Buitenlandsch Nieuws
Het Werk der Deskundigen
n nieuwe
mantel
FEUILLETON
RADIO-OMROEP
ALS HET HART ROEPT....
DERDE BLAD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
WOENSDAG 1 MEI 1929
BLADZIJDE 1
De invloed op Duitsche valuta en financiën
De schadever
goedingskwestie
.r;.':.'
GEMENGDE BtJÏTENL.
BERICHTEN
MARKTNIEUWS
Roman, vrij naar het Engelsch bewerkt
door J. P. SCHEEPENS
ri
Na lang aarzelen heeft de Rijksbank het
besluit genomen, om het disconto te ver-
noogen. Uit het verslag van 23 April blijkt,
dat men tot dit besluit gedwongen is ge
weest. De dwang was niet van geld-politieken
aard, want, zelfs inclusief de rentenbank-
brieven, waarvoor een dekkings-dwang niet
bestaat, is de totale omloop nog met 50.9
Percent gedekt door goud en deviezen en de
dekking in Rijksbanknoten alleen bedraagt
56.6 percent Om 40 percent van den totalen
"anknoten-omloop te dekken, is een voor
raad aan goud en deviezen ter hoogte van
7744 millioen Mark noodig, terwijl de tegen
woordige voorraad ondanks de enorme
vermindering van den goudvoorraad met 251
millioen in de derde week van April nog
altijd 2219 millioen uitmaakt. Tot ultimo
April blijft er nog een speelruimte van circa
*75 millioen aan goud en deviezen. Dat zou
toelaten een uitbreiding van den omloop der
Rijksbanknoten en rentenmarkbrieven met
1187 millioen. Maar op zulk een uitbreiding is
in de verste verte niet te rekenen. Uit het
verslag blijkt immers, dat de bank voor een
Dr. Schacht
aanmerkelijken voorraad heeft gezorgd, door
het disconteeren van wissels en bank-accep-
ten tegen den nog goedkoopen disconto-voet
van 6.5 pereent, die trouwens de goedkoop
ste geldverzorging is geweest. Men heeft een
banknotenomloop van vijf milliard over
wogen, maar volgens schatting, zal dit cijfer
met een half milliard worden verminderd.
De di,conto-verhooging is dringend gewor
den, niet van den kant van het crediet,
maar uitsluitend door de ongunstige ontwik
keling der goud- en deviezen-situatie. De
Rijksbank heeft sedert het begin van dit
jaar aan goud en deviezen reeds 990 millioen
verloren, dat is 100 millioen meer verlies aan
goud, dan de Rijksbank krachtens haar
disconto- en goudaankoop-politiek, die men
haar in het buitenland veelal heeft kwalijk
genomen gedurende het heele jaar 1928
heeft kunnen innemen. Van den goud- en
deviezen-verkoop, die per saldo 234.7 mil
lioen uitmaakt, vallen dezen keer 140 tot
150 millioen op de open markt en de rest op
den reparatie-agent Het netto saldo aan
goud en deviezen (de laatste toonen nog een
kleine toename van 16 millioen aan) van
234.7 millioén is het werkelijke netto saldo,
want behalve den deviezen-toevloed zijn er
geen extra-bewegingen verrekend op de con
to's: overige wissels en cheques en andere
actieven, zooal.- in vroegere verslagen dik
wijls het geval is geweest. De disconto-ver-
hooging is volstrekt noodzakelijk geweest,
om den toestand van wissels op de Rijks
bank per ultimo April af te weren en in te
krimpen; want, als reeds een week voor
Ultimo April de wissel-vooraden met 118
millioen zijn toegenomen, dan zullen de wer
kelijke aanbiedingen nog veel grooter moe
ten zijn, omdat intusschen een groot aantal
wissels ook vervallen is. Deze ontwikkèinlg is
geheel abnormaal. Eigenlijk had de wissel-
voorraad moeten afnemen. De aanspraken
Per ultimo zouden, zonder disconto-verhoo
ging, waarschijnlijk zóó groot zijn geworden,
dat de Rijksbank gevaar had geloopen, haar
speelruimte in de uitbreiding van den bank
noten-omloop geheel en al te verliezen.
Er kan worden aangenomen, dat, tenge
volge van de disconto-verhooging, en den
hoogen rentevoet, een deel der deviezen, die
voor speculatie-doeleinden zijn gehamsterd,
te voorschijn komen en den status van de
Rijksbank zullen ontlasten. De disconto-
Verhooging zal in de economie ook waar
schijnlijk het crediet beperken en daardoor
de Rijksbank bij de inleg-conto's eveneens
ontlasten.
De Rijksbank zou het niet tot het enorme
goud- en deviezen-verlies van een milliard
hebben laten komen en het disconto al
®enlgen tijd vroeger hebben verhoogd; maar
om twee redenen heeft ze geaarzeld.
Ten eerste bestond de hoop, dat er in
Parijs een toenadering zou tot stand komen
en dan zou de financieele situatie een inter
nationalen keer hebben kunnen nemen.
