Buitenlandsch Nieuws
MSJNHA
Msmm
FEUILLETON
RADIO-OMROER
TWFFDE BLAD
DONDERDAG 10 OCTOBER 1929
BLADZIJDE 1
VERSTOPPING^
HET TESTAMENT VAN DEN
Een nieuw mïllioenen-
schandaal te Berlijn
Ernstig spoorwegongeluk
in Polen
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
RECHTSZAKEN
Wie de dief, wie de heler?
Verduistering en heling van
zakken cement
ONDERWIJS
Katholieke Montessori-
opleiding
tabletten
STOOMVAARTLIJNEN
DE AFFAIRE - SKLAREK
BERLIJN, 8 Oct. Woiffbureau Naar
«Das Tempo" meldt, bedragen de particu
liere schulden der Sklareks uit de loopende
lakenverplichtingen volgens voorloopige
schatting iets meer dan een millioen mark,
in welk bedrag niet zijn inbegrepen de
schulden aan wissels.
Een der grootste crediteuren is een
Duitsch schoenfabrikant met 150 000 mark.
Tot de schuldeischers behooren ook kleine
zakenlieden met vorderingen van 100 tot
1000 mark.
De actieva worden geschat op 7 a 8 mil
lioen, waarbij rekening moet worden ge
houden met het feit, dat een failliete boe
del in den regel slechts ver onder de
waarde kan worden verkocht.
Bankrekeningen waren tot dusver nog
Steeds niet te vinden.
Men vermoedt, dat zij, zoo niet in het
buitenland, dan onder gefingeerde namen
in Durtschland verborgen zijn.
Onder hun eigen naam konden de Skla
reks in Duitschland geen bankrekeningen
op na houden, daar zij zich bij het slui
ten van het contract met de stad Berlijn
moesten verbinden al hun financieele aan
gelegenheden door de bemiddeling van de
Stadtbank af te wikkelen.
Het verhoor van Max Sklarek.
BERLIJN, 9 Oct. (V.D.) De „Nachtausga.be"
meldt, dat Max Sklarek aan zijn verdediger
Dr. Punge in de gevangenis heeft verklaard:
„Wil men mijn klanten van het gemeente
bestuur weten? Dan kan men onmiddellijk
bij Opperburgemeester Boess beginnen, wien
ik voor duizenden aan goederen geleverd
heb."
Max Sklarek zeide verder in verband met
de verklaring van den directeur van de
Stadtbank Schmitt, dat hij de Sklareks
slechts zeer oppervlakkig kende, dat Schmidt
herhaaldelijk zijn jachtgast was geweest en
het vorige jaar vijf weken achtereen in de
villa van de Sklareks te Waren heeft ge
woond. Van een oppervlakkige kennismaking
kan dus geen sprake zijn.
Max Sklarek beweert overigens, dat de di
recteuren der Stadtbank van de onechtheid
van de bestelwerken volkomen op de hoog
te waren.
Hij liet doorschemeren, dat hij een der di
recteuren der Stadtbank, met wien hij zeer
bevriend was, directe mededselingen heeft
gedaan over zijn zakenmethcden.
Deze verklaringen heeft Max Sklarek he
den bij zijn verhoor door den rechter van in
structie, dr. Lubliner, herhaald.
Het gemeentebestuur vergadert
BERLIJN, 9 October (V.D.) Het gemeente
bestuur heeft hedenochtend weer verga
derd, in het bijzonder over de zaak-Sklarek.
Ook zou gesproken zijn over den terug
keer van den opperburgemeester Boess.
Heden worden Max Sklarek en de boek
houder Lehmann ter beschikking van den
rechter van instructie gesteld.
BERLIJN, 9 Oct. (V.D.). Onder den titel
„Een nieuw millioenenschandaal" meldt de
„Tempo" o.a
Heden ontvingen wij het bericht van een
monopolie-zaak, die de Verkehrs A G met
de firma F. Butt Co. te Lichtenberg on
derhoudt. Deze firma heef*- het monopolie
voor de levering van materiaal voor straat-
aanleg, steenslag, grint, enz, doch tegelijk
zorgt zij voor den aanleg Hoe de overeen
komst met de Verkehrs A. G. luidt, wordt
niet vermeld. Een feit is, dat alle andere
firma's bij aanbiedingen voor leveranties
aan de Verkehrs A G hetzelfde antwoord
krijgen: „Wij werken alleen met de firma
Butt Co."
Wat het schandaal in zijn voller, omvang
laat zien, is het feit dat de firma niet
slechts het alleenrecht heeft doch dat ten
behoeve van haar en om naar mlllioenen
te laten verdienen, overbodige tram werken,
verleggingen en nieuwe aanleg van rails
plaats hebben.
Bij de Verkehrs A G. zit een heer direc
teur Luedicke. Een der chefs Van de firma
Butt Co. is ook een hoe- Lueaicke. de
zoon van den directeur van de Verkehrs
A. G. De firma Butt was tot voor tien jaar
een zeer onbelangrijk? firma rfiet een cre-
diet van nauwelijks 10.000 Mark. Zij is
sinds het overnemen van de tram door de
stad groot geworden. Thans is zij ten der
rijkste firma's in deze branche. Korten tijd
geleden heeft de stad de firma Butt Co.
nog een bijzonderen vriendendienst bewezen
door de overneming van eer groote hoeveel
heid aandeelen.
