De Ongeziene Wereld of het
Leven na den Dood
Buitenlandsch Nieuws
Minister-PresidentIsmet Pasja
over de Situatie in Turkije
MIJNHAgDT
FEUILLETON
IN DUIZEND ANGSTEN
TWEEDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZATERDAG 6 APRIL 1929
BLADZIJDE 1
ft:
De Politieke- en Economische Doeleinden
Ernstig spoorweg
ongeluk
CENTKALE
TANDHEELKUNDIGE KLINIEK
XLIX
DE WERKEN DES DUIVELS
HET SPIRITISME
Verklaring der verschijnselen.
Alvorens tot de verklaring der vroeger
«esproken verschijnselen over te gaan, moet
vonden opgemerkt, dat bij dergelijke onder-
eoekingen vooral het volgend theologisch
«eginsel wordt toegepast, dat luidt: Zoolang
aet tegendeel niet absoluut bewezen is, moet
nen de verschijnselen of gebeurtenissen niet
'.an buitennatuurlijke machten, maar aan
natuurlijke krachten toeschrijven (Walter,
3.C. blz. 386).
De voornaamste theorieën, die ter verkla
ring der spiritistische verschijnselen in aan
merking komen, kunnen tot twee klassen
worden teruggebracht.
Ten eerste: de theorieën, die verschijnse
len der spiritistische séances enkel door na
tuurlijke oorzaken willen verklaren.
Hiertoe worden gerekend:
de bedrogs-hypothese;
de hallucinatie- en suggestie-theorie;
de theorie der mechanische en psychische
krachten.
Ten tweede: de theorieën, die behalve de
natuurlijke oorzaken ook buitennatuurlijke
krachten veronderstellen.
Hiertoe behooren: de theorie der afgestor
ven geesten en de daemonen-theorie.
I. NATUURLIJKE OORZAKEN.
1. De Bcdrogs-Hypothcsc. Deze theorie
verklaart de spiritistische verschijnselen als
louter bedrog van de mediums. Al kan mis
schien alles, wat op de spiritistische séances
getoond wordt, niet aan bedrog worden toe
geschreven, is het wel een opvallend ver
schijnsel, dat zoo goed als alle mediums ten
slotte op bedrog zijn betrapt, al is aan ver
schillenden van hen gelukt, zelfs uitstekende
geleerden gedurende langen tijd te mislei
den.
Om slechts eenige feiten te noemen:
De natuurkundige Prof. Crookes, lid der
Royal Society, beroemd om zijn ontdekkin
gen, verrichtte gedurende drie maanden ex
perimenten met het medium, dat zich miss
Corner noemde, geboren Florence Cook.
Prof. Crookes beweerde de strengste voor
zorgsmaatregelen te hebben genomen, hij
hield ieder bedrog absoluut uitgesloten. Eerst
na eenige jaren werd zij ontmaskerd op het
oogenblik. dat ze van klecren verwisselde
om zelf als „geest" op te treden in plaats
van Maria, wier geest zij zou laten verschij
nen.
Het Italiaansche medium Eusapia Palla-
dino genoot een wereld-vermaardheid en
mocht groote successen boeken. Verschillende
séances hadden plaats, o.a. te Napels en Mi
laan, waarbij geleerden van naam tegen
woordig waren: Prof Richet van Parijs; de
beroemde Mars-onderzoeker Schiaparclh;
de bekende psychiater Lombroso enz.
Verschillende geleerden waren van de
echtheid der verschijnselen ten volle over
tuigd, anderen uitten twijfel en schortten
hun oordeel op. Een nieuw onderzoek had
plaats te Cambridge in 1895; het resultaat
van 20 zittingen werd gepubliceerd en kwam
hierop neer: dat alles van begin tot eind
louter bedrog was (Schneider. Der neuore
Geisterglaube blz. 389)
Andere ontmaskeringen van bekende me
diums zijn die van Eglington te München in
1880 (Lehmann: Aberglauben u. Zauberei
blz. 356); van miss d'Esperance in 1888; Anna
Rothe in 1902 (Walter, O.C. blz. 357) en van
Linda Gazerra. door Prof. Schrenck-Notzing
in 1912 (Psychische studiën 1912).
Een sterke bevestiging van de bedrogs-
hypotheée ligt in het fBib. da,t bijna. aUe ex
perimenten geschieden in het dmster of
half-donker en dan nog
wijden. De spiritist Maxwel roem dan^k
zijne séances met bovengenoem v
te Bordeaux gehouden, waar een
sterraam en de lampen van ee 7C!OTee,
licht aanbrachten, tot er echter
licht werd aangebracht, dat zij door
Amerikaanschen psycholoog Munster De g
totaal ontmaskerd werd
Werkt de strenge eisch van een halt don
ker vertrek, de telkens wederkeerende waai-
schuwing: „meno luce", minder licht, de om
standigheid, dat de aanwezigheid van slecnis
een enkelen persoon, die door het medium
niet wordt vertrouwd, heel de séance jam
merlijk kan doen mislukken, het vermoeden
dat er bedrog in 't spel is, niet sterk in de
hand?
