Portes Gil
en zijn Presidentschap
door Andres Barquin y Ruez
FEUILLETON
iii
IN DUIZEND ANGSTEN
mmm
VIERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZATERDAG 13 APRIL 1929
BLADZIJDE 1
De ontwapenings
conferentie
Hoe nieuwe Haren
ontstaan.
i.
-
Herinneringen van een Sibèrischen
balling
Advocaat Portes Gil werd den lsten Decem
ber 1925, vooral door den invloed van Calles,
.u rij het aanvaarden
van zijn ambt richtte hij een schrijven tot i
het Mexicaansche volk, waarin hij zeide: „lk j
heb altijd behoord tot de radicale lands- j
party, die zeer vooruitstrevende ideeën
heeft. Ik geloof echter niet, dat ik, gezien
den tegenwoordigen toestand in het bin
nenland, myn plannen geheel ten uitvoer
zal kunnen brengen."
Deze woorden wekten bU velen den in
druk, dat de godsdienstvervolging minder
hevig zou worden. En velen meenden, dat
Purtes Gil de vervolgingswetten zou ver
anderen.
Het tegendeel gebeurde echter. Reeds den
21en December, 19 dagen nadat Portes Gil
als president opgetreden was, bracht het
blad „El Diario de El Paso" een overzicht
van de gruwelen, die er gepleegd waren.
Het is een feit, dat het schrikbewind van
Calles op denzelfden voet wordt voorgezet.
De „generaals" gaan voort met hun „men-
scnenslachtingen" met een schaamteloos
heid, die aan het ongeloofelijke grenst. In
Chavinda wilde „Generaal" Fox de hande
laars geld afpersen, door hun te dwingen,
een leening te sluiten. Toen deze weiger
den liet hy vier ,3ourgois" doodschieten,
onder voorwedsel, dat zy de rebellen be
ga*. v-0ue... bewoners van Chavinda
en.
Portes Gil antwoordde, dat hij een onder
zoek zou laten instellen. Fox werd niet ge
arresteerd en na het onderzoek evenmin
gestraft!
In den staat Jalisco hebben nog steeds
de „summaire terechtstellingen" plaats,
zonder dat er ook maar sprake is van een
onderzoek.
In een dorp naby Mexico werden een
priester en vyf civieie prrsonen gearres
teerd en aan de justitie uitgeleverd, omdat
zy zich aan „oproerige propaganda in ge-
schiften" zouden schuldig gemaakt hebben.
De stedeiyke pers, die enkele woorden
wydde aan deze arrestatie, merkte op, dat
men op de gevangenen slechts enkele foto's
van Katholieken gevonden had, die op last
der Regeenng doodgeschoten waren.
Op 12 December, den feestdag van O. L.
Vrouw van Guadelupe, hadden in Toluca,
Publa, Mexica, Guadelajara, Mexida en
Marelia massa-arrestaties plaats. Alleen in
Tocula werden 25 heeren en 29 dames ge
vangen genomen, die zich naar Guadalupe
wilden begeven. Reden der arrestatie:
„Overtreding der cultuurwet".
Generaal Anacleto Lopes organiseerde
tydens z'n bewind razzia's. Hy plunderde
heele streken uit, ontstal den boeren hun
vee.stak huizen in brand, liet de vrou
wen van verschillende plaatsen te zamen
dryven en leverde ze dan over Aan de
willekeur der soldaten. Katholieken, die
nooit iets misdaan hebben, liet Lopes ge
woonweg vermoorden, alleen om de bevol
king schrik in te boezemen.
Een brief uit Chalchiguites (staat Zaca-
tecas) van 20 December, die in de „Revista
Catolica" van 6 Januari gepubliceerd werd,
vermeldt:
„Terechtstellingen, en moordpartyen zyn
hier aan de orde van den dag; Eustaquio
Salas, is zonder eenige reden vermoord.
Maandag 1.1. trok hier een troep bondssol-
daten, ongeveer 700 a 800 man, onder com
mando van generaal Urbalejo, door de stad.
Zy kwamen van Durango en wilden naar
de Sierra, om vluchtende Katholieken op te
sporen. Een groot aantal herders uit de
Seirra. die hun kudde hoedden, werd zon
de vorm van proces opgehangen; anderen
werden verschikkeiyk toegetakeld en een
voudig aan hun lot overgelaten.