DE ONTHULLINGEN OVER FRANSCH-
DUITSCHE ONDERHANDELINGEN
Een verklaring van Reynauld
De Fransche afgevaardigde Reynauld,
wiens besprekingen met naionalistische
Duitsche kringen gedurende de laatste
weken veel stof hebben doen opwaaien,
verklaarde, volgens een mededeeling van
1 de „Petit Parisien" na zijn terugkeer uit
Amerika, dat hij van meening is, dat zijn
mandaat als afgevaardigde hem den plicht
oplegt, wanneer hij daartoe gelegenheid
heeft, de feiten en omstandigheden te
leeren kennen, die de buitenlandsche poli
tiek van Frankrijk kunnen beïnvloeden. Hij
is naar Duitschland gegaan en heeft daar
met leden van alle partijen gesproken, met
den socialist Breitscheid en daarna in
tegenwoordigheid van Rechberg met Gene
raal von der Lippe en met den heer von
Medem. Voor zijn vertrek uit Duitschland
heeft hij een langdurig onderhoud gehad
met den Minister van buitenlandsche zaken
dr. Stresemann. Uit het feit, dat Strese-
m-nn niet is ingegaan op de vroegere be
sprekingen met Rechberg, heeft hij gecon
cludeerd, dat deze niet belangrijk genoeg
geweest zijn om de aandacht van den Minis
ter van buitenlandsche zaken in beslag te
nemen. Reynauld heeft betoogd, dat hij
streeft naar de economische toenadering
tusschen de volken, welke als voorbeeld
voor de politieke toenadering moet dienen
De tegenwoordige toestand in Duitschland
Engeland en Italië stelt Frankrijk voor
nieuwe feiten, die hem er toe gebracht heb
ben met politici van alle partijen te spre
ken.
Bij de uiterste linksen acht men het on
mogelijk, dat een politiek van verzoening
gevolgd wordt. Reynauld is ook voornemens
een reis naar Rusland te maken en den toe
stand daar met eigen oogen te leeren kenn-
nen.
DE UIT ENGELAND UITGEWEZEN
AFGHAANSCHE GEZANT
Aan de grens gearresteerd
LONDEN, 9 October. N.T.A. De bagage
van den vroegen Afghaanschen gezant al
hier, die op Henderson's verzoek Engeland
heeft moeten verlaten, is aan de grens aan
gehouden, daar uit het gezantschap kost
baarheden en geld tot een gezamenlijk be
drag van 40.000 pond zijn ontvreemd.
DE DIEFSTAL IN DE FRANSCHE
AMBASSADE TE BERLIJN
BERLIJN, 9 October. Wolffbureau. Als
bedrijver van den grooten juweelendiefstal
in het Fransche gezantschap is de portier
van het gebouw, de voormalige overste van
de Russische generale staf, Michailoff, ge
arresteerd.
Deze portier heeft den diefstal niet ge
pleegd om zich te verrijken doch om zich te
wreken op den chauffeur van de ambassade,
die aanvankelijk zijn vriend doch later zijn
vijand was.
Hij had den diefstal zóó geënsceneerd,
dat de verdenking terstond op den chauf
feur moest val'en. De chauffeur was vroe
ger ritmeester in het leger van den Tsaar.
Zeven dooden, 28 gewonden.
WARSCHAU, 9 Oct. (V D.) Heden
ochtend heeft op het station Sobolew bij
Demblin een ernstig spoorwegongeluk plaats
gehad. Vermoedelijk tengevolge van den
dichten nevel Is een snelgoederentrein door
een onveilig signaal gereden en ongeveer 40
M. verder met een uit Lemberg komenden
personentrein in botsing gekomen. De botsing
was zoo hevig, dat beide locomotieven e-nstig
gehavend werden en ontspoorden en ver
scheidene wagens van den personentrein en
vijf wagens van den goederentrein totaal ver
nield werden. Vele andere wagons werden
ernstig beschadigd.
Bij het direct aangevangen redd'ngswerk
werden vijf dooden en vijftien ernstig ge-
wonden uit de overblijfselen van den trein
te voorschijn gebracht. Nog vijftien and?re
personen hebben lichte verwondingen opge-
loopen. Tijdens het vervoer zijn twee ernstig
gewonden overleden. Men vreest, dat het
aantal slachtoffers nog grooter zal zijn.
j Tot de dooden behooren. voorzoover kan
worden nagegaan, twee soldaten, een con
ducteur en vier reizigers. Volgens andere be-
I richten zouden onder de verwoeste wagens
nog meer dooden, drie soldaten liggen, zoodat
dan het aantal dooden tien zou bedragen,
j Uit Demblin is een hulptrein en uit War
schau is een commissie van onderzoek ter
plaatse aangekomen. De machinist, die door
het onveilig signaal reed, werd licht gewond
en werd onmiddellijk gearresteerd.
Volgens de laatste berichten is het aantal
ernstig gewonden tot 21 gestegen.
DE ROEMEENSCHE REGENTSCHAPS-
RAAD
BOEKAREST, 9 October (V. D.). Aan de
stemming over de aanvulling van den Re-
gentschapsraad hebben 517 senatoren en af
gevaardigden deelgenomen, hetgeen betee-
kent meer dan 3/4 van alle leden van het
Hooger- en Lagerhuis, terwijl de noodzake
lijke meerderheid van 2/3 338 stemmen be
droeg.
Het lid van het Hof van Cassatie, Kon-
stantin Sarateanu, vereenigde 445 stemmen
op zich. terwijl generaal Presan en Prins
Carol resp. 22 en 9 stemmen behaalden.
Sarateanu was derhalve tot regent geko
men, jaarna hij den eed op de grondwet af
legde.
MAC-DONALD DOCTOR IN DE
RECHTSGELEERDHEID
LONDEN, 9 October (V. D.) Ramsay Mac-
Donald is hedenmorgen aan de George
Washington Universiteit benoemd tot dr.
ïonoris causa in de rechtsgeleerdheid.
