LEEKEPREEKEN WONINGBUREAO Spinnewebjes HENK FIBBE 14 Nassaustraat 14 DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN EN HET GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD ZATERDAG 13 APRIL 1929 DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17130 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA NET ONGEVAL. Administratie van vermogens. Open en gesloten bewaarneming. Heerlijkheid" Het Te Deum van Rome en Nederland Zestien haringen voor één cent Schitterende Crocussen *§looping oude R.K. Kerk te Halfweg In volle vaart Mgr. Aengenent te Rome Een kort onderhoud De uitvoer van huiden en beendèren VOORJAARSBODEN c Voornaamste Nieuws J. J. WEBER ZOON Groote Houtstraat 166 Haarlem De houtbewerkers-staking Uit de R.K. Staatspartij BUREAUX: NASSAULAAN49! Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 25 ct.; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal i 3.58 bij vooruitbetaling. NIEUWE ADVERTENT IEN 35 ct. p. regel c, VRAAG- EN AANBOD.ADVERTEN TIES. 1-4 regels 60 ct p. plaatsing; elke regel meer 15 ct., bij vooruitbel. Bij contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELTNGEN tusschen den tekst 60 ct. per regel, ff, Alleabonné'sopdit blad zijn ingévolgedeverzekeringsvoorwaarden rnnnn Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door* "JCfi bij een ongeval met rftrn bij verlies van een hand; f4 Ar bij verlies van een XCft ^bij 'n breuk van tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: I üUUu." verlies van beide armen, beide beenenol beide oogen;wil» doodelijken afloop; l23U."cen voet ot een oog;! ZU. "duim of wijsvinger: luU. been of arm: f A n verlies v. een «U» anderen vinger. 283 MOGEN WIJ ZWIJGEN? Het huwelijk maakt in onzen tijd een crisis door, schreven wij de vorige week. We moeten het sterker zeggen: in onze zoogenaamde beschaafde we reld, dus in Europa, Amerika en Austra lië, heerscht er op het gebied van het christelijk huwelijk een revolutie. Nog geen kwarteeuw geleden werd de ver bintenis van den éénen man met de ééne vrouw als de normale, de voor onze westersche beschaving alleen pas sende geacht. Zeker, er kwamen daarop grove inbreuken voor. De mogelijkheid van echtscheiding, door de meeste mo derne staten in beginsel aanvaard, deed een steeds grooter aantal gehuwden naar den rechter loopen om te verbre ken, wat alleen de dood mag scheiden. De Parijsche zeden, waarbij de gehuwde man naast de wettige vrouw „een vriendin" had, deden ook toen al sterk van zich spreken en vonden in steeds wijder kring ingang, 't Was onmisken baar ook de overal dalende geboor tecijfers schreeuwden het ons toe het christelijk huwelijk had zijn ouden glans verloren; de grondslagen werden ondermijnd. Maar de openbare mee ning hield toch nog vast aan dit be ginsel, dat het normale huwelijk is en moet zijn: een verbinding, een verbond van èèn man en één vrouw voor heel het leven; dat inmenging van een derde echtbreuk is en scheiden en hu wen met een ander abnormaal, althans een ongewenschte uitzondering. Dat was tot voor nog niet zeer lang geleden de openbare meening omtrent het hu welijk bij katholiek, bij protestant, zelfs bij godsdienstig onverschilligen en vrij denkers. In die publieke opinie nu is een ken tering waarneembaar. Wie ook maar oppervlakkig kennis neemt van de li teratuur, welke de laatste jaren over het huwelijk uitkomt, moet erkennen, dat in steeds grooter groepen van het blanke ras de oude, op de christelijke levensbeschouwing gegronde huwelijks opvattingen radicaal aan het verande ren zijn. Het is zelfs niet noodig de bedoelde boeken te lezen: de titels en