i f3000.: Een uitstekende maatregel xèÊÈm MUZIEK Spinnewebjes Telegrafisch Weerbericht BUREAUX: NASSAU LAAN 49] DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN WOENSDAG 10 APRIL 1929 DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17127 A&HSIFTE MOET, OP STRAFFE tl hm «/ERLIES VAK ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EH TWIMTIG UREN NA HET ONGEVAL UIT DE STAD VAN HET VATICAAN tm mm HnH Ramek kabinetsfor mateur in Oostenryk? Een rumoerig half uurtje in den Zandvoortschen gemeenteraad De steun aan de beetwortel suiker-industrie De financieele verhouding tusschen Rijk en gemeenten Het stadsvuil van Den Haag naar Drente Minister Lambooy naar Schellingwoude Kind overreden Een lak- en vernisfabriek te Schoonhoven afgebrand De moord te Giessen-Nieuwkerk Onthullingen van. Het Volk Lijk gevonden te Enkhuizen De inbraak in het station Beverwijk Voornaamste Nieuws J. J. WEBER ZOON Groote Houtstraat 166 Haarlem HAARLEMSCHE BACHVEREENIGING Teleïoon No. 13866 (drie lijnen)' Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 25 et.; per kwartaal i 3.25; per post, per kwartaal S 3.58 bij vooruitbetaling. COURANT ADVERTENTIEN 35 ct. p. rego|& VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN- "ES. 1 4 regels 60 ct. p. plaatsing; elke regel meer 15 cl., bij rooruitbei. Bij contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN j» tusschen den tekst 60 ct. per regel, (z AUeabonné'sopdit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door 4 ■JCjT% bij een ongeval met bij verlies van een hand; f4 ijr bij verlies van een Crt bij Tn breuk van erlies van beidearmen, beide beenen of beide oogen; '»ll« doodelijkenafloop: 14, JU»~een voet o! een oog; I I fcÜ«"duimofwijsvinger: VÜ>" been ot arm; bij verlies v. een B anderen vinger. In Noord-Brabant trad kort geleden een nieuwe Commissaris der Koningin in functie en het is niet onwaarschijnlijk, dat dit de aanleiding is geweest, dat thans in die provincie een maatregel is ingevoerd, welke wij slechts kunnen toe juichen. Bij Koninklijk Besluit van 27 Septem ber 1850 werd een instructie vastgesteld voor de Commissarissen der Koningin en in art. 4 dier instructie werd voorge schreven, dat die titularissen eens ïn de vier jaren elke gemeente van hunne provincie moeten bezoeken. Aan deze bepaling wordt in de practijk ook wel de hand gehouden. In een be paalde volgorde werken de Commissaris sen der Aoningin de gemeenten hunner provincie, na voorafgaande aankondi ging, af. Op den bepaalden dag hangen de vlag gen in de gemeente uit, heeren met hooge hoeden bewegen zich op straat, de gemeente-bode is op z'n Zondags de Commissaris der Koningin verschijnt met ,den hem vergezellenden ambtenaar. Er wordt ge-excellentied, terwijl de amb tenaar een vluchtigen blik, op goed geluk, werpt in de gevoerde administra tieen het plichtmatig bezoek is voor 4 jaar achter den rug. Dat onderzoek van de administratie bij zoo'n officieel bezoek is natuurlijk van weinig waarde en vooral die vooraf gaande aankondiging zegt veel. Ons is een gemeente bekend, waar nooit notulen van B. en W. werden bij gehouden, maar tegen den tijd dat het bezoek van den Commissaris der Konin gin viel te verwachten, werden ze even voor 4 jaar achtereen, bij wijze van fantasie, ingeschreven. Zoo zouden er meer voorbeelden zijn aan te halen. De nieuwe, frissche Commissaris der Koningin in Noord-Brabant heeft daarin met één slag verandering gebracht. Elke week worden voortaan een of meer gemeenten bezocht tot onderzoek van de administratie en dit bezoek wordt niet tevoren aangekondigd. Plots vallen de controleurs binnen. Alle ceremonieel is daarbij natuurlijk met één slag wegge vaagd, maar daarmee wordt tegelijker tijd een sfeer van groote ambtelijke zakelijkheid geschapen. De bezoeken krijgen nu natuurlijk grooter waarde. Daarnevens worden door ambtenaren van de Provinciale Griffie jaar in jaar uit kasopnemingen verricht bij de