd, aangewezen
door de Hooge Partijen.

Rome, 11 Februari 1929.

Get. PIBTRO, Kard. Gasparri
BENITO MUSSOLINI.

De laatste oogenblikken

Dr. Davenière heeft de volgende verkla
ring afgelegd omtrent het heengaan van
maarschalk Foch.

De maarschalk zat voor het venster in ge
zelschap van een verpleger. Deze stelde hem
voor wederom naar bed te gaan, doch toen
de maarschalk zich even had opgericht, viel
hij in zijn stoel terug en stitrf om kwart
voor zes in de armen var den verpleger.

Een nationale begrafenis

Omtrent de begrafenis is nog alleen be
kend, dat die niet vóór Zondag en waar
schijnlijk eerst Maandag zal plaats hebben,
om te zorgen, dat de delegaties der gealieer-
den, die men verwacht, op tijd te Parijs
zullen kunnen zijn. Het zal een nationale
begrafenis zijn, een, die in de laatste vijftig
jaar slechts te beurt gevallen is san Victor
Hygo, Gambetta, Pasteur, Carnot en Felix
Faure. Waarschijnlijk zal de kist den laat-
sten nacht naast het graf van den Onbeken
den Soldaat onder de Are de Triomphe wor
den geplaatst. Waar de begrafenis zal plaats
hebben, is nog niet bekend; men acht het
waarschijnlijk, dat het verschot van den
maarschalk in het „Hötel des Invalides" za]
worden begraven, tenzij hij zelf in zijn testa
ment anders heeft beschikt. Ook is het denk
beeld geopperd, het voorgoed naast dat vnn
ü:u Onbekenden Soidait to begraven,

Duilsche persstemmen

De Berlijnsche ochtendbladen wijden uit
voerige artikelen aan den overleden Fran-
schen maarschalk.

De rechtsstaande „Berl. Börsenztg." erkent
ronduit, dat de benoeming van Foch tot op
perbevelhebber der geallieerde legers een
keerpunt in den oorlog is geweest. „Zonder
Foch," aldus het blad, „zou de Duitsche
doorbraak zijn gelust. Ook de beslissende
tegenaanval van 18 Juli, die een definitieven
omkeer in den toestand beteekende, was zijn
werk."

Evenals de meeste andere bladen wijst ook

de „Berl. Börsen-Courier" er op, dat in zijn
leiding geen groote operatieve intuïtie, geen
geniale strategische combinatie was te zien.
„Een Sedan heeft hij niet tot stand ge
bracht. De overwinning was het gevolg van
de uitputting der Duitsone legers."

Dinsdag de uitvaart.

PARIJS, 21 Maart De doodkist met het
lijk van maarschalk Foch zal in de Are de
Triomphe worden tentoongesteld. De uit
vaart is bepaald op Dinsdagmorgen en zal
geschieden van uit de Notre Dame. De bij
zetting van het stoffelijk overschot, zal plaats
hebben in de Kapel der Invaliden.

Een herdenkingsdienst te Londen.

LONDEN, 21 Maart Zaterdagmorgen zal
in de Kathedraal van St. Paul te Westmin
ster een dienst plaats hebben ter nagedach
tenis van maarschalk Foch.

Het rouwbezoek van koning Albert,

PARIJS 21 Maart Koning Albert kwam
hier hedenmiddag om vijf uur aan om maar
schalk Foch de laatste eer te bewijzen Hij
begaf zich onmiddellijk van het station 'naar
het hotel van den maarschalk, waar hij-neer
knielde voor het stoffelijk overschot. Hij on
derhield zich met madame Foch, wie hij
zeide hoezeer hij den doode hoogachtte.

Een telegram van den Engelschen
koning bjj het overlijden van Foch

LONDEN, 21 Maart De koning heeft
het volgend telegram gezonden aan den
Franschen president:

„Met diepgevoelde smart bied ik u, mijn
heer de president, mijn diep medegevoel bij
het overlijden van Maarschalk Foch Frank
rijk betreurt zijn grootsten soldaat, Engeland
een man, wiens naam geëerd wordt in de rij
der Britsche maarschalken Voor altijd zal
hij in de herinnering blijven als degene die
de geallieerde legers tot de overwinning
leidde, terwijl zijn herinnering dierbaar zal
zijn aan alle rangen van de strijdkrachten
van het Empire, die in den wereldoorlog
dienden."