Het zal dan ook niemand verwonderen,
dat het bekende medium Home op zijn
sterfbed zich gedrongen gevoelde te beken
nen. dat hij nooit één boozen geest had ont
moet, en ai ziin prestaties louter oedrog ge
weest waren. Daarom besluit dan ook Pater
Erens. wiens gegevens wij hier hoofdzakelijk
volgen, met de bewering, dat, al is de moge
lijkheid van praeternatureele of buitenna
tuurlijke oorzaken niet absoluut uitgesloten,
men de waarheid toch wel het eïchtst zal
benaderen, met aan te nemen, dat de groote
meerderheid der verschijnselen aan bewust
of onbewust bedrog moet worden toegeschre
ven, vooral bij spiritisten van professie, die
voor geld optreden.
2. Hallucinatie en suggestie-theorie
Tot de bedrogs-hypothese rekent men ook
gewoonlijk de hallucinatie- en suggestie-
thw£6' verstaat men onder ballucinatie ot
suggestie? Dit is niet zoo maar in een paa
woorden te zeggen. De vak-geleerden druk
ken dat met geleerde woorden aldus uit:
door hallucinatie en suggestie wordt een
subjectieve voorstelling in een uitwendige,
schijnbaar objectieve omgevormd. Deze
geleerde definitie vraagt noodzakelijk eene
verklaring.
Bij de gewone waarnemingen der dingen
komt het voorwerp, dat wordt waargeno
men van buiten af via de uitwendige ze
nuwstations in de centrale hersenen, waar
het zich tot een phantasma (kenbeeld) in
onze verbeelding vastzet. Vandaar het wijs-
geerig axioma: nihil est in intellectu, quod
non prius est in sensu, d. w. z. niet wordt
door ons gekend, wat niet eerst door ons
wordt gevoeld, n.l. waargenomen in een der
zintuigen.
Aldus het normale ken-proces.
Bij de hallucinatie echter voltrekt zich het
ken-proces juist andersom d.w.z. niet van
buiten af. maar van binnen uit.
Door allerlei lichamelijke en psychische
invloeden wordt het kenbeeld in de hersen
centra zelf gevormd, roept daar een zeer le
vendig schijnbeeld te voorschijn, hetwelk
door den gehallucineerde voor de werkelijk
heid wordt aangezien: b.v. het hooren van
allerlei vreemde, schrikwekkende geluiden,
die angstige personen op hun eenzame wan
delingen in het donker steeds meenen te
hooren, terwijl er in werkelijkheid niets van
bestaat; het aanschouwen van allerlei ge
zichten in de duisternis; wie zich geruimen
tijd intensief met een of anderen arbeid
heeft beziggehouden, b.v. het bezien van
kostbare steenen, ziet later ook met geslo
ten oogen deze voorwerpen met groote dui
delijkheid voor zich (Zie Prof. Beysens, ziel
kunde Dl. I blz. 221) Vandaar dan ook de
benaming: inbeelding; illusie.
Welnu, door het kunstmatig opwekken
van dergelijke hallucinaties, illusies of in
beeldingen worden door sommigen ook de
spiritistische verschijnselen verklaard (Max-
well-Castelein) Dit is zeker, dat op de spi
ritistische séances zoowel 't medium als de
toeschouwers in overspannen zenuwtoestand
verkeeren, waarbij de algeheele of gedeelte
lijke duisternis zeer zeker sterk suggestief
zal werken, zoodat men gemakkelijk een
groot gedeelte der verschijnselen aan hallu
cinatie zal kunnen toeschrijven.
3. De theorie der mechanische, vitale cn
psychische krachten
Vele geleerden, die een buitennatuurlijke
tusschenkomst uitsluiten op de spiritistische
séances, trachten de verschijnselen, die daar
worden vertoond, te verklaren, door allerlei
mechanische, vitale en psychische krachten,
die in ieder meusch huizen. Men spreekt van
allerlei geheime magnetische en electrische
werkingen die door het medium op de séan
ces zouden worden benut tot het voortbren
gen van verschillende mechanische werkingen
(Lombroso).
