m ft (750.-: Hl Een rood manifest m m MAANDAG 30 SEPTEMBER 1929 Voornaamste Nieuws BUREAUXNASSAULAAN49 .s ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17271 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMA.U VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL. EEN RADIO-UITZENDING VAN DEN VRIJDENKERS- RADIO-OMROEP Door de autoriteiten onderbroken ERNSTIG SPOORWEG-ONGEVAL BIJ WESTWOUD ERNSTIG AUTO-ONGELUK ONDER OEGSTGEEST HET BIOSCOOPCONFLICT IN HET ZUIDEN Vluchten der „Graf Zeppelin" De tentoonstelling te Luik in 1930 J. J. WEBER ZOON Groote Houtstraat 166 Haarlem De postvluchten naar Indië De AmsterdamBatavia Luchtlijn i i>' Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. j.' ABONNEMENTEN: voor Haarlem en i Agentschappen: per week 25 ct,i per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 bij vooruitbetaling. COURANT VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. II regels 60 et p. plaatsing; elke regel meer 15 et. by voornttbet By contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct per regel Alle abonné'sopdit blad zijn ingevolgede verzekeringsvoorwaarden Levenslange geheele ongeschi k theid tot werken door 'fOOflfï ^evenslange geheele ongeschiktheid tot werken door IT J" O bij een ongeval mei fOCfl bij verlies van een hand, f 1 QE bij verlies van een ICO bij'n breuk van IJ f| tegen ongevallen verzekerd v->or een der volgende uitkeeringen I WiJUU» verlies van beide armen, beide been en of beide oogen: I WU«™ doodelijken afloop. tuu, oor, .,oo» „t oor, nnir- I I tJi rim'm of wü«vincrer: UU» heen of arm I U een voet of een oog: duim of wijsvinger: bij verlies v. een anderen vinger. Het bestuur der S. D. A. P. heeft zich naar aanleiding van het optreden der nieuwe regeering met een manifest tot „het Nederlandsche volk" gericht; cn om weer eens opnieuw te bewijzen, dat ieder arbeider, die zich bij een of an dere „moderne" vakorganisatie aan sluit, vanzelf ook beschouwd wordt als volbloed socialist, heeft het bestuur van het N. V. V. het manifest mede onderteekend. In het welbekende opgeschroefde taaltje wordt allen arbeiders, die bij de laatste verkiezingen niet rood gestemd hebben, verweten, dat door hün schuld thans geen „verlossing uit het proleta riaat" te wachten is: de katholieke ar beiders vooral worden nu voor hun dwaling gestraft; immers, zij heb ben geloof gehecht aan de schoone beloften, welke het nieuw-vastgestelde partijprogram inhield, maar van heel wat katholieke eischen en verlangens wordt in de troonrede gezwegen en blijkens de millioenennota wil de mi nister van financiën geen geld beschik baar stellen voor „verlossing uit het proletariaat". Inzake ontwapening is van deze re geering niets te verwachten, en in den heer De Graaff hebben we weer dien „meest reactionnairen minister" van koloniën gekregen, „aan wien in de laatste kwarteeuw ooit de zorg voor Indië is opgedragen geweest". Waartoe dit manifest dienen moet? Het slot van het humbug-document kan ons inlichten; „Staande tegenover het nieuwe kabinet, dat als het ware de arbei dersklasse tot den strijd uitdaagt; met de Troonrede voor ons, die het bewijsstuk is van haar verraad aan schoone verkiezingsbeloften, roepen wij de arbeiders op om zich aan te sluiten bij de S. D. A. P. en N- V. V., opdat de dag kome, dat de arbieders van Nederland met vereende krachten de politiêk van het land zullen leiden naar de ver lossing van het proletariaat". Ja, de S. D. A. P. kan na de desillusies van den jongsten verkiezingsdag wel eenige versterking gebruiken, en het is heel verklaarbaar, dat zij uitziet naar een troostprijsje om de geleden teleur stelling weer 'n beetje goed te maken. Is het niet vreeselijk, dat