i 150. m NATIONALE SPAAR- EMISSIEBANK N.V. f3000. f250.-; f40.- I Steunende op de rechterzijde Nog steeds in afwachting Zeer ernstig auto-ongeluk bij Dubbeldam Telegrafisch Weerbericht MAANDAG 15 JULI 1929 Amsterdam G., Keizers:r 198 4 pCt. Bijkantoor NASSAULAAN 18 H A A RL E M BUREAUXNASSAULAAN4© ADVERTENT1EN 35 ct. p. regel DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17207 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET OMGEVAL. De bouw van een hulpkerk te Lisse-Sassenheim "1 Het te Haarlem vermiste kind Nederl. treiler gezonken Kingsford Smith naar Amsterdam met de „Southern Cross" De herbouw van het Leidsche stadhuis Voornaamste Nieuws J. J. WEBER ZOON Groote Houtstraat 166 Haarlem Een droevige gebeurtenis De Poolsche Oceaan- vlucht pÜÜÉMmA 'M Telefoon No. 13866 (drie lijnen! Postrekening No. 5970. ABONNEMENTENvoor Haarlem en Agentschappen: per week 25 ct.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 b{j vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VKAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. 1—4 regels 60 et p. plaatsing; elke regel meer 15 ct., bfl vooruitbet Bü contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct per regel q ABeabonné'sop dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden hgn ongevallen verzekerd voot een der volgende uitkeeringen Levenslangegeheeleongeschiktheid tot werken door ITCH bij een ongeval met «apa bij verlies van een hand, AP bij verlies van een dnodeliiken aflnnn I Z tliiL "een voet Of een OOg: I I fcü> "duim of wijsvinger' verlies var beide armen, beide beenen of beide oogen doodelijken afloop bij 'n breuk van been ot arm bij verlies v, Onze Zaterdagsche courant gaat van wege den vrijen Zaterdagmiddag vroeg wem de pers. Het belangrijke bericht, dat aan jhr. Ruys opdracht was verleend om een ministerie te vormen, konden wij daarom slechts in het grootste deel van onze vorige oplage opnemen, zonder ver der commentaar. Wij verwachten inmid dels, dat de besprekingen, welke de voor- «itjer van de R. K. Staatspartij onge twijfeld al met de leiders der rechtsche fracties begonnen is, nog niet zóó snel gevorderd zijn, dat wij reeds hedenavond znllen hooren, dat jhr. Ruys zijn op dracht van H. M. de Koningin definitief aanvaardt of wel als onmogelijk uit te voeren, teruggeeft. Het kan daarom van nat zijn te trachten die belangrijke op dracht alsnog van onzen kant te belich ten. Jhr. Ruys heeft naar het Haagsche Correspondentie-bureau meldt de Kabinetsformatie in beraad genomen/- Geen wonder! Van een zóó voorzichtig en in de politiek doorkneed man was niet aitders te verwachten. Sinds de in voering van het stelsel der evenredige vertegenwoordiging is het er voor een kabinetsformateur niet gemakkelijker op geworden. De partijen gaan alle geschei den den slag in, met ieder een eigen program. Dat waren wij vóór dien anders gewend. Toen streden er bij de stembus een linker- en rechterzijde tegen elkaar. De buit was voor den overwinnaar. Nu moet de door de Koningin aangewezene eerst trachten in verschillende program ma's een basis te zoeken voor een regee - ïingsmeerderheid, wil hij althans aan sturen op een kabinet, dat niet op zand te gebouwd. Daar komt nog bij, dat sinds het laatste parlementaire kabinet op 11 November 1925 door de stemming over het pauselijk gezantschap sneefde, er in ons parlement geen eigenlijke linker- en rechterzijde meer is: de eerste was er al Tang niet meer, door den grooten afstand tusschen de liberalen en sociaal-demo craten, de tweede viel op dien gedenk- waardigen