De groote wijsgeer en psycholoog kardi
naal Mercier veronderstelt dat er van de
verbeelding van het medium een actie uit
gaat naar buiten, naar de hersen-cellen van
den toeschouwer die daarin een bepaald
plalasma of kenbeeld zou verwekken. „As-
surément il n'est pas démontré, que ces
conditions se verifient; mais serait on en
droit de déclarer cette verification impossi
ble? Nous me le pensons pas" (Psychologie
II pag. 217).
Prof. Beysens échter ontkent het bestaan
van een dergelijk geheim fluïdum (Alge-
meene zielkunde Dl. III, blz. 57)
In hoeverre al deze geheime krachten me
dewerken tot het voortbrengen der spiritis
tische verschijnselen is bij lange na nog niét
wetenschappelijk vastgesteld; wij zijn hier
alleen wat uitvoeriger op ingegaan, om aan
te toonen, dat zoolang de mogelijkheid niet
Is uitgesloten, dit geheimzinnig probleem
door natuurlijke krachten op te lossen, wij
er gèen hoogere machten bij mogen betrek
ken. Dit was immers ons punt van uitgang.
Hoewel echter die mogelijkheid niet abso
luut is uitgesloten, is men tot op den dag
van heden er nog verre van af, al die occulte
geheimzinnige verschijnselen der spiritis
tische séances op natuurlijke wijze bevredi
gend te verklaren en ziet men zich wel ge
dwongen hierin de tusschenkomst van hoo
gere machten te erkennen, waarover een
volgenden keer.
Goes. C; VIS, Rector.
bevordering van den landbouw en het schep
pen van industrieel instellingen zal ook
gunstig terugwerken op onze buitenlandsche
handelsbalans. Op deze manier zal Turkije
er misschien langzamerhand in' slagen, een
economische onafhankelijkheid te verkrijgen.
President Mustafa Kemal hoopt, dat in een
generatie ons land zich tot een bloeienden
staat met ongeveer 25 millioen inwoners
zal hebben ontwikkeld, en dat, als de pro
ductie vermeerderd word't, alle bewoners
hun levensbehoeften met inheemsche voort
brengselen kunnen dekken. Over het geheel
genomen gaat de levensstandaard van ons
volk steeds omhoog. Er is bij ons wat
voor West-Europeesche begrippen iets bui
tengewoons is zoo goed als geen werk
loosheid. Ondanks allen vooruitgang, dien
we tot nu toe hebben bereikt, staat er nog
heel wat werk op economisch gebied voor
de deur en juist daardoor zijn we aange
wezen op de medewerking van andere sta
ten. Maar de voorwaarde voor het aanne
men van deze hulp is, dat we ons nationaal
karakter en de, met moeite verkregen, po
litieke en economische autonomie niet be
hoeven op te geven.
NA HET AFTREDEN VAN MGR. SEIPEL. Het proces-Lanjfcopp,
Turkije is, om zoo te zeggen, gesatu-
reerd: het heeft zijn doeleinden in de bui
tenlandsche politiek bereikt en hoeft niet
te denken aan verdere overwinningen of
revanche-oorlogen. We staan nu, nadat onze
elschen zijn ingewilligd, met onze buur
staten op den besten voet, Griekenland,
tot aan het verdrag van Lausanne onze
vimiigste vijand, heeft de minoriteiten-
bevolking met ons geruild, zoodat er tegen
woordig maar een klein aantal Grieken in
Turkije, en omgekeerd, maar betrekkelijk
weinig Turken in Griekenland gevestigd
zijn. Deze ruil der minderheden h.eeft van
beide volken groote offers gevraagd. Vol
gens mijn meening heeft Griekenland ziin
„grande idéé", om het Byzantijnsche kei
zerrijk te herstellen, definitief opgegeven,
een idee, dat gedurende langen tijd elke
vruchtbare werkzaamheid van onze buren
heeft belet. Met onze Balkan-grens kunnen
we over het algemeen tevreden zijn.
T. '~vi? "ij
Ismet Pascha.
Ofschoon neg honderdduizenden Turken
zich in Joego-Slavië bevinden, die niet al
len met hun lot tevreden zijn, en hoewel
er 800.000 van onze landslieden in Bulga
rije leven, staan we toch in volstrekt vriend
schappelijke betrekkingen tot deze landen,
evenzoo tot Roemenië. Ook met Rusland
zijn we tot een overeenkomst gekomen,
nadat we met de Sovjet-regeeiing in een
verdrag hebben vastgelegd, 'onze wederkee-
rige staatsinstellingen te ontzien. Zooals
overal, kan misschien ook in Turkije de
bolsjewistische propaganda niet geheel wor
den buitengesloten, maar met het oog op
de structuur van onze bevolking kunnen
we hierin geen gevaar voor den staat zien.
