Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | 25 juni 1929 | pagina 5

Buitenlandsch Nieuws

Het Wereld-Congres van
Vrouwen te Berlijn

FEUILLETON

HET FABRIEKSGEHEIM

RADIO-OMROEP

TWEEDE BLAD

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

DINSDAG 25 JUNI 1929

BLADZIJDE 1

De vrouwen in de politiek

De Rijksdag begonnen

De Veendammer-
Hypotheekbank-affaire

DE BETREKKINGEN VAN ENGELAND
MET RUSLAND,

DE FRANSCHE GEZANT IN DE V. S.

CONFEREERT BIST MELLON.

GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN

FINANCIËN

j*

De politieke vrouwen-beweging is al vrij
oud. Ze reikt wel bijna 100 jaar terug, toen
romantiek en liberalisme elkaar wederkeerig
bevruchtten en de gedachte van de emanci
patie der vrouw zich algemeen verspreidde.
Sedert het begin der vorige eeuw doken er
ook uitstekende vrouwelijke schrijvers, dich
ters, ja zelfs philosophen op. Haar een eigen
lijke internationale vrouwen-beweging, die
voor staat- en wereld-burgerlijke rechten
werkt, bestaat pas sedert een kwart eeuw.
Het begon in 1904 met de schepping van den
wereld-bond voor vrouwen-kiesrecht, welke
toen in Berlijn bijeenkwam en nu zijn jubi
leums-bijeenkomst weer in de Rijks-hoofd
stad heeft gehouden.

De doeleinden, waarnaar werd gestreefd,
hebben zich in den loop der tijden ver
schoven. De strijd om het vrouwen-kiesrecht
heeft in veel landen succes gehad, al zijn
ook de voorwaarden actief en passief
kiesrecht, vereischte leeftijd, enz. niet
overal gelijk. In Frankrijk en in Zwitserland
is de aanspraak der vrouwen op gelijk kies
recht nog niet vervuld; ook in sommige lan
den bestaan er nog discriminaties, en wordt
er nog gevochten, om die uit den weg te
ruimen. Maar het wereld-verbond met zijn
aangesloten verbonden in 42 landen heeft
nog doeleinden genoeg op andere gespeciali-
zeerde gebieden; zoo bijv. het recht der
vrouw, haar nationaliteit te behouden, ook
als ze met een buitenlander is getrouwd;
verder ethische en sociale vraagstukken, zoo
als het recht voor de ongehuwde moeder en
haar kind; de bestrijding van zedelijke en
hygiënische gebreken; opvoedkundige opga
ven; bevordering van vredes- en Volkenbond-
arbeid. Hierbij zijn twee verschillende stroo
mingen te onderscheiden: de eene streeft
naar bijzondere wettelijke voorzorg-bepalin
gen voor de arbeidende vrouw; de andere
wil totale gelijkheid der arbeids-voorwaarden
voor beide geslachten.

De rede van Dr. Stresemann.

BERLIJN, 24 Juni (V.D.) Hedenmorgen te
10 uur begon ö'e Rijksdag met de behan
deling van de begrooting van buitenland-
sche zaken. De discussies werden geopend
met een rede van graaf Westarp. Door de
communisten is een motie van wantrouwen
tegen dr. Stresemann ingediend. Dr. Strese
mann was hedenmorgen bij de opening der
zitting reed's in den Rijksdag aanwezig en
zal waarschijnlijk hedenmiddag het woord
voeren.

Dr. Stresemann

Dr. Stresemann heeft gistermorgen het
woord gevoerd. Aan zijn rede ontleenen wij
het volgende:

Bij de opening der onderhandelingen in
Parijs, aldus dr. Stresemann, was a'e strijd
tusschen regeering en oppositie niet met ge
lijke wapenen gestreden. De oppositie is in
een veel gunstiger positie dan de regeering.
Want de regeering kan nooit bij de onder
handelingen van te voren reeds haar stand
punt bloot geven. Vóór er definitieve be
slissingen genomen zullen worden, zal de
Rijksdag echter nog geraadpleegd worden.

In een lange reeks van artikelen heeft Hu-
genberg in 1926 van een uittering van
Duitschland door het Dawesplan gesproken.
Nu vindt Hugenberg dat wij de Parijsche
onderhandelingen hadden moeten weigeren.
Hadden wij dit gedaan, dan zou de oppositie
ons het verwijt hebben kunnen maken dat
we alleen door een financieele manoeuvre de
onhoudbaarheid van het plan Dawes willen
aantoonen.

Hugenberg en de door hem geleide Duitsch-
Nat. zeggen niets over de verschrikkelijke
crisis, die tot ondergang van den geheelen
industrieelen middenstand moet leiden. De
groote concerns zullen de crisis wel door
staan maar de middenstand zal door ge
brek aan crediet het niet kunnen volhou
den. Als het plan-Young niet aangenomen

In de laatste jaren is vooral de commissie
voor vrede en Volkenbond van den vrouwen
wereldbond actief opgetreden, om de poli
tieke macht der vrouw dienstbaar te maken
voor ontwapening, scheidsgerecht, politieken
en economischen vrede. Om het succes van
dit streven te verzekeren, moeten alle vrou
wen deelnemen aan den politieken en staats
burgerlijken arbeid; er moet meer kennis
worden verspreid omtrent de problemen der
politiek en wereld-economie; de partij-poli
tieke verdeeldheid moet zooveel mogelijk
worden tegengegaan. In Duitschland, waar
nu sedert tien jaar de vrouw onbeperkt het
gelijke kiesrecht heeft als de man het ac
tieve zoowel als het passieve is men al
gewend aan de gedachtengangen, die den
grondslag vormen voor den politieken arbeid
der vrouw en daardoor is het hier niets bij
zonders meer, dat vrouwelijke afgevaardig
den deelnemen aan allen parlementairen ar
beid, dat vrouwen werkzaam zijn als hooge
ambtenaren, als professoren, rechters, enz.
Haar er zijn nog heel wat landen, daaronder
ook zulke, die de vrouw de belangrijkste
staatsburgerlijke rechten hebben toegestaan,
waar de eisch van praktische gelijkstelling
nog niet is vervuld.