Hun huisjes en hun huisraad werden
door de soldaten in brand gestoken. Daarna
galoppeerden de soldaten over hun akkers
en velden en vernielden den geheelen
oogst. Alle menschen, die zy ontmoetten,
werden gemarteld, men haalde hun de in
gewanden uit het lichaam en hing ze dan
aan de boomen op.
Alle vrouwen en kinderen moesten tot
Muleros meegaan, de meeste barrevoets,
ofschoon de paarden toch meest in galop
voortgedreven werden.
Vele vrouwen verloren hierby hare kin
deren en men gunde haar geen tyd om ze
te zoeken. De soldaten gaan te keer als
wilden. Ze schieten er maar op los, zonder
eenige reden.
Dat was het begin van de heerschappy
van Portes Gil.
II
Ten slotte een woord over de vertrouwe
lingen van den nieuwen president. zyn
minister van Onderwys is advocaat Ecequlei
Padilia, een der personen, die Zuster Con-
cepcion van moord op Obregon beschul
digde.
zyn minister van Landbouw is Marte R
Gomez, die de volgende uitspraak deed:
„Alles wat tot triomf van de Revolutie bij-
draagt, is .noreel gewettigd!"
Tot onderstaats-secretaris voor openbaar
onderwys werd benoemd, de beruchte Pro-
testantsche „Bisschop" Moises. Saent
Padilia vooral is met een woesten haat tegen
de geestelykheid bezield. Hy stelt de gees-
telyken verantwoordeiyk voor al de troe
belen in Mexico.
De Katholieken hebben in die dagen op
nieuw een memorandum tot het parlement
gericht, om herziening der wet.
Dit memorandum draagt ook handteeke-
ningen van liberalen, die het niet eens
waren met de gruweien der kerkvervolging.
In het geheel bevatte het request meer dan
2 millioen handteekeningen.
Er werd echter op dit gebied niets be
reikt; ook ditmaal wilde men geen gehoor
verleenen aan een volkspetitie. En de Obre-
gonistische afgevaardigde Gonzalo N. San
tos. verklaarde: „Ik weet niets anders te
zeggen tot de Katholieken van Mexico,
dan:„Laat alle hoop varen!" Een vryheid
van godsdienst, zooals zy die verlangen, zal
er in dit land nooit komen. Men behoeft
geen memorandum meer tot de Kamer te
richten, want het zal toch ter zyde gelegd
worden of onherroepeiyk verdwynen In de
papiermand. Nooit zal men de Bisschoppen
en Aartsbisschoppen toestaan zich weder
in Mexico te vestigen!"
Onwillekeurig vraagt men zich af, wat
onder zulke omstandigheden eigenlyk wel
de plannen van Portes Gil zyn, die hy
thans nog niet kan uitvoeren, omdat de
toestand van het land dit nog niet toe
laten.
Men kan slechts beamen, hetgeen „El
Diario de El Paso" schreef:
„Tegenover de feiten beteekenen die
wooraen niets en de feiten bewyzen immers
duideiyk, dat Portes Gil ofwel een onzelf
standig mensch is, ofwel dat hy tot de
zelfde secte behoort als Calles en zyn tra
wanten."
Waarop baseeren nu de Katholieken hun
hoop, dat zy toch ten slotte de overwinning
zullen behalen? Deze vraag stelt zich ook
Mgr. Maurique y Zarate, Bisschop van
Huejutla, in zyn geschrift „A mis Compa-
triotes", dat in San Antonio (Texas V. S.)
gedrukt werd. Het antwoord luidt:
„Op de eerste plaats stellen wy al onze
hoop op de Goddeiyke Voorzienigheid. En
op de tweede plaats richten de Katholieken
hun hoop op het nationale bevrydingsleger,
tot hetwelk de Bisschop zich in het byzon-
der richt.
Hy spoort de soldaten aan te stryden voor
dé vryheid van het vaderland, voor de vry
heid van godsdienst en de wapens niet neer
te leggen, alvorens de vryheid van gods
dienst herkregen is.
Wie in Europa mocht twyfelen aan den
triomf van de Kerk in Mexico, omdat de
stryd te lang duurt, overwege eens de
woorden, welke de groote leider der Katho
lieke Jeugd, René Capistran Garza, sprak
teen hy in zyn manifest van Januari 1927
het Mexicaansche volk aanspoorde, de wa
pens te grypen, om zijn rechten te ver
dedigen.
