L DE TROONREDE STER-TABAK DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN DINSDAG 17 SEPTEMBER 1929 DRIE EN- VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17260 AAHG1FTE MOET, OP STRAFFE VAR VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK QRIEMA .L VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL. De vreedzame oplossing van internationale geschillen De regeling met België Krachtige bestrijding der werkloosheid aangekondigd Verdere versobering van s Rijks dienst. HET NIEUWE ZITTINGS JAAR DER STATEN- GENERAAL De plechtige opening De tochten van de „Graf Zeppelin" Auto omgeslagen DE STAKING IN HET ZAANSCHE HOUTBEDRIJF Het einde in zicht Hét 13e Int. Oogheelkundig Congres gesloten Dr. Eckener in Cherbourg aangekomen Generaal Feng van zijn functie ontheven Dr. D. Wiersma O verat versch Benoemingen Geen radio-installatie voor een school. NIEUWE ALASTRIM- GEVALLEN Brand te Limmen De rakettenvlucht door het luchtruim De ramp van de „Estella" GEWELDIGE BRAND BIJ WARSCHAU 52 huizen afgebrand; ongeveer 200 personen dakloos Het Centrale kaliproefveld te Hedel in den Bommelerwaard Voornaamste Nieuws J. J. WEBER ZOON Groote Houtstraat 166 Haarlem Kardinaal van Rossum te Roermond Het Postvliegtuig te Jask aangekomen BUREAUXNASSAULAAN 49 Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 35 ct.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 bij vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES, 14 regel.» 60 et p. plaatsing: elke regel meer 15 cL, by vaorottbel Bi) contract belangrijke korting INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tnsschen den tekst 60 et per regel Alle abonné'sop dit blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaardenf fjjRjfg A Levenslange geheeleongeschiktheid tot werken door ATCfl een ongeval met A(*fl bij verlies van een hand, X4 Af* bij verlies van een X CG bij 'n breuk van f40 tegen ongevallen verzekerd wor een der volgende uitkeeringen 8 verlies van beidearmen,beide heenenof heideoogen I I JU»-doodelijken afloop: ltjUi'een voet of een oog' I I LUi duim of wijsvinger: w"s been ot arm: bij verlies v. een anderen vinger. 9 Handel en nijverheid gaven stof tot dankbaarheid De ontplooiing van land en tuinbouw. Verschillende wetsontwerpen aangekondigd: o. m. betreffende de wijziging der Zniderzeesteunwet, in zake de kanaalverbinding Amsterdamden Rijn, over de regeling cïsr collectieve arbeidscontracten, over de instelling van bedrijfsradcn. Oost-Inrtic en Suriname. Leden van de Staten-Generaal! Te midden van U, leden der Staten- Generaal, voel ik Mij gedrongen uiting te geven aan ootmoedige erkentelijkheid voor Jen zegen, dien de Almachtige ook dit jaar aver Mijn dierbaar Volk heeft verspreid. Die zegen zij een spoorslag te meer voor alle deelen van het Rijk en zijn inwoners /an eiken landaard, om hunne beste krach ten bij voortduring te blijven geven aan de vreedzame ontwikkeling van het hechte ge heel van Moederland en Overzeesche Ge westen. De betrekkingen, welke met de andere Mogendheden worden onderhouden, zijn van den meest vriendschappelijken aard. Dat de hier te lande in het belang van den wereldvrede gehouden besprekingen tot overeenstemming hebben mogen leiden, stemt tot groote voldoening. De verwezenlijking der plannen van den Volkenbond ter vreedzame oplossing van internationale geschillen zal door Mij krachtig worden bevorderd, in de overtui ging, dat versteviging van de internationale rechtsorde den weg zal helpen banen tot gelijktijdige en wederzijdsche vermindering van bewapening. Pogingen, die zouden kunnen leiden tot wegneming van de belemmeringen in het handelsverkeer tusschen de volkeren, kun nen op Mijnen daadwerkelijken steun re kenen. De wensch