HET HUWELIJK VAN PRINSES MARTHA VAN ZWEDEN EN KROONPRINSOLAF

VAN NOORWEGEN

Inwendige van de kathedraal te Oslo, waar de plechtigheid heeft plaats gevonden

DE REGEERING EN DE
PETROLEUMPRIJZEN

LONDEN," 21 Maart In het Lagerhuis
verklaarde heden de voorzitter van den
Board of Trade, dat het niet in de bedoeling
der regeering ligt de commercieele politiek
van de petroleummaatschappijep te beïn
vloeden, hoewel de regeering van meening
is, dat de ondernemingen den plicht hebben
pet publiek met redelijke prijzen ter wille te
zijn. De regeering zou een onderzoek instel
len naar de beweringen der Maatschappijen.

TUSSCHENTÏJDSCHE VERKIEZINGEN
VOOR HET LAGERHUIS

LONDEN Bij de gisteren gehouden
tusschentijdsche verkiezingen te Eddisbury,
ter opvolging van den conservatieven afge
vaardigde Sir H Barnston, verkreeg de Li
berale candidaat R. J. Russell 10.223 stem
men. De liberale candidaat is dus gekozen
en verovert daarmede een conservatieven
zetel.

HET PARLEMENT EN DE FINANOIëN

In het Poolsche parlement heeft een lang
durig en heftig debat plaats gevonden naar
aanleiding van het feit, dat de thans afge
treden minister van financiën Czechowicz
de begrooting met ongeveer anderhalf mil
liard zloty heeft overschreden, zonder goed
keuring van het parlement, naar aanleiding
van welk feit een strooming onder de op
positie is ontstaan om Czechowicz door het
staatsgerechtshof te doen vervolgen.

Het heet, dat het geld in hoofdzaak zou
besteed zijn voor militaire doeleinden.

De actie tot een vervolging van den oud
minister kan gelden als een onderdeel van
den strijd van de oppositie tegen de plannen
van het regeeringsbloc, om de grondwet te
veranderen in de richting van het verleenen
van grootere macht aan het staatshoofd.

De rapporteur over het voorstel om
Czechowicz in staat van beschuldiging te
stellen, de soc. Libermann, wees het parle
ment er op, dat het hier ging om zijn
contröle-recht.

Na een uiterst heftig debat is blijkens een
V. D.-bericht, het voorstel tot vervolging
aangenomen met 240 tegen 126 stemmen, na
een uiteenzetting van den president van de
Rekenkamer, prof. Wroblenski, die erkende,
dat het optreden van den minister in strijd
met de wet is geweest.

COMMUNISTISCHE OPSTANDEN IN
ZUID-CHINA

De Lazaristische bisschop Osjea heeft
Dinsdag uit Kantsjau in Zuid-Kiangsi ge
telegrafeerd, dat overal communistische op
standen zijn uitgebroken. Verscheidene neder
zettingen van de missie te Nan-nganfoe
zijn in brand gestoken; de buitenlandsche
missionarissen moesten de vlucht nemen. De
plaatselijke Chineesche generaal verklaarde
niet in staat te zijn het leven en de eigen
dommen der buitenlanders te beschermen;
hij vroeg tevergeefs versterking. Daarom
vroeg de bisschop om hulp in verband met
het dreigende gevaar, doch het is niet waar
schijnlijk dat de autoriteiten te Kanton troe
pen zullen zenden.

HET VORSTELIJK HUWELIJK TE OSLO
De uitzending per radio

Aan een telegram van het Noorsch Tel.
Ag. omtrent het huwelijk van kroonprins
Olaf ontleenen wij nog, dat de plechtigheid
per radio.werd uitgezonden. De buiten opge
stelde luidsprekers zorgden, dat de dicht
opeengepakte menschenmenigte alles goed
kon volgen. Het „ja" van den prins en de
prinses was duidelijk hoorbaar en was het
teeken tot een algemeen hoera. Na afloop
van de plechtigheid werden op de vesting
Akershus tweemaal 21 schoten gelost en
deden de schepen in de haven de sirenen
klinken.

EEN REGEERINGSCRISIS OP HANDEN?