Verder zijn er in Zuid-Amerika, in het
Oosten, enz. nog een menigte landen, waar
het vrouwen-kiesrecht niet bestaat. Ten
slotte moeten er ook bij de volkeren, die in
dit opzicht vooraanstaan, nog een heeleboel
juridische beperkingen verdwijnen; bijv. de
mindere vrijheid der vrouw bij het beheer
van haar eigen vermogen, zoo ook in zaken,
en zelfs in kwesties van de opvoeding der
kinderen.

Het spreekt daarom van zelf, dat de inter
nationale vrouwen-wereld verder strijdt, tot
ze in elk opzicht gelijk recht heeft bereikt
en dat ze haar georganiseerde gemeenschap
in dienst stelt van alle humanitaire en sociale
doeleinden.

wordt, blijft het niet verzachte Dawesplan
nog bestaan.

Afg. Quantz (D. N.) roept: „Dat is niet
waar, het blijft niet!" en verlaat de zaal.

Dr. Stresemann zette daarop zijn rede
voort.

Natuurlijk is er geen lid der regeering, die
in het plan-Young iets ideaals ziet en waar
borg geven wil voor zijn uitvoerbaarheid.
Maar het is niet tegen te spreken, dat het
ten opzichte van het plan-Dawes verlichting
geeft. Voor de aanneming van het plan-
Young kan de vraag, of de huidige schat
kistmoeilijkheden voor het Duitsche rijk
daarmee van de baan zouden zijn, niet den
doorslag geven.

„Over de kwestie van ontruiming heb ik
in Madrid niets naders vernomen," vervolg
de dr. S. „Van Duitsch-nat. zijde wordt ge
zegd, dat door het plan-Young Duitschland
een Engelsche of Fransche kolonie wordt.
Maar inderdaad loopt geheel Europa gevaar
een kolonie te worden.

Dr. Stresemann protesteert daarop tegen
de leugen van de schuld aan den oorlog
en sluit met de woorden: „Laten wij den
strijd om de bevrijding van ons volk met
moreele middelen voeren!"

BERLIJN, 25 Juni (V.D.) Tijdens de twee
de behandeling der begrootingsdebatten voor
buitenlandsche zaken nam minister Strese
mann nogmaals het woord, om er op te
wijzen, dat Duitschland vasthoudt aan zijn
aanspraken op de bronnen van grondstof
fen in koloniale gebieden onder eigen be
heer. Voor de protestactie tegen het plan
van Engeland met betrekking tot Oost-Afri-
ka, dat niet met het mandaatskarakter ver-
eenighaar is, hoopt hij op den steun van alle
staten, die aan het mandaatsysteem willen
vasthouden. (Levendige bijvalsbetuigingen).

Na enkele bezwaren tegen de hooge repre
sentatiekosten te hebben weerlegd, verklaar
de hij aangaande de Saarkwestie, dat geen
enkele Franschman twijfelen kan aan den
uitslag van een volksstemming in het Saar-
gebied, daar de bevolking Duitsch spreekt
en Duitsch blijft!

SLOT DER BEGROOTINGSDEBATTEN

BERLIJN, 24 Juni (V.D.) Hedenavond
zijn de begrootingsdebatten geëindigd. De
begrooting van het departement van buiten
landsche zaken werd goedgekeurd evenals
de begrootingen van oorlog en der bezette
gebieden in de termen der commissie. Afge
wezen werden Duitsch-nationale voorstellen
voor officieele herroeping van de oorlogs-
schuldleugen. De stemming over de motie
van wantrouwen tegen den minister van bui
tenlandsche zaken is verdaagd tot het slot
van de derde lezing der begrooting.

STRESEMANN'S REDE IN DE PARIJSCHE
PERS.

PARIJS, 24 Juni (V.D.) De Parijsche pers,
welke met zekere spanning de begrootings-
rede van Stresemann tegemoet heeft gezien,
stipt uit zijn betoog voornamelijk de volgen
de punten aan:

Het geenszins definitieve karakter van
het plan-Young en zijn voordeelen ten op
zichte van het Dawes-plan;

2. De weigering van Duitschland om de
ontruiming van het Rijnland te koppelen aan
de instelling van een permanente controle
commissie;

3. De toestemming der Duitsche regeering
voor de demonstraties van 28 Juni.

Inzake de door Stresemann uitgesproken
afwijzing van de controle-commissie voor
het ontruimde Rijnland schrijft La Presse:
„Op deze klip zullen de komende onder
handelingen stooten, al is een stranden nau
welijks te verwachten. Toch blijft het een
groote hinderpaal. De beweringen van den
minister van buitenlandsche zaken betreffen
de de oorlogsschuldkwestie dwingen tot na
denken.

DE DUITSCHE SPOORWEGARBEIDERS
EN DE SCHADEVERGOEDING.

