Provinciaal Nieuws
tweede blad
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1929
BLADZIJDE 3
BERICHTEN UIT ONZE
VORIGE OPLAGE
ÖE MOORD TE GIESSEN-NIEUWKERK
CASTRICUM
ENKHUIZEN
GROOTEBROEK
RECHTSZAKEN
Voor den Aïkmaarschen
Politierechter
De moordzaak-Giessen
Nieuwkerk
Door een tram overreden
en gedood
Autobus-ongeval
De moord op mevr. Landzaat
Nog steeds pest op Java
Malversaties op groote
schaal
De scheepsramp te Madrid
Nieuwe gevechten aan de
Russisch-Chineesche grenzen
KERKNIEUWS
De bomaanslag te Lemberg
Een praatje met den knecht
van Kardinaal van Rossum
Prijsuitreiking Haarl.
Kegelconcours
Waarom het Amsterdamsche Gerechtshof de
revisie-behandeiing aanvangt
Aanrijding Door het links van den weg
houden op den Rijksstraatweg ontstond he
den een aanrijding tusschen een wielrijder
Uit Egmond-Zee en een auto. De man werd
over den weg gesmakt, terwijl z'n zoo goed
als nieuw rijwiel deerlijk gehavend werd. Den
autobestuurder treft echter in het geliee.
geen schuld, omdat deze behoorlijk signaler,
gaf. De wielrijder die onder invloed van ster
ken drank bleek te zijn, kwam er af met een
niet beduidende hoofdwonde en eenige
schrammen op zijn handen.
Alastrimgevaar Ook in deze gemeente
zal gelegenheid worden gegeven voor het in
enten of herinenten tegen het alastrimge-
vaar. welke gelegenheid volgende week za'
Worden gegeven in een der lokalen der
school aan den Rijksstraatweg en wel op
Woensdag 18 dezer des n.m. 3 uur.
Kermisdrukte Gisteren werd alhier de
jaarlijksche kermis geopend. Er was een
heeleboel attracties terwijl de zonen van
het oude volk in grooten getale waren opge
komen met negotie en allerlei wat de jeugd
door geschitter en geflonker kan bekoren.
Onder de attracties is een groote stoomcar-
roussel en een bioscoop, terwiil voor de mee:
kleinere jeugd en vele gelegenheden tot ver
maak zijn. Het aantal bezoekers was gisteren
heel groot en op den Rijksweg, waaraan het
kermisterrein is gelegen was het haast geen
doorkomen. Het verkeer, dat wegens den
heelen mooien zomerschen dag heel druk was
ging echter geregeld, terwijl de automobilis
ten zeer kalm en voorzichtig doortrokken
Onregelmatigheden hadden gelukkig niet
plaats, behoudens dat een inwoner van Cas-
tricurr van een kermisklant uit Heiloo eer.
gevoeligen klap op zijn hoofd kreeg; de politie
kwam echter tusschen beiden en maakte met
den vreemdeling korte metten. Van dc
Heemskerkers hadden wij ditmaal 't zijn
gewoonlijk de ruziezoekers geen lést. Hier
toe droeg zeer bij het preventieve politie
toezicht.
Ook heden is het druk en als het weer zoo
blijft zal het morgen den laatsten dag zeker
ook zoo het geval zijn.
Haringvisselier aan liet strand Gister
middag deed zich op het strapd vlak voor
den ingang van den Zeeweg een niet alle-
daagsch geval voor. Een haringtrekker had
gebrek aan benzine en dus stevende hij naar
het strand, waar hij echter niet voldoende
bij kon komen. Geen nood echter, een der
opvarenden ging met twee leege benzinebus
sen zwemmende naar het strand na vol
doende brandstof aan de benzinepomp aan
den Zeeweg te hebben ingenomen werd de
terugtocht op dezelfde wijze aanvaard Een
maal aan boord teruggekomen kon het
schip zijn weg naar Den Helder weder aan
vaarden. Dat deze niet alledaagsche inne
ming van brandstof veel bekijks onder de
talrijke strandbezoekers had, laat zich be
grijpen.
Personalia Bij Koninklijk besluit is de
Technisch ambtenaar van den Rijkswater
staat .de heer W. A. Dormaar Pzn„ te Enk
huizen, bevorderd tot technisch hoofdamb
tenaar.
Statuten De „Staatscourant" bevat de
statuten van de N. V. Groenten- en Bloem-
bollenkweekerij en Handel P. Duin en Zo-
heti, te Grootebroek.
Zitting van Maandag 9 September
De eerste verdachte die heden zijn entree
da salon maakte, was Willem K., n. 39,
jonge stoker uit Hansweert, die in verzet is
gekomen tegen een hem bij verstek opgeleg
de gevangenisstraf, wegens mishandeling
gepleegd te Barsingerhorn op een machinist
Uit Winkel. Verdachte heeft heel wat be
zwaren. Hij beweert te zijn uitgelokt en
verzoekt zijn straf om te willen zetten in
een kleine geldboete. Ongelukkiger wijze is
hij al reeds meermalen wegens min of meer
ernstige feiten veroordeeld, waardoor zijn
kans op een „kleine" geldboete niet groi.ter
wordt. Hierop wordt de zaak opnieuw be
handeld. De machinist Buitenhek is door
Verdachte getrapt, geslagen en met een mes
in zijn rug gestoken, waardoor hij bloe
den werd verwond.
