Gemengd Nieuws VOOR DE HUISKAMER TWEEDE BLAD MAANDAG 2 SEPTEMBER 1929 BLADZIJDE 2 BINNENLANDSCH NIEUWS Hazardspel met automaten UIT ONZE OOST Officier van zijn paarcl gevallen Mishandeling van een dwangarbeider Nieuw klokkenspel Minister Beelaerts Brandstichting uit wraak SOCIAAL LEVEN Heemvaart en drankweer Prins Hendrik Duizendjarig bestaan van Overschie LUCHTVERKEER Vliegongelukken Studenten verongelükt DE OPLICHTING VAN f 145.000 Een portier voor f 400. gedupeerd Ook het vermogen van zijn moeder opgemaakt Zware brand bij de Vork Door een openstaand zolderluik gevallen Ongeluk bij Paarden wedrennen Aangereden Tegen overschrijding van maximum snelheid Ernstig motor-ongeluk Over den kop geslagen Melkprijs VERKEERS-ONGELUKKEN Spelende kinderen aangereden Wielrijder gegrepen en gedood Autobus omlaag gestort Onder de tram Heidebrand Tegen een auto geloopen Doodelijk ongeval Schuur en hooiberg verbrand Goed afgeloopen Tengevolge van een aanrijding overleden KUNST EN KENNIS A. van Sprinkhuyzen t „SchouwtooneeI"-jubiIeum Auto in de Kostverlorenvaart Felle brand te Sneek Twee kinderen ernstig aangereden De Papa van zus Een ministerieele aanschrijving De minister van binnenlandsche zaken en landbouw heeft, blijkens een bericht in de „N.R.Ct." de volgende circulaire doen richten aan de provinciale besturen: Ter voldoening aan het desbetreffend ver zoek van mijn ambtgenoot van justme neb ik de eer het navolgende onder uwe aan dacht te brengen. Het ligt in de bedoeling van mijn ambt- bruik, krachtig op te treden tegen het mis bruik, in verschillende streken des lands be staande in het gelegenheid bieden tot deel neming aan hazardspelen door middel van automaatkasten. Deze automaten, die verschillende namen hebben als clown-, paljas-, climax-spel enz. verschillen onderling we in kleinere bijzon derheden, doch zijn alle, of nagenoeg alle te beschouwen als instrumenten waarmede een hazardspel, als omschreven in art. 254 bis lid 2 Wetboek van Strafrecht, kan worden uit geoefend. Ook op verschillende kermissen worden gelegenheid aangetroffen waar spelen wor den beoefend, 'die aan hazard spel doen denken. Een optreden nu tegen de eigenaren van dergelijke gelegenheden brengt altijd eenige onbillijkheden mede, omdat zij stand plaatsen innemen, na daarvoor te hebben betaald, hetzij aan het gemeentebestuur, hetzij aan eene vereeniging, die met toestem ming van den betrokken burgemeester een kermis doet houden. Het verdient daarom aanbeveling, ter voor koming ?fezer onbilllijkheid, dat de gemeen tebesturen bij verhuring van standplaatsen op kermissen rekening houden met de om standigheid, dat deze niet behocren te wor den verhuurd aan personen, die zich met exploitatie van bedoelde automaten willen bezig houden. Hetzelfde geldt voor exploitanten van met de wet strijdige loterijbedrijven op ker missen. Ingeval van twijfel zou het gemeen- tebestur zich met den betrokken amotenaar van het Openbaar Ministerie over de vraag of in een bepaald kunnen beraden. Toestand niet ernstig De toestand van den heer De Vries, luite nant bij het wapen der artillerie, die Vrijdag bij de voorparade te Batavia van zijn paard viel en in het militair hospitaal is opgeno men, is niet van emstigen aard. ernstig'. Beide kinderen Zijn per auto van den Geneeskundigen Dienst naar het zie kenhuis aan den Coolsingel overgebracht. Tien jaar gevangenisstraf geëischt De „Java-Bcde" verneemt uit Magelang, dart het Hoog Militair Gerechtshof tegen luitenant v. d. B., die, zooals bekend, op Borneo een dwangarbeider aan zijn teenen ophing, een gevangenisstraf geëischt van tien jaren. Het vonnis van den- krijgsraad luidde drie jaren gevangenisstraf. In 'n overgelegd rapport van 'n psychiater wordt luitenant v. d. B. toerekenbaar verklaard. Geschenk aan Enschede In de Nederduitsch Hervormde Kerk te Enschede had de overdracht plaats van het door mevrouw E. van HeekBur Ewing, mevr. E. A JordanVan Heek en de heeren A. H. van Heek, G. J. van Heek Jr. en J. H. van