naar totstandkoming eener nieuwe regeling met België kon nog niet worden vervuld. Ik vertrouw dat een juister begrip van de wederzijdsche rechten en behoeften, waartoe de gedachtenwisseling, die in het vorige zittingsjaar plaats had, bevorderlijk kon zijn, het bereiken van overeenstemming ten goede zal komen. De toestand van handel en nijverheid geeft in menig opzicht stof tot dankbaar heid. Niettegenstaande de oogst ook dit jaar over het algemeen niet onbevredigend mag heeten, zouden land- en tuinbouw zich bree der ontplooien, zoo de prijzen der voort brengselen gehjken tred hielden met de productiekosten. Vertrouwd mag worden, dat de onlangs tot stand gekomen wet-, telijke maatregelen ter bevordering van onzen uitvoer, heilzaam zullen werken op den afzet in het buitenland. Op uwe medewerking zal een beroep worden gedaan ter behandeling van de thans aanhangige wetsontwerpen, voorzoo ver zij daartoe, gewijzigd dan wel ongewij zigd, in aanmerking komen. Het reeds ten vorigen jare aangekondigde tntwerp tot herziening van het huwelijks vermogensrecht zal u thans spoedig berei-, ken; ook overigens zal vernieuwing van recht op onderscheiden gebied worden be vorderd. Met krachtige bestrijding van de werk loosheid zal worden voortgegaan. Naar ik vertrouw, zal het rapport der Staatscommissie voor de herziening van de Lager-Onderwjjswet 1920 binnen niét te langen tijd worden ingediend. Met den meesten spoed zullen alsdan de vereischte voorstellen tot herziening van de Lager- Onderwijswet 1920 aanhangig worden ge maakt. Het zal Mijn ernstig streven zijn het fi nancieel evenwicht te handhaven. Daartoe zal op den weg van versobering van 's Rijks dienst behocren te worden voorgegaan en zal voorzichtigheid geboden zijn ten opzichte van wettelijke maatregelen, welke lasten op 's Lands schatkist kunnen leggen. De uitgaven voor leger en vloot zullen beperkt blijven tot het beslist noodige voor handhaving van de onzijdigheid en verde diging der onafhankelijkheid van den Staat. Indiening van een wetsontwerp inzake de kanaalverbinding van Amsterdam met den Rijn wordt bespoedigd. Een voorstel tot wijziging van de Zuider- zeesteunwet zal u worden voorgelegd. De verbetering der wegen en rivierover gangen zal krachtig worden voortgezet. Een wetsontwerp betreffende de publiek rechtelijke regeling der collectieve arbeids overeenkomsten zal worden ingediend. In voorbereiding is een wettelijke rege ling omtrent de instelling van bedrijfsraden. Herzien'ing van de sociale verzekering zal worden ter hand genomen. In voorbereiding is een wettelijke rege ling der werkloosheidsverzekering. Overwogen wordt verbetering der econo mische voorlichting van nijverheid en han del. Met den middenstand zal nog nauwer dan tot heden voeling worden gehouden. Voortgezet wordt het onderzoek in hoe verre, zoolang het vrije ruilverkeer niet in ternationaal gehuldigd wordt, door een onderhandelingstarief de nadeelen voor een deel van onze nijverheid en landbouw van elders geheven beschermende invoerrechten zouden kunnen worden getemperd. Ten aanzien van den politieken toestand in Nederlandsch-Indië blijft waakzaamheid geboden. Intusschen valt te wijzen op de teekenen van een veldwinnend inzicht, dat slechts door daadwerkelijke deelneming van alle groepen der bevolking aan het opbou wend werk der Overheid het algemeen be lang in waarheid wordt gediend. Het bedrijfsleven in Nederlandsch-Indië ondervond den terugslag der voor sommige landbouwproducten ongunstige verhoudingen op de wereldmarkt. De algemeene toestand kan niettemin bevredigend worden ge noemd. Op hetgeen in de laatste jaren op het ge- bied van de ontvoogding van Nederlandsch- Indië is verricht, wordt niet teruggekomen. Afgescheiden