Later moest de president vreezen, dat in
het kritieke stadium van het eind-besluit
een verhooging als een demonstratie zou
worden aangeduid. De dubbele functie van
Dr. Schacht, als leider der Rijksbankpolitiek
en als eerste deskundige in Parijs, heeft de
beslissing bemoeilijkt en ongetwijfeld de dis
conto-politiek van de Rijksbank sterk be
last.
Van bijzondere Duitsche zijde wordt over
den financieelen toestand nog de volgende
verklaring gegeven:
Ik ben ervan overtuigd, dat de Duitsche
valuta niet wordt bedreigd. Het stijgen van
den Dollar-koers is het natuurlijk gevolg
van het verloop der Parijsche reparatie-con
ferentie. Er moet worden in aanmerking ge
nomen, dat het behoud der valuta vooral
een technische kwestie is. Buitendien kan
er mee gerekend worden, dat, wanneer de
Duitsche valuta ernstig in gevaar zou zijn,
de valuta-banken in het buitenland, de Duit
sche Rijksbank dan zouden helpen bij haar
bemoeiingen, om de Duitsche valuta te red
den. Een valuta-crisis, immers, zou zeker
niet tot Duitschland alleen beperkt blijven
en in grooten omvang ook op het buitenland
overslaan. Ik geloof dus niet aan een bedreig
ging van de Duitsche valuta, maar ik ver
wacht toch, als een gevolg van de misluk
king der Parijsche conferentie, een zware
economische crisis in Duitschland. En dat
een economische crisis niet op Duitschland
beperkt blijft, zal spoedig blijken. Onze
schuldeischers zullen door de feiten al gauw
gedwongen worden, dit in te zien. Hierdoor
zullen dan misschien gunstige voorwaarden
worden geschapen, om de reparatie-kwestie
op te lossen. Op het oogenblik Is dat nog
niet mogelijk geweest, daar de reparatie
kwestie nog niet rijp is. Het schijnt mij niet
waarschijnlijk, dat de reparatie-agent, Parker
Gilbert, er in zal slagen, de reparatie-kwes
tie op te lossen. Men verwacht in Duitsch
land van Amerika, dat het dit vraagstuk
een anderen reparatie-agent in handen zal
geven, een agent, die meer waarborg geeft
voor objectiviteit, dan Parker Gilbert. Deze
wil klaarblijkelijk onder alle omstandigheden
gelijk hebben, hoewel de economische feiten
toch het tegendeel bewijzen.
DE VOORBEREIDENDE ONTWAPENINGS
CONFERENTIE
GENèVE, 30 April. (V. D.) De voorberei
dende ontwapeningsconferentie behandelde
hedenmiddag de betalingen betreffende de
beperking der actieve troepenmachten. De
besprekingen waren grootendeels van tech-
nischen aard. In principe werd besloten het
vraagstuk van de tonnage der oorlogsschepen
thans niet te behandelen maar uit te stellen
ter algemeene behandeling bij het bespreken
van het vraagstuk der ontwapening ter zee
door de commissie. De Duitsche delegatie legde
er nogmaals den nadruk op dat het artikel
der ontwerp-conventie inzake de beperking
der troepen absoluut ongeschikt is om eenige
beperking der bewapening te verkrijgen. De
Duitsche delegatie trok verschillende tijdens
vroegere zittingen ingediende amendementen
in met de motiveering dat haar na de prin-
cipieele beslissing inzake de geoefende reser
ves een gedetailleerde behandeling van deze
artikelen overbodig scheen. Zij zag zich ge
dwongen de geheele verantwoordelijkheid voor
de verdere beslissingen betreffende de ont
wapening te land aan de meerderheid over
te laten. De Duitsche delegatie beschouwt
thans als grondslag voor een algemeene be
perking der bewapeningen nog slechts het
vraagstuk van den militairen oefentijd en
het jaarljjksche contingent militairen, dat
dezen oefentijd medemaakt. Graaf Bem-
storff verklaarde ironisch, dat de berg, waar
van men zooveel verwacht had, een muis had
gebaard.
De waarnemende voorzitter,de Grieksche
gezant Politis antwoordde daarop, dat graaf
Bernstorff wel zeer pessimistisch was. De berg
zou evengoed een leeuw kunnen baren. Ten
slotte ontstond in de zitting van heden een
uitvoerige discussie tusschen de Fransche en
Italiaansche gedelegeerden over den duur van
den militairen dienst.
De beide delegaties konden niet tot over
eenstemming komen.
JHR. LOUDON ONGESTELD
GENèVE, 30 April (V. D.) De voorzitter
der voorbereidende ontwapeningscommissie,
de Nederlandsche gezant te Parijs Jhr. Lou
don, is heden wegens ongesteldheid als voèr-
zitter der voorbereidende ontwapeningsconfe
rentie vervangen door den Griekschen gezant
Politis, die de zitting van heden presideert.
DE COMMISSIE VAN DRIE VOOR DE
MINDERHEDEN
LONDEN, 30 April. (V. D.) De eerste rit
ting van de Commissie van Drie tot regeling
van het minderhedenvraagstuk vond gisteren
onder voorzitterschap van Chamberlain in het
Foreign Office plaats.
