19 J I 1 I HET LIJSTEN- STELSEL Telegrafisch Weerbericht IK sa ?ÜI Jifell bevrie- bi aan 1de re- wikke' hd' ge- an üoe- de den aak BUREAUX: NASSAÓLAANrf® dit nummer bestaat uit drie bladen DINSDAG 26 MAART 1929 TWEE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17115 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL. Brand aan boord van het s.s. Europa De veerdienst Enkhuïzen—Stavoren wordt morgen hervat De vlucht naar Zuid- Amerika De tocht van de Graf Zeppelin naar het Oosten Duin- en boschbrand te Noordwij kerhout Voor de stille armen Felle brand aan het 's-Gravelandsche Veer te Amsterdam Het magazijn van een muziek-uitgeversfinna totaal verwoest Minister Lambooy naar VL'issingen De burgemeester herbenoemd De wintertarwe in den Haarlemmermeerpolder Lissesche Bankvereeniging Het drama te Grootegast PraagRotterdam Een gratificatie aan het personeel der Ned. Spoorwegen Liberale Staatspartij de Vrijheidsbond Moordaanslag op een veldwachter Voornaamste Nieuws m J. J. WEBER ZOON OPTICIENS FABRIKANTEN Groote Houtstraat 166 Haarlem Sinstel- sspreeKt ssidïee- al te" lig-eno® gswerk d.W:2- an ve- iils ui' veilig' ;n ge len te- »ordee- rk van over- de re ien en en sa- ing en ing te idrang n een lal tnS >g, ais schen- laden groep .ange- rerga- jyens, lering den edge- i den m de i van slui- r in- r het t be- tn de dan hou- ;men- ischü, :nen, Bre- com- u ai F- V. a van hee- ■gen- nge- oten [olt- i be en «tie •ijke den. toe- |ven pe- neh den. den den-' zer- roe- >lii- Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en .Agentschappen: per week 25 ct.; per kwartaal 1 3.25; per post, per kwartaal if 3.58 bij. vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIÉN 35 ct. p. regeff), VRAAG- EN AANBOD.ADVERTEN TIES, t- 4 regels 60 cl- p- plaatsing; elke regel meer 15 ct., bij vooruitbet. Bij contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusscben den tekst 60 ct. per regel. Alleabonné'sopditbladzijningevolgedeverzekeringsvoorwaarden e n Ann Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken doorXTCO bij een ongeval metinrn bij verlies van een hand; t* np bij verlies van een X Efl hij 'n breuk van yj fj bij verlies r. een «egen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: I OUUU." verlies van beide armen, beide beenen of heideoogen;' doodelijkenafloop: iZüU."een voet of een oog;! I Zü."duim of wijsvinger: a 3U." been of arm; 'f ORn verbesvaneen hand; t'ifiü bij verlies van een X Cft bij'n breuk vanX X O t :ïtadU» een voet of een oog; I I £Ü«""duim of wijsvinger: dU» been of arm;'^*»« anderen vinger? tap to' w voor ing va11 Ing vau ïils, d® Hingen Wij hebben eenigen tijd geleden in een artikel, waarin wij opkwamen voor de Par lementaire Democratie, er nadrukkelijk op gewezen, dat de parlementaire democratie vóór alles eischt een rijp politiek leven en dat kiezers, gekozenen en leiders zich wel van hunne zware verantwoordelijkheid mogen doordringen. Nu is dit inderdaad zeer mooi gezegd men vergeve ons die ijdeltuiterij aan ons eigen adres maar in de practijk hapert nog wel een en ander aan dat verantwoor delijkheidsbesef. Laat ons maar ronduit zeggen, dat de strijd om de zetels op ons herhaaldelijk een onverkwikkelijken indruk maakt, waarbij het zeker bij de betrokkenen niet steeds in de eerste plaats gaat over het verlangen om verantwoordelijkheid te dragen, maar om wat anders. Om wat? Dat zal verschillend zijn en laten we dus in het midden. Maar ook de onverschilligheid van de kiezers is vaak ergerlijk; ook