m
Toespraak van Z. H. den Paus
n nieuwe
Japon
FEUILLETON
Wé DUIZEND ANGSTEN
DE ZIEKTEWET
Het Koningschap van den Paus
Eerst
kijken
TWEÈDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
MAANDAG 15 APRIL 1929
BLADZIJDE 1
/-
Een herdenkingsbord
BUITENLANDSCH NIEUWS
De taak der Missie De verzoening met Italië
Het werk
der deskundigen
Filmoorlog tusschen
Frankrijk en Amerika
9
li
De vorenbedoelde 100 artikelen zijn vervat
in afd. 1 „Opzet der wet" 12 artikelen, en
afd. II „Uitbouw der wet", de overige 88 ar
tikelen. Wie den opzet van 12 artikelen
leest, verneemt het geheel der ziekteverze
kering en kan de rest desnoods missen. Die
rest is eenvoudig verdeeld in 9 Hoofdstuk
ken, als volgt:
I. Bepalingen van algemeenen aard; II.
van de verzekerden; III van de verzekering
en de schadeloosstellingen; IV van het re-
gistreeren van verzekerden en verzekering;
V van het opbrengen der middelen tot
dekking der uitgaven; VI van de vêrzeke-
ringsorganenVII van geschillen; VIII
straf- en IX slotbepalingen.
Deze indeeling en titels vergelijke men met
die der Ziektewet, waarin paragrafen van
elk artikel, hoofdstukken en zelfs hoofdru
brieken als afdeelingen met slechts 1 en
2 artikelen;
Afd. I. Algemeene Bepalingen.
Afd' li van de verzekering van uitkeering
van ziekengeld, bevattende Hoofdstukken;
1 van de verzekerden.
II. van de inschrijving van de bij de zie
kenkassen der Raden van Arbeid verzeker
den.
III van het ziekengeld.
IV van de premiën voor de verzekerden bij
de ziekenkas van den Raad van Arbeid
V van de ziekenkassen der Raden van 'Ar
beid.
VI van de vrijwillige verzekering bij de
ziekenkas van een Raad van Arbeid.
VII Van de bijzondere ziekengeldregelin
gen:
5 1 van de rekende bedrijfsvereeniging.
S 2 van de verplichte inlichtingen.
3 van het toezicht.
5 4 van de verslagen en statistische op
gaven.
Vila van de plaatselijke kassen.
Afd III. Van de voorziening tegen ziekte.
Afd; IV. Van het beroep tegen beslissin
gen van een Raad van Arbeid-
Afd V. Straf-, overgangs- en slotbepalin
gen.
Hoofdstuk I Strafbepalingen.
Hoofdstuk II Slotbepalingen.
Dit overzicht, dat veel te ingewikkeld is,
zou bovendien doen denken, dat de Raden
van Arbeid de hoofdorganen worden voor de
uitvoering der wet; de praktijk zal echter
leeren, evenals dat bij de uitvoering der
Land- en Tuinbouwongevallenwet is geble
ken, dat wel 95 pCt der uitvoering zal ko
men voor rekening der Bedrijfsvereeniging.
Wat verder de groepeering der artikelen
betreft, staat tegenover den gezegden „opzet"
die in 12 arikelen de hoofdzaken uitdrukt,
da wie het dubbele aantal (124) dei-
Ziektewet gelezen heeft, nog niets weet dan
wat definities en regelingen en afspraken
van secundairen aardalleen art. 16 doet hem
even zien, dat de arbeiders bij ziekte iets
krijgen, echter nog niet wat zij ontvangen,
daar dat pas volgt in art. 34. En is het een
entree van de eene wet om te beginnen met
een opsomming van wie van de verzekering
zijn uitgesloten? Een goed beginartikel ware;
1. Alle arbeiders in den zin dezer wet zijn
verzekerd overeenkomstig het hieronder be
paalde tegen geldelijke gevolgen van onge
schiktheid tot het verrichten van hunnen
arbeid wegens ziekte.
2. Nader aan te duiden personen, die niet
van rechtswege verzekerd zijn, kunnen zich
vrijwillig verzekerden overenkomstig hetgeen
daaromtrent in deze wet is bepaald.
