De Ongeziene Wereld of het
Leven na den Dood
Buitenlandsch Nieu ws
De Conferentie der Kleine
Entente te Belgrado
vierde blad
HEEREN-BMl
HET HART ROEPT....
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZATERDAG 18 MEI 1929
BLADZIJDE 1
m.
V
GEMENGDE BUÏTENL.
BERICHTEN
vtij naar het Engelsch bewerkt
door J. P. SCHEEPENS
twaalfde hoofdstuk
*>E MENSCH. ZIJN STERFELIJK
LICHAAM.
Het Jifstammings-mmgstok.
He schepping van Adam.
't eeuwig stille Hemelzorme-wezen
T, v *Üde luister zaalgend om en om.
_^ntjaren talloos in de rondte huiven
Godd'iyk vuur hun ranke boogge
w welven:
°epel op koepel immer breeder rondend
roaetoiaan de Godsroos van 't heelal.
°epel op koepel duizend op elkander,
^dlder ruimten immer meer omvamend
7? aldoor sneller gulvend van het hemelsch
•aueenig stUle rijn een Godsblik af.
waar voor 't arme rijn van nietelingen
^gloed genoeg gestild, de glans omduisterd,
Afstralend leven al zoo ijl daarheen vliet,
dood gaan wilde maar niet sterven kon;
H8®* heeft de God van luister ingezegend
**®t huwelijkswonder van Zijn Naam
^ar blank het eigen kenbeeld averscha-
f. duwd,
r"1 UI® straal scheen slanke vonk gebouwd;
***1 heeft een kroost geteeld om 't eigen
Glorie-goud.
hi deze begeesterende taal laat Prof. Dr.
a®- v. Ginneken in zijn conferenties voor
niet-katholieken den dichter de schepping
*a® den mensch bezingen. Want langs de
'cht-ladder, die reikt van den hemel naar
de
aarde, staat op de derde sport de mensch,
oj^v/a u ut UltlUt,tl,
1 blinkend juweel der schepping, dat de
Wddeiijke kunstenaar boetseerde naar eigen
«chtend Beeld.
Voor we gaan spreken over die stralende
o°Pie van den Schepper, de mcnschelijke
öeI. wilen we eerst het vraagstuk over den
^oraprong van hét menscheltjk -lichaam wat
nader gaan beschouwen, en ons achtereen
volgens afvragen:
_^at leert ons de Bijbel over den oor-
aprong van den mensch?
^at leert de natuur-wetenschap daarover?
L Wat leert de Bijbel?
heeds vroeger hebben wij aangetoond,
wy spraken over de aard-vorming, dat
7* geleerden hét aangaande de vraag Over
öeri oorsprong der verschillende levensror-
jaan der organische soorten niet allen eens
Jw. Men kan de verschillende meeningen
hierover tot twee groote groepen terugbren-
®en- Zij, die het .jProductlonisme" huldigen
*•1 anderen, die het „Evolutlonlsme" verde
den.
Bet Production isme leert, dat God van
ph beginne af de verschillende levensvormen
hun volle soortelijke volmaaktheid, aooals
46 thans door Ons worden waargenomen,
öo°r een act van Zijn scheppendeh wil tc
voorschijn heeft geroepen, m. a. w. ssboals de
hu zyn, zijn ze altijd geweest, en nooit
anders.
Het Evolutionisme leert; dat de tegenwóor-
de levensvormen der organische sóórten
(Wanten eri dieren) uit één of meerdere la-
Sere vormen door geleidelijke en langzame
hhfwikkeling in het verloop der eeuwen zijn
Ontstaan.
En naar gelang de wijze van ontwikkeling,
Verscheidt men:
Een monophyletische of pcdyphyletische
•voiutie, naar gelang men één enkele of
hioerdere oerkiemen als stamvaders der te
genwoordige levende soorten aanneemt. s
Een mechanische of teleologische evolutie,
Oaar gelang men als de laatste oorzaak voor
d ontwikkeling enkel en alleen de stof met
haar algemeene wetten, of God, werkend als
ordenend beginsel in de stof, erkent.
Be afstamming van Adam.
Wanneer we nu gaan spreken oyer den
Vsprong van den mensch; dan bedoelen wij
Warmee uitsluitend .den oorsprang van het
dtischeiyk lichaam, daar immers de ziel als
Vtoffeiyk en geestelijk element op geen en
kele wijze haar ontstaan'kan danken'aan de
8t°f en daarom, als tot een geheel andere
°®he behoorend, onmiddellijk door God ge-
Schapen moet zijn.
Maar blijft nog de vraag of dan mis
kien het lichaam van den mensch niet
bgs (je algemeene wet der ontwikkeling is
^hhïtaan (Evolutionisme) en dus niet recht-
Jdefcs in d'en tegenwoordigen vorm door
dd is geschapen (Productionisme).
Welnu, er zyh geleerden o.a. Mivart, die
Zweren, dat het mogelijk én zelfs waar-
•WiUniyk is, dat God, den mensch heeft
h®éft geschapen door in een bepaald dieriyk
Vanisme, dat tot *n zekeren graad van ont-
Vtkeüng was gekomen, een onsterfelijke ziel
W te storten, m.a.w. dat dus de mensch naar
hftt lichaam van dierlijke vbor-dudert zou
M«tarnnien.-
Boewei de mogelijkheid van pik een evo-
uti« door de Openbaring nergeais wordt uit
floten, biyft nog de vraag of de.werkeiyk-
hftld van zulk een ontwikkeling door katho
de geleerden als waar of waarschyniyk
*ai»
geleerden
aanvaard worden.