Vanmiddag bezocht hij Mounty Vernon en
'egde kransen op de graven van George
Washington en den Onbekenden Soldaat.
Vanavond zal Mac-Donald officieel af
scheid nemen van president Hoover en zich
morgenochtend naar Philadelphia en New-
York begeven.
DE BEZETTING VAN KABOEL
Straatgevechten
KOWNO, 9 Oct. (V.D.) Naar uit Moskou
ger.itld wordt, is het de troepen van Nadir
Khan gelukt het Noorderlijk stadsgedeelte
van Kaboel te bezetten. De straatgevechten
zijn evenwel nog niet geëindigd. Habib OeTah
tracht zich met alle middelen te verdedigen.
Men verwacht evenwel, dat de stad nog
heden geheel zal worden bezet.
Van Russische offlcieele zijde werd op aan
vragen medegedeeld, dat de regsering de
mededeeling, volgens welke Kaboel reeds op
6 October door de strijdkrachten van Nadir
Khan zou zijn ingenomen, niet bevestigen
kan. Nadir Khan zelf bevindt zich in Djel-
lalabad, waar de oude vlag van Aman Oe'lah
geheschen is. De politieke toestand blijft
echter ook na de bezetting van Kaboel ver
ward. In Moskou betwijfelt men echter, dat
de veroveraar Nadir Khan zich zal uitspreken
voor een terugkeer van Aman Oellah; men
neemt evenwel aan, dat hij streeft naar een
eigen dictatuur in Afghanistan.
SCHEEPSRAMP IN DE HAVEN VAN
YOKOHAMA
Een schip gezonken.
TOKIO, 9 Oct. (V.D.) Het Japansche
stoomschip „Kotoshimo Maru" is Dinsdag
ten gevolge van den sterken nevel in de
haven van Yokohama met een ander Ja-
pansch stoomschip in botsing gekomen en
binnen eenige minuten gezonken. De beman
ning bestond uit dertig koppen en is voor
een gedeelte omgekomen.
DE WET OP DE VREEMDELINGEN
IN MEXICO
MEXICO, 9 October. De Senaat heeft in
principe een wetsontwerp goedgekeurd,
waarbij het uitoefenen door vreemdelingen
van een beroep in Mexico aan bijzondere
bepalingen wordt vastgelegd.
Het wetsontwerp, dat talrijke Europeanen
treft, elscht, dat de vreemdelingen die in
Mexico een beroep uitoefenen, zich moeten
laten naturaliseeren en dat zij in staat zul
len zjjn Spaansch te spreken en te schrij
ven.
DE A.S. VLOOTCONFERENTIE
Gemeenschappelijke verklaring
van Hoover en MacDonald
WASHINGTON, 9 Oct. (Reuter) In
de aangekondigde gemeenschappelijke ver
klaring van Hoover en MacDonald wordt
gezegd, dat de besprekingen hoofdzakelijk
liepen over de Engelsch-Amerikaansche be
trekkingen. In het licht van den toestand
geschapen door het Kellogg-pact, verklaren
de beide regeeringen, dat niet alleen een
Engelsch-Amerikaansche oorlog ondenkbaar
is, maar ook wantrouwen en achterdocht
thans moeten ophouden hun landspolitiek
te beïnvloeden.
De gedachtenwisseling over vlootvermin-
dering bracht de beide naties zoo dicht
bij een accoord, dat alle beletselen voor een
conferentie thans in aanzienlijke mate uit
den weg schijnen te zijn geruimd. De on-
derteeken'aars van het vlootverdrag van
Washington van 1922 zijn ingelicht nopens
den loop der Engelsch-Amerikaansche b°-
sprekingen en er is thans eefi conferentie
van de vijf mogendheden voorgesteld.
Intusschen zetten de Britsche en de Ame-
rikaansche regeeringen de besprekingen met
de andere betrokken mogendheden voort
om vóói de opening der conferentie alle
mogelijke moeilijkheden op te lossen.
Als gevolg van de veiligheid, geboden
door het Kellogg-pact, hopen de beide
regeeringen, dat op grond van het accoord
betreffende pariteit tusschen de beide vlo
ten, categorie voor categorie, voor immer
de Engelsch-Amerikaansche wedijver in
vlootbouw zal geëindigd zijn met net daar
mee gepaard gaande gevaar voor oorlog
en verspilling van openbare gelden.
DE ENGELSCHE VLOOTBASES VOOR DE
AMERIKAANSCHE KUST
GEDEMILITARISEERD
NEW-YORK, 9 Oct. (V. D.). -In wel
ingelichte kringen verwacht men, dat Mac
Donald, voor hij uit New-York zal vertrek
ken, nog een belangrijk besluit van de En-
gelsche regeering bekend zal maken, n.l. de
demilitariseering van de vlootbases op de
Bermuda-eilanden, op Trinidad, Jamaica en
mogelijk ook op Halifax, d. w. z. van die
vestingwerken, die omiddellijk voor de
Amerikaansche kust liggen.
STAHLHELM IN RIJNLAND EN WEST-
FALEN OPGEHEVEN
DUSSELDORF, 9 Oct. (V. D.) De
Pruisische minister van Binnenlandsche
Zaken heeft gisteren, op grond van para
graaf 1 van de wet van 22 Maart 1921, de
Stahlhelm en de Frontstrijders met al de
daarbij behoorende instellingen opgeheven.