Als technische raadsleden waren aanwezig
de secretaris-generaal van den Volkenbond,
Sir Eric Drummond en drie ambtenaren van
de minderhedenafdeeling van het secretariaat
van den Volkenbond. De commissie zal waar
schijnlijk de geheele week te Londen bijeen
blijven. Officieele mededeelingen over het
verloop der zittingen zullen niet worden ge
daan. Behalve het Duitsche en het Canadee-
sche memorandum heeft de commissie af
zonderlijke voorstellen van Hongarije, Bul
garije, Estland en Zwitserland te behande
len, alsmede een groot aantal adressen van
mlnderheden-vereenigingen.
DE TOESTAND VAN DEN ENGELSCHEN
KONING
Hij lal te Bognor den geheimen
raad presideeren
De koning zal 10 Mei persoonlijk den ge
heimen raad presideeren.
Vernomen wordt, dat deze raad zal gehou_
den worden te Bognor en dat de koning den
raad zal presideeren in verband met het
feit, dat hij zich voornamelijk zal bezig hou
den met de ontbinding van het parlement.
De koning heeft n.l. den wensch geuit zien
persoonlijk te bemoeien met alle kwesties
met betrekking tot de ontbinding van het
parlement en de algemeene verkiezingen. De
staatsraden echter, kort na het begin der
riekte des konings aangewezen om tijdelijk
de koninklijke plichten te vervullen, zullen
(gelijk reeds gemeld) nog eenigen tijd in
functie blijven, omdat de koning nog te zwak
is om weder den geheelen last van zijn taak
op rich te nemen.
ERNSTIGE BOTSING TUSSCHEN
COMMUNISTEN EN POLITIE
BERLIJN, 1 Mei (V.D.). Dinsdagavond is
het tusschen communistische demonstran
ten en de politie tot ernstige botsingen ge
komen. Ongeveer 1000 communisten hadden
zich verzameld bij het station Hermann-
strasse in Neu Koelln. De politie, die hun
een optocht beletten wilde is met scherp be
schoten. Twee beambten werden zwaar ge
wond. De raddraaier kon gearresteerd wor
den.
De Vossische Zeitung geeft de volgende
bijzonderheden:
De communisten hadden zich verzameld
op den hoek van de Hermannstrasse en de
Boddinstrassc. Zij kwamen in kleine troep
jes van alle kanten aanzetten. De politie
maande de menigte aan uiteen te gaan.
Aan dit bevel werd evenwel geen gevolg ge
geven, zoodat de agenten, die intusschen
versterkingh adden gekregen, de demonstran
ten met den gummiestok begonnen te be
werken. Op het oogenblik, waarop zij zich
echter in beweging zetten, werd uit het mid
den van de menschenmassa plotseling een
salvo scherpe schoten op hen gelost. Een
politiebeambte viel neer. Toen de beambten
een oogenblik aarzelden, en daarop even
eens naar de vuurwapenen grepen, wierpen
zich uit de menigte een aantal jonge knapen
op den neregeschoten politieagent en een
zijner kameraden, die hem de eerste hulp
wilde brengen.
Een dezer jongemannen stak dezen agent
met een dolk in den nek, zoodat hij over zijn
neergeschoten vriend heenviel. Intusschen
hadden de politiemannen hunne vuurwa
pens in orde gebracht en vuurden zij in de
lucht. Ook toen werden de demonstranten
»og niet bang, en de beambten waren eerst
gedwongen te wijken, tot na enkele minuten
nog meer versterking kwam aanzetten en
de menigte met den gummistok definitief
uiteengejaagd werd.
DE RATIFICATIE VAN DE SCHULDEN
OVEREENKOMST
PARIJS, 30 April. (V. D.) De gisteren in
het Engelsche Lagerhuis door den vertegen
woordiger van het departement van Finan
ciën gedane mededeeling, dat Engeland de
Fransche regeering op de hoogte heeft ge
steld van zijn wensch om de Caillaux-Chur-
chill overeenkomst zoo spoedig mogelijk te
ratificeeren, heeft, evenals de verklaring van
senator Bora in Fransche kringen wederom
het bewustzijn gewekt, dat de sedert jaren
uitgestelde regeling van het schuldenvraag-
stuk toch binnenkorten of langen tijd opnieuw
aan de orde zal moeten komen. Dit maakt
voor Frankrijk een regeling van de schade-
vergoedingskweste met Duitschland nog meer
urgent. Het is de vraag, of Frankrijk zijn
tot nog toe gevolgde politiek van betaling
ziiner schulden aan Engeland en Amerika
met de opbrengst der Duitsche schadever
goedingsbetalingen op den duur zal kunnen
blijven volhouden. Zooals bekend is heeft
Frankrijk in 1926 een vergeefsche poging ge
daan om een clausule van dergelijke strek
king in de schuldenovereenkomst met Enge
land en met de Vereenigde Staten opgeno
men te krijgen.
In zekeren zin deed Churchill echter een
kleine concessie en wel in een brief aan Cail-
laux. De beide schuldenovereenkomsten zijn
echter tot nog toe noch door de Kamer noch
door den Senaat geratificeerd. De eerste Au
gustus. de datum waarop de termijn vervalt,
waarin Frankrijk 400 millioen dollar als
schuld voor geleverd materiaal aan de Ver
eenigde Staten moet betalen nadert snel,
zoodat de ratificatie een brandende kwestie
is geworden. In Fransche kringen erkent men
dat nieuwe onderhandelingen met Engeland
en met de Vereenigde Staten niet het minste
vooruitricht op een voor Frankrijk gunstiger
oplossing bieden.