Vooraf zy gezegd, dat
tot nog toe, een
»v' -
onfeilbare en dus volstrekt bindende uit
spraak van het hoogste Kerkelijk Gezag,
welke deze evoluüe zou uitsluiten nog niet
bestaat.
Philosophisch of wysgeerig valt tegen de
veronderstelling of hypothese niets in te
brengen; maar wat hiervan te zeggen van
theologisch standpunt?
In het boek der Schepping wordt ons de
schepping van den eersten mensch, Adam,
aldus geteekend:
„De Heer God vormde dan den mensch
uit het siyk der aarde en blies in zyn aan
gezicht den adem des levens en de mensch
werd een levend wezen." (Gen.: n7).
Dat God den mensch hier met lichame-
ïyke hand uit klei gevormd zou hebben, zegt
St. Augustinus, i is een al te kinderlijke ge
dachte, zoodat wy, al had dit de H. Schrift
uitdrukkeiyk gezegd, wy eerder moesten ge-
looven, dat de Schryver, die dit schreef, in
overdrachteiyken zin gesproken had. (De
Gen. Lib. VI, cap. 12). We behoeven dus die
woorden niet in dien zin te verstaan. Maar
hoe moeten ze dan worden uitgelegd?
We moeten hier wel letten op het Bij-
belsch spraak-gebruik. Overeenkomstig het
voorop gezette, religieuze doel van den By-
bel, zal de schryver gewooniyk niet de na-
tuuriyke oorzaken op den voorgrond plaat
sen, maar eerst de laatste, bovennatuuriyke
oorzaak God naar voren brengen, zonder
evenwel het natuuriyk verloop der dingen
uit te sluiten. Zoo legt hU de moeder de-
Machabeesche broeders deze woorden in den
mond: Ik weet niet, hoe gy in mynen schoot
gevórmd zyt; immers niet ik heb u geest en
leven gegeven of de ledematen van elk uwer
samengevoegd, maar de Schepper der we
reld, dje 's mensehen geboorte beschikt heeft
en den oorsprong van allen heeft uitgedacht.
(II Mach. VII-22).
By Jeremias lezen wy: En eer ik u in den
moeder-schoot heb gevormd, kende Ik u.
(Jer. 15).
Evenals hier,behoeft men in het Schep
pingsverhaal van Gen. II de medewerking
van de natuurkrachten dus niet uit te slui
ten.
God vormde den mensch uit aarde, staat
er. Ook daarom behoeft men nog de natuur-
lyke oorzaken voorby te zien. Zoo laat de
H. Schrift Eliu tot Job spreken: Zie, ook
my, evenals u, heeft God gemaakt, en uit
het zelfde slijk (aarde) ben ik ook gevormd
(Job. XXXII—6).
De H. Schrift wil toch ook hier 'niet be
weren, dat deze beiden op een andere wyze
als alle anderen zyn ontstaan? Daarom
sluit het spraakgebruik van den Bijbel de
vorming van het menschelijk lichaam uit
reeds levende stof, niet uit. (Dr. Alois
Schmitt, Katholiztsmus und Entwicklungs-
gedanke).
Ofschoon men in vroeger tijden geen re
den had, om te denken over een ontwik
keling van het menscheiyk lichaam uit
dieriyke voor-ouders, heeft men zich toch
wel bezig gehouden met de vraag op welke
wyze het eerste menschelijk lichaam tot
stand mocht zyn gekomen.
Immers we lezen reeds bU Sint Augusti
nus hierover: „Op welke wyze maakte God
den mensch: plotseling, op volwassen leeftyd
of zoover Hy hem ook nog vormt in den
schoot der moeder? Hij maakte hem op geen
andere wijze dan toen Hy sprak: voor Ik u
vormde in den moeder-schoot, kende Ik u,
zoodat Adam slechts deze bijzonderheid ken
merkte, dat hy niet uit ouders, maar uit
„aarde" werd gemaakt; echter op zulk een
wyze, dat by de uitvoering van deze vor
ming en het doorloopen der verschillende
levens-stadia, dezelfde tijdsduur verliep als
nu nog de menschelijke natuur eigen is.
(De Gen. Lib .VI. Cap. 13).
Al spreekt Augustinus hier dus niet over
een evolutie uit dierlijke voorouders, hij
neemt toch een soort ontwikkeling aan, en
wel een evolutie volgens de door God in de
natuur gelegde krachten (causae rationales).
„En de mensch werd tot een levend we
zen". Sluiten deze woorden uit Gen. dan
geen natuurlyke ontwikkeling uit?
Afgezien nog van het feit, dat verschillen
de Theologen hierin „het hoogere leven" door
instorting der ziel, m. a. w, het geestelijk,
verstandeiyk leven der menschen willen aan
geduid zien, meent Dr. Schmidt in boven
geciteerd werk, dat deze woorden, ook al
wordt hier het rein-natuuriyk leven bedoeld,
de ratuuriyke ontwikkeling volgens Mivart
(dieriyke afstamming) niet absoluut uitslui
ten. (Zie O. C. blz. 75).
Het theologisch vraagstuk over de afstam
ming van den mensch. wordt nog ingewik
kelder wanneer we daarbij betrekken de
schepping van Eva, uit een ribbe van Adam,
waarover een volgenden keer.
