Onder de Pool in een Onderzeeboot f40.- VRIJDAG 6 SEPTEMBER 1929 LAMSTE TELEGRAMMEN BUREAUXNASSAULAAN49 ADVERTENTIEN 35 ct.p. regel dit nummer bestaat uit twee bladen 4 DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17251 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLI ES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIEK EN TWINTIG UREN NA HET UHGEJAL. door Kapitein Sr. HUBERT WILKINS, den beroemden Poolreiziger MOORD TE 's-GRAVENHAGE 72-jarige dame den hals afgesneden Voornaamste Nieuws De Zaansche Staking HET TREINONGELUK NABIJ MEPPEL Een onderzoek ingesteld Weer een treurig voorval in het Provinciaal Ziekenhuis Treinbotsing in Groningen J. J. WEBER ZOON Groote Houtstraat 166 Haarlem De moordaanslag te Laren Fransche scholieren bij den Duitschen Minister van Binnenlandsche Zaken De typhoon op de Philippijnen Telefoon No. 13866 (drie Ifjnen) Poetrekening No. 6970. ABONNEMENTENvoor Haarlem en Agentschappen: per week 25 et: per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 b(J vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. 1I regels 60 et p. plaatsing; elke regel meer 15 et., bij voornitbet B(j contract belangrijke Uarting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct per regel. bii 'n breuk van been of arm: Alle abonné's op ditblad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaardenf Q fl f) H Levenslange geheele ongeschik theid tot werken door '"7 C f| bij een ongeval met f O Eft bij verlies van een hand, II 0E bij verlies van een rft tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen ;'VUUU* verlies vr n heide armen, beide beenen of beide oogen; U Udoodelijken afloop: een voet of een oog: I I &U« duim of wijsvinger: UU.' bij verlies v. een anderen vinger. „Het grootste waagstuk ter wereld"; er bestaat geen uitdrukking, die beter zou pas sen voor het stoutmoedige plan om in een onderzeeboot in de wateren van de pool door te dringen, zooals kapitein Sir Hubert Wilkins zulks hieronder beschrijft, volgens het project, dat deze bekende poolreiziger hieromtrent heeft opgesteld. Dit schema schijnt gevaarlijk en fantas tisch, doch in werkelijkheid zijn de bezwa ren tegen dit waaghalzige plan niet zoo groot, als de leek veronderstelt. Luchtschepen en vliegtuigen hebben de lucht boven de poolzeeën overwonnen, maar stoomschepen konden niet op tegen het Üs in de poolzee. Gedurende de laatste hon derd jaren zijn er twee honderd schepen of meer ten onder gegaan door het kruiende Pakijs. Ze zijn gegrepen door de onbarm hartige ijsscholien, tot splinters geslagen en Stuk gedrukt, en toen verdwenen in de maag van het ijs-zee-bassin. Vele moedige be manningen zijn met hun uiteengeslagen schepen naar den kelder gegaan. Eenige wei nigen, gelukkiger, ervarener of voorzichtiger dan de anderen, zijn aan den dood ontsnapt om te vertellen van rampen, ellende en ont beringen. Geen schip, dat aan de oppervlakte vaart kan zich een weg banen door het taaie pakijs of den druk van de machtige ijsschol ien die door den wind voortgedreven worden, weerstaan. Zelfs de wakkere ijsbreker Kras- sin, met zijn wonderbaarlijke mechanische hulpmiddelen, die zich een weg brak door den zoom van net pakijs om Nobile en zijn Italianen ter hulp te komen, zou niet kun nen hopen het ijs van de middenpoolzee te overwinnen of een reis dwars door de pool zee af te leggen. Staatslieden en zakenmen- schen hebben sedert jaren gezocht naar een kortere route van Europa naar Azië, van Alaska naar Florida, van Seattle naar New- York en andere plaatsen. Door gebruik te maken van de route door de poolzee zou de afstand tusschen al deze plaatsen korter worden. Het is veel korter van Seatle naar New-York door de Beringstraat, dan via het Panamakan aai. Maar de pogingen om een noordwestelijke of noordoostelijke doorvaart te vinden zijn tot dusverre alle vergeefsch geweest. Het heeft honderden levens en millioenen geld gekost. Menschen