Heek aan de gemeente Enschede ge schonken klokkenspel. Het kerkgebouw was geheel gevuld toen als eerste spreker de heer J. H. van Heek het woord nam. De spreker verklaarde na dank te heb ben gebracht aan allen, die hebben medege werkt aan het tot stand komen van dit klokkenspel dat men vooral dient tc letten op de cultureele en minder op de materieele beteekenis van dit geschenk. Wij leven hier in een indusrtiestreek en buiten onze gren zen zien wij zoo vaak de cultureele zijnde van 't leven in industrie-gebied in 't gedrang komen. Hier in Twete tracht men daaren tegen de cultuur op te voeren en dit klok kenspel bedoelt een steentje te zijn als bij drage in dit werk. Met den wensch, dat de klokken reeksen van jaren boven Enschede en omgeving zouden mogen luiden, droeg spr. het klokkenspel over. Daarna sprak de burgemeester van En-/ schede, Edo Bergsma, die op ontroerende wijze zijn vreugde kenbaar maakte over dit fraaie geschenk en het met dankbaarheid namens het gemeentebestuur aanvaardde. Dr. Caspari. voorzitter van de Nederlandsche Klokkenspel Vereeniging roemde den nieu wen beiaard die uit twee- en veertig klokken staat, als de allerschoonste in Noord- en Zuid-Nederland. Na afloop van de overdracht gaf de bei aardier van Mechelen G. Nees een beiaard concert. Een zeer talrijke menigte had zich op het Marktplein verzameld en volgde aandachtig het concert, dat klonk uit den door schijn werpers verlichten toren. Naar Genêve vertrokken De minister van Buitenlandsche Zaken, jhr. mr. Beelaerts van Blokland, is Zater dagavond uit de Residentie vertrokken ter bjjwoning van de Assemblée van den Vol kenbond. Moeder en twee kinderen verbrand In een alleenstaand Inlandsch huisje, gele gen op het strand aan de Zuidkust van Java, in de nabijheid van Djokjakarta, brak in den nacht plotseling brand uit, welke zoo snel cm zich heen greep, dat de bewoners, een Inlandsche vrouw met twee kinderen, in de vlammen omkwamen. Een nader ingesteld onderzoek bracht aan het licht, dat men hier met brandstichting te doen had. De brand stichter, die door wraak tot deze daad gedre ven werd. werd door de politie gearresteerd en achter slot en grendel gezet. Prins Hendrik is Zaterdagavond ten Ko- ninklijken paleize in Den Haag teruggekeerd van zijn zeiltochten nabij de Wadden-eilan den. Z. K. H. vertrok tegen den avond naar Het Loo. Het duizendjarig bestaan van Overschie zal op 4 September a.s. feestelijk gevierd worden. De officieele ontvangst ten gemeentehuize van het eere-comité en verdere genoodigden door het dagelijksch bestuur', van Overschie zal ongeveer half elf plaats vinden. Verschillende uitvoeringen van zang- en muziekvereenigingen staan op het program- 1 ma, alsmede een groote historische optocht „Overschie in tien eeuwen" voorstellend, een gecostumeerde voetbalwedstrijd en tot slot een schitterend vuurwerk. Record-vlieger doodgevallen Uit Cleveland wordt geseind: De vlieger T. G. Reid, die Zaterdagmor gen het record voor uithoudingsvermogen bij solo-vlucht had gebroken, dat door lui tenant Fahy op 20 Mei was gevestigd, kwam later op den dag te vallen en werd gedood. Van het vliegterrein op de Fahrenwal- derheide bij Hannover steeg een met 2 stu denten bezet sportvliegtuig op. Het vlieg tuig kwam te vallen en de benzinetank vloog m brand, zoodat het vliegtuig volkomen verbrandde. Eén student was onmiddellijk dood. De andere Is zwaar, doch niet doodelijk ge wond. De vierde dag was gewijd aan de drankbestrijding. De heer Anöré Peters leidt de bijeen komst en begroette o.m. prof. dr. J. Hoog veld. voorloopig opvolger van mgr. Ariëns, als voorzitter van Sobriëtas. Spr. constateerde dat de drankbestrijding cnder de studenten er niet al te rooskleurig voorstaat. Heemvaart brengt de soberheids- idee. Spr. kon niet tevreden zijn met de uit sluitend aandacht te wijden aan de bestrij ding van het alcoholisme met negeering van de matigheidsidee. Pater Goilenberg O.P. werd bereid gevon den een beschouwing te geven over