m
m
SMMi
De waarde der
Rijksfilmkeuring
m
BUREAUXNASSAULAAN 49
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
MAANDAG 7 OCTOBER 1929
DRIE EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 17277
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMA.U VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONSEVAL.
HUICHELARIJ
i
Het einde der staking
in de Zaansche houtindustrie
De vlucht van de „Graf
Zeppelin" naar Silezië
uitgesteld
9-jarige jongen door een
auto aangêreden
DE ZEPPELIN BOVEN
ONS LAND
Twee vliegtuigen neergestort
Ernstig motorongeval
Voornaamste Nieuws
J. J. WEBER ZOON 3
Groote Houtstraat 166 Haarlem
De postvluchten naar Indië
Put ingestort
Belgisch jacht gestrand
De toestand van oud-Regent
Th. F. Ebbinkhuijsen
I
f- Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTENvoor Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal 3.25; per post, per kwartaal
3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE
COURANT
ADVERTENTlEN 3Ect.p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADV. 1RTEN-
TIES. 1—4 regels 60 et p. p.-aWing;
elke regel meer 15 ct, L j vc -niitbct
Bij contract belangrijke korting
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tussehen den tekst 60 ct per regel
"V -sepXj/
AUeabonne'sopdubladzijningevolgedeverzekeringsvoorwaarden»q«*|#j Levenslange geheele on geschiktheid tot werken door X "7 O bij een ongeval mef fftfn hij verlies van een hand, f 1 OC bij verlies van een «CH bij n breuk van **q
tegen ongevallen verzekerd v^or een der volgende uitkeeringen I uUÜU." verliesvan beidearmen,beide beenen of beideoogen: I/uU«'"iioodelijken afloop. fcliö»"een voet of een oog: I Zü. duim of wijsvinger: *»U» been of arm IttU»
bij verlies v. een
anderen vinger.
De bioskoopkwestie de vraag, hoe
ons volk, en vooral onze jeugd in be
scherming genomen kan en moet worden
tegen den verderfelijken invloed van
slechte films stelt de overheid voor
een der moeilijkst denkbare problemen.
De jarenlange lijdensweg, welke afge
legd moest worden, alvorens men kwam
tot wat wij nu hebben: de centrale
Rijkskeuring, demonstreert heel duide
lijk de vele en groote moeilijkheden,
welke daartoe te overwinnen waren in
ons landje met zijn duizend-en-één
richtingen.
Maar ook in het ondenkbare geval,
"dat wij in het overheidsbeleid slechts
met één richting te maken hadden, zou
deze materie nog moeilijk genoeg te
regelen zijn.
Ten eerste is de film een ongelooflijk
grillig verschijnsel, dat ons telkens weer
naar nieuwe raadselen en moeilijkheden
zet, en ten tweede zijn de menschen,
voor wie de film beoordeeld moet wor
den op hare toelaatbaarheid voor ver
schillende leeftijden, allemaalver
schillend.
Het ideaal is natuurlijk, dat er geen
enkele film wordt afgedraaid, welke
voor wélk publiek dan ook door strek
ken en (of) uitbeelding de volkskracht,
de zedelijkheid, het gezag, enz. onder
mijnt en het volk belemmert in het
streven naar zijn hoogere, zijn hoogste
roeping.
En aangezien het de hoogste roeping
van den mensch in dit leven is, God te
dienen, is hier voor ons, Katholieken,
vanzelf bij inbegrepen, dat geen enkele
film gevaar op mag leveren voor het
godsdienstig leven.
Dit ideaal nu zal in onze zeer onvol
maakte samenleving wel nooit bereikt
worden; daartoe zijn er te veel hoofden
en duS ook te veel zinnen, daartoe
is de materie te moeilijk te „maszregeln",
daartoe ook is het publiek, dat den in
vloed der bioskoop ondergaat, te ver
scheiden in leeftijd, in aanleg, in vat
baarheid, in onderscheidingsvermogen
ten aanzien van goed en kwaad, in wils-
beheersching, enz., enz.