reken- 1 plichtige ambtenaren der gemeenten. Deze kasopnemingen worden natuurlijk evenmin te voren aangekondigd. Van de resultaten wordt proces-verbaal opge maakt, waarvan afschrift aan Gedepu teerde Staten wordt gezonden. Elke week hebben zulke kasopnemin gen welke tot dusver ook wel plaats hadden, doch nu verdrie-of-viervoudigd zijn in verschillende gemeenten plaats. Wij verondei'stellen, dat dan ook zoo veel mogelijk te zelfder tijd kasopname van andere instellingen, waarvoor gelijk tijdig door denzelfden persoon kasbeheer wordt gevoerd (b.v. bij polderbestuur, boerenleenbank, armbestuur, enz.) wordt bevorderd, want eerst dan bereikt men voldoende zekerheid. Alleen reeds de mogelijkheid van onverwachte controle van de zijde van Ged. Staten, waarbij elke onvolkomen heid wordt gerapporteerd, werkt preven tief. En de rekenplichtige ambtenaren zullen goed doen, haar niet als een last, maar als een zegen te beschouwen. Hoevelen hunner, die de laatste jaren gevallen zijn, zouden hiertoe niet ge komen zijn, wanneer zij hadden geweten, aan strenge controle bloot te staan! Maar die wetenschap ontbrak en ont breekt, helaas, op het platteland maar al te vaak. Hulde aan den jongen Commissaris van Noord-Brabant, die reeds zoo kort na zijn optreden zoo'n verstandigen maatregel wist door te voeren. Kard. Gasquet overleden ROME, 7 April 1929 Gistermiddag half vijf overleed vrijwel plotseling Z Em. Kard. Aidane Gasquet, van de Congregatie der Engelsche Benedictijnen, Bibliothecaris en Archivaris der H. R. Kerk en voorzitter van de Pauselijke Commissie tot herziening der Vulgata. Kard. Gasquet-, die 83 jaren telde en te Londen geboren werd, was reeds langen tijd lijdende, maar kwam met groote energie tel kens de crisis te boven, zoodat wel nie mand dit onverwachte einde had voorzien. Woensdag was de overledene nog tegen woordig geweest bij de begrafenis van Kard Galli. Teen hij- daarvan naar huis terug keerde trof hem een beroerte. Den Donder dag bracht hij echter alweer zoo rustig door, dat men in zijn onmiddellijke omgeving alle gevaar geweken achtte. Vrijdagmorgen werd de hooge lijder aangegrepen door een nieu wen aanval, ditmaal van longontsteking. Nu weersond hij niet meer en hij overleed en kele uren later, gesterkt met de laatste H. H Sacramenten en den bijzonderen zegen van Z. H. Pius XI. Met Z.Ém. Kard Gasquet is een der be kendste figuren uit het H College heen ge gaan. Reeds lang voordat Pius X r.n. hem naar Rome riep voor de Commissie tot her ziening der Vulgata, zag hij zich om zijn groote gaven tot Abt-Generaal gekozen der Engelsche Benedictijnen, terwijl bi) den dood van Kard. Vaughan zijn naam prijkte onder de voorgedragenen voor den vacanten Aarts- bisschoppeljjken zetel van Westminster. Te Rome gaf hij zich geheel aan de hern toevertrouwde taak en tot zoo groote tevre denheid van Pius X dat deze hem wel zeer onverwacht tot het purper riep HU ontving den rooden hoed in het laatste Concistorie van Pius X Mei 1914 te gelijk met Markies Giacomo della Chiesa die drie maanden later als Bened ictus XV Petrus' Stoel bestijgen zou. É»~«v Z. Em. Kard. Gasquc ■>- Zijn nieuwe waardigheid bracht geen ver andering in zjjn leven van hard werken en zware studie, Benedictus XV r.n. vertrouwde hem al spoedig de taak toe van Bibliothe caris en Archivaris der H. R. Kerk Het was op deze wijze dat zijn hartelijke vriendschap ontstond met Z H. Pius XI, te dien tijde nog eenvoudig Prefect der Vati- caansche Bibliotheek. Z. Em. Kard. Gasquet hield zich geheel buiten de aangelegenheden der Curie om zich uitsluitend op zijn veel omvattende werkzaamheden te concentreeren. Niettemin was zijn invloed, vooral in zijn vaderland, eer groot, wat vooral bleek, toen voornamelijk door zijn toedoen Engelandin November 1914 een gezant benoemde by den H.