de drank bestrijding, welke ook charitas is. De toekomstige intellectueele leiders, de studenten, zullen zich op deze drankweer- actie moeten toeleggen, om later het kader te kunnen vormen in het drankbestrijders- leger. De drankweer-Interacademiale blijft en krijgt door het bedanken van den heer C. van Dijck den heer H. Noorman als secre taris. Des middags sprak prof dr. Jos van Gin- neken S.J. over Liefde en Waarheid in onze verhouding tegenover andersdenkenden. Spr. besprak de verhouding binnen de Kerk en buiten de Kerk. De eerste groep zijn geen dwalenden, de tweede groep kun nen wel dwalenden genoemd worden. Het is klein alle menschen te willen maken zooals wij zelf zijn. Voor verschil van den ken en opvatting zijn verschillende fac toren aan te geven. Spr. eischte eerbied voor elkaar, voor eiken aard en elke bestemming. Buiten de Kerk staanden brengen weer moeilijkheden. Hier onder verstaan wij theosofen, moderne hei denen, socialisten, communisten. Ook zij zijn geschapen naar het beeld van God. Onder hen zijn genieën. Wij moeten eerbied hebben voor hun roe ping en het doel, waarvoor zij geschapen zijn. Alle liefde voor deze. andersdenkenden loopt langs God. De liefde is groot van hart, zei Paulus al. Onze liefde zij niet onhebbelijk voor hen zij niet jaloersch. Spr. haat het fitten van katholieken op socialisten, die toch ook hun idealen hebben. Het Katholieke ideaal is niet om de wereld te regeeren, maar om God lief te hebben. De'voorname fierheid mag geen hateloosheid worden. Als de andersdenkende ziet dat het ons te deen is om Gods liefde en Gods genaden en niet om zieltjeswinnarij, dan zal hij ons met andere oogen bekijken. De liefde mag de waarheid gerust wel ens overvleugelen. Op de rede volgde daverend applaus. De voorzitter begroette nog prof. M. Belle- froid en prof. de Brandsma. Dan verwel komde spr. neg den heer Mulder, lid der Nederlandsche Christelijke Studentenvereeni- ging. De heer Mulder dankte voor de har telijke ontvangst te midden der Roomsche studenten. Prof. van Ginneken onderstreepte tenslotte zijn betoog nog eens, dat wij tegenover an dersdenkenden liefde en vrede moeten too- nen en de ware vreugde in het leven moe ten bewaren. De aarde is een tranendal, maar in een sterke liefde en een sterke vreugde wonen die ons leven tot een aardsch paradijs maakt en ons ook de ware liefde doet betrachten tegenover anders denkenden. Des avonds sprak mej. Wiep Kaag over de practijk van het sociaal werk, en herinnerde aan haar ervaringen in de Drentsche venen, waar veel sociale en zede lijke ellende is. Met grooten lof maakte zij gewag van het E. K.-werk van Professor Frencken uit Breda, en van het jeugdwerk onder meisjes en jongens. Met lof prees spr. den arbeid der Vrouwen van Nazareth die zooveel doen voor de veiligstelling van de ziel van het fabrieksmeisje. i Jos. Meyer, afgevaardigde van de Unie, sprak de beste wenschen uit voor de Heem- vaartbeweging. Vijfde dag i Op den sluitingsdag hield André Peters I een indrukwekkende herdenkinsrede over I wijlen Mgr. dr. Alphons Ariëns, die tevens promotor was van het Geert Groote Ge- nootschap van de Derde Orde. Spr. gaf verder een levendig beeld van i dr. Ariëns' -levenswerk. Zijn liefde voor den evenmensch en zijn groot Godsvertrouwen. In de algemeene afscheidsvergadering werden dank- en huidewoorden gewijd aan allen, die het welslagen van deze zoraer- bijeenkomst hadden helpen bevorderen, in het bijzonder pater Tummers O.P. De heer Joop Veraart treedt af als voor zitter, de heer van Breukelen zal de functie overnemen. Op 10, II en 12 November wordt er een tocht georganiseerd naar de Drentsche venen, het land waar Wiep Kaag zoo lang vertoefde. Omtrent de oplichting door den advocaat Mr. v. M. te Amsterdam verneemt „Het Volk nader, dat de voortvluchtige 38-jari ge advokaat mr. v, M. in het hotel waar hij woonde verblijf hield met zijn moeder, een bejaarde financieel welgestelde dame, wier zaken hij ook geheel behandelde. Ook haar