HET VERKEER IN DE WERELDSTAD
In Londen
Het toenemend aantal personen, dat ten
gevolge van straatongelukken gedood of
ernstig wordt gewond, veroorzaakt alge
meen ongerustheid, en het ministerie van
Transport, de verkeersautoriteiten en de
vereeniging van automobilisten houden zich
voortdurend bezig met maatregelen om het
gevaar van den weg tot een minimum terug
te brengen. Een heden gepubliceerde sta
tistiek wijst uit, dat in het tweede kwartaal
van dit jaar het totaal aantal personen dat
bij straatongelukken te Londen gedood
werd, 364 bedroeg, tegen 251 in het eerste
kwartaal. Van de gedooden waren 229
voetgangers waarvan 99 op onvoorzichtige
wijze den weg hadden overgestoken. Het
totaal aantal persenen dat werd gewond
bedroeg 16.000 of 6800 meer dan in het
eerste kwartaal.
Bovendien werden nog 32 voetgangers ge
dood, die „aarzelden of weifelden" bij ds
nadering van een voertuig, wat intusschen
niet als een onvoorzichtigheid kan worden
beschouwd.
Particuliere auto's hadden de meeste on
gelukken voor hun rekening daarop volg
den bedrijfsauto's en daarna motorrijwie
len.
In Berlijn
Uit een statistiek over de vermeerdeoring
van het aantal auto's blijkt, dat dit in een
half jaar met 10.000 wagens is toegenomen.
Op 1 Oct. 1929 liepen in Berlijn 98.140
auto's. Daarvan zijn 44.446 personenwagens
(daaronder begrepen taxi's en autobussen!
Het aantal huurrijtuigjes, door paarden
kracht voortbewogen, vermindert elke
maand. Thans zijn er nog maar 165 „aap
jes".
In verband met de talrijke botsingen ten
gevolge van. het ongedisciplineerd rijden
door autobestuurders en wielrijders is dezer
dagen van hevoegde zijde wederom eraan
herinnerd dat politie- en brandweerwagens
speciale waarschuwingssignalen hebben en
'at bij nadering van zulke wagens de weg
uoet worden vrijgemaakt en eventueel het
vereker moet worden stopgezet. Hetgeen nog
altijd niet op voldoende wijze geschiedt.
Niet-opvolging van de desbetreffende be
palingen zal voortaan streng gestraft wor
den.
Een pseudo-tandarts
De Duitsche bladen maken melding van
een pseudo-„tandarts", die kans heeft ge
zien zich in een Thuringsch stadje met be
hulp van valsche papieren, als „dr. Kledten"
als tandarts in een kliniek te laten benoe
men. Geleidelijk wekte echter het ondes
kundig optreden van den nieuwen doktei
wantrouwen. Bij onderzoek bleek, dat „dr.
Kledten" een vroegere bankbeambte uit Ber
lijn is!
Goud uit lood
In de zaak van den „goudmaker" Franz
Tausend, die, zooals indertijd werd gemeld,
in het voorjaar onder de verdenking van
ernstige oplichting op zijn kasteel Eppau in
Tirol werd gearresteerd, is thans een sensa-
tioneele wending gekomen.
De rechter van instructie te München
heeft Tausend, die gedurende zijn hechtenis
volhield, dat zijn kunst om goud te maken
op een wetenschappelijk zuivere methode
berustte, thans de gelegenheid gegeven de
practische uitvoerbaarheid van zijn theorie
onder officieele en deskundige controle te
bewijzen.
De verdediger van Tausend, de Miinche-
ner advocaat dr. graaf v. Pestalozza, deelt
daaromtrent het volgende mede:
Op 3 October 1929 heeft Franz Tausend
in het hoofdkantoor van de munt te Mün
chen onder controle van den directeur van
de munt, een bankambtenaar, twee zeer be
kwame en ervaren politie-ambtenaren en in
tegenwoordigheid van den rechter van in
structie en den officier van justitie na een
voorafgaand nauwkeurig lichamelijk onder
zoek en een nauwlettende visitatie zijner
kleeren, zijn methode tot het maken van
goud gedemonstreerd.
Hij slaagde er in, echt en zuiver goud te
vervaardigen in een hoeveelheid, die, vol
gens een onder eede afgelegde verklaring
van den directeur van de munt, in het als
materiaal gebruikte lood en de andere stof
fen onmogelijk aanwezig kon zijn. Tausend
heeft het bewijs geleverd, dat hij inderdaad,
in staat is, goud te maken.
De verdediging heeft bij de justitie te
München thans bezwaren ingediend tegen
de handhaving van het bevel tot inheehte-
nishouding.
Schuldig, bek. nd en vrijgesproken
Het „U.D." maakt melding van een merk
waardig geval voor de Utrechtsche rechtbank.
Er waren ringen gestolen en twee jongelui
waren daarvoor gepakt, een als dief en een
als h ier.
De eerste verdachte bekende den diefstal.
Eisch zeven maanden gevangenisstraf.
Daarna stond de tweede v.rdachte terecht,
naar men dacht, de heler. FM bod vroeger
de heling bekend en trok nu die bekentenis
'n.
„Ik heb mij zoo zeide hü thans niet
aan heling scnuldig gemaakt, ik heb de rin
gen zelt gestolen en wij hebben ze in Woer
den samen verkocht."
„Waarom hebt gij dan aanvankelijk ver
klaard de ringen alleen maar verkocht te
'aebben!" vrceg de president.
En toen kwam de aap uit de mouw. Het
iweetal had namelijk afgesproken, dat wie
het eerst gepakt zou word n, alle schuld op
-ich zou nemen om den ander niet te bezwa
ren.
Deze verdachte werd eerst gepakt, zeide
dus de dief t" zijn. De andere bleef niet vrij
on meest voor heler spelen, ofschoon hij
dief was.
De getuigen konden niet volledig licht
'mengen over de vraag wie de st Ier was.