Goes.
C. VIS, Rector.
Van 20 tot 22 Mei heeft dit jaar in Bel
grado de eonferentie der Kleine Entente
plaats. Verleden Jaar is ze in Boekarest ge-
houdén, dezen keer is de termUn vroeger
vastgesteld, om de verdrags-hernieuwingen
niet te vertragen. De, zoogenaamde ring-ver-
dragen der Kiene Entente, dat zyn .de drie
afzonderiyke verdragen, welke tusschen Tsje-
choslowakjje. Zuid-Slavlë en Roemenië be
staan, loopen op 17 Juni 1929 af en de confe
rentie te Belgrado zal zich vooral bezig hou
den met de verlenging ervan. Men zal waar
schyniyk ook nu weer een driejarigen loop
tijd bepalen. Hét is alleen de vraag, of het er
dezen kêer by zal biyven. de ring-ovéreen-
komSten te verlengen of dat toen zal terug
gaan op een plan, dat. de bestaande afzon
deriyke verdragen wil vervangen door een
enkel verbonds-verdrag.
Deze gedachte bestaat reeds geruimen tijd.
Er is indertyd in Veldes al over onderhandeld,
hoe de politieke eenheid der Kleine Entente
ook naar buiten in ,een eenheids-verdrag het
best zou kunnen worden uitgedrukt. De te
genwoordig geldige overeenkomsten toonen
aanmerkelijke zakeiyke verschillen aan. De
verdragen tusschen Tsjechoslowakye aan den
eenen, en Roemenië en Zuid-Slavlë aan den
anderen kant zyn ongeveer geiyk gebleven en
leggen nadruk op hun zuiver defensief ka
rakter; ze wijzen er op. dat een aanval van
dén kant van Hongarye mogeiyk is, welk
land men wil dwingen, zich aan den vrede
van Trianon te houden. Het Zuid-Slavisch
■Roemeensche verdrag richt zich niet alleen
tegen Hongarye, maar wil ook den vrede van
Neuilly verzekeren. De Inhoud van de aanvul
lende militaire overeenkomsten is echter in
het openbaar nooit bekend geworden en het
raat zich niet beoordëelen, of hier de zake
iyke verschillen der ring-verdragen niet zy'n
weggevallen door afzonderiyke verdragen van
den generalén staf.
Het probleem van een eenheids-verdrag zal
niet zoo gemakkeiyk zyn op te lossen, elke
oplossing méést ten slotte immers tot een
nieuwe politieke oriënteering der Kleine En
tente leiden. Men „heeft er in Praag op het
oogenblik geen belang by, door een uitbrei
ding van de bestaande ring-overeenkomsten
en het sluiten van een nieuw verbonds-ver
drag, de betrekkingen tot Sofia te verscher
pen; deze zijn Juist in den laatsten tyd, zoo
als het bezoek van Koning Boris by President
Masaryk hééft bewezen, vriendschappeiyk ge
worden. Maar in Belgrado schynt men de
mpreele uitwerking, van zóo'n verdrags-aan-
vulling hoog te schatten, daar de verhouding
tot Bulgarije heeft geleden door de gemeen-
schappeiyke acties van de Kroatische en Ma
cedonische emigratie. Het biykt nu. dat de
Kleine Entente haar oorspronkeiyke betee-
kenis voor een groot gedeelte heeft ingeboet
en dat een uitbreiding van haar politieke
grondslagen op beletsels stuit, die moeiiyk
syn uit den weg te ruimen.
Dit geldt m nog hoogere mate voor de eco
nomische belangen. Enkele maanden geleden
heeft men de poging gedaan, om de politieke
Kleine Entente aan te vullen met een eco
nomische Kleine Entente. Deze poging moet.
voorloopig tenminste, als mislukt worden be
schouwd: de besprekingen, die half Februari
in Boekarest tusschen de handelsvertegen
woordigers der drie landen hebben plaats ge
had, verliepen zonder resultaat, hoewel er
elgeniyk alleen nog bereikt moest worden,
dat er een programma werd vastgesteld voor
een byzondere economische conferentie van
deskundigen.
Tsjechoslowakye, als industriestaat, wil een
nauwe economische verbinding ingaan met
twee landen, w." <sr de landbouwproductie over-
beerschend is. Hiertoe zou het noodlg zyn,
dat alle drie staten besluiten, hun bescher
mende rechten-politiek op te geven. Als dit
werkelyk gebeurde, dan zou de vernietiging
van de Roemeensch—Zuid-Slavische industrie
even onvermüdeiyk zijn als de ondergang
van den Tsjechoslowaakschen landbouw, die
zonder beschermende rechten de concurren
tie van de beide verdragspartners niet zou
kunnen verdragen. De gedachte van een eco
nomisch blok der Kleine Entente zal dus wel
niet zoo gauw verwezenjykt worden. Maar in
ieder geval zal men ln Belgrado wel weer op
deze kwestie te spreken komen. Het program
ma der conferentie onderstreept tenminste
nadrukkeiyk dit thema ter beraadslaging.