aankondigingen, benevens de feiten en cijfers betreffende echtscheidingen en onwettige samenlevingen zeggen meer dan voldoende. Een* paar voorbeelden in enkelë der laatste maanden kwam én op onze schrijftafel terecht een roman van Vicke Baum,. waarin het probleem van het moederschap buiten huweiijk gesteld wordt ln het leven van een vrouwelijke studente; een roman, die wordt aangekondigd als „een moedig boek, dat een ieder dwingt om partij te kiezen", dat een stroom ontketende van voor- en tegenstanders, dat in vier we ken tijds een oplaag van*30.000 ex. had. Vervolgens: „Het bankroet van den echt", cjoor Calverton, een Amerikaan, die dingen vertelt, om van te verbleeken en voor zijn schildering van de sexueele revolutie van onzen tijd een speciale studie 'ging maken van de ont stellende verhoudingen onder de tegen woordige Duitsche jeugd en deze naast de niet minder verbluffende ongebon denheden van de Amerikaansche jeugd en de hemeltergende Verhoudingen in de sovjetrepubliek stelt. Deze schrijver kreeg voor zijn werk een uitbundige aanbeveling van zijn landgenoot, den befaamden rechter Lindsey, die het ge waagde boek over 't „kameraadschaps huwelijk" schreef, een schildering van Amerikaansche zeden, waaruit wij Jé- zen, hoe in de nieuwe wereld van de eeuwenoude christelijke huwelijksop vattingen bij millioenen al niets meer is overgebleven. De vorige maand kwam de Weenschc psycholoog dr. Rudolf Urbantschitsch met een verhandeling, geschreven „uit de practijk voor de practijk", waarin zoogenaamd wetenschappelijke voor stellen worden gedaan om het huwelijk te hervormen. We behoeven echter niet zoover van huis te gaan, om voorlichters omtrent moderne huwelijksopvattingen te vin den. Het zou al heel zonderling zijn, wanneer Frankrijk hierbij niet vooraan £mg. Een der meest brutale boeken op clit gebied verscheen in Parijs: „De wettige maïtresse" van George Anqué- a en alle verdere discussie over de men- ta.iteit van ons tegenwoordig geslacht is overbodig, wanneer men van dit m me, kwasi-wetenschappelijke werk kennis neemt, wanneer men ervaart, dat hier van het christelijk huwelijk mets meer overblijft; dat de hierin ge dane voorstellen veel verder gaan dan de Russische practijken en men weet, dat van dit werk in zeor korten tijd een m i 11 i o e n exemplaren al reeds verkocht zijn; wanneer men verder weet, dat hetzelfde boek in allerijl voor Dmtschland onder den "titel „Ehen zu öntt" iS omgewerkt en op de brutaalste manier aan den man wordt gebracht. w de prospeeti en op de schreeuwende boekomslagen prikkelen de gele letters op het roode fond: „Het recht op de geliefde!" Met vette letters worden koopers gelokt door aankondigingen als deze: „90 pet. van alle mannen en 50 pet. van alle vróuwen zijn polygaam! (aangelegd voor veelwijverij). 1.800.G00 jonge, bloeiende vrouwen in Europa zijn van het huwelijk uitgesloten. Echtelijke en geslachtsnood zijn overal grooter dan ooit. Dit boek eischt recht op liefde voor iederen mensch." Zóó zouden wij nog eenigen tijd ver der kunnen gaan; wij vreezen echter, dat het velen onzer lezers al meer dan genoeg is. Wij hooren de vraag opko men uit hunne rijen: is het nu wel ge- wenscht, is het oorbaar om onder fat soenlijke christenen als wij zijn, zulke dingen te bespreken? Laat de Wereld voor wat zij is; sluit althans buiten ons heiligdom al die gemeenheden! Dit is langen tijd en terecht ons standpunt geweest, en zoolang mogelijk moeten, wij dit ook volhouden. Maar er zijn grenzen. Het staat hiermee als met het vraagstuk der geslachtelijke voor lichting aan onze kinderen in de over gangsjaren. Het oude