m
i
f50-
f40.-
1
Het eeuwfeest
der Internuntiatuur
(De verjaardag van
H. K. H. Prinses Juliana
Spinnewebjes
Telegrafisch Weerbericht
""IttWEWU*: WftSSAULAAlii^H
- ADVERTENTIEN 35 ct. p. regain
mT mm BLM®N
DINSDAG 30 APRIL 1929
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17M4
AAHGWTE KOET, OP STRAFFE VAH WERLIES «AH ALLE RECHTEH, 6ESCHIEDEH UITERLIJK DRIEMAAL VIER EH TWIMTIE UREN SA HET OMGEVAL.
Op zoek naar de vermiste
leden van de bemanning
der Italia
Na de oplossing der
Romeinsche kwestie
De drie Dornier-Wal vlieg-
booten op weg naar Indië
Ernstig motor-ongeval
te Oirsbeek in Limburg
Zomerdienst Ned. Spoor
wegen
H.K.H. Prinses Juliana
De Oostkust in 1928
g
Luitenant-generaal
P. C. Bomert "f
3
De Bossche raadhuiskelder
Aardschokken in Italië
Gevallen van pokken in de
Vereenigde Staten
Het congres der Russische
communistische partij
gesloten
Voornaamste Nieuws
J. J. WEBER ZOON
Groote Houtstraat 166 Haarlem
Mussolini minister-president
en achtvoudig minister
Parker Gilbert weer naar
Berlijn
Gebr. P. J- SCHUURING
kleermakers
Elegant, Solide en
zeer billijk in prijs
Telefoon No. 13866 (drieliinenï
Postrekening No. 5970.
^0OWNEMENTEN: voor Haarlem eh
Agectschappen: per week 25 ct^ per
per P05*' pcr
3*58 bi} vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 1 4 regels 60 ct. p. plaatsing;
clUe regel meer 15 ct., bij *ooruitbeL
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusschen den tekst 60 ct. per regel. v
A^eah<Jiinê'sopdit"biad-zijmngevolgedeverzekeringsvoorwaardeD£
bij 'n breuk van
been of arm;
DCAAAA Levenslangegeheeleongeschiktheid tot werken door |-»r A bijeen ongeval met ftp A bij verlies van een hand, Ar bij verlies van een
te^en ongevaHen wer-zekerd voor een der volgende uitkeeringen 0UUU.~ verlies van beide armen, beide beenenof beideoogen: a 3u."doodelijken afloop; I £.ÖU> "een voet of een oog; I I Z0.~ duim of wijsvinger; dww. a.m. u
bij verlies v. een
anderen vinger.
Het eeuwfeest, dat wij in dit jaar
verdenken, moet ons katholieken niet
alleen tot vreugde stemmen, maar moet
°ok onze dankbare gevoelens tot uiting
brengen.
Morgen toch zal er een eeuw verstre-
keh zijn, sinds mgr. Capaccini, als eer-
ste internuntius, door het aanbieden
2litier geloofsbrieven aan Willem I, de
van diplomaten opende, die, als ver-
egenwoordigers van Z. H. den Paus bij
Nederlandsch hof sindsdien onaf
sebroken zijn opgetreden.
Vreugde en dankbaarheid voor al het
j=>°ede door de Internuntii tot stand ge
dacht voor het behoud en de verster-
^hg van het geloof.
Z. Exc. Mgr. L. Schioppa
Wij, katholieken, zien in den verte
genwoordiger des Pausen niet zoozeer
den diplomaat, als wel den plaatsver
vanger van den regeerenden Opperher
der.
Laat anti-papistisch geschreeuw het
dan voorstellen, dat de toelating van
den Internuntius, als diplomaat, een'
wcMaad is aan de katholieken alleen
bewezen, wij weten wel beter en zien
hem als diplomaat werkzaam voor het
geheele Nederlandsche volk, maar te
vens als vertegenwoordiger van ons al
ler Vader voor de belangen der katho
lieke bevolking van het Rijk.