De verdachte beweert, dat Buitenhek hem
met een Klomp te lijf wilde.
Buitenhek erkent wel een klomp ter hand
te hebben gehad, doch hij heeft er niet mee
geslagen. Verdachte heeft hem die klomp
afgenomen om hem er mee af te ranselen
De vernieuwde behandeling geeft den of
ficier geen motief wijziging in het vonnis
6 weken gev. voor te stellen. Hij vraagt dus
bevestiging. De politierechter blijkt van de
zelfde meening en het vonnis wordt alzoo
bekrachtigd.
Diefstal in dienstbetrekking.
Cath. Joh. v. d. B„ die zich te Alkmaar
schuldig maakte aan diefstal ln dienstbe
trekking bij mevr. de wed. B. aldaar, wordt
onvoorwaardelijk veroordeeld tot 1 maand
gev. De Pol. rechter acht dit momenteel
het eenige middel ter harer verbetering.
Beleediging.
Voortgezet wordt de bekende zaak tegen
den zwerver Jan P., die den gem. veldwach
ter van Noord-Scharwoude Leuring, heeft
Uitgescholden. Eisch 1 maand, vonnis twee
dagen. Verdachte heeft nog 6 maanden te
goed wegens rijwieldiefstal.
Oneerlijk meisje.
Ook werdt verder behandeld de zaak
tegen Trijntje K.. met het hooren van den
heer Wiggers, reciasseerings-rapporteur.
2ijn rapport luidt niet gunstig. Het meisje
geeft geen blijken van verbetering. Zij heeft
hu een dagdienst je en slaapt thuis.
Wegens diefstal van een bedrag van 10
hit cle portemonnaie van een medearbeid
ster aan de Melkfabriek Uithoorn, vordert
de officier thans 6 maanden gev. voornamc-
hjk met het oog op haar toestand. Git-
spraak 7 October, na de reclasseering ge
hoord te hebben.
Mishandeling met een hamer.
De 41-jarige koopman Joh. G„ hande-
laar m paling te Hoorn, heeft op de Ker
mis te Berkhout zekere W. Weel, die in ge-
zel--;:ii:.p van andere jongelieden een aan
bal waagde op zijn paüngvoorraad, met
esn hamer op het hoofd geslagen. De ver
dachte herkent echter in de mishandelde
hlet den persoon, die hem zijn paling af
handig wilde maken, maar hy was wel bij
het gezelschap.
Het relletje gebeurde na sluiting van de
Kermis op 5 Juni. Weel beweert niets on
behoorlijks gedaan te hebben. Hij stond
kalm voor de palingkraam te kijken. De ge
troffen landbouwer reclameert 3.45 aan
kosten van uitstoomen van zyn pak, dat
met bloed was bevlekt.
Verdachte is bereid dit bedrag te voldoen.
Op verzoek van verdachte worden nog eeni
ge getuigen a décharge gehoord. Eenige
van hen hebben rumoer gehoord, doch wei
nig van de zaak gezien. Wel heeft men
Weel met een bloedend hoofd zien loopen.
De kermisreiziger Petshold heeft gehoord,
dat het plan was van eenige jongelui G.
een pak slaag te geven als hij niet
genegen was hen paling te verstrekken. Hij
heeft een van deze personen een hamer uit
de hand gewrongen. G. lag op den
grond en een ander lag boven op hem. Ook
was er een persoon bij, die hem voor 10
heeft willen omkoopen om tegen G. te ge
tuigen.
De Officier acht geen noodweer doch wel
verzachtende omstandigheden aanwezig, die
kunnen leiden tot een lichtere straf. Ge
vorderd wordt daarop 20 boete of 20 da
gen.
Mr. Thomas, advocaat te Hoorn en ver
dediger van verdachte, acht wel niet di
rect noodweer bewezen, doch het gebeurde
wijst wel in die richting. Verdachte slaat
gunstig bekend en is zeer zenuwachtig van
aard. Hij is zelfs epilepticus. D.t alles is
van invloed op zijn daad geweest. Pleiter
verzoekt dus clementie, of het opleggen van
een voorw. geringe straf zonder bijz. voor
waarden.
Verdachte zegt kostwinner te zijn van
een oude moeder van 75 jaar en verzoekt
dat hiermede rekening mag worden gehou
den.
Hem wordt opgemerkt, dat hij reeds 3
maal ter zake mishandeling is veroordeeld.
Verdachte wordt daarop veroordeeld tot
25 boete of 25 dagen en toewijzing der
vordering tot schadevergoeding.
Mishandeling
De niet verschenen verdachte Hendrik
Jan B. te Helder heeft in den nacht van
4 op 5 Mei in het Casinokwestie gekregen
met getuige J. v. d. Heijden en dezen toen
een klap of stomp toegebracht. De mishan
delde veronderstelde dat B. op hem was
vertoornd omdat hij getuige tegen hem was
geweest in een strafzaak. Verdachte staat
bekend als dranklievend en twistziek. Eisch
en vonnis 35 boete of 35 dagen.
Mishandeling met een voorwerp
De 29-jarige veehouder Joh. D te Castri-
cura staat terecht, omdat hij op 4 Juni den
getuige Cornelis Molenaar met een hooispit
of althans met een stuk ijzer een slag op j
de hand heeft gegeven, waardoer hij bloe
dend verwend werd. Deze twee personen
kunnen elkander niet best zetten en had
den dien dag voertdurend ruzie met elkan
der gehad.