van andere vereischten zal aan de beginselen der ontvoogding in de sfeer van het centraal bestuur geen uitbreiding worden gegeven vóór en aleer de grondsla gen van die ontvoogding zijn bevestigd door verdere uitvoering van de wet op de be- stuurshervorming zal met voortvarendheid Aan die uitvoering zal met voortvarendheid worden gewerkt zoo door uitbreiding, over de verdere deelen van den Archipel, van het gebied, waarop haar beginselen toepassing vinden, als door eene krachtige toepassing van die beginselen binnen dat gebied. De economische toestand van Suriname blijft ernstige aandacht vorderen. Tegenover eene voortgezette uitbreiding van de koffie cultuur en van de bauxietnijverheid staat een teruggang van de goud- en balatawinning. Ook voor de suikerrietteelt zijn de vooruit zichten minder gunstig. Reden tot verheugenis biedt de voortschrij dende opbloei van Curacao. Op een duur zame versterking van de ter plaatse aanwe zige gezagsmiddelen tot handhaving van rust en orde blijft Mijne aandacht gevestigd. Met de innige bede, dat God Uw arbeid mildelijk moge zegenen, verklaar Ik de ge wone zitting der Staten-Generaal geopend. Heden heeft in de Grafelijke zalen op het Binnenhof de plechtigheid plaats ge vonden van de opening door H. M. de Koningin van het nieuwe zittingsjaar der Staten-Generaal. Ook ditmaal vergezelde Prinses Juliana Haar ouders bij deze plechtigheid. Vooral in de nabijheid van het Paleis aan het Noordeinde, maar ook langs den weg welken de Koninklijke staatsiekoets van het Paleis naar het Binnenhof volgde, wa ren weer duizenden kijklustigen op de been. Bij het Paleis stond ter weerszijden van den ingang een eerewacht van het regi ment Jagers met het regimentsvaandel op gesteld. Terwijl de Kon. Mil. Kapel het oude Wilhelmus inzette, bestegen de Vor stelijke Personen de gouden koets en te gelijkertijd dreunde van uit het Malieveld het geluid van het eerste der minuutscho- ten, hetgeen aankondigde dat de Koningin zich op weg had begeven naar de Veree- nigde Vergadering der Staten-Generaal. Langs den geheelen weg ging er bij het voorbijrijden van het Koninklijk Gezin uit de menschenmenigte een luid gejuich op Bij den hoofdingang van de Ridderzaal op het Binnenhof had een afdeeling Ma riniers, met het vaandel dat den vorigen dag door H. M. de Koningin was uitge reikt, de eerewacht betrokken. Daar was ook het muziekkorps van de Kon. Marine opgesteld om de Koninklijke Familie bij aankomst op het Binnenhof met het spe len van het Wilhelmus te begroeten. Op de gebruikelijke plechtstatige wijze werden Koningin, Prins en Prinses Juliana de Ridderzaal binnengeleid. De zaal, waarin zich behalve de leden der Staten-Generaal, de Ministers (behalve Jhr. Beelaerts van Blokland.' die te Genève ver toeft), de leden van he tcorps diplomatique en tel van burgerlijke en militaire autoriteiten met hunne dames hadden vereenigd, bood als gewoonlijk den schitterenden aanblik der uni formen, ambtskleeding en costuums. Het luchtschip bezoekt binnenkort Nederland Uit Winterswijk deelt men ons mede, dat de Winterswijksche Courant, met het oog op het bezoek van de „Graf Zeppelin", waarbij ook over Bocholt wordt gevlogen, dat slechts 18 K.M. van de Hollandsche grens af ligt, een telefonisch onderhoud met den commandant van het luchtschip heeft gehad. De Winterswijksche Courant verzoekt den commandant ook over Winterswijk te vlie gen. Deze antwoordde echter, dat dit dit maal niet mogelijk was, daar binnenkort het luchtschip een bezoek aan Holland zal brengen. „Wir werden Holland nicht ver gessen, Sie bekommen noch ein Besuch," zoo luidden de woorden van den comman dant. Een gewonde Zondagnacht te ongeveer twee uur is een auto, bestuurd door iemand uit