zij zijn zich vaak van hun verantwoorde lijkheid zeer weinig bewust. Van belangstel ling voor het voorbereidend werk is bij de groote massa geen sprake en hoeveel daad werkelijke belangstelling er voor de stembus zelf bestaat, zouden wij eerst kunnen peilen als eens geen stemplicht meer bestaan zou. Dat is zeer erg, want waar moet het heen, wanneer het volk eenmaal onverschillig wordt voor de vraag, door wie het zal wor den geregeerd of vertegenwoordigd? Dat is dan het begin van het einde, dat is het politiek verval. Daarom willen wij herhalen, wat wij onlangs schreven, dat n.l. geen gezond, opge wekt politiek leven, geen zuiver werkend ver tegenwoordigend stelsel mogelijk is, wanneer het volk, de kiezers zelf, geen belangstelling toonen, zich niet van hun verantwoordelijk heid bewust zijn. Daarom ook verheugen wij er ons steeds over, wanneer er kiezers zijn, die door ver kondiging van hun (vaak afwijkende) ziens wijze blijk geven, dat er bij hen althans wel belangstelling bestaat. Het is hier echter, zooals bij zoovele andere vraagstukken: men moet, als men naar een oplossing zoekt, beginnen bij het begin. Wanneer wij dat doen, dan stellen wij de vraag: hoe komt het, dat er zoo weinig belangstelling bij do kiezers bestaat? Men ziet, dat wij in dit artikel tot dusver in het algemeen gesproken hebben en niet aan de Katholieken in het bijzonder dachten. Wanneer wij ons die vraag voorleggen, zijn wij geneigd, in de eerste plaats de schuld te geven aan hetlijstenstelsel, dat met de invoering der evenredige vertegenwoordi ging is gepaard gegaan. Sinds de invoering van dit stelsel stemt men op een lijst, op een partij en het contact tusschen kie zers en gekozenen ontbreekt voor een goed deel. Men vraagt van de kiezers wél wat te veel; deze staan daartegenover mach teloos en antwoorden met volmaakte onver schilligheid. Ziedaar het probleem, zooals wij het in alle oprechtheid meenen te zien! Dit is geen verschijnsel, dat alleen ln ons land bekend is, maar het is internatio naal. Wil men een voorbeeld, tot welkt excessen dit stelsel in de practijk leiden kan" Wij geven dan een voorbeeld »At het buiten land, dat de katholiek^ kiezers, die ook hier te land- 6C»*,« r.iet tevreden zijn over het practisch beloop, wellicht kan troosten. In Oostenrijk <v.n, werd op de katholieke (chris- telijk-sociale) lijst eenmaal geplaatst een afvallige en nu hadden de katholieke kiezers alleen deze keuze: of niet op de katholieke lijst stemmen, of dezen afvallige mee aan vaarden op den koop toe! Dat zijn toch inderdaad toestanden, welke door het lijstenstelsel mogelijk gemaakt wor den en welke de grens van het geoorloofde verre overschrijden. Wanneer er dan bij de kiezers geen be langstelling meer overblijft, behoeft men zich toch inderdaad niet te verwonderen. Gelukkig zijn wij hier in Nederland, en zeker in onze Katholieke Staatspartij, verre van dergelijke misstanden verwijderd. Of wij dan blind zijn voor de bezwaren, welke ook hier aan het lijstenstelsel inhae- rent schijnen? Allerminst. En het zou ons een lief ding waard zijn, wanneer wij dat ge- heele stelsel zoodra mogelijk konden verlaten. Indien iemand dat voelt, dan is het wel de katholieke journalist! Zoolang we echter nog met dit stelsel moeten werken, zullen we goed doen, het in de eigen party zóó te hanteeren, dat daarbij de vrijheid van den kiezer, diens persoonlijke keuze en het verband tusschen kiezer en ge kozene zoo goed mogelijk tot hun recht komen. Bij het regelen dezer procedure is het