Buitenlandsch Nieuws
FEUILLETON
RADIO-OMROEP
TWEEDE BLAD
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1929
BLADZIJDE 1
PLICHT EN LIEFDE
VOLKENBOND
DE TROEBELEN IN PALESTINA
MACDONALD EN SNOWDEN EERE
BURGERS VAN LONDEN
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
RECHTSZAKEN
Doodslag
Terreur door steenzetters
smaakt als room
Verzorging van armen
HET ONTWAPENINGSVRAAGSTUK
Een scherpe rede van Lord Robert Cecil
GENÈVE, 19 September (V. D.) De
grijze Lord Robert Cecil, jarenlang vertegen
woordiger van Engeland in de Voorberei
dende Ontwapeningscommissie, heeft heden
in de derde commissie van de Volkenbonds
vergadering in een groote rede het stand
punt van de Britsche regeering inzake de
ontwapeningskwestie uiteengezet. Zijn rede
was een algemeene afrekening met de tot
nu toe door den Volkenbond verrichte werk
zaamheden in het belang van de ontwape
ning.
Lord Robert Cecil begon met een critisch
en sceptisch overzicht te geven van het ver
loop der werkzaamheden in de voorbereiden
de ontwapeningscommissie tot nu toe. Hij
constateerde allereerst, dat in de vergadering
van den Volkenbond zoowel de vertegenwoor
digers van de groote mogendheden als ook
de vertegenwoordigers van de kleine naties
op den grooten ernst en op de beteekenis
van de ontwapeningskwestie hebben gewezen.
Spr. voelde zich als de tolk van de groote
meerderheid van de openbare meening der
geheele wereld, die den evnstigen wensch
koestert, eindelijk practische vorderingen in
de richting van vermindering en beperking
van de bewapening der mogendheden te
zien. Den Volkenbond is de ontwapening
als een verplichting in het Volkenbondspact
opgelegd. Dezelfde bindende verplichtingen
bevatten de vredesverdragen. De ontwape
ning is, wat men ook anders op het gebied
der veiligheid wil doen, in werkelijkheid de
eenige, positieve en zekere waarborg tegen
het uitbreken van een nieuwen oorlog. Ver
mindering van bewapening is iets tastbaars
en werkelijks en daarom belangrijker dan
verdragen over veiligheid en vrede. De ont
wapening is de hoeksteen van het geheele
Volkenbondsgebouw.
Lord Cecil
Het is verre van hem met zijn voorstel
de voorbereidende ontwapeningscommissie
de lijnen aan te geven, hoe zij moet werken,
doch het is onzinnig aan te nemen, dat de
vergadering van den Volkenbond niet het
recht zou hebben haar standpunt te bepalen
ten opzichte van de principieele kwesties der
ontwapening en de voorbereidende ontwape-
ningscommisie hierop nogmaals opmerkzaam
te maken. Op het gebied der arbitrage zijn
gedurende de laatste jaren weliswaar eenige
vorderingen gemaakt. Minder en zelfs niet
veel is tot nu toe op het gebied der veilig
heid gedaan.
Lord Cecil gaf vervolgens een overzicht
Van de onderhandelingen, die tot nu toe
gevoerd zijn over de ontwapening in de
lucht, ter zee en te land.
Op het gebied van de bewapening in de
lucht zijn in het jaar 1927 eenige principes
voor de vermindering van de luchtmachten
vastgesteld. Sindsdien zijn echter geen vor
deringen meer gemaakt.
Op het gebied' van de ontwapening ter zee
is de ontwapeningscommissie ook nog niet
uit de moeilijkheden geraakt, waarin men
door de vlootconferentie van 1927 is ge
raakt.
Doch buiten de Volkenbondscommissie
om zijn thans belangrijke onderhandelingen
gaande tusschen Engeland en de Vereenigde
Staten en er bestaat een toenemend gevoel
van vertrouwen, dat werkelijke vorderingen
bij deze onderhandelingen zullen worden ge
maakt.
Doch de vermindering van de bewa
pening ter zee, aldus betoogde Robert Cecil
met nadruk, is niet de allcenbeslissende
waarborg voor veiligheid.
De wereldoorlog heeft geleerd, dat de
groote militaire beslissingen gebracht wor
den door de troepen te land en niet door de
vloten.
Met de ontwapening te land ts men sinds
1927 geen stap verder gekomen. Van ver
mindering van het opgeslagen materiaal is
niets gekomen, even weinig inzake de ge
oefende reserves.
Over het algemeen toonden de werkzaam
heden van de voorbereidende ontwapenings
commissie een teruggang.
GENèVE, 19 Sept. (V. D.) Lord Robert
Cecil besloot zijn rede in de ontwapenings
commissie van den Volkenbond met een be
roep op Frankrijk. Wanneer thans niets
meer geschied, dan geeft men de hongerende
menschhsid steenen in plaats van brood.
Lord Cecil zeide te rekenen op de mede-
werking van Frankrijk en alle aanwezige
mogendheden voor een definitieve oplossing
van de ontwapeningskwestie.