KOPENHAGEN, 21 Maart In de zitting
van heden van den Folketing werd het be-
grootingsontwérp der regeering met 2 stem
men der sociaaldemocraten tegen 45 stem
men der regeeringspartij en met onthouding
van stemming der overige partijen verwor
pen. De conservatieven stemden blanco, daar
hunne voorstellen inzake een verandering der
begrooting van het ministerie van oorlog door
het huis waren afgewezen. De minister-presi
dent verklaarde voor het sluiten der zitting,
dat het verwerpen der begrooting natuurlijk
politieke gevolgen met zich zou medebren
gen. Den Folketing zou hiervan spoedig me-
dedeeling gedaan worden.

DE EERSTE BOTSINGEN IN CHINA

PEKING, 21 Maart Het officieele Chi
neesche telegraafagentschap publiceert een
bericht uit den staat van maarschalk Tsjang
Kai Sjek, volgens hetwelk Woensdagnacht
op 67 Engelsche mijlen van Hankau de
eerste botsingen tusschen de troepen van de
regeering van Nanking en die van Feng
hebben plaats gevonden. De Nankingtroepen
hopen binnenkort Hankau te kunnen bezet
ten.

FENG JOE HSIANG TEGEN NANKING

PEKING, 21 Maart (V. D.) Maarschalk
Feng heeft Woensdag met zijn troepen plot
seling den spoorweg van Sjansi naar Poekau
bezet. Bovendien hebben zijn troepen den
Lunhai-spoorweg bezet. De voorposten-troe
pen van Feng zijn doorgedrongen tot in de

ZATERDAG 23 MAART

HILVERSUM, 1071 M. 12.152.00 Concert door het
A.V.R.O.-Trio 2.004.00 aansl. v. h. Theater
Tuschinsky 4.00—5.00 Italiaansche lessen 5.00—
6.00 Fransche lessen 6.006.45 Concert door het
A.V.R.O.-Trio 6.457.45 Duitsche lessen.

HUIZEN, 336,3 M. Na 6 uur 1852 M. Uitsl. K.R.O.-
uitz. 11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje 12.15

I.15 Concert door het K.R.O.-Trio 1.152.00
Gramofoonmuziek 2.004.15 Kinderuuitje
4-x56.30 Uitzending uit Sluis (Z. VI.) Medewerking
ve-leenen Harmonie en Symphonie van het Sint
Joseph-Pensionaat en de Harmonie „Apollo" uit Sluis

6.306.50 Spr.: Mr. V. G. G. M. Dubois: Het
Landbouwcrediet 6.50—7.00 Kath. berichten
7.00—7.30 Engelsche les 7.30—8.00 Knioles
8.008.20 KRO. Spr. Dr. H. J. A. M. Stein: Alphonse
Daudet. 8.20 „Judas," Passiespel in 5 bedrijven

van C. Verschaeven 9.30 Persber.

DAVENTRY, 1562 M. 10.35 Kerkdienst 11.05

II.20 voor de huisvrouw 12.35x«io de Oxford en
Cambridge-bootrace 1.20 Carlton Octet 3.50 Dans
muziek 4*50 Concert Colombo Trio 5.35 Kinder
uurtje 6.20 Muziek 6.35 Nieuwsber. 7.00 Mu
ziek 7.05 Liederen van Brahms (bariton) 7.20
Omroeppraatje 7.35 Lezing: Oxford v. Cambridge
sports 7.50 Licht orkestconcert. E. Cruickshank, aJt.
Orkest 9.20 Nieuwber. 9.35 Lezing: Switzerland
9.50 Nieuwsber. 9.55 „Up to scratch," vroolijke avond
met zang en dans 10.5512.20 Dansmuziek.

PARIJS „RADIO-PARIS," 1744 M. 12.50—2.10
Dansmuziek. Jazzband Vatel 4*055-05 Dansmuziek

7.057.50 Gramofoonmuziek 8.35n. 10 Con
cert. Leerlingen v. h. Lyceum 9.2011.20 Dansmu
ziek door de „Ixes."

LANGENBERG, 462 M. 9.35 en 11.30 Gramofoon
muziek12.251.50 Orkestconcert 5.055.50
Orkestconcert 7.20 Vroolijke avond. Dans-orkest
en solisten. Daarna tot 12.20 Dansmuziek.

ZEESEN, 1649 M. 11.203.50 Lezingen 3-50—-
4.50 Orkest-concert 4.507.05 Lezingen 7.208.20
Die Stunde des Landes. Concert en causerie 8.20
Schubert en zijn werk: Causerie en zang. Daarna: Pers
berichten en tot 11.50 Dansmuziek.