Als van direct belang behoort te volgen,
wat de Ziektewet eerst als art. 23a opneemt,
n.l. welke de uitvoeringsorganen zijn. Oor
spronkelijk ontbrak deze bepaling gehfeel, en
toen men er op bedacht werd, wist men er,
geen plaats voor en kwam zij terecht als
het hinkende paard achteraan in het
Hoofdstuk: Van de Verzekerden Daar
behoort zij toch in het geheel niet thuis. En
het art. (23a) heeft twee fouten:
le. noemt het de hoofdorganen (Bedrijfs-
vereenigingen) in de 2de plaats en 2e. ver
zuimt het te verklaren, dat de uitvoerings
organen ook risicodragers zijn; dit laatste
is ook elders in de wet niet te vinden, noch
ook spreekt het vanzelf; immers de Raden
van Arbeid zijn bijv. zijn uitvoerders van de
Ongevallen- en Invaliditeitswetten, terwijl
niet zij. doch de Rijksverzekeringsbank, het
risico dragen. Waarom een en ander niet
direct in art.'2 geregeld als volgt;
7. Het risico der bij deze geregelde ver
zekering wordt gedragen:
a. door de vereenigingen, krachtens het
2de lid erkend als Bedrijfsvereeniging en
in deze wet verder met dien naam genoemd;
b. door de Raden Arbeid, opgericht inge
volge art 1 der Radenwet, voor zoover het
niet wordt gedragen door de Bedrijfsvereeni-
gingen.
2. Door onzen Minister, belast met de uit
voering dezer wet en in haren verderen
tekst aangeduid als „Onze(n) Minister'
volgt, welke lichamen als bedrijfsvereeni
ging kunnen worden erkend).
3. Voor zoover zij het risico er van dragen,
wordt door de in het 1ste lid genoemde or
ganen tevens voorzien in de uitvoering der
verzekering.
Nu ik aldus bezig ben mijnen opzet der
wet te vertoonen tegenover het door elkaar
verspreid zijn in de Ziektewet van hoofd
en secundaire bepalingen, wensch ik door de
randschriften mijne 12 hoofdartikelen te
geven.
Artikel 1 voorwerp der verzekering. Art.
2 uitvoerings-, tevens risicodragende orga
nen. Art. 3 normen der schadeloosstelling
(80 pCt. van het dagloon, bij halve onge
schiktheid de helft dier 80 pCt.). Art. 4 tijd
en wijze van uitkeering. Art. 5 duur der uit
keering. Art. 6 schadeloosstelling tijdens
zwangerschap en bij bevalling. Art 7 geen
ziekengeld en loon, of meerdere ziekengeld-
uitkeeringen gelijktijdig. Art. 8 gevallen, dat
den zieke geen uitkeering toekomt. Art. 9
bij v/elk orgaan de arbeiders verzekerd zijn;
lidmaatschap van den werkgever van eene
Bedrijfsvereeniging; aangifte door den werk
gever aan den Raad van Arbeid. Art. 10 re-
gistreeren van verzekerden en verzekering.
Art. 11. De Ziektewet wijdt geen speciaal ar
tikel aan het opbrengen der middelen, doch
drukt zich verspreid en onvolledig hierover
uit. Van zoodanig artikel luide het 1ste lid:
1. De middelen tot dekking der voor hare
rekening komende schadeloosstellingen aan
verzekerden, administratiekosten en alle ver
dere kostön en uitgaven, daaronder begrepen
de voorgeschreven afzonderingen tot vorming
der bij art. 74 bedoelde reserve en de ver
plichte bijdragen aan het in art. 55 bedoelde
fonds, worden opgebracht:
a. voor eene Bedrijfsvereeniging op de wijze
als volgens art. 65 moet zijn bepaald in hare
statuten
b. voor cenen Raad van Arbeid naar de
regelen van het premiestelsel.
Art. 12. Vaststelling premiebedrag en be
talingstermijn; invordering ev. bij dwangbe
vel.
De randschriften ontbreken in de Ziekte
wet bij eene massa artikelen, ook weder bij
die volgens amendeering; bü vele andere
geven zij geenszins het artikel weer, doch
bestaan zij uit wat woorden uit den aanhef
of uit den tekst en niet uit de kern. Een aan
tal voorbeelden; Art. 48 „wijziging in bepalin
gen betreffende ziekengeld" (aanhef) worde:
„onveranderlijkheid van eenmaal loopende
uitkeeringen"; art. 58 „vaststelling der pre
miën op voordracht Verz. Raad" worde: „ver
hooging premie of verlaging uitkeering in
verband met lasten ziekenkas"; art. 85 in
deeling der verzekerden voor de premie" wor
de: „afwijkende regelen inzake premiën vrij
willige verzekering" (er worden geen ver
zekerden ingedeeld en zeker niet voor de
premie); art. 104j. „premie"; dat zonderlinge
randschrift worde „ook van bijdrage aan Be
drijfsvereeniging is verzekerde de helft ver
schuldigd" (de Bedrijfsvereeniging kan een
ander stelsel huldigen, bijv. het omslagstel
sel; het premiestelsel is slechts voorgeschre
ven aan de Raden van Arbeid).
Nu eenige waarheden als van monsieur
De la Palisse.