Groot moet onze dank zijn aan de In
ternuntii vooral voor de jaren vóór
het herstel van de hiërarchie, want toen
waren zij tevens vice-superior der Hol-
landsche missie, waarvan de Paus zelf
Superior was voor al hetgeen zij in die
kwaliteit voor het katholicisme hebben
gedaan. Met alle recht en reden kun
nen we hun erkentelijk zijn, want on
getwijfeld is de opbloei en ontwikkeling
der katholieken voor het grootste ge
deelte hun werk; zij bestuurden de
geestelijkheid, zij moedigden de leeken
aan en steeds kon op hun steun gere
kend worden: met raad en daad ston
den zij den voorvechters van de katho
lieke zaak ter zijde. Als nu eens op
dezen f eestelij ken gedenkdag mannen
als minister Van Son, Luyben, le Sage
ten Broek en anderen zouden verschij
nen. zij die in het heete van den strijd
gestaan hebben, zij zouden kunnen ge
tuigen, welk een hulp zij vonden in de
elkaar opvolgende Internuntii
Hun strijd tegen „de Generale Direc
tie van den r.k. Eeredienst", een be
stuurslichaam nog uit den Josephisti
schen tijd dagteekenend, zou alleen
reeds boekdeelen kunnen vullen. Met
Welk een taaie volharding streefden zij
niet naar het sluiten van een concor
daat, met welk een krachtig volgehou
den pogingen verkregen zij eindelijk
de herstelde hiërarchie, w-araan de
hamen van mgr. Capaccini en mgr. Bel
grado voor altijd verbonden blijven.
En bij al de beslommeringen van hun
bestuur over de Nederlandsche Kerk
provincie kwam zich nog voegen, het
instellen en in stand houden van de
katholieke missie in Ned. Oost- en
West-Indië. De opkomst dier missiën is
vooral hun werk geweest.
Het spreekt vanzelf, dat met het in
stellen der hiërarchie niet alle moei
lijkheden opeens van de baan waren
De Internuntii zijn dan ook telkens en
telkens weder in de weer, om door hun
gezag een oplossing te brengen voor de
vele misverstanden, tusschen de gees
telijken onderling, van de verkeerde
uitlegging der Regeering.
De Internuntius, de tusschenpersoon
tusschen de katholieken en den Paus, de
rechtstreeksche bemiddelaar bij alle
voorkomende godsdienstige geschillen.
Uit het bovenstaande blijkt genoeg
zaam, hoe grooten dank wij den Paus
verschuldigd zijn voor het instellen der
Internuntiatuur.
De diplomatieke werkzaamheden der
Internuntii behandelen, zou ons te ver
voeren.
Het eenige doel, dat ons bij dit arti
kel voor oogen stond, was, ètfcn te too-
nen: de groote werkzaamheid der In
ternuntiatuur, den grooten invloed, dien
zij gehad heeft en nog heeft op de ont
wikkeling der katholieken in de Neder
landen en als gevolg daarvan de dank-
baar-hekl, die wij moeten toonen, nu wij
het genoegen mogen smaken een eeuw
lang den vertegenwoordiger des Pau
sen in ons midden te hebben.
J. K.
Gaarne maken wy van deze gelegenheid
gebruik, om ter wille van degenen, die wel
licht meer van de geschiedenis van de
Haagsche Internuntiatuur zouden willen
weten, te wijzen op de zeer interessante
brochure daaromtrent, welke pastoor Paul
Goulmy onlangs liet verschijnen bij het
„Noord-Hollandsch Dagblad" te Alkmaar.
REDACTIE.
Uit Rome wordt geseind:
De Italiaansche Ingenieur Gianni Alber-
tini, is gisteren, met zeven metgezellen van
Milaan naar Bergen in Noorwegen vertrok
ken, vanwaar zij op 15 Mei zullen vertrekken
voor een expeditie om het wrak van het
luchtschip „Italia" en de nog vermiste leden
van de bemanning van dit luchtschip te vin
den.
Een gelubwensch van Bcverwijksehe
leerlingen voor Z. H. den Pans
De oplossing der Romeinsche Kwestie
heeft destijds natuurlijk een onderwerp van
bespreking uitgemaakt voor de hoogste klas
sen der R.K. Scholen. Ook in de R.K. Paro
chiale Jongensschool van St. Agatha, te
Beverwijk, werd een lesuur aan deze histo
rische gebeurtenis gewijd.
In een daarop volgende taalles kregen de
leerlingen als opgaaf het schrijven van een
brief van gelukwensch aan Z. H. den Paus.
Het hoofd der school, de heer H. M. Beeke
laar, is toen op het idee gekomen om het
beste product van taal- en stelkunst zijner
jongens te doen beantwoorden aan het doel,
waarvoor het geschreven was. En zoo ge
beurde het dat een schriftelijke gelukwensch,
ondreteekend door alle leerlingen der hoog
ste klas van deze school, naar Rome werd
verzonden.
Dezer dagen nu mocht de heer Beekelaar,
tot zijn groote verrassing, namens Z. H. den
Paus van het Staatssecretariaat van het
Vaticaan een schrijven ontvangen, dat, in het
Hollandsch vertaald, als volgt luidt:
Van 't Vaticaan, 23 April 1929.