KEULEN, 24 Juni (V.D.) Gisteren werd te
Keulen een vergadering gehouden van de
leiders der Duitsche vakvereenigingen van
arbeiders en beambten bij de Rijksspoorwe
gen in West-Duitschland, ter bespreking van
de houding der spoorwegarbeiders tegenover
het resultaat der Parijsche conferentie van
deskundigen, voer zoover dit resultaat de
Duitsche spoorwegen treft. De volgende reso
lutie werd aangenomen: Tegenover de ver
beteringen in de verhoudingen bij de spoor
wegen staan in de overeenkomst eenige be
palingen, die de strekking hebben alles bij
het oude te laten. De Duitsche spoorwegen
zijn nog steeds voor het opbrengen van een
deel der Duitsche oorlogslasten verantwoor
delijk en ondergeschikt gemaakt, zij het dan
ook niet meer onder directe buitenlandsche
controle. Den Rtiksspoorwegen wordt den
weg, om weder een zuiver Duitsche onder
neming te worden, versperd. De gelijkstel
ling van het personeel bij de Rtiksspoor
wegen de andere arbeiders en ambtenaren
in rijksdienst wordt dientengevolge ten zeer
ste bemoeilijkt, zoo niet in de toekomst on
mogelijk gemaakt. De financieele belasting
der Rijksspoorwegen, in casu de verkeers
belasting, is buitengewoon hoog en moet op
.den duur onmogelijk geacht worden. Scherp
protesteert het spoorwegpersoneel ertegen,
dat het, evenmin als te Parijs ook thans in
de totstandkoming van den nieuwen vorm
van het spoorwegverkeer geen aandeel zal
hebben. Wij eischen zoo eindigt de reso
lutie deelname van vertegenwoordigers
van het spoorwegpersoneel aan de werk
zaamheden van de Rijksspoorwegcommissie-
Keulen, die belast is met de voorbereiding
van de nieuwe wet op de Rijksspoorwegen.
Wij eischen voorts een voldoende vertegen
woordiging van het spoorwegpersoneel en
van het Ministerie voor het Verkeerswezen
in den Raad van Beheer der Duitsche
Rijksspoorwegen.

DUITSCHE ROEIERS BELET OM IN
POLEN TE STARTEN.

BROMBERG, 24 Juni (V.D.) De Duitsche
roeivereeniging Po-en-Pommerel'en zou giste
ren, evenals elk jaar, roeiwedstrijden hou
den in de Brahnauer houthaven bij Brom
berg, waaraan ook evenals de andere jaren
het geval is vereenigingen uit Duitschland
zouden deelnemen, namelijk de Breslauer
roeivereeniging en de i oeivereenigingen Prus
sia en Germania uit Koningsbergen, die te
zamen met 21 booten aan de wedstrijden
zouden deelnemen. Vier dagen voor den wed
strijd werd door het Poolsche ministerie van
buitenlandsche zaken plotseling besloten den
Duitschen gasten geen toegang tot Polen en
dus geen startvergunning te verleenen. De
Poolsche consul-generaal te Breslau en Ko
ningsbergen kregen opdracht den leden der
Duitsche roeiploegen geen pasvisa te Ver
strekken. Pogingen, door een vertegenwoor
diger der roeivereeniging Pesen-Pomerellen
om van het Poolsche departement van bui
tenlandsche zaken nog toestemming voor de
Duitsche roeiers te verkrijgen mislukten en
de racebobten ,die reeds naar Bromberg wa
ren verzonden, moesten teruggestuurd wor
den. In Duitsche sportkringen ziet men in
dit gebeuren een poging om de in Polen ge
vestigde Duitsche roeiers, die tot nog toe
vereenigd zijn gebleven in de Duitsche ver-
eeniging Fosen-Pommerellen, te dwingen zich
bij de Poolsche roeivereenigingen en den
Poolschen roeibond aan te sluiten.

HET DUITSCHE BANKIERSBEDRIJF EN
DE HERSTELDESKUNDIGEN

BERLIJN, 24 Juni (V.D.) Heden werd
een bijeenkomst gehouden van het bestuur
van het „Duitsche Bank- en Bankiersbedrijf"
ter bespreking van een rapport over de voor
stellen der deskundigencommissie van Parijs,
van de hand van Dr. Karl Melchior. Bij deze
besprekingen werd de nadruk gelegd op de
omstandigheid, dat de deskundigen hun taak
niet alleen als een economische, doch boven
dien in zekeren zin als een politieke hebben
beschouwd.

DE BONDSKANSELIER ALS MACHINIST
OP DEN SEMMERING-SPOORWEG

WEENEN, 24 Juni (V.D.) Ter gelegen
heid van het 75-jarig bestaan van den Sem-
mering-spoorweg hebben gisteren op den
Semmering feestelijkheden plaats gehad,
waarheen de bondspresident Miklas, de
bondskanselier Streruwitz en de minister van
handel Dr. Schuerff zich per specialen trein
hadden begeven. In Gloggwitz hield de trein
voor het eerst stil om aan de verschillende
publieke corporaties gelegenheid te geven
den bondspresident te begroeten. Toen de
trein stilhield, besteeg de bondskanselier dg
locomotief, stak zich in een blauwen werk
kiel en nam het werk van den machinist
over. Terwijl op de volgende stations de ove
rige passagiers den trein verlieten om de
begroetingsredevoeringen aan te hooren, sloeg
Streruwitz van de machine af de plechtig
heden gade. Alleen in Muerzzuschlag kwam
hij, na zijn kiel te hebben uitgetrokken, in
het stationsgebouw om de aldaar onderge
brachte historische spoorwegtentoonstelling
te bezichtigen. Daarna nam hij zijn plaats op
de locomotief weer in en bracht hij den
trein veilig in Semmering. Naar hij verklaar
de, is het op de machine veel mooier, dan

in den spoorwagon. Overigens is het niets
nieuws voor hem, daar hij al sinds 3 jaren dit
werk doet.