op schepen hebben de Noordelijke IJszee rondgevaren, maar een practische route voor schepen, die aan de oppervlakte varen, heeft men nog niet ge vonden. De eventueele waarde van een hoordwestelijken doortocht is nog steeds ®ven groot als vroeger, maar diegenen onder °hs, die de poolzee kennen, gelooven niet, öa,t een route aan de oppervlakte prac- tlsch is. Met mechanisch volkomen machines heb ben Byrd, Amundsen, Dielson en ik bewe zen, dat vliegtuigen gebruik kunnen maken Van de noordelijke route en door in een Erooten cirkel te vliegen, den afstand tus schen de noordelijke steden met meer dan 50 PCt. kunnen verminderen. Passagiers zullen spoedig even veilig over de Noordelijek IJszee vliegen als over het Kanaal en de met sneeuw bedekte bergtoppen. Maar men zal zeeschepen noodig hebben om de zware en omvangrijke ladingen graan uit de vrucht bare streken van Noord-Rusland, Alaska en Canada te transporteeren, welke daar zullen geproduceerd worden, zoodra een veilig en économisch transportmiddel is uitgevonden. L>e moderne machines hebben ons er toe Beholpen om over de ijszee te vliegen. Jaren van ervaring hebben bewezen, dat wij het ijs zelf niet meester kunnen worden, dus moe ien wij weder de moderne machines te hulp roepen om het ijs te vermijden en de poolzee te bedwingen. De onderzeeboot brengt /.ossing De economische mogelijkheden van de on derzeeboot zijn tot dusverre weinig begre pen. Als draagsters van lading zouden zij be langrijke routes kunnen openen naar ieder land van het noordelijk halfrond. De af stand van Liverpool naar Yokohama via de Noordelijke IJszee bedraagt 6.750 mijl tegen 12.250 mijl via Panama en 11.100 mijl via het Suez-kanaal. Voor schepen van gelijke afmeting en snelheid zou de tijdsbesparing op de Noordelijke route meer dan 60 dagen bedragen voor een heen- en weervaart, zoo dat het schip dat de noordelijke route koos, 100 pet. meer zou kunnen presteeren dan dat van de andere routes. De constructie van den romp van onder zeebooten is slechts weinig verbeterd sedert Simon Lake in 1883 zijn eerste onderze" handelsvaartuig bouwde, maar de nieuwer- machines zijn toegepast voor het voortstu wen en manoeuvreeren van het schip. Zware, zuiver werkende Diesel-motoren hebben de stoomkracht vervangen, of ook wel lichte zeer snelle petroleummotoren. Electrische batterijen zijn vei -eterd, zoodat zij langer kunnen gebruikt worden en betrekkelijk snel weder kunnen worden geladen. Sommige oor- logs- en onderzeebooten die nu in de vaart zijn, hebben een operatie-sfeer van meer dan tien-duizend mijl. De grootte van een onderzeeboot is even min beperkt als de afmeting van een schip aan de oppervlakte en feitelijk vermeerdert haar economische nuttigheid naar mate van haar omvang binnen bepaalde grenzen. De plannen voor een onderzeeboot van 13000 ton zijn gemaakt en goedgekeurd. Men zou er zelfs nog groot-ere kunnen bouwen. Zulke onderzeebooten zouden natuurlijk niet dwars door de Noordelijke IJszee varen, maar langs de kust In betrekkelijk ijsvrij water, om eerst onder te duiken teneinde onder door zware ijsbanken te gaan, die het schip van de oppervlakte zouden tegenhouden. Maar het zou desalniettemin op een ont dekkingsreis mogelijk zijn „onder" de Noord pool te duiken en de Noordelijke IJszee dwars over te steken Aan niet Ingewijden mag het nu voorkomen, alsof er zekere on overkomelijke moeilijkheden bestaan, die de vaart onder het ijs onmogelijk maken, maar een nauwkeurige studie van alle omstandig heden bewijst, dat het zeer goed mogelijk is de gevaren te vermijden en alle moeilijk heden te overwinnen. In de eerste plaats is de temperatuur in de Noordelijke IJszee in den zomer boven het vriespunt. De on derzeeboot zou zich bewegen in water van min of meer constante temperatuur. Isolatie van de wanden van de onderzeeboot zou de condensatie verminderen, en door het in térieur zoo koel mogelijk te houden, zou men