De Duitsche Katholiekendag
-AM
Buitcnlandsch Nieuws
FEUILLETON
0
RADIO-OMROEP
TWEEDE BLAD
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1929
BLADZIJDE 1
Voor het behoud van het Christelijk Huisgezin
VOLKENBOND
flederl. Middenstatiisim
PLICHT EN LIEFDE
(Eigen Correspondentie)
i onovertroffen voor de reiniging van
de hoofdhuid en voor de verzorging
van het haar. Prijs per pakje 20 cent.
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
AAN- VERKOOP EFFECTEN
COUPONS
Freiburg, 28 Augustus 1929
De groote Lieve Vrouwe Munster boort
zijn toren van kunstig filigrain-werk in de
diepblauwe lucht; deze machtige tempel
Gods, een juweel van architectuur, be-
heerscht de schilderachtig gelegen stad met
haar vele prachtige middeleeuwsche en
moderne gebouwen. De donkere denneboo-
men van het Zwarte Woud omzoomen den
ouden Vrij-Burcht van Breisgau, waar de af
gevaardigden van geheel Katholiek Duitsch-
land zijn samengestroomd om te bespreken
het groote vraagstuk: het behoud van het
Christelijk Huisgezin. Want in onzen mo
dernen tijd staat het katholiek gezinsleven
midden in de woeste branding en het katho
lieke Duitschland wil het huisgezin redden
en bewaren, omdat het er diep van over
tuigd is, dat over de toekomst van het Duit
sche volk, ja van heel de menschheid, be
slist wordt in en rond een gezond Christelijk
familie-levenDe rijk-bevlagde stad ver
welkomt de talrijke deelnemers aan de 68ste
Algemeene Vergadering van katholiek
Duitschland, die allen één zün in het ge
loof, onverschillig van welk land of van
welke nationaliteit. Want ons heerlijk katho
liek geloof kent geen grenzen of rasssenver-
schil. Zwitserland, Oostenrijk, de Elzas, Hon
garije, Tsjechow-Slowakije Zuid-Slavië, Ja
pan, Holland, België, Frankrijk, Italië en de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika zijn
hier vertegenwoordigd.
De Begroetings-avond
De groote Schwarzwald-hal, die speciaal
voor het houden van dezen begroetings
avond gebouwd is, was tot in de uiterste
hoeken geheel gevuld. De weidsche feestzaal
prijkte in rijken vlaggentooi van het Duit
sche Rijk en Baden, terwijl op geel-witten
achtergrond het Pauselijk wapen was aan
gebracht. Heerlijk klonken de motieven van
het „Virga Jesse floruit" van Anton
Bruckner, dat in vierstemmig gemengd koor
door de vereenigde zangers van Freiburg
onberispelijk werd uitgevoerd, met orgelbe
geleiding, die van de Sint Martinus-kerk
werd uitgezonden.
De voorzitter van het plaatselijke Comité,
Dr. Hermann Herder, sprak een hartelijk
woord van welkom tot den vertegenwoordi
ger van Z. H. den Paus Mgr. Pacelli, Apos
tolisch Nuntius te Berlijn, hetgeen door de
duizendkoppige menigte met stormachtige1
toejuichingen werd onderstreept.
Ook de begroeting van Dr. Josef Smitt,
Regeeringspresident van Baden, den verte-
genwoordiger van den Aartsbisschop van
Freiburg, de Bisschoppen van Mainz, Rot
tenburg en Spiers, den wij-bisschop van Trier
en den apostolischen Administrator van
Grenzmark werd door herhaald langdurig
applaus onderbroken.
Op het podium hadden ook plaatsgenomen
Dr. Trunk, minister van Justitie van Baden,
de Minister-president van Beieren Dr. Held,
de burgemeester van Freiburg Dr. Bender,
de Rector-magnificus van de Universiteit
van Freiburg Dr. Dragendorff, Vorst Loe-
wenstein, de oud-Rijkskanselier Dr. Marx
en de bekende voorvechter in de Romeinsche
kwestie, Geheimraad Dr. Porsch.
Nadat het knapenkoor van de stad Frei
burg een zangnummer ten gehoore had ge
bracht, hield Prelaat Dr. Josef Sester, Vica
ris-Generaal van het Aartsbisdom een toe
spraak, waarin hij mededeelde, dat in de
gezondheidstoestand van den Aartsbisschop
van Freiburg een dusdanige merkbare ver
betering was ingetreden dat deze a.s. Zon
dag de feestrede zou kunnen uitspreken.
(Langdurige toejuichingen). Bij gelegen
heid van vorige katholieken-dagen, zoo ver
volgde spreker, werd steeds gesproken over
de Vrijheid der Kerk; thans strijden wij
voor het behoud van het Christelijke Huis
gezin. En zooals vroeger de katholieken
dagen hun doel niet zouden bereikt hebben
zonder den zegen van Gods genade, zoo wil
ik ook thans over deze bijeenkomst het
woord van den koninglijken Psalmist uit
spreken: Deus, protector noster, reépice nos:
O God, onze Beschermheer zie op ons
neder!