dag jammerlijk in elkaar. De ruim drie jaren gedurende welke het extra-parlementaire, neutrale kabi net-de Geer aan het bewind is geweest, hebben niet het herstel der oude recht sche coalitie gebracht. Integendeel; spe ciaal de christelijk-historische partij heeft geen gelegenheid laten voorbij gaan en ook de jongste verkiezingscam pagne nog benut om allen, die haar na stonden, te beduiden, dat het met de oude coalitie-politiek voorgoed uit was. Deze feiten dienen wij voorop te stellen, wanneer wij ons gaan afvragen: hoe is de opdracht aan jhr. Ruys tot stand ge komen en wat hebben wij er van te ver wachten? De eerste vraag is niet moei lijk. Als byna steeds heeft de Koningin zich weer aan de streng constitutioneele traditie gehouden, om den overwinnaar aan de stembus allereerst een kans te geven, een regeering te vormen. In 1925 zagen wij daarvan een afwijking, toen de lijstaanvoerder eener verliezende par tij, de heer Colijn, tot Kabinetsformateur werd benoemd. Tot veler boosheid heb ben wij dit toentertijd een onjuist advies genoemd. Nog altijd zijn wij overtuigd, dat het beter ware geweest, wanneer ons parlementaire stelsel voor die kracht proef gespaard ware gebleven. Vier maanden later lag het kabinet-Colijn uiteen. Nu echter is aan een der voormannen van de Katholieke Staatspartij opgedra gen, een kabinet te vormen, steunende op dc rechterzijde, een_ forfnule, die iedereen in Nederland verstaat. Die op dracht is logisch, in zooverre de Katho lieke Staatspartij versterkt uit den stem busstrijd gekomen is en verreweg de grootste partij vormt niet alleen onder alle partijen, maar grooter is dan de twee andere christelijke volkspartijen, die met de Katholieken samen over een meerderheid in de Tweede Kamer kun nen beschikken. Wil dit nu zeggen, dat wij dus een oud coalitie-kabinet terug krijgen? Zóó eenvoudig is de zaak niet. Met groote scherpzinnigheid is in de Koninklijke opdracht de formule gekozen: Steunende op de rechterzijde. Hier wordt rekening gehouden met de werkelijkheid. Een ieder zegt terug te willen naar een parlemen tair kabinet als regel. Wie dit niet alleen zegt met de lippen, maar het ook met overtuiging nastreeft, die moet het uiter ste beproeven om zijn ideaal te bereiken. En in de opdracht aan jhr. Ruys zien wij het eenig bruikbare middel. Wij voor ons verstaan het zóó, dat jhr. Ruys zal trachten te komen tot een verklaring van welwillendheid bij de drie rechtsche par tijen, om een kabinet te steunen, dat een zeker regeeringsprogram in groote lijnen kan aanvaarden. Het zal dan niet zijn een zuivere partijregeering, zooals vroe ger, waarbij drie partijen zich bonden aan een kabinet en daarin ieder met en kele partijgenooten als minister vertegen woordigd waren, maar 'nmeer zelfstan dige regeering, die steunt op partijen in de Kamer, die het op bepaalde punten van staatsbeleid, in diepgaande staat kundige beginselen, eens zijn. Zulk een regeering lijkt oogenschijnlijk zwakker dan een oud coalitie-kabinet; zij zou meer op een zakenkabinet met rechtsche signatuur lijken. Maar zij zou allicht een goede gelegenheid kunnen scheppen om tot steviger parlementaire regeeringen en tot een hechtere rechtsche samenwer king te komen. Intusschen, wie geen vreemdeling in het politieke Jeruzalem is; wie niet enkel van de punten van principieele overeen stemming, maar ook van verschil in zake practische politiek bij de drie rechtsche partijen op de hoogte is en wie onder veel meer kennis heeft genomen van het artikel, dat de heer Colijn aan den stem busuitslag