geen hinder van vochtigheid binnen in het schip hebben. Moderne onderzeebooten kunnen onder duiken tot een diepte van 300 voet. Nansen zegt in de beschrijving van zijn eersten poot tocht, dat hij geen ijs heeft ontmoet, dat meer dan 14 voet onder water stak. Pearson en Stefansson vertellen ons dat zij nooit grondijs hebben gezien in water dat meer dan 120 voet diep was. Er zijn geen groote ijsbergen in de Noordelijke IJszee. De ijs bergen die in het Noorden van den Atlanti- schen Oceaan worden aangetroffen, komen van het zuidelijk gedeelte van Groenland. De Noordelijke IJszee is zelfs in het hartje van den winter niet door een onafgebroken ijslaag bedekt Amundsen deed in de vroege lente van 1925 zijn watervliegtuigen op het water nederdalen op minder dan 90 mijl af stand van de Noordpool. Door personen, die in den laatsten winter en lente duizenden mijlen over het Noordelijk pakijs hebben ge vlogen, werd 'waargenomen, dat er* open wakken zijn en lapjes pasbevroren wa' binnen de 25 miil van ieder gegeven punt in de Noordelijke IJszee. Wij zijn van meening, dat wij in den nazomer op eeh tocht van Spitsbergen naar de Bering Zee of omge keerd ruim 25 pCt. van den weg in open water zouden kunnen var-en. Het zou mogelijk blijken, tenminste iedere dertig mijl naar de oppervlakte te komen in ijsvrij water, maar zoo vreemd als het klin ken moge, dit feit zou waarschijnlijk ons groote gevaar zijn. Het ijs in de noordelijke zeeën is dikwijls indien niet altijd in bewe ging Een open wak verandert steeds van vorm en omvang. Ieder oogenblik kan het verdwijnen. Een onderzeeboot moet er op uit gerust zijn om de geheele reis onder het ijs te maken, als het noodig zou zijn. Toch zou geen mensch er over denken een onafge broken onderzeereis te maken dwars door de Noordelijke IJszee over een afstand van twee duizend mijlen. Moderne onderzeebooten worden aan de oppervlakte voortbewogen door Diesel-mo toren. en wanneer zij ondergedoken zijn door electrische motoren en batterijen. Met een volle lading kan de boot een bepaalden tijd met een bepaalde snelheid varen; dan moe ten de batterijen weer opnieuw gelaten wor den. Hoe grooter de snelheid is, hoe spoedi ger de kracht van de batterij verbruikt wordt. De ervaring heeft geleerd, dat een matige snelheid voor onderzeebooten onge veer vfer of vijf mijlen per uur bedraagt. Deze matige snelheid is een veiligheids maatregel bij onderzeeboottochten. Wanneer er echter behoorlijke buffers aangebracht zijn, kunnen kleine onderzeebooten zelfs met volle kracht tegen een stevigen hinderpaal aanvaren zonder dat er nadeel ontstaat Natuurlijk moeten wij bij de voorbereiding van een onderzeeboottocht zooals ik mij voorstel te doen in den zomer van 1930 met aüe mogelijke omstandigheden rekening houden. De Lake type onderzeeboot, die wij denken te gebruiken, is uitgerust met een van de belangrijkste veiligheidsmiddelen. Dit rijn twee naast elkaar liggende, luchtdichte kamers; de vloer van een dezer kamers maakt deel uit van de kiel van de boot en bestaat uit een deur met scharnieren. Dit maakt het mogelijk de ondergedoken boot in een duikerpak te verlaten en herstellingen aan te brengen of ander werk buiten de boot te verrichten. De manier waarop dit geschiedt, is heel eenvoudig. De kamers worden opgevuld met lucht onder druk gelijk aan dien van het water aan den buitenkant. Deze druk is niet nadeelig voor den mensch op een diepte van 100 voet. De mannen kunnen den vloer van de onderzeeboot openen, in het water stap pen, en in alle kalmte hun werk doen, wanneer zij een luchtbuis en een koord, dat hun den weg wijst, medevoeren. Het kan voorkomen, dat een der bladen van den propeller moest vervangen worden, of dat een nauwkeurig onderzoek moet ingesteld worden naar den benedenkant van het ijs, ook kan men in ondiep water op deze wijze een monster van den bodem van de zee nemen Deze uitvinding kan ook in toepassing ko men