Op politiek gebied zal men in Belgrado Vol
doende stof tot spreken hebben. Sedert de
conferentie van verleden jaar in Boekarest
en Sinaja is er op het Balkan-schiereiland,
evenals in Midden-Europa, veel veranderd en
de drie staten der Kleine Entente hebben
niet alleen in hun binnenlandsche politiek,
maar ook in de buitenlandsche, menige ver
andering meegemaakt. Daarby komen nog de
kwésties, welke verband houden met het
reparatie-vraagstuk in het algemeen en de
daarmee verbonden zoogenaamde bevrijdings
schulden der successie-staten, ln dit geval
dus alle drie staten der Kleine Entente. Ten
slotte is ook nog de minderheden-kwestie,
door het gemeenschappeiyke memorie van de
Kleine Entente, Polen en Griekenland aan
BIJ BEDORVEN MAAG, gistingen in
den darm, leeiyken smaak in den mond,
voorhoofdspUn, koorts, constipatie, braken
of diarrhee heeft reeds een glas natuuriyk
„Franz-Josef'-bitterwater, een zekere, snelle
en aangename uitwerking. Beroemde maag
specialisten beweren, dat voor het door eten
en drinken overladen verteringskanaal het
gebruik van .^"RANZ-JOSEF"-water een
ware weldaad ls.
den Volkenbond, tot een gemeenschappeiyke
aangelegenheid geworden. Maar hier bestaan
-;een tegenstellingen in de belangen, daar
alle voorstellen van Duitschland van de hand
worden gewezen.
DE DESKUNDIGEN-COMMISSIE
VERGADERT HEDEN WEER
PARIJS, 17 Mei. (V.D.) De besprekingen
der deskundigen zullen heden worden voort
gezet. Men hoopt in dien tyd het onderzoek
van het rapport van Stamp te kunnen be
ëindigen.
Hedenmiddag zal dr. Schacht de totaalin
druk medegedeeld worden, die de geallieerde
vertegenwoordigers hebben gekregen van het
Stam—rapport, waarby er vooral op zal wor
den gewezen, welk deel van het rapport zon
der voorbehoud door hen zal worden aange
nomen en welk deel door hen wordt alge
wezen en we'.ke voorstellen zy ter verande
ring doen. Het verluidt, dat Engeland en
Frankrijk evenals Japan en de Vereenigrle
Staten principieel zijn voor aanname van
net racv.irt Stamp en de voors-eilei. van
Voung, terwyi Italië en België een volkomen
onverzoenlijke houding aannemen Een ont
spanning in den toestand is nog niet ingetre
den. Nog steeds vormen de verdee'ingssleutels
de voornaamste moeilykheden.
PASVERVALSCHING
DORTMUND, 17 Mei. (V.D.) Het is de
crimineele politie hier ter stede gelukt, een
groote goed-georganiseerde bedriegersbende
op het spoor te komen, die er haar werk van
maakte Polen, die zonder passen waren, ver-
blyfs- en werkgelegenheid te verschaffen ir?
het Duitsche Ryk. De leden van de bende,
die in verschillende groote steden van
Duitschland hun bureaux hadden, bezorgden
dezen Polen tegen betaling van aanzien'ijke
bedragen verblijfs-toestemmingen. De hoofd
schuldige is een in Dortmund wonende Pool-
sche, die in verbinding stond met burgemees
ters in den vrijstaat Thüringen. Er is ge
bleken, dat beambten zich hebben schuldig
gemaakt aan ernstige actenvervalsching. Een
burgemeester heeft zich zelfs laten verleiden
tot passieve omkooperij. De voornaamste
schuldige heeft reeds een bekentenis afge
legd.
BALDWIN, MACDONALD EN LLOYD
GEORGE OVER ONTWAPENING
LONDEN, 17 Mei. (V.D.) De leiders der 3
politieke partyen Baldwin, MacDonald en
Lloyd George hebben geantwoord op het
manifest hun toegezonden door de manifest
commissie die de clubs vertegenwoordigt,
welke daadwerkeiyk geïnteresseerd zyn by
'n bevordering van den wereldvrede. Baldwin
zegt in zyn antwoord, dat het voorstel, dat
Groot Brittanië den anderen landen bepaalde
voorstellen moest doen voor een groote mate
van ontwapening, reeds ten uitvoer gebracht
is met betrekking tot de vloot. Met betrek
king tot de landmacht is de Britsche regee
ring van meening, dat de ontwapening beter
gediend is door een initiatief van militaire
machten en zy heeft zich bereid verklaard
een plan te aanvaarden, waarover zy het
eens zyn.
Betreffende de beperking der nationale
machten zeide Baldwin, dat Engeland met
leder land kon worden vergeleken; zoo was
de vloot beperkt met 46.200 man vergeleken
met 1914. De oorlogsschepen zyn ln aantal
teruggebracht van 700 tot 400 en in tonnage
van ruim 2.500.000 ton tot 1.500.000» Dit staat
in een gunstige verhouding tot de V.S., Japan
en Italië, die alleen hun krachten versterk
ten. De totale macht van het Britsche leger
met Inbegrip van regelmatige reserves is ver
minderd met 250.000 man; vergeleken met
1914, toen er 723.000 man waren, zyn er
thans nog 470.000 man.
Voor den oorlog bestond er geen afzonder
iyke luchtmacht zoodat de vergeiyking oh-
mpgèiyk is, doch wanneer men de totale
verdedigingsmacht neemt, is deze op het
oogenblik 269.000 minder dan in 1924.
Verder haalt Baldwin nog tal van cijfers
aan om aan te toonen, dat inzake de beper
king der bewapeningen Engeland een voor
beeld heeft gegeven aan de geheele wereld.