In art. 2 wordt onder arbeider verstaan de
arbeider; nu, dat spreekt niemand tegen. In
art. 39, 88 e.a. heet het, dat de verzekerde
verzekerd is. In art. 58 staat, dat als geen
voordracht geschiedt, Ons besluit zonder
voordracht wordt genomen (het kan dan ook
moeilijk mét voordracht)En art. 42 heeft het
over „het geval, dat iemand in een geval
verkeert" (zulk geval doet zich wel meer
voor)
Van de vele pleonasmen in de wet noem ik:
(art. 58 en 106) eene beslissing, te nemen bij
besluit; (art. 103) het lidmaatschap van een
lid; (art. 104 k) geven elkander wederkeerig
inlichtingen; (art. 1041) welke het behoeft
ten behoeve van: (art. 104) behoudens
echter.
Van onvolledigheden wemelt de wet: (art.
23a) voor zooverre in de (uitvoering der) ver
zekering enz.; (art. 44 onder f) commissie of
commissaris (als bedoeld in art. 24 der Ra
denwet) (art. 61) het door den werkgever
verschuldigde deel' (der premie) wordt inge
vorderd; (art.104 1) het toezicht op de uit
voering (der wettelijke verzekering) door de
Bedrijfsvereeniging.
Van overbodigheden krioelt het eveneens:
(art. 15 a). In de maand Januari van elk
kalenderjaar (Januari is in elk denkbaar
jaar Januari; (art. 24) in die gevallen ge-
schi'edt (alsdan) (art. 8); van den (eersten)
daaropvolgenden dag; (art. 31) geschillen tus-
schen bedrijfsvereenigingen en (tusschen)
Raden van Arbeid (art. 34) „van den (eer
sten) dag af van overlegging enz."1 „binnen
(een tijdsverloop van) zes weken" en (in elk
geval) gedurende tenminste 6 weken" (art.
56) dan (andere) soortgelijke ondernemingen
(art. 96) een (eenmaal gevormde) kas op te
heffen (art. 102) evenals een (latere) wijzi
ging daarvan.
En wat te zeggen van uitdrukkingen als:
(art. 3233) onwillig in plaats van „onwille
keurig" verzuim (art. 43) den verzekerde
komt een ziekengeld toe(art. 45). Inge
val degene in wiens dienst de verzekerde
werkzaam is, een verzoek doet tot
wordt op zoodanig verzoek enz.; dit worde
kort en bondig: „op een verzoek van
eenen werkgever totwordt enz."; (art.
75) de Rechtbank heeft eenen President, gee-
nen Voorzitter; en „recht van parate execu
tie" blijve de term, niet „recht van invorde
ring bij dwangbevel"; (art. 90 onder 2e) hier
in blijft bij toepassing iets buiten toepassing!:
(art. 104 b) verzuimt men in strijd met een
voorschrift (zijn er ook verzuimen conform
een voorschrift?)(art. 152) in eene opgave
eene valsche opgave doen! eene mededeeling,
die (wüt?) verzwegen wordt! (art. 162) voor
dracht „aan de Kroon" worde „aan Ons."
DE AANVULLING VAN HET KABINET
De officieele benoeming der
drie centrumleden.
BERLIJN, 13 April (V. D.) De benoe
ming van de rijksafgevaardigden v. Guérard
tot rijksminister van justitie; Stegerwald
van verkeer en dr. Wirth van de bezette
gebieden, worden officieel gepubliceerd.
Ter gelegenheid van het blijde feit, dat
Z. H. de Paus zijn wereldlijke macht heeft
herkregen, zijn door de Utrechtsehe firma
wed. J. R. van Rossum twee wandborden
in den handel gebracht, waarvan wij er
hierboven een in beeld brengen, en wel dat,
waarop de St. Pieter met de zuilengangen
;is afgebeeld, benevens de wapens van Pius
IX en van Pius XI. Het tweede bord, even
als het eerste, een ontwerp van Ninaber
van Eijben, vereenigt op een vrijere manier
de emblemen van den Stedehouder van
Christus tot een sierlijk geheel.
Z. H. de Paus ontving den hoogen raad
voor het werk voor de verbreiding van het
geloof, waarvan kardinaal Van Rossum voor
zitter is. Alle te Rome wonende leden van
den Raad waren aanwezig, evenals de leiders
der nationale raden, die naar Rome waren
gekomen voor de jaarvergadering. Kardinaal
Van Rossum las een adres van hulde voor,
waarin hij zich gelukkig prees te kunnen
mededeelen, dat dit jaar het werk voor de
katholieke missie een som, groot 54 millioen,
had kunnen inzamelen, hetgeen zeven mil
lioen meer was dan het vorige jaar. De
kardinaal maakte van de gelegenheid ge
bruik, om den Paus de vreugde der leden van
den Raad te betuigen over de verzoening
tusschen den Heiligen Stoel en Italië, en
Z. H. de gelukwenschen aan te bieden met
het jubileum van het heilig ambt.