bij de verschillende wijzen om toegang tot de open lucht te verkrijgen, wanneer het noodzakelijk is door het ijs te breken. De duiker kan ontploffingsstoffen aan den onderkant van het Ijs aanbrengen, weder naar de onderzeeboot teruggaan, op een vei- ligen afstand gaan liggen en weder naar de operatie-plaats terugkeeren door middel van een richtlijn, nadat de ontploffing haar werk gedaan heeft. Een duiker, die vrijheid van bewegingen heeft, zou op het dek van of naast de on derzeeboot een chemisch middel, als bij voorbeeld thermite of calcim carbid, kunnen bezigen om een gat te smelten door het dunne-zee-ijs. Terwijl het ijs op sommige plaatsen vijftien of meer voet dik is, geloo ven wij, dat het mogelijk is in den nazomer ijs te vinden van minder dikte (Jan drie voet. Er is veel minder kracht toe noodig om het ijs van beneden uit te splijten dan van boven af, en in den zomer, wanneer de temperatuur van het water voldoende boven het vriespunt staat, zal er weinig verhitting noodig ziin om een gat te smelten, dat breed genoeg is om den toren van de onderzee boot door te laten. Een instrument, dat wij -willen gebruiken tot bescherming en tot bepaling van de dikte van het ijs en den omvang van open wakken, is een voelarm, aan het dek van de onderzeeboot bevestigd met een schar nier. Deze voelarm zal tot dertig of veertig voet boven het dek kunnen reiken en door middel van een veer de onderzeeboot die altijd precies in drijvenden toestand, met een neiging tot stijgen, zal worden gehouden steeds op een gelijken afstand van den on derkant van het ijsvlak kunnen houden. Men verwacht niet, dat de onderkant van het ijs glad zal zijn; maar de onregelmatig heden in dit oppervlak zullen, behoudens zeldzame uitzonderingen, niet zeer groot zijn, en in geen geval zoo groot om de onderzee boot in gevaar te brengen met een uitsteek sel van het ijs in aanraking te komen. Springbouten zullen de boot beschermen Als een tweede voorzorgsmaatregel tegen bovengenoemde mogelijkheid, zal de boven kant van de onderzeeboot voorzien zijn van een terugspringenden bout of schaats. Deze schaats- of slede-inrichting moet het om hulsel van de onderzeeboot behoeden voor iedere aanraking met het ijs boven haar, wanneer de voelarm niet functionneert. Men stelt zich voor door middel van me chanische middelen de open lucht te kun nen bereiken, zelfs dwars door ijs van een dikte van twintig voet of meer. Twee boren van zevèn inch, een voorwaarts en een ach terwaarts, worden aangebracht en op de zelfde wijze bewogen als de propeller. Deze boren bevinden zich in een buis; dat wil zeggen, dat de kern daarvan er uit genomen kan worden en wanneer het gat geboord is, steken dus twee buizen van zes inch door het ijs. Dit dient voor den toevoer en afvoer van de machines. Terwijl de onderzeeboot rustig onder het ijs ligt, als een vlieg tegen het plafond, zal het mogelijk zijn de batte rijen weder te laden en verder te varen. Deze manier zal veiliger zijn dan op te duiken in een open wrak. Men zou meenen dat een onderzeeboot „blind" is, wanneer zij zich onder water bevindt, maar de er varing heeft geleerd, dat het mogelijk is in helder water en het water in de Noor delijke IJszee is bijzonder helder door het water te zien tot op een afstand van vijftig yards. Gedurende den zomer is het in het Noorden den geheelen dag licht; de zon is op die breedten in dat jaargetijde nooit beneden den horizon. Bovendien zal als voorzorgsmaatregel een doordringende lichtbundel vooruit en naar boven geworpen worden, en den bestuurder in staat stellen de voorwerpen in de nabijheid waar te ne men. Behalve de economische waarde van de aantooning van de mogelijkheid om han- delsonderzeebooten in de Noordelijke IJs zee te gebruiken, zal deze tocht onder de Noordpool en door de Noordelijke zeeën een goede gelegenheid bieden om wetenschap pelijke onderzoekingen van groot belang te verrichten. Er worden