Namens de Regeering van Baden sprak
de President Dr. Smitt de hoop uit, dat deze
vergadering zou staan in het teeken van
Christelijke naastenliefde, en dat dit Con
gres niet alleen een versterking zou bren
gen van het katholieke geloofsleven, maar
ook van den innerlijken vrede. Het onder
werp van dezen katholiekendag handelt
over de wedergeboorte van het volk. Het
huisgezin moet de zuil zijn, waarop zoowel
de staat als de geheele samenleving moet
steunen. Op die wijze zal deze vergadering
van de Duitsche katholieken openlijk trouw
zweren aan het vaderland, aan de grondwet,
die een vrije ontwikkeling van de katholieke
kerk in een vrijen staat heeft mogelijk ge
maakt.
Dr. Carl Bender, burgemeester van Frei
burg, verwelkomde de bezoekers in zijn stad.
waar de burgerij zonder onderscheid van
stand of religie de deelnemers aan dezen
katholiekendag feestelijk juichend had be
groet. Hij verheugde zich over het feit, dat
nu weer voor de eerste maal na den oorlog
ook de vrienden van gene zijde van den
Rijn aanwezig waren, waardoor de geeste
lijke en cultureele banden weer hechter zou
den worden toegehaald.
Dr. Dragéndorff vestigde de bijzondere
aandacht op het groot gewicht van het on
derwerp dat thans zou behandeld worden:
de groote taak zal hierin bestaan, dat men
bij de opvoeding der jeugd weer idealisme
zal wekken en aan het jongere geslacht
weer een zedelijk en godsdienstig houvast
zal geven, dat thans in breede kringen ver
loren is gegaan.
De Bisschop van Omaha (Ver. Staten), die
uit Baden geboortig is, die tijdens en na den
oorlog aan de hongerende Duitsche kinderen
zooveel weldaden bewezen heeft, bracht een
groet van-Duitsche katholieken uit het verre
Amerika, die vol bewondering waren voor
de energie van Katholiek Duitschland, dai
ondanks de zware lasten, waaronder net
gebukt gaat, zijn beste krachten besteedt
om het volk heen te leiden naar den dageraad
van een betere toekomst. Zij hoopten hier
veel te leeren voor het Katholicisme in
Amerika, waar het ontbindingsproces in het
familieleven zich steeds verder voltrok, zoo
dat er zelfs op iedere zeven huwelijken, die
gesloten werden, gemiddeld een echtschei
ding voorkwam.
Nadat ook verschillende buitenlandsche
afgevaardigden het woord hadden gevoerd,
werd deze schitterend geslaagde begroetings
avond met een A-Capella-Koor-nummer
besloten.
Vermelding verdient nog, dat de buiten
landsche gasten uit Oostenrijk met luid ge
jubel werden begroet. „Wij hebben een his
torische taak te vervullen in ons land," zoo
sprak de Oostenrjjksche afgevaardigde,
„want wij zijn het bruggehoofd in den strijd
tegen het Bolsjewisme, en daarom moeten
wij Weenen en geheel Oostenrijk vrij maken
en voor het katholiek geloof weten te be
houden."
Oud-President Hussar bracht de hartelijks
groeten over van de Magayaren en herin
nerde aan de eeuwen-oude betrekkingen tus-
schen de Katholieken van Hongarije en
Duitschland.
Voor de eerste maal na den oorlog waren
ook thans de Fransche afgevaardigden offi
cieel vertegenwoordigd door abbé Flory, die
in de Duitsche taal officieel en in het open
baar de Duitsche Katholieken begroette.
Teen nam Rossé van Colmar het woord, die
te kennen gaf, dat de Katholieken van den
Elzas hun plicht als Fransche onderdanen
moesten vervullen, doch thans als Katholie
ken hier gekomen waren, omdat hun ka
tholieke geloofsgenooten in vergadering bij
een waren om te beraadslagen over de groote
vraagstukken der katholieke wereldbeschou
wing. De Elzas geniet thans nog van de
vruchten van vroegere katholiekendagen.
Wij hopen, dat er nooit meer een dag zal
aanbreken, dat onze velden weer zouden
gedrenkt worden met het bloed van men-
sclien.
Er moet vrede heerschen onder de volke
ren, vooral tusschen Frankrijk en Duitsch
land. (Langdurige toejuichingen). Moge deze
katholiekendag de wegen aangeven, om te
komen tot de oplossing van den noodtoe
stand (waarin zoowel het Fransche als het
Duitsche gezinsleven verkeert), tot heil en
vreugde van Frankrijk, Duitschland en den
Elzas. (Stormachtig applaus).
DE REDE VAN MACDONALD
LONDEN, 3 September (V.D.) De Brit-
sche premier Ramsay Macdonald heeft he
denmiddag voor de Volkenbond een rede
voering gehouden, waarin hij het volgende
zeide:
In de verstreken vijf jaren hebben velerlei
veranderingen plaatsgevonden, die bijna
allen geschied waren ter bevordering van
den vrede en ter versterking van het gezag
van den Volkenbond. Niets verheugt mij
meer, verklaarde Macdonald, dan het feit.
dat zetels, die in 1924 ledig waren, thans
bezet zijn en dat Duitschland tegenwoordig
is ten einde deal te nemen aan onze bespre
kingen.