Macdonald drukt als zyn meening uit, dat
het pact van Parijs onmiddeliyk had moeten
worden benut als rede voor een bevredigende
ontwapeningsovereenkomst. Hy is van mee
ning, dat thans een volledige overeenstem
ming mogeiyk is inzake vlootaangelegenhe-
den met de V. S. Lloyd George begunstigt
ook ten zeerste een definitieve vermindering
in bewapening en een vriendschappiyk over
eenstemming met Amerika in maritieme
aangelegenheden.
HET HERSTEL VRAAGSTUK
Het verdeeiingsschema
PARIJS, 17 Mei. (V. D.) In kringen, der des
kundigen verluidt, dat in dé bespreking tus
schen de vertegenwoordigers der crediteur-
staten hedenmiddag ook de kwestie der ,ver-
deellngssleutel ter sprake is gekomen. Tot
dusvérre heeft men dit willen, publiceeren. Het
debat moet zeer scherp gevoerd zyn, terwyi
gebleken is, dat behalve België ook Italië
thans sterk tegen dit schema gekant is.
Dinsdag of Woensdag de eerst
volgende plenaire zitting
PARIJS, 17 Mei. (V. D.) De deskundigen
der crediteurstaten hebben heden hunne be
sprekingen voortgezet, waarby men zich des
morgens heeft beziggehouden met het afzon-
deriyk onderzoek van het rapport van Stamp
en de verdeelingskwestie. Moreau heeft een
langdurig onderhoud gehad met Stamp om
trent de reserves, welke gisteren nog niet in
behandeling waren gekomen. In Fransche
kringen verluidt, dat de eerstvolgende ple
naire zitting der deskundigen niet voor Dins
dag of Woensdag bijeengeroepen wordt.
De geallieerde deskundigen mor
gen weer bijeen
PARIJS, 17 Mei.(V. D.) De conferentie dei-
geallieerde deskundigen duurde heden van
half vier tot half acht, waarna men tot Za
terdagochtend uiteenging. Naar van geal
lieerde zijde verzekerd wordt, kwamen thans
dezelfde vragen als gisteren ter tafel.
MOREAU WEIGERT DE DOOR
DUITSCHLAND VOORGESTELDE
TRANSFERCLAUSULE TE TEEKENEN
PARIJS, 17 Mei (V.D.) Naar de „Soir"
schryft, heeft de gouverneur der Banque de
France, Moreau, geweigerd de door Dr.
Schacht verlangde transferclausule te onder-
schryven. Bij dit besluit zouden de Belgi
sche, Italiaansche en Engelsche deskundigen
zich hebben aangesloten.
VERSCHERPING VAN DEN T'IESTAND
IN DE AMERIKAANSCHE
TEXTIELARBEIDERS STAKING
LONDEN, 17 Mei (V.D.) Volgens berich
ten uit New York wordt de toestand in de
Amerikaansche Textielarbeidersstaking steeds
meer verscherpt. De overheid heeft troepen,
waaronder ook cavallerie ontboden. In
Elizabethtown (Tennessee) waar de waterlei
ding der stad door dynamiet in de lucht ge
vlogen is zijn opnieuw botsingen ontstaan
tusschen de nationale garde en de stakenden.
De politie bestreed de stakers met traangas.
Ruim honderd stakers, die tegen bet verbod
tot „posten" in toch op wacht s'«*-den wer
den gearresteerd. In een dorp bij Elizabeth
town maakte een meisje een politieagent een
revolver afhandig en dwong daarmee ver
scheidene autobussen, die met werkwilligen
geladen waren tot omkeeren.
Elizabethtown zit voorloopig zonder water.
In de stad zelf staken 15000 textielarbeiders.
In de naaste omgeving van de stad is het
aantal r>-kers ongeveer even groot. De strijd
wordt gevoerd om loonsverhooging.
LILLY LEHMANN OVERLEDEN
BERLIJN, 17 Mei (V.D.) De vroeger
wereldberoemde zangeres Lilly Lehmann is
gisteren in haar woning te BerlijnGriine-
wald, waar zij sinds jaren woonde, op 87-
jarigen leeftijd overleden.
Het overlijden kwam vry onverwachts, daar
de zangeres zich ondanks haar hoogen ouder
dom in een goede gezondheid mocht verheu
gen.
SMOKKELAAR DOODGESCHOTEN
HINDENBURG, 17 Mei (V.D.) Gister
avond is de arbeider Nowak door een Poolsch
douanebeambte aan de grens naar alle waar-
schynlijkheid by het smokkelen doodge
schoten.
HET NIEUWE SOVJET-DECREET
TEGEN DEN GODSDIENST
Hoe de boycot wordt doorgevoerd
De „Iwestya" van 26 April die wy eerst
heden ontvingen, publiceert een uittreksel
uit den officieelen tekst van het nieuwe De
creet tegen de godsdienstige genootschappen,
dat door het uitvoerend bewind van Groot-
Rusland is uitgevaardigd en door den Raad
van Volkscommissarissen bekrachtigd werd.
Ingevolge de bepalingen van dit besluit is
het voortaan voor godsdienstige genoot
schappen verboden:
1. Gebouwen en andere onroerende goe
deren te koopen of te huren. Alleen de indi-
vidueele leden mogen trachten voor eigen
risico huizen, landeryen en andere onroe
rende goederen ten behoeve van den eere-
dienst in eigendom te verkrijgen of te huren.