wijdde, die gevoelt, dat er zeer groote moeilijkheden te overwinnen zijn om tot het bovengeschetste te geraken. Doch zoo iemand, dan is daartoe een fijne en geroutineerde politicus als jhr. Ruys in staat. Onze beste wenschen volgen zijn arbeid Sinds eenigen tijd is de S. D. A. P. zooals bekend op zoek naar „katho lieke terreur" in Zuid-Limburg. Er is een apart bureau opgericht voor de ontdekking van zoo veel en van zoo afschuwelijk mogelijke gevallen en dank zij de wijze, waarop de socialisti sche pers de haar interesseerende feiten pleegt weer te geven, kon zij haar goed- geloovige lezers ook werkelijk in den waan brengen, dat er van katholieke zijde in den Limburgschen uithoek nog wel eens geterroriseerd werd en wordt. Het is veelal natuurlijk maar de vraag, wat men onder „terreur" belieft te verstaan. Wij voor ons gelooven, dat er naar socialistische begrippen eerst dan geen katholieke terreur bestaat, wan neer de pastoor in Zuid-Limburg zijn godsdienst en zijn politieke partij en.... zichzelf door de roode propagandisten naar hartelust laat bestrijden en hoonen en diezelfde heeren terzelfdertijd met ondersteuning in het leven houdt, aan te te Haarlem een Bioempjcsdag gehouden voor „Herwonnen Levenskracht" Bobble moet er aan gelooven Onze zijn tafel noodigt en hun zijn bed aan biedt. Het „bureau" is met zijn aangebrachte gevallen van terreur bovendien echter niet bijzonder gelukkig geweest: stuk voor stuk werden zij -- voorzoover ze werkelijke beschuldigingen inhielden in de katholieke pers a la minute weerlegd; en al heeft de roode pers ook standvastelij k geweigerd om het afdoende in de tegenspraken behoorlijk aan haar lezers voor te leggen, de uitslag der verkiezingen in het Zuiden, waarop de roode leiders nog steeds zitten te kauwen als op 'n zure pruim, is daar om de heeren aan het verstand te bren gen dat zij zich met hun laster over de z.g. katholieke terreur in het Zuiden leelijk in de vingers gesneden hebben en dat de ter plaatse bekende volks massa de waarheid tóch wel kent. De zwijgzaamheid en de konkel jour nalistiek van „Het Volk" in deze aange legenheid heeft „De Tijd" echter der mate verdroten, dat de katholieke re dactie aan het partijbestuur der S. D. A. P. heeft aangeboden, mede te werken tot het instellen van „een commissie van onderzoek tegen den laster" in het Zuiden, onder beding, dat de uitspraken der commissie in „Het Volk" zouden worden afgedrukt. De commissie zou voor beide partijen zoo bevredigend mogelijk samengesteld worden. Het was een royaal aanbod. En het is minder royaal en met de noodige restricties door het Par tijbestuur der S. D. A. P. aanvaard. Had „De Tijd" voorgesteld, vijf frap pante gevallen, door „Het Volk" met veel fanfares verkondigd, te doen on derzoeken, thans eischt de S. D. A. P. dat de opdracht aan deze commissie niet beperkt blijve tot een onderzoek naar de vijf genoemde gevallen, doch moet worden uitgebreid tot alle ge vallen, welke door het P. B. der S. D. A. P. en (of) door de redactie (van „De Tijd") in handen der commissie zullen worden gesteld. Ook zou zoo heet het verder het onderzoek der commissie moeten leiden tobben uitspraak over de vraag, of het juist is, dat R.K. werkgevers en R.K. geestelijken, arbeiders die zich hebben of hadden georganiseerd in moderne vakbonden of in de S. D. A. P., gedreigd hebben met ontslag, huis uitzetting, of op andere wijze ongeoor loofde pressie hebben uitgeoefend. Men zou geneigd zijn te zeggen: wanneer de S. D. A. P. zoo zeker was van haar zaak en vooral van de met zooveel ophef als