Wat thans ,na deze veranderingen, te
doen stond, was het voortzetten van de
werkzaamheden ter versterking van het ge
zag van den Volkenbond en het uitbreiden
en veiliger dan ooit maken van de grond
slagen van den internationalen vrede. Ge
lijk hun vijf jaar geleden gebleken was,
was het probleem van den Volkenbond het
probleem der veiligheid. Sedert 1924 was
men een anderen weg ingeslagen. Het vre-
despact te Parijs was onderteekend en dat
pact was nu tot uitgangspunt geworden.
De Volkenbondsvergadering zal dit pact
steunen. Een van de belangrijkste bijdragen
in deze richting is het juist in den Haag
ten einde gebrachte werk. De overeenstem
ming waartoe men is gekomen, zal, naar hij
geloofde, binnen een paar weken geteekend
worden. Het is echter een trotsch moment
voor hen allen, teweten, dat de volgende
week het eerste bataillon uit het bezette ge
bied van Duitschland zal trekken, om daar
nooit weer terug te keeren. Het geeft hoop
en moed, dat zij thans bijeengekomen zijn
als leden van den Volkenbond in den geest
van den Volkenbond in kalme vriendschap
samenwerkende aan het werk des vredes.
De Britsche regeering, evenals, naar hij,
Macdonald, zeker geloofde, de andere regee
ringen verlangde, dat het te Parijs onder-
teekende vredespact niet allen een verkla
ring op papier zou zijn, doch zou worden
ontwikkeld tot een beginselverklaring en in
stellingen die den wereldvrede zouden be
vorderen.
Vervolgende, zeide Macdonald, dat de
Volkenbond zich er toe moest zetten het
ontwapeningsprobleem op te lossen. Hij
drong er op aan bij de voorbereidende Vol
kenbondscommissie het probleem niet onder
de oogen te zien in den zin van een moge
lijken oorlog, doch met de gedachte, dat het
oorlogsgevaar veel geringer is, dan de waar
schijnlijkheid van den vrede, wanneer er
voortdurend controle wordt uitgeoefend. Zij
moesten him militaire adviseurs vragen te
gelooven, dat er evenveel veiligheid ligt in
een overeenkomst als in een regiment sol
daten of een slagschip.
De bijzondere bijdrage van de Britsche
regeering tot de ontwapening moest liggen
op het gebied der maritieme ontwapening,
met in de eerste plaats de een of andere
overeenkomst, welke niet kan en mag be
schouwd worden als gericht tegen eenig an
der land, doch eerder als een helpende lei
draad voor de rest van de wereld. Wat zij
verlangden, was, dat een dergelijke overeen
komst, als waartoe men was gekomen, zou
kunnen worden beschouwd als een voorbe
reiding tot het bijeenroepen van de vijf zee
mogendheden tot een conferentie, waar de
andere mogendheden even vrij waren hunne
voorstellen in te dienen en waarin Engeland
even vrij was met hen te onderhandelen,
alsof er geen besprekingen hadden plaats
gevonden tusschen Amerika en Engeland.
Deze onderhandelingen waren nog niet
voltooid, doch de overeenkomst was reeds
zeer ver gegaan. Hij wist niet welke uit
eindelijke vorm de overeenkomst zou aan
nemen, doch hij dacht, dat zij tot een docu
ment zouden kunnen komen, bestaande uit
een overeenkomst in een twintigtal punten,
een zeer veelomvattend document, aan
gezien zij geen kleine dcoleinden op het
oog hadden, doch de vestiging des vredes.
Wanneer het document ten slotte twintig
punten zou omvatten, kan gezegd worden,
dat er op het oogenblik niet drie ontbra
ken. Hij had gehoopt, dat het mogelijk zou
zijn geweest, een definitieve aankondiging
te doen, doch hij was er in het geheel niet
zeker van, dat de aankondiging niet zou
kunnen plaats vinden, voordat de tegen
woordige vergadering uiteen zou zijn ge
gaan.
De Britsche regeering echter had over
wogen wat zij op de tegenwoordige verga
dering zou kunnen doen ter bevordering
van het grondvesten van het vredespact.
Als een bijdrage hiertoe zouden zij pogen
secties 13 en 15 van het Volkenbonds-
covenant te herzien en ze bij te werken en
in overeenstemming te brengen met het
Kelloggpact. Het was gewenscht de lacune
op te vullen, die gelaten werd door deze
secties ingeval verzoening mocht falen
en aldus de verplichtingen van de leden
van den Volkenbond in harmonie te bren
gen met de verplichtingen van het Kellogg
pact.