- Stoel en dezen post ook na 1918 aanhield. Onder zijn ontelbare publicaties noemen wy er twee die hem een wereldnaam bezorg den: De Geschiedenis der Religieuze Orden in Engeland voor de Hervorming en De Ge schiedenis van het Engelèch College te Rome. Z Em Gasquet was sinds 1924 Kardinaal- Priester. Zijn begrafenis zal Woensdag io April te Rome plaats hebben. Na den dood van Kard. Gasquet telt het H College 12 vacante plaatsen. De meerder heid der buitenlandsche Kardinalen blijft onaangetast namelijk 32 tegen 23 Italianen. Sinds tijdens het Consistorie van 19 Decem ber 1927 vijf Kardinalen werden gecreëerd, werd het H. College acht malen in rouw gedompeld, waarvan zeven malen door den dood van Italiaanscvbc Kardinalen: te weten: Tacci, De Lai, Francica-Nava, Tosi, Vico, Galli en Lucidi. 7 i •■•V - SN yï\ ijl iii 11 Op den hoek van de Lcidschcvaart en deWcslergracht reden hedenmorgen twee auto's tegen elkaar. Van de Leidschevaart kwam een vrachtwagen van v. Gend Loos, met een tamelijk snelle vaart. De chauffeur maakte de bocht naar links te klein, waardoor een auto van de fa. Remalda, die van de tegenovergestelde richting kwam, niet meer kon uitwUkcn en omkantelde. Zoo men op de foto kan zien, scheelde het niet veel, of de wagen was in de vaart gevallen. De ch auffcur kreeg slechts eenige schrammetjes De H. Stoel en de Sovjet ROME, 7 April 1929 De Oss. Rom. van hedenavond publiceert de volgende officieele verklaring: Verschillende telegraaf-agentschappcn in Europa en Amerika hebben de tijding ver spreid, dat de Sovjet-regeering op het punt zou staan van onderhandelingen te begin nen met den H. Stoel om den godsdienst vrede in Rusland te bevorderen Zeer zeker kan men niet anders dan verlangen dat de Sovjet-regeèring zou afzien van de vervolging, die al 10 jaren wordt gehouden tegen elke godsdienstige gedachte en vooral tegen het godsdienstig leven. Maar tot heden is in Vaticaansche kringen van een nabijen godsdienstvrede niets bekend. In tegendeel werd omstreeks Paschen de katholieke Bis schop van Wladiwostok. Mgr. Slivowsky, die 82 jaren telt, verbannen: één der twee ka tholieke priesters die in Moskou gebleven waren, werd zonder voorwendsel gearres teerd; alleen in de maand Maart werden in Podalia veertien priesters gea.rresteerd; en zoo gaat het in heel de Socialistische Unie van Sovjet-Republieken. Deze nieuwe slachtoffers der bolsjewisti sche vervolging zullen zich voegen bij hun ontelbare katholieke broeders die in de ver schrikkelijke bolsjewistische gevangenissen lijden, zoo als Mgr. Bolteslas Sloskan en de vele priesters die naar de onherbergzame Solovetsky-eilanden verbannen zijn, zooals de vrome Franciscanessen en Dominicanes sen en zooals de duizenden orthodoxe priesters voor wie de H Stoel, vooral- te Lisieux. laat bidden als voor de katholieken. Uit Weenen wordt gemeld: Van meestal zeCr goed ingelichte zijde wordt met stelligheid medegedeeld, dat dr. Ramek binnen eenige dagen de leiding zal nemen van een nieuw te vormen kabinet. Omtrent de verdeeling der verschillende portefeuilles is nog geen definitieve beslis sing genomen. Volgens dezelfde informaties zou echter de Christelijk-sociale afgevaar- de Streeriwitz met de portefeuille van financiën belast worden. Het meisje „met een verleden* Vrij heftige discussies zijn gisteravond in de vergadering van den Zandvoortschen ge meenteraad gevoerd naar aanleiding van een interpellatie-Öruijf (Volkspartij) over de positie van de belde wethouders, de hee ren Padt en Zwaan, in den raad. De heer Druljf verweet den wethouders contractbreuk, omdat zij, na hun zetel verworven te hebben op een overeenkomst met de Volkspartij, thans handelen in strijd met die overeenkomst. De interpellant stelde ten slotte voor een motie aan te nemen, waarin de raad ondanks dit alles och zijn vertrouwen in de wethou ders uitspreekt. Wethouder Padt merkte in zy'n antwoord ironisch op, dat hij indertijd een huwelijk had gesloten met een meisje beneden zijn stand, een meisje „met een verleden" (de Volkspartij). Nu heeft hij met dit meisje