De onderhandelingen ingeleid.

De diplomatieke medewerker van de Ob
server meldt dat er reeds via de Duitsche
ambassade en het Noorsche gezantschap on
derhandelingen zijn geopend met Moskou tot
hervatting van de betrekkingen tusschen
Engeland en Rusland. Het blad' verneemt
dat de volgende procedure zal worden ge
volgd: Eerst de benoeming van een Britsch
zaakgelastigde ad interim te Moskou en van
een Russisch afgezant te Londen; daarna
een conferentie voor de regeling van het
handelsverkeer; vervolgens een conferentie
over het geschil over de propaganda en de
schulden; en tenslotte volledige terugkeer
tot den normalen toestand door de benoe
ming van gezanten te Londen en te Mos
kou.

DE AARDBEVING IN NIEUW-ZEELAND.

Tengevolge van het wederoptreden van
aardbevingen Zaterdag besloten d'e autori
teiten om de bevolking, die nog te Murchi-
son was achtergebleven, naar Nelson over
te brengen, hetgeen met goed gevolg ge
schiedde. Vrijv/el alle kolonisten in de afge
legen dalen in het aardbevingsgebied in het
Zuidelijk deel van het eiland zijn thans in
veiligheid gebracht. Enkele uitgewekenen
hebben sedert Maandag drie dagen achter
een zonder te slapen gereisd om aan de
aardbeving te ontkomen.

NEW-YORK, 24 Juni (V.D.) De Fransche
gezant in Washington, Claud'el, heeft heden
een vrij langdurig onderhoud gehad met den
minister van Financiën Mellon, aangaande
den terugbetalingstermijn der Fransche
schuld van 400 millioen dollar aan Amerika.
Naar alle waarschijnlijkheid zal het Ameri-
kaansche departement van financiën wel
genoegen nemen met de voorloopige rente
betaling, onder voorwaard'e dat Frankrijk de
Berenger-cvereenkomst ratificeert.

DE PERSCAMPAGNE DER SOVJETS
IN AMERIKA

De Bolsjewiki hebben er buitengewoon
veel belang bij dat ze door Amerika erkend
zullen worden. Want ze hopen, dat na de
erkenning van den Sovjet-Staat, de geld
magnaten uit Amerika wel een groot crediet
zullen geven: want Rusland heeft groote be
hoefte aan buitenlandsch kapitaal. Daarom
probeeren ze alles om door de Vereenigde
Staten erkend te worden. Geen enkel middel
laten ze onbeproefd, onverschillig of liet
eerlijk is of niet.

Zoo hebben ze onlangs in de bladen van
Noord-Amerika het bericht weten geplaatst
te krijgen, dat er, binnenkort een verzoening
tot stand zou komen tusschen de Sovjets
en het Vaticaan. Men wist te vermelden, dat
reeds in de naaste toekomst diplomatieke
betrekkingen tusschen het Vaticaan en het
Bolsjewistische Rusland zouden gevestigd
worden: het verdrag dat tusschen beide
mogendheden gesloten zou worden, zou zeker
zoo gewichtig zijn als het verdrag van Late-
ranen. Het Vaticaan zou de verzekering krij
gen, dat het op het gebied der vereenigde
Sovjet Republieken volledige vrijheid van
handelen gewaarborgd werd. Lunatscharsky,
de bekende volkscommissaris voor opvoeding
en onderwijs, zou diplomatiek vertegenwoor
diger der Sovjets worden bij het Vaticaan.

De katholieke kerk zou zich alleen ver
plichten om zich niet te bemoeien met de
binnen- of buitenlandsche aangelegenheden
van Rusland. In de bladen werd nog ge
sproken over de groote waarschijnlijkheid
dat de Russische Schismatieke kerk weer
met Rome hereenigd zou worden.

Er werd met nadruk op gewezen, dat men
aan zoo iets tijdens het keizerrijk, onder
de regeering van den Czaar zelfs, nog niet
zou hebben durven denken, en dat men het
aan de liberale Sovjetregeering te danken
had, wanneer zoo iets tot stand zou komen.
De katholieke kerk zou van de Sovjets wel
geen enkele financieele hulp ontvangen,
maar wel de garantie dat haar volledige vrij
heid van beweging zou worden gegeven.

Den katholieken eeredienst en het missie
werk zou geen enkele beperkende bepaling
opgelegd worden en de katholieken zouden
niet behoeven te vreezen, dat hun kerken
en kapellen in beslag genomen zouden wor
den.

Verder werd reeds beweerd, dat Kursky,
de Sovjet-gezant te Rome reeds besprekin
gen had gevoerd met Kardinaal Gasparri en
dat beide diplomaten reeds overeenstemming
hadden bereikt.

Voor de Amerikaansche sensatiebladen, die
deze dwaasheden in hunne kolommen heb
ben opgenomen, moet het wel een wreede
ontgoocheling zijn officieel te moeten ver
nemen, dat al deze berichten omtrent een
verzoening tusschen de Sovjets en het Vati
caan van a tot z verzonnen zijn.