zelfs voor zichtige, diplomatieke voormannen van de S. D. A. P. openlijk hebben moeten erkennen, dat de S. D. A. P. bij de laat ste verkiezingen haar vat op de katho lieke arbeiders gemist heeft? En is het niet om wanhopig te worden, dat juist daar, waar de meeste roode netten het sluwst waren uitgezet, de Roomsche vischjes het minst hebben willen bijten? Dat moest gewroken worden. Vandaar dit demagogisch manifest. We vragen ons echter af, of de roode leiding zélf van zulk een leugenachtige agitatie in onze dagen nu de arbei ders toch steeds meer uit eigen oogen hebben leeren zien nog resultaat verwacht. Ten eerste is het natuurlijk totaal onjuist een troonrede voor te stellen als de nauwkeurige uitstippeling van wat een nieuwe regeering precies wèl en precies niét doen zal. Hoe weet de roode leiding, wat er on- regeering ook dit jaar nog nie# méér zal trachten te verwezenlijken van de katholieke programpunten, welke zij in de troonrede gemist heeft? Hoe weet d eroode leiding, wat er on der deze regeering volgende jaren in de troonrede zal komen te staan? Maar ten tweede en dat is het voornaamste sinds wanneer kan de S. D. A. P. eischen, dat een troonrede een copie zij van het R.K. partij-pro gram! Hebben de katholieken in het parle ment de absolute meerderheid en heb ben zij bij de samenstelling van een regeeringsprogram geen rekening te houden met de wensclien van andere partijen? Als er, min of meer stevig, in de re geering samengewerkt moet worden, dan hebben alle samenwerkende par tijen hierin een woordje mee te spreken, en dan moet er van alle zijden wat gegeven en genomen worden. Doch ondanks dat heeft de jongste troonrede nog wel zooveel overeenstem ming getoond met het R.K. partijpro gram, dat men daarover in liberale bladen tamelijk veel misbaar gemaakt heeft. Het program, waarop de S. D. A. P. in het gemeentebestuur van Amsterdam tot samenwerking kwam met de andere groepen, heeft niet zooveel roods als de troonrede katholieks. Te Amsterdam heeft de S. D. A. P. er juist angstvallig naar gestreefd, alle specifiek roode eischen uit het program weg te laten en toen de katholieken bij de onderhandelingen eischen ten gunste van het bijzonder onderwijs stel- den, toen hebben de socialisten (naar mr. Romme dezer dagen in een rede voering verklapte) uitgeroepen: „kom jullie nou niet met specifiek katholieke of rechtsche eischen; wij komen ook niet met specifiek socialistische". Tableau! We zouden wel eens willen weten, welke specifiek sociaal-democratische programmapunten de troonrede bevat zou hebben, wanneer de heeren het in Den Haag met andere partijen op een regeeringsprogram eens hadden moeten worden 't Is een stuitend onoprecht gedoe, waaraan de sociaal-democraten zich in dit manifest schuldig maken. Zóó stuitend, dat zij onder de katho lieke arbeiders wéér eens precies het tegenovergestelde zullen bereiken van wat zij beoogen; zij beoogen, onze .arbeiders te lokken; zij bereiken, dat onze arbeiders zich gelukkig nog energieker van hen afkeeren. Verdiende loon! Zondagochtend had de afdeeling Amster dam van de Vrijdenkersvereeniging „De Da geraad" in het Theater Tuschinsky een bij eenkomst belegd. Een gedeelte van deze bij eenkomst zou per radio worden uitgezonden, waarvoor de vereeniging Vrijdenkers Radio Omroep speciale vergunning van den Mi nister van Waterstaat had ontvangen. De uitzending ving te elf uur op de Hilversum- sche golflengte van 1875 M. aan. Nadat een inleidend woord was gesproken over het doel van den Vrijdenkers Radio Omroep en eenige muzieknummers ten ge- hoore getracht, ving de atheïst Jan Hoving zijn rede aan over Mussolini. De spreker herinnerde aan het vroegere leven van den Italiaanschen