afgedaan. Met de leden van de Volkspartij de heeren Druyf en Fraenkel zal spr. in de toekomst in geen enkel opzicht meer dis- cissieeren. Ook wéthouüer Zwaan protesteerde tegen de interpellatie-Druyf. Verschillende raadsleden maakten den heer Druyf verwijten en beschuldigden hem van sensatie-politiek. Toen de heer Druyf met zijn repliek be gon. verlieten zeven raadsleden de zaal. Daar devergadering niet meer voltallig was, kon geen besluit meer genomen wor den en dus ook geen stemming over de motie plaats hébben. De heer Druyf zette zijn repliek voort en meende dat zyn inter pellatie gesaboteerd was. Het was half één des nachts, toen de voorzitter de vergadering sloot. In de vergadering van de Kamer van Koophandel voor Rotterdam is gisteren in bespreking gekomen het voorstel van wet van den heer van den Heuvel c.s. tot het verleenen van tijdelijken steun aan ae beet wortelsuikerindustrie. In overleg met de com missie voor de handelsbelangen was voorge steld aan de Tweede Kamer een adres te verzenden, waarin geadviseerd wordt het wetsontwerp niet aan te nemen. Na. breedvoerige discussie werd met 18 te gen 4 stemmen besloten, het adres te verzen, den. Het bestuur der Vereen, van Nederl. Ge meenten heeft onder dagteekening van 9 April een adres gezonden aan de Tweede Kamer over het wetsontwerp tot herziening der financieele verhouding tusschen het Rijk en de Gemeenten Naar het Hbld. verneemt, zijn B. en W. van Den Haag met de Nederlandsche re geering tot volledige overeenstemming ge komen over het vervoer van het stadsvuil naar Drente. Een voorstel van B. en W. zal spoedig worden ingediend en a.s. Maan dag reeds in den gemeenteraad aan de orde worden gesteld. Minister Lambooy is voornemens Donder dag te Schellingwoude het proefvliegen by te wonen van een nieuw Fokker-dryver- toestel, dat bestemd is voor de marine. toW'Wlllg ':;v gat. Men is thans druk bezig met het vervoeren van zand door het Kleverpark naar een terrein aan de Delft. Gewone Haarlemmc rs kunnen de beteekenis van liet vervoer door het Klcverpark niet begrijpen, en achten de Delft het meest geschikt; officieele Haarlemmers vinden het beter, een van onze mooiste wijken te ontsieren en gevaarlijk tc maken. Daar komt de trein aan met een 69 K.M. vaart, met luid gebel en nog luider geratel Gisterenavond, circa 5 uur, is te Noord- wijk aan Zee, het 5-jarig zoontje van den heer v, Duijn, aldaar, dat op een wagen van de electrische tram naar Leiden was gesprongen, daar afgevallen. Hij viel onder de wielen, waarbij hem een been werd afgareden, In zorgwekkenden toestand is het ventje naar het Academisch ziekenhuis te Leiden overgebracht. Aanzienlijke schade Vannacht ontdekten woonwagenbewoners brand in de lak- en vernisfabriek van de firma H. A. Schreuder Co. te Schoon hoven. Zjj waarschuwden onmiddellijk de brand weer, die spoedig ter plaatse verscheen. Zij verkreeg nog assistentie uit het naburige Langerak. De vlammen vonden gemakkelijk een prooi in de voorraden zoodat het weldra bleek, dat er van de fabriek niets meer te redden viel. Met tien stralen werd water gegeven, doch degeheele fabriek met de voorraden brandde totaal uit. De wind richting was gunstig, waardoor de belen dende perceelen geen gevaar liepen. De oorzaak van den brand is onbekend. Verzekering dekt de schade, die .zeer aan zienlijk is, daar o.a. pas nieuwe machines in gebruik waren gesteld. Door dezen brand komen dertig arbeiders zonder werk. Het ligt vermoedelijk in de bedoeling de fabriek zoo spoedig mogelijk weer op te bouwen Een onderhoud met den procureur-generaal bij den Hoogcn Raad. Het Volk van gisteravond bevat nadere mededeelingen omtrent de veroordeeling tot vijftien jaar gevangenisstraf van twee per sonen, beschuldigd van d'en moord te Gies- sen-Nieuwkerk in den nacht van 3 op 4 Augustus 1923, die thans onschuldig zouden blijken te zün. Het Volk publiceert een zeer uitvoerige verklaring van vrouw K„ een der hoofdgetuigen