MOORD OP KANSELIER
VAN EEN LEGATIE
BRUSSEL, 1 Mei (V. D.) Men meldt
uit Luxemburg aan het agentschap Belga:
De kanselier van de legatie van Italië
is gedood door een revolverschot.
De dader, Ascanio Gmo genaamd, was
een ongehuwde schoenmaker, oud 29 jaar,
die sedert November 1928 te Luxemburg
vertoefde.
Hij wilde van de legatie zekere papieren
hebben, die men hem niet wilde ver
strekken.
LUXEMBURG, 30 April. (V. D.) Om
trent den moord op den Italiaanschen kan
selier, Alfonso Arena, wordt nader gemeld,
dat de aanslag gepleegd is, toen de kanse
lier zich hedenmiddag om 1 uur van het
gezantschapsgebouw naar rijn woning begaf.
De moordenaar, een zekere Gin d'Ascanio,
uit Massacarra, had zich achter een auto
nabij de woning van den kanselier, verdekt
opgesteld. Toen deze voorbij kwam, werd
hü bij zijn naam geroepen en onmiddellijk
daarna door een doodelijk schot getroffen.
De dader trachtte tevergeefs te ontkomen.
De kanselier stierf kort, nadat hij in de
naastbijgelegen kliniek was opgenomen en
daar het laatste Oliesel had ontvangen Aan
zijn sterfbed was de Italiaansche gezant
tegenwoordig.
Bij zyn verhoor verklaarde de dader, dat
hij meermalen vruchteloos een paspoort
had trachten te krijgen ook schijnt hij
zijn broeder en zwager te hebben willen
wreken.
DE WAARSCHIJNLIJKE SAMENSTEL-
MNU VAN HET NIEUWE
MINISTERIE
WEENEN, 30 April (V. D.) De waar
schijnlijke samenstelling van het nieuwe
Oostenrijksche kabinet staat zoo goed als
vast.
Waarschijnlijk zal de aftredende ministc"
van onderwas, Schmitz, zijn functie be
houden, alhoewel daaromtrent nog onder
handelingen met de Groot-Duitschers
gaande zijn.
Het nieuwe kabinet zal waarschijnlijk als
volgt zijn samengesteld:
Bondskanselier en Minister van Buiten-
landsche Zaken, Streeruwtz (Chr.-Soc);
Onderkanselier en Minister van Binnen-
landsche Zaken, Schumy (Landbond);
Financiën: dr. Mittelberger (Chr.-Soc.):
Onderwijs: Schmitz (Chr.-Soc.), of
Czermak (Chr.-Soc.);
Justitie: Slama (Groot-Duitsche Party);
Handel: 8chuerff (Groot-Duitsche Party
Volkswelvaart: Resch (Chr.-Soc.);
Defensie: Vaugoin (Chr.-Soc.);
Landbouw: Foedermayer (Chr.-Soc.).
DE OVEREENKOMST MET HET
VATIKAAN
ROME, 29 April. (V.D.) De ministerraad
heeft een wetsvoorstel aangenomen, dat
kracht van uitvoering geeft aan het verdrag
en zyn annexen, afgesloten tusschen Italië
en het Vatikaan, evenals aan de maatregelen
ter toepassing van het concordaat, in het
bijzonder betreffende het huwelijk.
BRAND IN EEN KAMERGEBOUW
SOFIA, 30 ApriL (V.D.) Hedenmorgen
te vyf uur brak in de groote vergaderzaal
van het parlement ten gevolge van kortslul.
ting brand uit. Het vuur breidde rich in
de geheele met hout betimmerde zaal snel
uit. De zaal is nagenoeg geheel uitgebrand.
De schilderijen van Tsaar Boris en den
Tsaar van Rusland en de zich in de zaal be
vindende Tsarenkroon zyn door het vuur
vernield. Het dak dreigt in te storten. Het
gehefele parlementsgebouw is óntruimd. Het
nieuwe gedeelte van het Sobranje, dat in
aanbouw is, kon worden gered.
De voorgevel, is geheel gespaard. Er zyn
geen slachtoffers te betreuren. De archieven
en de oude bibliotheek zijn behouden.
HET ZEILSCHIP PINNAS
Volgens een by de reedery te Hamburg
ontvangen bericht bevindt de geheele be
manning van het met stormschade by de
Chileensche kust ronddrijvende Duitsche
zeilschip Pinnas zich nog aan boord.
Het Spaansche stoomschip Alfonso XIII
is in de onmiddellyke nabyheid van het be
schadigde zeilschip, doch kan door den aan
houdenden zwaren storm nog geen hulp aan
de bemanning verleenen.