„Het uur van den stryd heeft geslagen,
het uur der overwinning is aan God!"
GENEVE, 12 April (V. D.) Maandag as.
begint de bijeenkomst van de voorberei
dende ontwapeningsconferentie. Het staat
thans vast, dat in tegenstelling met vroe
gere zittingen, ditmaal door het secreta
riaat-generaal van den Volkenbond geen
agenda aan de commissie zal worden voor
gelegd. Men houdt er rekening mede, dat
het mogeiyk is dat reeds spoedig de be-
langryke princlpieele verschillen inzake de
ontwapening in behandeling zullen komen.
Het memorandum van Duitschland.
GENEVE, 12 April (V.D.) Het memoran
dum van graaf Bemstorff d.d. 8 April be
oogt de aandacht te vestigen op die kwes
ties, welke naar Duitsche opvatting on-
voorwaardeiyk deel dienen uit te maken
van een internationale overeenkomst inzake
de ontwapening en derhalve op de eerst
volgende agenda moeten worden geplaatst
ook voor het geval, dat een tweede lezing
van het conventie-ontwerp niet ter hanc
genomen zal worden. Het memorandum
bepaalt zich tot militair-technische zaken,
doch houdt zich niet bezig met de ontwa
pening ter zee. Graaf Bemstorff behoudt
zich uitdrukkeiyk het recht voor ter zitting
nadere wyzlgingen voor te stellen met be
trekking tot de verdere werkmethodes vai-
de commissie. Het belangrykst zyn de op
merkingen over het probleem, of de reser
ves al dan niet onder het ontwapenings
plan moeten vallen. De Duitsche regeering
wenscht deze vraag bevestigend beantwoorc
te zien. Vervolgens dient onderzocht tc
worden, of het verbod van het gebruik van
gifgassen niet in zooverre moet worden
uitgebreid, dat ook het belangrykste wapen
waarmede deze gassen worden aangewend
n.l. de luchtmacht, moet worden ingekrom
pen.
GENEVE, 12 April (V.D.) Het memoran-
Mgr. Aengenent bezm t Donderdag, in gezelschap van zyn beide reisgenooten en
mgr. Eras, het Nemi-meer en het pauselijk slot Castel Gandolfo
De buizen der pompinstallatie, waardoor het water van het Nemi-meer naar het
3 K.M. verder liggende Albanermeer wordt vervoerd.
dum der Duitsche regeering inzake de ont-
vapeningskwestie, dat door graaf Bemstorff
aan den voorzitter der voorbereidende ont
wapeningscommissie is overhandigd, heeft
in gezaghebbende kringen veel belangstel
ling gewekt. De Duitsche regeering hoopt
Maandag etndelyk eens resultaten te zien.
Aan Engelsche en Fransche zijde zou ech
ter het voornemen bestaan, alleen zuiver
formeele kwesties in behandeling te nemen.
Lord Cushendun over de vooruit
zichten der ontwapening.
LONDEN, 12 April (V.D.) De leider der
Britsche delegatie naar de voorbereidende
commissie der ontwapening, Lord Cushen-
d'un, verklaarde voor zyn vertrek naar Ge-
nève, dat oppervlakkig beschouwd het
uitzicht op eenigerlei resultaten niet roos
kleurig is, doch dat men In aanmerking
moet nemen, het feit, dat deze beraadsla
gingen slechts twee jaar aan den gang zijn.
Desondanks zyn er vorderingen te consta-
teeren. Ieder land wil stappen in voorwaart-
sche richting afleggen, doch omtrent de
richting zélve is men nog in het onzekere.
ZES ARBEIDERS DOOR EEN SNELTREIN
OVERREDEN
PARIJS, 12 April Naar uit Chamberry
gemeld wordt, is in de nabijheid van Mo-
dane, een ontzettend spoorwegongeluk
gebeurd. Zes arbeiders trokken daar een
spoorwagon voort, toen plotseling de snel
trein ParijsMilaan aankwam.
De ongelukkige arbeiders hadden geen
tyd meer op zijde te springen. Door de bot
sing werden zy verscheidene meters ver
weg geslingerd, waar zy roerloos bleven lig
gen. Vier waren onmiddellijk dood, terwyl
de overige twee zware verwondingen be
kwamen.