De H. Vader, gevoelig voor den tot hem
gerichten gelukwensch, dankt de jongens
der R.K. Parochiale Jongensschool te Bever
wijk hartelijk en schenkt hun gaarne zijn
zegen.
Kardinaal GASPARRI
Men kan zich de stemming onder de jon
gens voorstellen, toen zij dit antwoord
hoorden
Blijkens een bij het departement van De
fensie ontvangen bericht, zijn de drie ma-
rine-vliegbooten gisterochtend 10 uur uit
Athene naar Alexandretta vertrokken.
Te Alexandretta aangekomen
Bij het Departement van Defensie is gis
terenavond telegrafisch bericht ontvangen,
dat de op weg naar Indië zijnde Dornier
Wall-vliegbooten te drie uur in Alexandret
ta zijn aangekomen. Alles is wel. Heden
wordt vertrokken naar Bagdad.
Een motor uit Versilienbosch, welke be
stuurd werd door zekeren A. Kievit, is Zon-
k avond te Oirsbeek bij het nemen van de
"bocht aan het begin van het dorp geslipt,
met het gevolg, dat K. en de duorijder J.
Krey uit Oirsbeek er af werden geslingerd.
Beiden werden zeer ernstig aan de beenen
gewond: j werden, nadat twee doktoren,
die toevallig passeerden, de eerste hulp had
den geboden, in bewusteloozen toestand naar
het ziekenhuis te Heerlen vervoerd.
Gisteren was de toestand der slachtoffers
redelijk wel.
Nieuwe treinen ingelegd
De heer J. Hoornberg Jr., lid van den
Spoorwegraad, deelt in het orgaan der Ned.
,R. K. Ver, van Handelsreizigers „St. Chris-
toffel" mede, dat van de wenschen welke in
dertijd zijn ingediend ter behandeling in den
Spoorwegraad, verscheidene in vervulling zul
len gaan bij den aanvang der nieuwe dienst
regeling op 15 Mei e.k.
Enkele ervan vermelden we hier:
Trein 94 wordt van af Eindhoven versneld
en trein 318 (nieuw 418) eveneens doorgevoerd
naar Utrecht, waardoor trein 94 reeds te 22.49
te Amsterdam zal kunnen aankomen. Hier
door zal men met trein 1147 (nieuw 1181) te
23.20 naar Haarlem en van daar met trein
2697 (nieuw 2709) V. 23.41 nog IJmuiden
kunnen bereiken.
Zoodra de tunnel te Hilversum gereed komt,
hetgeen in den loop van dit jaar zal geschie
den, zal trein 1608 5 minuten vervroegd wor
den, waardoor alsdan de aansluiting te Am-
terdam naar Den Helder beter zal verzekerd
zijn.
Ingelegd wordt de trein 3802 op het baan
vak LeidenHaarlem, welke te 7.47 zal stop
pen te Heemstede—Aerdenhout en 8.09 te
Amsterdam aankomen.
Prinsessedag. Twintig jaar is 't geleden, dat door ons land een
golf van geestdrift stuwde, toen de blijde mare kwam, dat uit het
Huis van Oranje een Prinses geboren was en daarmede het feit van
liet voortduren der Oranje-regeering voor ons land beklonken was.
Ons volk eert zijn vorsten niet slechts met de lippen. Wij zijn een
volk van daden. De onverzwakte trouw aan Oranje, ook in dagen van
strijd, in moeilijke tijden, strekt Nederland tot eere. In eerbied voor
zijn vorstenhuis mag Nederland aan de spits gaan. Toch, de prinses
heeft onze meer bijzondere liefde.
Met hartelijke belangstelling volgt ons volk haar leven, omdat
het weet, dat Zij eenmaal voor de taak gesteld zal worden ons land
te besturen en omdat het zoo vurig hoopt, dat ook dat toekomstige
bestuur gelijkwaardig moge worden aan dat van Haar Moeder.
Nederland is trotsch op zijn Vorstin en het weet dat het op zijn
toekomstige Koninginne met evenveel recht trotsch zal mogen gaan.
Dat stemt het tot blijdschap. Want reeds merkbaar treedt Prinses
Juliana de voetstappen van haar Moeder, die Haar in de vorstelijke
deugden voorgaat.
Prinses Juliana heeft de liefde van ieder oprecht Vaderlander,
want Zij leeft mee in het wel en wee van ons volk; Zij beijvert Zich
om zich voor de verheven, maar ook tevens zoo moeilijke taak, welke
baai' straks wacht, te bekwamen. Dat .ziet ons volk zoo gaarne en
daarom weet het zich onder het toekomstig bestuur even veilig als
onder dat van Koningin Wilhsknina.