DE ONTWAPENING EN DE
VOORSTELLEN VAN GIBSON
Uit Washington wordt gemeld:
Britten, de voorzitter van de commissie
voor buitenlandsche azken uit het Huis van
Afgevaardigden, heeft een verklaring gepu
bliceerd. waarin hy een aanval doet op de
voorstellen van Gibson, den Amerikaan-
schen gedelegeerde te Genève, inzake de
legerreserves. Hij zegt, dat cT*" de tweede
maal is, dat Gibson rich door de Britsche en
Fransche diplomatie heeft laten gebruiken.
Hy is van meening. dat het volkomen on-
waarschynlyk is, dat Gibson's voorstellen
betreffende de bewapening te land en ter
zee zullen worden aangenomen.
SUCCESSEN VOOR NANKING
LONDEN, 30 April. (V. D.) De oorlogstoe
stand in Shantoeng is, volgens de berichten
van de „Times" uit Peking, geheel ten gunste
van de Nanking-regeering gekeerd, daar de
verstrooide troepen van Chang Chung Chang
niet langer als een militair verband kunnen
worden beschouwd en nog slechts als troepen
bandieten optreden.
De overdracht van het beheer in Shang-
toeng van Japan aan China is door het plot
seling terugtrekken van de troepen van gene
raal Sun Liang, een der vertrouwensmannen
van generaal Feng, gecompliceerd geworden.
Sun Liang is Zaterdag met zyn troepen naar
Honan vertrokken. Generaal Feng stelde
de Nanking-regeering hiervan in kennis en
verzocht tevens met eigen troepen het ont
ruimde gebied ten westen van Shantoeng te
bezetten. Feng heeft de troepen zonder voor
afgaande goedkeuring door Nanking terugge
trokken, hetgeen opnieuw de gespannen toe
stand tusschen Nanking en generaal Feng
bewyst. De Nanking-regeering wil zelf het
beheer over de provincie Shantoeng op zich
nemen en Feng, die tevreden zou moeten zyn
met een klein en een betrekkelijk onbelang
rijk deel van de provindie, is hierover gebelgd
In verband hiermede heeft hy zyn troepen
bevolen uit Shantoeng te vertrekken. Gene
raal Feng heeft bovendien door den opstand
in Kansoe de handen vol.
DE A.S. VERKIEZINGEN IN ENGELAND
euec-noM
«.TAKES
POINT
yff/'-",
*t». Wil..,
De st'.'i' wedloop der drie Britsche partijleider»!
Baldwin, Lloyd George en MacDonald
HET FEEST DER BENEDICTIJNER
ORDER
Gemeenschappelijke viering door
Kerk en Staat
De plechtigheden, welke zyn gevierd in ver
band met den 1400en jaardag van de stich
ting der Benedictyner Orde in het oude
klooster van den Monte Cassino, hebben de
eerste gelegenheid geboden sedert 1870 tot
een gemeenschappelijke viering van Kerk en
Staat.
Kardinaal Gasparri, die als pauseiyk
legaat naar den Monte Cassino. den tusschen
Rome en. Napels gelegen heuvel, was afge
vaardigd, ontmoette daar Beluzzo, den minis
ter van Onderwys, en te zamen woonden zy
de plechtigheden bij.
De reis van kardinaal Gasparri naar Cas
sino. die per extra-trein geschiedde, was een
ware zegetocht. Fascistische en gewone
troepen waren op de perrons der verschil
lende stations opgesteld, en de bevolking
wierp bloemen in den coupé van den kardi
naal. In Cassino stonden vier fraaie koetsen
gereed, welke eertiids aan den koning van
Napels toebehoorden om den kardinaal en
den minister van onderwys naar het kloos
ter te brengen.
BALDWIN OVER DE BESCHAVING
De Britsche premier sprak Maandag een
biieenkomst van vrouwen toe, veertig lan
den vertegenwoordigende als gedelegeerden
in den internationalen vrouwenraad. Baldwin
uitte de ernstige waarschuwing tegen de
uitwerking van een bepaald soort bioscoop
films. die een der grootste gevaren vormt,
waaraan onze Westersche beschaving is
blootgesteld. Hy meende, dat de zaak tfe
ernstigste aandacht verdiende en sprak de
hoop uit, dat de volgende rijksconferentie
haar in bespreking zou nemen. De gansche
invloed der Westersche rassen in tropische
landen hing af van het ontzag, dat zy kon
den inboezemen. Indien achteriyke volken
langzamerhand tot het besef worden ge
bracht, dat de Westersche beschaving „kool"
is. zal het Westen alle macht verliezen om op
de achterlijke rassen invloed te oefenen én
ze op de ladder der beschaving te doen
stygen.
DONDERDAG 2 MEI
HUIZEN 336.3 M. Na 6 uur 1852 M. Uitsl. N.C.R.V.-
uits. 12.301.45 Solistenconcert 5.00—6.30
Concert, vocale en instrumentale solisten 6.307.00
Causerie over verschenen muziekwerken 7.008.00
Orgelconcert.
HILVERSUM 1071 M. 12.15—2.00 Concert door het
A.V.R.O.-Trio 2.002.30 Electricitcits-praatje
3.303.00 Gramotoonmuriek 3.004.00 Knipcur
sus 5.005.30 Sport-causerie 6.017.15 Concert
door het A.V.R.O.-Trio 8.15 Aansl. van her Concert
gebouw te Amsterdam. Feest-concert ter eere van
Anton D'rks. MedewerkendenLiesbeth Poolman-
Meisner sopraan. Greta Manders, sopraan. Hélène Cals,
sopraan. Andrine Savelli, sopraan. Jo Immink, mezzo
sopraan. Caroline Lankhout, piano. Herman Leyaens-
dorff, viool. Chris de Vos, tenor. Anton Dirks, bariton.