een eerste eisch, dat zij die zelf bij een veilige plaats op de lijst belang hebben, zoo weinig mogelijk invloed kunnen uitoefenen op den gang der procedure en op het behoud van het stelsel. Men kan met name onze Katholieke Staatspartij waarlijk niet verwijten, dat zij geen voldoende aandacht geschonken heeft aan de vraag, hoe de volksinvloed onder het ïystenstelsel by de voorbereiding in de party voldoende tot zijn recht zal komen. De geheele geschiedenis van onze Staatsparty gedurende de laatste jaren, spreekt daarvan op elke bladzyde. Nu staan wij midden in de p r a c t ij k van het vrywillig gekozen stel sel van voorbereiding. Of die keuze goed is geweest, dan wel aan vulling of verbetering behoeft? Ons lijkt het n u niet de tijd, daarover te praten. De stryd met de tegenparty gaat zóó beginnen, nu moet er onder ons eenheid zijn. Maar wanneer de stryd voorbij is, dan lijkt ons het oogenblik aangebroken om ons stelsel aan de practyk te toetsen. Blijkt dan, dat er leemten waren, dat er verbetering noodig is, dan zullen wij de eersten zijn daaraan mede werking te verleenen, want willen wij een redelijke belangstelling van den kiezer overdreven belangstelling vragen wy niet behouden, willen wy vooral verant woordelijkheidsbesef kweeken, willen wy ten slotte de parlementaire democratie voor ondergang behoeden, dan moeten wy, voor zoover afschaffing van het lijstenstelsel voor- loopig niet mogelijk is, de zeggenschap van den kiezer onder dit stelsel zoo goed en zoo gaaf mogelijk tot gelding trachten te bren gen. Doen wy dat niet, dan zouden wy de voorspelling aandurven, dat het hier zoo goed als elders misloopt! Voor- en middenschip reeds totaal verwoest. HAMBURG, 26 Maart. In d'en afgeloo- pen nacht te ongeveer half 4 is aan boord van het in aanbouw zynde 46000 ton me tende stoomschip „Europa", dat voor reke ning van den Noordduitschen Lloyd wordt gebouwd, een groote brand uitgebroken. Het voor- en middenschip zyn reeds een prooi der vlammen. Bijna de geheele Hamburg- sche brandweer neemt deel aan het blus- schingswerk, dat zoowel van de land- als van de watierzyde met kracht ter hand is genomen. Naar wy vernemen, zal de veerdienst van de Nederlandsche Spoorwegen, tusschen Enkhuizen en Stavoren, op Woensdag 27 Maart a. s. worden hervat. Het Spaansche vliegtuig „Jesus del Gran Pador" is Zondagnacht om 12 uur by gunsti- gen wind het land Juby overgevlogen in Spaansch West-Afrika. Het vliegtuig legt 200 K.M. per uur af. Bijzonderheden van den tocht De Spaansche vliegers hebben in alle stilte hun voorbereidingen getroffen; men weet dan ook niet welken koers zij volgen. Acht minuten na den start was het vliegtuig aan den horizon verdwenen. In Rio de Janeiro heeft men alle voorbereidingen voor een lan ding genomen. Als voedsel zijn de vliegers slechts aangewezen op chocolade en mine raalwater. Hun kleeding wordt tijdens den tocht electrisch verwarmd. Omtrent den tocht van de „Graf Zeppelin" naar het Oosten, ontvingen wij nog de vol gende telegrammen: H. N. seint uit Friedrichshafen: De reis van de „Graf Zeppelin" gaat over Zuid-Frankrijk, Italië en Griekenland naar Palestina en dan vermoedelijk over Constan- tinopel, Bulgarije, Zuid-Slavië, Hongarye en Oostenrijk naar Friedrichshafen terug. Er zijn 28 passagiers aan boord, o.a. drie ingenieurs van de .werf, die de reis medema ken om nieuwe ervaringen op te doen. Voorts zijn er vijf zakken post, ieder van 25 K.G. aan boord gebracht. De reis zal vermoedelyk vier dagen duren. Boven Corsica