HAMBURG, 391.6 M. 10.20—11.20 Gramofoon-
platen 3.50 Orkest-concert 4.50 Orkest-concert
7.20 Lincke-Revue 10.20 Orkest-concert.

BRUSSEL, 511,9 M. 5.20 Dansmuziek 7.05 Concert
voor viool en cello 7.20 Gramofoonplaten 8.20
Concert m. m. v. koor, orkest en solisten.

stad Hsianjang bij de grens tusschen de pro
vincies Hoepei en Honan. Hiermede is de
strijd tusschen Nanking en Feng uitge
broken.

NANKING EN WOEHAN

De beduchtheid voor oorlog tusschen Nan
king en Woehan is plotseling zeer groot ge
worden. Het congres van de Koeomintang
heeft een motie aangenomen, die feitelijk
neerkomt op een lastgeving aan Tsjank Kai
Sjek om den oorlog te verklaren, als de
generaal te Woehan weigert zich aan de
regeering van Nanking te onderwerpen.

AMAN OELLAH RUKT OP

KON STANTINOPEL, 21 Maart Volgens
de laatste uit Afghanistan binnengekomen
berichten, hebben de troepen van Aman
Oellah Woensdag op 40 KM. van Kaboel de
troepen van Habib Oellah verslagen. 2 ge
neraals van Habib Oellah zijn gevangen
genomen en onmiddellijk terechtgesteld. Het
offensief tegen de troepen van Habib Oellah
wordt onder persoonlijke leiding van Aman
Oellah voortgezet.

ERNSTIGE MIJNONTPLOFFING

NEW-YORK, 21 Maart (VJ3.) Te New
Kensington (Pennsylvanië) zouden 200 tot
400 mijnwerkers, waarschijnlijk tengevolge
van een ernstige mijnontploffing van de
buitenwereld zijn afgesloten. Reeds zijn vijf
lijken geborgen. Reddingsmaatregelen worden
genomen.

HET MIJNONGELUK IN PENNSYLVANIË

LONDEN, 21 Maart (V.D.) Naar uit
Parnassus verluidt zijn bij de ontploffing
in de kolenmijn Kinlock bijna 50 mijnwer
kers omgekomen. 35 Mijnwerkers bevinden
zich nog in de mijn. Tot dusverre konden
slechts weinige lijken geborgen worden. Het
aantal der slachtoffers kan nog grooter wor
den, aangezien het lot der nog opgeslotenen
nog onzeker is.

NA DE ONTPLOFFINGSRAMP

NEtV-YORK. 21 Maart (V.D.) Tot nu
toe is het de reddingsbrigade mogen geluk
ken 155 mijnwerkers, die ten gevolge van de
explosie in de Klnlock-mijn waren ingesloten,
in veiligheid te brengen, zoodat zich nog 145
mijnwerkers ingesloten zijn. Gelukkig heeft
de mijn een tweeden ingapg, zoo dat de red
ders de plek des onheils kunnen bereiken.
Naar alle waarschijnlijkheid is de ontplof
fing veroorzaakt door vonken; onder geweldig
gekraak steeg een reusachtige steekvlam om
hoog, In een wijden cirkel Is de mijn door
militairen en brandweer afgezet. Voor den
ingang wacht een groote menigte met span
ning op nadere berichten.

f-rn

AMSTERDAM.
Nieuwendijk 225229

UTRECHT,
Oude Gracht 151

44

De gedachte, dat het wel niet lang meer
zou duren, of het kind zou iets omtrent zijn
afkomst vernemen, hinderde Marie Zij nam
zich voor, met den pastoor er over te spre
ken en hem te vragen, of het met beter was
vóór hij dienaangaande iets uit den mond
Van anderen vernam, hem zelf eenige bij
zonderheden met betrekking tot zijn afkomst
mee te deelen.

Eenige dagen lateT kwam het haar noch
tans voor, dat zij zich vergist had

Op zekeren morgen kwam de knaap tnet
Bloeiende wangen en fonkelend oog naar
haar toe, wierp zich om haar hals en ver-
Zocht vergunning om naar Gutstedt te rij
den, wijl de familie Wallmuth hem uitgenoo-
digd had. Bij den afgodspaal zouden de kin
deren hem opwachten, was de afspraak, zij
mocht dus haar toestemming niet weigeren.