De op een slag met een hooispit ont
haalde heer Molenaars doet zijnerzijds ver
slag van het gebeurde en geeft alle schuld
aan den verdachte. Hij heeft verdachte op
den grond gedrukt, maar niet geslagen of
bezeerd. Vrede is er nog niet. De heeren
spreken niet tegen elkander. Eisch, daar
wordt aangenomen dar getuig» aanleiding
gaf, 10 boete of 10 dagen. Vonnis con
form.
Vernieling van een schutting
De 53-jarige kunstschilder en caféhouder
Chr. M. te Medemblik staat terecht ter
zake dat hij op 10 Juni een aan zijn buur
man M. v. d. Berg toebehoorende schut
ting heeft stuk gezaagd en omgeworpen.
De forsch gebouwde kunstschilder en wijn
schenker. verdedigd door tnr. Dwars te
Hoorn, erkent het feit Hij is daaitoe over
gegaan omdat deze schutting hem het licht
benam. Verdachte staat sinds eenigen tijd
op niet te besten voet met zijn buurman.
Vroeger is er niets voorgevallen. De aanlei
ding van de animositeit moet worden ge
zocht in eenige raampjes in het perceel
van verdachte, die direct uit zien op het
erf van getuige v. d. Burg.
Verdachtew il de bewuste ruitjes wel ge
heel naar genoegen van getuigd in orde
laten maken, maar hij is niet gesteld op
een schutting, die hem alle lich* beneemt.
De Officier stelt voor de zaak te stellen
in handen van den Rechter-Commissaris
voor nader onderzoek.
Mr. Dwars houdt een uitvoerig pleidooi,
waain hij in extenso den toestand uiteen
zet. Pleiter doet daarin uitkomen, dat zijn
cliënt door getuige v. d. Berg ten zeerste
is gedupeerd, waarop hfj werd gedwongen
tot repressaille maatregelen in casu de
verwijdering van de bedoelde schutting.
Juridisch acht pleiter verdachte niet
"trafbaar, aangezien hij eigenaar is van
den grond, waarop getuige die schutting
had doen plaatsen.
De politie zelf heeft verdachte geassis
teerd met het opruimen van de palen.
Pleiter concludeer-:; ontslag, subs vrij
spraak subs, schorsing om een civiel rech
terlijke uitspraak af te wachten.
De officier persisteert bij zijn requisitoir
en de politierechter beslist dat de eigendom
niet vaststaat en spreekt verdachte vrij.
Slag in het gelaat
De niet ter zitting verschenen verdachte
Oom. M. heeft in den nacht van 2 op 3 Jum
te Anna Paulowna den getuige J. Wijdenes
een slag in het gelaat gegeven. Er was een
kwestie tusschen partijen ontstaan over het
offreeren van een borreltje. Eisch en von
nis 20 boete of 20 dagen.
Schop tegen de beenen
De 19-jarige arbeider Willem D. uit Eg-
mond aan Zee heeft in den nacht van 26
op 27 Mei, ter gelegenheid van de Rinne-
Tommer kermis den vrachtrijder Simon
Bakker van Egmond Binnen een schop te
gen zijn been toegebracht. Beiden bevonden
rich in het café van den heer v. d' Molen.
Te voren was er tusschen ,de heeren een
woordenwisseling ontstaan, omdat verdach
te meende, dat Bakker hem lastig wilde
vallen.
Gevorderd wordt 25 boete of 25 dagen
Verdachte staat niet ongunstig bekeno,
doch heeft geen blanco strafregister. Von
nis 20 boete of 20 dagen.
Nog een vniststomper.
Pieter K., niet verschenen, heeft in den
avond van 9 Juni den tuinder J. Weel, die
zich dien avond onledig hield met het coi.-
troleeren van kaartjes voor een danslokaai
te N. Scharwoude. een stomp in het gelaat
toegebracht. Te voren had Weel den ver
dachte, die zonder entreebiljet de zaal wil
de binnendringen, geweigerd en verwijdercr.
Hij kreeg daarop onverhoeds een hevigen
stomp, die hem gevoelig trof. Eisch 12
boete of 12 dagen vonnis 15 boete of la
dagen.
Rijwieldiefstal.
De arbeider B. B. oud 23 jaar en gedo
micilieerd tb N. Weerdinge (Dj.) heeft zich
aan een dubbelen rijwieldiefstal schuldig
gemaakt op 28 Maart te Valthermond (D.|
en op 22 Juli te Akersloot. Het. te Valthei.
mond ontvreemde rijwiel behoorde aan der:
landbouwer A. Thien. Deze had zijn rijwiei
bij een café geplaatst en toen hij later wij
de wegpeddelen, was het verdwenen.
Het rijwiel te Akersloot buit gemaakt, b'.-
hoorde aan den aldaar woonachtigen Hu-
bertus Leyen.
Verdachte zegt, dat het vast niet meei
zal voorkomen. Eisch 30 boete of 30 da.
gen. Vonnis 3 maanden gev. voorv; met
jaar proeftijd met verplichting om 2»
schadevergoeding te voldoen aan getuige
Thien.
Mishandeling met een bierglas.