Schagerbrug, op pl.m. 200 meter van den spoorwegovergang te Koegras, nabij Den Helder, omgeslagen. De bestuurder kreeg een wond aan het oor; de overige inzittenden, een reserve-sergeant en vier opvarenden van den te Den Helder liggenden Argentijnschen torpedojager, wer den in het Marinehospitaal ter observatie opgenomen. De auto werd vrijwel geheel vernield. Met 375 voor, 339 tegen 35 stemmen blan co en 6 van onwaarde hebben in de gisteren gehouden vergadering de arbeiders besloten de staking op te heffen, met dien verstande dat 't werk eerst zal worden hervat, zoodra het geschil tusschen de bootwerkers en hun pa troons zal zyn opgelost. De overeenkomst houdt het volgende in: De werkgevers verbinden zich alle arbeiders binnen zekeren tijd na opheffing van het geschil te werk te stellen, waarbij wordt vastgesteld, dat indien naderhand wanneer door gebrek aan werk arbeidskrachten kun nen wórden gemist, deze worden c 'agen. Mochten evenwel zes weken na afloop van de staking niet alle arbeiders zijn herplaatst, dan wordt aan de organisaties van werkne mers voor ieder niet geplaatst arbeider een bedrag van 5.— per week tot een maximum van 20 weken door den bond van werkgevers betaald De verplichting tot deze betaling vervalt, indien de arbeider elders een vaste dienstbetrekking heeft aanvaard, alsmede over die wekene dat losse arbeid is verricht. Bovendien wordt deze geheele toezegging niet gehandhaafd, indien het werk niet uiterlijk 30 Septemb: ;s hervat. De organisaties hebben gisteren een schrij ven aan den Bond van Werkgevers in het Houtbedrijf te Zaandam gezonden, waaraan wij ontleenen: Overeenkomstig onze toezegging ter con ferentie van 14 September j.l. zijn de resul taten van de tusschen u en onze besturen gevoerde onderhandelingen Maandagmid dag na de beslissing van de ledenvergade ringen voorgeleg. Wij mogen u niet verhelen, dat het voor de besturen geen gemakkelijke taak is ge weest om de leden tot aanvaarding van uw voorstellen te bewegen, hetgeen ook wel blijkt uit den uitslag van de gehouden stemming. Met een geringe meerderheid werd het besluit genomen. Zoodra het ge schil tusschen de bootwerkers en de werk gevers is opgelost, zijn de de houtbewerkers bereid op de door ons overeengekomen voorwaarden de staking in het houtbedrijf op te heffen. Verder spreken de organisaties het ver trouwen uit, dat de Bond van Wergevers er aan zal medewerken om de laatste beletse len uit den weg te ruimen. Bovenstaande beslissing beteekent dus nog geenszins hervatting van den arbeid. In theater „Seinpost" te Scheveningen is gistermiddag het Internationaal Oogheel kundig Congres in een plechtige zitting welke door de aanwezigheid van verscheidene autoriteiten, o.a. Sixma baron van Heemstra, als vertegenwoordiger van de Koningin- Moeder, en den heer v. Beek Calkoen namens den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, een officieel karakter droeg, gesloten. Op het tooneel, voor den zetel van den voorzitter, prof. dr. J. v. d. Hoeve, stond een prachtig bloemstuk in de Haagsche kleuren. Na eerst de Koningin-Moeder hartelijk dank te hebben gebracht voor het zenden van een vertegenwoordiger, en ook zyn dank baarheid te hebben betuigd voor de aan wezigheid van een vertegenwoordiger van Minister Terpstra heeft prof. J. v. d. Hoeve achtereenvolgens in de Fransche, Engelsche en Duitsche taal zyn vreugde uitgesproken over het welslagen van het Congres. Dr. Eckener is op zyn thuisreis naar Duitschland aan boord van het s.s. „New- York" Maandag in Cherbourg aangeko men. Dr. Eckener heeft verzocht hem by zyn terugkeer in Duitschland geen ontvangst te bereiden. Hij wenscht uit te rusten van de inspanning en dan den opbouw van den Transatlantischen luchtdienst evenals de stu diereis van de „Graf Zeppelin" naar de Noordpool voor te bereiden. Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft een bevelschrift onderteekend, waarbij gene raal Feng ontheven wordt van zyn post van opperbevelhebber van het Chineesche Noor- derleger. De Christen-generaal wordt gepen- sionneerd. Dit plotselinge ontslag wordt ver klaard door het feit, dat Feng zou hebben geprobeerd opnieuw een politieke groep in het Chineesche leger te vormen voor den strijd tegen de dictatuur van maarschalk Tsjang. Buitengewoon professoraat aangeboden aan de Yale University Naar wü vernemen, werd aan dr. D. Wiersma, geneesheer aan het Rijksasyl voor Psychopathen te Leiden, tydens zyn verblijf in Amerika voor het Internationaal Congres voor Psychologie te New-Haven (Conn.) 'n buitengewoon professoraat in de psychiatrie aan de Yale University aangeboden. Dr. Wiersma heeft dit aanbod voorloopig nog in beraad gehouden. NIEMEUBR Z. D. H. heeft benoemd tot kapelaan te Haarlem (H. Jozef) den WelEerw. Heer E. Mathot en te Monster den WelEerw. Heer A. Schulte, neom. De aanvrage niet binnen de grenzen van normale eischen Door Gedep Staten van Groningen is in beroep gehandhaafd een beslissing van den gemeenteraad van Marum, waarbij werd af gewezen, een aanvrage van het bestuur eener Christeiyke school aldaar, om gelden beschik baar te stellen voor de aanschaffing van twee luidsprekers voor radio en de antenne en geleidingen met toebehooren, welke voor het ontvangen van radio-lessen noodig zyn. De gemeenteraad had deze aanvrage afge wezen, omdat de uitgaven hiervoor te doen, niet biyven binnen de grenzen, door de nor male eischen aan het geven van lager on derwijs te stellen. Het schoolbestuur voerde in zyn beroep schrift by Ged. Staten aan, dat ingevolge de lager onderwyswet gelden kunnen worden aangevraagd voor de aanschaffing van schoolmeubelen, leer- en hulpmiddelen, leer- en hulpmiddelen daaronder begrepen, dat 'n dergeiyke aanvrage niet afgewezen kan wor den, wanneer zy aan de formeel wettelijke eischen voldoet en de in het raadsbesluit aangevoerde reden hierin allerminst veran- verandering kan brengen.z In hun uitspraak tot handhaving van de beslissing van den raad overwegen Gedep. Staten, dat"het vraagstuk in hoeverre radio- lessen met het oog op de belangen van het onderwijs op de lagere scholen wenschelijk of noodig zyn, nog in een zoodanig stadium van onderzoek verkeert, dat thans nog niet als vaststaande kan worden aangenomen, dat zoodanige lessen behooren te worden aan genomen, dat zoodanige lessen behooren te worden gegeven. Zulks wordt geïllustreerd door de instelling van een door den Minister van Onderwys, Kunsten en Wetenschappen beoemde Commissie bestaat uit den Inspec teur der Gymnasia, den Inspecteur van het Nyverheidsonderwys en de Hoofd-Inspecteu- ren van het Lager Onderwys, welke Com missi e nog geen rapport heeft uitgebracht. In verband hiermede Gedep. Staten met den Raad, dat de aanvrage niet biyft bin nen de grenzen der normale eischen aan het geven van lager onderwys te stellen. De directie der Ned. Spoorwegen heeft per extra dienstorder aan haar personeel bekend gemaakt dat de alastrim evenals cholera, roodvonk e.a. onder de besmetteiyke ziekten is op te nemen en dat daarvoor dezelfde maatregelen dienen te worden getroffen als by deze ziekten Is voorgeschreven. Te Rotterdam In deze stad hebben zich weer 3 nieuwe gevallen voorgedaan. Te Amersfoort By het 13-jarig dochtertje van den heer N. te Amersfoort is alastrim geconstateerd. Dit is het 4e geval. Te Schiedam Ook hier heeft de ziekte haar intrede ge daan. Het eerste geval is geconstateerd. Te Helievoetsluis Een 37-jarig meisje in deze gemeente is door de ziekte