bezit schijnt mr. v. M. voor het allergrootste deel te hebben opgemaakt. De hotelrekening had hij bovendien laten oploopen tot een bedrag van ongeveer f 1300. Mevr. v. M., die door het gebeurde uiter aard diep geschokt is, heeft van de zijde der hoteldirektie de meest coulante behandeling ondervonden. Men heeft haar, aangezien zij zulks verlangde, ongemoeid naar familie la ten vertrekken, na haar eerst nog te hebben aangeboden althans voorloopig in het hotel te blijven wonen. Men is met haar overeengekomen, dat, als zij erde op haar zaken heeft gesteld, even tueel ook de hotelrekening geheel of ge deeltelijk vereffend kan worden. Intusschen is nog gebleken, dat mr. v. M., kort voor dat hij het hotel voor'goed ver liet, van een der portiers nog f 400 heeft ge leend. Ook van leden zijner familie zou hij in de laatste maanden min of meer groote bedragen hebben geleend, Vrij kort geleden heeft mr. v, M. een twee-persoons-auto ge kocht, n.l. een blauw gelakte Chandler ca briolet, gemerkt G. 24724. Deze auto is de zer dagen wel in Den Haag gesignaleerd, maar door de politie nog niet opgespoord Op het schilderij, dat zich in den genoem den Kunsthandel bevindt, heeft de politie beslag gelegd. Wij vernemen voorts, dat velen uit het doen en laten van mr. v. M. den indruk hadden gekregen, dat hij zeer welgesteld was. In het hotel, waar hij woonde, had het de aandacht getrokken, dat hij zelden of nooit op zijn kantoor was, praktisch geen advokatenpraktijk uitoefende, wel echter veel uit ging. Ook seinen vernield; gebrek aan water. Op het voormalige station De Vork heeft Zaterdagnacht een felle brand gewoed. De groote goederenloods, warin gevestigd was de kunstmesthandel van de firma Van de Pol, is door onbekende oorzaak in brand geraakt en geheel afgebrand. Door het vuur zijn ook verwoest de op slagplaatsen van de firma Kemkes en Water reus. waar veel vaten terpentijn geborgen waren. Ook de kolenloods van de firma Chrispijn, te Oosterhout, is in vlammen opgegaan. Tevens zijn tal van fruitkisten verbrand. De vuurzee tastte de seinregeling van het doorgaand verkeer aan, zoodat in het trein verkeer nogal vertraging ontstond. Door gebrek aan water stond de brand weer machteloos. Spoedig overleden De 67-jarige J. van Steenbergen, meester knecht op de sigarenfabriek van de firma Van Eindhoven te Roosendaal, is bij zijn werkzaamheden door een openstaand zolder luik gevallen en zoo ongelukkig neergekomen dat hij een ernstige hersenschudding bekwam. In bewusteloozen toestand werd hij naar het ziekenhuis vervoerd, waar hij onmiddel lijk na aankómst is overleden. Zaterdag sprongen onder de paardenwed rennen, die bij gelegenheid .van het Konin- ginnefeest te Zwolle werden gehouden, twee paarden tusschen het publiek. Een dame bekwam vrij ernstige vleeseh- wonden, terwijl een heer het bewustzijn verloor. Beiden zijn per rijtuig naar hun woning vervoerd. Eenige andere personen liepen lichte kwet suren op. arm, toen hij om zich te redden, eenige ruiten moest verbrijzelen. De brandweer, die met twee motorspuite: ter plaatse verscheen, wist met drie slanger op de waterleiding het vuur te blusschen. Doordat de straat zeer nauw is, vatten drie tegenover het brandende huis gelegen perceelen vlam, die daardoor belangrijke brand- en waterschade opliepen. Verzekering dekt de schade. Omtrent de oorzaak tast men nog in het duister. Aan den overweg op de Dwarskade le Rotterdam werd een der werklieden van de firma de Haan, zekere F. uit Utrecht, door een hem achteroprijdenden auto aange-e- den. De man geraakte tusschen de kar, welke hij voortduwde en den auto bekneld. iU net rv is., Ziekt..