Hij noemde haar den dag, die voor de bij
eenkomst bepaald was.

Marie was over dit voorstel geenszins ver
wonderd. Men had Friedrich al zoo vaak uit-
genoodigd, zelfs nog deze week op de Aren-
ter kermis had hij moeten beloven toch stel

lig eens te komen. Zij kon zich echter nog
niet goed met het plan vereenigen. Het laat
ste uitstapje was den knaap blijkbaar niet
goed bekomen en zij zelve kon dezer dagen
om den dringenden arbeid niet van huis.

Tot nu toe had zij zich nog nooit van
Friedrich gescheiden. De mogelijkheid hem
alleen ergens heen te laten gaan, was nooit
in haar opgekomen. Friedrich raadde hare
gedachten en stelde voor, als zij hem niet
kon vergezellen, hem ditmaal bü uitzondering
alleen te laten gaan. Als tante Marie maar
toestond, dat de knecht hem met het wagen
tje er heen mocht brengen, hü moest nu
toch ook beginnen wat zelfstandiger te wor
den en zoo hulpbehoevend was hü trouwens
niet, dat hij zoo'n klein uitstapje niet alleen
ondernemen kon.

Een zekere bitterheid, die Mane niet ont
ging, lag in deze laatste woorden besloten,
en dit bewoog haar toe te geven. In tegen
stelling met zyn onstuimig verzoek toonde
hij zich, nu hij de toestemming kieeg niet
zoo verheugd als Marie verwacht had. Voor
het uiterlük ten minste bleef hü kalm, doch
hü moest zich geweld aandoen om zich zoo
bedaard voor te doen.

Hoe meer de bepaalde dag naderde hoe
onrustiger hü inwendig werd. Spüs en drank
liet hü bijna onaangeroerd en reeds de ge
dachte aan de. mogelijkheid van eenig uit
stel scheen hem buiten zichzelf te brengen

De oude nicht was onuitputtelijk in het
bedenken van zwarigheden. Dan was het
weder te guur, dan weer te drukkend. Ten

slotte was zü van meening, dat Marie hem
niet kon laten gaan voor de ouders der
kleinen hem schriftelijk hadden uitgenoo-
digd.

Nu raakte het geduld van den knaap uit
geput. Hü brak m een vloed van tranen
uit en was zoo van streek, dat Marie door
die onverwachte uitbarsting ontsteld alles
in 't werk stelde om hem tot Dedaren te
brengen. Zij stelde hem gerust en verzekerde
hem, dat hü morgpn gaan mocht.

Zoo brak dan eindelijk de .gewichtige dag
aan; met een bedrukt gemoed nam Frie
drich in het wagentje plaats, dat hem naar
den afgodspaal zou brengen, nog van verre
wuifde hü Marie ten afscheid toe.

Toen zij hem zag wegrijden, kreeg Marie
spüt, dat zü haar toestemming gegeven had.
Zü kon intusschen geen eigenlüke reden
daarvoor aangeven; de weg, dien de knaap
had af te leggen was betrekkelijk kort en

Deze tweede brief maakte diepen indruk op
Dietrich. De tijding, dat zijn levenslustige
broeder het tijdelüke met het eeuwige ver
wisseld had, ontroerde hem. De dood doe:
zooveel vergeten en het was toch immers
zün broer, het kind züner moeder. Wat zou
zijn moeder zeggen, dat zij haar lieveling
niet weergezien had! Wie zou het haar be
richten? Als zü de vreeselüke tüding maar
niet het eerst uit den mond dier vrouw ver
nam, van wier bestaan zij misschien nooit
had gehoord!

Dietrich had in zün brieven aan zijne
moeder nooit over Willy's huwelijk gespro

ken Nu deed zich een stem in zijn binnenste
hooren, dat het zijn plicht was zün bejaar
de, ziekelüke moeder den zwaren slag zoo
veel doenlijk te verlichten; 't is waar, zü had
ook niet naar hem verlangd.

Doch mocht hü daarom het kinderlük ge
voel het zwügen opleggen? En kon hij de
bede züns stervenden broeders, die hem
vrouw en kind aanbeval, onverhoord laten?
Was hij niet de aangewezen beschermer van
beiden, zoowel door de banden des bloeds als
volgens de wet?