aangetast. Te Delft 22 nieuwe gevallen Sedert de laatste opgave zyn te Delft 28 nieuwe gevallen van alastrim geconstateerd, in hoofdzaak by kinderen. Zaterdagmiddag omstreeks 1 uur brak te Limmen plotseling een hevige brand uit in de oude boerderij van den hee rSchoenma- ker. aldaar. In een minimum van tyd stond alles in lichterlaaie, een groote stuit hooi alsmede een partij bloembollen ging mede verloren, tevens een klompo hooi by het huis. Met behulp van drie slangen op de waterleiding wist men de nevenstaande gebouwen te behouden. Eveneens is nog een partij crocussen. welke in „bakjes" stonden, alsmede een partij manden met bloembollen gered ge worden. Naar wy vernemen heeft de UFA te 3eriyn, met Fritz Lang, besloten, den bouw van een eerste wereldruim-rakette samen te financieren. Het ontwerp van Prof. Oberth, dat op den onlnags te Parys gehouden wedstrijd voor hemelruimte-rakette bekroond werd, zal worden uitgevoerd. Deze geleerde is inmiddels met den bouw van deze ra kette begonnen. Omtrent de ramp van de „Estella" kan nog het volgendeworden gemeldGisteren zyn wederom twee lijken van leden van de bemanning aangespoeld, nil. een te Bieze- linge en een te Walsoorden. De lyken konden nog niet geïdentificeerd worden, doch men neemt aan, dat het hier de lyken van twee stokers betreft. In totaal zyn thans zes lyken van de ..Estella" geborgen. De duikers van Van der Taks Bergingsbedryf zyn eenige dagen be zig geweest om te trachten nog iets van de lading te bergen, doch wegens de diepte en den sterken stroom, hebben zij de werk zaamheden definitief gestaakt. Het mate riaal is weer naar Rotterdam vertrokken. Het schip verzandt hard. Weer twee lijken gevonden Gisteravond kwam het vaartuig Ryksbe- tonning 12 binnen met twee in verregaan- den staat van ontbinding verkeerende lijken aan boord. Vermoedeiyk betreft het hier 2 lyken van het gezonken schip „Estella", doch daar zich ook op deze lyken geen papieren bevonden, is men er niet in geslaagd hen te identificeeren. De lyken zyn per auto naar het lijkenhuis te Kruiningen vervoerd. WARSCHAU, 17 September De Kolonie „Karozew" bij Warschau is Maandagmiddag door een enormen brand geteisterd. Binnen vijf uur waren 52 huizen in de asch gelegd, waardoor ongeveer 200 personen dakloos werden. De brand werd veroorzaakt door spelende kinderen, die in een konijnenhok brand stichtten. Tengevolge van den sterken wind breidde het vuur zich snel uit, terwijl de vrijwillige brandweer weinig kon uitrich ten, tengevolge van gebrek aan water Toen de brandweer te Otwock en uit andere om liggende plaatsen arriveerde stonden reeds viiftig huizen in brand. De brandweer moest zich bepalen tot het beschermen van de overige gebouwen. De schade is zeer belangrijk. Reeds eerder heben wy de aandacht geves tigd op dit hoogst belangrijke proefveld, dat ten doel heeft na te gaan den Invloed van kalimest op kiel. In 1927 werd dit proefveld aangelegd en verdeeld in drie deelen: het middelste deel ontving geen kalimest, de beide buitenste deelen resp. 1000 en 500 K.G. Patentkali per H. A. terwijl alle perceelen werden voorzien van ruime stikstof en fosforzuurmest. Het ge heel was verdeeld in 16 x 3 perceelen, die 3 aan 3 naast elkaar lagen, elk groot 1 Are. Ook dit jaar werden 16 verschllende gewas sen geteeld evenals de beide voorgaande jaren. Waren In 1927 en 1928 de verschillen tusschen met en zonder kali zeer duideiyk merkbaar, dit jaar spraken deze verschillen nog veel sterker en bleek ten duldeiykste dat klei ook niet zonder kalimest kan blijven. wy willen trachten zoo beknopt mogelijk een overzicht te geven van den stand der verschillende gewassen op 15 Juli JJ. Ge makshalve noemen wy de perceelen met 1000 K.G., Patentkall