„a.; Oiluiiiui waar ra) werd opgenomen, werd een indrukking van de borstkas geconstateerd. Mij zij gewaarschuw<|! De Haagsche politie zal met ingang van de volgende week een geregeld gebruik ma ken van de snelheidsmeters, die de daarmee toegeruste agenten in staat stellen, hoogst nauwkeurig de snelheid van auto's te con troleeren, zonder dat- zij zelf hun standplaats verlaten. Wij brengen in herinnering, dat bij arrest van den Hoogen Raad de geldigheid van het apparaat is erkend en dat de werking ervan berust op de vorming van een dubbel beeld van den naderenden of vertrekkenden auto. dien men wil controleere, welk dubbel beeld bij het dicht naderen van den wagen ineen- vlceit en bij het verwijderen uiteengaat. De kijker kan gesteld worden op afstand van 130 M. en van 30 M.; het verschil be paald, aan de hand van een aan het appa raatje verbonden stopwatch, de rijsnelheid van den gecontroieerden wagen. Ook bij nacht kan deze snelheidsmeter worden gebezigd; de agent heeft dan slechts te letten op het samenvloeien van de kop- lichten in den kijker, waarna hij den auto staande houdt en de breedte tusschen de koplampen opneemt, om dan in zijn boekje de snelheid af te lezen. Een doode, een gewonde Zaterdag had op de grens van Zwolle en Zwollerkarspel in de Wipstrikker-allée 'n ernstig ongeluk plaats. Terwijl mevr. E. met haar dochtertje van 6 jaar terzijde van den weg stond in een der gevaarlijke bochten van de laan, kwam met razende vaart de motorrijder M., uit Zwollerkarspel aangere den. M. kon de bocht niet nemen cn kwam met geweld tegen den muur van een daar staande schuur. De moeder en het meisje raakten zoo ernstig bekneld tusschen den motafr en de schuur, dat het dochtertje bij na op slag dood was. De moeder werd met een gebroken arm en eenige kwetsuren naar het Sophie-ziekenhuis vervoerd. Dc politie doet onderzoek. Gisterenmiddag omstreeks 4 uur reed de 24-jarige A. C. A. M. Smit uit Amsterdam, tijdelijk vertoevende te Laren (N.H.) op zijn motor met groote snelheid over den Am- 'iterdamschen straatweg te Naarden, toen hij plotseling op onverklaarbare wijze over den iop sloeg. Hij werd door een passeerenden automobilist bewusteloos op den weg gevon— den. De automobilist waarschuwde de poli tie te Naarden, waarna Dr. Keyzer uit Naar den de eerste hulp verleende. Nadat Smit het bewustzijn had herkregen, is hij per auto naar zijn tijdelijke woning -te Laren vervoerd. Zijn toestand is redelijk wel. Het motorrijtuig' werd zwaar beschadigd. In een Zaterdagochtend te Delft gehouden vergadering van den R. K. Bond van melk veehouders in de districten Leiden, 's-Gra- venhage en Rotterdam, werd besloten ge noegen te nemen met een 'grondprijs van 10 cent per liter en het niet te laten komen tot een conflict met den melkhandel. In de Spoorstraat te Arnhem heeft een vrachtauto op den hoek van de Hommel straat een troepje spelende kinderen aan gereden van wie er één, een achtjarig jon getje, onder den auto geraakte en in bewus teloozen toestand met een hersenschudding werd opgenomen. Het kind werd naar het gemeenteziekenhuis overgebracht. Op een onbewaakten overweg Zaterdagmorgen omstreeks kwart voor negen is op den onbewaakten overweg te Goor de 50-jarige gehuwde arbeider B. Brummelhuis uit Boekelo (gem. Haaksber gen) door den D-trein BerlijnVlissingen gegrepen. Hij was per rijwiel op weg naar Goor om een begrafenis bij te wonen. De ongelukkige heeft den trein niet gezien en werd ongeveer tweehonderd meter meege sleurd. Het lijk was ernstig verminkt. Het rijwiel dat op de locomotief was blijven zit ten, is te Goor-Zuid daarvan verwijderd. Drie zwaar gewonden Te Briellc is Zaterdag een autobus uit Bleskensgraaf, waarin een gezelschap zat, dat uit 19 personen bestond, bij het uitwij ken voor een vrachtwagen van den zeer steilen dijk geslagen. De bus sloeg enkele malen over den kop, waarbij verschillende personen verwondingen bekwamen. Drie in zittenden, die zwaar gewond waren, werden naar Rotterdam vervoerd, teneinde aldaar in het ziekenhuis te worden opgenomen. Zaterdagmorgen meldt de „Maasb." is bij de Putsche Bocht een vreeselijk onge luk gebeurd. Een passagier van de stoom tram naar Hellevoetsluis wilde daar uit stap pen, vermoedelijk omdat hij dacht, dat de tram hier zou stoppen, hetgeen echter niet het geval was. Dc man sprong toen uit de tram, die