instrumenten mede genomen om de diepte der zeeën te meten, welke tegelijk voorkomen, dat men in on diep water aan den grond raakt. Deze on derzeeboot heeft ook wielen aan haar kiel. Een slinger-apparaat wordt in werking ge zet, als de onderzeeboot in de vaart is, en het soortelijk gewicht van de aardkorst op deze hooge breedte zal worden vastgesteld Ter oplossing van wetenschappelijke geheimen Een gyrokompas zal ons belangrijke aan- wijzigingen verschaffen omtrent de mag netische verschillen aan dit wereldeinde, veel noordelijker dan de magnetische pool. Het aarde-inductie-kompas en het gewone scheepskompas zullen voor de gewone vaart richting dienen. Wij zullen waarnemingen doen omtrent de richting, de kracht, de temperatuur en den omvang van de stroo mingen in de Noordelijke IJszee, en alle uitingen van biologisch leven verzamelen. Wie weet wat voor vreemde wezens daar bestaan beneden de oppervlakte van het poolijs? Het zal mogelijk zijn waarnemin gen te doen en te fotografeeren door de heldere vensters der onderzeeboot. Gedurende perioden van rust, en terwijl wij onze batterijen herladen, kunnen wij onze positie vaststellen door astronomische waarnemingen, terwijl wij dagelijks door radio met alle deelen der wereld in ver binding staan. Vanuit een kabelballon kun nen wij de toestanden beneden fotografee ren. In den nazomer komt slechts weinig nevel voor, zooals gedurende de Noordelijke lentes veelal het geval is. Het is zelfs mo gelijk dat wij draadloos in verbinding ko men met Commandant Byrd in de Zuide lijke IJszee. Wij kunnen waarnemingen doen omtrent het ijs in den nazomer, en omtrent weerverhoudingen, die van groote waarde zullen blijken voor de weersvorspel- lingen. Maar het beste van alles is nog, dat wij zullen bewijzen, dat het mechanische vernuft van den mensch er opnieuw In ge slaagd is, een hinderpaal te overwinnen, dien de natuur hem in den weg gesteld heeft. Gistermiddag is een moord op het Bezui- denhout te 's-Gravenhage gepleegd op de 72-jarige Mevr. O. in hare woning aan den Bezuidenhoutschen weg 395. Toen om kwart voor 5 de Geneeskundige dienst werd gewaarschuwd, vond men Mevr. O. met afgesneden hals. Een 50-jarige huis houdster had eveneens ernstige wonden aan gelaat, hals en handen, doch leefde nog. Zij is naar het R. K. Ziekenhuis gebracht: haar toestand was redelijk, er is hoop op herstel. De wonden zijn met een scheermes toege bracht. Omstreeks half vijf kwam de huishoudster uit het perceel geloopen, luide „moord" roe pende, juist toen een tram voorbijkwam. De ze stopte onmiddellijk. De bestuurder en de conducteurs zetten den dader achterna en wisten hem te grijpen in de Cornelis van der Lijnstraat, nadat de man een pakje in een der tuinen had geworpen, dat bij onderzoek het scheermes bevatte. De politie heeft hem in het perceel, waar de moord gebeurd is, aan een langdurig verhoor onderworpen, doch hij weigert iets te zeggen. Om kwart voor negen is hij naar het Hoofdbureau over gebracht waar het verhoor werd voortge zet. Hedennacht zou de politie nog een huis zoeking houden in de woning van den ar restant, wiens naam zij meent te weten, hoewel zij nog steeds twijfelt dien op te ge- Het „Vad." deelt nog nader mede; Omstreeks kwart voor v;jf reed een tram wagen van lijn drie op het Bezuidenhout voorbij Overbosch. toen de bestuurder, „moord" hoorde roepen en op nde een vrouw van middelbaren leeftijd voor het raam van pand 395 zag staan, zwaar bloe dend uit een wonde aan haar hals. Onmid dellijk remde de bestuurder. Ook de con ducteurs en de passagiers i den wagen hei den het geroep gehoord en de menschen. die op straat voorbij gingen, schoten eveneens toe. De conducteur van den bijwagen greep het pakje noodverband, dat in alle, tramwagens aanwezig is, en liep naar de vrouw or- haar te verbinden. Juist op dat moment kwam een als heer gekleed persoon kalm het huis uit. Hij had een pakje in de hand en liep