De rede van Lord Robert Cecil heeft alge
meen diepen indruk gemaakt.
CECIL'S VOORSTEL VINDT ERNSTIGE
BESTRIJDING
GENÈVE, 19 Sept. (V. D.). Zooals al
gemeen werd verwacht, stootte het beroep
dat Lord Robert Cecil op Frankrijk en de
andere mogendheden deed, op heftigen te
genstand van Fransche zijde.
Tot algemeene verwondering echter was
het de Nederlandsche gedelegeerde, Jhr.
Loudon, die zich den tolk maakte van het
Fransche standpunt en die de beschouwin
gen van Cecil op alle punten tegensprak.
Daarna verklaarde de Fransche afgevaardig
de Massigli, die de chef is van de Volken-
bondsafdeeling aan den Quai d'Orsay, dat
het voorstel van Lord Cecil voor Frankrijk
onaannemelijk is.
Graaf Bernstorff zeide, dat z.i: de ont
wapening de belangrijkste kwestie is, die
moet worden opgelost Zooals Lord Cecil
heeft uiteengezet, is daarbij de vraag van het
opgeslagen oorlogsmateriaal weer het voor
naamste. Hierbij kunnen geen concessies
worden gedaan.
De hoofdzaak is echter, dat men iets be
reikt. Spr is bereid het Engelsche voorstel
aan te nemen en sloot zijn toespraak met
een warme hulde aan den ijver, die door
Cecil In de ontwapening steeds Is betoond.
De i Italiaansche vertegenwoordiger, gene
raal Marinis, sloot zich bij het Fransche
standpunt aan.
De gedelegeerde van Japan, Sato, wees op
dezelfde wijze als Frankrijk en Italië het
Engelsche voorstel af.
De debatten zullen de volgende week wor
den voortgezet.
GENÈVE, 19 Sept. (V. DJ. Na de rede
van Lord Robert Cecil voerde de Fransche
gedelegeerde Massigli in de derde commissie
van een Volkenbond het woord.
Hij verklaarde, dat hij niet op de bijzon
derheden van de resolutie van Lord Robert
Cecil wil ingaan. Hij gaf evenwel uiting aan
de overtuiging, dat de aanneming van de
resolutie waarschijnlijk vertraging in de
werkzaamheden van de voorbereidende ont
wapeningscommissie tengevolge zal beoben.
Het zou te betreuren zijn, wanneer de de
batten opnieuw zouden beginnen over pun
ten, waarop reeds overeenstemming is be
reikt
Het feit, dat een enkele regeering van
meening veranderd is, is niet voldoende om
van de andere regeeringen te verlangen op
reeds genoemde besluiten terug te komen.
Ook moet rekening gehouden worden met
het feit, dat niet alle staten, die zitting
hebben in de voorbeeridende ontwapenings
commissie, leden van den Volkenbond zijn.
hebben in de voorbereidende ontwapenings
commissie weer bijeenkomt, kan de Britsche
gedelegeerde zijn opvatting kenbaar maken.
De ontwapening wordt slechts dan gewaar
borgd, wanneer men nastreeft hetgeen op
het oogenblik mogelijk is en geen e-ischen
stelt, die op het oogenblik niet verwezen
lijkt kunnen worden.
ARRESTATIE VAN 40 GIFTMENGSTER5
BOEDAPEST, 19 Sept. (V.D.) Het parket
houdt zich ernstig bezig met de vergifti-
gingsgevallen van Tiszakürt, Nagyreve en
Okerske. Het betreft hier een ontzettende
reeds van vergiftigingsgevallen, die terug
gaan tot 1870.
De officier van justitie te Zsolnok beweert
zelfs, dat indien de vroedvrouw Julienne
Fazekas zich niet door zelfmoord aan haar
straf had onttrokken, zij voor meer dan 150
moorden zou moeten terechtstaan.
Doordat de opgegraven lijken voor een
groot deel zijn vergaan, wordt het onder
zoek zeer bemoeilijkt. Verder heeft een
mysterieuze hand de kruizen op de graven
verwisseld.
Een groot gedeelte der slachtoffers zijn
oude, rijke erflaters, die hunne erfgenamen
in den weg stonden. Men wachtte dan tot
dat de slachtoffers teekenen van seniliteit
vertoonden en riep dan den dokter, die ge
neesmiddelen voorschreef. In plaats van
de medicijnen werd dan vergif toegediend.
Als de patiënt daaraan overleed, schreef de
dokter in overeenstemming met zijn diag
nose den dood toe aan natuurlijke oorzaken,
als ouderdomszwakte, longontsteking en
hartkrampen. De artsen, die de doodsschouw
hebben gedaan, werden nu door de discipli
naire rechtbank vervolgd.
Hoewel in den aanvang de misdrijven
slechts op grijsaards werden gepleegd,
breidde zich de kring der slachtoffers in
den loop der jaren voortdurend uit.