standpunt was: iaat ze onkundig tot aan het huwelijk! De tijdsomstandigheden hebben ons echter langzamerhand wel gedwongen om die voorlichting bij zeer velen te vervroegen, om erger te voorkomen. Zoo staat het ook met het bespreken van de moderne huwelijksproblemen. Wij kunnen zwijgen en hopen, dat van al die revolutiegeruchten uit het mo- dern-heidensche kamp, van al die bru tale theorieën en practijken omtrent een omvorming van ons eeuwenoude huwe lijks- en gezinsleven niets tot onze geloofsgenooten doordringt: niets door tooneel, bioscoop, lectuur, radio, ge sprekken op kantoren, in winkels en fabrieken; wij kunnen hopen, dat de zondvloed van zedenbederf aan onze zuidelijke en oostelijke grenzen bij onze landspalen blijft staan; ja, wij moeten dan zelfs verwachten, dat ons publiek niet beluistert, wat er in Staten-Gene- .raal en gemeenteraden verkondigd wordt. Zulk een opvatting zou echter struisvogelpolitiek zijn. Bij ernstige kwalen behooren krasse middelen. Tegenover het brutale geluid van onchristelijke kwasi-geleerden, die op zoogenaamd wetenschappelijke gronden de eenheid van het huwelijk, de bestaanbaarheid van den christelij- ken echt als onmogelijk voor onze mo derne samenleving van de daken ver kondigen en op de markten uitkramen, dient iets te worden gesteld. De valsch- heid hunner theorieën moet aangetoond worden en daarvoor is het nu eenmaal noodig deze eerst te leeren kennen. Dit als inleiding, verklaring en verontschuldiging voor onze volgende artikelen. HOMO SAPIENS. In de plaats van de gloeiende verontwaar diging, waaraan dr. Schaepman uiting gaf veertig jaar geleden in de groote zaal van Tivoli te Utrecht, toen Katholiek Nederland betoogde tegen den roof van het Pauselijk gebied, was langzamerhand gekomen een ze kere berusting in het schijnbaar-onvermijde lijke. De Paus gevangen in het Vaticaan, maar de Paus souverein in de harten en de geesten van de Katholieke Wereld, de Paus beroofd van zijn wereldlijk gebied, maar in betrekking tot zijn bovennatuurlijke zending sterker dan ooitdat begon men zoo langzaam aan te beschouwen als de door God gewilde oplossing van de Romeinsche Kwestie. Tot er nu gekomen is de Paus-Alpinist, zooals Pius XI het schertsend zeide, een Paus, die, gebruik makend van de gunstige gelegenheid, zich plaatste op den Alpentop van de bovennatuurlijke beschouwing, en overziende de geestelijke en de wereldlijke nooden, zijn recht handhaafde. De Italiaan- sche regeering heeft het recht erkend: eenig feit in de historie, dat de overwinnaar er kent, onrecht gedaan te hebben! Toen heeft de Paus afstand gedaan van het grootste deel van zijn wereldlijke aanspraken, ten einde „God aan Italië terug te geven en Italië aan God." De Paus heeft vrede, Italië is met de Kerk verzoend! Wanneer één lid zich verheugd, zegt Sint Paulus, dan verheugen alle leden zich mee. Hoe veel te meer, wanneer de vreugde het Hoofd betreft! Ook Katholiek Nederland zingt zijn Te. Deum a.s. Woensdag te Utrecht. De Pause lijke Internuntius is er de hooge gast, de Bisschoppen ontvangen, Katholiek Nederland komt er nu niet in een protest maar in een Te Deum zijn traditioneele liefde betuigen aan den Opperherder. Wie zou er willen ont breken? Tot een beperkt aantal zijn nog toegangs kaarten te verkrijgen bij de firma Wed. J. R. van Rossum, Utrecht, Korte Minderbroeder straat 3. De bijeenkomst begint om half twee en Is tegen vier uur geëindigd. Een mooie naam en een sierlijk wapen voor 5000 Hcliandschc guldens Onze correspondent te Berlijn schrijft ons:' Oniangs verscheen in een Duitsche cou rant de volgende advertentie: Titel