Het ideaal wordt niet bereikt, maar
dat neemt niet weg, dat we waardeering
kunnen gevoelen voor het feit, dat de
overheid haar taak tegenover het bios-
koopkwaad in het algmeeh heeft willen
erkennen en vervullen, en dat er,
dank zij de thans uitgeoefende Rijks
filmkeuring, toch in ieder geval wel iéts
bereikt wordt:
het ergste bioskoopvuil wordt geweerd;
het "heeft thans niet eens meer de ge
legenheid, tot de verschillende steden
door te dringen, waar een plaatselijke
commissie wel eens ernstig in verzuim
zou kunnen blijven onder een al te lak-
schen burgemeester.
In een polemiekje met „De Gelderlan
der" wist Pater Hyacinth Hermans, onze
bekende filmkeuringsdeskundige, tevens
lid der centrale keuringscommissie, nog
méér goeds van de huidige Rijksfilm
keuring te vertellen:
„Sinds het in werking treden van de Bios-
koopwet en de instelling van de Rijkskeuring
worden nu ook de filmen voor volwassenen
gekeurd, welke keuring met de leeftijdgrens
van 18 jaar begint.
Uit de oppositie in de pers, die bij her
haling opsteekt als een film voor publieke
vertooning wordt verboden, heeft men kun-
koopwet zelden gebeurde, en dan was 't nog
wel eens wordt uitgevaardigd.
Wat vroeger voor het bestaan der Bios
coopwet zelden gebeurde, en dan was 't nog
maar een lokaal verbod.
Behalve het radikale verbod heeft de
Rijkskeuring ook nog het recht om koupu-
res aan te brengen, en nu heeft de buiten
staander het radikaal mis, als hij beweert,
dat dit ook zoo goed als niet gebeurt.
Integendeel, wij hebben onzen niet-Katho-
lieken medeleden van de Rijksfilmkeuring
dankbaar te zijn, dat zij ons in onze wen-
schen vaak zoo loyaal tegemoet komen.
't Is dan ook om deze reden, dat wij tegen
het beweren van „De Gelderlander" in dur
ven zeggen, dat de Bioskoopwet zeker ver
betering heeft gebracht in het zedelijke ge
halte van de film, rekening houdend met
het feit, dat de film als zoodanig steeds
bedenkelijker van inhoud wordt."
Voor Pater Hyacinth Hermans wen-
schen wij niet onder te doen in waar
deering van het goede, d.w.z. verminde
ring van het kwade, waartoe de Rijks
keuring leidt, maar wij zouden niet zoo
vast-overtuigd met hem durven verkla
ren, „dat de Bioskoopwet zeker verbete
ring heeft gebracht in het zedelijke ge
halte van de film, rekening houdend
met het feit, dat de film als zoodanig
steeds bedenkelijker van inhoud wordt."
Wordt er thans zooveel strenger ge
keurd dan voorheen over het alge
meen door de plaatselijke keurings
commissies?
Zijn de vertoonde films thans minder
aanstootelijk? Hebben zij over 't alge
meen een minder verderfelijke strek
king?
Wij, gewone stervelingen, bemerken
daar niets van!
Of moet de „winst" uitsluitend hièrin
gezocht worden, dat het bioskoopkwaad,
„rekening houdend met het feit, dat
de film als zoodanig steeds bedenkelijker
van inhoud wordt" na de inwerking
treding der Bioskoopwet niet erger ge
worden is?
Dat ware gesteld, dat de bewering
juist was toch wel een heel zielig
resultaat
Toen de Kamers de Bioskoopwet aan
namen, bedoelden zij toch zeker ver
betering te brengen in den toen be-
staanden toestand, en niet alleen maar,
te voorkomen, dat de toestand nog erger
zou worden!
O ja! Met of zonder de Bioskoopwet
had 't nog veel erger kunnen worden,
en voor alles, wat de Rijksfilnikeuring
aan verderfelijks weet te weren, moeten
wij ten slotte dankbaar zijn.
Maar en dat is de bedoeling van
ons betoog men wachte zich ervoor,
vertrouwen te stellen in de bioskoop,
omdat er toch een Rijkskeuringscommis
sie bestaat.
Voor ons, Katholieken, zegt dit feit
hoegenaamd niets.
Dat hebben wij dezer dagen, na min
der aangename kennismaking met de
film „De Kermismeid", weer eens heel
sterk gevoeld.
Genoemde film was door de Rijkscom
missie voor alle leeftijden goedgekeurd,
en wat was haar strekking?