in volle vaart doorree'd en kwam onder de wielen. Hij werd verscheidene kee- ren overreden, zoodat toen de tram stopte, alleen een zwaar verminkt lichaam over was. Nader meldt de „Msb.": De man, die op zoo verschrikkelijke wijze aan de Putsche Bocht onder de stoomtram is geraakt met onmiddellijk doodelijk gevolg, was de 32-jarige kantoorlooper D. Ruiter, gewoond hebbende Hofweg 456 te Amster dam, Zaterdagmiddag is een groote heidebrand uitgebroken op den Solschen Berg bij Gar deren. Militairen, die door den burgemeester tele fonisch opgeroepen werden, verleenden hulp. Omtrent den heidebrand bij Garderen meldt men nader: Ongeveer 250 a 300 H. A. heide, hier en daar bezet met z.g. vliegdennen, zijn totaal uitgebrand. Na uren lang onvermoeid te hbben ge werkt. is het dpn militairen uit Millingen, onder leiding hunner officieren en van den burgemeester van Barneveld, bijgestaan door de politie en burgers, mogen gelukken, de geweldig om zich heen grijpende vlammen, te blusschen, juist toen het vuur de bosschen van den heer 's Jacob te Staverden had be reikt. De brand is op verschillende plaatsen te gelijk uitgebroken, zoodat aan opzet wordt gedacht. Zaterdagnacht onjst'reeks één uur is een tot nu toe onbekende man op den Bezuiden- houtscheweg te Den Haag tegen een auto opgeloopen, waardoor hij een hersenschud ding en verschillende hoofdwonden opliep. In bewusteloozen toestand werd de man opgenomen en door den G. G. D. naar het Gemeentelijk Ziekenhuis vervoerd. e Zaterdagmorgen is een man aan den Stillen weg t'e Rotterdam op een in beweging zijnde motortram van de R. T. M. gesprongen. De man werd er algeslingerd en dood opgeno men. Te Oosterbeek ontstond gistermorgen on geveer kwart voor II brand in de landbouw- BChuur, welke eigendom van de wed. J. van Lingen is en gebruikt wordt door haar zoon, den molenaar J. van Lingen. Een aantal varkens en kippen kón nog worden gered, doch de vrachtauto en veel landbouwgereedschappen verbrandden. De schuur zelf brandde tot den grond toe af, evenals een in de nabijheid staande hooi berg, waaraan het vuur zich had medege- gedeeld. Door hat flinke optreden der brand weer, die spoedig ter plaatse aanwezig was met een motorspuit, konden de maalderij en het woonhuis behouden blijven. De oor zaak van den brand is niet bekend. Verzekering dekt de schade. Zaterdagmiddag reed de 66-jarige H. de Jong uit Bussum per rijwiel over den Am- sterdamschen straatweg te Naarden en stak den weg naar links over, zonder van te voren een teeken te geven van richting te zullen veranderen. Hij werd aangereden door een motorrijder, den heer J. W. Wyers, die uit de richting Amsterdam kwam en met een snelheid van 50 K.M. een bot sing niet kon voorkomen. Men mag van een wonder spreken, dat de heer de Jong geen noemenswaardig letsel opliep, ofschoon zijn fiets onder hem werd weggerukt en hijzelf 40 Meter werd meegesleurd. In het ziekenhuis te Arnhem is overleden het 9-jarig zoontje van den heer Kat, die Zaterdagmorgen in de Hommelstraat door een vrachtauto were), overreden en daarna met een zware hersenschudding naar het ziekenhuis was vervoerd. Het kind was met zijn moeder inkoopen voor Koninginnedag gaan en was den weg overgestoken, terwijl zijn moeder nog in den winkel stond. In het Burgerziekenhuis te Amsterdam, is overleden de oud-tooneelspeler A. van Sprinkhuyzen, op den leeftijd, van 75 jaar. Van Sprinkhuyzen is een der bekendste figuren uit onze oudere tooneelwereld ge- weest zegt de' „Tel." Zijn glorietijd als acteur beleefde hij in de dertig jaren dat hij bij de oude Rotterdammers speelde. Ook bij Van Zuylen en de oude Van Lier was hij langen tijd verbonden. Van Sprinkhuyzen was de schrijver van een aantal vermaarde succes-stukken uit vroeger dagen: „Kaat Mossel"; „Het goud Van Transvaal"; „Dreyfus" een stuk dat in tachtig Europeesche theaters gegaan is; „Dertig Zilverlingen" waarin mevrouw Van Westerhoven triomfen vierde in het Salon des Variété's en dat zijn driehonderd