Herrlichkeit Aangeboden titel eener oud-Hollandsche Heerlijkheid met mooien naam en sierlijk wapen. Prijs 5000 H. Gulden. Men wil graag „Herrlichkeit" worden en schrijft op deze advertentie aldus het Berliner Stadtblatt. H. W., directeur Amorial-Mondial te Am sterdam, antwoordt in Hoog-Haarlemmer- dijksch Duitsch, waarvan de vertaling als volgt luidt: In beleefd antwoord op uw geëerd schrij ven Uhres Geehrtes) heb ik de eer u mee te deelen. dat het gaat om de over dracht van den titel der oude en hooge Heerlijkheid Broeckhuijsen in de provincie Zuid-Holland bij Gouda. Deze overdracht geschiedt hier voor een notaris. U krijgt daarvan een koop- en overdrachtacte en een oorkonde (perkament) met het in kleuren geschilderde wapen, waarop de verklaring, dat alleen u ais eigenaar het recht hebt titel, naam en wapen te voeren, b.v. Cohn von Broeckhuijsen, of en ook, von Cohn Herr zu Broeckhuijsen, alsook u".v vrouw, kinderen en hunne nakomelingen. Alles wordt hier ambtelijk op het bureau van den hypothekenbewaarder m .Holland door den notaris ingeschreven en door het „Jüstiz-Presidium" gezegeld en geregis treerd. Zooals-is. nu wëet, Is d" prijs 5000 Hol landsche munt. De kosten van den nota ris zijn ongeveer 5 pet. van dit bedrag, ver dere kosten of belasting zijn nooit meer (niemals. mehr) te betalen. De notaris, cüc den titel enz. overdraagt, is notaris C. H. van L. te Amsterdam en indien het u niet mogelijk is. voor de overdracht zelf hier te komen, kunt u verder met dezen notaris alles schriftelijk ln orde brengen. Het wa pen is een azuur-blauw veld met negen gouden aren. Alles gedekt door een gouden adelskroon. Of hetzelfde wapen gedekt door een riddershelm met dezelfde kroon en om geven door een azuren en gouden helm kleed. Daar dit object zeldzaam is en er voor dezen prijs veel liefhebbers zijn, is antwoord per keerendë post graag ge- wenscht (geril erwünscht); Intusschen tee kent hoogachtend, H. W.. Directeur. Herr Director W. heeft ook nog voorradig in heel mooi wapen met zilveren vlam en elskroon u.s.w. „Zu haben unter dieselbe Conditionen" Liefhebbers in Holland? Duitschers, die voor hun handeltje geen liefhebbers in de Heimat kunnen vangen, probeeren het in Holland. vMen meldt ons uit Durgerdam: Op de Zuiderzee wbrdt thans veel haring gevangen, doch de prijs daalde Donderdag tot, 13 ets. per tal (200 stuks), dat is 16 ha ringen voor een cent. liet haringseizoen voor de Zuiderzeevis- schers is dus mislukt. Een bijzonderheid. Bij de N. V. G. Heemskerk en Zn. te KMlegcm staat thans een partij Crocussen in blcei. die een speciaal bezoek van ken ners en bloemenliefhebbers bijzonder waard is. Het is de Soort Gele Crocus, die voor pariij werd opgeplant. Niet alleen heeft deze van de vorst niets geleden, maar er werden bloemen in aangetroffen van, 21 en 23 stuks aan één bloemsteel. Een vertoont zelfs het respectabele aantal van 27. Het :s we! iets bijzonder zeldzaams. De oude kerk is thans, op den voormuur na. bijna geheel afgebroken. Met de pastorie is nu begonnen; het dak daarvan is reeds gedeeltelijk gesloopt. Op den weg tusschen Russen en Holte is gisteravond een motorrijder uit Rijssen in volle vaart tegen een boom gereden. Hij werd ernstig gewond opgenomen en naar Almelo vervoerd. Onze correspondent uit Rome seiht ons: Tweemalen hadden we geprobeerd ons kaartje af, te geven, maar tweemalen ook had men ons aan de secretarië van Hótel des Princes verzekerd, dat Monseigneur er niet was. Den derden keer lukte het. Of wb maar even wilden wachten. En nog geen twee minuten later klonk in dë hal de zoete moedertale: „Heeft u dit kaartje