„Och, jongelui, 't is heelemaal niet
erg, wanneer je er in je jeugd ongeoor
loofde relaties op na houdt! 't Is dood
gewoon!"
De vaders in het filmstuk komen er,
vergoelijkend, rond voor uit: „wij zijn
ook jong geweest!"
Alleenhet kermismeisje mocht in
deze film de carrière van den' chiquen
jongeman niet in den weg staan; dat
ware veel erger.
Düs geeft de rijke vader van den jon
geman aan den vader-kermisreiziger een
bundeltje bankpapier enaf is de
kous!
Kan men zich een fatalere strekking
van een film voorstellen?
Wat moet onze jeugd gaan denken,
wanneer haar een dergelijke film wordt
vóórgedraaid?
En toch werd deze film goedge
keurdvoor alle leeftijden.
En toen een Katholieke dagblad
redactie na keuring en revisie van de
keuring weigerde en bleef weigeren, deze
film te bespreken en aan te bevelen,
toen kreeg zij, heel begrijpelijk,, van den
theater-directeur de opmerking te hoo-
ren: „En deze film is goedgekeurd voor
alle leeftijden!
En in de keuringscommissie zit nota
bene een Pater!
Overweldigend was de aanblik van den stoet vóór het Rijksdaggebouw. Op den lijkwagen het stoffelijk overschot
Wil de redactie nu Katholieker zijn
dan een priester?"
De bioskooptheater-directeur had ge
lijk, hij had reden, zich te verbazen.
Maar hij vergat, dat één Katholiek
al is hij dan ook priester in een
commissie van vijf geen Katholieke keu
ring kan doen gelden.
Wij verlangen, wij eisehen een andere,
een strengere keuring dan die, welke de
Rijkscommissie getuige „De Kermis
meid" blijkt toe te passen.
Dat is juist het gevaar van de Rijks-
filmkeuring, dat men erop gaat ver
trouwen, dat men er zich op gaat beroe
pen, vooral omdat een priester er zit
ting in heeft.
De Katholiek zij en blijve voorzichtig
,met de bioskoop, even voorzichtig,
als toen er nog geen Rijksfilmkeuring
bestond; en de theater-directeurs gelie
ven zich vertrouwd te maken met de
gedachte, dat de Rijkskeuring voor ons
allerminst doorslaggevend is.
Zondag voor een week werd, zooals be
kend, de radio-uitzending der heeren
vrijdenkers door het controle-bureau van
P. T. en T. afgebroken, omdat de vrij
denkende spreker in zijn „redevoering"
('t leek wel bootwerkers-welsprekend
heid!) beleedigend werd voor het hoofd
van een bevriende mogendheid, Musso
lini.
Zoo wordt onder ons althans veronder
steld, want we zijn op dit stuk in ons
land niet zoozeer verwend, dat wij de
afbreking der radio-uitzending toeschrij
ven aan de door den vrijdenkenden spre
ker uitgebrachte Godslasteringen.
„Het Volk" was er echter niet heele
maal gerust op.
Het blad vermoedde blijkbaar, dat niet
de uitval tegen Mussolini, maar wel de
godslasterlijkheid de reden der afbreking
was geweest, en düs kwam de roode re
dactie in het geweer:
Dat was een schandaal! De vrije mee-
ningsuiting was hier aangerand!
Heel nuchter werd daarop in de
Katholieke pers geconstateerd:
Daar heb je de socialisten weer; zij
haasten zich de vrijdenkerij in bescher
ming te nemen; „Het Volk" schaart zich
alweer direct aan de zijde der bestrijders
van het Godsgeloof!
Weineen! antwoordt nu Zaterdag
avond „Het Volk": „wij kunnen de ver-
plechtige zilling in
den Rijksdag vóór de begrafenis. Het stoffelijk overschot was temidden van een schat van bloemen
opg-baard
zekering geven, dat wij met even groote
overtuiging protest aangeteekend zouden
hebben tegen onderbreking van een
godsdienstige uitzending; wij komen uit
sluitend op voor de geestelijke vrijheid
van alle overtuigingen;.... men weet
zeer wel, dat de sociaal-democraten ook
het toestaan van Roomsche processies
voorstaan
Het is heel jammer voor „Het Vplk",
dat het zijn vriendelijke gevoelens ten
opzichte van den godsdienst niet beter
„bewijzen" kan dan door te schrijven,
dat de sociaal-democraten ook het toe
staan van Roomsche processies voor
staan.