Maar daarom ook heeft de verjaardag van de Prinses in ons
land zulk een geheel apart karakter gekregen.
Met het klimmen der jaren groeit de sympathie voor ons
Vorstenhuis, waarin Prinses Juliana op de eerste plaats mag deelen.
Er is bijna niemand meer, die zich aan do viering daarvan kan
onttrekken. Langzaam is het uitgebouwd tot een feest van heel het
volk en thans gaat de viering van haar twintigsten verjaardag reeds
die van den 31sten Augustus evenaren.
Heel Nederland zet zich heden tot feestvreugde, een vreugde van
bijzondere beteekenis. De Prinses staat in het brandpunt der belang
stelling en liefde, die Zij zoo volkomen verdient.
Reeds op jeugdiger, leeftijd begreep zij de taak, welke voor Haar
in de toekomst was weggelegd en Zij heeft begrepen, wat van Haar
geëischt zal worden. Zij heèft niet geaarzeld, maar Zich met alle
liefde eraan gegeven en is ons volk hartelijk tegemoet getreden en wij
hebben die hartelijkheid met beide handen aanvaard. Prinses Juliana
is jarig. Vandaag bereikt zij haar twintigste levensjaar.
En op dezen dag gaat onze bede uit naar Hem, die de vorsten
regeert. Het zal geen bede zijn, slechts met de lippen gepreveld. Zij
zal uit het harte komen en zij z®1 Selden voor Haar, die eerlang de
Kroon van Nederland zal dragen en die ons land onbesmet door den
wereldstrijd hoog zal houden ten voorbeeld voor heel de wereld,
zooals thans ook Holland de bloem der naties genoemd wordt.
Nederland weet zich veilig onder het bestuur der Oranje's. Aan
hen is onze liefde verpand en met hen heeft ons volk gearbeid door
den loop van jaren heen, om het kleine land groot te maken, groot
ook in zedelijke waarde. Het gelukkig besef, dat die noeste arbeid
rijke vruchten gaat afwerpen, stemt tot dankbaarheid. En aan wie
zou die dankbaarheid anders geuit worden dan aan onze Vorstinne.
Zij ging ons volk in benarde dagen voor en toonde het, wat het wil
zeggen, een verheven opvatting van plicht te hebben.
Prinses Juliana, or.ze toekomstige Koninginne, deelt in die dank
baarheid want het Nederlandsche volk weet. hoe Zij thans reeds Haar
Moeder in net vervullen van die plicht terzijde staat.
Zulke vrouwen eert ons volk met daden en wanneer na jaren onze
Koninginne aan Nederland ontnomen zal zijn. dan zal Juliana de
plichtsvervulling voortzetten en Nederland zal in geestdrift zich om de
nieuwe Koninginne scharen omdat het weet, dat zij ook haar volk zal
voorgaan op den weg, die alleen een volk groot kan maken.
Vandaag is het vreugde in den lande. Wij sluiten er ons volgaarne
bij aan en voegen daarbij de oprechte bede, dat God onze Prinses moge
sparen in lengte van dagen en haar in de onverzwakte liefde van
heel ons volk moge geleiden tot zegen van Nederland.
Domine, salvam fac earn!
Aneta seint uit Medan:
De ontvangsten van het gewest.de Oost
kust hebben in 1928 in totaal 51.132.770 be
dragen, de uitgaven 18.435.284, zoodat in
's lands kas een netto overschot is van niet
minder dan 34.697.486, waarbij nog komt
de vennootschapsbelasting van lichamen, die
ondernemingen te Oostkust exploiteeren,
doch die niet te Medan zijn aangeslagen.
Volgens een voorzichtige raming kan het
overschot 1928 derhalve geraamd worden
op rond 36 millioen gulden.
Te 's-Gravenhage is in den ouderdom van
63 jaar overleden de gep. luitenant-generaal
der artillerie P. C. Bomert.
Met vele hartelijke speeches is gistermid
dag de Bossche raadhuiskelder, over de res
tauratie waarvan wij reeds eerder schreven,
in gebruik genomen.
Daarmede is een nieuwe curiositeit aan
Brabants hoofdstad toegevoegd. Geen wonder
dus, dat tal van autoriteiten, onder wie Ge
deputeerde Staten van Brabant en het ge
meentebestuur van 's-Hertogenbosch bij de
officieele opening tegenwoordig waren. Er
heerschte een echt Brabantsche stemming.
De bakker Piet Hendrix, die de vele ver
maarde koffiemaaltijden reeds eerder ver
zorgd had, heeft den Kelder tot restaurant
ingericht.