De Paus antwoordde, dat hij zich ver
heugde over de resultaten, door het werk
der verspreiding van het geloof bereikt. Er
bleef echter nog veel te doen voor de katho
lieke missies en voor de prediking van het
evangelie aan de volken. Wat verricht was
kon worden beschouwd als een droppel in
den oceaan.
Ook wat de verzoening betreft tusschen
den Heiligen Stoel en Italë was de Paus
van meening, dat wat verricht was veel, doch
dat wat nog te doen overbleef nog meer was.
Wat te doen bleef was een loyale, trouwe,
eensgezinde uitvoering van wat was overeen
gekomen, en daar dit alles het heilzaamste en
belangrijkste deel was van het groot evene
ment, was het slechts natuurlijk dat dit ook
het moeilijkste deel vormde, des te moeilijker
naar gelang de vijand van al het goede, die
niet tevreden zou kunnen zijn met wat was
tot stand gekomen, niet zou nalaten, wanneer
hij de kans kreeg, moeilijkheden in het leven
te roepen. De Heilige Stoel hoopte derhalve
bij alle vrome zielen medewerking te vinden
van het gebed, waarvoor alle hulp vah God
is toegezegd.
DE VEREENIGDE STATEN EN HET
VATICAAN
Geen hervatting der diploma
tieke betrekkingen
NEW-YORK, 13 April (V.D.) Uit Washing
ton wordt gemeld, dat gedurende de laatste
weken op het Witte Huis vele brieven zijn
ontvangen, welke zich uitspraken tegen het
hervatten der diplomatieke betrekkingen tus
schen de Vereenigde Staten en het Vati-
kaan. Tot nog toe werd op deze brieven kort
geantwoord, dat de kwestie nog niet officieel
aan de orde is geweest. Amerika heeft sedert
ongeveer zestig jaar geen diplomatieken
vertegenwoordiger meer bij het Vatikaan ge
had. Onder het bewind van president Grant
werd, na den marsch naar Rome het Congres
er van op de hoogte gesteld, dat de Ameri-
kaansche regeering geen middelen meer be
schikbaar kon stellen om een diplomatieke
vertegenwoordiger bij het Vatikaan te hand
haven. Voor het herstel der diplomatieke
betrekkingen zou thans een tegengesteld be
sluit van het Congres noodig zijn. De Ameri-
kaansche regeering neemt tlyans het stand
punt in, dat de daarbij op het spel staande
Amerikaansche belangen niet zoo groot zijn,
dat zij de moeilijkheden, verbonden aan het
hebber van een diplomatieke vertegenwoordi
ging bij het Vatikaan, rechtvaardigen. Het
departement van buitenlandsche zaken deelt
dan ook officieel mede, dat er geen voorne
mens bestaan tot het hervatten der diploma
tieke betrekkingen met het Vatikaan en
hoopt, dat het Vatikaan de geheele kwestie
ook van dit standpunt zal willen bezien.
OVERVAL TE OBERHAUSEN
Toen Vrijdagavond 10 uur op de mijn
Konkordia te Oberhausen aan de nachtploeg
de loonen zouden worden uitbetaald, dron
gen eenige onbekenden het betaalkantoor
binnen, wierpen den dienstdoenden employé
peper in de oogen en gingen met het geld
op den loop. Alles geschiedde zóó snel, dat
de twee contrólebeambten geen tijd hadden
iets te doen. Van de roovers werd geen spoor
ontdekt.
De helft van het personeel kon zoodoende
gisteravond geen loon ontvangen.
In totaal moet ca. 30.000 Mark zijn ge
stolen.
ZEELIEDENSTAKING IN ZWEDEN
Na mislukte onderhandelingen met de ree-
ders, over de verhooging der loonen, be
sloot het personeel der meeste Zweedsche
stoomvaartlijnen, in staking te gaan.
Uitgezonderd van de staking zijn alleen
de lijnen der Zweedsche staatsspoorwegen
en enkele andere.
Het memorandum der groote
crediteuren ingediend
De Zaterdagochtend gehouden voltallige
zitting der deskundigencommissie voor het
vraagstuk der schadevergoedingen, duurde
ruim een uur.
Van den kant der vier voornaamste cre
diteurendelegaties werd het memorandum
aan de deskundigencommissie als zoodanig,
en niet aan de Duitsche delgatie, aangebo
den.
Het document moet als bijdrage tot ver
gemakkelijking en verheldering der be
sprekingen over de cijfers dienen. Het me
morandum werd ter zitting voorgelezen.
De eerstvolgende voltallige zitting vindt
hedenmorgen plaas. Zij zal moeten beslis
sen of de tekst van het memorandum al
dan niet zal worden gepubliceerd.