De communistische leer vindt bij onze boe
ren en handwerkslieden geen gunstigdn
bodem. Dé' betrekkingen tot Duitschlanjd
vinden haar ontwikkeling op den grondslag
van het bondgenootschap in dëii oorlog;
mét Italië, den vroe'geren tegenstander in
verschillende oorlogen, hebben We kort' ge
leden een vriendschaps-verdrag gesloten.
Tegenover Frankrijk maken we ook nu nog
aanspraak op het omstreden gebied aan de
Syrische grens, maar we hopen, dat ook
hier onze rechten zullen worden erkend.
Tusschen Engeland en ons is, naast andere
problemen, ook de kwestie van de Mossul-
grens bijgelegd.
Onze positie in het internationale poli
tieke leven kan dus tevredenstellend wor
den genoemd; niet zoo onze economische
situatie. Het Turksche gebied breidt zich
ver genoeg uit, maar het klimaat van de
Midden-Anatolische hoogvlakte (Klein-
Azië) is erg ongunstig. De grond is on
vruchtbaar en moeilijk te ontginnen. We
hopen door kunstmatige besproeiing en ge
moderniseerde aanbouw-thehodes de pres
tatie te kunnen verhoogen. Maar daarvoor
zijn twee dingen noodig: tijd en kapitaal
Natuurlijk zouden we in andere landen lee
ningen kunnen opnemen, maar hierin zien
we niet het geneesmiddel voor onze econo
mie. De rente en amortisatie-bedragen, die
jaarlijks aan het buitenland moeten wor
den betaald, belasten den staat al genoeg"
Het zal heel wat tijd kosten, voor het pres
tatie-vermogen van Anatolië kan worden
verhoogd, maar ons volk neemt liever lan
ger ontberingen op zich, dan dat het dc
toekomst van het land verpandt.
Uit het bovenstaande zal men zien. dat
de begrooting ons groote moeilijkheden moe:
bereiden; we moeten jaarlijks rond 50 mil
lioen franc aan rente en de amortisatie
van onze schulden naar het buitenland af
voeren; naast dit bedrag, dat 10 percent
van onze totale uitgaven uitmaakt, worden
37 percent der uitgaven gebruikt, om ons
leger van 150.000 man te onderhouden. Dit
getal der troepen schijnt op het eerste ge
zicht misschien wat hoog, maar we hebben
een leger van deze sterkte noodig, om de
orde in ons uitgestrekt land te handhaven
en onze grenzen te bewaken.
De bevolking, die nu nog meest uit boeren
is samengesteld, zal op den duur tot op
zekere hoogte worden geïndustrialiseerd. De
Het aftreden van Mgr. Seipel als bonds
kanselier is zoo onverwacht gekomen, dat
de verschillende partijen zich nog geen
vaste meening hebben gevormd over den
thans ontstanen toestand.
De partij van den afgetreden bondskanse
lier, de christ.-socialen, hebben een speciale
commissie benoemd, om de onderhandelin
gen te leiden. Deze bestaat uit de fractie
leiders dr. Fink, Kunschak, den voorzitter
van den Nationalen Raad dr. Gürther, en
den oud-minister Heinl de namen van
de twee laatsten, leden van den gematigden
vieugel, worden genoemd als eventueele op
volgers. Deze commissie, zoo meldt de Ween-
sche correspondent van de „Frankf. Ztg.",
zal allereerst beproeven de huidige coalitie:
christ.-socialen, Groot-Duitschers en Land-
bond, bijeen te houden. De Groot-Duitschers
hebben in dat verband reeds verschillende
eischen gesteld. De burgerwachten, die in
deze crisis ook als politieke factor optreden,
hebben te kennen gegeven, dat zij gehoord
wenschen te worden.
Tot dusver worden twee oplossingen als
mogelijk besproken. Ten eerste een naar
links georiënteerd en tot verzoening met
links bereid kabinet van de oude coalitie,
onder leiding van Heinl, Gürther en Ramek
en waarbij besliste vertegenwoordigers van
het anti-socialisme, zooals de minister van
oorlog Vaugoln en die van financiën, Kien-
böck, geweerd zouden worden. En ten tweede
een kabüiet der onverzoenlijke richting met
den aftredenden clericalen minister van
onderwijs, Schmitz, of den heer Kienböck
aan bet hoofd.
Ten slotte meldt de correspondent nog, dat
het aftreden van dr. Seipel op de beurs
geen ongunstigen indruk gemaakt heeft.
De sneltrein Kisjincw—Boekarest
ontspoord
De sneltrein KisjinewBoekarest is tus
schen Boboc en Buzen ontspoord. Drie
personen wagons vielen om.
Volgens tot nu toe ontvangen berichten,
werden 20 personen gedood en 60 gewond.