Liedertafel „Zang en Vriendschap" o.l.v. Karei Böhne
en het versterkte A.V.R.O.-Omroeporkest o.l.v. Nico
Treec 11.00 Gramofoonmuziek.
DAVENTRY 1562 M. 9-35 Kerkdienst 10.05 Cause
rie voor de vrouw 10.20 Gramofoonmuziek 11.20
Solistenconcert (bariton, viool, p.ano) 12.20—1.30
Gramofoonmuziek 3.10 Muziek 2 3.20 Vesper van
de Westminster Abbey 3.05 Lezmg Modem Greece
3.20 Concert. Calender's band 4.35 Kinderuur
5.20 Muziek 3.35 Nicuwsbet. 5.50 Voor de land
bouwers 5.55 Muziek 6.05 Pianomuziek van
Bach 6.20 Lezing New Novels 6.35 Muziek
6.45 Lezing China 7.05 Pianoconcert door G. Meller
7.20 B.B.C. Orkestconcert. E. Suddaby, sopraan.
H, Cohen, piano. Symphonie-orkest 8.20 Nieawsber.
8.35 Vervolg Concert 9.20 Nieuwsber. 9.25
Lezing 9.50 Bokswedstrijd om het lichtgewicht-
kampioenschap van Engeland tusschen Sam Steward en
Fred Webster 10.5011.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS" r 765 M. 11.50 Symphome-
concert 3.05 Gramofoonmuziek 3.55 Gramofoon
muziek 7.55 „Faust", opera van Goethe. Orkest,
koor.
LANGENBERG 463 M. 9-35 «n 11.40 Gramofoonmu
ziek 12.251.50 Orkestconcert 5.055.50 Jcugd-
concert. Stedelijk orkest Remscheid 6.50 „Der
Rosenkavalier", comedte voor muziek tn 3 acten van
Rich. Strauss. Daarna tot u.ao Dansmuziek.
ZEESEN 1649 M. tt.204.20 Lezingen 4.205.20
Orkest-concert 5-206.50 L-ezingen 7;2o Uitzen
ding van de opera „Rigoletto" van Vertil. Daarna s
Persberichten en tot 11.50 Dansmuziek.
HAMBURG 391.6 M. 10.20—11.20 Gramotoonpla-
ten 4.20 Orkest-concert 5-20 Orkest-concert 7.20
Herdenking van het 5-iarig bestaan der „Norag'
BRUSSEL 511.9 M. 4.20 Trio-concert 5.50 Gramo-
foonplaten 7.35 Orkest-concert m.m.v. solisten
DE BRAND IN DE ABDU VAN
TON GERLOO
Wat gwred word
Aan het „Handelsblad van Antwerpen"
ontleenen we nog het volgende aangaande
den brand ln de abdy van Tongerloo:
De bibliotheek, die ongeveer dertig duizend
boeken bevatte, leed veel schade, doordat
men genoodzaakt was de banden uit de ven
sters te werpen. By den brand van de kerk
gingen de klokken verloren, alsmede het
groote, prachtige orgel. Verder brandden af
het rijk-voorziene koloniaal museum.
Enkele zeldzame oude handschriften en
wiegedrukken, als ook da werken der Bol
landisten en hun documentatie, konden tijdig
in veiligheid worden gebracht. De kleme
bibliothe ek met ongeveer drieduizend boeken
bleef gespaard; vele zeldzame werken, die
zich in de kamer van den archlvrris bevon
den, werden echter een prooi der vlammen.
In den omtrek van de abdy ziet men
duizenden en duizenden bladon van uiteen-
gevlogen boeken over het gras en de siykerige
aarde verspreid. Hier liggen stapels boeken,
j»?: beschadigde oude beelden: een tafereel
van tragische verwoesting.
AMSTERDAM* 30 April. Aardappelen. (Bericht r/d,
mak. Jac. Knoop.) Zeeuwsche bonten f 3.503.30, id.
blauwen f 3.50—3.20, id. juin epr 50 kg f 1.503.35» id.
eigenheimers f 1.50X.75, id. eigenheimer poters f x.40,
id. blauwe poters f 1.501.60, id. bonte poters f 1.50-—1.60
IJpolder bravo's f3.503.50, id. roodstar fa3.25 5
Hillegommer zandaardappelen f 3.353 Drentsche eigen
heimers f aa.80 Friesche blauwen f23.903, id. borger»
f 1.501.60, id. blauwe borgers f 1.60—1.80, id. bravo's
f a. 503 per hl.