KARAVAAN ONDER EEN LAWINE
BEDOLVEN
KOWNO, 12 April Naar uit Moskou ge
meld wordt, is een karavaan uit het Terek-
dal in den Kaukasus, door een lawine be
dolven, waardoor 11 personen en 46 dieren
den door vonden.
BRITSCH-AMERIKAANSCHE VLOOT-
BEPERKING.
Een nieuw Amerikaansch initiatief?
Telegrammen uit New-York duiden op de
mogelykheid van een nieuw Amerikaansch
initiatief inzake de Britsch-Amerikaansche
vlootbeperking. De voorbereidende bespre
kingen voor een eventueele nieuwe vloot-
conferentie tusschen Engeland en Ameri
ka en waarschynlyk ook Japan, zouden in
Genève plaatshebben, waar de vertegen
woordigers der drie mogendheden elkaar
as. Maandag voor de voorbereidende ont
wapeningsconferentie van den Volkenbond
zullen treffen.
Voor zoover uit de telegrammen valt op
te maken, zou president Hoover een nieu
we vlootconferentie, geleid door politici in-
plaats van door admiraals, gunstig gezind
zijn. Ook wordt het denkbeeld opgeworpen
van een soort plaatselyke uitbreiding van
het Kellogg-pact, volgens hetwelk Amerika,
Engeland en eventueel Japan het gebruis:
van hun oorlogsvloten zouden uitschakelen
als factor in hun wederzydsche betrekkin
gen. Op zulk een grondslag zou Amerika
a'an in de kruiserskwestie zyn aanvanke
lijke etschen van maximum-tonnage wijz;
gen of opgeven en geen bezwaar meer ma
ken, wanneer Engeland zoveel kleine krui
sers zou willen bouwen als het meent noo-
dig te hebben. In ruil zou Engeland aan
Amerika zelf vryheid voor den bouw van
kruisers van tienduizend ton moeten laten.
Maar een uitbreiding van het Kellogg-pact
zou het gevoel moeten wegnemen, dat En
geland en Amerika zich tegenover elkaar
jewapenen. Dezelfde uitbreiding zou voorts
aan beide kanten de vermeendte vlootbe-
'aoefte kunnen doen slinken.
In alle gevallen schijnt volgens de berich
ten Washington het definitieve Initiatief
echter van Engeland te verwachten.
HET PROTOCOL VAN LITWINOW
Een uitnoodiging aan de Scandina
vische landen
KOWNO, 11 April Naar uit Moskou ge
meld wordt, heeft de regeering besloten den
Scandinavischen landen voor te stellen toe
te treden tot het protocol van Litwinow. De
aansluiting dezer landen bij het pact zou,
naar de Russische regeering meent, de vei
ligheid op de Oostzee vergrooten. In Stock
holm, Kopenhagen en Oslo zullen dezer da
gen de benoodigde stappen van Russische
zijde worden gedaan.
DE SOWJET-REGEERING EN DE VREDE
MOSKOU, 13 April (V.D.) De bladen
publiceeren een rapport, dat Rykow heeft
uitgebracht uit naam van de regeering op
Rykow
de conferentie van de Sowjets van het dis
trict Moskou. RykoW legt den nadruk op de
voortdurende pogingen van de Sowjetregee-
ring den vrede te handhaven en zegt, dat
het Litwinow-protocol reeds geratificeerd
Is door alle participanten, terwijl het Kel-
logpact nog niét van kracht is geworden.
Het Litwinow-protocol en het Kellogg-
pact zyn geen garanties tegen het oorlogs
gevaar, doch zy maken de voorbereidingen
tot den oorlog moeilyker. Oorlog is dit jaar
minder waarschynlyk dan twee jaar gele
den. Dit is een succes van de vredelievende
politiek van het Sowjetbewlnd. Dit oogen-
blik van respyt moet benut worden voor de
economische nationale ontwikkeling en de
consolidatie van de verdedigingscapaciteit
van de URSS, aangezien geen enkel vre
desverdrag waarborgen kan geven tegen
den oorlog.
Met betrekking tot de Sowjet-Engelsche
betrekkingen wyst Rykow er op, dat de
Anglo-Sowjetbreuk niet beantwoord heeft
aan de berekeningen van zy'n veroorzakers.