UIT HET LAND DER MILLIONNAIRS

Wanneer we zien welk een ruim inkomen
de Amerikanen en Engelschen genieten dan
mogen we gerust beweren dat wij arm zijn.

Volgens de nieuwste statistieken heeft
iedere belastingbetaler een gemiddeld in
komen van 5300 dollar. Slechts 119.000 men
schen verdienen minder dan 1000 dollar.
49.000 personen hebben een inkomen van
3000—4000 dollar; 121.000 personen krijgen
reeds 60007000 doller uitbetaald; 63000
menschen ontvangen 1500025000 dollar. Er
zijn 370 menschen die een benijdenswaardig

inkomen hebben van 750.0005.000.000 dollar.

Ook de Engelschen zijn nog niet te be
klagen: 4603 bewoners van het eilanden
rijk verdienen ieder per jaar 120.000 tot 200.000
gulden. Wanneer men deze cijfers in even
redige overeenstemming zou brengen met
de bevolking van Amerika, dan zouden er in
Amerika 12.000 menschen hetzelfde inkomen
moeten hebben als deze Engelschen en toch
er maar 10.000 Amerikanen die zulk een
duitje verdienen. De Amerikanen vinden dat
ook erg vervelend

Maar in de klasse der inkomens van
100.000 tot 150.C0O dollar overtreffen zij
weer de Engelschen.

Op een millioen inwoners heeft Amerika
61 en Engeland 47 menschen met een ver
mogen van 1 tot 2 millioen dollar.

Het totale inkomen in Amerika bedroeg in
het jaar 1928 79.4 milliard en in Groot-
Brittannië 17.7 milliard dollars.

DE MENSCH MOET 100 JAAR OUD
WORDEN

Een bekend physioloog is van meening, dat
de mensch minstens een eeuw oud moet
worden. Hij beweert, dat bij alle zoogdieren
de normale levensduur minstens 5 maal zoo
groot is als de geheele ontwikkelings- en
groeiperiode. De groei van den mensch is
vóór zijn 20 jaar nog niet geëindigd, dus zou
de mensch ook zeker voor zijn 100e jaar niet
moeten sterven. Wij menschen echter, die
veel verstandiger waren als de zoogdieren,
deden alles wat maar mogelijk was, om zoo
vroeg mogelijk te sterven

Honden en katten zijn in twee jaar uitge
groeid, het paard is het in 5 jaar, de kameel
in 8 en de olifant in 40 jaar. De gemiddelde
levensduur van deze dieren bedraagt derhalve
ook 10—25, 40 en 200 jaar. Er zijn echter
ook menschen, die verstandiger leven dan de
anderen en deze bereiken dan ook werkelijk
den normalen ouderdom.

Zoo is de oude Griek Democritus 109 jaar
oud geworden. De Engelschman Mittelteldo
stierf in 1791 in den ouderdom van 112 jaar
en de Noor Dahnenberg was op 111-jarigen
leeftijd nog soldaat bij de Engelsche Marine.

Daar re dienst hem toch wel wat zwaar
viel op dien leeftijd, verzocht hij om ont
slag en trouwde daarna. Op zijn 130e jaar
werd hij weduwnaar; nu wilde hij voor de
tweede maal in het huwelijk treden, maar de
uitverkorene zijns harten wilde niets van
hem weten, en wierp hem het huis uit, zoo
dat hij zijn plan opgaf.

Ziin landsman Joseph Surrington was ge
lukkiger want toen hij 160 jaar was, leefde
zijn vrouw ook nog. Toen hij zijn einde voel
de naderen, liet hij zijn vrouw en kinderen
rondom zijn bed komen. Van deze kinderen
was de jongste 9 jaar en de oudste 103. De
stervende sprak nog met zijn familie over
zijn laatste wenschen en stierf kalm temid
den der zijnen.

Op zekeren dag kwam Kardinaal Armag
nac voorbij een huis en zag een oude man
op een bank voor de deur zitten, het oudje
weende bittere tranen.

Op de vraag van den Kardinaal, wat er
toch aan scheelde, vertelde de grijsaard, dat
hij van zijn vader slaag gekregen had omdat
hij zich onbehoorlijk gedragen had tegen
over zijn grootvader!

De kleinzoon, die zulke „bittere" tranen
stortte was 82 jaar oud, de vader, die hem
geslagen had 103 en de grootvader 123 jaar.

Verder wordt er nog verteld van een
Engelschman Thomas Parre, die op zekeren
dag door den Graaf van Surrey aan Koning
Karei I voorgesteld werd.

Thomas Parre was toen 152 jaar oud. Toen
de koning hem vroeg, hoe hij het toch aan
gelegd had om veel ouder te worden dan
alle andere menschen gaf Parre ten ant
woord; „Omdat ik veel minder gegeten heb
dan al die anderen."

De koning wilde hem een bewijs van zijn
gunst geven en noodigde hem op een diner.
*s Nachts daarna stierf de oude man aan
indigestie.

Aan zoo'n overvloedig diner was hij niet
gewoon geweest. Op bevel van den koning
werd hij in de Westminster abdy bijgezet.
Maar men kan er zeker van zijn, dat Tho-
was Parre gaarne van de eer om aan het
koninklijk feestmaal deel te nemen, afgezien
had, als hij daarvoor nog 10 jaar langer had
kunnen leven.

Waarin de fabrieksmeisjes hun
geluk zoeken! Zjj willen trouwen.