ROTTERDAM, 30 April. Vee. Aanvoer 23S paarden,
3 veulens, axio magere runderen, 936 vette runderen, 281
vette en graskalveren, 1708 nuchtere kalveren, 2*7 schapen
en lammeren.. 17 varkens, 105 biggen. De prijzen waren ali
volgt koeien re qual. f 1—1.13, ae qual. f 0.89—0.99, ej
qual. fo..650.88, ossen ie qual. f0.9a—x.05, ae quaL
f 0.80—.0.90, 3e qual. f 0.650.79, stieren ie qui. f o.79«—
0.91, 2e qual. f 0.62—0.78, 3« Qual. 0.550.61 kalverao
ie qual. f 0.651.76, 2e qual. f 1.441.61,3e qual. f 1,16—
1.32 melkkoeien f 250350 kalfskoeien f 28038
stieren f 190—375 pinken f 140160 graskalvere»
f 60130 vaarzen f 75180 werkpaarden f 120—2901
slachtpaarden f 100200; hitten f90170 nuchter»
kalveren f812 iokkalveren f 1723 biggen f 1630;
overloopers f 2844.
Vette runderen met luien handel, prijzen vaat. Melk*
en kalf koeien handel niet vlug. Voor ander mager vee wat
ook weinig kooplust. Stieren met tragen handel, prijshou
dend. Vette kalveren met goeden handel weinig verande
ring in prijs. Handel in paarden redelijk. Fok- en nuchter»
kalveren met redelijken handel. Biggen en overloopers mei
goeden handel, bij veel minder aanvoer dan verleden week
WEESP, 30 April. Kaas. Op de heden gehouden eent»
kaas- en eierenmarkt waren aangevoerd ruim 40 partijen
Kaas, ie qual. f 3943 ae Qtxal. f 3438. De handel wa»
zeer levendig.
BODEGRAVEN, 30 April. Kaas. Ter markt waren 304
wagens. Prijzen rijksmerk ie soort f4042, ac soon
1 3039. Handel flauw.
AMSTERDAM,
Nieowendijk 225—229
UTRECHT.
Onde Gracht 151
Na een nieuwe omhelzing, inniger ditmaal
dan anders, verliet Joan de kleine huiska
mer en begaf zich nadenkend naar boven.
Ze begreep dat David dacht over haar moe
der, die ze nooit gekend had, en terwijl het
meisje zich ontkleedde, begon zy te droo-
hien over wat het leven had kunnen zyn, in
dien haar jeugdige moeder nog in leven was
geweest. Maar die tragische gebeurtenis was
reeds lang geleden: voor de dochter was ze
natuurlijk ang niet zoo verschrikkeiyk als
v°or den echtgenoot, en zoo dwaalden al
spoedig de gedachten van Joan naar haar
vader terug. Waarom was hij de laatste we
ken anders geweest dan gewooniyk? Het
Wa-s onzin te meenen, dat haar waaghalze
rijen hem werkelijk zoo bezorgd maakten;
wist te goed dat zy heel best voor zich-
2QÜ kon zorgen.
Joan doofde haar licht, en zich naar het
venster begevend, trok zy het gordyntjedat
er voor hing, opzij en stiet het raam open.
Het was een wonderschoone nacht, en
•Joan was niet vermoeid. Zij knielde dan
ook voor de vensterbank neer en staarde
over de zee, inplaats van zich ter ruste
te begeven.
Naarmate haar oogen meer aan het don
ker gewend raakten, bevond zy, dat zij ver
schillende dingen beter kon onderscheiden.
Vlak by hun woning, in hun kleinen tuin
de kleurige bloemen, welke zy en haar vader
er zelf hadden geplant,; daarachter, wat ver
der op, het dak van het bootenhuis, wat
lager gebouwd dan hun woning En nog
verder, steeds lager en lager als een smalle
bleeke lyn de huizen van het dorp. dat
langzaam zich naar hun kant uitbreidde.
Terwijl zij aldus trachtte dieper en ver
der te onderscheiden en door te dringen in
de duisternis, nog steeds geknield voor de
vensterbank, hoorde zij haar vader zich be
wegen in de kamer beneden haar. Ze vei-
wachtte hem dadelijk naar boven te hoo-
ren komen, om zich naar zyn eigen slaap
kamer te begeven, tegenover de hare, doch
in plaats hiervan ging de buitendeur open.
trad David Williamson naar buiten, en be
gaf zich in de richting van de Hartiana-
klippen.
Een schok van verbazing doorvoer haar.
en opeens kwamen haar weer de waarschu
wende woorden van ouden Steven in de ge
dachte. Juist echter him vaagheid maakte
haar nog angstiger. Er scheen niets aan de
hand te zyn, en toch was het mogeiyk, dat
haar vader zich in gevaar begaf. Het meisje
sprong op, in het onzekere, hoe te handelen.
Maar dan opeens slaakte zy een zucht van
verlichting, toen een mannengestalte zicht
baar werd op den top van de hoogste klip
by hun huis.
Ze twijfelde er geen oogenblik aan of het
was haar vader, die na een korte wande
ling in de avondlucht weer naar huis terug
keerde en niet in staat, langer geduld te
oefenen, wierp zy zich haastig een langen
mantel om, en snelde naar beneden om hem
te verwelkomen. Ze dacht er geen oogen
blik aan, dat hy wel eens zou kunnen wen-
schen, dat zijn afwezigheid onopgemerkt
bleef.