De nieuwe voorstellen der geallieerden
PARIJS, 14 April Zoowel de „Petit Pa-
risien" als „Le Journal" vernemen van hun
correspondenten te Berlijn, dat men er re
kening mee moet houden, dat de nieuwe
voorstellen der geallieerden morgen door de
Duitsche deskundigen waarschijnlijk zul
len worden afgewezen. De correspondent
van laatstgenoemd blad had een onderhoud
met een Duitscher uit invloedrijke kringen,
die verklaarde, dat het accepteeren van de
ze voorstellen buiten het voor Duitschland
economisch mogelijke lag, „Een eerlijk
koopman onderteekent geen wissel als hij
weet, dat hij hem niet kan uitbetalen", ver
klaarde deze.
De „Excelsior" schrijft, dat het publi-
ceeren van het memorandum der geallieer-
der noodeloos is, indien de Duitsche dele-'
gatie het aanvaardt als grondslag voor ver
dere onderhandelingen. Indien het echter
wordt afgewezen is publicatie noodzakelijk,
aangezien dan naar buiten getoond dient te
worden, hoever en op welke wijze de schuld-
eischers aan de eischen van het Dawes-
plan wilden tegemoet komen en op welke
wijze na negen weken onderhandelen prac-
tische voorstellen tot regeling van de scha-
devergoedings-kwestie werden behandeld.
DE INDRUK IN DE VEREENIGDE
STATEN
NEW YORK, 14 April De te Washing
ton, Zaterdag gehouden besprekingen tus
schen President Hoover, Stimson en Mellon
hebben veel belangstelling getrokken, aan
gezien zij liepen over de onderhandelingen
de deskundigen te Parijs. Naar verluidt
zouden Owen Young en Pierpont Morgan,
de Amerikaansche gedelegeerden te Parijs,
als hun meening te kennen hebben gegeven,
dat de eischen der geallieerden te hoog zijn.
Zij hebben hun regeering verzocht, zich
over het vraagstuk te uiten, teneinde te ver
nemen, wat de meening der Amerikaansche
regeering is. De Amerikaansche regeering
neemt nog steeds het standpunt in, dat de
Europeesche mogendheden moeten trach
ten, het onderling over het herstel-vraag
stuk eens te worden. Volgens sommige
Amerikaansche bladen zou de regeering van
meening zijn, dat Duitschland beter deed,
de voorstellen thans aan te nemen, om dan
later te wijzen op de ontuitvoerbaarheid der
herstelbepalingen.
Bedreigingen uit Washington
Uit Parijs en New York worden berichten
ontvangen omtrent de steeds toenemende
spanning tusschen de Fransche en Ameri
kaansche filmproducenten. De Parijsche
bladen melden, dat de Amerikaansche film
maatschappijen besloten hebben tegen het
van Fransche zijde genomen besluit om den
invoed van buitenlandsche filmen nog ster
ker te beperken, te protesteeren door nog
slechts de bestaande overeenkomsten af te
.wikkelen, doch geen nieuwe meer met Fran
sche maatschappijen af te sluiten.
Het Amerikaansche gezanschap te Parijs
heeft de vertegenwoordiging van de belangen
der Amerikaansche maatschappijen overge
nomen en is met het desbetreffende Fransche
ministerie in contact getreden. De Ameri
kaansche zaakgelastigde heeft in dit verband
doen mededeelen, dat het slechts een stap
betreft, welke het inwinnen van inlichtingen
betreft, doch hij kondigde voor binnenkort
een officieelen stap der regeering te Was
hington aan. Deze zal n.l. een nota tot het
Fransche departement van buitenlandsche
zaken richten.
De „Associated Pres" verneemt uit Was
hington, dat in de kringen van het Staats-
departement wordt verklaard, dat de toe
stand van dien aard is, dat het gerechtvaar
digd moet worden geacht het Fransche mi
nisterie van buitenlandsche zaken officieel
van de aangelegenheid in kennis te stellen.
In ambtelijke kringen is men evenwel ge
neigd te twijfelen aan de verspreide berich
ten volgens welke de Amerikaansche pro
ducenten besloten zouden hebben zich geheel
uit de Fransche filmindustrie terug te trek
ken indien de nieuwe bepalingen in werking
mochten tréden.
De Amerikaansche nota overhandigd
De Amerikaansche ambassade overhandig
de aan het dept. van buitenl. zaken de aan
gekondigde nota van de re|eering der Ver.
Staten nopens het beperken van den invoer
van Amerikaansche films.
Deze nota, welke ook aan andere regeerin
gen is toegezonden is doorgezonden aan den
onderstaatssecretaris voor schoone kunsten
om te worden onderzocht.