Vervolgens zeide Macdonald, dat hij in
de gelegenheid was aan te kondigen, dat
de Britsche regeering besloten was de op-
tioneele clausule te onderteekenen, en dat
de vorm van hare verklaring thans in voor
bereiding was, en voltooid en ingediend zou
worden gedurende de tegenwoordige ver
gadering. Verder waren de besturen van
de andere deelen van het Britsche ge-
meenebest, die lid waren van den Volken
bond, geraadpleegd en hij geloofde, dat elk
van hen zijn gedelegeerden zou instru-
eeren de clausule te onderteekenen gedu
rende deze vergadering, doch in overeen
stemming met hunne rechten en him po
sitie te Genève zouden zij eigen verklarin
gen afleggen. Hijzelf hoopte, dat deze
vergadering bekend zou mogen worden
als de vergadering van de optioneele clau
sule.
Met betrekking tot de overeenkomst
aangeboden door Engeland aan Egypte, zeide
hij, dat Egypte in staat zou zijn het lidmaat
schap van den Volkenbond aan te vragen-
Sprekende over de troebelen in Palestina
zeide hü, dat hij de gedachte verwierp, dat
het hier een rassenconflict betrof. Het was
eenvoudig een opstand van wanordelijke
elementen en wat de Engelsche regeering
betreft, de wanordelijkheden moeten wer
den onderdrukt, of deze nu worden ver
oorzaakt ooor Moslim of Joden, door Chris
tenen bf niet-Christenen. Geen natie met
eenige politieke verantwoordelijkheid, samen
werkende met andere naties, zou ooit toe
geven aan uitbarstingen van wanorde en
criminaliteit.
Hij deed een beroep op de leiders van
aaneen te sluiten om te herstellen wat ge
beurd was. De eerste plicht was een einde
te maken aan den strijd en de orde te her
stellen. Practisch was dit reeds gebeurd.
De tweede plicht was een onderzoek te
,DE VEREENIGDE STATEN VAN EUROPA"
IN DE CARRICATUUR
Tante Briand: „Wat scheelt de kleine
Benito toch? Wat heeft het ventje?"
doen naar alle omstandigheden en de noo-
dige stappen te nemen, ten einde een her
haling van de wanordelijkheden te voor
komen.
Ten slotte drong de minister-president
er bij de vergadering op aan. het probleem
der tariefslagboomen tusschen producen
ten en consumenten onder oogen te zien.
GENÈVE. 3 Sept. (V. D.) De groote
rede van MacDonald heeft allentwege een
bijzonder diepen indruk gemaakt. De groote
vrijmoedigheid en openhartigheid, waarmee
de Britsche premier op de gevaren wees,
welke de sterke bewapening der groote
Europeesche mogendheden voor den vrede
oplevert, oefende een machtige werking op
het gehoor uit. Eenstemmig wordt verklaard,
dat MacDonald alle groote probtemen van
thans, n.l. ontwapening, minderheden, ver
houding tusschen Europa en de groote vol
keren van het Oosten, alsmede de belangrijke
economische vraagstukken als het opheffen
van de tariefslagboomen, duidelijk den ver
tegenwoordigers van 54 staten voor oogen
heeft gesteld.
Intusschen is van Fransche zijde meer
malen bezwaar gemaakt tegen sommige pas
sages uit de rede van den premier, terwijl
de Duitsche toehoorders daarentegen hun
voldoening over MacDonald's standpunt van
tijd tot tijd duidelijk toonden.
Na deze rede van MacDonald was het
woord aan den Japanschen gezant Adatsji,
die verklaarde, dat zijn land de orueihan-
delingen tusschen Amerika en Engeland met
de grootste belangstelling volgt. Een tot stand
komen van een overeenkomst tusschen de
beide landen zou met warmte begroet wor
den. Vervolgens gaf Adatsji als rapporteur
voor de minderhedenkwestie in den Raad
van den V. B. een uiteenzetting van den
huidigen stand van dit vraagstuk. Hij legde
er den nadruk op, dat een regeling van het
minderhedenprobleem niet slechts van be
lang behoeft te zijn voor de minderheden
zelve, doch evenzeer voor de meerderheids-
staten.
Vervolgens wees de vertegenwoordiger van
Uruguay, Antuna, op het feit, dat de beleg
ging van het geschil tusschen Bolivia en
Paraguay door den Volkenbond een einde
heeft gemaakt aan een ontoelaatbaren toe
stand. Volgens de Monroe-leer heeft tot dus
verre geen enkele buitenlandsche mogend
heid het recht gehad zich te mengen in de
aangelegenheden van het Amerikaansche
continent. Door de interventie van den V. B.
Raad is in zekeren zin aan het voortbestaan
dezer letter een einde gemaakt.
De besprekingen werden daarop tot Woens
dag verdaagd.
VERBINDING VAN ÏÏHT KELLOGGPACT
MET HET VOLKENBONDSPACT?
GENèVE, 3 Sept. (V.D.) Van Engelsche
zijde laat men doorschemeren, dat men de
bedoeling heeft de bepalingen van het Kel
loggpact in het Volkenbondspact te doen op
nemen. Zoo zou een Engelsch voorstel in
voorbereiding zijn om de artikelen 12 en 15
van het Volkenbondspact inzake de regeling
van conflicten tusschen staten die lid zijn
van den Volkenbond en niet-leden te wijzi
gen in den zin van het Kelloggpact.