Toen door toedoen van krijgsgevangenen,
die in de dorpen waren geïnterneerd, in
vele huwelijken een crisis was teweeg ge-
f#/
Lord Balfour, de hooge Commissaris.
bracht, hebben vele vrouwen op aanraden
v&n vroedvrouw Julienne Fazekas niet ge
aarzeld zich door gif van hunnen minnaar
of van hun man te ontdoen.
Er waren in dien tijd twee soorten gif in
den handel: snelwerkend gif voor 200 a 300
pengo en langzaam werkend gif waarvan
de prijs 4 a 5 lasten haver bedroeg.
De morden werden 2 maanden geleden
ontdekt door anonyme denunciaties. Ver
der blijken ook vele babies vergiftigd te zijn.
Op die wijze ontdeden zich vele moeders van
ongewenscht kroost, daar zij dit een vei
liger middel vonden dan een abortus provo-
catus.
Tot nu toe heeft de politie 40 vrouwen
gearresteerd, die bijna allen hebben bekend.
DE MILLIOENENGIFT VOOR NAUHEIM
NAUKEIM, 19 Sept. (V.D.) De dame, die
een millioen dollar heeft gegeven voor het
stichten van een Instituut voor Hartziekten
te Nauhéim, blijkt de 71-jarige Louise Kerck-
hoff uit Los Angelos te zijn, die daarmede
de wenschen van wijlen haar echtgenoot in
vervulling brengt. Zij ontving het eere
burgerschap van de stad Nauheim.
LONDEN. 19 Sept. (V.D.) De gemeente
raad van Londen heeft hedenmiddag met
algemeene stemmen besloten, minister-presi
dent MacDonald en Minister Snowden het
eere-burgerschap van de stad Londen te ver-
leenen. In de toelichting wordt verklaard,
dat deze onderscheiding hun te beurt is ge
vallen dank zij beider energieke werkkracht,
voor den een ter gelegenheid van zijn reis
naar Amerika, voor den ander door zijn be
moeiingen ter Haagsche Herstelconferentie
in het belang van de Britsche belangen.
23 MISSIONARISSEN VERMOORD
ROME, 19 Sept. (V.D.) Gemeld wordt
dat sinds 1923 22 Missionarissen in China
werden vermoord. In den loop van dit jaar
hebben 8 aanslagen plaats gehad, waarvan
drie op Amerikaansche Missionarissen.
■- G
„IM WESTEN NICHTS NEUES" MAG NIET
IN HET ITALIAANSCH GELEZEN
WORDEN
MILAAN, 19 Sept. (V.D.) De Italiaansche
vertaling van 't bekende boek van Remar
que, „lm Westen nichts Neues" is door de
Italiaansche regeering verboden. De uitgave
was reeds tegen medio September door den
uitgever Mondadori te Milaan aangekondigd,
toen de maatregel bekend werd.
WEDEROM EEN SCHEEPVAARTINCIDENT
TUSSCHEN AMERIKA EN CANADA
NEW-YORK, 19 Sept. (V. D.) Naar uit
Halifax gemeld wordt, is jildaar het Cana-
deesche motorschip „Shawnee" binnengeloo-
pen, met vijf granaatschoten aan den boeg
en zes op zij van het schip.
De kapitein verklaarde, dat toen hij j-1.
Vrijdagnacht op 26 mijl afstand van New-
York voer, zijn schip plotseling door het
Amerikaansche kustschip 145, dat met ge
doofde lichten voer, beschoten was. Toen de
„Shawnee" trachtte door te stoomen, riep
het Amerikaansche schip de hulp in van zijn
collega „Graham", dat Zondagmorgen ter
plaatse verscheen. Doch ook dit laatste schip
was de Canadees te vlug af. Ten slotte
nam zelfs een derde vaartuig aan de achter
volging deel, eveneens echter zonder resul
taat.
De kapitein van de „Snawnee" heeft zich
terstond met de Canadeesche regeering in
verbinding gesteld. Over dit nieuwe Ameri-
D# EUROPEESCHE MAALTIJD TE GENèVE.
kaansch-Canadeesch incident heerscht in
Canada groote verontwaardiging. De regee
ring is voornemens de kwestie langs politie-
ken weg zonder verwijl, tot klaarheid te
brengen.
DE PRESIDENTSVERKIEZING
IN BRAZILIË
RIO DE JANEIRO, 19 Sept. (V.D.) De
nationale conventie koos Senhores Julio
Prestes en Vetal Soares als candidaten voor
het presidentschap en het vice-president-
schap van Brazilië.
EEN VORSTELIJKE GIFT
NEWARK (New-Jersey), 17 Sept. Reuter.
Louis Bamberger, de oprichter en president
van een der grootste warenhuizen van het
land, heeft gisterenavond, zonder vooraf
gaande mededeeling, meer dan een millioen
dollars aan geld en jaarlyksche toelagen
uitgedeeld aan 235 dames en heeren, die ge
durende 15 jaar of langer in zijn zaak had
den gearbeid.