premier, toen hij atheïst, anti- militairist en bestrijder van de Kerk was. Hij wees er op, hoe Mussolini zelf wegens zijn anti-militairistische daden in de gevangenis heeft gezeten en hoe hij eens een „papen vreter" was geweest. Op dat moment werd de verdere uitzen ding van de rede van den heer Hoving on derbroken. Wij vernemen, dat deze eerste uitzending van den V.R.O. te Den Haag werd gecon troleerd en dat het Hoofdbestuur van de Posterijen en Telegrafie onmiddellijk, toen bleek, dat de inhoud van de rede van den heer Hoving beleedigend kon worden ge acht voor den eersten minister van een be vriende mogendheid, de verdere uitzending heeft verboden. Een der locomotieven kwam dwars over een sloot terecht Een goederentrein verongelukt De hoofdgeleider gedood Zaterdagavond omstreeks half elf heeft nabij het station Westwoud ten Noorden van Hoorn een ernstig spoorwegongeval plaats gehad. De laatste goederen uit Enkhuizen is op dood spoor op een stootblok geloopen, waar door de locomotief gedeeltelijk over een sloot sprong en tien wagons werden vernield. De hoofdgeleider van den trein, Garnaldt gehee- ten, afkomstig uit Amsterdam, werd gedood. Nadere bijzonderheden. De goederentrein bestond uit een 25-tal wagons, alle geladen met tuinbouwproduc ten. Even voor tien uur was de trein uit Enkhuizen vertrokken. De trein werd gere den door den hoofdmachinist H. J. Meier uit Amsterdam en deri stoker G. Olie uit Am sterdam. Even voor het station Westwoud zijn signalen. Of deze veilig stonden, is nog niet uitgemaakt, doch de trein reed met een vaart van ongeveer 40 K.M. per uur door en kwam op dood spoor terecht. Even voorbij het station loopt dit spoor uit op een stoot blok en met volle vaart reed de trein hier tegen aan. Het stootblok werd over een af stand van ongeveer 30 M. meegesleurd en totaal vernield. De locomotief ontspoorde en het voorste gedeelte sprong over de sloot, die langs den spoorweg loopt en een breedte heeft van 2 M. Het gevaarte bleef dwars ove de sloot staan en vormt als het ware een brug ove<r het water. Daar de locomotief en de tender uit een geheel bestaan, bleef het voertuig intact en daaraan hebben zoowel de machinist als den stoker hun leven te danken. Eerst toen de machine over de sloot stond, sprongen beide mannen er van af. Achter de locomotief volgde een vrijwel le dige bagagawagen, gevolgd door de goede renwagons. De eerste goederenwagen schoof voorbij den begagewagen, doch de tweede en derde schoven in den bagagewagen. Daar be vond zich de hoofdgeleider, de 38-jarige Gar naldt uit Amsterdam. De man werd tusschen de in elkaar schuivende wagens doodgedrukt. Nog een zestal wagens ontspoorde en schoof gedeeltelijk in elkaar. Op den tien den wagen bevond zich de remmer J. v. d. Berg. Het remmershuisje werd gedeeltelijk in gedrukt, doch de buffers van de beide wa gons, waartusschen het hokje zit, hielden en sprongen terug, daardoor bleef het hokje voor vernieling gespaard. De remmer ge raakte met zijn schoen bekneld, welk klee- dingstuk in het hout bleef zitten. Hij zelf kwam met den grooten schrik vrij. De hulp remmer M. J. Bokeiman zat achter in den trein en bleef eveneens ongedeerd. Het terrein van de ramp vormt een groote ruïne. Groote hoeveelheden groenten en kool liggen verspreid tusschen de in elkaar ge schoven wagons. De botsing met het stoot blok werd onmiddellijk gevolgd door een *:weldig gekraak van de in en door elkaar schuivende wagons, Een automobilist, die later, de plaats van de ramp passeerde, reed onmiddellijk naar Hoorn om hulp te halen. Spoedig was de majoor van de Rijksveld- wacht Korver ter plaatse, direct gevolgd door personeel der spoorwegen. Allereerst werd gezocht naar