de Cornelis van der Lijnstraat in. De bestuurder en de conducteur van den motorwagen volgden hem en zagen hoe hy het pakje in een tuin wierp, gelegen achter pand 391 op het Be- ziudenhout. Later is het pakje opgehaald. Het bleek een bebloed scheermes te be vatten. De conducteurs begrepen heel goed, dat hier iets niet in orde was. Zij grepen den man aan en brachten hem naar het bewuste Suis terug. In de voorkamer lag mevrouw O. in een grooten plas bloed. Zij gaf geen teekenen van leven meer. Inmiddels waren surveilleerende agenten aangekomen. Die waarschuwden de recher che en namen de bewaking van den ver dachte over. De dokter van den Geneeskundigen dienst constateerde den dood door verbloeding van mevrouw O. en nam de gewonde mee naar het R. K. Ziekenhuis in het Westeinde. Buren wisten te vertellen, dat de man 's morgens ook al aan het huis geweest was. Van andere zijde hoorden wij, dat de oude dame den man zelf had opengedaan. De huishoudster was in de keuken bezig aard appelen te schillen. nist beweerde, dat de rails door den dauw glad waren. Wij merken hierbij nog op, d2t de afstand tusschen het onveilig signaal er j de Smildervaart 107 meter bedraagt. fwee hulparbeiders, die op het oogen blik van het ongeval op den weg naar hun werk passeerden, zagen het gevaar en schreeuwden uit alle macht. De drie man nen op de locomotief hebben dit echter niet gehoord. De leerling-machinist was D. J. Knoop uit Zwolle en de hoofdconducteur, die in de cabine als loods was meegegaan was de 63-jarige U. E. Hillenga. De plaats waar het ongeluk gebeurde lig, juist op de grens van de gemeenten Nijeveen en Haveltë. De burgemeesters van beide gemeenten waren spoedig ter plaatse ook de heer J. Knoppers, burgemeester var Meppel kwam met den Commissaris der Koningin in de provincie Drente, mr. J. T Linthorst Homan, mede om een en anöei in oogenschouw te nemen. De opruimingswerkzaamheden In den loop van den middag waren gis teren de werkzaamheden aan de oprui ming zoover gevorderd, dat de wagens op den wallekant naast het spoor waren ge zet. Men begon toen met het lichten van den tender en de locomotief, een karwei die wel eenigen tijd in beslag zal nemen. Te 's-Gravenhage is een 72-jarige dame vermoord. Haar huishondster werd ernstig gewond. De rede van Briand te Genève. Frankrijk is bereid de algemeene acte van verplichte arbitrage te leekenen. MacDonald keeri heden naar Lor den terug. Svowden op bezoek bij den koning van En ge nd. De toestand van Clemenceau zo*-gwekkend. Naar het „Hbd." verneemt, zal het be stuur van den Bond van Werkgevers in het begin van de volgende week het verzoek van de organisaties, waarin de arbeiders, betrokken bij het Zaansche houtconflict, zijn georganiseerd, in behandeling nemen. Onmiddellijk na het bekend worden van het treinongeluk nabij Meppel, heeft de op perwachtmeester der maréchaussée te Meppel de heer K. van der Veen, het locomotiefper- soneel een verhoor afgenomen en in den loop van den ochtend heeft mr. Servatius, substituut-officier van justitie te Assen op de plaats van het ongeval een bezoek ge bracht. De brug is niet beschadigd. De machinist van den trein, H. Lang kamp uit Zwolle, heeft erkend, deelt het ,Hbld" mede, dat hij ongeveer 20 meter vóór het onveilig signaal zag, dat hfj niet mocht doorrijden. Hy heeft toen onmid dellijk geremd, doch de trein was niet meer tijdig tot stilstand te brengen. De machi- „H.url. Dfblad" schrijft het volgende: I Het treurig voorval dat zich midden De- ember van het vorige jaar in het Provin- j .aal Ziekenhuis bij fantpoort afspeelde ren vrouwelijke patiënt viel toen een andere j '-ouwelijke patiënt aan, waardoor deze zoo evnstig gewond werd, dat zij kort daarop overleed ligt nog versch in het geheugen. Nu heeft zich opnieuw in dit ziekenhuis een ernstig ongeluk voorgedaan. Een vrouwe lijke patiënt wist zich te onttrekken aan de waakzaamheid der verpleegsters en sprong