voorbeelden! naar voren gebrachte gevallen van „katholieke terreur", dan had zij de uitdaging van „De Tijd" zonder eenige tegenstrubbeling en zonder nieuwe eischen aanvaard. Men schijnt daar niet erg gerust op wat men tot op heden aan terreur- exempels naar voren bracht. Maar we gaan niettemin vooruit: in princiep verklaart de S. D. A. P. zich in ieder geval bereid mede te werken tot de instelling van een onderzoekings commissie, waarvan de uitspraken ook in de socialistische pers afgedrukt zul len worden. Wij benijden „De Tijd"! Ruim een maand geleden hebben wij aan „Het Volk" het voorstel gedaan, een door beide partijen te benoemen com missie naar Weenen te zenden om al daar te onderzoeken, wat er waar is van de roode terreur, enz. in Weenen èn in Oostenrijk; deze commissie zou, na ob jectief onderzoek, rapport uitbrengen en de resultaten van dit onderzoek zouden in de bladen gepubliceerd worden. Wij raakten geen enkele restrictie; wij durfden een dergelijk onderzoek aan, zonder méér. Tot op heden heeft „Het Volk" echter angstvallig geweigerd, de uitdaging te aanvaarden; het blad heeft er tot op dit oogenblik zelfs met geen woord melding van durven maken. Wij zijn nog steeds in afwachting. Een commissie van onderzoek tegen den Limburgschen laster goed! Laat de S. D. A. P. of de redactie van „Het Volk" nu meteen ook mede werken tot instelling van een Ween- sche commissie! Wanneer wij alles en alles bij elkaar gelogen hebben en wanneer m'nheer M. niet anders dan de zuivere waarheid heeft verteld, dan kan de S. D. A. P. er toch alleen maar wél bij varen. Zoo'n propaganda-buitenkansje iate men zich niet ontglippen! L. S. De aanbesteding van den bouw van scholen Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft toestemming gegeven voor het bouwen van een hulpkerk aan de Beekbrug te Lisse, welke met September a.s. in gebruik kan worden genomen. Binnenkort zullen de jongens- en meisjes scholen werden aanbesteed, nadat ook daar voor de Bisschoppelijke goedkeuring is ver kregen. Aan hun glundere gezichten te zien is hun dag goed besteed. Het lijkje gevonden In ons blad van Vrijdag j.l. hebben wij medegedeeld dat de 7-jarige Hendrik Le- naarts uit Haarlem met zijn broertje Don derdagavond op de Hooimarkt speelde en om half zeven vermist werd. Zijn broertje had hem niet meer gezien, waardoor men het ver moeden kreeg, dat het knaapje bij het sPe- len te water was geraakt- De politie heeft toen tot half twee in den nacht'gedregd terwijl zij den volgenden mor gen weer opnieuw begon echter zonder het lijkje te vinden. Gistermorgen omstreeks half elf deelde de caféhouder J. B. mede, dat het lijkje voor zün woning in het Spaarne dreef, dicht bij de Hooimi'-kt. Met een dreg haalde men het lijke op den wal waarna het met een auto naar het St. Elisabeth's Gasthuis werd ver voerd. De bemanning gered Gedurende een dichten mist op de Firth Clyde, is de Nederlandsche treiler „Gerard" uit IJmuiden Zondgagmorgen bij Bishops Rock aan den grond geloopen en gezonken. De bemanning, bestaande uit tien koppen, begaf zich in de reddingsbooten en werd, na ongeveer vier uren te hebben geroeid, gered door het s.s. „Findhorn" uit Glasgow. Een tocht van hem van Europa naar Amerika? Het ligt in de bedoeling van den vlieger Kingsford Smith, die juist van Australië naar Londen vloog (en o. a. zijn beroemde vlucht over de Stille Zuidzee maakte), Vrij dag a. s. met de „Southern Cross" een bezoek te brengen aan het vliegveld Schip hol, daartoe uitgenoodigd door de Ned. Vliegtuigenfabriek Fokker. Zooals men weet