afgegeven? Het spijt me. Ik hoop, niet. dat het dringend is. Monseigneur is in gezelschap." „Tja, dringend is het. wel en niét. Ik kom namens de Nieuwe Haarlemsche Courant." „Kijk, voor de Nieuwe Haarlemsche Cou rant! Gaat u dan even in den salon." Wij namen plaats in het gele salonnetje, waar nog brokstukken leken na te galmen van het Wilhelmus, waarmee de leden der Raphaël-bedevaart van verleden jaar Hótel des Prin'ces aan het sidderen hebben ge bracht. Daar was Monseigneur al. „Prettig, dat u even gekomen is. Heeft u de Nieuwe Haarlemsche Courant van Za terdag ai? Ik heb die nog niet gelezen. Er waren eenige zieke geestelijken, toen ik heenging en zoodoende Het gesprek liep even over Rome en het verre, verre Haarlem. „Heeft u een goede reis gehad, Monseig neur?" „Een prachtige reis. We zijn met de Rheingold den eersten dag tot Bern geko men. Daar was het, als in heel Zwitserland, volop winter. Het vroor er vijf graden."' t „En in Italië was het lente?" „Ja. Men had ons in Zwitserland reeds gezegd, dat het achter de Alpen prachtig weer zou zijn. Dat is uitgekomen. In de Po- vlakte was het lente in de heerlijkste be- teekenis van het woord. In midden-Italië leek het wat guur. Voorbij Florence echter werd het steeds beter. Hier in Rome is het voor wie regelrecht uit Holland komt, volop zemer." „Heeft u reeds plannen voor uw verblijf hier?" „Nog, heelemaal niet. Vanmorgen hebben wij onze opwachting gemaakt bij mgr. Cac- cia Dominipnl voor de audiëntie bij den H. Vader. Wanneer die audiëntie zal plaats hebben, is nog onbekend. Vanavond gaan we naar mgr. Eras. Morgen naar kard. van Rossum. Vanmorgen zijn we naar Sint Pie- ter geweest en dezer dagen zullen we- daar terugkeeren om een H. Mis te lezen. Dat is alles, wat ki u voor de krant kan vertellen." „Monseigneur, dan zal ik u niet langer ophouden. Mijn besten dank." „Geen dank. Komt u nog maar eens te rug, wanneer er meer te vertellen is. Tot weerziens." Monseigneur keerde dan naar zijn gezel schap terug. Ingediend is een wetsontwerp tot goed keuring van de overeenkomst met bijbehoo- r.end protocol met betrekking tot den uit voer van huiden, alsmede van de overeen komst met bijbehoorend protocol met betrek king tot den uitvoer van beenderen van 11 Juli 1928. Bloeiend crocusvcld van den heer J. Vaikering te Liinmen. Nog is het wonder niet geschied. Het wonder, dat zich elk voorjaar, on merkbaar en regelmatig voltrekt. Het leven, dat in duizenderlei vorm heeft gesluimerd, wordt tot nieuwen groei en bloei gewekt. Wij beleven dit wonder en nemen er deei aan in kinderlijke vreugde. Deze lente laat lang op zich wachten. Niet alleen, omdat de winter met ongewone strengheid' heerschte. Maar ook. omdat het zachte, milde voorjaarsweer uitblijft. Maar toch, de eerste voorjaarsboden zijn er reeds. De sneeuwklokjes en primula s bloeien al eenigén tijd. En ook in onze „bollenstreek" staan som mige vakken al in vollen bloei. De tulpen heffen nog slechts schuchter hun puntige bladeren boven den grond. Maar de crocus, de vroegste der vriendelijke voorjaarsboden. bloeit volop. Wij waren dezer dagen in Limmen en bezochten daar de prachtige crocusvèlden van den heer Valkering (zie bijgaande foto). Ver van stad- en straatgewoel'troffen wc daar verschillende velden aan met rijke, volblceiende crocussen. De wind' bracht nog geen warmte aan, de weiden vertoonden een zwakgreene tint, de elzenstruiken, d;c de velden omzoomden, droegen nog slechts embryonaal ltven in dichtgesloten knop en hier vóór ons wonderlijke speling der natuur zien we bloeiende bloemen! Onder den diepblauwen hemel, zoo ver het oog reikte, strekten zich de breedge- vakte bloemenvelden uit in wisselende lin ten: diep paars, violet,wit. Waar overal in den omtrek weiden en heesters en gewas sen nog slechts op kiemend leven duidden zagen we vóór ons de crocussen in vollen b.oei; meer nog: enkelen waren reeds het hoogtepunt in hun bestaan vo-orbij en !'