FRIEDRICHSHAFEN, 26 Maart (V.D.) Het luchtschip „Graf Zeppelin" was gister middag te half een boven het eiland Corsica, en werd tusschen drie en vier uur gister middag boven Rome verwacht. De „Graf Zeppelin" boven Rome ROME, 26 Maart (V.D.) Het luchtschip „Graf Zeppelin" kwam gistermiddag te drie uur in het gezicht van Rome. Het kruiste ongeveer 20 minuten boven de stad en koer ste te 3.20 uur naar het Zuiden. Boven Capri ROME, 26 Maart (V.D.) Gistermiddag om half zes vloog de „Graf Zeppelin" boven het eiland Capri in Zuidelijke richting. Het weer was kalm. De „Graf Zeppelin' ten Westen van Kephallinia FRIEDRICHSHAFEN, 26 Maart (V. D.) Volgens 't laatste bericht van boord van de „Graf Zeppelin" bevond het luchtschip zich om half een in den afgeloopen ntcht ten Westen van Kaap Gerugampus op het eiland Kephallinia. Te Noordwykerhout heeft gisteren een felle duinbrand gewoed in de duinen van de Amsterdamsche Waterleidingmaatschappy aan den Heerenweg en een felle boschbrand in de bosschen van de N. V. Boschexploitatie Maatschappü aan den Goóweg, alhier. Ingekomen: N. N. 40— N. N 40— Ph. V 10, B. 2,50 M. v L.30 N. N2.50 N N1000, N'. N2.50 De Stille week. De week, op iederen dag waarvan wij lezen, hooren of denken over het lijden van O.L.H. Vlak by ons wordt ook thans nog zoo menig zwaar kruis gedragen... hier een moe der, die met haar kindertjes alleen door de wereld moet, daar een nog jong huisvader die in den feilen strijd om het bestaan, ver liezer dreigt te worden; elders 'n gezin, een groot gezin, braaf, actief en tochwat een kommer, wat een bezoekingen, altyd kruis en altijd lijden. Och, zvit deze week nog eens medelijdend en helpt ons opbeuring en lafenis bregen als eens Veronica, of weest een Simon en helpt het kruis dragen. Uwe bijdragen worden gaarne in ontvangst genomen aan het bureau dezer courant en aan het adres van onzen penningmeester, Gasthuissingel 64, Postgiro 13543. P.S. Voor bovenstaande ruime bijdragen, God en den gevers dank! Een felle brand heeft gisteravond in de binnenstad van Amsterdam gewoed, die dui zenden Amsterdammers er heen lokte. De brand was ontstaan in het perceel 's-Gra- veiandsche Veer, waar gevestigd is de mu ziekuitgeverszaak van den heer A. Cohen. Het zal omstreeks 8 uur geweest zyn, toen men op den Binnen Amstel, aan den over kant van het 's-Gravelandsche Veer de vlam men fel laaiend zag uitslaan. Met veel ma teriaal rukte de brandweer uit, die zich voor een zware taak gesteld zag. Het vuur vrat namelyk met ongekende hevigheid door het geheele perceel dóór en ook het belendend perceel no. 9, dat leeg staat, was reeds aan den achterkant door het vuur aangetast. Niet minder dan 15 stralen werden op de geweldige vlammenzee gericht, waarvan vier gekoppeld waren op 'de dryvende stoomspuit Jan v. d. Heyden, die groote massa's water in het brandend perceel wierp. Om kwa,rt voor negen nam het vuur zienderoogen af en om 9 uur was de brandweer zoo ver met de blussching gevorderd, dat voor uitbreiding geen vrees meer behoefde te bestaan. Het geheele perceel van de muziekuitgeversfirma werd echter een prooi der vlammen. De heer Cohen, leider van de zaak, vertoeft op het oogenblik te Keulen. Op het terrein waren tijdens de blussching aanwezig de wethouder voor het brandweer wezen, de heer Von Freytag, Drabbe en de hoofdcommissaris van politie, de heer Ver steeg. Op den Binnen-Amstel en ook in den om trek van de Staalstraat had zich een groote menigte toeschouwers opgesteld om dezen strijd tusschen water en vuur gade te slaan. De menigte werd door een sterke politie- afzetting onder leiding van den politiecom missaris Harrebomee op een afstand gehoiv- den. r Om half tie/,-, kón het groöfcote deel Van het bran<i7vt:ermateriaal, dat op het 's-Gxa- vel.'