De Officier van Justitie vroeg daarna
"Chorsing van het onderzoek en terugzending
van de stukken naar den rechtercommissa-
"is voor ren nieuw gerechtelijk onderzoek.
Mr. Sieburgh, de raadsman van verdachte
3., wees er op, dat door zich te houden aan
de eens gemaakte afspraak, de beide ver
dachten zond r het zelf te weten, een buiten
gewone scherpzinnigheid aan den dag hebben
gelegd. Pleiter zeide voor een uiterst moeilijk
rnval te staan, en aanvankelijk nl t gewe
en te hebben, hoe zijn houding in deze te
epalen. Maar spreker meende toch goed te
doen tot deze conclusie t? komen: wat aan
de verdachten is ten laste gelegd, is niet be
wezen. A. is diefstal ten laste geleed, maar hij
heeft de ringen alleen v rkocht. B. is heling
'en laste gelegd, maar hij heeft de ringen
gestolen. Er is dus hier geen sprake van ge
brek aan bewijs van het tegendeel. Pleiter
grot steerde ten sterkste tegen het verzoek
van den officier. De getuigen, die gehoord
konden worden, z-n gehoord. Andere ge
tuigen zijn er niet, een nieuw onderzoek is
dus absoluut overbodig. Pleiter concludeerd
tot vrijspraak en vroeg onmiddellijk invrij
heidstelling van zijn cliënt.
De rechtbank trok zich geruimen tijd in de
-aadkamer terug. Na heropening van d: zit
ting wees zij onmiddellijk vonnis. Zij achtte
het ten laste gelegde niet bewezen, éorak ver
dachte mitsdien vrij en beval zijn onmiddel
lijke invrijheidstelling.
De eerste verdachte kwam nu weer voor.
H zeide thans heler te zijn. Ook hier volgde
vrijspraak.
De Vierde Kamer der R chtbank te Am
sterdam heeft den 34-jarigen metselaar J.
van der G. wegens gebrek aan bewijs vrijge
sproken van een hem ten laste gelegde he
ling van vijf zakken cement. Ongeveer vijf
maanden geleden hoorde Van der G. zich
door dezelfde Kamer vrijgesproken van mede-
olichtigh id aan de berooving van een 78-
iarigen bankloeper, wien in den avond van
3 Maart 1926 in de Linaeusstraat bij de Mui-
derkerk een geldtrommel met bijna f 7000
afhandig werd gemaakt.
Het O.M. had terzake van d' heling acht
maanden gevangenisstraf gevorderd.
De zaak van den chauffeur en diens helper,
die bekend laadden de zakken m t cement te
-.ebben verduisterd, werd door de Rechtbank
'ingehouden tct 8 November a.s. aangezien
-et wenscheiijk w rd geacht dat over belde
verdachten een reclasseeringsrapport wordt
uitgebracht. Het O.M. had tegen ieder twee
maanden gevangenisstraf geëischt.
Opening van een cursus te Nijmegen
Woensdagmiddag werd in huize St. Louis
7an de Eerw. Zusters van J. M. J. aan de
Lang? Burchtstraat te Nijmegen geopend 'n
katholieke Montessori-opleidingscursus.
Aanwezig was het vblledig bestuur bestaan
de uit: prof. dr. Th. Baader voorz.; C. W.
Tromp secretaress dr. T. J. Th. Rutten,
penningmeester; J. M. Sterck-Proot; Chr. J.
T. L. Op de Coul, schoolopziener; J. J. Ver-
beeten, inspect ur l.o.; pater G. Lamers
3.J.; rector van het Berchmanianum en
prof. mr. W. Pompe te Utrecht.
Verder werden opgemerkt pater Verwilst
O.P. insp eteur van het bijzonder onderwijs
ds. Smit, inspecteur van het l.o. te Nijmegen
mr. Meyer, secretaris van de Ned. Montes-
soriever eniging te Utrecht, de wethouder van
onderwijs de heer Am. Krootjes, mr. C. Prin
sen secretaris van het curatorium der R.K
Universiteit en dr. v. Gils, Berichten van
v rhindering waren o.m. ingekomen van prof.
dr. Roels, prof. dr. Gunn'ng uit Amsetrdam,
mr. Truien uit Maastricht en ven verschil
lende inspecteurs van het Ir - er onderwijs.
De voorzitter van het -Pestuur van d zen
opleidingscursus prof. dr Th. Baader sprak
een algemeen inleidings-, tevens openings
woord.
Docenten van dezen krtholiek n Montes-
sori opleidingscursus zijn de Z.eerw. heeren
3. Lamerus S.J. en dr. T. J. Th. Rutten.
Het advis urschap wordt vervuld door Mgr.
nrof. dr. J. Hoogveld.
1l, Ji i-j-ijmmm
Bij Apoth. eo Drogutca
VRIJDAG 11 OCTOBER
HUIZEN, 1875 M. - 10.30-11.00 NCRV
Korte Ziekend enst. 11 3012.00 KRO.
Godsdienstig halfuurtje 12.151.15
KRO-Concert door het KRO-Trio 1.15
2.00 KRO. Gramofoonmuziek 4.00
5 00 NCRV Gramofoonmuziek 5.00—
6.45 NCRV. Concert Tenor, orgel ea
piano 6.457.00 KRO. Lezing o»ep,
,.In nieuwe richting" 7.007.30 KRO.
Cursus „Schriftverbetering".
HILVERSUM 298 M. Na 6 aar 1071 M.