2. Het is verboden om godsdienstonder
richt te geven in de staatsscholen, op open
bare of byzondere scholen of in eenigerlei
opvoedingsgesticht of inrichting van onder-
wys. Alleen in Seminaries voor priesters,
theologische scholen en cursussen wordt het
geven van godsdienstonderricht toegelaten.
3. Het is verboden ten behoeve van den
eeredienst belasting te heffen van de leden
van het godsdienstig genootschap. Overtre
dingen zullen by de wet worden vervolgd en
gestraft. Het is wel geoorloofd om vrijwil
lige giften binnen of buiten de gebouwen
voor den eeredienst bestemd (kerken, bede
huizen, enz.) onder de geloovigen in te za
melen, maar alleen onder de leden en aan
hangers van het desbetreffende genootschap
dat de inzameling houdt. De ingezamelde
gelden mogen alleen gebruikt worden voor
het onderhoud der priesters, predikanten en
dergeiyke bedienaren van den godsdienst.
Overtreding zal zwaar worden gestraft.
4. Het vormen van fondsen of kapitalen
uit vrijwillig geschonken giften is verboden.
8 17 van genoemd besluit verbiedt aan de
godsdienstige genootschappen
ECHTE FR1ESCHE S
^Jnp/aaJs van acu/one ta -hak.
a. het vormen van ondersteuningskassen
voor de noodlijdende leden van dit genoot
schap, het in gebruik nemen van eigen win
kels en nieuwe belangengemeenschappen.
b. het steun verleenen aan mede-leden
van een of ander godsdienstig genootschap.
c. het gebruiken van gelden voor niet-
religieuze doeleinden.
d. het organiseeren en bijeenroepen van
godsdienstige vergaderingen of bijeenkom
sten voor kinderen, jonge mannen en perso
nen van het andere geslacht; het organisee
ren van ontwikkelings- of ontspannings
avonden, het geven van bijbelsche-, muziek-
of litteratuur-geschiedenis; cursussen in nij
verheidsonderwijs, talenkennis en gods
dienstige wijsbegeerte; het organiseeren van
uitstapjes; het stichten van tehuizen voor
kinderen, bibliotheken, leeszalen en herstel
lingsoorden.
3 van het Decreet ontzegt aan alle gods
dienstige genootschappen, kerken enz. het
recht, om als rechtspersonen op te treden.
EEN GEVANGENIS ZONDER SLEUTELS
In Attica bij Buffalo is men bezig om een
groote gevangenis te bouwen met 2000 cellen
in opdracht van den staat New-York, die
hiervoor een terrein van 350 Hectaren ge
kocht heeft. Deze gevangenis zal bijna 8 mil-
lioen dollar gekost hebben als zij voltooid is.
Wanneer deze eigenlijke cellulaire gevange
nis geen sleutel en geen sleutelgat heeft
dan is dat nog geen motief van vertrouwen
in de toekomstige bewoners, maar een nieuw
soort veiligheidsmaatregel. De deuren der
cellen worden namelijk vanuit de centrale
controlekamer door middel van samenge
perste lucht geopend en gesloten. Terwijl
iedere deur alleen vanuit de centrale, door op
'n electrischen knop te drukken, kan geopend
worden, is er een heel nieuw aanmeldingssy
steem ontstaan, waardoor een zeer juiste
controle over de gevangenen kan worden uit
geoefend. Want op bepaalde uren moeten de
gevangenen zich aanmelden door op een elec-
trische bel te drukken. In de centrale wordt
met absolute zekerheid geregistreerd, welke
celbewoner zich niet gemeld heeft. De veel
vuldig toegepaste bedriegerij door een stroo-
pop in 't bed te leggen kunnen de gevange
nen niet meer toepassen. Wanneer de avond-
contröle verricht is behoeven de wachters
niet meer rond te gaan.
Heel "t terrein van de gevangenis wordt
omgeven met een muur die 30 meter hoog is.
De voorkant echter is afgesloten met een tra
liewerk van dezelfde hoogte, zoodat men van
buiten een vrij zich heeft op het gevangenis
terrein. Er staan vijftien uitkijktorens, die
met machinegeweren en andere moderne
vuurwapens zijn uitgerust.
Om een betere bewaking van de cellulaire
gevangenis des nachts mogelijk te maken
wordt het gebouw met een zee van licht over
goten. De eigenlijke gevangenis bestaat uit
vier rechthoekige gebouwen, waarin op
breede gangen de cellen zijn ondergebracht.
De cellen zijn verschillend naar gelang de
misdadigers die zy moeten herbergen. Om
het uitgestrekte terrein heeft men verschil
lende werkplaatsen waarin de misdadigers
zich kunnen bekwamen in het een of ander
vak, zoodat zy op een regelmatig leven in de
maatschappij worden voorbereid. In de vier
reeds bestaande gevangenissen van den Staat
New-York worden alle 8000 gevangenen gelijk
behandeld, maar in de nieuwe gevangenis
stelt men zich voor iederen gevangene afzon
derlijke behandeling en allerlei religieuze in-
vidueele psychische rapporten tot verbete
ring te brengen. Men hoopt door deze afzon
derlijke behandeling én allerlei rellgieuse In
vloeden en vakkundige vorming en genees
kundige behandeling gunstige resultaten to
verkrijgen.
Een treurig record
Thans heeft de Engelsche stad Leeds een
record geslagen dat eenig is in haar geschie
denis. In de afgeloopen wèek werden n.l. 625
sterfgevallen aangegeven, wat gelijk staat
met 66.6 sterfgevallen op 1000 inwoners! Met
andere woorden van elke 100 personen, die
men gedurende deze acht rampzalige dagen
nog in de straten tan Leeds zag, zijn er 6
a 7 overleden.