•- gen verflenst ter aarde. En waar dë .velden ophielden, daar hie ven zich de daken der huizen met a!s mid delpunt den hoogen, spitsen kerktoren, nog niet verborgen achter bladerrijk geboomte. Een leeuwerik vloog tierelierend op. een merel floot in de verte. Neg is het wonder niet geschied. Enkele dagen slechts en wij zullen er getuige van zijn. Want overal bereidt de natuur zich voor op het jaarlijks weerkee- rend'c feest der vernieuwing. Vocht en warmte kunnen het proces bespoedigen. De Eerste Kamer heeft de begrooting van Arbeid, Handel en Nijverheid voor 1929 aangenomen. De minister van Arbeid, Handel en Nij verheid heeft medegedeeld, dat, mochten de Staten-Generaal geen gelegenheid hebben de winkelsluitingswet af te handelen, h(j inwerkingtreding van het werktijdenbesluit voor winkels zal bevorderen, voor hij demis sionair wordt. Het Engelsch s.s. „Gaboon" is naby de Belgische kust op een gezonken wrak ge- Ioopen. Het haringseizoen voor de Zuiderzecvis- schers mislukt. Te Amsterdam is door de R.K. Bouwvak arbeiders een protestvergadering gehouden tegen de terreur, die dc werkwillige R.K. steenzetters de laatste weken in de hoofd stad ondervinden. De voorbereidende ontwapeningsconfe rentie te Genève vangt Maandag a.s. aan. Het memorandum van Duitschland. Een oordeel van lord Cushendun. Op het traject van den sneltrein Parijs Milaan, nabij Modane, werden zes arbeiders overreden; vier waren onmiddellijk dood. Een nieuw initiatief der Vereenigde Sta ten inzake de vlootbeperking. De Scwjet-regeering noodigt de Scandi navische landen uit tot het protocol van Litwinow toe te treden. Bij een bouw van een brug over de rivier Five (Michigan) werden acht arbeiders on der puinhoopen bedolven en gedood. OP VERKEERSAGENT Al stroomt de regen van omhoog: 't Is binnen warm, 't is binnen droog. K. F. Tury. BOEK-RECENSENT Vóór 't kozijn aan de oude tafel, Zit ik dagenlang gebogen Over letters, letters, letters Tot ze dansen voor mijn oogen. Marie Koenen NA EEN PAK SLAAG Lof is een drank, die den sterke krachtiger maakt en den zwakke benevelt. P. Chenent. Barometerstand 9 uur v.m.: 763. Stil stand. OPTICIENS FABRIKANTEN Licht op De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 7.27 uur; overmor gen om 7.28 uur. Te Wormerveer Ofschoon op de overige Zaansche hout- werven de arbeid bijna volkomen stil ligt, is dit niet het geval bij de N.V. Houthandel v.h. J. Konijnenburg. Noorddijk te Wormer- veer. Het loon. dat bij genoemde firma worot uitbetaald is pl.m. 3.— per week liooger dan de betreffende vakorganistaties vragen. Kiescomité v. d. Bilt In de gecombineerde kieskringen Hel der—Haarlem is opgericht een kiescomité v. d. Bilt, waarvan de samenstelling is als volgt; Mr. H. A. J. M. Kusters, Nassauplein 14, Alkmaar, voorzitter; N. Andriesma, Noord- scharwoude, secretaris-penningmeester; J. van Bockxmeer, Veenenlaan 68a, Hoorn; P. van Calcar, v. Kolstraat 10. Zaandam; P. Dekker, Sterreboschstraat 58, Haarlem; P. Dijt, Leidschestraat, Haarlem; J. Groen land, Heemstede; J. Heijstee, Torenstraat 2, Weesp; G. J. van Kessel, Tuindorplaan 8, Haarlem; Maas, IJmuiden, gemeente Velsen; A. J. Mühren, Volendam; H. C. M. Nijpels, Den Helder; P. dë Rooij, Zout manstraat 15, Haarlem.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 1