Pieter Jan S., uit Wormerveer, niet pre
sent, moet terecht staan wegens mishande
ling van den getuige N. J. Ruiter uit Ou-
dorp dien hij in den nacht van 14 op 15
Juli te Alkmaar in de Houttil een slag
met een bierglas in het gelaat heeft ge
geven, waardoor hij bloedend werd ver
wond. Getuige stond te kijken naar verdach
te, die met een ander, zekere G., aan het
vechten was en ontving hoewel hij met deze
zaak niets had te maken, van Jan S. ge-
melden opstopper. Getuige dient een ver
zoek in tot schadevergoeding van 9 we
gens beschadigde kleederen.
Verdachte is een reclassant, die zijn proef
tijd nog niet heeft doorgemaakt. De politie
rechter doet daarom nog geen uitspraak,
doch gelast aanhouding der zaak tot 23
September.
Hierna sluiting.
97 getuigen gedagvaard
Naar wij vernemen, komen op de lijst
van getuigen, die door het Amsterdomsch
Gerechtshof gehoord zullen worden in ver
band met de revisie-behandeling in de straf-
zaak-GieSsenNieuwkerk, de namen voor
van 97 personen.
Van de zijde van den Procureur-generaal
zijn 61 getuigen gedagvaard, terwijl de voor
zitter van het gerechtshof 12 getuigen ge
dagvaard heeft.
De verdedigers hebben 24 getuigen k dé
charge laten dagvaarden.
GRONINGEN, 10 September Maandag
middag is te Laren bet 6-jarig zoontje van
den heer Klinker, dat op de tramlijn speel
de en trachtte een tramwagen op te. duwen,
door dezen wagen overreden, toen de lo
comotief er aan was gekoppeld. Eenige uren
later is het kind aan de bekomen verwon
dingen overleden,
12 gewonden
WARSCHAU, 10 September In de
buurt van LubÜn is een militaire autobus in
botsing gekomen met een motorrijwiel en
ten gevolge daarvan in een sloot gestort.
Twaalf officieren werden gewond.
MEDAN, 9 September De inlandsche
vrouwelijke keukenhediende, die werkzaam
was bij de familie Landzaat en die indertijd
het kindje van de vermoorde mevr. L. gered
heeft, ontving de bronzen ster van trouw en
verdienste.
BANDOENG, 9 September (Aneta)
Wij vernemen, dat zich te Jiwidei weer een
geval van pest heeft voorgedaan. De pa
tiënte is een inlandsche vrouw, die naar
het gemeentelijk ziekenhuis alhier werd
overgebracht, waar zij later overleed.
Tien personen erbij betrokken
KIEL, 10 Sept. (V.D.) Zooals bekend, werd
ongeveer een jaar geleden legen een te Kiel
gestationneerden officier en een koopman
uit Berlijn een gerechtelijk onderzoek ge
opend, daar beiden er van verdacht werden
geweermunitie uit het marinedepot te Kiel
aan een particuliere firma te Berlijn ver
kocht te hebben.
Uit het verhoor der beschuldigden en van
een aantal getuigen is gebleken, dat men
hier met malversaties op groote schaal te
doen heeft, waarbij nog een groot aantal
personen is betrokken. Het gerechtelijk on
derzoek is daarom tot tien personen uitge
breid en de behandeling van de zaak. die
dezen herfst voor de rechtbank zou plaats
hebben, is voor onbepaalden tijd uitgesteld.
Het Engelsche stoomschip „Island Trade"
dat 8000 ton meet, liep in den mist ten zui
den van Vigo op de rotskust.
Het schip moet mee het grootste deel dei
lading ais verloren worden beschouwd.
Passagiers en bemanning konden worder
gered.
LONDEN, 10 Sept. Naar uit Moekden
wordt gemeld, blijven de gevechten aan de
Russisch-Chineesche grenzen voortduren De
stad Suifenho (in de buurt van Pogranitsj-
naja) zou door Russische artillerie be
schoten worden en staat in brand. Een
aanval zouden de Chinecsche troepen heb
ben kunnen afslaan. Aan beide zijden zou
den groote verliezen zijn geleden. Ook een
aanval op Mandschuli zou afgeslagen zijn.
Bij ecu inval in het gebied van Suiyen tus
schen de rivieren Ussuri en Amoer, werd
een Chineesch bataljon bij de Wasu ge
dwongen zich terug te trekken.
De aanvallen op Pogranitsjnaja hebben
te Tokio groot opzien gebaard. Leden van
den generalen staf gelooven, dat de positie
van president Chaqg Kai Chek door de nieu
we aanvallen belangrijk verslechterd is en
dat China daardoor niet bij machte is zich
langer te verzetten.
Huiszoekingen
WARSCHAU, 9 September Naar ui!
Lemberg gemeld wordt, hebben daar, naar
aanleiding van den bomaanslag huiszoekin
gen plaats gehad in het studentenhuis, bij de
redactie van het orgaan van de Undopartij
Dilo en in verschillende andere Oekraïnische
instellingen. Allerlei documenten en papie
ren werden in beslag genomen.