den hoofdgeleider. Toen deze tegen elf uur ontdekt werd, bleek, dat hü moest worden uitgezaagd. Het duurde even wel tot Zondagmorgen vijf uur, voordat men den ongelukkige, die op slag dood moet zijn geweest en vreeselijk aan het hoofd verminkt was, bevrijden kon. Het stoffelijk over schot werd Zondagmiddag naar Amsterdam vervoerd. De verwoesting, die op de plaats van het ongeval is ontstaan, is zeer groot. Het spoor wegverkeer tusschen Enkhuizen en Hoorn was tot Zondagmorgen negen uur gestremd. Den geheelen nacht is doorgewerkt om de lijn weer vrij te maken. De overblijfselen van de wagons liggen thans Zondagmiddag naast den spoorweg. De intact gebleven wa gons zijn zoo spoedig mogelijk na het ongeval weggereden. De burgemeester van Westwoud en eenige andere autoriteiten waren nog Zaterdagavond ter plaatse. Verklaringen van den machinist cn den wisselwachter. De machinist van den trein verklaarde na het ongeval, dat het signaal op veilig heeft gestaan en dat de wissel verkeerd moet zijn geweest. De wisselwachter Pranger, die Zaterdag savond dienst heeft gedaan, dèelde mede, dat hij de seinen en wissels nauwkeurig had verzorgd cn dat alles in orde was. De Justitie ter plaatse. Zondagmorgen tegen half elf arriveerden van het parket uit Alkmaar de rechter-com- missaris Mr. Krabbe en de substituutn-officier van Justitie Mr. van der Feen de Lille om ter plaatse een onderzoek in te stellen. Het bericht van het ongeval verspreidde zich Zondagmorgen spoedig in de omgeving en tal van belangstellenden kwamen naar de plaats van het ongeluk. Zij werden door de politie op behoorlijken afstand gehouden. Het slachtoffer van de ramp laat een vrouw en vi"" kinderen na. Een doode Een ernstig gewonde Zaterdagmiddag te ingeveer vier uur is op den Haagschen Straatweg te Oegstgeest 'n wielrijder in botsing gekomen mrt een auto, waardoor de wielrijder werd gedood en de autobestuurder ernstig aan het hoofd werd gewond. Het ongeluk geschiedde nabij de halte van de H.T.M., juist op de plaats, waar de breede geasphalteerde weg een bocht maakt en waar een weg begint, die naar Leiden voert. Uit Noordwijk, van de richting Oegstgeest kwam de 28-jarige ongehuwde tuinder Hendrik Sasse uit Leimuiden in gezelschap van zekeren Poelwijk uit Ter Aar en nog een tuinder, alle drie per rijwiel. Daar zij ter plaatse blijkbaar niet vol doende bekend waren, reden de fietsers eerst den weg naar Leiden op, keerden na .een tiental meters terug en wilden toen den weg in de richting naar de Haagsche Schouw in slaan. Juist op hetzelfde oogenblik kwam van de tegenovergestelde richting een Nash-auto, bestuurd door den heer G. G. P. de Reuver uit Den Haag. Ongeveer in het midden van debocht en •in het midden van den straatweg kwam de eerste wielrijder, de heer Sasse, met den auto in botsing, eerst met de lantaarn, die geheel schuin werd gedrukt en daarna met het linker spatbord. S. werd door den auto, waarvan de bestuurder de macht over zijn stuur verloor, over een afstand van twintig meter meegesleurd, waarna hij op den grond smakte. Hij overleed na eenige oogenblikken. De auto ging over den berm van den weg en kwam in een smalle ondiepe sloot terecht. De heer de R. schoot met zijn hoofd door de voorruit en werd vooral door de vele glasscherven ernstig aan het hoofd gewond. Na door dr. Varekamp uit Oegstgeest voor- loopig te zijn verbonden, is hij naar het Academisch Ziekenhuis te Leiden overge bracht. Het lijk van den tuinder S. is naar het Groene Kerkje te Oegstgeest vervoerd. Over de oorzaak van het ongeluk tast men nog in het duister. Aan een zeer duidelijk wagenspoor van den auto kon aangetoond worden, dat de auto reeds 26 meter vóór de plaats waar het ongeval