HET NIEUWE POOLSCHE KABINET
GEVORMD
WARSCHAU, 14 April. (V.D.) Zondagmid
dag heeft Minister-President Bartel kennis
genomen van de door dr. Switalski samenge
stelde lijst van ministers voor het nieuwe
Poolsche kabinet. Het benoemings-decreet
is daarop door den staatspresident onder
teekend.
Het nieuwe kabinet is als volgt samenge
steld
Minister-President: Dr. Kasimir Switalski.
Minister van Buitenlandsche Zaken:
Augus tZalesk;;
Oorlog: Maarschalk Joseph Pilsoedski;
Handel: Dr. E. Kwiatkowski;
Justitie: Stanislaus Car;
Landbouw: K. Niezabytowski;
Verkeer: A. Kuehn;
Eeredienst: Czerwinski (tot nu toe onder
minister van Eeredienst)
Arbeid: Overste Prystor (tot nu toe
Kabinet-chef van Maarschalk Pilsoedski)
Posterijen: Overste Boerner (Directeur der
staats-petroleum-ondernemingen „Polmin")
Landbouw-hervormingen: Dr. W: Stanie-
wicz;
Publieke Werken: .''oraczewski.
De leiding van het Ministerie van Finan
ciën zal voorloopig in handen komen van
Overste Matuszewski, thans gezant te Boeda
pest en daarvoor gedurende vele jaren chef
van den inlichtingsdienst der Generale Staf.
Zooals uit bovenstaande lijst blijkt, blijven
de meeste ministers van het aftredende kabi
net op hun post. Verandering vindt alleen
plaats in de leiding van het kabinet en in
de bezetting van de ministeries van Eere
dienst, Arbeid, Posterijen en Financiën. Het
aftreden van het kabinet-Bartel werd in den
nacht van Zaterdag op Zondag officieel be
kend gemaakt.
TOESPITSING VAN DEN UNIVERSI-
TEITSSTRIJD
PARJJS, 14 April Naar uit Madrid ge
meld wordt, is de universitaire strijd thans
ten gevolge van de anti-regeerings-gezinde
houding der professoren aan de Universi
teit van Madrid toegespitst. Deze weigeren
zich te onderwerpen aan den koninklijken
commissaris der Universiteit en de Colle
ges Maandag weer te beginnen. In een
proclamatie aan het ministerie van onder
wijs uitten de professoren de opvatting, dat
zij hun taak niet kunnen uitvoeren, zoolang
zij onder een dergelijken regeeringsdruk
staan.
In den nacht van Zondag zijn op de hui
zen der hoofdstraten van Madrid opschrif-
ften aangebracht luidend „Leve de repu-
publiek, weg met de dictatuur!" De mi
nister van binnenlandsche zaken heeft in
Madrid aanzienlijke politie-troepen ge
concentreerd, die als geheime politie deel
genomen hebben aan den optocht, welke
Zondag in Madrid heeft plaatsgevonden,
naar aanleiding van een groote demonstra
tie.
AMERIKA TEGEN HET VERDER
SLEPEND HOUDEN DER ONTWAPENING
GENèVE, 14 April. (V.D.) De Amerikaan
sche gezant Gibson, die als vertegenwoordi
ger der Vereenigde Saten de morgen begin
nende voorbereidende ontwapeningszitting zal
bijwonen, heeft in een onderhoud met ver
tegenwoordigers der Amerikaansche pers
laten doorschemeren, dat de regeering der
Vereenigde Staten, evenmin als de Duitsche
regeering, bereid is te blijven meedoen aan
een verder slepend houden van het ont-
wapeningswerk. De Amerikanen zijn vastbe
sloten, op deze conferentie practische resul
taten te bereiken. Daarin kan men, zij het
dan ook indirect, een afwijzing zien van de
Fransche pogingen, om het werk der ont-
Primo de Rivera
wapeningscommissie op te houden. Zooals te
verwachten was, heeft Gibson geen mededee-
ïingen gedaan omtrent de met groote span
ning verwachte nieuwe Amerikaansche voor
stellen betreffende de ontwapening ter zee.
Niettemin doen in politieke kringen te
Genève hardnekkige geruchten de ronde, dat
in de onlangs te Washington gehouden be
spreking tussch-.n President Hoover, Stimson
en Gibson vast-omlijnde voorstellen zijn uit
gewerkt, welke de op de in 1927 gehouden
conferentie tusschen de drie zee-mogend-
heden tot uiting gekomen tegenstellingen
tusschen Engeland en Amerika inzake het
kruiservraagstuk trachten te overbruggen,
doordat den regeeringen de vrije hand gelaten
wordt om het noodig geachte aantal kruisers
te bouwen en van elke gewenschte grootte.
Verder zou men tijdens deze bespreking het
denkbeeld van een Engelsch-Amerikaansch
veiligheidspact in overweging genomen heb
ben.