Behalve de mededeeling dat deze gaven
bedoeld waren als belooning voor de trouwe
diensten, gaf Bamberger geen enkele ver
klaring van zyn handelwijze.
Bibliotheek
te Dresden
in een aultobas
Zoo zullen ook de volken zich spijzen kunnen, die wij bijeenbrengen
Ten einde de bewoners van de voorsteden
van Dresden aan lectuur te helpen, heeft
het gemeentebestuur der stad in een groote
autobus 'n bibliotheek ingericht, die op 13
verschillende plaatsen der stad gedurende
anderhalf uur zal stilstaan. De bibliotheek
bevat 3000 werken en wel 1500 boeken on
derhoudende lectuur en 1500 boeken over
politiek, natuurwetenschappen, techniek,
sport enz.
De „verkiezingen" te Ober-
ammergau.
De voor 15 September aangekondigde rol-
verdeeling voor de Passiespelen van Ober-
ammergau is voor onbepaalden tijd uitge
steld, vermoedelijk omdat voor de rollen
van Christus en Maria verschillende gelijk
waardige krachten ter beschikking staan en
men dientengevolge nog geen keus heeft
kunnen treffen.
Een zilvervos-farm met radio
Te Tünschütz nabij Eisenberg in Thü-
ringen bevindt zich een zilvervos-farm, die
de eenige van dien aard in Europa is. Zij
is namelijk voorzien van een bijzondere ge
patenteerde radio-installatie. In eiken vos-
senstal bevindt zich een microphoon waar
door elk gerucht, zelfs het ademen der
dieren, met de hulp van een luidspreker kan
worden waargenomen in het gebouw van
het personeel. Vooral op het tijdstip, waar
op de dieren werpen, kan aldus een beter
toezicht worden uitgeoefend.
Internationale BonttentoontfVel-
ling cn Internationaal Bottt-
congres te Leipzig 1930
Te Leipzig wordt reeds thans druk ge
werkt aan de voorbereidingen voor de
„Ipa", de Internationale Bonttentoonstel
ling, die aldaar van Juni tot September 1930
zal worden gehouden. Ter gelegenheid van
deze tentoonstelling zullen ook de bonthan
delaars uit alle landen te Leipzig in con
gres vergaderen, ter bespreking hunner be
langen. Reeds thans is de voor de tentoon
stelling gereserveerde ruimte voor een groot
deel besproken. Toezeggingen zijn reeds ont
vangen uit de Vereenigde Staten, Canada,
Zuid-Amerika, Frankrijk, Engeland, Rus
land en de Scandinavische Staten.
Een 30-jarige smid huwde op 8 Novem
ber van het vorig jaar een 21-jarige vrouw,
die hij in Rotterdam had leeren kennen. In
Februari 1929 werd de man, wegens inge
wandsziekte, in het Binnengasthuis opgeno
men. Toen zijn vrouw hem daar bezocht,
ontdekte de man tot zijn schrik, dat zij zich
niet goed gedroeg. Die gedachte werd hem
tot een obsessie. Hij vroeg den dokter of hij
naar huis mocht en toen hem dit was toe
gestaan, begaf hij zich naar zijn woning aan
de Brouwersgracht. Den volgenden dag ech
ter reeds kreeg hij een instorting tengevolge
waarvan hij in het Wilhelmina-gasthuis
moest worden opgenomen. Ook daar kwam
zijn vrouw hem bezoeken en bleef hij in
haar gelooven totdat hem op een fatalen dag
een brief gewerd, welke kwade mededeelin-
gen inhield over zijn echtgenoote. Dit greep
den man zoo aan, dat hij in Paviljoen III
van het Gasthuis werd opgenomen. Toen hij
daaruit in April 1.1. ontslagen werd, ontdek
te hij, thuisgekomen, dat zijn boeltje we
gens huurschuld verkocht en zijn vrouw ver
dwenen wasEen paar dagen bracht hij
door in een kelder aan de Goudsbloem
straat, daarna zocht hij zijn vrouw op.
In den avond van 4 Juni 1.1., te ongeveer
half zeven, verscheen hij, de hand kramp
achtig in den zak, voor het venster var-
het huis aan de Oude Kennissteeg. Voor
dat venster zaten zijn vrouw en nog twee
andere vrouwen. Buiten zichzelf van woede
rukte de man een met scherp geladen re
volver uit zijn zak en loste hij, op zijn vrouw
richtende, achter elkaar twee schoten.
Van de drie vrouwen, die in panischen
schrik de kamer waren ingevlucht, werd ai-
leen zij, op wie de schoten gemunt waren,
getroffen.
Een kogel trof een harer nieren; haar
verwondingen waren zoo ernstig, dat alleen
een spoedig operatief ingrijpen haar het le
ven gered heeft. De man was na zijn daad
weggevlucht, doch werd spoedig door een
tweetal agenten ingerekend. De revolver haa
hij toen reeds in het water van den O. Z.