.dsche Veer was opgesteld, inrukken. Het bijna 2(1 m. diepe gebouw van de muziekuitgeversfirma was intusschen schoon uitgebrand. Op de parterre was het vuur ontstaan en door het trappenhuis naar de bovengelegen verdiepingen doorgevreten; tel kens wanneer de vlammen een der Verdie pingen hadden bereikt, sloegen ze met groote felheid uit de ramen, waardoor aan de omstanders een fantastisch schouwspel gebo den werd. Even sloeg het vuur ook uit den zygevel, boven het dak van het belendend perceel uit. Een hevige vonkenregen vloog over de daken van de omliggende dicht bij elkaar staande oude huizen op den Groen burgwal en in de Staalstraat. In deze straat was ook opgesteld een mo torspuit, waarop eenige slangen waren ge koppeld, die over de daken naar het bran dend perceel werden geleid. Dit was ook geschied op den Groenburgwal, waar brand- wachts op de daken der huizen waren ge posteerd. De stoomspuit „Jan van der Heyden" deed kranig werk. Van buiten af moest het vuur worden bestreden, daar in het brandend huis de weg langs het trapportaal door de naar boven laaiende vlammen versperd was. Door het snel en krachtig ingrypen van de brandweer bleef het vuur beperkt tot het perceel van de muziekuitgeversfirma, die te gen brandschade is verzekerd. Zooals gemeld, werd met 15 stralen het vuur gebluscht. Dit geschiedde onder leiding van den brandweercommandant, den heer C, Gordyn. In den loop van den avond kwam ook nog de loco-burgemeester, de heer J. ter Haar een kykje nemen. De omliggende perceelen leden veel onder het bluschwater. De Minister van Defensie, de heer Lam booy, heeft het voornemen a.s. Woensdag een bezoek te brengen aan den loodsdienst te Vlissingen. Hy zal daarby vergezeld worden door den Inspecteur-Generaal van het Loodswezen, schout by nacht C. D. de Haes en door 's Ministers zeemacht-adjudant, luit. ter zee le kl. J W. A. A. Heydt. By Koninklyk besluit van 22 Maart 1929 is met ingang van 12 April 1929 herbenoemd tot burgemeester dezer gemeente Heemskerk J. J. M. Wiegman. By verschillende landbouwers in den Haar lemmermeerpolder is het met de uitgezaaide wintertarwe, waaromtrent vrees werd ge koesterd, dat ze door de strenge vorst wel ge heel bevroren zou zyn, gelukkig best meege- loopen en gebleken, dat niet overgezaaid zal behoeven te worden. Wel hebben' hier en daar sommige stukken zooveel van de vorst te lyden gehad, dat ze als verloren kunnen worden beschouwd, doch over het algemeen genomen is de verwach ting nu wel, dat er in dezen polder van dit gewas nog veel zal terechtkomen. In de heden gehouden vergadering van de Lissesche Bankvereeniging werd de wyzi- ging van de statuten, in verband met de nieuwe wet op de Naamlooze Vennootschap- de 4 gevallen veldwachters. Naar wy vernemen zal Vrydag 29 Maart de plechtige onthulling plaats hebben van den gedenksteen welke in het raadhuis te Groote gast is aangebracht ter nagedachtenis aan veldwachters. De 'ysjf^hlsrhe i.uclVyaftr^jGtschappy ?aV a April haal-i luchtiyn PraagRotte-I dam openen, die in laatstgenoemde plaats aansluiting zal krijgen op Londen. In verband met de moeilijkheden welke het vervoer tydens de vorstperiode van dezen winter heeft opgeleverd, heeft de directie der Ned. Spoorwegen in een dienstorder het per soneel