De officieele openingsrede is uitgesproken
door den burgemeester, mr. van Lanschot,
die eraan herinnerde, dat men op een histo
rische plek stond en hij vertelde dan van het
Gaffelhuis, dat vroeger aan het stadhuis ver
bonden was en waar wijn werd gedronken en
de gemeente haar officieele maaltijden aan
bood, o.a. aan den pins van Oranje en Alva.
Spreker hoopte, dat de nieuwe taveerne tot
de attracties der stad zou gaan behooren.
Spreker verklaarde den Kelder geopend en
was de eerste, die de lange Goudsche pijp
aanstak.
Alle aanwezigen teekenden in het gulden
boek, dat door André Verhorst vervaardigd
werd.
De officieele opening had zeer veel belang
stelling getrokken en het lijdt geen twijfel of
's Hertogenbosch is een typische attractie
rijker geworden.
MILAAN, 30 April. Te Bologna werd Maan
dagavond opnieuw een aardbeving gevoeld,
die twintig seconden duurde. De inwoners
vluchtten naar buiten. Ook in de steden
Livorno, Modena en Parma werden tegelij
kertijd aardschokken gevoeld. Voor zoover
bekend werd is nergens ernstige schade aan
gericht.
NEW-YORK, 30 April. De gezondheids
autoriteiten van Middleborough in Mas-
saschusetts deelen mede, dat aldaar ongeveer
honderd gevallen van pokken zijn geconsta
teerd. Men vermoedt, dat de besmetting uit
Europa is binnengekomen.
MOSKOU, 30 April. Het congres der Rus
sische communistische partij, dat zes dagen
geduurd heeft, werd gisteren gesloten. De
rapporten en resoluties betreffende het vijf
jarig ontwikkelingsplan voor de verhefing van
den landbouw en het verleenen van facili
teiten aan de boeren, voor zoover dit den
landbouw ten goede kan komen, werden goed
gekeurd, evenals de besluiten betreffende
den strijd tegen de bureaucratie.
Het Chineesche voorstel tot afschaffing
van den algemeencn dienstplicht in de voor
bereidende ontwapeningsconferentie. De dis
cussies over het Duitsche voorstel ter be
perking der geoefende militaire reserves en
de vermindering der bewapening.
Ernstige ontploffing in een springstoffen
fabriek by Pardubitz (T.S.)vyf dooden,
vijftien gewonden.
Het regeeringsprogramma van het nieuwe
Deensche kabinet.
De verjaardag van H. K. H. Prinses Ju
liana.
Tot onder-voorzitter van den Zuiderzee
raad is benoemd dr. ir. H. Wortman.
De drie Dornier--Walvliegbooten op weg
naar Indië zijn te Alexandretta aangekomen.
Een overzicht van den stand der winter
gewassen.
OP ORGEL VAN DEN DRAAIMOLEN
En Satan pijpt en pijpt..
Alph. Laudv.
OP MATERIALIST
Poëzie schuilt overal,
Overal, mijn vrienden!
't Is de vraag maar wie haar al,
Wie ze niet kan vinden.
P. de Genestet.
OP POLITICUS
Wat is de wereld toch haer doen aen alle
kanten,
Als ouw' comedien met nieuw' comedianten?
C. Huijgens.
Barometerstand 9 uur v.m.: 744
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 7.56 uur.
ROMÉ, 30 April. De gisteren tot president
van de Kamer gekozen minister van open
bare werken, Giuriati, heeft zijn ontslag als
minister ingediend. De Koning heeft Musso
lini tot minister van arbeid benoemd.
Mussolini is daardoor niet alleen minister
president, doch bekleedt bovendien nog acht
mlnistersfucties. Naast hem zijn er nog
vijf ministers. Deze gang van zaken wijst er
op, dat Mussolini in de toekomst waarschijn
lijk nog slechts met onder-staatssecretaris
sen zal regeeren.
Hoogste Barometerstand 764.3 m.M. te
Janmayen.
Laagste Barometerstand 743.3 m.M, te
Den Helder.
Verwachting: Matige, tijdelijk wellicht
krachtige Westelijke tot Noordelijken wind,
betrokken tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk
enkele regenbuien, iets kouder.
PARIJS, 30 April. Parker Gilbert, agent
voor de herstelbetalingen, is gisteren weer
naar Berlijn teruggekeerd.
kA a a a a
1 F
KAMPERSTR. 20-22
T E LEFOON 12474
Onze Kleeding naar Maat is
Vraagt onze stalencollectie t. inzage
Een interieur van de woning der 77-jarige weduwe, die uit haar woning aan den Burg
wal gezet werd. De kippen leggen de eieren in de kachel