Achterburgwal geworpen.
Gisteren stond hij, terzake van poging tot
doodslag en subsidiair wegens zware mishan
deling, terecht voor de Vijfde Kamer dei
Rechtbank te Amsterdam. Onder een vloes
van tranen vertelde hij van het vreeselijke,
dat hij had doorgemaaktDe revolver
had hij in de buurt van het Zeemanshuis
voor 15 van een onbekende gekocht, voor
bet geld. dat hij van het Armbestuur ont
vangen hadVerdachte zeide. niet de be
doeling te hebben gehad, zijn vrouw te doo-
den; in dolle woede had hij blindelings naar
binnen geschoten, in de richting van de
drie vluchtende vrouwen
Dr. H .J. Overbeek. die verd. heeft onder
zocht, verklaarde, als deskundige gehoorn.
dat verd. in affectievon toestand de daad ge
pleegd heeft en dat hij verminderd toereke
ningsvatbaar moet worden geacht.
Toen moest de vrouw voor het hekje ko
men en vond rir. Overbosch het beter, dat
de man werd weggeleidDe vrouw ver
telde, dat hun huwelijk den eersten tijd wel
goed ging; de man gaf haar al het geld
dat hij verdiende, ook gaf hij haar boven
dien af en toe een pak slaag. Op vragen
van president mr. Van Royen, erkende get.
dat zij niet geschikt was voor een geregeld
huwelijksleven; ook vilde zij, vanwege de
klappen, van den man weg.
Pres.: Maar dan begrijp ik niet, dat u hem
xaar het ziekenhuis brieven schreef, dat u
nog van hem hield. Was 't eigenlijk niet.
dat. u een beetje met hem wilde spelen? U
hebt dien man. voelende, welk een macht
u over hem had, gek gemaakt, 't Ware be
ter, dat u in de verdachtenbank zat en hij
hier stond! U woont nou weer in Rotterdam,
he?
En is hij nu heelemaal uit. uw gedachten?
Get.: Neen, maar ik schrijf hem alleen
niet meer.
Nadat verd. weer was binnengeleid en nog
eenige getuigen verhoord waren, was het
woord aan het O. M., mr. van Dulleman.
Spr. wees er op, dat verd., nadat hij in het
Paviljoen III was opgenomen, in een voort-
durenden staat van opwinding is geweest,
zoodat van kalm beraad en rijp overleg om
de vrouw te dooden. geen sprake is gewefest.
Daarom ook heeft spr. geen poging tot
moord, maar poging tot doodslag ten laste
gelegd. Het bewijs van dit laatste is z. i-
echter, het verhoor der getuigen in aan
merking genomen, volslagen komen vast te
staan. Het door verd. aan de vrouw toege
bracht letsel was levensgevaarlijk en slechts
door toeval is zij aan den dood ontsnapt.
Wat de motieven van de daad betreft, spr.
zou die bijna eerbiedwaardig willen noemen.
Verd. heeft getracht om van zijn echtge
noote een fatsoenlijke vrouw te maken en
door haar misdragingen is dit niet gelukt.
Echter had verd. in geenen deele zijn toe
vlucht mogen nemen tot de daad. waarvoor
hij thans terecht staat.
Spr. moet in aanmerking nemen, dat vol
gens dr. Overbeek verd. noch geheel ontoe
rekenbaar, noch psychopaat is. Er rest dus
helaas zou spr. willen zeggen niets an
ders dan hem gevangenisstraf op te leggen.
In Frankrijk zou men dezen man misschien
hebben vrijgesproken; maar in ons land is
men gelukkig neg zoo ver niet. Spr. wees er
op, dat verd.. die een driftig en zenuwachtig
mensch is, in den toestand, waarin hij thans
verkeert, gevaarlijk is voor de maatschap
pij. Er blijven gevoelens van wraak bestaan
en daarom acht spr. het noodig, verd. ge-
ruimen tijd op te sluiten. Eisch: vijf jaren
gevangenisstraf.
(Beweging op de publieke tribune, vera,
barst in snikken uit].
De verdediger, mr. M. Schorlesheim merk
te op, dat hij niet begrijpen kon, waarom de
officier, na eerst alle mogelijke verzachtende
omstandigheden naar voren te hebben ge
haald. tot slot met een eisch van vijf jaren
is gekomen. PI. wil daar tegenover stellen,
dat verd. een door en door brave kerel ls.
die geen straf, maar medelijden en verple
ging verdient. Zijn daad kan een gelegen
heidsfeit genoemd worden, gepleegd in een
zeer gedeprimeerden toestand. Als hij met
deze vrouw niet te maken Mfeeft. is verd. niev
gevaarlijk. PI. zou voor dezen man met een
gerust hart een voorwaardelijke veroordee
ling durven vragen, maar hij weet, dat de
Rechtbank daarop niet zou ingaan. Beter
lijkt het pl. daarom, dat verd. ondanks het
afwijzend advies van dr. Overbeek. ter be
schikking van de regeering wordt gesteld om
van harentwege te worden verpleegd. Me-
klem deed pl. hiertoe het verzoek.