in het meertje, dat zich op het gestichts terrein bevindt. Toen men de vrouw uit het water gehaald had, bleken de levensgeesten reeds geweken. Wfj hebben getracht nadere byzonderhe-, den over dit treurig voorval te vernemen, maar de directie van het ziekenhuis weiger de daarover eenige inlichting te geven. Ook bij het voorgevallene in December 1928 stel de de directie zich op dit standpunt, verkla rend, dat dit interne aangelegenheden zijn. Wij kunnen dit standpunt evenwel niet deelen. Het is een publiek belang, dat de verpleging van de patiënten zoo geregeld wordt, dat de kans op zulke betreurenswaar dige voorvallen tot het uiterste beperkt wordt, wy weten, dat het niet de eerste keer is, dat een patiënt getracht heeft zelfmoord te plegen door in dit meertje te springen. By vorige gelegenheden werden de drenke lingen evenwel bijtijds gered. Het is een bekend verschijnsel, dat vele j krankzinnigen neiging tot zelfmoord hebben. Juist daarom moet elke gelegenheid daartoe angstvallig worden weggenomen. Natuur schoon op het gestichtaterrein is. goed, maar als dat een gevaar voor de patiënten wordt, dan moeten maatregelen genomen worden. Het meertje kan met een hek afgezet worden. Nu is een 28-jarig vrouwtje het slachtof fer geworden. Haar man en jonge kinderen hoopten op haar herstel, welke kans door den dood afgesneden is. Het voorval in Decem'-c- 1928 is een on derwerp geweest van discussie in de Provin ciale Staten van Noord-Koliand. Er is toen aangedrongen op het nemen van afdoende voorzorgen. Bovendien werd de vraag ge steld, of er ten gevolge van de bezuiniging niet te weinig verplegers zyn in verhouding tot het groot aantal patiënten. Door het ongeluk der laatste dagen is b.j vernieuwing de aandacht op deze quaestie gevallen. i Doordat een rangeerder een wagen met kippen over onveilig spoor rangeerde, is gis teravond de trein uit Zuidbroek bij de via duct te Groningen tegen dezen wagen ge botst. De wagen met kippen werd zwaar beschadigd .Een reizigster bekwam lichte ver wondingen. Verdere persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. Barometerstand 9 uur v.m.: 765. Vooruit. OPTICIENS FABKULaNILN LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 8.01 uur. Nadere bijzonderheden Nader meldt men ons uit Laren: De twist tusschen de Laarders en Hilver summers, die heeft plaats gehad, had als oorzaak een geschil omtrent meisjes, waar mede de jongens op de kermis gedanst hadden. H. heeft bekend het schot op de Leeuw uit Laren met een browning gelost te hebben. De toestand van den getroffene is naar omstandigheden redelyk wel. BERLIJN, 6 Sept. (Wolffbureau) De rijksminister van Binnenlandsche Zaken, dr. Severing, heeft gisteren 200 Duitsche en Fransche scholieren ontvangen. De minister hield daarbij een rede, waarin hij o.a. zeide: „De eisch van den dag tusschen onze beide naties is de oude opvatting van erfvijanden voor goed uit te roeien, wy willen erfvrien- den worden. Wil men met de aanduiding „Vijanden" uitdrukken, dat de vijandschap permanent moet zijn, zoo willen we de vriend, schap tusschen beide volken vcor permanent verklaren. De jeugd willen wij bezielen met een geest van vriendschap, en daartoe is de weg van uitwisseling van scholieren geko- en. Gij, mijn jeugdige Fransche vrienden, aldus de minister, keert dezer dagen naar Uw vaderland terug. Ik verwacht, dat ge thuis zult vertellen, wat ge hier hebt meegemaakt, n.l. dat in de kringen, waarin gy u bewogen hebt, geen revanche-idee heerscht, dat het volk er op uit is in vrede en vriendschap met Frankrijk te leven." Thans 61 slac'i.'ofi.rs MANILA. 5 Sept. (Reuter) Berichten uit de provincies Bulacan en Laguna toonen aan, dat het aantal dood en ten gevolde van den typhoon is gestegen tot 61. var. Mgr. L. Schioppa, Pauselijk Internuntius te Den Haag heeft Z. Em. Kardinaal van Rossnm Dodnerdagmiddag de

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 1