De pogingen, een economisch boycot door
te voeren en de berekeningen inzake een
economische Krach ln de URSS hebben ge
faald. Ondanks de opschorting van den
graanuitvoer is de algemeene uitvoer uit de
URSS grooter geworden, heeft de Sowjet
zyn verplichtingen tegenover het buiten
land nagekomen, zelfs voor den vasten da
tum. De aankomst van de Engelsche dele
gatie moet niet overschat worden. De Sow-
jetregeering kan niet in onderhandelingen
treden over belangrijke operaties, dan op
voorwaarde van een weeropnemen der
diplomatieke betrekkingen.
ACHT ARBEIDERS BIJ HET SLAAN
VAN EEN BRUG OMGEKOMEN
LONDEN, 12 April Bij den bouw van
eenbrug over de rivier Five, ln den staat
Michigan, zyn acht arbeiders onder de
puinhoopen van een insortenden dam be
dolven en gedood. Twee anderen werden
zwaar gewond.
AMERIKA'S ANTWOORD OP DE
PROTESTNOTA VAN CANADA
LONDEN, 12 April Naar uit Washing
ton gemeld wordt, beroept de antwoordnota
van Amerika op het protest van Canada,
inzake het tot zinken brengen van de „I'm
alone", op het feit, dat in de laatste jaren
drie dergeiyke gevallen hebben plaats ge
had, waarin Canadeesche schepen in volle
zee door politiebooten der kustwacht zyn
aangehouden, nadat men de achtervolging
binnen de gecontracteerde zone was begon
nen. In al deze gevallen hebben de Ameri-
kaansche rechtbanken de rechtmatigheid
aangenomen. Bovendien voert Amerika
aan, dat in het verdrag tusschen Canada
en Amerika de V. S. het recht hebben,
schepen van alcohol-smokkelaars te dwin
gen, na gegeven signalen, aan te houden.
BLOEDIGE BOTSINGEN TIJDENS
COMMUNISTEN-DEMONSTRATIE
PEKING, 13 April (V.D.) Tydens een
communisten-demonstratie in Kanton kwam
het tot ernstige botsingen met de politie,
die van de wapenen gebruik moest maken,
daar de poging der politie om de demon
stratie te ontbinden, zonder resultaat bleef.
14 Personen werden gedood, 29 zwaar ge
wond.
EEN PROCLAMATIE VAN TSJANG KA1
SJEK AAN HET LEGER
De regeering van Nanking heeft gisteren
generaal Yen Hsi Sjan tot bevelhebber over
het leger in Noord-China benoemd. De ge
neraal heeft de regeering van Nanking
medegedeeld, dat hy haar zal steunen ln
haar stryd tegen generaal Feng en dat hy
zich volkomen zal onderwerpen aan de be
velen van maarschalk Tsjang Kal Sjek.
De maarschalk heeft een proclamatie tot
de Chlneesche troepen gericht, waarin hy
verklaart, dat hy bereid is het opperbevel
over de vloot en het leger weer te aanvaar
den, onder voorwaarde, dat de regeering
hem grootere volmachten geeft tot reorgani
satie van het leger. De Chlneesche revo-
'utle is nog niet beëindigd, verklaart Tsjang
Kai Sjek. Er bestaan nog groote politieke
moeilijkheden by de vereeniging van de
verschillende deelen van China, en zonder
deze volmachten acht hy zich niet in staat
deze moeilykheden te overwinnen. Hy ver
klaart voorts dat aan de zelfstandigheid
der verschillende generaals een eind dient te
komen. Generaal Feng moet volledig onder-
DE OPSTAND IN MEXICO
worpen en uit zijn ambt ontzet worden.
Wanneer generaals als Feng aan het hoofd
van het Chlneesche leger blyven, blijft het
gevaar voor militaire „coups" bestaan.
Tsang Kai Sjek is van meening, dat het
hem door het verkrijgen der verdlange vol
machten zal gelukken, het Chineesche legei
van allerlei avonturiers te zuiveren en er
een bruikbaar werktuig van te maken tot
bescherming der Chlneesche Republiek.
Wil de haarbodem 75.100.000 haren, die op
'n normaal behaarl hoofd groeien, behooriyk
kunnen voortbrengen en in stand houden,
dan is een eerste vereischte, dat de hoofd
huid en de haarvormende weefsels gezond
zijn. Geen enkele storing in de functies van
de hoofdhuid maag het haarvormlngs-
proces bemoeilyken.