Het reddingswerk wordt door den heer-
schenden sneeuwstorm zeer bemoeilijkt.
Nadere bijzonderheden
WEENEN, 5 April De berichten over
het ernstige spoorwegongeluk in Roemenië
komen hier, tengevolge van de hevige
sneeuwstormen, slechts met groote vertra
ging binnen.
Naar de bladen melden, is het ongeluk,
dat reeds Donderdagavond te negen uur
plaats had, aan een wisselwachter en een
stationsbeambte te wijten. De beide be
ambten zijn verdwenen. Men vermoedt, dat
zij zelfmoord gepleegd hebben, om zich aan
een arrestatie te onttrekken.
De drie ontspoorde wagons zijn een eerste,
een tweede en een derde klasse wagen. In
den wagen derde klasfee zaten bijna uitslui
tend militairen van het garnizoen te Boe
karest, terwijl in de beide andere wagons
voornamelijk kooplieden uit Boekarest reis
den.
Tien dooden, 59 gewonden
BOEKAREST, 5 April Volgens een
mededeeling van de spoorwegdirectie be
draagt het aantal dooden bij het spoorweg
ongeluk bij Boboc, tien en het aantal gewon
den 59. De meesten der slachtoffers zijn
spoorwegbeambten en militairen.
De locomotief, twee personenwagens en
de bagagewagen zijn geheel verwoest, terwijl
de rails over een afstand van 200 M. ver
nield zijn.
Naar verder gemeld wordt, zijn reeds
eenigen der ernstig gewonden overleden.
DE VERKIEZINGSREDEVOERINGEN
VOOR DE RADIO
LONDEN, 5 April (V.D.) -- Thans wordt
medegedeeld dat voor de ontbinding van
het huidige parlement in het begin van de
volgende maand acht politieke redevoerin
gen voor de microphoon zullen worden ge
houden, di edoor de B. B. C. zullen worden
uitgezonden. Vier redevoeringen zullen wor
den gehpuden door sprekers van de regee-
ringspartijen en wel de eerste door den
minister van Oorlog Sir Laming Worthin-
dat sinds eenige dagen te Berlijn is begonnen. Langkopp
(staande) in de rechtszaal
ton Evanis. De andere vier redevoeringen
zullen worden gehouden door spr. der op
positiepartijen en wel twee door vertegen
woordigers van de Arbeiderspartij en twee
door liberalen.
Winston Churchill zal namens de regee
ring spreken op den dag na aijn bégroo-
tingsrede in het Lager Huis. De liberalen
hebben als sprekers aangewezen Sir Her-
bert Samuel en Lloyd George. De Arbei
derspartij heeft haar sprekers nog niet
aangewezen.
ZES ARBEIDERS DOOR INSTORTENDEN
MUUR GEDOOD
LONDEN, 5 April (V.D.) Bij het sloo-
pen van een drie meter hoogen muur wer
den in Plymouth zes arbeiders gedood.
Twee andere arbeiders, die zich bijtijds in
veiligheid trachtten te brengen, werden door
brokken van den muur getroffen en in
zwaar gewonden toestand naar het zieken
huis overgebracht. Het ongeval vond' plaats
bij het leggen van een kabel.
DE BRITSCHE INDUSTRJEELE
DELEGATIE BIJ LITWINOF
MOSKOU. 5 April Gisteren heeft de
waarnemende volkscommissaris voor buiten
landsche zaken, Litwinof, de leden der
Britsche industrieele delegatie, die momen
teel te Moskou vertoeft voor het maken
van een studiereis, bestaande uit de heeren
Sir Isherwood, Remmand, Drummond en
Wolff, ontvangen. Hij had een langdurig
onderhoud met hen. In een door de delega
tie aan de pers verstrekt communiqué werd
medegedeeld, dat in dit niet-officieele
onderhoud met Litwinof de mogelijkheden
waren overwogen voor het scheppen van
een economische basis, welke zou kunnen
beantwoorden aan de belangen der beide
landen. Beide partijen spraken als hun
meening uit, dat er geen enkele onover
komelijke hinderpaal bestond voor het tref
fen van een beide partijen bevredigende
regeling. Voor zijn vertrek naar Genève
verklaarde Litwinof. dat de Sovjet-regepring
den president van de Staatsbank, Piatakof,
den onder-commissaris van Handel,
Khintsjoek, den directeur van het econo
misch bureau, Rabinawitsj, en den directeur
van de buitenlandsche afdeeling van den
Hoogen Nationalen Economischen Raad,
Aralof, had aangewezen, om met de dele
gatie alle aanhangige kwesties nader te
bespreken.