voorstellingen achter elkaar beleefde; „Oran jeklanten", e.d. Hij leefde thans sinds vele jaren in ruste en leed de laatste jaren aan een hartkwaal. Het Sehouwtooneel zal als eerste voor stelling in dit speelseizoen op Donderdag 5 September a.s. in den Stadsschouwburg te Amsterdam opvoeren: „De Familie Sta stok", spel in 4 bedrijven naar Hildebrand's „Camera Obscura" door J. p, Valkema Blouw. Voor deze voorstelling, waarvan Ko van Dijk de regie heeft, werden de costuums vervaardigd op de ateliers van Het Sehouw tooneel en door de firma A Serné en Zoon; de décors zijn van W. A. de Maaré. In „De Familie Stastok" treden op de dames: Esther de Boervan Rijk, Jettie van DijkRiecker, Dogi Rugani, Lena Kley, H. Rijkenvan Rijk, Sophie de Vriesdfe Boer van Rijk, Rolien Numan, M. v. d. Lugt Mel- sert, A. Berckmans en de heeren: Ko van Dijk, Ezerman, Oor Hermus, Carel Rijken, Sam de Vries Hein Harms, Willem de Vries. Het tienjarig bestaan van Het Sehouw tooneel zal op 17 September as. te Haarlem, 18 September te 's-Hage en 19 September te Amsterdam, herdacht worden met een opvoering van Alph. Laudy's „De Paradijs vloek", waarin Jan Musch na zijn terug keer uit Indië, voor het eerst weef bij Het Sehouwtooneel zal optreden. Zaterdagmorgen is een personenauto in de Kostverlorenvaart bij de De Clercqstraat te Amsterdam gereden. De wagen stond voor de garage, Baldadige straatjeugd wist de remmen los te maken en de auto gleed daardoor de vaart in. Door den reddingswagen van de brandweer werd de auto op den wal gehe- schen. Een bewoner moest uit het raam springen Zaterdagnacht is brand onstaan in een perceel aan de Galigastraat, waarin een zaak is gevestigd in sigaren van den heer Huitema en een in parfumerieën van den heer Schu macher. Toen buren den brand ontdekten en de bewoners wekten, konden dezen zich slechts met moeite redden. De heer Schumacher moest uit de eerste verdieping springen en bezeerde een voet. De heer Huitema verwondde zich aan den Zaterdagmiddag te ongeveer 3 uur zijn aan de Waalhaven te Rotterdam twee kinderen van den schipper Peekstok, die met zijn boot „Willebrordus" aan steiger 5 in de Waalhaven lag, door onoplettend den rij weg over te steken achter een stilstaanden autobus om, aangereden door twèe motorrij ders. Het 8-jarig meisje kreeg een gebroken dijbeen, haar 7-jarig broertje een schedel breuk. Hoogstwaarschijnlijk hebben de mo torrijders geen schuld aan dit tragische onge val. De toestand van den jongen was zeer Ossenhaas met groenten! lederen dag en hetzelfde uur bestelde Maurits Haak met krachtige stem ci'enzelfden schotel, die de voedzaamste was vart de spijskaart. Voor den vasten prijs van 50 cent, kon men er neg een portie kaas of pudding bij krijgen. Deze verschillende gerechten nu, werke lijk een buitenkansje voor diegenen, wier maag grooter was dan hun beurs, waren oorzaak, dat een groot aantal klanten een tijd' lang in het vervallen restaurant bijeen bleven en er den reuk van stof en etens resten nog op den koop toe bijnamen. Dit restaurant was achter in een donkeren hoek gelegen, waardoor er een halfdonker heerschte, en mj(i zoodoende niet kon be merken, d'at het glas- en aardewerk uit de eetzaal in niet zoo'n gunstige conditie meer verkeerde. Precies klokslag twaalf uur liep van een naburige bank een stroom bedienden uit, van wien Maurits de jongste, maar ook de slechtst betaalde was. Hij was klein en blond, had een beetje bolld wangen en was eenvoudig en. trouwhartig. Wanneer z'n vrienden hem plaagden met zijn eeuwige „ossenhaas met groenten" lachtte hij met hen mee of antwoordde, zonder er doekjes om te winden: „Ja, vanavond, moet ik maar op m'n duim zuigen, maar vanmiddag zal ik een flinke portie nemen." Dat stevige en vette eten deed' geen scha de aan zijn frissche gelaatskleur, die hem door menige vrouw benijd werd. En zijn behoeftige toestand had hem er niet van teruggehouden een huwelijk te sluiten met een kleine en blonde vrouw, die er even frisch uitzag en ook even