Nog nooit heeft de bekoorlyke stad, die
zich zoo heerlijk spiegelt in de wateren der
Aire, een dergelijke catastrophe beleefd.
Dalende geboortecijfers in Frankrijk
Een ernstige waarschuwing
De voorzitter van de Fransche nationale
vereeniging tot controle der geboortecijfers
in Frankrijk heeft een ernstig woord ter
waarschuwing gericht aan het Fransche
volk, om toch te blyven volharden in den
strijd tegen de misdadige geboortebeperking.
Want uit de jongste statistieken blijkt meer
dat het uitmoordingssysteem nog steeds in
Frankrijk bestaat. Het bevolkingscijfer toont
wel eenige toename, maar het geboortecyfer
dat ln de jaren na den oorlog belangrijk
gestegen was is in het afgeloopen jaar
weer van 27.3 tot 18.0 teruggeloopen. Feite-
ïyk is dit cyfer nog veel lager, want hierby
zyn ook gerekend, het aantal geboorten
onder de meer dan 1 millioen landverhui
zers. Wanneer we de landverhuizers mee
rekenen dan is de bevolking in Frankrijk
gedurende de laatste acht jaar met 8CO.OOO
gestegen, terwyi in Duitschland over het
zelfde tydvak de bevolking met 4 millioen
en in Italië met 4.600.000 is toegenomen.
ja?*'1 «lotto riep tonto Joan haar, will de
ïiUif ^fcinsrton en een zyner vrienden van
«dl ateller naar beneden waren gekomen,
•«diep uit noodigen een boottochtje te
T(w' den kant van Richmond uit.
te si»? de Jongelieden heen waren, was Joan
J^rlR om nog aan Iets te denken behalve
**0 joffers pakken, dat morgen zou moe-
®eoeuren.
Weer Utah
rader, wat ben ik lang weg
Vrr0eört rtep ^0*n uit, zich in de armen
ia. Vftr» hoar voHor firtlNflftP fcCÏlt
te
ran haar vader, zonder
ïr, p de omstaanders.
r'aren er heel Veel, want heel Sea-
kieti *Lax uitgeloopen om Joan Williamson
^*<1 gv Hkugkeeren uit Londen, de groote
0 harer vroegere speelgenooten, groot
en gebronsd, juist teruggekeerd van eén reis
naar West-Indië. wachtte haar óp om haar
de hand te drukken en deed haar denken
aan Stoven, vergeten in de opwinding van 't
oogenblik. Joan zag om zich heen en een
vraag lag hahr op de lippen, toen ze hem be
merkte. eenigszins schuw op den achtergrond
teruggedrongen. En ze kon hem niet begroe-
ten, want de visschersvrouwen, die haar van
kindsbeen af hadden gekend en bemind ver
drongen zich rond haar om haar te omhel
zen en de hand te drukken.
„Het is heeriyk, weer thuis te zyn!" sprak
Joqn, toen rij liet niet bloemen bedekte huis
van haarvader bereikt had. „Maar wat is
het toch klein!"
Juffrouw Bence kwam haastig toegesneld,
een schoon schort om haar omvang
rijk middel knoopend tor eere van Joan's
terugkeer.
„Het is niet kleiner dan toen ge vertrok
ken rilt!" sprak ze óp eenigszins byterigen
toon." w
„O! natuuriyk niet!" riep Joan, de armen
om den hals van het'goede moedertje slaand,
„maar ik heb in zulke groote hulzen gewoond
en gewerkt dat het zoo hjkt. En zie eens
vader, ik ben grooter geworden, nrijn hóófd
reikt by na tot aan de zoldering van myn
kamertje."
„Kom maar gauw naar beneden en eet
Vrat na die vermoeiende reis!" riep David
van beneden.
„O, de zeelucht doet me al weer goed va
der," riep Joan weer, die heb ik in Londen
gemist vader! En ais de zon ondergaat, moet
ik in Vader'i boot. Nietwaar vader, we gaan
samen de netton nazien t"
„In die japon?"
Joan bezag haar deftig reiskostuum eens,
dat in Londen correct scheen, maar hier
heelemaal uit den toon viel, de visscherswo.
ning.
„O, dat zal niet lang duren voordat ik
myn oude japon weer aan heb!" riep ze,
„als ze ten minste nog lang genoeg is vader,
tje, is het waar dat ik nog slechts enkele
maanden weg geweest ben? Het ïykt me
Jaren toe!"
Te oordeelen naar het gelaat van David,
zou men ook gezegd hebben, dat het jaren
geleden was. Het blijde licht was er van ver
dwenen en. Joan, terwyi ze hem aanstaarde
bemerkte op eens, dat haar vader in dien
korten tijd hard verouderd was.
Een plotselinge neerslachtigheid maakte
rich van Joan meester. Ze vroeg zich af, of
haar vader des nachts nog dikwyls smokkel-
tcchten hield en of hij geen gevaar liep ont
dekt te worden, vandaag of morgen.
En het was zoowel voor den vader als voor
de dochter een opluchting toen zy na ge
geten te hebben, het huis verlieten en zich
naar het strand begaven.
Hier werden zU opnieuw het middelpunt
der belangstellende inwoners van Seacombe,
benieuwd Joan haar avonturen in de won-
derstad te hooren vertellen.