KOWNO, 5 April (V.D.) Naar uit
Moskou gemeld wordt, heeft de plaatsver
vangende voorzitter van de Russische staats
bank Pjatakow bij een receptie der handels
delegatie een toespraak gehouden, waarin
hij er op wees, dat de Engelsche delegatie
de betalingscapaciteit van den Russischen
staat niet in twijfel mocht trekken. Het
spreekt vanzelf, dat de Sovjet-Unie haar
verplichtingen ook tegenover het buitenland
volledig zal nakomen. Wanneer Engeland
echter er belang bij heeft, dat de handel
met Rusland bevorderd wordt, dan moeten
ook credieten ter beschikking gesteld worden.
Wanneer de Engelsche handel bereid is Rus
land ongeveer 150 millioen pond ter be
schikking te stellen, dan kan Rusland in-
koopen doen in Engeland. De Engelsche
delegatie beschouwt thans haar. missie als
geëindigd en zal in de eerstkomende dagen
naar Londen terugtrekken.
HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
MYRON HERRICK NAAR DE
VEREENIGDE STATEN
PARIJS, 5 April Hedenmorgen te half
negen werd het stoffelijk overschot van den
overleden ambassadeur der Vereenigde Sta
ten tc Parijs. Myron Herrick, van het ar
senaal te Brest overgebracht naar boord
van den Franschen kruiser ..Tourville". De
overbrenging vond plaats met militaire eer
en het stoffelijk overschot werd begeleid
door eenige afdeelingen Fransche troepen.
Verschillende openbare gebouwen waren i
met rouwflours behangen en op verschillen- j
de plaatsen waaiden de Fransche en Ame-
rikaansche vlag halfstoks. Ook de kist was
bedekt met de Fransche en Amerikaansche
kleuren. Toen het stoffelijk overschot aan
boord van de „Tourville" gebracht werd en
in de chapelle ardente werd geplaatst, brach-
Kenaupark 26A
Telefoon 12644
SPREEKUREN:
van 9-11 en 1 tot 2.
Dinsdag van 6.30 tot 8.30
Zaterdagmiddag GEEN Spreekoui
ten allen in de haven gelegen schepen het
saluut en werden 19 kanonschoten gelost.
Hedenmorgen te half elf verliet de „Tour
ville" de haven van Brest, geëscorteerd door
een torpedojager en twee torpedobooten.
GEWELDIGE BRAND TE BOEKAREST
Schade 30 millioen lei
WEENEN, 5 April Aan de bladen wordt
gemeld, dat Donderdagavond in het cen
trum der stad een gèweldige brand heeft ge
woed. De geheele Boekarester brandweer
moest te hulp komen om den brand meester
te worden. Een uit twintig gebouwen be
staand blok huizen, waaronder een mout-
fabriek en een bierbrouwerij van de Gebr.
Gibb, werd in de asch gelegd. De materieele
schade wordt op dertig millioen lei geraamd.
HET INCIDENT AAN DE POOLSCH—
RUSSISCHE GRENS
Apanasjewitsj ontoerekenbaar?
KOWNO, 5 April Uit hfoskou wordt
gemeld, dat men daar het geval Apanasje
witsj verklaart door ontoerekenbaarheid van
Apanasjewitsj. In een gesprek met den Rus
sischen consul heeft hij verklaard, dat hij
uit noodweer gehandeld heeft en dat ,de
Poolsche beambte zijn daad heeft gepro
voceerd. Apanasjewitsj heeft tijdens den
burgeroorlog in Rusland een zenuwschok ge
had en was te Moskou eenigen tijd in een
zenuwinrichting ln behandeling.
De berichten in de Poolsche pers, dat op
Apanasjewitsj geheime stukken betreffende
de Duische chemische industrie zouden zijn
gevonden, zijn uit de lucht gegrepen. Het
commissariaat van buitenlandsche zaken is
zeer ontevreden over de houding der Pool
sche pers. Naar verluidt, zullen stappen te
Warschau overwogen worden, ten enide span
ning in de PoolschRussische betrekkinger
te vermijden.
DE INNEMING VAN HANKAU
Generaal Wang gearresteerd
PEKING, 5 April (V.D.) Na de bezet
ting van de stad Hankau werd de president
van de Hankau-regeering Generaal Wang
gearresteerd en aan de gerechtelijke autori
teiten overgeleverd. Op het stadhuis werd
de vlag van de Kwomintang geheschen.
De leden van de officiersschooi heboen
voor het verlaten van de stad het munitie
depot in de lucht laten vliegen, waardoor
honderd personen om het leven zijn ge
komen.
Tsjang Kai Sjek heeft tot de troepen, die
de stad hebben bezet, een toespraak gehou
den, waar in hij verklaarde, dat de bezet
ting van de stad Hankau de eerste stap is
op den weg tot bijlegging van den burger
oorlog.