Whinting Williams heeft onlangs een zeer
uitgebreide enquête gehouden onder de man
nelijke en vrouwelijke fabrieksarbeiders in
de verschillende takken van industrie in de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika. Dit
onderzoek heeft tevens nog enkele belang
wekkende gegevens opgeleverd voor de psy
chologie van de Amerikaansche fabrieks
meisjes.

Als een jong Amerikaansch meisje de fa-
briekspoort achter haar dicht hoort slaan,
denkt ze bij zich zelf; hoe kom ik er weer
uit? Ik hoop, zoodra ik ga trouwen. Zü doet
al het mogelijke om in aanraking te komen
met jeugdige arbeiders. Voor alles let zij er
op dat deze mannelijke arbeiders een even
hooge en desnoods nog een betere sociale
positie bekleeden dan zij zelf. Zij wil dan ook
liever in een aanzienlijk bedrijf een betrek
king hebben dan veel geld verdienen. Het
geld dat ze verdient wordt heelemaal besteed
voor toiletten. Het is dus slechts een middel
om actie te voeren.

Dientengevolge wisselt bij de Amerikaan
sche werkgevers het vrouwelijk personeel
sterk, dat zoodra zich een goede gelegenheid
voordoet in het huwelijk wil treden. Zoodra
een fabrieksmeisje of kantoorjuffrouw be
merkt dat de heeren waarmede zij in aan
raking komt, haar niet bevallen, zoekt zü
onmiddellük een anderen werkkring.... Wat
moet er toch van het volgend geslacht te
recht komen?

VAN SLOOTCN -HARLINCEN

Uit het Amerikaansch
door

JOS. P. H. HAMERS

4

„Waarom verzocht je me, om bü dit ven
ster te komen?" vroeg Perry, die ook tot een
ander onderwerp wenschte over te gaan.

„Ik wilde je even laten zien, al hetgeen
je van pla nbent binnenkort in handen
van anderen te spelen."

De verstoorde uitdrukking in het gelaat
van Dougal had plaats gemaakt voor een
uitdrukking van driefheid.

„Kük eens naar de fabriek, die daar staat.
Je vader heeft haar gebouwd en hü heeft
me menigmaal gezegd: ik hoop, dat ze alMjd

in m'n familie zal blijven. Wie wonen in die
aardige huisjes daar boven op den heuvel?
Zijn het geen werklieden van Fenton's ge
kruide toespüsfabrieken? Ik ken ze allen bü
hun naam. Ze zün onze vrienden. Ze zün
aan de fabriek gehecht. Denk je soms, dat
ze gaarne met onze fabriek naar de Astor
over zullen gaan? Ik weet wel, dat, wat ik
hier nu zeg, niet zeer zakelijk klinkt, maar
een beetje sentimenteel zelfs, maar ik kan
er niets aan doen, Perry; ik kan er niets aan
doen. Rising-City is door je vader gebouwd
en hü was er zeer mee ingenomen. Klaar je
goede vader was een man van breede in
zichten en toen de Astor, onze concurrent,
haar fabriek aan de tegenovergestelde züde
van den heuvel liet bouwen, zei hij alleen,
dat daardoor meer industrie in de opkomen
de plaats kwam, waardoor de welvaart
slechts vermeerderd kon worden. Ja, dat was
alles, wat hij zei."

„Sindsdien heeft de Astor ons oneerlijke
concurrentie aangedaan", zei Perry, en de
toon zijner stem klonk bitter: „nu koopen
ze ons uit. Wanneer we er slechts in ge
slaagd waren dat contract met leverton en
Fairplay te sluiten."

„Wanneer we het niet wilden, dan zouden

ze ons niet kunnen uitkoopen!" Toen hü dit
zeide legde Dougal beide handen op Perry's
schouders. Daarna vervolgde hij:

„Zou je het nog niet eens een jaar pro
beeren, Perry? We kunnen het nog best
eenige jaren volhouden, en naar mün mee
ning, met succes. Laat je toch niet door die
menschen van de Astor zand in de oogen
strooien. Ze kennen daar de waarde van
de Fenton-fabrieken. Over een paar jaar,
zullen ze ons om onze onnoozelheid uit
lachen."

„Ze zullen in elk geval lachen", zei Per
ry op lusteloozen toon. „Rankin Clarke zei,
dat hü met het contract L. F. zoo goed
als klaar was. Een half millioen dollars per
jaar! Als wij dat contract hadden kunnen
afsluiten, dan zou ik er niet aan gedacht
hebben, de zaak over te doen. Dat weet
je toch wel, Dougal."

„Ik weet, dat die Clarke een opschepper
en een leugenaar is. Hij zal mü niet beet
nemen. Er zün nog andere flinke contrac
ten te sluiten en wanneer we niet tot ver
koop van de fabriek over gingen, dan zou
den we daar werk van kunnen maken".

„Laten we daar niet aan denken, Dougal",
zei Perry moedeloos. Hü verwüderde zich van

het venster, nadat de oude boekhouder z'n
handen van z'n schouders afgenomen had.
„Het besluit is nu eenmaal genomen. Mor
gen verwacht ik Rankin Clarke hier met de
contracten, die dan geteekend moeten wor
den. Dat doet me er aan denken dat ik di
rect naar van Alen moet. Die moet klaar
zün, wanneer de zaak haar beslag krügt."