10 0010.15 Morgenwijding 12.152.00
Concert door het AVRO ensemble 2.05
2.45 Uitzending voor scholen door A F.
J. Portielje: Leven der zeedieren 2.45
4.30 Gramofoonmuziek 5.005 30 Le
zing door D. J. Holsteijn: Verzorging van
kippen i. d. winter 5.306.30 Concert
door de Hongaarsche Tziganekapel Bela
Ruha 6.45—7.15 Spaansche les 7.15
7.45 Schippersles door G. de Jong en C.
A. M. C. v. Kasteel 8 00 „De lachen
de cavalier" muziekkapel in 3 bedr. van
Julius Röntgen Sr. In de pauze declama
tie door Kommer Kleijn. Daarna dansmu
ziek in cabaret „La Gaite" A'dam.
DAVENTRY, 1554.4 M. 10.35 Morgenwijding
11.05 Lezing 11.2011.50 Proefuitz. Te
levisie 11.50 Gramofoonmuziek. 12.20
Concert. C. Izard, viool. M. Izard, cello
12.50 Orgelconcert. 1.202.20 Gramo
foonmuziek 2.45 Berichten 2.50 Uit*,
voor scho'en 3 20 Lezing 3 45 Le
zing 4.05 „De Kopoman van Venetië"
van W. Shakesoeare Tooneeluitz. voor
scholen 4.50 Orkestconcert 5.35 Kin-
deruurtje 6.20 Lezing 6.35 Nieuws
berichten 6.50 Lezing 7.05 Triocon
cert 7.20 Lezing 7 45 Lezing 8.05
Concert D Bennett, sopraan, J. Brown,
piano. Militar Orkest 9.20 Neuwsber.
9.40 Debat 10.40 Concert, The Wire.est
Singers 11.05 Verrassing 11.20 Dans
muziek 12.201235 Beelduitzending.
PARIJS „RADIO PARIS" 1725 M. 12.20
Concert 12.50 Gramofoonmuziek - i 25
Voortzetting van 12.50 - 4 05 Concert.
Orkest en soli 6.55 Gramofoonmuziek
8 20 Causerie en gramofoonmuziek 8.55
Concert. Koor, orkest en solisfen.
LANGENBFRG, 473 M. 9.35—11.15 Gra
mofoonmuziek 11.30 Gramofoonmuziek
11.2012.15 Gramofoonmuziek 12.15—
Concert, Alt en piano 7.208 05 Gra-
mofoonmuz'ek 8 05 „Das Land im
Rücken". Hoorspel in 3 bedrijven van H.
Scheffler. Daarna tot 12 50 Dansmuziek.
BRUSSEL, 508.5 M. 5.20 Orkestconcert
6.50 Gramofoonmuziek 8.35 Concert
Orkest en zangeres.
KAT.UNDBORG, 1J53 M. 11.20—1.20 Or
kestconcert 2 004.00 Orkestconcret -
7.2010.05 ca. „Der Freischu'z". Opera in
3 bedrijven van C. M. von Weber.
ZEES^N, 1635 M. 5.10—9 50 Lezingen
11.2012.5 Gramofoonmuziek 12.15—
12.50 Lezingen 1.201.50 Gramofoon
muziek 1.503 50 Lezingen 3.50
4.50 Concert uit Leipzig 4 507.20 Le
zingen 7.20 „Louise" Muziekdrama in
5 bedrijven. Tekst en muriek van Gusta-
ve Charpentier 9.50 Orkestconcert
STOO**VAART MTT NEDFPLAND
POF.I.AU ROEBTAH (uitr.) r 3 v. Suez.
PPJNS DEP NEDERI.AMDEN (uitr.) 9/10 v. Sue*.
SALEIER (tbuisr.) 7ho Colombo.
KON. NED. STOOMB. MAATSCHAPPIJ
AURORA 8'10 v. Triëst n. Fiume.
COMMEWIJNE (thuisr.) 8/10 v. Madeira n. Plymouth.
DOROS 8.10 v. Valencia n- Alicante.
HEBE 8/10 v. Lissabon n. Amsterdam.
MARS 7'10 v. Yeratani n. Calamata.
NEPTUNTTS 8'ic v. Cadix n. Lissabon.
NEREUS 8/10 v. Oporto n. Vieo.
ORANTE NASSAU 7/10 v. W.-Indië te New York.
PROTFUS Bremen 'Stettin, p. 8/10 Holtenau.
SATURNUS 8'10 v. Messina n. Palermo.
STUYVESANT (thuisr.) 8/10 v.m. 7 u. v. Plymouth a
Havre.
VECHTDIJK 7/10 v. La Guayra n. P. Cabello.
KON. HOLL. LLOYD
AMSTELLAND (thuisr.) 8/10 v. Montevideo.
D~*ECHTERLAND (uitr.) 8'io Fernando Noronha gep.
GELRIA (thuisr.) 8/10 v. Montevideo.
ORANIA (uitr.) 8/10 v.m. a u. v. Corunna 8/10 non.
2 u. te en nam. 3 u. v. Vigo.
WATERLAND (uitr.) 8/10 R10 Grande.
HOLLAND—AFRIKA-LITN
BILLITON (thuisr. 1 9'io v. Antw. n. Rott.
GIEKERK (thuisr.) 8'10 te Genua.
GRIJPSKERK (uitr.! 7/J0 te P. Elizabeth.
NI AS (uitr.) 8 10 te en v. Deiagoabaai n. Mozambique.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN
BURGERDIJK 8/10 v. Rott. te Boston.
GLAMORGANSHIRE Antwerpen b. de Pacifïckust,
4/10 v. San Francisco.
LOCHKATRINE Rott. v'd. Pacifick. 8/10 v. CnstobaL
MAASDAM 8'io v. Rott. te N.-Orleans.
MOERDITK, Pacifickust n. Rott., 7/10 v. Los Angelos
VOLENDAM 9'10 Rotterdam n. N.-York.