Hoe weinig menschen echter zyn er, die
zich door roos of door het begin van haar
uitval laten verontrusten. De meesten
beginnen pas dan hiertegen „iets" te doen,
wanneer de haaruitval reeds in een ver
gevorderd stadium verkeert. Dit Is een niet
sterk genoeg af te keuren misverstand. Tot
voor betrekkelijk korten tijd, bestonden er
slechts prikkelmiddelen, die de kwaal niet
genazen, maar ln de hand werkten. Na -ten
geringe verbetering volgde onherroepelijk
een nog' grootere achteruitgang.
Dit ontbreken van een bruikbaar genees
middel tegen onnatuurlijk haarverlles htrft
vooraanstaande mannen der wetenschap
reeds vele jaren bezig gehouden.
De onderzoekingen van vermaarde ge
leerden als Pohl-Pincus, Dr. Zuntz. Dr.
Polland, Dr. Weidner. hebben aangetoond,
dat 95 van. alle gevallen van vroegtydigen
haaruitval veroorzaakt zijn door het ge
brek aan voedsel voor den haarwortel en
*oor de verharding der scncce.nuid.
Uitgaande van de overweging, dat haar
groei het resultaat is van geregeld voort
durende celvorming hebben professor Zuntz
en Dr. Weidner naar een weg gezocht om
dezen celgroei te versterken en opnieuw op
te wekken en op deze wyze krachtiger en
zelfs nieuw haar te doen ontstaan. Dr.
Weidner ls met zijn proefnemingen verras
send geslaagd. Hy heeft een oplossing der
cellen bereid uit gezuiverd menschenhaar
en door toepassing dezer oplossing op kale
of haararme plekken binnen zeer korten tijd
nieuw haar doen ontstaan.
Deze haaroplossing is onder den naam
van „Silvikrin" ook voor het publiek ver-
krygbaar gesteld nadat het procédé van Dr.
Weidner ln alle beschaafde landen werd
gepatenteerd. Het wezen van den haargroél
en de vinding van Dr. Weidner zyn in een
populair geschreven werkje nader toegelicht,
hetwelk U op aanvraag wordt toegezonden.
Is Uw haargroei achteriyk of onbevre
digend, iydt U aan haaruitval, heeft U een
kaal hoofd of ls het reeds ln het verschiet,
met één woord, is Uw haargroei niet na-
tuurlyk en Uw hoofd niet geheel vry van
roos, neem dan de gelegenheid waar, die
U hier wordt geboden, om over den haar
groei en zyn gebreken te worden Ingelicht
en tegelyk de vinding van Dr. Weidner te
:eeren kennen, wy zenden U dit boekje gra
tis tegelyk met een monster der Silvikrih-
preparaten. Het verplicht U tot niets. Ge
bruik daarvoor dezen bon.
Wanneer iedereen de raadgevingen in
dit boekje vermeld zou opvolgen, dan zoude
een kaal hoofd tot de uitzonderingen be-
hooren.
Uncle Sam bewaakt zijn grenzen. Op den voorgrond het Amerikaansche Ford Bliss, op
den achtergrond het s terk omstreden Juarez.
Schiekadc 104 Rotterdam BON
Laboratorium Silvikrin No.
Als lezer van de „Nieuwe Haarl. Cou
rant?" verzoek ik toezending van:
1. Het boekje „Ons Hoofdhaar".
2. Een groot pakket Sllvikrin-Sham-
poon ter waarde van 50 ets. (voor
6 hoofdwasschingen)
3. Een monster Silvikrin-Haarwater.
Als vergoeding voor de kosten van
verpakking en verzending sluit lk hier
30 ets. aan postzegels by.
Naam
Straat:
Plaats:
Als brief met l'/i ct. frankeeren. Geen
geld insluiten. Duidelyk schrijven s.v.p.
li
Zoo was lk reeds op den eersten dag
myner reis het vierde deel van mijn geld
kwyt. ook het verlies van myn paspoort
was voor my een groot ongeluk
Ik was wanhopig.
Een ding vooral deed my slagen in een
onderneming zoo gevaarlijk als mijn vlucht
Het was onmogeiyk om terug te keeren,
lk moest vooruit en die gedachte gaf my
weer frisschen moed De verdere reis naar
Irblt legde lk te voet af, my volkomen vei
lig gevoelende te midden dier bonte me
nigte van kooplieden en boeren. Op den
derden dag na myn ontvluchting kwam ls
te Irbit aan op duizend K.M. afstand van
Ekatertnlnski-Zavod.