dank gebracht voor de inspanning en toewijding waarmede dit zyn werkzaamheden heeft verricht en tevens bepaald, dat de ver schillende groepen van het personeel eert gratificatie zullen ontvangen gelijkstaand met een tot vier dagen loon, zulks naar gelang van de omstandigheden, waaronder die groe pen hun werk moesten verrichten. DE BEGRAFENIS VAN GENERAAL FOC H De katafalk in de Notre Dame te Parijs, waar het stoffelijk overschot v an generaal Foch was opgebaard Candidatenljjst voor de kieskringen Amsterdam, Haarlem, Helder, Leiden en Zwolle Naar men ons mededeelt, zullen door de Liberale Staatsparty, behoudens goedkeuring door de Partijvergadering van 7 April, in de gecombineerde "kieskringen Amsterdam. Haarlem, Helder, Leiden en Zwolle worden candidaat gesteld: 1. Dr. I. H. J. Vos 2. C. J. van Kempen 3. Mej. Joh. Westerman 4. Prof. dr. B. D. Eerdmans 5. E. M. Teenstra 6. C. G. Roos 7. Mr. J. Rutgers 8. E. G. Schiirmann 9. A. F. Stro'ink 10. Mevr. M. Boissevain Pynappel 11. P. Stapel 12. Mej. L. C. A. van Eeghen Men meldt ons uit 's-Hertogenbosch: A. Endevoet, metselaar te Gemert, was van zijn vonnis in hooger beroep gekomen. Verdachte stond voor de Rechtbank te Roermond terecht, terzake, dat hy in den avond van 12 November 1928 te Gemert, met het oogmerk om A. Hoebergen, onbe zoldigd rijksveldwachter, die in het jacht veld op surveillance was, opzettelijk van het leven te berooven, ter uitvoering van dat voornemen, uit een met hagelpatronen geladen schietgeweer, op een afstand van twee meter een schot op hem heeft ge lost. Verdachte werd te dier zake veroordeeld tot vier jaar" gëvè£1^'^*sstraf De advocaat-generaal eischte betfiStlfBOG van het vonnis. Uitspraak 5 April. Hoogste Barometerstand 773.8 m.M. Münehen. Laagste Barometerstand 729.0 m.M. Isafjord. Verwachting: Zwakke tot matigen, Zuidl westelijke tot Zuidelijken wind, meest hal bewolkt, waarschijnlyk met ochtendnevej waarschynlijk droog, iets kouder des nacht overdag iets zachter. Opgericht is een vereeniging van leden van R. K. Statenclubs. Vergadering der samengevoegde R. K. Rijkskieskringorganisatïes Leiden, Dordrecht, Friesland en Groningen. De veerdienst EnkhuizenStavoren zal morgen 'hervat' worden. Het cassatieberoep van H. Möhring.in,ver band met de strafzaak der Veendammer- Hypotheekbank zal op 29 April door den Hoo- gen Raad behandeld worden. In de vergadering van den Leidschen. ge meenteraad' is een interpellatie gehouden naar aanleiding van den Stadhuisbrand. De uitvoer van vee naar België wordt met ingang van 30 Maart ajt tijdelijk stopgezet. De verbinding AmsterdamBoven Rijn. Een nota van B. en W. van Amsterdam. Een felle brand heeft een perceel aan het 's-Gravelandsche veer te Amsterdam in de asch gelegd. De tocht van de „Graf Zeppelin" naar het Oosten. Hugcnberg zet tegenover Amerika den economischen toestand van Duitschland uit een. Een rede van Zaleski over het minderheden- voorstel. Primo de Rivera gaat heen. Officieele berichten over den ondergang van de „Imaione." Voor het bestuur der Chineesche republiek is een triumviraat benoemd. Aan boord van het in aanbouw zijnde s.s. „Europa" te Hamburg woedt een felle brand. Voor- en middenschip zijn reeds totaal verwoest. DE BRAND AAN HET 'S-GRAVELANDS CHE VEER TE AMSTERDAM Een foto van het blusschingswerk, dat in den «.vond duizenden toeschouwen tarok Barometerstand 9 uur v.m.-: 7.75 vooruit. Licht op. De lantaarns moeten marges worden opgestoken: 6.56'nur>

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 1