Een officieel voorstel is door de Engelsche
delegatie nog niet gedaan, aangezien men
eerst zou willen afwachten welken indruk de
rede van MacDonald maakt. De bedoeling
der Engelschen is echter blijkbaar de idee
van het Kelloggpact te gebruiken als basis,
zoowel voor de ontwapeningskwest'es als voor
den verderen uitbouw van den Volkenbond
Tevens zal daarbij de gedachte niet vreemd
zijn aan het nauwer betrekken van de Ver
eenigde Staten bij het werk van den Volken
bond.
DE WERKZAAMHEDEN DER
COMMISSIES
GENèVE, 3 Sept. (V.D.) De verschillen
de Volkenbondscommissies hebben in den
loop van den dag hun werkzaamheden voort
gezet. Tot vice-voorzitter van de juridische
commissie werd gekozen onze landgenoot
prof. Limburg.
De begrotingscommissie benoemde den j
Bulgaarschen minister van financiën tot
vice-president.
De juridische commissie zal in de eerste
plaats te behandelen hebben de kwestie van
de herziening van het Statuut van het Haag-!
sche Hof en het toetreden van de Vereenigde!
Staten tot het Internationale Hof te Den!
Haag, alsmede de codificatie van het Inter
nationaal recht en de voorbereidende werk
zaamheden tot het bijeenroepen van eer.
internationale conferentie voor den codifi
catie-arbeid.
De Raad van den Volkenbond zal zoo mo
gelijk deze week beginnen met de behande
ling van het optantenconflict. In verband
met het mislukken der directe onderhande-
ligen tusschen Hongarije en Roemenië inzake
deze kwestie verwacht men daardoor nog
botsingen in den Raad zelf. De ontwape
ningscommissie heeft besloten in de eerste
plaats de kwestie van den particulieren wa
penhandel en de particuliere wapenproductie
te behandelen.
De door den Volkenbondsraad tijdens de
Maartzitting ingestelde opium-commissie
voor het verre Oosten zal morgen Genève
verlaten voor een studiereis naar Nederl
Indië, IV-itsch-Borneo, de Phllippijnen.
Fransch Indo-China, Macao, Hongkong, For
mosa enz. De reis zal ongeveer acht maanden
duren.
DE TUÏNBOUWTENTOON STELLING
TE ESSEN
Een Hollandsche dame de elfhonderd-
t'-jizendste bezoekster
ESSEN, 3 September (V. D.) De groote
Duitschtuinbouwtentoonstelling, die op
het oogenblik te Essen wordt gehouden,
verheugt zich in een buitengewoon druk
bezoek uit binnen- en buitenland.
Als bijzonderheid dient te worden ver
meld, dat een Hollandsche dame, mevrouw
H. J. Dupont uit Heerlen, die met haar
echtgenoot te Essen de tentoonstelling be
zocht. <?e elfhonderüduizendste bezoekster
was.
Door het bestuur der tentoonstelling were
haar een waardevol geschenk aange
boden.
DOCHTERTJE VAN MUSSOLINI
GEBOREN
ROME, 3 September (V. D.) Heden werd
Mussolini voor de vijfde maal vader, toen
hem n.l. zijn dochtertje Anna Maria ge
boren werd. Moeder en dochter bevinden
zich wel.
VOLKSTELLING IN DEN VATICAAN-
SCHEN STAAT
ROME, 3 September (V. D.) Heden is een
volledige lüst opgemaakt van alle bur
gers, die recht hebben op het burger
schap van den Vaticaanschen Staat.
De lijst werd aan den paus voorgelegd.
Met inbegrip van de Kardinalen, die in het
Vaticaan zetelen, komt men tot een totaal
van 523 zielen.
Het is dus de kleinste staat van de
wereld, kleiner zelfs nog dan de republiek
San Marino.
DE TOESTAND IN PALESTINA
LONDEN, 3 Sept. (V. D.). Het Ministe
rie van Koloniën publiceert de volgende of-
ficieele mededeeling omtrent den huidigen
toestand in Palestina:
In het land ten Noorden van Safed is nog
steeds de rust niet teruggekeerd, doch de
andere districten zijn in het algemeen rus
tig. In de Noordelijke en Noord-Oostelüke
streken, waar gewapende Arabieren nog al
tijd de grens van Syrië willen overschreden,
werd gisteren door Engelsche vliegtuigen ge
demonstreerd.
De oproep van den Hoogen Commissaris
voor Palestina en Transjordanië is door
vliegtuigen boven Jeruzalem verspreid.
Officieel wordt nog medegedeeld, dat het
totaal aantal dooder. tengevolge van de on
lusten op 31 Augustus J.l. 83 Mohammedanen,
en 109 Joden en 4 Christenen bedroeg, ter-
wfjl in de ziekenhuizen 183 Joodsche, 122
Mohammedaansche en 10 Christen gewonden
worden verpleegd.
HET RUSSISCH-CHINEESCH
CONFLICT.