in deze zaak in welke zy mededeelt op welke wijze zij gedwongen Is tot het afleggen van valsche verklaringen. Vrouw K. had deze verklaring reeds eerder hi een schoolschrift opgeschreven. Verder bevat het blad een fotografischen afdruk van een briefje, geschreven door een rijks rechercheur, waarop vermeld staat wat vrouw K. voor de Rechtbank te verklaren had. Deze verklaring luidt: ..In mijn schuur was een hamer met een houten steel, één schoenmakershamer en de ijzeren hamer met ijzeren steel. Dien steel heb ik er zelf opgemaakt op de Klop, van een stukje ijzer, waarop een kroontje was. Die hamer is van mij, ik ken mijn eigen werk wel." Deze verklaring vormde een der ernstig ste aanwijzingen tegen de verdachten. Bovendien reproduceert het blad een bladzijde uit het cahier van vrouw K. Een onderhoud te Den Haag. Gistermiddag hebben mr. Roobol uit Arn hem, mr. Van Meerten uit Den Haag. de heer stuy uit Baam en de heer Geudeker, redacteur van Het Volk te Amsterdam, een onderhoud gehad met den procureur-gene raal bij den Hoogen Raad, mr. Anton Tak, naar aanleiding van de herroepen getui genis van het echtpaar K. in de straf zaak te-gen Teunissen en Klunder, die we gens moord op den spoorwegwachter J. dc Jong te Giessen-Nieuwkcrk tot vijftien jaar gevangenisstraf zijn veroordeeld. Ook de advocaat-generaal bij den Hoogen Raad. mr. Van Lier, cn de officier van Justitie uit Dordrecht waren bij het onderhoud te genwoordig. Dinsdagmorgen werd in den put aan den Zuiderdijk te Enkhuizen het lijk gevonden van een bejaarden man, welke later bleek te zijn de aldaar woonachtige J. B. Toen de politie met dr. Bekkering waren ge arriveerd, kon deze laatste niet met zeker heid constateeren, dat geweldpleging was uitgesloten. Het lijk werd in beslag geno men en het parket te Alkmaar gewaar schuwd, hetwelk te 2 uur arriveerde. Op het lijk werd echter geen sectie verricht. Bevestiging van het vonnis der Haarlcmsche Rechtbank geëischt. Het Gerechtshof te Amsterdam heeft gister middag het onderzoek voortgezet in de straf zaak van den 26-jarigen M. uit Zaandam, terechtstaande in verband met den brutalen inbraak, welke in den nacht van 27 op 28 Mei van het vorig jaar is gepleegd in het station te Beverwijk. De brandkast in dit station bleek op deskundige wijze met de noodige in brekerswerktuigen bewerkt te zijn; echter wa ren de nachtelijke bezoekers er niet in ge slaagd, het meubel teforceeren, zoodat zij onverrichterzake heengingen. Het vermoeden der politie viel op M. en een ander persoon; kort te voren was dit tweetal gearresteerd als verdacht van poging tot diefstal met braak te Krommenie. Voor de Beverwijk-historie Werd leder door de Recht bank te Haarlem tot een .jaar gevangenisstraf veroordeeld en van dit vonnis ging alleen M. in hooger beroep. Zijn verklaringen kwamen hierop neer, dat hy geen straf „nam" voor een. feit waar hy part noch deel aan had. Echter waren de mededeelingen der getuigen zeer In zjjn na deel. Zoo had de politie in zjjn woning een aantal inbrekerswerktuigen gevonden, o.a. een boor, waaraan een stuk ontbrak. En juist dat stuk was in het station te Beverwijk gevon den! Voorts was in dit station bloed gevon den, vermoedelijk een gevolg van het feit, dat een der dieven zich gewond had bij het stuk slaan van een ruit. Volgens verd. was die wond veroorzaakt doordat hij het W.C.-raampje in de ouderlijke woning had stukgeslagen omdat zijn ouders hem in verband met het late uur niet zouden hebben binnengelaten. Een verklaring, waar van de waarschijnlijkheid twijfelachtig werd door de mededeeling van een paar politie beambten, dat de achterdeur van verd.'s wo ning altijd openstond en dat hij bovendien thuis altijd het grootste woord had. Maar bovendien had verd. pertinent ontkend ooit in Beverwijk te zijn geweest, terwijl uit het onderzoek is komen vast te staan dat M. drie dagen voor den inbraak aan genoemd stadje in gezelschap van zijn compagnon, een be zoek heeft gebracht. Het nadere getuigenverhoor, dat gister middag plaats vond, leverde geen nieuwe ge zichtspunten op. De waarnemend procureur- generaal, mr. Andringa, meende dan ook slechts bevestiging van het vonnis der Haar- lemsche Rechtbank te moeten eischen. President mr. Jolles (tot verd.)