Ze bleef met.de vrouwen praten en stoeien
met de kinderen, totdat haar vader rijn boot
van het strand had getrokken, om dan, door
haar vader geholpen, over het natte zand
in.de boot te springen, nog even luchtig en
snel als voorheen.
Ze wist niet of ze gelukkig of bedroefd
moest zyn, toen haar vader jongen Stoven
wenkte om ook een handje te helpen roeien.
Zoo voeren ze de baai op, juist terwyi de
zon ter kimme daalde, gelijk Joan steeds
zoo gaarne deed toen ze nog Jong was.
Het jonge meisje staarde een wyie zwij
gend naar de beide roeiers in de boot vóór
haar: hun tegenwoordigheid en de nabijheid
van de open zee en de steile klippen maak
ten haar gelukkig genoeg.
Terwyi ze daar zoo zat, vergeleek ze de
mannen in de boot by de mannen welke zy
kende ln Londen de heeren by de firma
Brown White, bUvoorbeeld, met hun keu
rige kleeding en deftige manieren. En ze
schudde het hoofd van den forschen bouw
en de fiere manneiykheid van haar vader
neen, zelfs niet van Steven.
En Joan moest in zichzelf glimlachen als
ze dacht aan dezen kunstschilder met rijn
talloozebijnamen. En vaag kwam het haar
voor den geest, dat, hoewel ze uitstekend
al zyn bynamen kende, ze toch zUn eigen
lijken naam niet zou kunnen herinneren, ook
al had ze dien ooit vernomen.
Hy zou er uitzien als de jonge zoem van
Vader Neptunus, hier, op de schulmencfe
golven. Ze was nieuwsgierig of hy even
goed kan roeien en zwemmen als Steven
Harding en moest toen opeens lachen om
haar vreemde gedachten. Had ze ooit iets
ontdekt wat de „Verloren Zoon" niet kon,
behalve een geldstuk in zyn vestjeszak be
waren?
Dan dwaalden haar gedachten af naar
haar mede-studenten in de kunst. Hoe zou
Horace Elkington er byvoorbeeld uitzien
naast Steven Harding? En opnieuw schud
de zy het hoofd, als ze dacht aan zijn
bleeke wangen, al mocht ze gaarne rijn
vrooiy-k, opgeruimd humeur. Misschien wa.s
het niot eeriyk hem te vergelijken met
deze sterke mannen. Want Horace Elking
ton kon eer doorgaan voor een jongen,
terwyl Steven en Joan wierp tersluiks
een blik op den jongen visscher, terwijl deze
zyn best deed geiyk op te roeien met haar
vader in haar afwezigheid sterk ge
groeid was! Waar had hy dien zelf-bewus-
ten, vastberaden blik opgedaan? Hy geleek
wat z'n gestalte betreft, meer op den Ver
loren Zoon.
Joan zag op, en voelde Steven's oogen
op rich gevestigd met een uitdrukking, wel
ke haar het bloed naar de wangen joeg.
„Arme jongen!" mompelde ze inwendig.
met een plotseling opkomend' moederlijk ge-
voel van medeiyden.
Opnieuw scheen Steven Harding, ondanks
I al zijn pas ontloken zelf-bewustzijn, jonger
j dan zy zelf.
In de dagen die volgden vergat Joan al
haar vrienden in de stad, en leefde slechts
voor het oogenblik. Alle inwoners van Sea
combe en Jasmine Cove schenen haar een
of ander genoegen te hebben bereid; en de
dagen waren niet lang genoeg voor Joan
Ze stond op met de zon. en soms nog vroe
ger; ze ging met haar vader mee om hem
te helpen, zyn vangst binnen te halen, ze
plaste met haar bloote voeten in het water,
zooals vroeger, en bewees haar toenemende
kracht, door ln één adem om den Duivels-
hoek heen te zwemmen. In één woord, ze
werd opnieuw de oude Joan van Jasmine
Cove. Het stadslevenjje sleet even hard als
de bleeke Londensche kleur van haar wangen.
Het leven, dat ze met hare tante had ge
leid, was als een droom voor haar, thans,
en met twee uitzonderingen, waren allen, die
zy had leeren kennen, als visioenen voor
haar, onwerkelijkheid, wanneer ze weer in
haar gedachten zich met hen bezighield. De
beide menschen echter, die nog werkelijk
leefden voor haar waren hare tante Joan,
die een groote plaats in was gaan nemen in
haar hart, de plaats harer overleden moeder
door haar groote toegenegenheid, en de
„Verloren Zoon," die op het jonge meisje een
te diepen indruk had weten te maken, om
hem gemakkelijk te kunnen vergeten. Telkens
dat ze hem ontmoet had, was ze verblind ge
worden door zijn losse, hoofsche gedrag te
genover haar, en door de manier waarop
hij zich steeds met haar bemoeid had, alsof
anderen niet meetelden, wanneer zij tegen
woordig was. Ofschoon hij geen woord ge
sproken had. dat anders kon worden opgevat
dan als uiting van vriendschap, waren er
toch van die kleine dingen geweest waardoor
zij toch altyd opnieuw aan hem herinnerd
werd. Handdrukken, een seconde te lang om
men dié haar geschonken waren oogen-
blikken, dat zij zichzelf had betrapt, waarop
zy zat te denken aan hem, en waarop zy dan
toch telkens opnieuw weer aan hem denken
moest.
(Wordt vervolgd)