PEKING, 3 Sept. (V. D.). Maandag
had te Nanking ondei voorzitterschap van
Shang Kai Shek een zitting van het Chi-
neesche kabinet plaats, waarin de minister
van buitenlandsche zaken, Dr. Wang, rap
port over de besprekingen tusschen China
en Rusland uitbracht.
Het kabinet heeft den inhoud van de
nota, die heden door bemiddeling "an den
Duitschen ambassadeur te Moskou aaV de
Sovjet-regeering zou worden overhandigd,
goedgekeurd.
De regeering te Nanking verklaart in deze
nota, dat de Russische voorstellen voor haar
onaanvaardbaar zün. De R »ssische eischen
zouden op de voorgenomen Russisch-Chi-
neesche conferentie kunnen worden bespro
ken.
De Nanking-regeering verzoekt in haar
nota de Sovjet-regeering een datum voor de
te houden conference voer te stellen
DONDERDAG 5 SEPTEMBER
HILVERSUM, 298 M. Na 6 uur 1071 M.
Uitsluitend NCRV-Uitzendingen 10.30
—1100 Ziekendienst 12.302.00 Con
cert. Zang, fluit en piano 2.002.35
Uitzending voor scholen. Lezing over:
Reisavonturen in Centraal-Afrika 2.35
5.00 Uitzending van de elfde Maranatha-
Conferentie te Zeist. Lezing over: De be-
teekenis van de Maranatha-boodschap
voor onzen tüd 5.006.30 Concert.
Zang, viool en piano 6.307.00 Muziek-
praatje over: Gustav Mahler 7.008.00
Orgelconcert 8.00 Orkestconcert. Le
zing over: Wat en hoe zullen wij lezen.
Daarna Nieuwsberichten.
HUIZEN, 1875 M. 10.00—10.15 Morgen
wijding 10.3012.C0 Gramofoonmuziek
12.1511.45 Concert door het Tuschinski-
erkest 1.452 00 Gramofoonmuziek
2 002.30 Lezing door B. J. Gelder over:
Miskende visschen en practische huis
vrouwen 2.302.45 Gramofoonmuziek
2.45400 Concert door het AVRO-kwar-
tet 4.005.00 Ziekenuurtje 5.005.30
Sportpraatje door H. Hollander 6.01
7.45 Concert door het AVRO-kwartet,
Francisco Fischer, sopraan 8.019.00
Concert door het Omroeporkest 9.00—
10.00 Populair Kamermuziek door 't Hol-
landsch Strijkkwartet 10.000 Persber.
10.1011.00 Populair concert door het
Omroeporkest. Daarna: Gramofoonmu
ziek 12.00 Sluiting.
DAVENTRY, 1554.4 M. 10 35 Morgenwij
ding 11.05 Lezing 11.20 Gramofoon
muziek 12.20 Concert, M. Ogdens, alt,
H.Costigan, bariton, R. Aldridge. piano
1.20 Cinema-orgel 2.202.45 Beelduit
zending 3.20 Vesper 4.20Concert,
Militaire kapel 5.35 Kinderuurtje
6.35 Nieuwsber. 6.50 Marktberichten
7.05 Strijkkwartet 7.20 Lezing 7.45
Lezing 8.05 Concert, F. Ranalow, bari
ton 8.20 Concert, K. Winter, Sopraan,
F. Mullings, tenor, E. Barlett en R. Ro
bert, piano, Symphonie-orkest 10.00
Nieuwsberichten 10.20 Uitzending^van
de Volkenbonds Vergadering te Genève
10.35 Verrassing 10.5012.20 Dansmu
ziek.
PARIJS, „Radio-Paris" 1744 M. 12.50—
2.20 Gramofoonmuziek 4.05 Dansmu
ziek 6.55 Gramofoonmuziek 8.25
Concert, orkest en solisten.
LANGENBERG, 473 M. 7.20—7.50 Gra
mofoonmuziek 7.50850 Orkestconcert
10.3512.10 Gramofoonmuziek 12.30
Gramofoonmuziek 1.252.50 Orkest
concert, Bas 5.556.50 Orkestconcert
8.50 Orkest, concert, viool. Intermezza:
„Das Tier". Daarna tot 12.20 Dansmuziek.
ZEESEN, 1635 M. 6.10—11.05 Lezingen
12.201.15 Gramofoonmuziek 1.155.20
Lezingen 5.206.20 Concert uit Berlyn
6.208.20 Lezingen 8.20 Orkestcon
cert uit Leipzig 9.50 „Der Graf". Eén-
Acter van Felix Salten. Uit Leipzig. Daar
na tot 12.50 Dansmuziek.
BRUSSEL, 512 M. 5.20 Trio-concert m.
m. v. zangeres 6.55 Gramofoonmuziek
8.35 Orkestccncert 9.20 Orkestconcert
uit Ostende.