is gebeurd, in het gras gereden heeft, en vandaar af zeer onregelmatig heeft gereden. De bestuurder die 19 jaar oud is, was in bezit van een rijbewijs, 5 September van dit Jaar afgege ven. De auto is door de politie te oegstgeest in beslag genomen. Het conflict in de Zaandamsche haven Over den datum van hervatting van het werk Het bestuur van de Scheepvaartvereeniging „Noord" schrijft: Hot bestuur vCMWF SHRDL SHRDL S Ten einde een verkeerden indruk weg te nemen, die de publicaties in de pers over den afloop van het conflict in de Zaandam sche haven doen ontstaan, door de eenzijdige voorstelling van zaken, welke daaraan door de arbeidersorganisatie in communiqué's is gegeven, stellen wij er prijs op het volgende nog even uiteen te zetten: le de datum van hervatting der werk zaamheden op 7 October door de bootwerkers en ontvangersarbeiders, is van werkgevers zijde genoemd als het tijdstip, waarop eerst de werkzaamheden zouden kunnen worden bebegonnen, omdat de werkgevers er prijs op stelden, de tijdelijk in dienst genomen ar beidskrachten niet op staanden voet weder te laten weggaan. Van werknemerszijde is daarna deze datum geaccepteerd. 2e Hierdoor ontstond een complicatie, om dat de arbeiders op de werven het gevaar liepen, dat zij de concessies, welke door de werkgevers in het houtbedrijf te hunnen op zichte waren gedaan, weder zouden verliezen, indien zij op 30 September het werk niet hervatten. In een bijeenkomst van vertegenwoordigers der organisaties en de dagelijksche leiding van den Bond van Werkgevers in het Hout bedrijf werd door eerstgenoemden het ver zoek gedaan medewerking te verleenen om hen uit deze impasse te helpen, door hun te gemoet te komen en den fatalen termijn te verlengen met een week. Door de werkgevers .werd toen ten slotte het ruime standpunt ingenomen, dat zij geen gebruik zouden maken van hun recht tot vervallenverklaring van de gedane toezeg ging op 30 September, met als gevolg, dat thans de werkzaamheden op 7 October a'ge- meen zullen worden hervat. De studie van Prinses Juliana T# aanvulling van hetgeen wij eenige dagen geleden hebben gemeld, diene, dat Prinses Juliana in dezen cursus aan de Leidsche universiteit de colleges zal volgen van prof. Kristensen, prof. Huizinga, prof. Van Wijk en prof. Van Eysinga. Besprekingen met den minister De heer D. Monninckendam, kapelmeester van het Chicago-Theater te Eindhoven, zou vandaag een onderhoud hebben met den mi nister van Binnenlandsche Zaken, ten einde met dezen te beraadslagen over de mogelijk heid tot oplossing van het bioscoopconflict. De Haagsche Missie-Actie- Tentoonstelling Een Pontificale Hoogmis Zondagmorgen 10 uur heeft Z. D. H. Mgr. J. D. J. Aengenent, bisschop van Haarlem, in de kerk van den H. Jacobus aan de Park straat te 's-Gravenhage, een Pontificale H. Mis van dankbaarheid voor het slagen van de Hamat aan God opgedragen Het eere comité der geestelijkheid woonde deze plech tigheid bü. Koe vreeselijk de gevolgen van het spoorwegongeluk bij Westwoud waren,, blijkt wel duidelijk lit bovcoistaande foto Het luchtschip „Graf Zeppelin" is Zater dagmiddag 16.51 uur na de derde Zwitsefsche reis bij mooi weer vlot geland. Het ligt in de bedoeling den tweeden October en den 13en of 14en October opnieuw passagiersvluchten naar Zwitserland te ondernemen. Vandaag werd de bijeenkomst gehouden, waarin de Poolvlucht zou worden besproken, j Industrieelen in de Centrale Commissie De „Limb. Koerier" meldt, dat de Nijver- heidsraad de volgende industrieelen heeft aangewezen om in de Centrale Commissie voor de tentoonstelling te Luik zitting te ne men, wier benoeming door de regeering is krachtigd: 'de heeren Asselberg, directeur der