TROTZKI TELEURGESTELD OVER DE
DUITSCHE WEIGERING
LONDEN, 14 April. (V.D.) Uit Constanti-
nopel wordt gemeld, dat Trotzki Zaterdag
in een gesprek met persvertegenwoordigers
verklaard heeft, dat hij na de afwijzing van
zijn verzoek om zich in Duitschland te
mogen ophouden de hoop nog niet had opge
geven, dat eenig ander land hem gastvrij
heid zou willen verleenen. Zijn teleurstelling
over de Duitsche weigering kwam echter
duidelijk tot uiting.
Nieuwendijk 225229
AMSTERDAM,
Oude Gracht 151
UTRECHT,
Herinneringen van een Siberischen
balling
12
„Een reiziger."
„Moet gij nog ver?"
„O, zeer ver."
„Nu, als ge wilt, blijft dan vannacht bij
ons."
„Dat de goede God u loonen! Zou het
niet te veel moeite voor u zijn?"
„Volstrekt niet. kom maar binnen."
Ik trad het huisje binnen, waar twee oude
menschen mij hartelijk ontvingen. Zij zet .en
mij een Siberisch maal voor, rapensoep met
brood, maar dat maal was voor mij een waar
feestmaal, na zooveel tijd weer warm eten te
hebben, dat maakte van mijn eenvoudig eten
een koningsmaal! Ook kon ik mijn kleeren
drogen en weer eens ongekleed naar bed gaan,
een groote verkwikking, voorwaar!
Eindelijk bereikte ik dan den top van het
Oeraleebergte. Het was een heerlijke nacht.
De maan goot haar helder licht op de glin
sterende sneeuwvlakte; de bergen schenen
rotsachtige sneeuwklompen, alles in den om
trek was zilverachtig wit. Een plechtige stilte
heerschte rondom mij. Van tijd tot tijd on
derbroken door lichte knallen, het waren de
steenen, die uit elkaar sprongen door de
koude. Ik dacht aan de bewoners van een
andere wereld, aan de witte engelen, aan de
witte onschuld mijner jeugd
Den volgenden dag begon mijne afdaling;
de wegen waren smal en omzoomd door mu
ren van sneeuw. Ik bewonderde de bekwaam
heid der bewoners in het besturen der sle
den op schier onbegaanbare wegen en vooral
de manier, waarop twee troepen elkaar pas-
seeren, is zeer merkwaardig. De minst tal
rijke groep stuurt van den weg af in de
sneeuwhoopen aan weerszijden van den weg,
de andere gaat dan voorbij. De paarden, die
reeds gewoon zijn aan deze manier van uit
wijken, werpen zich gewoon in de sneeuw
hoopen. waaruit zij weer opgegraven moeten
worden. Dat het passeeren veel tijd kost en
dikwijls veel schade aanbrengt, is best te
begrijpen, als ik er nog bijvoeg, dat de weg
bezaaid was met de lijken van paarden, die
er niet meer uitkonden en doodgevroren wa
ren, of die van vermoeienis bezweken.
Op zekeren avond was ik midden door een
bosch gegaan om de stad Tcherdine te ont
wijken, gelijk ik trouwens deed bij alle ste
den. Door een orkaan overvallen, was ik ver
dwaald geraakt en uitgeput stortte ik in de
sneeuw neder. Tot overmaat van ramp had
ik geen brood meer; ik wentelde me in de
sneeuw, strijdende tegen den naderendeji
dood; langzamerhand verloor ik het bewust
zijn, ik voelde dat ik slapen ging en ik wist,
dat het mijn doodslaap zou zijn. Eensklaps
hoordeiik een stem:
„Wat doet gij daar?"
Ik opende de oogen en zag een mij onbe
kend man staan.
„Ik ben verdwaald."
„Waar vandaan komt gij?"
„Uit Tcherdine. De storm heeft mij doen
verdwalenik heb sinds eenige dagen
niets meer gegeten."
Het verwondert mij niets, dat gij verdwaald
zijt, dat overkomt ons ook wel eens, die toer
de geheele streek kennen, maar gij hadt bij
zulk weder niet op reis moeten gaan. Kom
drink eens."
Hij bracht mij een flesch brandewijn aan
mijne lippen en ik dronk eenige teugen bran
dewijn. waarmede deze gevuld was. Dat deed
mij goed. maar even later was 't alsof mijne
ingewanden in brand stonden, ik sprong op
schreeuwde van de pijn.
„Bedaar toch, bedaar toch!" sprak de
vreemdeling, terwijl hij mij brood en gedroog
de visch voorhield.
„Ik dank u uit den grond mijns harten,
dat God het u loonen!"
Nog een avontuurtje beleefde ik, alvorens
te Veliki-Oustioug aan te komen. Ik had
mijn reis vervolgd, toen ik eenige dagen later
in een bosch iemand op mij toe zag loopen.