Van Haarlemschen weesjongen tot
autoriteit
Toen Z.Em. Kardinaal van Rossum de
vorige week een bezoek aan onzen bisschop
bracht, mochten we den Kardinaal in de
hal) van het Bisschoppelijk Paleis begroeten
en tegelijk hooren. dat onze moedertaal door
buitenlandsche Nederlanders niet vergeten
wordt, want hoewel Z.Em. steeds in Italië
vertoeft, spreekt hij nog Holiandsch op de
volmaakste wijze
Tijdens het intieme onderhoud dat de
hooge kerkelijke autoriteiten ruim twee uur
hadden, maakten wij een p aatje met den
knecht Jan, een Haarlemschen weesjongen,
die bij het vorige bezoek van den Kardinaal
aan zijn geboorteland uitverkoren werd als
kamerdienaar van Z.Em.
We stonden met z'n vieren, Jan, Willem,
de knecht van Mgr. Aegenent, Bertus, de
humoristische baas van hetzelfde gilde en ik.
als krantenman.
„Jij bent tegenwoordig maar de fijne me
neer," begon Bertus tegen Jan, „je loopt
maar tn een deftig pakje met een keurig
wit dassie en een paar blinkende gespen op
ie schoenen en dan nog een hoogen dop op
je hoofdnou, daar komen wij an
Jan ging in de houding staan en toonde
zijn corpulentie, die hij ongetwijfeld aan de
marcaroni had te danken.
„Alleen met feestelijke gelegenheden ben
ik zoo deftig," vergoedde hij. „in Rome
hebben wij niks te beteckcnen. Daar kom
je elk oogenblik een bisschop tegen en een
kardinaal is niks bijzonders. Nou, dan begrijp
ie, dat wij knechten heelemaa! niks te ver
tellen hebben."
Willem keek spottend uit zijn oogen, alsof
hij wilde zeggen „Neem mij nou, effetj'es."
„Heusch waar," vervolgde Jan, „hier in
Holland kennen ze geen kardinalen en daarom
worden we hier overal met plechtigheden
ep deftigheden overladen. Ik ben bekaf....
pf.... wat een weekie...."
Hij haalde zijn zakdoek te voorschijn en
veegde er mee over z'n voorhoofd waarin
Bertus aanleiding vond om op te merken,
dat een Romein het hier toch niet warm
mocht vinden.
RomeinWat klonk dat voornaam
burger van het oude Rome
„De Kardinaal woont zeker wel in een
prachtig paleis informeerde Willem
nieuwsgierig.
Jan lachte heel flauwtjes, schudde het
hoofd.
„We wonen op de zooveclste etage en
moeten met de lift naar onze vertrekken.
Als we thuis komen gaat de Kardinaal met
zijn secretaris met de lift naar boven en ik
loop de trappen op, want anders word ik
te dik. Soms ben ik dan nog eerder op de
bovenste etage. Het is wel een groot huis,
waar de Kardinaal woont, maar eerst is er
een winkel-galery, dan de kantoren van de
Propaganda-Fides en dan pas de woon
vertrekken."
„Ik zou rn'n hoogen hoed maar afzetten,"
bromde Bertus.
In een onbewaakt oogenblik gaapte jan
op zuivere Hollandsche wijze. Hij schrok er
zelf van en verontschuldigde zich door te
vertellen, dat het alle avonden zoo laat ge
worden was.
„Hoe laat ga je dan in Rome naar bed
vroeg Wille -i weer.
„De Kard n al altijd om half tien en dan
heb ik vrij in de meeste gevallen kruip
ik er dan zei' ook maar in, want 's morgens
is het weer v oeg dag."
„Eet je nm niks als marcaroni?" was de
volgende vraag.
Jan lachte zoo hard, dat we er even van
schrokken, bang als we waren het hooge
gezelschap te storen.
„Wel nee...." procste hij, „wij eten
Hollandsche kost, moet je net bij mij zijn.
Ik hou wel van een flink happie...."
Toen heb ik met Jan afgesproken, dat ik
bij hem zou komen dineeren als ik nog eens
in Rome zou komen. En hij heeft me daarna
geïnviteerd, zooals ik trouwens verwachtte.
Het gesprek werd daarna streng zakelijk.
Bertus en Jan haalden oude herinneringen
op over fooien en geen fooien, over lastige
oude dames waar geen cent aan was te ver
dienen, over royale heeren, die een kwartje
voor een kaars betaalden en er een kwartje
voor den koster bijdeden. De mèid van pas
toor Die was nog altijd even gierig en de
meid van pastoor Zoo was het vorig jaar
het hoekje omgegaan, op welke mededeeling
Jan het hoofd schudde en zóó meewarig
keek. alsof hij met het mensch te doen had.
„Bevalt het je nogal in Holland vroeg ik,
omdat het gesprek te technisch voor me was.
„Best," bekende Jan „van de bikkesement
is het wel in orde. Maar we blijven niet zoo
heel lang meer en vandaag ben e hier en
morgen daar en je weet nooit wat de dag
van morgen brengen zal.
Wilt u in de krant zetten, dat Jan, de oude
Haarlemsche weesjongen, het uitstekend
maakt Ik heb hier nog heel wat oude vrien
den, die ik niet minder goed gezind ben, nu
ik het zoo ver gebricht heb...."
Vanuit de ontvangzaal werd gebeld en
het onder-onsje was tegelijk beëindigd want
de fotograaf riep me, om z'n blitz-licht vast
te houden, een baantje, waarin ik zoo lang
zamerhand bedreven ben.
Toen Jan de portieren van den auto dicht
sloeg gaf hij nog even een groet naar zijn
collega's en naar mijWe voelden ons
gelukkig.