heeft Kingsford Smith al zijn prestaties volbracht in een Fokker F VII 3 m. Het toestel van den beroemden vlieger zal te Amsterdam geheel worden nagekeken en in orde gebracht. Kingsford Smith zal 's morgens tusschen 11 en 12 uur op Schiphol aankomen. Verder zou hij het voornemen hebben, binnen afzienbaren tiid een poging te wagen van Europa naar Amerika te vliegen. (Slechts twee leden verklaarden zich hierte gen). II. Van een herstel van den toren in den ouden vorm kan helaas geen sprake zijn. III. In de compositie van den gevel kunnen toppen op de plaats van de oude niet worden gemist. In welken vorm zij worden gemaakt is een zaak welke aan het inzicht van den ont werper der restauratie moet worden overgela ten. IV. Aannemende, dat het nieuwe stadhuis zal komen op het oude terrein, eventueel uit gebreid is het beste resultaat te verwachten, wanneer aan eenige der bekwaamste archi tecten wordt opgedragen schetsontwerpen te maken voor het nieuwe stadhuis, terwijl hun zooveel mogelijk vrijheid worde gelaten ten opzichte van het oude fragment. V. De doelmatigheid en de architectonische eenheid en gaafheid van het nieuwe stadhuis mogen niet lijden onder het behoud van het genoemde fragment. Op voorstel van den heer C. J. Blauw werd ten slotte neg het volgende punt niet alg:- meene stemmen aangenomen: VI. Mocht na nauwkeurige studie het on mogelijk blijken het nieuwe raadhuis op het oude terrein te doen verrijzen zonder schade voor het bestaande fragment, dan zal voor het nieuwe stadhuis een andere plaats ge zocht moeten worden en aan het oude frag ment een andere bestemming worden gege ven. Uit tactische overwegingen werd besloten deze punten niet naar B. en W. van Leiden toe te zenden. De meening van den Hond van Archi tecten Nadat de leden van de Maatschappij tot bevorering der Brouwkunst, Bond v. Nederl. Architecten te Leiden in de Hooglandsche kerk te Leiden de fragmenten van den gevel van het Leidsche Stadhuis hadden bezich tigd werd een bezoek gebracht aan het ter rein van het voormalig stadhuis én werd de gevel bezichtigd. Onder voorzitterschap van den heer Ir. J. de Bie Leuveling Tjeenk uit Amsterdam werd vervolgens in „Den Vergulden Turk" een ledenvergadering gehouden. In deze vergadering, werd uitvoerig het Leidsche stadhuisvraagstuk besproken. Ten slotte werden de volgende conclusies aangenomen: I. Het is gewenscht, in overeenstemming met het rapport van de Rijks Monumenten Commissie den gevel aan de Breestraat met het dakschild zooveel mogelijk to behouden. De auto vloog in brand; 3 dooden - In den nacht van Zaterdag op Zondag is bij de tweede tol onder de gemeente Dubbel dam op den straatweg DordrechtWillems dorp een vreeselijk auto-ongeluk gebeurd. Een Ford-auto, waarin een viertal jongelui uit Dordrecht gezeten waren, die van een avondpartij huiswaarts keerden, reed om streeks half een tegen een afgekapten boom. Twee der inzittenden, een 22-jarig meisje, mej. P. en de 22-jarige jongeman G. de K. werden door den sch-k uit den auto geslin gerd. De eerste werd met een hersenschud ding opgenomen, terwijl de heer K. op slag dood was. De auto vloog, doordat het benzinereservoir sprong, in brand. De twee jongelui, de 22- jarige A. U. en de 30-jarige A. H. konden zijh niet snel genoeg in veiligheid stellen en kwamen in de vlammen om. Mejuffrouw P. is naar een der ziekenhui zen overgebracht. Over dit verschrikkelijk ongeval wordt nog nader gemeld: Het was buitgewoon lastig de slachtoffers van het vreesclijke ongeluk te herkennen. De auto behoorde thuis te Rotterdam. De