„In 's hemelsnaam, vlucht, ik wordt door twee
roovers achtervolgd!" Ik trachtte hem te
overreden, samen den vijand het hoofd te
bieden, maar daar had hij geen ooren naar,
zoo hard hij loopen kon, verdween hij in 't
woud. Ik wapende me met een flinken stok
en dacht:
„Laat ze komen, ik zal ze goed ontvan
gen."
Maar ze kwamen niet, evenmin als de
talrijke boeren, die in het Oeral-gebergte
leven en waarmede vele vluchtelingen hebben
kennis gemaakt.
Den 5en April 1846 kwam ik te Veliki-
Oustioug aan, waar ik besloot een andere
manier van reizen te gebruiken, want dat
leven in de bosschen en de sneeuw scheen
mij ondraaglijk toe.
Gedurende mijn lang verblijf te Veliki-
Oustioug had ik ruimschoots den tijd, deze
stad te bestudeeren en na Archangel ken ik
haar het best van alle Russische steden, die
ik bezocht heb. Zij is bijna geheel in hout op
getrokken toch bezit zij, op den oever der
Soukhona, eenige fraaie steenen huisjes. De
schoonste sieraden dier stad zijn echter de
een en twintig prachtig geschilderde kerken
met koperen daken, ofschoon het aantal in
woners van Oustioug slechts 15000 is, is deze
stad toch van groot belang voor den hander
zij is namelijk de natuurlijke uitvoerhaven
van de gouvernementen Viatka, Perm,
Voloyda en van geheel noordelijk Siberië.
De producten, waarvan de voornaar.
zijn: allerlei granen, vlas, kamfer, gezouten
vleesch, teer, hout en pelswerk, worden hier
opgestapeld om over de Dwina naar Archan
gel gebracht te worden, waar vandaan de
schepen van alle natiën ze over de geheele
aarde verspreiden. Een groote aantal zeelie
den uit alle streken wachtte er op de ont
dooiing van de Dwina om de koopwaren te
vervoeren. Deze schippers staan gratis den
overtocht toe, en betalen aan iederen reizi
ger, die de riemen wil hanteeren, rijf tien
roebel. Nog nooit had ik zulk werk verricht,
•toch nam ik het aan, in de hoop mijne finan
ciën te versterken. Sedert mijn vertrek uit
Irbit had ik juist vijftien roebel besteed om
mij voor de reis brood te koopen, want ik
leefde slechts van brood, en nu kon ik mijn
kapitaaltje weer vermeerderen met vijftien
roebel. Den 10 Mei 1846 nam ik plaats op een
der vele barken en voer naar Archangel. Deze
barken hebben een zeer eigenaardige con-
constructie; van verre, gezien hebben ze veel
weg van drijvende huizen, die voortgedreven
worden door 60 a 80 riemen. In het midden
van het dek staat een groote, houten kist,
half met aarde gevuld, waarop den geheelen
dag een vuur wordt gestookt, opdat iedereen
zijn spijzen kan koken. Bij het opkomen der
zon riep de nosnik, d.l. de bevelhebber: „knielt
neder en bidt tot God!"
Iedereen knielde op het dek neer, en na
eenige oogenblikken een lAuzelmansche hou
ding te hebben aangenomen, stonden ze op,
maakten verschillende kruisteekens, vele bui
gingen naar alle richtingen. Toen het gebed
was afgeloopen, wierpen alle aanwezigen, zoo
wel de equipage met den kapitein als alle
reizigers een klein koper muntstuk in de
Dwina om aldus de golven gunstiger jegens
zich te stemmen. Als er in de verte een kerk
toren opdaagde, begonnen de pelgrims met
hunne aanhoudende kruisen en buigingen.
Als het weder goed was en de bark door den
stroom alleen werd voortgedragen, praatten
zij met elkander of hieven een lied aan. Dat
waren krachtige melodieën, vaak eenigszins
eentonig, maar wat zeer opvallend was, die
liederen hadden geen, of ten minste zeer wei
nig beteekenis, trouws zoo zijn alle volkslie
deren van de bewoners uit het hooge Noor
den.
Als er een storm losbrak of de bark een
gevaarlijke plek naderde, dan waren ter
stond alle matrozen aan 't werk en ik
zelf deed zoo mijn best, dat ik, zonder over
drijven, het knapste was in 't hanteeren
der riemen. Ik had ook het geluk mij
meermalen door de oude zeerobben te zien
toegejuicht en in de oogenblikken des ge-
vaaxs hoorde ik mij steeds bij mijn aan
genomen naam Zaventri noemen. Niette
genstaande onze waakzaamheid stiet het
schip twee malen op een zandbank, en
dan hadden wij een zware taak om het
weer vlot te krijgen.
(Wordt vervolgd)