„Halt. uw paspoort!" riep de beambte
aan de stadspoort my toe en zachtjes
voegde hij erby: „Geef my twintig kopeken
en loop door!"
Ik voldeed aan zyn verlangen, waarna lk
een hotel opzocht om er den nacht door
te brengen. De irba (de groote gelagkamer
was propvol, ik mengde my te midden der
aanwezigen, sprak over myn patroon, over
onze handelszaken en nam deel. aan eer
Siberisch maal.
Daar zocht ieder een plekje uit om te
slapen, de een naast de kachel, een ander
op den grond, een derde op een stoel en
ik weet al niet waar.
Bij de eerste morgenstralen stonden de
meesten op om naar de markt te gaan,
ook ik verliet de herberg, onder voorwend
sel myn patroon te gaan zoeken.
Het ls een mooi stadje, geheel in hout
opgetrokken met mooie, breede straten en
groote markten. Overal verheffen zien
kraampjes, waarin de kooplieden hunne
waren uitstallen. Ik doorkruiste de plaat»
eenige malen, vervolgens besloot ik mijn
reis voort te zetten, want het kon best ge
beuren. dat eenige kooplieden uit Ekate-
rintnski-Zavod hier gekomen waren. De
reis naar Irbit en de diefstal te Saldatskaïa
hadden my meer dan honderd roebel ge
kost, zoodat ik in 't bezit was van nog
maar vyf-en-zeventig roebel, toen ik Irbii
verliet. Hoe zou ik met zoo weinig geld naar
Frankrijk komen? Dit was alvast zeker, dat
ik de verdere reis te voet moest afleggen
en als het mogeiyk was, onderweg geld te
:len te verdienen.
De winter van 1846 was buitengewoon
streng; de sneeuw viel zoo overvloedig, dat
lk op sommige plaatsen zelfs stevig ge
bouwde hulzen d'oor de sneeuw zag insta?-
ten. Sedert menschenheugnis had men nog
nimmer zulk een winter beleefd. Op den
morgen, waarop ik Irbit verliet, was de
koude wel veel verminderd, maar de aan-
>ou<Tende sneeuwbuien deden my meerma
len den weg verliezen. Tegen den middag
klaarde de lucht op, zoodat het loopen vee'
beter ging. Gewoonlijk vermeed lk de dor-
oen. is liep recht voor my uit, alsof ik geen
vreemdeling was in die streek; aan bet
laatste huis vroeg ik wel eens inlichtingen
als ik namelijk in twijfel stond over dep
weg, dien ik moest volgen. Wanneer ik hon
ger had, haalde ik een stuk bevroren brood
uit myn tasch en at het al loopende of
ander een boom gezeten op.
Om myn dorst te lesschen zocht ik de
gaten op. die de bewoners dier streken in
het ys hakten om hun vee te laten drin
ken. dikwijls ook at ik sneeuw, hoewel daar
door de dorst nooit volkomen wordt ge
stild. Der. eersten dag mijner reis uit Ir
bit had ik 't hard te verantwoorden. Dien
avond viel ik van vermoeidheid neer, ik
kon niet verder. Op de wyze der Ostiakin
een nomadenvolk uit de Siberische steppen
groef ik met groote moeite een kuil in de
sneeuw, weliswaar hard, maar toch een
varm bed.
Den volgenden dag zette ik myn tocht
voort doch nu kwam er zoo'n nevige wind
aanwaaien, dat de opstuivende sneeuw my
verblindde en den weg niet meer kenbaar
was. Alles wit, geen zwart plekje in den
omtrek! De bewoners van Siberië hebben
de gewoonte, by het aanbreken van den
winter overal dennen langs de wegen te
plaatsen, maar d'it jaar waren de sneeuw
stormen zoo geweldig, dat zy alle onder
gesneeuwd en omgestprt waren. Na eenigen
tyd bemerkte ik, dat ik verdwaald was ge
raakt; soms zakte ik tot aan de schou
ders in de sneeuw, zoodat ik een half uur
noodig had om weer op te komen en de
honger en de koude hadden mi] zoozeer af
gemat, dat ik een wissen dood voor oogen
zag. By het vallen van den avond vond lk
den goeden weg teTug en meer dood dan
'evend sleepte ik my voort tot aan een
nement Pobolsk en dat ik op weg was naar
komen hoopte te vinden.