In de stad werden in den afgeloopen
nacht meer dan honderd personen gedood.
In de straten liggen op vele plaatsen lijken.
werken zonder
kramp of pijn.
Doos ÖOcent.
8ij.Apofh.en
Drogisten
Herinneringen van een Siberischen
balling
Meer dood dan levend keek ik dat alles
aan, en ik had nog slechts een gevoel, een
gevoel van vrees voor een tweede ongeluk
Bij iedere helling of oneffenheid van den
weg, bij iederen schok sloot ik de oogen en
voelde ik. dat het bewustzijn mij ging ver
laten; en nochtans ben ik niet bang or
zenuwachtig van natuur. Den volgenden
dag kwamen wij in de vesting Kiow aan.
DERDE HOOFDSTUK.
Steunende op de armen van eenige sol
daten werd ik eerst iri de kamer van den
plaatse!ijken commandant gebracht, waar
ik gefouilleerd werd. ingeschreven in de
registers en lastig gevallen met verschil
lende vragen, die ik alle heb vergeten.
Vervolgens nam men mij weer op, voerde
door een groot aantal vertrekken en
gangen, aldoor ondersteund door de solda
ten en toen men mij in een cel gesloten
had, viel ik, uitgeput van vermoeienis, op
mijn stroozak neer. Achter mij waren eenige
gevangenbewaarders en een adjudant bin
nengekomen; laatstgenoemde vroeg mij, of ik
nog iets verlangde; ik verzocht hem de rin
gen mijner boeien te laten verwijden. Hij
antwoordde hierop, d'at hij daartoe de macht
niet had. maar dat hij er rapport over zou
uitbrengen. Men liet mij alleen en eenige
cogenblikken later sliep ik in. Ik sliep vijl
en twintig uur achter elkaar, en ware ik
niet gewekt door de onrustig geworden ge
vangenbewaarders, dan had ik wellicht nog
langer in Morpheus armen gelegen. Kort
na mijn ontwaken trad de plaatselijke com
mandant bij mij binnen. Het was een man
wiens borst gesierd was met vele ordetee:-
kenen; hij vroeg mij in 't Poolsch, hoe ik 't
maakte. Ik bedankte hem, doch zweeg over
mijne reisongelukkenwaartoe zon ik ge
klaagd hebben? Hij beloofde mij bouillon te
zullen zenden en nam afscheid met de vol
gende woorden:
„Tracht uw krachten te herstellen, gü zijt
zeer verzwakt en hier in de gevangenis
is op de eerste plaats een ijzeren gezond
heid noodig om de vele kwellingen te ver
dragen."
lie was inderdaad zeer afgemat, maar ik
voelde. Goddank, niets meer van die ver
schrikkelijke hoofdpijn. Ik. keek mijn cel in
't rond: zij was zes voet lang, vijf voet
hoog, hoog genoeg dus, zeer verwaarloosd,
onzindelijk en schaars verlicht door een
klein venster, dat zoowel van binnen als van
buiten getralied was. In den muur, boven
mijn hoofd las ik eenige namen, o.a. dien
van Rabczynski, dien ik later in Siberië ont
moet heb. Het geheele ameublement be
stond in een tafeltje, een houten stoel en
een groote, pijpaarden kachel. Men bracht
mij bouillon en brood, maar de onmogelijk
heid om met die vreeselijke handboeien een
klein stukje te eten van het brood, deed
mi) mijn maal eindigen, alvorens ik genoeg
had. Plotseling schoot me een fraai denk
beeld te binnen, toen mijn oog op het brood
viel.
Het was niet de eerste keer, dat ik dacht
aan Konarski, wiens lijden nog door nie
mand is vergeten.
Ik wist, dat de honger een zijner groot
ste martelingen was geweest; en 't kon best
gebeuren dat ik eveneens die marteling zou
te verduren hebben Daarom vormde ik het
nl-,n een voorraadschuur op te richten en
daartoe verborg ik iederen dag het brood in
een opening boven de kachel. Ik was zeer
blij met dit voorraadmagazljn, hetwelk mij
zoozeer ten stade zou kunnen komen in ge-
val van hongersnood.