Dit argument toch is niets dan hui
chelarij.
De socialisten zijn alleen maar voor
processievrijheid, als de Katholieken deze
tegen zeer behoorlijken prijs van hen
koopen willen.
Evenals wij indertijd het gezantschap
bij den Paus van de heeren hadden kun
nen koopen tot den prijs van een
Roomsch-rood kabinet.
„Het Volk" moet met andere bewijzen
komen, als het ens wil doen gelooven,
dat het „met even groote overtuiging"
protest aangeteekend zou hebben tegen
onderbreking van een godsdienstige uit
zending, en dat het uitsluitend opkomt
voor de geestelijke vrijheid van alle over
tuigingen.
Voor een princiep, waarmede koe
handel gedreven wordt," hebben wij niet
veel respect.
Vandaag het werk hervat
Zaterdag zijn de werkwillige arbeiders
naar hun woonsteden teruggekeerd.
De Zeeuwen die te Zaandam werkzaam
waren aan de houtwervm in het Westzijder-
veld, zijn des morgens per spoor met de
eerste gelegenheid vertrokken. D\s namid
dags volgden de bewoners der Zuiderzee
plaatsen, die eveneens aan de in het West-
zijderveld gevestigde houtzaken te werk wa
ren gesteld. Ook dezen gingen per spoor heen.
Ten slotte zijn de werkwilligen, die op het
z.g.n. eiland verblijf hielden en in dienst van
de firma's William Pont en Schuddeboom
waren, tegen twee uur per dekschuit en ond r
bescherming van politiebooten vertrokken. Er
deden zich bij het vertrek geen incidenten
voor.
Ongeveer veertig werkwilligen van elders,
die in vasten dienst waren genomen en over
de verschillende houtfirma's verdeeld zijn.
bleven achter.
De stakers, die vandaag direct herplaatst
konden worden, ontvingen daartoe een schrif
telijke oproeping.
Van de rijksveldwachters, di» tijdens de
staking te Zaandam - gedetacheerd waren,
zijn reeds ruim dertig vertrokken.
Ten geygjge van het stormachtige weer,
is de stait van het luchtschip „Graf Zep
pelin" naar Silezië 24 uur uitgesteld, zoodat
het luchtschip waarschijnlijk in den nacht
van Maandag op Dinsdag zal opstijgen.
Bij zijn vlucht naar Zwitserland gisteren
voer het luchtschip eerst over het Vier-
woudstedennveer, waar het door liet weer
gedwongen werd een anderer .weg te kiezen.
Het wendde zich toen naar het Meer van
Zurich, vloog over Bazel, en het Reindal
bij Schaffhausè'n én keerde over den Hahent-
bij Schaffhausen en keerde over den Hohent-
Moeilijke landing
Vroeger dan verwacht werd keerde gister
middag de „Graf Zeppelin" terug van haar
vijfde reis naar Zwitserland.
Door den storm kon het luchtschip ech
ter eerst niet landen, doch motst bijna twee
uur boven de stad blijven kruisen, totdat de
storm eenigszins gekalmeerd *vas Toch was
het nog met-groote moeite, dat dt landings
troepen, die verdrievoudigd in aantal waren,
met behulp van een groet, aantal toeschou
wers, er om ongeveer 5 uur in slaagden het
luchtschip binnen de hal te brengen.
Te Tilburg had gistermiddag een ernstig
ongeluk plaats. Het zoontje van den heer
Van R. fietste op don Bredaschenweg in de
richting Breda. B:j den Watertoren wilde
hij naar links uitwijken om de Diepenstraat
in te rijden, maar gaf toen geen enkel sig
naal.
Een auto, van den heer Van O. uit Stein
(Limburg), die hem achterop reed, reed den
9-jarige jongen op de wegltruising derma
te aan, dat hij onmiddellijk naar het R. K.
Gasthuis moest worden overgebracht.
De toestand van het knaapje is zeer zorg
wekkend.
Den autobestuurder treft geen schuld.