auto werd georuikt door den vader van het sjaehtoffer Uhl, die in dienst is bij een stof zuiger-fabriek- Doordat men het nummer van den zwaar- beschadigcten wagen nog kon herkennen, is' men te weten gekomen, dat de jonge Uhl bij het ongeluk betrokken was. Toen men eenmaal dit houvast had, is men, dank zij de hulp van vrienden van dezen jongen en dank zij den dansmeester Boer er in ge- De zwaar verkoolde lijken van Ahaus en van Uhl konden alleen aan het gebit herkend worden. slaagd, de identiteit vast te stellen. Achteraf is gebleken, dat G. de Knoop toe vallig in gezelschap is geraakt van de overige jongelui. De toestand van mej. Prins is hoogst ernstig. Het rapport der Staatscommissie - Vnuren over het wapen der Genie te schenen. Het vliegongeluk te Huisduinen. Begrafe nis van een der slachtoffers. Het oordeel van den Bond van Ned. AreM- tecten over den herbouw van het stadhute te Leiden. Ward Hermans, bekend uit de publicatie der Belgische documenten, zal niet vervolgd orden. In Engeland is een treiler uit IJmuidea gezonken; de geheele bemanning is gered. Treinontsporing te Amsterdam en drecht. Ernstig anto-ongelnk te Dubbeldam; de 4 inzittenden werden er 3 gedood, van 2 in de auto verbrandden. De Poolsche Oceaanvliegers verongeMte; 1 gedood. De slotzitting van het 5e Congres der nationale Kamer van Koophandel. In verband met de gebeurtenissen Oosterspoorweg heeft Raslnnd een protest nota aan de Chineesche regeering digd. De koning van Engeland zal heden operatie ondergaan. De brandde monstratie te heeft in totaal v|)ftien slachtoffers jüteJii. Dreigende urtskuiténg in de Brteeche tan. tieündustrie. De wapenschouw op 14 Juli werd ia Frankrijk wegens de hitte afgelast. De eisch in het proces-Stinnes. Barometerstand 9 uur v.m.: 775, stilstand. OPTICIENS FABRIKANTEN Licht op De lantaarns moeten worden opgestoken om: 9.41 uur. Hoogste stand 771.6 m.M. te Yannar Laagste stand 756.2 m.M. Andaenes. Verwachting: Zwakke tot matigen wind uit Oostelijke richtingen; meest licht bewolkt, droog weer en warmer. Kind door een klap gedood Te Vrijhoeve-Capelle heeft zich een droe vig en jammerlijk drama afgespeeld. Een vijfjarig kind had een ruit ingegooid en was, na dit feit bedreven te hebben, bang naar huis te gaan. (Direct togaande) ZitdagenMaandags, Dinsdags, Woensdags en Vrij'dags van 10 u. v.m. tot 2 u. n.m. Donderdags van 6 u. n.m. tot 8 u n.m. en des Zaterdags van 6 n. n.m. tot 9 u. n.m. De moeder heeft toen het kind gehaald en het voor straf naar bed gestuurd. Het kind lag op een bovenkamer onder de dekens in bed, toen de vader thuis kwam, aan wien het geval bekend werd. Vader ging naar boven en heeft toen het kind een zoodanigen klap gegeven, dat het daarvan in eens dood bleef. De consternatie bij de ouders, vooral bij den vader, is zeer groot. Het is te begrijpen. De ouders staan als zeer oppassende men- schen bekend. Het Poolsche Oceaanvliegtuig veron gelukt Eén der vliegers gedood Het Poolsche Oceaan-vliegtuig „Maarschalk Pilsoedski'dat bij de Azoren op Fayal trachtte te landen, doch deze poging opgaf, omdat Fayal geen veilige landingsgelegen heid bood. is bij een poging om te Graciosa te landen, verongelukt en vernield. De Poolsche vlieger Idzikowski werd ge dood en Kubala gewond. Uit Lissabon wordt bevestigd, dat het Pool sche Oceaan vliegtuig .Maarschalk Pilsoedski'' inderdaad in de nabijheid van de kust van het Azoreneiland Graciosa tengevolge van een motordefect is verongelukt. Ook de dood van Idzikowski wordt bevestigd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 1