Een weinig verkwikt door lang slapen cn
flink eten, werd ik weer gevoelig voor een
stekende pijn, waarvan ik me eerst geen re
kenschap had weten te gevm, spoedig oe-
merkte ik echter, dat ik als 't ware opgegeten
werd dcor 't ongedierte, de stroozak, de
muren, de cel, alles wemelde letterlijk van
allerlei gespuis. Gelukkig kwam de comman
dant der vesting mij den volgenden dag een
bezoek brengen. Ik klaagde hem miin nood;
hij beval mij in een andere cel te gaan. ter
wijl de mijne zou gezuiverd worden, tevens
moest ik mij laten scheren Toen ik den of
ficier, die hierover toezicht uitoefende, ver
zocht, mijn bakkebaarden te laten staan,
kreeg ik ten antwoord:
„Neen, de snor alleen blijft staan, dat is
geheel overeenkomstig de Poolsche mode, de
vroegere Polen droegen tenminste alleen een
snor.
Niet lang daarna keerde ik in mijne vroe
gere cel terug, die nu geheel zuiver \vas. Het
geen mijn vreugde en mijn dankbaarheid
jegens den commandant nog wergrootte was
dat hij mij de handboeien deed afnemen, 't
Schijnt ongelooflijk, maar met da-vrijheid
mijner handen herkreeg ik de vrijhFid en de
energie van mijn gast. Gedurig strekte ik
mijn armen uit, nauwelijks mijn geluk ge-
loovende, blij als een kind.
Een geheele week ongeveer ging voorbij,
zonder eenige verandering in mijn toestand
te brengen. Het voedsel, dat ik overvloedig
kreeg, was gezond en versterkend, iederen
dag werd mijn cel schoon gemaakt, maar
het gebrek aan frissche lucht, aan beweging
en aan vaste bezigheden, hadden mij ontze
nuwd en krachteloos gemaakt. Daar de kete
nen mij èn het loopen èn het staan belet
ten, lag ik bijna den geheelen dag op miin
stroozak uitgestrekt, 's morgens alleen kniel
de ik neder om mijn gebeden te verrichten.
De lange nachten waren stil, slechts nu en
dan onderbroken door het verre gerucht van
hamerslagen als eenige gevangenen de boeien
werden af- of aangedaan. Alhoewel het den
bewakers ten strengste verboden was ook
'maar één woord tot de gevangenen te rich
ten, wist ik toch spoedig te weten te komen,
dat mjjn mede-beschuldigden uit Kamiéniéc
in dezelfde gevangenis, doch in een ander
gedeelte waren opgesloten
Op zekeren dag vernam ik des middags
omstreeks twaalf uur een groot rumoer aan
den ingang mijner cel. de deur werd geopend
en een man in klein generaals-tenue ver
scheen voor mij. Hij was omringd door ge
neraals en officieren, allen in uniform Hij
was een man van groote gestalte, met grijze
haren, hij droeg geen snor en in zijn twee
kleine oogen schitterende een levendig vuur.
De rechtermouw zijner jas was vastgehecht
aan een der knoopen van zijn uniform,
waardoor het mij duidelijk werd, dat hij
slechts één arm had en dat hij. niemand
minder was dan prins Bibikov, gouverneur-
generaal van Volhynië en Ukranië. HU zette
ziin pet af, nam plaats op den eenlgsten
stoel en beval mU te gaan zitten op mUn
stroozak.
Gedurende het geheele onderhoud, dat ik
hier volgen laat. scheen de prins zeer onte
vreden over de slechte atmosfeer in de
cel, zoodat hij van tüd tot tUd instictmatig
het hoofd naar het luchtgat wendde. Hij
sprak Fransch:
„Gij hebt misschien reeds geraden, wie ik
ben?"
,.Ik geloof, dat ik de eer heb te.spreken tot
den gouverneur-generaal, prins Bibikow."
„Uw naam is Piotrowsky, gij zijt geboortig
uit Ukranië, gij hebt deelgenomen aan den
opstand van 1831, gij zijt naar Frankrijk uit
geweken en vervolgens hebt ge u te Ka
miéniéc gevestigd onder den naam van Ca-
tharo."
„Jawel, Excellentie."
„Gij beweert, dat gij slechts in uw land
teruggekeerd zijt, omdat gü er zoo .vurig
naar verlangdet, maar waarom hebt gij dan
geen gebruik gemaakt van de amnestie, in
1831 door den Czaar verleend?"
„Ik wenschte wel niets te zeggen, wat uwe
excellentie kon mishagen, maar de manier
van uitvoering dier amnestie was er alles
behalve naar, ons aan te moedigen. Trouwens,
gold zij alleen voor de onderdanen van het
koninkrijk en niet voor die der afgescheiden
provincies. En verder om gratie te vragen,
moet men schuldig zijn
„Wie heeft u dat Engelsch paspoort ge
geven?"
„Ik heb het op straat gevonden."
„GU vertoefdet langer dan een maand in
Hongarije, waarom was dat?"
„Om mUn spoor te doen verliezen en de
reis te verkorten."
(Wordt vervolgd)
t