Na re- en dupliek werd de uitspraak be
paald op 3 October as.
3 maanden opgelegd
Het is bij steenzetters te Amsterdam ge
bruikelijk om in combinatie te werken,
doch die onderling gevormde combinaties
dragen niet altijd de goedkeuring van an
dere steenzetters weg. Dat geeft dan aan
leiding tot conflicten en dat die conflicten
van ernstigen aard kunnen zijn, bleek eer
gisteren in een strafzaakje tegen een
steenzetter, die zich te verantwoorden had
wegens mishandeling van een collega en
wegens wederspannigheid tegen de politie.
Het feit had plaats op 22 Juli 1.1. De mis
handelde steenzetter reed op de fiets van
het Centraal Station naar zijn woning in
de Westerstraat, begeleid door vier agenten
ZATERDAG 21 SEPTEMBER
HILVERSUM, 298 M. Na 6 uur 1071 M.
Uitsl. KRO-Uitz. 11.3012.00 Godsdienstig
halfuurtje 12.151.15 Concert door het
KRO-Trio 1.152.00 Gramofoonmuziek
2.003.15 Kinderuurtje 4.005.00 Cursus
Engelsch 5.006.00 Gramofoonmuziek
6.006.45 Gramofoonmuziek 6 457.00
Journalistiek weekoverzicht 7.007.30 Le
zing over: Electriciteit in de huishouding
7.308.00 Lezing over: De Melaatschheid in
de geschiedenis, in het bijzonder in de Hei
lige Schrift 8.0011.00 Orkestconcert
11.0012.00 Vroolijk gramofoonprogramma.
HUIZEN, 1875 M. 10.00—10.15 Morgen
wijding 12.152 00 Concert door het
AVRO-Kwartet 2.002.30 Filmpraatje
door Max Tak 2.304.00 Aansl. van het
Tuschinski-Theater te Amsterdam 4.00—
5.00 Thé dansant uit Cabaret „la Gaité" ts
Amsterdam 5 306.00 Letterkundig over
zicht door Dr. P. H. Ritter Jr. 6.017.45
Concert door het Omroeporkest. Het Dubbel
Mannenkwartet „Bel Canto" 8.00 VARA.
Concert. Orkest, orgel, xylofoon en gramo-
foonplaten. Lezing over: Zonnestraaldag.
10.00 VARA. Persberichten 10.45 VARA.
Vroolijk uurtje.
DAVENTRY, 1554.4 M. 10.35 Morgen
wijding 11.05—11.20 Lezing 1.202.29
Orkestconcert 3.50 Concert. R. West, tenor,
J. Edwards, mandoline, Orkest 5.05 Orgel
concert door A. Taylor 5.35 Kinderuurtje
6.35 Nieuwsber. 7.05 Pianorecital door
E. Bainton 7.35 Lezing 7.50 Pianorecital
door M. Cole 8.20 Concert. L. Lilley, so
praan, L. Mannucci,cello. Orkest 10.00
Nieuwsber. 10.20 Lezing 10 35 Lezing
10.40 Variété-uitzending, dansorkest
11.0512.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1725 M. 12.50
2 20 Gramofoonmuziek 5.05 Dansmuziek
6.55 Gramofoonmuziek 8.35 Orkestcon
cert 9.20 Dansmuziek.
LANGENBERG, 473 M. 7.35—8.15 Gra
mofoonmuziek 8.20—9 20 Orkestconcert
10.3511.4 Gramofoonmuziek 12.30 Gra
mofoonmuziek 1.252.50 Orkestconcert m.
m. van sopraan 5 556.50 Orkestconcert
8.20 Vroolijke avond. Daarna tot 1.20
Dansmuziek.
BRUSSEL, 508.5 M. 5.20 Orkestconcert
6 20 Pianorecital 6.55 Gramofoonmuziek
8.35 Orkestconcert, m. m. van vocale
solisten.
ZEESEN, 1635 M. 6.10—10.50 Lezingen
12.20110 Muziekuitzending voor scholen
I.101.50 Lezingen 2.202.50 Gramofoon
muziek 2.505.20 Lezingen 5.206.20
Concert uit Hamburg 6-208.20 Lezingen
8.20 Uit „Miniaturdramen" van Maurice
Baring. Daarna tot 12.50 Dansmuziek.
KALUNDBORG, 1153 M. 3.50—5.50 Con
cert door Mogens Hansens's Ensemble
8.35—9.35 Concert 9 501120 Concert
II.2012.35 Dansmuziek.
op de fiets. Op dien weg werd hij drie maal
lastig gevallen door de schreeuwende en
scheldende menigte, die hem achtervolgde.
Telkens moest de politie van den wapen
stok gebruik maken. In de Westerstraat
stapte verdachte van zijn fiets, liep op zyn
collega toe en bracht dezen een slag op
den schouder toe. Tegen de agenten, die
hem arresteerden, verzette hij zich.