Dietrich streed hevig. De taak, die zijn
nieuwe plicht hem op de schouders legde,
was voorzeker niet licht en had veel onaan
genaams voor hem, doch hü was er niet de
man naar om daarvoor terug te schrikken
Volgens den datum van den brief moest
Jenka reeds in Europa zün aangekomen en
kon ze binnenkort zijne moeder een bezoek
brengen Hij mocht dus geen tijd verliezen;
hü moest terstond handelen.

Zijn werkkring was zoo ingericht, dat hij
ronder bezwaar iemand in zijn plaats kon
stellen Nadat hü de noodige maatregelen
genomen en onbepaald verlof had aange
vraagd, was hü spoedig reisvaardig.

Hoewel er voor hem veel onaangenaams
in de reis gelegen was, was toch het ergste
van al, dat hü nu ook met Marie Schnittler
in aanraking zou komen. Sedert haar koele
afwüzing had hü niets meer omtrent haar
vernomen. O, zeker, zij zov reeds lang
de vrouw van 'n ander zijn en mogelijk Wie
sen wel verlaten hebben.

Ook met zijn vroegeren beschermer, den
pastoor van Wiesen, had hij alle relaties af
gebroken. Nu zag hü zich genoodzaakt zich
weer tot hem te wenden.

Zelfs diens naam had hij vergeten, hij
moest eens nazien.

Onder de papieren, welke hü om die reden
doorsnuffelde, ,was niet veel, dat hem aan
züne liefde herinnerde; slechts een enkel
blaadje, met het woordje „de uwe", en he
takje viooltjes, de herinnering aan hun
eerste liefdesbekentenis. Voorzichtig nam nij
ze alle op, de kleine bloempjes, die zoo
trouw hun kleur bewaard hadden En ach
het eene woordje, dat misschien in eene
olotselinge opwelling was neergeschreven,
het zei hem meer dan bladzüden vol betui
gingen van liefde hem hadden kunnen zeg-

gfill

't Werd hem week om 't hart Voor de eer
ste maai kwam de gedachte bij hem op, of
Maria misschien ook had geleden, of zü mis
schien een andere reden had gehad, om hem
zoo koel af te wijzen Hij had den pastoor
slechts een korten zakelüken brief willen
schrijven; doch onder den Indruk zijner
stemming was deze breedvoeriger en
vrlendschappelijker uitgevallen dan hij van
plan was geweest. Hij verzocht het antwoord
aan het adres van zpn moeder te willen
zenden waarheen hü zich het eerst dacht
te begeven.

Hij stelde zijn vertrek niet uit, 't was hem
of hü geen minuut mocht verliezen. Was het
ter wille züner moeder, wül hü vreesde, dat

zii de schrikkelijke tijding onverwacht, ge
heel onvoorbereid zou vernemen? Was het
enkel, om hoe eer hoe beter zich aangaande
het lot van het kind op de hoogte te stellen?

Dietrich moest zichzelf bekennen, dat er
nog iets ander was, dat hem met geweld
naar het vaderland dreef, iets waarvoor hij
aanvankelijk was teruggeschrikt Tevergeefs
trachtte hü zich wijs te maken, dat het
slechts een ijdel spel zijner verbeelding was.
Hoe kon men immers veronderstellen, dat
Marie nog vrij zou zijn, dat de zwarigheden
eindelijk uit den weg geruimd en zü van
gevoelen zou veranderd zijn.

Dwaasheid was het zulks te denken. Niet
temin kon Dietrich het zich niet uit 't hoofd
zetten, gedurende den langen terugtocht
naar het vaderland.

Tezelfder tüd maakte Friedrich, Marie'»
pleegkind zün voorgenomen uitstapje en had
büna zün doel bereikt.

De lucht was drukkend geworden en toen
het paard den bergrug bü Arendsen besteeg,
kon men reeds zeer goed merken, dat er
zwaar weer in aantocht was. De knecht had
reeds meermalen onderzoekend naar de
het jongmensch, aan wiens zorg hü was toe
vertrouwd, was een alleszins betrouwbaar
persoon. Ten spüt van alle ongunstige weer-
profetieën was het een warme zonnige zo
merdag, zoodat er veel kans was dat het
tegen den middag zelfs drukkend zou wor
den.

(Wordt vervolgd.)

il

I

it. j

h
il