W. v; W
Feest in het clubgebouw
Tot besluit van het kegelconcours, dat in
de vorige week te Haarlem werd gehouden,
ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van
den H. K. B. en 't 20-jarig van den N. K. B.
organiseerde de Haar!. Kegelbond Maandag
een feestavond, waar tevens de vele prijzen
uitgereikt werden. Vele kegelaars met hun
echtgenooten waren op het feest verschenen
en hadden bovendien hun beste stemming
meegebracht.
Het openingswoord werd gesproken door
den waarnemend voorzitter, den heer J. v.
Maris. Deze dankte in de eerste plaats zijn
mede-bestuursleden, de wedstrijd-commissie
en bracht hulde aan alle kegelaars, die uit
alle deelen van het land waren gekomen om
het kegelconcours mee te maken. Spr.
wenschte den Amsterdamsehen Kegelbond
Nu Donderdag a.s. voor het Gerechtshof
te Amsterdam de behandeling in revisie zal
aanvangen van de geruchtmakende zaak,
betrekking hebbend op den in 1923 gepleeg-
den moord op den spoorwegwachter De
Jong te Giessen-iNeuwkerk, is het wellicht
dienstig, nog eens de aandacht te vestigen
op d'e verschillende feiten, welke er toe ge
leid hebben dat de Hooge Raad van ce
ten uitvoerlegging van het veroordeelend
arrest van het Haagsche Gerechtshof ten
aanzien van J. Teunissen en J. C. Klun-
der, die ieder ter zake van dezen moord
waren veroordeeld tot vijftien jaren ge
vangenisstraf, de schorsing bevolen en de
zaak ter nieuwe berechting naar het Am
sterdamsche Hof verwezen heeft. Inmiddels
hebben Klunder en Teunissen ruim viei
jaren in de gevangenis te Leeuwarden door
gebracht en bevinden zij zich thans als
„verdachten" in het Huis van Bewaring te
Amsterdam.
In den nacht van 3 op 4 Augustus van
het jaar 1923 werd de spoorwegwachter Ja
cob de Jong te Giessen.Nieuwkerk op as
spoorbaan, op ongeveer 400 meter afstand
van zijn woning, vermoord. Bij het krieken
van den dag werd het lijk \an den ver
moorde nabij een seinpaal gevonden door
een inwoner van Giessen-Nieuwkerk, zeke
ren Kras. In den arm van het ontzielde
lichaam lag een ijzeren hamer met ijzeren
steel. De moord moet met dit vöorwerp zijn
verricht, want het hoofd van den versla-
gene bleek met een hamer verminkt te
zijn; o.a. waren schedel en jukbeenderen
ingeslagen. De dood moet dan ook dadelijs
zijn ingetreden.
Het door politie en justitie ingestelde
onderzoek leidde allereerst naar zekeren
Boxmeer, wiens daderschap aan het gru
welijk misdrijf aannemelijk werd gemaakt
door de verklaringen van den ijsventer Mijii-
ster, die o.m. had medegedeeld, dat hij Box
meer in den omtrek had gezien. Laatstge
noemde was echter zoo gelukkig, dat hij
zijn alibi volledig bewijzen kon. Getuige
Mijnster wist eciiter nog meer te vertellen;
zijn verklaringen kwamen hierop neer das
de hamer, welke bij het lijk was gevonden,
het eigendom was van de familie Kroon te
Siiedrec'nt. Nu was in den avond en den
nacht van het gebeurde ten huize van hes
echtpaar Krocn een feestje geweest, waar
aan behalve door de Krocns werd deelge
nomen door zekeren Vermeer en door J. C.
Klunder en J. Teunissen. De laatste twee
waren resp. als arbeider en onderbaas werk
zaam bij het herstellingswerk langs de
spoorlijn Dordrecht—Harüinxveld. Door de
aanwijzingen van Mijnster werden Klunder
en Teunissen gearresteerd, doch spoedig
weer vrijgelaten. In Februari 1925 werden
beiden echter opnieuw, als verdacht van
den moord, in arrest gestekt. Zoowel Klun
der als Teunissen bleven hun onschuld vol
houden. Wat) betreft hun deelname aar,
het feestje bij de Kroons kon uit hun ver
klaringen worden opgemaakt, dat vrouw
Kroon aan Teunissen, die toentertijd in
Dordrecht woonde, verzocht had, ten haren
huize te blijven overnachten. Teunissen had
hierin toegestemd, doch het raadzamer ge
acht, eerst een bedrag van 590. welke som
hij bij zich droeg om den volgenden morgen
aan zijn arbeiders uit te betalen, in veilig
heid te brengen bij zekeren (inmiddels over
leden) Bouwmeester, bij wien Klunder in
den kost was en die op een paar huizen af
stand van de Kroons woonde. Zoo zou toen
te ongeveer 11 uur Teunissen aan de Kroons
gezegd- hebben, dat hij even weg moest, zon
der hiervan echter de reden op te geven.
Met Klunder heeft hij toen het huis der
Kroons verlaten en aan eerstgenoemde
heeft hij daarna ten huize van Bouwmees
ter het geld overgedragen. Beiden zijn toen
naar de woning der Kroons teruggekeerd,
waar het gezellig avondje tot twee uur des
nachts is voortgezet. Volgens de verklarin
gen der verdachten zouden zij hoogstens
een kwartier zijn weg geweest, zoodat zf)
dus onmogelijk te Giessen-Nieuwkerk, dat
op 14 K.M. afstand van de woning der
Kroons ligt, iemand hadden kunnen ver
moorden. Zij zouden toch in dat geval in
een kwartier tijds èn den moord gepleoea
èn in 't geheel 28 kilometer hebben moe
ten afleggen.