„Ben je van die zaak uit Krommenie in cassatie ge gaan, M?" Verd.: „Neen, Edelachtbare." Pres.: „Je zit daar nu je straf voor uit, hé? Hoeveel heb je gekregen?" Verd.: „Een jaar, Edelachtbare." De verdediger, mr. A. de Leeuw, wees op verschillende dubia in deze zaak; pleiter meende dat er op de keper beschouwd, geen enkel rechtstreeksch bewijs is. PI. concludeerde tot vrijspraak, subs, drong hij op een geringe straf aan. Uitspraak 23 April a.s. Dc Eerste Kamer heeft gisteren een aan vang gemaakt met behandeling van de be grooting van Waterstaat voor 1929. De Raad voor dc Scheepvaart heeft een onderzoek ingesteld naar dc ramp van de reddingboot „Prins der Nederlanden". Nadere bijzonderheden omtrent de ge tuigenverklaringen betreffende den moord tc Giessen-Nieuwkerk. Prof. mr. J. A. Veraart heeft afscheid genomen als voorzitter van dc R.K. Kics- vereeniging Rykskicskring 's-Gravenhage. Tc Schoonhoven is een lak. cn vernisfa briek afgebrand. Dr. Ramek kabinetsformateur in Oosten rijk? In de nabijheid van Sjanghai woedt een hevige brand; er zouden 800 dooden zijn. Tot adviseur der regeering van Nanking is een Amerikaansche journalist benoemd. Generaal Escobar in twee Mexicaanschr staten tot president uitgeroepen. Dc bomaanslag te Nieuw Dehli De ver dachten weigeren verklaringen af te leggen. Dc vervolging in de „Fm alone"-afafire gestaakt. OP EEN OPSCHEPPER Vele menschen zijn als de boeken; de tite komt dikwijls volstrekt niet overeen me. den inhoud. P. Chenent. VERKIEZINGSREDE. Gij luistert naar dien feeenzang, Zoo duizendvoud van zin; Gü drinkt met teugen, diep en lang. Het prachtig schouwspel in E. Hymans. OP NURKS lek heb niets beter oyt gelesen. Als wel te doen en vrolick wesen. J. Cats, Barometerstand 9 uur v.m.: 760. Stilstand. OPTICIENS FABRIKANTEN LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 7.22 uur. Hoogste barometerstand 773.1 m.M. te Torshafen. Laagste barometerstand 758 m.M. te Stet tin. Verwachting: Aanvankelijk zwakke veranderlijke, later zwakke tot' matigen wind uit Oostelijke rich tingen, half tot zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag, weinig verandering in tem peratuur. Het laatste concert in dit seizoen werd door het Amsterdamsch Concertgebouw orkest gegeven. Het H;ogramma bevatte louter orkestwerken. We hadden gehoopt op werken, die hier zelden worden uitgevoerd Werken, waartoe een ander orkest, niet in staat is, al zou het alleen reeds door tl" kleinere bezetting zijn. Vooral werken van moderne componisten, die door een Menvel- berg-orkest dienen geïntroduceerd te wor den. Maar het bleef bij een tamelijk con ventioneel programma: Schubert. Brahms en Tschaikowsky. Van Schubert de „Onvoltooide". Natuurlijk in de uiterste perfectie weergegeven. De ly riek werd zeer verfijnd, zonder eenige over gevoeligheid, gespeeld, in tegenstelling met de rythmisch gemarkeerde satzen. De klank en kleurverhoudingen waren evenwichtig te genover de zaalruimte. Dit laatste kan ook gezegd worden van de daarna gespeelde Haydn-variaties van Brahms. Bijzonder opvallend was hier de fraaie toonvorming en het gave technische spel der houtblazers. Ook de hoornisten ga ven blyken van beheerscht, artistiek spel. De vijfde, zesde en zevende variaties werden Willem Mengelberg daardoor frappante bewijzen van Brahms' verrassend orkest-coloriet en meesterlijke bewerking. Vooral is de rythmiek ln de va riaties zeer geestig. Genoemde variaties voldeden het meest, mede door de in nerlijke waarde er van. De andere, zelfs de laatst, hoe kunstig ook bewerkt, voldoen niet in dezelfde mate.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 1