HAMBURG, 372 M. 5.20 Viool-recital
0.20 Concert 8.20 Orkestconcert, Solis
te 9.50 „Arbeit macht das Leben sü
Hoorbeeld van HerbertSchoenlank 10.53
12.35 Orkestconcert 12.50 Operette
muziek. Koor, orkest en solisten.
narissen, omdat zij den kindermoord hebben
afgeschaft, terwijl zij wisten te voorkomen,
dat oude en gebrekkige menschen werden
uitgestooten of dat vrouwen en meisjes wer
den verkocht. De missionarissen worden bij
zonder geprezen, omdat zij zelf ook de taal
der inboorliingen leeren.
In Canada en New-Foundland is op het
oogenblik één derde deel der bevolking ka
tholiek. Het uitgestrekte land is verdeeld la
acht districten.
Een lofprijzing voor de missiona
rissen bij de Eskimo's
Toronto (Canada) In het jaarverslag
van het corps bereden politie, dat in het
parlement werd voorgelezen, wordt met lof
melding gemaakt van het werk der missio
narissen onder de Eskimo's.
Sergeant Joyce, die lange jaren in het
hocge noorden dienst deed, prüst de missio-
KANTOOR 1 AARLEM
NASSAUPLEIN 1- -LtrOQN 13098
De vergeefsche pogingen van Briand, om de
onderling verdeelde staten van Europa bijeen
te houden.
16
Zijn rijzige gespierde gestalte kwam in de
sierlijke kleeding buitengewoon voordeelig
uit; het weelderige, ietwat krullende haar
omlijstte in zware lokken het hooggewelfde
voorhoofd, en de donkere oogen schitterden
vriendehjk onder de dichte wenkbrauwen.
Naast Gerhard stond Magda; een zwaar
natblauw zijden kleed viel in breede plooien
van hare slanke figuur naar omlaag; uit
het eenvoudig opgemaakte blonde haar kwam
schuchter een witte camelia gluren; dat
Was Magda's eenige sieraad.
Zij kon eigenlijk niet mooi genoemd wor
den, eii toch. hoe deftig, hoe fier stond zij
daar naast haar broeder.
Wat glinsterden die heldere, blauwe
oogen en hoe innemend was het glimlachje,
dat om die frissche roode lippen speelde.
Dèt was de echte huisvrouw, zooals een
man zich maar kon wenschen, trouw en
rein in woord en daad, die haar hoogste
geluk alleen zoekt in haar eigen huishou
ding.
Magda was geen in hoofsche gebruiken
opgevoede modedame, die door füne manie-
Ten in den omgang en vernuft wist te
schitteren; vrü en rondborstig in blik en
taal had zü er nochtans slag van steeds in
beide maat te houden. Goed en vriendelijk
jegens haar ondergeschikten, oprecht en
hartelijk jegens haars gelijken, dat was
hare manier van doen en zéó had zij jaren
lang met onverdroten üver aan de zij dé
van Gerhard gewerkt.
Zou Viola die plaats op waardige wyze
kunnen vervullen? Zou zij datgene voor hem
voor hem geweest was? O, zü moest zeer-
voor hem geweest was? O, zij moest nu-er-
veel meer voor hem zijn. Ze moest niet
alleen zün trouwe helpster en raadgeefster
zijn in zorg en leed, zij moest zijn vrouw
zijn beminde, zün trouwste, beste vriend,
zijn alles zün: buiten hem mocht er voor
haar niets lioogers op aarde bestaan, niet?
beters te vine,en zün, dan zijn eer en zijn
plicht.
En een vrouw kan. als zij wil, dat alle
voor haren echtgenoot zfjn; zij kan zijr
ziel met onbreekbare banden aan de hare
ketenen, zü kan hem de volle waarde van
een vrouwen.,s-rt doen kennen hetwelk
enkelen alleen levend voor den man dien
het liefheeft, niet anders beoogt dan diens
geluk en welzijn.
Zulk een vrouw behoeit geenszins schoon
en geestig te zün, om haren echtvriend een
volmaakt geluk te bereiden; zü heeft slechts
zichzelve te geven met alle liefde en trouw,
waartoe zij in staat is. Heil den man die
zulk een vrouw gevonden heeft, want hü
noemt zün eigendom het hoogste, wat ge
lukzaligheid op aarde hem kan aanbieden.
Was Viola zulk een vrouw? Kon zij dat
ooit voor hem worden? Daar stond zij in de
deur, stralend van jeugd en schoonheid. In
hare goudblonde lokken zaten half-geopende
rozenknoppen; rozen in 't haar, rozen op
hare wangen en rozen in de handen. In
sneeuwblanke witheid omhulde het luchtige
gewaad hare jeugdige vormen; de japon
was opgenomen door keurige slingers van
rozen en de lange sleep, die zacht ritselend
over den gladden parketvloer zwierde, was
smaakvol met halfversleten rozentakjes ver
sierd.
„Hier ben ik!" zeide Viola met een
verrukkelijk glimlachje en in het volle be
wustzijn harer schoonheid nadertredend.
Gerhard stond een oogenblik als ver
blind door die tooverachtig schoone ver-
schüning.
„Mijn Viola!" fluisterde hü, en drukt^
zacht eêa innigen kus op haire wangen.