A., die zonder kali B. en die met 500 K.G. Patentkali C. 1. Gerst. (Blgo gerst) Gezaaid 50 G.G. per H.A. Op perceel B waren de planten slapper, hadden korter stroo en lichtere aren, dan op A en C. 2. Haver. (Zegehaver). Gezaaid op 60 K.G. per H.A., een matige hoeveelheid. Ook by dit gewas kwam de kaliarmoede van perceel B. duidelijk aan het licht: Korter stroo en lichter pluimen. De perceelen A en C. staken zeer gunstig af bij B. 3. Tuinboonen, tusschenteelt Augurgen. Op perceel B. kon men. wat de tuinboonen be treft spreken van een totale mislukking; de planten waren dwergachtig klein brachten niet de minste vrucht voort; verscheiden wa ren dood gegaan en de overblijvende buiten gewoon door luis aangetast, veel erger dan op A en C Ook bil de augurken was kalige brek op perc. B. duidelijk merkbaar; de plan ten op A er. C. staken zeer gunstig af bij die op B. 4. Zilveruien. Gebrek aan kali by uien'kan liiden tot mislukking van den oogst. Dit werd hier zeer goed gedemonstreerd; op perc. B was de stand treurig. Bovendien hadden deze uien zeer te lijden van een zwam Pe- rondspora schlédenti. Op de perc. A. en C. kwam een enkel geval voor. terwyi het gewas zich veel beter had ontwikkeld. 5. Voederbieten. De ontwikkeling op B stond verre ten achter by die op A en C.het loof was veel kleiner, sterk gekroest en aan getast door luis. Op A en C. waren de plan ten krachtig ontwikkeld, vertoonden een fris- sche kleur met glad loof. 6. Roode klaver. Het gewone verschünsel van kahgebrek by klaver, n.I. het bruin wor den en omkrullen der bladrandjes op B. ver toonde zich zeer duidelijk. Op A en C was niet alleen een frisch groene kleur, doch ook een veel forscher gewas. 7. Lucerne Klaver. Ook hier openbaarde zich het kaligebrek, doch op andere wijze dan bij de roode klaver. De bladeren op B vertoonden witte vlekjes, die op A en C. niet te zien waren. Ook was het gewas op B veel ten achter. 8. Aardbeien op alle drie perc. hadden de planter te lijden gehad van den strengen winter Een zeldzaam verschil ln grootte en kleur der bladeren en in grootte, kleur, aan tal en smaak der vruchten Is door verschil lende deskundigen vastgesteld. De kleur der bladeren op B. was bruin en onoogiyk, de planten waren nietig, vergeleken bij die van A en B. Het aantal vruchten op B. was veel geringer dan op A en C., zij misten boven dien de heldere kleur, terwijl zij ook veel minder zoet waren. 9. Suikerbieten. Hierbij deden zich dezelfde verschillen voor als by de voederbieten, doch in heviger mate. Opvallend was ook de bruine kleur der bladeren op B. 10. Koolrapen. Hoewel deze nog ln het be gin van den groei waren, was de loofont- wikkeling op B nog niet de helft van A. en C 11. Kanariezaad. Dit gewas heeft f* minst behoefte aan kali en reageerde toch by na net sterkst op de kalibemestmg: perc. B. was veel ten achter bij A. en C. Wel een bewüs, dat deze kleibodem kaliarm ls. 12. Bruine boonen. Ook bij dit gewas tee- kende zich het kaligebrek zeer duideiyk af. Niet alleen was de ontwikkeling op B slecht, doch bovendien vertoonden de planten een ziekelijk voorkomen; de bladeren waren geel- roestkleurig en omgekruld. Vele bouwers schrijven dit toe aan ziekte, terwyi de oor zaak is ondervoeding van kali. De prachtige stand op A en C. demonstreerde dit zeer frappant. 