arm was als hij zelf. Het was een vrouwtje, zooals men er tegenwoordig niet veel meer vindt. Ze bezat geen enkel diploma, presteerde niets op kunstgebied, ja, kon zelfs niet eens machi- neschrijven. Dit huwelijk verwekte bij de ouders, vrienden en buren hevige protesten en oprecht medelijden. „Och kom, ge moet er u allen maar bij nerleggen," verklaarden de geliefden, voi vertrouwen in hun lentetijd'. En op den hu welijksmorgen, straalde de jonge bruid, die door het Aprilzonnetje in een gouden glans werd gezet, van geluk, zoodat men ze geen ongelijk kon geven, want men moet dur ven leven. Ongeveer een jaar later werd het doop feest gevierd. Henriëtte, die dadelijk den bijnaam kreeg van Zus, werd den avond voor Kerstmis geboren. Van af dat oogen- blik noemde men Maurits de papa van Zus. Hij was zoo trotsch op z'n dochter, dat hij maar niet over haar kwam uitgepraat; toen ze acht dagen oud was, beweerde hij, dat ze hem reeds kende. Wanneer hij 's morgens naar kantoor ging, verzocht hij z'n vrouw uitdrukkelijk, met het baden van Zus te wil len wachten tot zijn thuiskomst. Als hij binnenkwam op bureau, waren z'n eerste woorden: „Zus maakt het best" en als hij naar huts ging was het: „ik ga gelukkig weer naar mijn kleine Zus." Als hij uit den trein stapte (want hij was forens), hep hij als een ontsnapte gevangene naar huis toe, alleen om er nog maar vijf minuten eerder te kunnen zijn.. En als Zus dan in haar lauwe badje werd gezet, was hij opgetogen over haar mollige voetjes en polsjes waar de diepe plooien als een armband om heen zaten. In het restaurant fluisterden de vrienden onder elkaar: „Hebben jullie het al opge merkt? De abonné van de „ossenhaas" zie je niet meer hier." Het was waar. Een dame met een bril cp had zijn plaats ingenomen. „Ik héb zoo'n idee datfluisterde er één. Hij behoefde den zin niet af te maken, want de anderen knikten allen met het hoofd ten teeken/ dat ze hem begrepen. Een kind brengt zijn zorgen mee en het eten in het restaurant werd hem te duur. Even wel wilden ze er het rechte van weten en organiseerden een geheimen bond, die te weten kwam, dat de papa van Zus zijn ont bijt in den zak van zijn overjas meebracht en het opat op een bank in het park. Het bestond meestal uit een dikke schijf lever of wat plakken worst met een hompje kaas en altijd was er een flinke portie brood bij. Ze waren allen toch een beetje aangedaan bij deze ontdekkipg, maar dachten er verder niet meer over na. De kleine Haak scheen geen nadeel te ondervinden van zijn meer eenvoudigen leefregel. Hij behield zijn ron de wangen en zijn frissche tint. Misschien had het brood, in zulk een hoeveelheid ver slonden, wel een bijzondèr voedzame kracht en verving het andere gerechten of had hy minder behoefte aan eten, nu z'n hart zoo veel warmte uitstraalde. Dit geluk was evenwel te groot, om lang van duur te kunnen zijn. Zus stierf. Nog zoo kort gebloeid, moest ze reeds de oogen slui ten, moest men haar in haar mooiste luier wikkelen en haar overgeven aan de zwarte begrafenisdienaren. Haar peettante, een oude erftante, van wie ze alleen nog maar een zilveren beker had gehad, liet haar niet pi-acht en praai begraven. Alles was omhangen met witte draperieën en op het kerkhof was een zware marmeren steen geplaatst, die de herinne ring aan wat eenmaal was, moest dekken. Naast zijn kleine, diepbedroefde echtge- noote, geheel in rouw gehuld, stond Maurits Haak, nu voor de eerste maal in z'n leven werkelijk bleek en droeg met waardigheid, het leed over zijn aangebeden lievelinge, in weinige uren had de smart hem oud ge maakt en was hij nu een man geworden. Een enkelen keer weende hij. Zoo juist was hij weer in het restaurant teruggekomen. Men hoorde hem als van óuds zijn stevigen schotel bestellen. Maar toen hij wilde aan vangen stootten z'n collega's, die hem van terzijde bespiedden, elkander aan en zagen, dat z'n tranen vielen in de „ossenhaas mrt t groenten."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 6