Dat het afwezig zijn van Klunder en
Teunissen niet langer dan een kwartier ge
duurd had verklaarden aanvankelijk ook de
beide Kroons, alsmede de derde gast ten
hunnen huize, Hendrik Vermeer. Boven
dien verklaarden zy dat zij den hamer, die
op het lijk van De Jong was gevonden, noo't
gezien hadden. De justitie nam deze ver
klaringen echter niet aan en nadat, de
Krcons kort na den moord eerst tien dagen
en veel. later nog eens veertig dagen in
voorarrest hadden geseten. herriepen zij
hun aanvankelijke verklaringen en verklaar
den zij dat Klunder en Teunissen van 11
uur tot kwart voor één waren weggeweest, en
voorts dat de hamer hun eigendom wasi
Wat Vermeer betreft. ,dëze bleef zijn ver
klaring ten opzichte van den hamer vol
houden; na echter 7 dagen in voorarrest
te hebben doorgebracht wijzigde hij zijn
verklaring omtrent het afwezig geweest zijn
van Klunder en Tennissen in zooverre, dat
hij niet meer sprak van een kwartier, maar
van „geruimen tyd".
Het was hoofdzakelijk op de verklarin
gen dezer hoofdgetuigen, dat K'under en
Teunissen door de Rechtbank te Dordrecht
aan den moord schuldig verklaard en daar
om ieder tot vijftien jaar gevangenisstraf
veroordeeld werden. Het Gerechtshof te
Den Haag bevestigde dit vonnis in hooger
beroep, waarna de Hooge Raad het cassa
tie-beroep verwierp.
De pogingen tot revisie.
Vrienden en verwanten van Klunder er.
Teunissen, die ondanks alles aan hun on
schuld waren blijven vasthouden, zaten ech
ter niet stil. Er werden verschillende pogin»
gen in het werk gesteld om revisie van het
vonnis te verkrijgen. Hierbij dienen de na
men te worden genoemd van mr. H. van
Meerten te Ben Haag; mr. J. de Vrieze, te
Amsterdam en mr. H. H. Roobo! te Ara-
hem. Eerstgenoemde, die op verzoek van de
verdachten cassatie had aangeteekend te
gen het arrest van het Haagsche Gerechts-
bof. welk cassatieberoep, naar men weet,
werd verworpen, was bij bestudeering van
de stukken tot de conclusie gekomen, dat
hier van een gerechtelijke dwaling morst
worden gesproken. Het onderzoek van mr.
Van Meerten, waarbij hij krachtig werd ter
zijde gestaan door den heer C. P. Stuy, aan
nemer te Amersfoort en zwager van Teu
nissen. leidde echter nie: tot positieve re
sultaten. Hierna volgde in Juni 1928 een
revisie-verzoek door mr. J. de Vrieze, waarop
eind 1928 de advocaat-generaal bij den Hoo
gen Raad afwijzend beschikte.
Begin April II. volgde hierna, naar aan
leiding van nieuwe recherches van zijn
kant. een revisie-verzoek van mr. H. H.
Roobol.
De Kroons verklaren onder
pressie gelogen te hebben
Zóó was dus de stand van zaken, teen en
kele dag enlater den. heer C. H. Geudeker,
redacteur van „Het Volk", mocht gelukken,
het echtpaar Kroon tot spreken te brengen.
In een onderhoud, dat in den avond van
8 April 1.1. plaats had tusschen de Kroons
en de heeren Geudeker en Roobol, deden
eerstgenoemden de volgende opzienbarend»
mededeelingen:
Ten eerste; dat zij beiden gelogen heb
ben ter terechtzitting, waarin de moord
zaak van Giessen-Nieuwkerk behandeld werd;
ten tweede: dat zij beiden hun verklarin
gen hebben afgelegd onder pressie van
justitie en politie, die hun, hetgeen zij
hebben getuigd, hebben voorgezegd en hun
hebben bedreigd met gevangenisstraf, indien
zij anders zouden verklaren.
ten derde: dat Klunder en Teunissen on
mogelijk den moord op Jacob de Jong kun
nen hebben gepleegd, daar zij slechts tien
minuten zijn weg geweest van het gezellige
avondje, dat op den bewusten dag ten
huize van de Kroons te Sliedrecht was geor
ganiseerd;
ten vierde; dat de hamer, waarmede de
moord is gepleegd, hun eigendom niet waa,
en dat de beide veroordeelden dit voor
werp dus niet kunnen hebben geleend;
ten vijfde; dat zij, nadat zij eerst tien da
gen en daarna nog gedurende veertig da
gen met nog een zekeren Vermeer (die 70 da-
en werd opgesloten) in hechtenis waren
gehouden, bezweken zijn voor den drang,
die op hen door den Rijksrechercheur De
Jong,- den gevangenisdirecteur, den substi
tuut-officier mr. Kronenberg en den rech-
ter-commissarls mr. Bsntford van Valken
burg te Dordrecht werd uitgeoefend, en
de bezwarende getuigenissen, welke hun
door deze heeren waren voorgeschreven,
hebben afgelegd, op welke verklaringen
Teunissen en Klunder zijn veroordeeld.