Richard van Alen was Perry's rechtskun
dige adviseur. Hü was nog een jonge man,
die weinig belang stelde in de Fenton-fa
brieken. Het was hem alleen te doen om het
vrü aanzienlijke honorarium, dat hem door
deze transactie zou ten deel vallen.

III

Alleen en aan z'n eigen gedachten gela
ten, bleef Dougal Brent op 't kantoor lun
chen.

Daarna stelde hü antwoorden op voor
brieven die ingekomen waren en hield zoo
zorgvuldig de boeken bü, alsof er geen sprake
van was, dat de Fenton-fabrieken in an
dere handen zouden over gaan. Hij keek
verstoord op, toen een jongen het kantoor
kwam binnen loopen.

„Telegram!" riep de jongen.

„Voor Fenton?"

„Neen, voor mijnheer Dougal Brent."
luidde het antwoord. Hü legde de enveloppe
voor Dougal neer en vroeg: „Is er antwoord
op?"

„Wacht even."

Dougal's hand beefde een weinig, toen
hij de enveloppe met z'n pennemes open
sneed en het telegram er uit haalde. Had
hij het soms verwacht?

De inhoud luidde:

„Kom vanavond om acht uur in hotel
Rising. JOHN STRONG."

„Geen antwoord," zei hü tegen den jon
gen, die daarop heen ging. Dougal riep hem
terug en gaf hem een shilling.

„Voor wien is dat?"

„Voor jou".

Het scheen, dat Dougal door dat telegram
in een goed humeur gebracht was.

Precies om acht uur, vüf minuten ging een
piccolo in hotel Rising Dougal voor naar
een der mooiste kamers van de tweede ver
dieping, waar hij door John Strong met een
stevigen handdruk verwelkomd werd. Blijk
baar waren Dougal en deze heer goede
vrienden.

„Heel blü dat lk je zie, Dougal", zei Strong.

WOENSDAG 26 JUNI

HUIZEN, 336,3 M. Na zes uur 1852 M. Uitsl. N.C.R.V
uitz. 11.0011.30 Korte Ziekendienst 12.302,00
Solistenconcert 2.003.00 Gramofoonmuziek
3.005.00 Solistenconcert 5.006.00 Kinderuurtje,
zang en vertellingen 6.006.25 Causerie over:
Het dierenrijk 7.308.00 Praatje tot de luisteraars
door den N.C.R.V.-voorzitter 8.00 Samenkomst
van het Leger des Heils in Rotterdam, zang, muziek
en redevoeringen. Daarna persberichten.

HILVERSUM, 1071 M. 10.00—10.15 Morgenwijding

12.151.30 Concert door het A.V.R.O.-Kwintet
1.303.00 Kinder-matineé 3.00—4.00 Maak-het-
zelf cursus 4.005.00 Lezing door D. J. Holoteyn
over „Kunstmatige verlichting van Pluimvee" 6.01
7.00 Concert door het A.V.R.O.-Kwintet 7.30 Voort
zetting concert 8.018.45 Voordracht over de opera
La Bohème", door Casper Höweler, muzikaal geïllus
treerd door gramofoonplaten 8.45n;oo Concert
door het Omroeporkest, familie Speenhoff. In de pauze
te 10.05 Persber. Na afloop Gramofoonmuziek -
12.00 Sluiting.

DAVENTRY, 1562 M. 10.35 Morgenwijding. 10.50
Nieuwsber. 11.05 Lezing 11.20 Gramofoonmuziek

12.20 Baladenconcert, Mary Ogden, altAlfred
Walmsley, tenor 12.50 Gramofronmuziek 1.20
2.20 Orkest-concert 2.50 Uitzending voor scholen
3.15 Intermezzo 3.20 Overdracht van de kapel van
King's College Hostel, toespraken door den Aartsbisschop
van Canterburry en de lord Bisschop van Londen
4.35 Concert, Roma June, sopraan het Sylvian Trio
tusschen 4.20en 6.20 uitslagen der lawn-iennis wed
strijden te Wimbledon 5-05 Orgelconcert 5-35
Kinderuurtje 6.20 Muzikaal Intermezzo 6.35
Nieuwsber. 6.50 Lezing 7.00 Muzikaal Intermezzo

7.05 Strijkkwartet 7-20 Lezing 7.35 Muzikaal
Intermezzo 7-45 Lezing 8.05 Piano-recital door
mrs. Norman O'Nei! 8.35 „La Rondine" („De Zwa
luw"), opera in 3 bedrijven van G. Puccini, koor, orkest
en sonsten 9.20 Nieuwber. 9.35 Lezing 9.55
„La Rondine" (2de en 3de bedrijf) 11.10 Verrassing

u.2512.20 Dansmuziek.

PARIJS „RADIO-PARIS", 1744 M. 12.50 Gramo
foonmuziek 4.05 Orkest-concert m.m.v. solisten
6.55 Gramofoonplaten 8.55 Orkest-concert, mme
RitterCiampi, zang.

LANGENBERG, 462 M. 10.3512.15 Gramofoon
muziek 12.1512.55 Muziekuitzending voor scholen,
orkest, koor en solist 12.55 Gramofoonmuziek
6.056.50 Orkestconcert, Heinz Eccarius, piano
8.20 Orkest-concert, intermezzo Das Deutsche Volks
lied (16). Koor en solisten. Vervolgens tot 12.20: Dans-

ZEESEN, 1651 M 6.10 Weerbericht 10.355.20
Lezingen enz. 5.206.20 Orkest-concert 6.20—
8.50 Lezingen enz. 8.50 Vocaal concert. Mafalda
Salvatini (sopraan) 9.20 Kamermuziek. Josef Schwarz
(piano), Boris Schwarz (viool), Alexander Schuster
(cello). Daarna: Persber. en tot 12.50 Dansmuziek. In
de pauze Bcelduitzending.