De deur openwerpend op hetzelfde oogen
blik als de man haar bereikt bad, stond zij
als versteend van verbazing voor zich uit
te staren. Het was niet haar vader die daar
vóór haar stood.
VIJFDE HOOFDSTUK.
'N KLEINE ONTDEKKING.
01
„Steven," riep het meisje, zich verschrikt
in de schaduw terugtrekkend, toen zy zich
haar kleeding herinnerde, „wat brengt je
hier op dezen tyd van den nacht?"
Steven Harding was zoo mogelijk nog meer
verbaasd en ontstemd by het hooren van
Joan's stem dan het meisje was by het
zien van hem inplaats van haar vader.
„Ik kwam juist ik kom begon hy
onthutst.
„Ga door!" gebood Joan ongeduldig. „Dat
ge gekomen zyt, zie ik wel, maar de kwestie
is waarvoor
„Waarvoor?" herhaalde hy stompzinnig.
Ongelukkig voor den jongeman was Ste
ven niet byster rap van tong, wanneer het
feit, dat hij tot de vurigste aanbidders van
Joan behoorde, maakte het hem op dit
oogenblik nog veel moeilijker zich uit te
drukken.
„O, Steven!" riep Joan hartstochtelijk uit,
..wat zyt ge toch langzaam van begrip! Wat
is er aan de hand?"
„Neen, dat ik weet niet," zei de jonge vis-
scher, en dan gevoelende, dat hij de waar
heid niet mocht zeggen, voegde hy erby: „Ik
kwam juist je vader spreken voor een
nieuwstijding.'
„En dat op dit uur? Wie stuur je?" vroeg
Joan, maar een oogenblik later hield zy haar
hand weei op, om hem te beduiden de vraag
niet te beantwoorden, omdat zy er iets achter
vermoedde wat zij alleen van haar vader
wenschte te weten. „Vader is niet thuis," ging
zy Voort voor Steven haar gedachten ver
bergend, „en voor Jou is het te laat om hier
nog aan de deur met me te praten. Ge zoudt
het beste »aar huis kunnen gaan, Steven!"
„Wat! Ir David al weggegaan?" riep Har
ding uit. „Hy zal het me niet vergeven dat
ik te laat gekomen ben. Ik zal hem ach
terna gaan. Welken kant is hy opgegaan.
Joan?"
„Naar de Hartland-klippen," zei het
meisje met tegenzin.
De jonge Steven zei niet meer dan een
kort „goeden nacht" en Joan huiverde toen
zy in de deuropening hem nastaarde, terwyl
hy met vluggen tred het pad over de klippen
volgde, dat ook haar vader was Ingeslagen
Nu zy zag hoe zeker Steven was van de
richting, welke haar vader had gevolgd, be
greep Joan, dat de jongeman volkomen op de
hoogte moest zyn van de plannen van haar
vader. Met een gevoel van hevige ongerust
heid begaf zy zich opnieuw naar haar eigen
kamer. Tot dan toe had zy steeds gemeend
dat zy het vertrouwen van haar vader be
zat, en deze haar alles meedeelde, omdat hy
meer dan met eenig ander, dagelyks met
haar omging. En het was een bittere teleur
stelling voor haar te moeten bevinden, dat
een vreemdeling als Steven Harding meer door
haar vader in het vertrouwen werd genomen
dan zij zelf.
Het meisje was veel te opgewonden en ge
wonden en gevoelde zich veel te ongelukkig
om aan slapen te kunnen denken', ze hulde
zich dan ook wat dichter in haar langen
mantel en zette zich weer voor het venster
neer, vast besloten te wachten tot haar va
der terugkeerde. In den beginne schrok zy
by elk geluid op, en trachtte met haar oogen
de duisternis te doorboren, maar toen zy
zich een aantal malen had vergist, en zich
tevergeefs had ingespannen en scherp toe
geluisterd werd zij door vermoeidheid over
mand en viel in slaap. Ze schrok eerst wak
ker toe zi] op de trap den tred van haar
vader hoorde, die terugkeerde van zijn nach-
teiyken tocht.
Ze sprong op, doch bleef werktuigelyk
staan luisteren toen hy zyn eigen hamer
betrad en deze sloot; dan keek zy doc.r het
venster naar buiten, en zag Steven Harding
in de richting van Seacombe verdwynen.
In het grijze licht van den lichtenden
morgen wilde het haar zelfs voorkomen, dat
zyn zakken uitpuilden, als waren zy over
matig gevuld.
Toen Joan een paar uur later beneden
kwam, scheen de zon zoo heerlijk over de
kalme wateren, dat het meisje ee i gevoel had
alsof ze alle leed moest rijn vergeten cn
voorby was. Kon er wel iets bestaan, dat het
daglicht niet mocht zien, nu buiten alles zoo
heerlijk baadde in den zoimeschyn? Ze floot
en zong afwisselend, terwijl ze voor het huis
houden zorgde, en daalde dan de vry steile
strandhelling af. om haar vader te; roepen,
vry ln al hare bewegingen als een kind.
„Kom ontbyten, vader!" riep zo hem reeds
van verre toe: ,,'t wordt anders zoo laat?
Hebt u geluk gehad?"
(Wordt vervolgd)