Een jonge vrouw zat op den drempel, ik
vroeg haar voor een dag gastvryheid bjj
haar te mogen genieten. Zy maakte geen
bedenkingen en bracht mU in de kamer bij
baar oude moeder, die ik volgens de Si
berische mode begroette Op de vraag, waar
de goede God mij heenvoerde, antwoordde
ik, dat ik afkomstig was uit het gouver
nement'Tobolsk en dat ik op weg was ntiar
Bohotole om werk te zoeken in de yzer-
mynen ten Noorden van Verkhotourie in
den Oeral.
De groote fabrieken wierven voortdu
rend nieuwe werklieden aan, zoodat myn
woorden terstond werden geloofd. Terwyi
nu de vrouwen het eten bereidden, droog-
tk myne kleeren. Na den maaltijd legde lk
mij ter ruste, volstrekt niet vermoedende.
dat myn veiligheid groot gevaar liep. Mid
den ln den nacht werd lk wakker door luid
gepraat ln myn kamer.
Waar is hij?" hoorde ik vragen en de
oogen openende, zag ik twee boeren op myn
bed afkomen.
„Waar is uw paspoort?" vroeg een hun
ner.
„Wie heeft het recht mij naar mijn pas
poort te vragen? Is een uwer soms een
ambtenaar of een golova?" (Letterlyx
hoofd, de oudste in de gemeente, die met
politie-zaken is belast.)
„Neen, wy zyn gewone boeren, maar wij
zyn bewoners van deze streek."
„O dus als bewoners dezer streek mo
gen jelui de hulzen 'binnenvallen en de pas
poorten vragen? Wie weet wat voor lieden
jelui zijt, misschien hebben jelui het plan
gevormd, my myne papieren te ontrooven.
Maar stil, ik zal jelui leeren, wien je voor
hebt!"
„Maar dit is ons huis."
„Welnu, ik za jelui alles vertellen. Myn
naam is Lavrenti Kouzmine, geboortig uit
het gouvernement Pobolsk; ik ben op weg
naar de fabrieken van Bohotole om daar
werk te zoeken, en het is de eerste keer
niet, dat ik in deze streken kom."
Om dit te bewyzen trad lk ln by'zonder-
heden; die ik op het bureau te Ekaterlninskl-
Zavod van de kooplieden had vernomen. Ver
volgens toonde ik hun myn paspoort, waar
mede voorzeker niet de geringste beambte
vrede zou hebben genomen, omdat het reeds
lang verloopen was, maar het keizerlyk wapen
stond er op en dat was voldoende voor de
boeren.
zy vroegen my nog naar de fabrieken van
Ekateriniski-Zavod. naar de jaarmarkt van
Irbit en nog vele andere zaken, ook boden zij
my hunne verontschuldigingen aan.
„Het is ons wel te vergeven, ziet u, wy ge
loofden met een veroordeelde te doen te heb
ben, die komen hier weieens."
De rest van den nacht verliep zonder ver
dere stoornis en den volgenden dag nam ik
afscheid van de twee vrouwen, wier gastvrij
heid my zoozeer in 'n nauw gebraent had.
Dit voorval gaf my de treurige overtuiging,
dat ik 's nachts niet meer by de menschen
een schuilplaats moest zoeken, maar dat ik
my tevreden moest stellen met een gat ln den
grond. Gedurende twee maanden sliep ik dan
ook in de sneeuw, drie of viermaal slechts
waagde ik het in een afgelegen hut gastvrij
heid te vragen. Ik zou niet precies dujven
zeggen hoeveel dagen ik al reisde door de
witte bosschen van Siberië; de onverander-
ïykheid van den weg, het terugkeeren van
dezelfde voorvallen hadden my het besef van
tyd doen verliezen. Wel weet ik nog, dat ik te
Paouda, voor de tweede maal na myn ver
trek uit Irbit, in een woning den nacht heb
doorgebracht en dat ik pas voor de derde maal
inds dien dag warm eten proefde, en dat alles
dankte ik nog maar aan een toeval. Laat in
den avond trok ik door een dorp. als ik op
eens hoorde vragen: „Wie is daar?"
(Wordt vervolgd).