HAMBURG 391.6 M. 4.35 ,,Aufsatzstunde" 5.20
Ballet- en dansmuziek 6.20 Concert 8.20 Orkest
concert 10.20 „Schneider Fips". Sprookjes-opera in
1 bedrijf van Hans Stadler 9.20 Orkestconcert 11.20
Dansmuziek.

BRUSSEL, 511.9 M. 5.20 Concert door het Radio
trio. Mile Madeleine Borrey (zang) 6.50 Gramophoon-
muziek 8.35 Orkest-concert 10.05 Dansmuziek.

Een nitkeering van 50 pet.

Ten paleize van Justitie te Amsterdam
heeft gisteren, onder leiding van den rech-
ter-commissaris mr. Hülsmann, plaats ge
had de verificatie-vergadering in het fail
lissement der Veendammer Hypotheekbank.
Er waren ongeveer een tiental crediteuren
aanwezig.

Alle betwiste vorderingen werden verwezen
naar de zitting van 4 September. Derde
Kamer der Arrondissements-rechtbank te
Amsterdam.

Hierna brachten de curatoren verslag uit
omtrent den toestand van den boedeL

In dit lüvige rapport gaan curatoren uit
voerig de oprichting en ontwikkeling van de
„Veendammer" na en gaan zü in op de uit
lieden, die bü genoemde onderhandelingen

Naar aanleiding hiervan deelen curatoren
mede, dat zü zich ontheven zagen van den
plicht, klachten in te dienen tegen de raads
lieden, die bü genoemde onderhande ingen
een leidende rol hebben gespeeld, aangezien
de raden van toezicht reeds ambtshalve naar
de gedragingen van deze raadslieden een on
derzoek hadden ingesteld.

Er wordt verder dank gebracht aan den
directeur Meinema, die alles in het werk
heeft gesteld om te redden, wat er te red
den viel.

Na de dadingen met de familie Woltman
en Liebermann getroffen, bespreken de cu
ratoren de ingestelde vordering tegen de
aandeelhouders en oud-aandeelhouders tot
volstorting van de aandeelen.

Omtrent den huidingen stand van de liqui
datie van de zaken der gefailleerde Bank,
kunnen zü het volgende mededeelen:

1. Vanaf op de ten tüde der faillietver
klaring nog uitstaande hypothecaire vorde
ringen werd tot een gezamenlijk bedrag van
657.130 aan de hoofdsom afgelost. De
thans nog resteerende uitstaande hypothe
caire vorderingen beloopen tezamen in hoofd
som 271.300, waarvan naar raming
228.800 gedekt is.

2. Uit hoofde der met J. Woltman Sr. c.s.
getroffen dading werd tot dusverre wegens
verkoop van onroerende goederen gereali
seerd een bedrag van 86.300.

De mede krachtens vermelde dading aan
den boedel afgestane 1.760.000 5 pet. obli-
gatiën en 221.800 5 pet. obligatiën ten
laste van de Centrale Bank, zullen eerst bij
den afloop der liquidatie van gezegde Cen
trale Bank te gelde kunnen worden gemaakt.

3. Krachtens de met Salomon Liebermann
getroffen regeling werden voor den boedel
tot dusverre verworven 997.706.

Er resteeren onverzilverde diverse ia&n-
deelen, obligatiën en schuldbekentenissen.

4. Liquidatie N.V. „Marabou" 515.165.

5. Volstorting op aandeelen der „Veendam
mer" tot dusver 166.166.

6. Gekweekte interest 220.275.

7. Restitutie Zegelrecht 6347.

Totaal erkend passief 8553.977.

De door curatoren betwiste vorderingen
met inbegrip van de regelmatig betwiste vor
deringen bedragen 169.143.

Curatoren vertrouwen in de gelegenheid te
zullen zün aan crediteuren uitkeeringen te
doen tot een gezamenlijk bedrag van ruim
vüftig procent. Intusschen zü uitdrukkelük
opgemerkt, dat, hoewel reeds in het a.s. na
jaar een eerste uitkeering van naar raming
25 pet. zal kunnen plaats hebben, de volgen
de uitdeelingen eerst over wellicht geruimen
tijd kunnen worden verwacht.

„Een week geleden heb ik persoonlek dat

zaakje ter hand genomen."

Nadat hü dit gezegd had, keek hü even
de kamer rond en zag dat de piccolo het ver
trek nog niet verlaten had, maar bezig was
hier en daar stof af te nemen.

„Laat ons alleen," zei hü kortaf, aan
welk bevel de knaap onmiddellük voldeed.

Strong wendde zich nu weer tot Dougal
Brent.

„Je bent dus van plan om de Rangoon-
saus niet los te laten?"

Spreker was een zwaarlü'vig kort en vier
kant gebouwd man met sprekende gelaats
trekken. Hü droeg het massieve hoofd op
een stevigen nek. Op het eerste gezicht
maakte hü misschien den indruk van iemand
die niet zeer vlug van begrip is, maar al
heel spoedig zag men aan den scherpen blik
der staalblauwe oogen van onder de bor
stelige wenkbrauwen die tot in de ziel scheen
te willen doordringen, dat men met een zeer
intelligent man te doen had.

(Wordt vervolgd)