Asselbergs-IJzergieterijen te Bergen op Zoom; Grasso, directeur der Grasso's machinefabrie ken te 's-HertogenboschKessler, directeur van het Kon. Hoogovenbedrijf te IJmuiden; Emile van Oppen, directeur der N.V. Staal- werken „De Maas" te Maastricht en Kaars Sypesteyn der N.V. Linoleumfabriek te Krom menie. Een commissie van onderzoek betreffend* de alas trim ziekte ingesteld. In de nieuwe wet op de besmettelijke ziekten zal alastrim als kleine pokken aan geduid worden. Te Westwoud is Zaterdagavond een goe derentrein ontspoord. Eén doods. De radio-uitzending van den Vrijdenkers- Radio-Omroep is door de autoriteiten ver broken. De gedelegeerden voor het organisatie comité der Internationale Bank aangewezen. De verkiezing van den nieuwen Lord- Mayor te Londen. MaeDonald naar ds Vereenigde Staten vertrokken. Overstrooming in den Mcxicaanschen staat Hidalgo; vier steden onder water. De Zuid-Oostkust van Florida door wer velstormen geteisterd. Barometerstand 9 uur vtn.; 765. Achteruit OPTICIENS FABRIKANTEN LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 7.07 uur. De „Orania" aan den grond geloopen x Volgens een gisteravond ontvangen Lloyds- telegram uit Corunna (Portugal), meldde het s.s. Orania" van den Kon. HolL Lloyd, dat het aan den grond heeft gezeten. Het schip heeft lekkage in de voorpiek en wenscht bij aankomst te Corunna een duiker om de schade op te nemen. De „Orania" is 25 Sep tember 1.1. van Amsterdam naar Buenos- Aires vertrokken. Het bereiden van ijs De voorzitter en de secretaris van den Ned. Bond van Marktkooplieden hebben een onderhoud gehad met den Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid in zake de bewerking van consumptie-ij» ter uitvoe ring van de Warenwet. Zij verzochten een jaar uitstel van de in werking treding der nieuwe bepalingen, waartegen de minister bezwaar maakte. Hij gaf echter in overwe ging, plannen gereed te maken, om van wege de zijde der organisatie tot stichting van centrale bereidplaatsen van consumptie-ijs mede te werken en die plannen hem voor te leggen ter verdere bespreking. Te Bangkok aangekomen Het 2e Postvliegtuig is Zondag te 6.35 uit Akyab vertrokken en te 14.05 uur te Bangkok gearriveerd. Aan boord is alles wel. Parachutist door vallend vliegtuig getroffen Een merkwaardig vliegongeluk heeft plaats gehad gedurende de luchtmanoeuvres te Beblin in Polen. Twee militaire vliegtuigen kwamen met elkaar in botsing en stortten neer. De bestuurders der beide vliegtuigen slaagden er in, uit hun toestel te springen en aan hun parachute omlaag te komen. Ongelukkigerwijze werd echter een der vliegers, commandant Crzybowski, door een der neervallende vliegtuigen, die sneller vielen dan de aan hun valscherm dalende be stuurders, 200 ernstig getroffen, dat hem het hoofd van den romp werd gescheiden. De andere vlieger slaagde er in behouden te komen. EEN BRITSCH OORDEEL De Londensche „Aeroplane" schrijft „Een jaar geleden vlogen vijf Fokkers F VII 3 m. naar Batavia en kwamen daar aan. Ze waren de voorhoede van een gei egel den dienst, alleen voor post in 1929 en voor het vervoer van passagiers in 1931. Volgens het plan werd met den geregelden veertiendaag- schen postdienst een begin gemaakt op 12 September, toen een Fokker met 146 K.G. post van Schiphol vertrok. Dc afstand van deze lijn bedraagt meer dan 8000 mijl, zoodat zelfs onze beroemde Indië-luchtlijn volkomen wordt geslagen. Zelfs het beoogde einddoel van die lijn, Singapore, laat men achter zich. Want voor den dienst der Hollanders is Singa pore maar een tusschenstation aan den weg. Tromp veegde ons bijna van de zeeër zullen we thans uit het luchtruim worde», gevlogen 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 1