HOLLAND—AUSTRALIE-LIJN
ABBEKERK $<10 v. Hambure te Antwerpen.
ARENDSKERK (thuisr.) pass. 9/10 Perim.
H OLL AND—BRITS CH-INDIE-LIJN
BOVENKERK (thuisr.) 8c/io v. Madras.
STREEFKERK (uitr.) 8/10 v. Suez.
JAVA PACIFIC-LIJN
BATOE, Batavia, Pacifick.. 7/10 v. Penang.
IA VA—NEW YORK-LIJN
DELI. New York n. lava, 9 10 v. P. Said.
KRAKATAU 5/xo v. Norfolk n. New York.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
BUITENZORG 8/xo v. Hamburg te Rott.
MEDAN (uitr.) 9/10 te Beiawan.
ME NA DO uitr.) 9'10 Southend gep., v. Londen.
PALEMBANG (uitr.) 8/10 v. P. Said.
TJERIMAI (uitr.) pass. 8'io Gibraltar.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA-LIJN
ALCHIBA (uitr.) 8/10 te Montevideo.
EMZETCO LIJN
JONGE MARIA Almena n. Londen en Rott., pass. 9/10
Fimsterre.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
AMSTEL 9/10 v. Lulea n. Torretors.
BATAVIER IV 9/10 8 u. 50 v Rott. re Gravesend.
ROOMBERG 8/xo v. Archangel te Grangemouth.
KEILEHAVEN 8/10 Lodingen eep., Rotr. n. Archangel.
LEKHAVEN 8 10 Lizard, Mobile n. Bremen
NEPTUNUS, Oosterhuis, 8/10 KieJ gep., Emdea n. Hel-
singfors.
NOORD 9'10 v. Trangsund n. Rott.
PE ND RECHT 8/xo v. Stettin n. Harburg.
RIJSWIJK 8 10 v. Danzig te Gene.
SAN ANTONIO, m.sch. 9/10 v. Faro te Rochester.
STAD VLAARDINGEN 7/xo v. Wabana n. Rett.
TRENT 9/10 Brunsbuttel gep., Rott. n. Danzig.
VELA 8/xo Ouessant gep. Melilla n. Rott.
17
„Hij is dood; hij ligt daar al een heele
poos onbeweeglijk," zei Brian wanhopig. En
daarop met plotselinge heftigheid: „Hij is
dood, zeg ik u en ik heb hem vermoord. U
weet hetzeg, dat u gezien hebt, dat ik
hem vermoordde."
„U moet krankzinnig zijn," schreeuwde de
vrouw. „Vlugieg uw hand hier, vertel
me, of het verbeelding is voelt u ook eens
of zijn hart niet klopt. O zeg, dat hij nog
leeft!"
Brian zonk op zijn knieën naast de vrouw.
„Wat kan het u schelen, of hij dood is of
leeft; wie bent u, dat u hem wilt redden?
11:ik haat hem; ik trachtte hem te
dooden.
„U? Wat zegt u?"
„Wat u oók moet zeggen. Ik heb twist met
deze^ manU hebt ons gehoordhebt
ons en gezienop dien torendaar
we worstelden en ik gooide hem naar bene
den. omdat ik h:m haatte; omdat hij de
vrouw gestolen heeft van wie ik hield!"
„Dan bent u
„Komt er niet op aanmaar u moet
zeggen, dat u dit allemaal hebt zien gebeu
ren, ot uw eigen dood: lichaam zal hier naast
het zijne komen te liggen."
„Hij is niet dood!" schreeuwde ze, terwijl
ze zich in ontzetting een paar pass n van
Brian verwijderde. „We moeten hem red
den."
„Beloof eerst, dat u zult z ggen, dat u ge
zien hebt, dat ik probeerde hem te vermoor
den."
„Jajaik beloof het, maar help me
nu om hem t? redden."
„Denk er aan dat ik wanneer u ooit deze
belofte breekt, komen zal en u vermoorden."
De vrouw lachte en er was i.ts waanzin
nigs in haar lach.
„Ik zal er goed aan denken en als hij
sterft, zal ik het mij met pleizier herinneren.'
Z? had haar oogen met een fanatieken
wild-angstigen blik gevestigd op Indulie's
gezicht, terwijl de ander probeerde nog eenig
teeken van leven te vinden. Hij legde zijn
hand voorzichtig in Indulie's borst.
„U h'bt gelijk," zei hij na een poos, „hij
leeft nog."
„Wat bent u van plan te doen? U kunt
hem toch hier niet laten sterven?"
„U moet mij helpen hem op te tillen. Ik zal
hem naar het dorp logement dragen. Er is
hulp onderweg; ik zal ze wel 'egenkomen. Zeg
niets, hij mo t met mij alleen zijn, als hü
weer tot bewustzijn komi,als dat ten
minste nog gebemi!"
„En ikwat moet ik?"
„U?" Hij trok de vrouw in het maanlicht
en keek aandachtig naar haar mooi gezicht,
dat nu de sporen van schrik en ell.nde droeg
en naar haar gehavende kleeren. „U deed
beter weg te gaan; ver wg. Ik zal u geld
sturenschrijft u maar. Hoe is uw
naam?"
„Anne Bramantmaar uw geld verlang
ik niet. Alles, wat ik verlangd?, was wraak,"
voegde ze er bijna fluisterend aan toe. „En
aan dat verlangen is nu voldaan, denk ik."