Begeleiding per vliegtuig voor
liefhebbers
Bij de K. L. M. is bericht binnengekomen,
dat de volledige route, welke de „Graf Zep
pelin" 10 October, wanneer de weersomstan
digheden medewerken, op haar tocht boven
Nederland zal volgen als volgt is opgesteld:
Nijmegen, Utrecht. Amsterdam, Haarlem
Den Haag, Rotterdam, Breda, 's-Hertogen-
bosch, Arnhem, Zwolle, Leeuwarden, Gro
ningen. Het luchtschip komt uit de richting
Diisseldorff en verlaat het land in de rich
ting van Emden.
Voorts werd gemeld, dat hoogstwaarschijn
lijk dit jaar geen verdere vluchten boven
Nederland zullen worden uitgevoerd.
De K. L. M. heeft besloten belangstellen
den in de gelegenheid te stellen het lucht
schip „Graf Zeppelin", dat op 10 October
een bezoek aan ons land brengt, per vlieg
tuig te begeleiden.
Zoowel te Amsterdam als te Rotterdam
zullen vliegtuigen opstijgen om het lucht
schip tegemoet te gaan. Van Amsterdam
uit zal getracht worden de ontmoeting bo
ven Utrecht te doen plaats hebben en van
Rotterdam uit boven Leiden. De vluchter,
duren circa één uur.
Vier dooden
Twee militaire vliegtuigen, die van een
vlucht naar Italië en Jougc-Slavië terug
keerden, zijn bij Sorbier neergestort. Ei
zijn vier dooden.
Eén doode, één zwaar gewonde
Bij een motorongeval te Milöam (Fr.) is
de heer Simons, uitvoerder van de weg-
verbetering aldaar, gedood. De heer Hoek
stra, te Mildam, werd ernstig gekwetst. Hij
is naar het ziekenhuis te Heerenveen over
gebracht.
Het einde der staking in het Zaanscha
houtbedrijf.
Zondag vonden weer verschillende ern
stige auto-ongelukken in vr>-chiileade dee-
len van het land plaats.
De bijzetting van het stoffelijk overschot
van dr. Stresemann.
Aanslag op den Roemeenschen minister
van binnenlandsche zaken.
Vlug verloop der onderhandelingen tus
sehen Hoover en Mac Donald.
Barometerstand 9 uur v.m.: 756 Vooruit.
OPTICIENS FABRIKANTEN
Licht op. De lantaarns moeten morgen wor
gen opgestoken om: 5.48.
Het derde vliegtuig te Aleppo
Bij de K. L. M. is bericht ontvangen, dat
het derde postvliegtuig Zaterdag te 5 u. 47
(plaatselijken tijd) uit Constantionopel is
vertrokken en te 12 uur 50 plaatselijken tijd
te Aleppo is aangekomen.
Alles wel aan boord.
Zondag werd de reis voortgezet.
Des morgens te 6.10 uur vertrok het uit
Aleppo, om te 12.40 te Bagdad te landen.'
Heden wordt de reis voortgezet.
Man onder het zand bedolven en gestikt
In de buurtschap Angelsloo nabij Emmen,
stortte Zaterdag een 7-meter diepe drink
waterput in, terwijl de putmaker J. E. Spie-
gelaar er in aan het werk was. De man
werd onder het zand bedolven. Onmiddellijk
werden pogingen in het werk gesteld om
hem te bevrijden. Na anderhalf uur werken
slaagde men hierin. Een aanwezig geneesheer
kon echter slechts den dood constateeren.
S. laat een vrouw en drie kinderen achter.
Een Belgisch zeiljacht uit Antverpen af
komstig, is gisteravond nabij Waarde Z..)
tegen de zeewering gestrand. Dl 2 opvaren
den hebben zich wetej- ta redden
Door Smits bergingsbedriji is een contract
gemaakt om het schip te bergen
De vooruitzichten hiervoor zjjn echter niet
gunstig en men vreest, dat het jacht geheel
lek zal slaan.
Alle gevaar geweken
Naar wij bij informatie aan het St. Joseph-
gesticht te Hillegom vernemen, is de toes.and
van d;n Hoogeerw. Heer Th. F. Ebbinkhuij
sen, oud-Regent van het seminarie Hage-
veld", in die mate verbeterd, dat alle gevaar
als geweken mag worden beschouwd.
De Duitschc regeering in den stoet. Van L n. r.: minister Severin,
denburg en rijkskanselier Muller. Geheel rechts de oudste
Stresemann.
g, president von Kin
zoon van wijlen