Nu klonk het rollen van een rijtuig en
onmiddellijk daarop trad de heer von Rot-
teck binnen. Met een minzaam lachje trad
Magda hem tegemoet en reikte hem de hand.
die hij vast en warm in de züne drukte; tot
een handkus had zijn galanterie het nog
niet gebracht.
Nauwelijks waren de eerste begroetings
complimenten gewisseld, toen er nieuwe
gasten binnentraden, die de aandacht van
Gerhard en Magda in beslag namen.
Onder de eerste bezoekers behoorde ook
Wilhelm von Tonnberg, die zich ternauwer
nood den tüd gunde den heer des huizes
en diens zuster te begroeten, zoozeer haastte
hij zich, om aan Viola's zijde te komen, die
hem met een blijde opflikkering harer
schoone oogen ontving.
„Verrukkelük! Een rozenfee!" fluisterde
hij haar hartstochtelük toe. Deze vleierij
ging vergezeld van zulk een gloeienden blik,
dat Viola's wangen zich bedekten met een
hoogroode kleur. Zij was op dat oogenblik
bekoorlijker dan ooit, en Tonnberg moest al
zijn zelfbeheersching büeen rapen, om het
jonge meisje niet in zijn armen te nemen en
aan zijn stormachtig kloppend hart te druk
ken. Maar heden, dat zwoer hij bij zichzel-
ven, heden zou zij hem niet meer ontsnap
pen, vanavond moest het beslist worden of
zij hem al dan niet zou toebehooren. Het
bekoorlijke meisje moest zijn echtgenoote
worden, en hij verheugde zich reeds bij
voorbaat als hij er aan dacht, welk een op
zien hij in de residentiekringen met zijn
jong, wonderschoon vrouwtje zou verwekken.
Hij was trouwens gewoon van zich te
doen spreken en hij glimlachte nu reeds
bij de voorstelling, hoevele schoone lippen
zouden verbleeken, hoevele stralende oogen
dof zouden worden, als men elkaar vertelde,
dat Wilhelm von Tonnberg een huwelijk
uit liefde had gesloten.
Dat Viola geen rük meisje was, kon hem
weinig schelen; hij had geld-genoeg, doch
nimmer de kunst verstaan te rekenen.
Het bekoorlüke meisje beviel hem, haar
manier van zich voor te doen stond hem
aan, waarom dus zou hij zich niet de weelde
van een vrouw veroorloven.
Of zijn liefde diep genoeg was, om een
geheel menschleven te duren, daar vroeg
hü niet naar. Waarom ook zou hij zulks
doen? Als de vlam uitdoofde, dan zou hij
zich daarin wel weten te schikken en waar
om zou zulks ook bij haar niet het geval
zyn?
Het bal verliep prettig; de gasten ver
maakten zich uitstekend en er heerschtc
de vrolijkste stemming.
Viola was ook heden de schoonste, de
meest gevierde. Van alle kanten omringd
en omzwermd, vond- zij ternauwernood tijd,
Gerhard nu en dan een vriendelijken blik
toe te werpen, en maar al te dikwerf liet
zij de gelegenheid daartoe ongebruikt voor
bijgaan.
De hartstochtelijke bewondering van
Tonnberg werkte op haar als een bedwel
mende drank; jong en onbedreven als zij
was, gaf zij zich geheel en rl over aan de
verleidelijke betoovering van het oogenblik.
Haar liefde voor Gerhard was nog niet
sterk genoeg, om de verlokkende bekoring
uit den weg te gaan, en haar plichtsgevoel?
Ach, dat bezat zij niet, evenmin als haar
moeder dat ooit had bezeten. Haar jeugdig
gemoed snakte naar geluk en zij nam dat
waar zü net meende te vinden, zonder zich
af te vragen, of ean gebouw, op zulk een
wankelen grond opgetrokken, op den duur
ook duurzaam zou wezen,
i Het was na een wals, dien zü met Tonn
berg had gedanst. In plaats van het jonge
meisje naar een stoel te geleiden, trok hij
zachtjes haar arm door den zünen, en al
vorens Viola tot bezinning kon komen, stond
zü met hem alleen in een zijkamer, dat
door den tuinman herschapen was in een
allerliefst prieel.
Het gedruisch van de balzaal drong
slechts in gedempte tonen tot hier door;
een mat. zacht licht verlichte het kleine
vertrek, welke met geuren bezwangerde at
mosfeer zwoel en zwaar drukte. Had zij er
een voorgevoel van, wat haar te wachten
stond? Begreep zü de gewichtigheid van
het oogenblik of behandelde zü alles als
een leuzelachtig spel? Tonnberg vatte haar
bevende hand en boog zich zóó diep over
haar heen, dat zijn adem over haar wang
streek. Verschrikt deinsde zij een stap terug.
„Viola, ik bemin je! Zonder jou kan ik
niet leven! Wees de mijne!"
Zü stond daar als in een steenen beeld
veranderd en liet het toe, dat hij haar in
zijn armen sloot. Het was een stormachtige
liefdesverklaring, die haar bedwelmde, in
verwarring bracht en met zich meesleurde.
eivoigd.