De politieagent, die als getuige optrad,
verklaarde, dat de mishandelde steenzetter
nog steeds achtervolgd wordt, zoodat hij
ook op zijn tocht van cn naar het lokaal
van den politierechter door vier politie
agenten moest vergezeld worden.
Het O. M., mr. De Blécourt, vond dezen
toestand van terreur onduldbaar en hij
achtte rlgoreuze maatregelen er tegen ge
boden. Eisch: vijf maanden gevangenis
straf. Mochten weder dergelijke gevallen
zich voordoen, dan zal hij ze voor de meer
voudige Kamer brengen en de Rechtbank
verzoeken, hoogere straffen op te leggen.
Mr. Servatius, vonnis wijzende, was het
met het O. M. eens, dat dergelijke toestan
den in een geordende maatschappij niet
mogen voorkomen en met kracht behooren
te werden onderdrukt. Nu niet gebleken is,
dat de verdachte bij de andere relletjes
betrokken is geweest, acht mr. S. hem niet
den gewenschten persoon om als voorbeeld
te stellen. Intusschen moet de straf ge
voelig zijn. Met het ook hierop legt mr. S.
den verdachte drie maanden gevangenis
straf op.
De kantonrechter te Leiden zou eergisteren
uitspraak doen in procedure tusschen de
gemeente Rijnsburg en de Ned. Herv. Diaco
nie aldaar, betreffende de ondersteuning
van een inwoonster van Rijnsburg. In het
kort zij vermeld, dat de gemeente Rijnsburg
in 1875 met de Diaconie der Ned. Herv.
Gemeente aldaar een overeenkomst had aan
gegaan, waarbij Rijnsburg afstand deed van
de rechten op den eigendom der destijds
onder beheer van Regenten der Gildearmen
te Rynsburg staande goederen, onder voor
waarde. dat de Diaconie der Herv. Kerk in
den ruimsten zin het gemeentebestuur zoo
veel mogelijk van armenzorg zou ontheffen.
In het begin dezes jaars weigerde de Diaco
nie deze overeenkomst ten aanzien van voor
noemde inwoonster na te komen. Voor de
gemeente Rijnsburg trad mr. Briët op, voor
de Diaconie mr. Nord Thomson.
Alvorens definitief vonnis te wijzen heeft
de kantonrechter thans bij interlocutoir von
nis de door de Diaconie voorgeselde excep
ties van onbevoegdheid verworpen en zich
bevoegd verklaard van de vordering ken
nis te nemen. Voorts heeft de kanton
rechter de vordering, strekkende tot ver
goeding van de kosten, door de ge
meente gemaakt voor de verzorging der oude
vrouw, ontvankelijk verklaard en de gemeen
te Rijnsburg toegelaten, de door haar gestel
de feiten door getuigen te bewijzen.
Tevens heeft de kantonrechter te zijner
voorlichting drie deskundigen benoemd.
30
De toon der vorstin was zóe ijzig koud,
zeó bevelend geweest, dat men het oogmerk
te beleedigen, er duidelijk kon uit proeven.
Viola was bleek geworden, zij maakte een
beweging zich te verwijderen, doch Gerhard
hield haar hand vast.
„Verschooning mevrouw," zeide hij, „maar
mevrouw von Tonnberg staat onder mijn
bescherming. Zij zal slechts aan mijne zijde
dit vertrek verlaten!"
De schoone vrouw beet haar lippen haast
ten bloede.
„Mijn bedienden Hebben mij te gehoor
zamen," riep zij met kwalijk onderdrukten
toon. „Gij zijt uit mijn dienst ontslagen,
verlaat terstond myn huis!" snauwde zi)
Viola toe, die daar roerloos stond.
Over Gerhard's gelaat vloog een donkere
blos. Haastig trad hij op de vorstin toe.
Maar in het uiterste oogenblik beheerschte
hij zich. Hij maakte voor haar een buiging,
zonder een woord te spreken, en den arm
van Viola in den zijnen nemend, verliet hij
ijlings met haar de kamer. De vorstin keek
hem met van toorn fonkelende oogen vol
verbazing na.
„Dus dezen keer ben ik de versmade!"
mompelde zij.
Eenige minuten later riep de klank der
bel de kamenier binnen de schoone vor
stin had een zenuwtoeval, welke ondanks
alle middelen daartegen gebruikt, meer dan
een uur duurde.
Gerhard had Viola naar de presidente
gebracht: de oude dame ontving haar met
open armen. Men vroeg niet, men vorschte
niet naar het verledene en Viola was
daarvoor Gerhard en mevrouw Eckberg
zeer dankbaar.
Bedeesd en verlegen nam zij alle bewij
zen van vriendschap en liefde aan, en toch,
hoe gelukkig, hoe zalig gevoelde zij zich nu.
„U blijft voorloopig bij mij," zeide de
presidente tot haar, „ik zal wel zorg voor u
dragen."