De Kroons zouden dus onder pressie
meineed hebben gepleegd.
In de op den volgenden middag ten kan
tore van den procureur-generaal bij den
Hoogen Raad. mr. A Tak gehouden con
ferentie, waar mede aanwezig waren de
advocaat-generaal mr. S. J. E. M. van Lier,
de substituut-officier der Rechtbank te
Dordrecht mr. A. J. Kronenberg, mr. H. H.
Roobol, mr. H. van Meerten en de heeren C.
P. Stuy en C. H. Geudeker, zijn toen de
stukken te weten een geschreven be
kentenis van vrouw Kroon, alsmede de
volgens vrouw Kroon geschreven opdracht
van den Rijksrechercheur De Jong in
harden gesteld van den substituut-officier
van de Rechtbank te Dordrecht.
Hierna zijn door den rechter-ccmmissaris,
mr. Van Aken te Dordrecht verschillende
verhoeren gehouden, waarbij de Kroons, in
verband met een mogelijke vervolging we
gens meineed, werden bijgestaan door mr.
D. den Hollander. Na hun verhoor op 11 April
werden zij op 16 April d.a.v. opnieuw ver
hoord. waarbij tegenwoordig was de Officier
van Justitie, mr. Kronenberg. Op 17 April is
vervolgens Rijksrechercheur De Jong gehoord
en in de dagen daarna nog vele anderen.
Men weet, dat mr. II. H. Roobol zijn oor
spronkelijk revisie-verzoek van begin April 1.L
ingetrokken en op 16 April d a.v. een nieuw
revisie-verzoek bij den Hoogen Raad inge
diend heeft, waarin, behalve verschillende
andere feiten, de verklaringen van het echt
paar Kroon waren opgenomen.
Dit revisie-verzoek is op 3 Juni IJ. door
den Hoogen Raad behandeld, welk hoogste
rechtscollege op 10 Juni d.a.v. bij vervroeging
uitspraak deed. Deze zaak werd zooals
reeds in den aanvang vermeld verwezen
naar het Amsterdamsche Gerechtshof, met
bevel tot gevangenhouding der beide veroor
deelden.
Ofschoon het bij de nieuwe berechting
dezer zaak wel zeker is, dat er zich verschil
lende spannende momenten zullen voordoen,
is het toch beter om daaromtrent geen voor
spellingen te doen. Wel staat vast, dat het-
aantal gedagvaarde getuigen a charge en
a déchargever over de honderd bedraagt!
Het proces zal dan ook mede met het oog
op het feit, dat het in de bedoeling ligt
om twee dagen per week zitting te houden
geruimen tijd in beslag nemen.
Volstaan wij ten slotte voorloopig met- de
vermelding, wat de gevolgen der revisie
behandeling kunnen zijn. Daarbij zy voorop
gesteld. dat het Hof verdachten nooit een
zwaardere straf kan opleggen. Het Hof kan
óf het vroegere gevelde vonnis handhaven,
óf dit vonnis geheel of gedeeltelijk vernieti
gen en opnieuw rechtdoen. Volgens de wet
moet het Hof in dit laatste geval verdachten
óf vrijspreken, óf ontslaan van rechtsvervol
ging óf opnieuw veroordeelen, met oplegging
van een minder zware straf.
van harte geluk met het behaalde succes,
het winnen van het Ned. kampioenschap en
bood den heer Schols den beker op gouden
kegels aan, den prachtigen wisselprijs.
Voorts complimenteerde de heer v. Maris
de Haarlemsche club L. U. M. G. met het
clubkampioenschap. Spr. noemde de prestatie
van L. U. M. G. een zeer bijzondere, aange
zien niet minder dan 200 korpsen aan den
wedstrijd deelgenomen hadden. De heer W.
Bremer werd toegesproken als persoonlijk
kampioen. De hooge onderscheiding, de gou
den penning aan een lint in de nationale
kleuren werd den Nederlandsehen kampioen
omgehangen. De heer van Maris feliciteerde
verder o. m. de Damesclub „Houdt Plank",
welke club een mooie prestatie leverde.
Namens den Amsterdamschen Kegelbond
sprak de heer V/. Schols woorden van bij
zondere waardeering aan het adres van den
heer van Maris, die zijn zware taak zeer
conscentieus opvatte en daarvoor alle
hulde Verdient. h)e heer Bremer had even
zeer respect voor de keurige organisatie,
welke ongetwijfeld alle kegelaars aangenaam
geweest zal zijn.
Daarna complimenteerde de heer v. Maris
den administrateur, den heer A. M. Sliggers,
die tijdens de wedstrijden bergen werk ver
zette en bood hem een enveloppe aan.
De verzorging van de bloemversiering was
ln de bekwame handen van den heer J. Bee-
ren, die zich in dit opzicht zeer verdienstelijk
gemaakt heeft, hetgeen de heer van Maris
met eenige hartelijke woorden memoreerde.
Daarna was het officieele gedeelte van den
avond afgeloopen en welgemoed bewoog men
zich ten dans op de muziek van het versterkte
Stoeken-orkest.
Bij wijze van afwisseling trad de befaamde
Viaamsche humorist Lamoen met groot suc
ces op.
Het besluit van het kegelaarsf^st was net
recht; eind goed, a! s-vC'
j