13 Vlas. Het gewas op A en C was veel beter ontwikkeld, terwyi op B zich veel bruine omgekrulde blaadjes voordegen. H. M. de Koningin beeft heden op plech tige wüze de zitting der Staten-Generaal geopend. De Troonrede. In het conflict in het Zaansche houtbe drijf is overeenstemming verkregen. Het luchtschip „Graf Zeppelin" zal bin nenkort een bezoek aan Nederland brengen. Ernstige brand te Aesslitz (Thnringen). De maritieme ontwapeningsconferentie komt niet voor Januari bijeen. Opnieuw een mijnongeluk in Lotharin gen. Thans 10 dooden en 30 gewonden. Zware gasontploffing nabij New-York. Generaal Feng van zijn functie ontheven. In de ontwapeningscommissie van den Volkenbond is door lord Cecil een lang ver wachte resolutie ingediend. Te Petersburg is de contra-revolutionnaire organisatie „Wedergeboorte", die in betrek king zou staan tot de Parijsehe emigres, ontbonden. Chineesche zeeroovers doen weer van zich spreken. De plenaire vergadering van den Volken bond heeft het protocol tot wijziging van de statuten van het Perm. Hof van Justitie aangenomen. Barpmeterstand 9 uur vjn. 767. Stiastand. OPTICIENS FABRIKANTEN Licht op De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 7.35 uur. 14. Erwten (Schokkers). Hierby was eenig verschil op te merken. 15. Aardappelen. (Eigenheimers). Het „Zwart" of „Blauw" kwam sterk voor op B. waar de bladeren een sterke bronskleuring vertoonden en diepe donkere nerven hadden, wat reeds van verre viel waar te nemen. Ook de geheele ontwikkeling op B liet zeer veel te wenschen over. Op A en C. was die goed. 16. Spinazie, nateelt Witte bewaarkool. De spinazie was bij ons bezoek reeds geoogst. Uit een foto bleek echter, dat op B de oogst onbeduidend was geweest, terwyi die op A en C weinig te wenschen overliet. Op B ver toonde zich ook valsche meeldauw, terwijl zij niet voorkwam op de veel gezonder en krach tiger planten van A en C. De bewaarkool was pas uitgeplant en ver toonde nog geen verschillen. WIJ herinne ren er aan, dat in 1928 op B zeer veel „bran derigheid" voorkwam. De bladen vertoonen bruine randen, die zeer droog aanvoelen en bij aanraking een rammelend geluld doen hooren. Dit proefveld heeft voor onzen Noordhol- landschen land- en tuinbouwcursus groote practische waarde. Zij leeren hieruit toch, dat ook op klei de kalibemesting niet ver waarloosd mag worden. Men denke hieraan in het a.s. na en voorjaar. Ook ln onze provincie is door het Land bouwkundig Bureau van de N.V. Vereenigde Kalimaatsehappij. Heerengracht 342 te Am sterdam, zij 't dan ook op bescheiden voet, een Centraal kaliproefveld aangelegd, n.l. bij den heer C. Madderom, Laanweg te Schermer. Op dit proefveld zijn 5 verschil lende gewassen geteeld, waarover wy later nadere mededeelingen hopen te doen. Landbouworganisaties en leerlingen van cursussen wekken wij op van dergeiyke proe ven notitie te nemen en ze zooveel mogeiyk te bezoeken. Er valt wat te leeren. Zondag bracht Z. E. Kardinaal van Ros sum het aangekondigde bezoek aan Roer mond. Te ongeveer kwart voor elf arriveerde Z. E. in gezelschap van zijn secretaris aan het klooster der Eerw. Zusters Redemp toristen aan de kapel in het Zand, waar de Kardinaal door de geheele communiteit werd begroet. Nadat Z. E. eenigen tijd in de kapel in gebed had doorgebracht, begaf hy zich per auto naar het Bisschoppelijk Paleis, luide toegejuicht door een groote menigte. Ook bij het Bisschoppeiyk Paleis waren vele be langstellenden aanwezig. Z. D. H. Mgr. Schrynen, bisschop van Roermond, hield een welkomstrede waarin hij den Kardinaal met zyn gouden priester feest gelukwenschte. Z. E. dankte den Bis schop. Hierna werd naar het huis van den heer Drehmans gereden, waar het middagmaal werd gebruikt. Na een kort bezoek aan het klooster der Eerwaarde Zusters van Kloos- ternand vertrok Z. Em. te ongeveer half zes naar Wlttem. Naar het Aneta-Vaz-Dias meldt, is b, de K. L. M. bericht ingekomen, dat het postvliegtuig naar Indië van Bagdad is vertrekken en na een tusschenlanding te Bushir te Jask is geland. Aan boord ls alles weL De tocht wordt vandaag voortge zet

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 1