„Wat is u goed," fluisterde Viola met
trillende lippen, „o, als u eens wist, wat ik
geleden heb!" Zij brak schielijk af. en ook
de dame schudde afwerend haar hoofd.
„Later, daarvan later, kindlief," mompelde
zij.
Gerhard verwijderde zich weldra, doch
beloofde den volgenden morgen terug te
komen, en toen hij vertrokken was, drong
de presidente er bi) Viola op aan zich toch
ter ruste te begeven. Viola onderwierp zich
doch zi) bleef lang wakker en hoofd en hart
hielden zich uitsluitend met deze eene
vraag bezig: „Wat zal daarvan komen?"
Met een hoogroode kleur trad zij den
volgenden morgen Gerhard tegemoet.
Gerhard vatte zacht haar hand. „Ik heb
reeds met mevrouw Eckberg een en ander
besproken," zeide hij, „in de veronderstel
ling dat ge mijn voorstel zult goedkeuren
en dienovereenkomstig zult handelen. Voor
loopig blijft u hier, ik reis heden naar huis
en stel Magda van alles in kennis. Zij zul
len u gaarne by zich een een tehuis aan
bieden en gij zult dat zeker niet van de
hand wijzen."
Hi) hield op en keek haar vol verwach
ting aan.
Viola's oogen begonnen te schitteren
van blijdschap. „Mag ik dat aanbod aan
nemen?" vroeg zij aarzelend. „Mijnheer von
Rotteck
Kij viel haar glimlachend in de rede.
„De goede Rotteck doet, wat Magda wil."
„En Magda," fluisterde zij, „zal wel boos
op mij zijnhet zou trouwens ook al te
edelmoedig zijn."
„Zij heeft u reeds lang vergeven laten
wij het verledene laten rusten. Wilt ge
komen, Viola, om wille van mii?" Hij keek
haar diep in de oogen, waaraan eensklaps
heete tranen ontsprongen.
„Ik moest op u knorren," spak hij teeder,
„dat ge u niet terstond iot mij gewend hebt
ik heb u langen tijd met bange zorg
gezocht."
„Zooveel goedheid heb ik niet verdiend."
zeide zij snikkend, „en dat weerhield mij
hulp by u te zoeken."
Eenige dagen na Gerliard's verrek kwam
mevrouw Rotteck zelf om Viola te halen en
met haar naar huis mee te nemen. Magda
meende, dat aan haar broeder verschuldigd
te zijn. Hoe ongaarne zij ook haar huisgezin
verliet, bracht zij nochtans dit offer, want
zij wilde daardoor ook Viola bewijzen, dat
alles vergeten en vergeven was.
Er begon nu een nieuw leven voor de
zoo zwaar beproefde jonge vrouw. Nu eerst
leerde zij de volle waarde van een gezelligen
eigen haard schatten en het ware geluk
va" een stil familieleven kermen.
Haar geest hing niet meer aan het uiter
lijk zij had immers" de treurige onder
vinding opgedaan, dat juist de schitterende
buitenzijde de diepste schaduwen bevat en
dat het hoogste geluk voor den mensch
niet gelegen is in den glans der wereld,
maar in zijn eigen hart.
En de dag brak aan, die al haar wen
schen zou bekronen, de dag, waarop zü d
echtgenoote zou worden van den man. wiens
waarde zij eerst erkende, ten zij zelf in zon
dige lichtzinnigheid een onoverkomelijken
scheidsmuur tusschen zich en hem had
opgericht, na langen strijd, na bitter lijden
was ook deze gevallen, en nu was zij de
zijne geheel de zijne!
Het trouwen had plaats in de kleine
dorpskerk, daama had een maaltijd by de
Rottecks het kleine aantal gasten vereenlgd.
en toen de Juniavond zich ter ruste begaf,
waren de pas getrouwden naar Lindenboscb
gereden. Als vrouw des huizes doorliep Viola
nu de welbekende vertrekken en een onuit
sprekelijke zaligheid vervulde heur hart
nu was zij tegen alle stormen gevrijwaard.
Gerhard sloeg zijn arm om zyn huisvrouw
en trok haar zacht met zich in het park
naar de bloeiende lindeboomen, wier lief
lijke geur hen omgaf.
Verder ging het tot diep in het park tot
onder de oude eiken, onder wier schaduw
rijk bladerdak het paar zich nederzette.
„Deze boomen zijn getuige geweest van
mijn smart," zeide Gerhard naar de eiken
wijzend, „destijds toen ik aan mijn zuster
myn leed klaagde, zij zullen ook getuiga
zijn van mijn geluk."
„O. Gerhard, ik heb altijd jou alleen
liefgehad en de gedachte jou waardig te
worden heeft mij later moet gegeven, het
allerzwaarste te verdragen," fluisterde Viola,
terwijl zij dichter tegen haren man aan-
vleide.
„God heeft het ten beste gekeerd," ant
woordde Gerhard, „laten wij steeds het ge
luk in Hem genieten!"
EINDE