Z: bukte en hielp, het nog steeds bewe-
ginglooze lichaam op Brian's schouders tillen
„U deed beter, hier nog even te wachten,"
zei hij. terwijl hij aanstalten maakte, weg te
gaan „Wacht hier, tot ik gelegenheid heb
gehad, het dorp te bereiken. Ga dan heen
en denk aan wat ik gezegd heb. U bent toch
niet bang. alleen hier te blijven?"
Ze lachte. „Ik ben vergeten wat bang-zijn
beteekent. Maar als hij sterft en u verandert
van plan, dan kunt u het mij laten weten en
~al ik komen."
Zonder verder antwoord keerde hij zich om
en verdween met zijn last achter de ruïnes
en Anne Bramant bleef alleen in de sombere
duisternis.
Hoelang Richard Indulie bewusteloos had
gelegen in de ruïne van het oude kasteel, had
Brian niet kunnen zeggen, maar het moest
toch we: een hoele poos zijn geweest. En dien
heelen vreeselijken nacht lag hij als een
doode in ds'c.apkamer van hei, „Witte Hert"
zonder zich te bewegen, zonder geluid, zonder
zijn oogen op te slaan. Hij scheen zelfs geen
adem te halen, maar de dokter had hoop.
dat hij er boven-op zou komen en nadat
de geneesheer weggegaan was, bleef Brian
alleen bij den patiënt achter.
Hij wilde er niet van hooren, dat er een
verpleegster zou komen en waarschuwde den
dokter, dat het gevaarlijk zou zijn, Molly toe
toe staan, haar man t? zien, voordat het
levensgevaar geweken was.
De dokter gaf Brian zijn zin, maar den
volgenden dag, nadat hij den patiënt onder
zocht had, nam hij den jongen man apart.
„Het is mijn plicht, er op aan te dringen
dat aan mevrouw Indulie wordt meegedeeld
dat hst leven van haar man aan een zijden
draadje hangt; hij kan misschien nog een
paar dagen leven, maar het kan ook elk
oogenblik afloopen, het voortduren van de
bewusteloosheid is een slecht teeken."
„Mevrouw Indulie verkeert in d: meening
dat hü al dood is," antwoordde Brian. „Zou
het niet beter zijn, haar dat voor het oogen-
blik maar te laten gelooven?"
„Welke reden h'bt u, de waarheid voor
baar verborgen te houden?" vroeg de dokter
scherp. „U wilde geen verpleegster er bij
hebben: u verzet u er tegen, dat zijn vrouw
bü hem komt. Wie bent u en w ik recht
hebt u, op te treden, zooals u doet?"
„Brian keek van den dokter naar het
bleeke gelaat in de kussens. Als hü maar
zeker wist, ho? het zou afloopen! Zoolang
Indulie leefde, bestond de gruwe'-üke moge
lijkheid, dat hij voor korten tijd bij bewust
zijn zou komen en zijn vrouw ervan beschul
digen, dat zü getracht had hem te vermoor
den of dat hij in een aanval van ijlkoorts
of slervensd lirium de heele geschiedenis zou
vertellen.
Er mocht niets aan het toeval worden over
gelaten. Als Brian op dit oogenblik bekende,
dat hij de dader was, zou hij natuurlijk ge
vangen genomen cn Indulie aan vreemden
overgelaten worden, die misschien op een of
andere manier de heele waarheid van hem
zouden vem men. En dan
„Wel," zei de dokter, „waarom blijft u zwij
gen?"
„Ik ben Indulie's oudste vriend," antwoord
de Brian aarzelend. „Molly, mevrouw Indu
lie bedoel ik, verlaat zich heelemaal op
mij. Als u aan mijn woorden twijf.lt kunt u
bet haar natuurlijk vragen."
„Ik twijfel er niet aan wat u zegt, maar ik
moet ook met mijn eigen verplichtingen re
kening houden. In geval van overlijden zal
ik een verklaring omtr nt dg doodsoorzaak
moeten afleggen. Gisteravond sprak u van
een val; er waren teekenen van geweld, op de
kleeren en het lichaam van meneer Induli
bü moet van een groot? hoogte gevallen zijn.
Was u bü hem op het oogenblikdathü
viel?"
Brian boog het hoofd; hij durfde niets zeg
gen.
„Ik geloof toch, dat we beter doen, me
vrouw Indulie te waarschuwen," zei de dok
ter, terwül hü naar de deur ging.
Op dat moment kwam een geluid van het
b d; een zwakke, ongearticuleerde kreet en
in een oogenblik waren zoowel Brian als de
dokter naast den zieke. Een spoortje van
kleur was op de wangen van den patiënt te
ruggekomen zün adem kwam in korte, hü-
gende stooten, zijn koude handen waren op
eens brandend-heet geword .n.
„Hij is bezig wat op te halen," fluisterde
Brian opgewonden.
„Ik ben bang, dat dit het begin is van de
lirium en hersenkoorts," antwoordde de ge
neesheer.
Brian bereidde zich op het ergste voor en
zei kalm; „Laat zijn vrouw halenof mis
schien is het beter, dat een van ons beiden
haar voorzichtig meedeelt, dat hü nog leeft
en dat we haar dan hier laten komen."
„Als ze de waarheid weet en accoord blüft
gaan met wat u doet." antwoordde de dokter,
„is haar aanwezigheid niet absoluut noodig."
„Alles, wat u wenscht, zal gebeuren!"
Brian sprak bedaard maar zijn stem klonk
koud en vermoeid.
„Maar één ding is zeker," vervolgde de
dokter. „Iemand moet u aflossen; als het
mevrouw Indulie niet is, dan een verpleeg
ster."
De dokter ging de kamer uit en Brian
was alleen met Indulie. Hü zette zich op den
rand van het bed en nam een van de
gloeiende handen in de züne en hield die
stevig vast.
Wordt vervolgd
