DE TOCHT VAN DE
„GRAF ZEPPELIN" BOVEN
NEDERLAND
Binnenlandsch Nieuws
PUROL
ELCK WAT WILS
TWEEDE BLAD
MAANDAG 14 OCTOBER 1929
BLADZIJDE 2
Een zeer geslaafde reis van
ruim 6 uren hoven ons land.
Overal enorme belangstelling,
LUCHTVAART
Het luchtverkeer in September
EEN WAAR WOORD
Het Bioscoopconflict
in het Zuiden
De wanverhouding in prijzen
in den land- en tuinbouw
Het Hellegat
Eervolle benoeming
Dr. Ir. H. Wortman
DRANKBESTRIJDING
Voor een standbeeld voor
Mgr. Ariëns
BOEKBESPREKING
Katholiek Sociaal Weekblad
Schrift en levensduur
RADIO-NIEUWS
Proefuitzendingen PHOHI-
zender
DES AVONDS
Zoo heeft dan toch de tocht van de „Graf
Zeppelin" boven Nederland plaats gehad.
Lang was men in het onzekere gelaten, of de
tocht al dan niet door zou gaan en toen het
bericht uit Duitschland kwam, dat de vaart
naar Silezië uitgesteld was, welke reis vóór
de Nederlandsche zou geschieden, leek het er
een oogenblik op, of we de Zeppelin voor
het eerst niet zouden zien. Maar dr. Eckener
heeft de zaken omgedraaid en zoo kwam
Nederland het eerste aan de beurt. En het is
een grootsche gebeurtenis in den lande ge
worden. Duizenden en duizenden hebben het
luchtschip op zijn tocht aanschouwd. Overal
waren de platte daken der huizen dicht be
zet; in straten en op de wegen wemelde het
van toeschouwers; auto's, motors en fietsrij
ders kon men bij honderdtallen tellen, vooral
op den weg Den HaagHaarlemSchiphol.
Daar vooral heerschte vanaf den vroegen
Zondagmorgen een ongekend groote drukte
en de spanning steeg, naarmate de tijd
naderde, dat het luchtschip moest verschij
nen. En toen het eindelijk verscheen, ging er
een geweldig gejuich op en met handen,
hoeden en zakdoeken werd naar boven ge
wuifd.
Op de verschillende plaatsen in Nederland
vertoefde het luchtschip uit den aard der
zaak slechts kort. Het kwam, werd gezien en
verdween!
Bijzonder teleurstellend moet het voor Alk
maar en in het algemeen voor het Noorden
van Noord-Holland geweest, zijn, dat de Zep
pelin niet daarheen gekoerst is, te meer,
daar toegezegd was, dat het luchtschip Alk
maar zou „aandoen".
Het vertrek van de luchtreus
Zaterdagavond te 23 uur 23 (Duitsche tijd.'
22.43 (Hollandsche tijd) steeg het lucht
schip te Friedrichshaven op voor zijn vlucht
naar Holland. Daar de weersomstandigheden
gunstig waren, besloot de commandant de
reis te aanvaarden. Op het vliegveld woei een
zwakke wind.
Te 22.30 wachtten de passagiers gespan
nen het vertrek af. De motoren werden op
gang gebracht. Dr. Eckener verscheen op
het terrein en het luchtschip werd daarop
uit de loods gehaald.
Zoeklichten wierpen een fel licht op het
gevaarte, waaruit nog eenige waterballast
werd geworpen. Daarop klonk het comman
do: „Schiff hoch!" waarop het luchtig lang
zaam de lucht in steeg.
Over dit vertrek seinde Wolff Zaterdag
avond nog uit Friedrichshafen:
Nadat de weersomstandigheden in het
gebied van de Bodensee zienderoogen ver
beterd waren en de storm uit het Westen,
die dagenlang woedde, was gaan liggen, is
het luchtschip „Graf Zeppelin" heden tegen
middernacht (Duitsche tijd) voor den tochf
naar Holland opgestegen.
Onder de passagiers, die reeds bijtijds in
de loods waren aangekomen, heerschte een
uitstekende stemming.
De leiding van het schip heeft dr. Eckener.
Aan de reis nemen dertig pasagiers deel,
waarbij talrijke Nederlanders, verscheiden
dames en ook twee kinderen.
Om 23.15 werd het schip door de Oost
poort buiten de loods gebracht, om 23.21
had de opstijging plaats, die vlot van stapel
liep.
Het was bepaald ideaal weer om te star
ten. Zonder dat de motoren op gang werden
gebracht verhief het luchtschip zich lang
zaam tot de hoogte van de loods en ver-
dwee daarna over de loods weg in het duis
ter van den nacht.
De passagiers
Er waren in het geheel 29 passagiers, onder
wie vijf Duitschers, een Mexicaan en een
Zwitser en voorts 22 Nederlanders. De
namen der Nederlandsche pasagieTs zijn de
volgende:
H. Elderink te Enschedé; Wijnen te Hel
mond; H. Burgerhout te Voorburg; A. B.
G. de Knokke van der Meulen te Voorburg;
de heer en mevrouw Arentshorst te Sassen-
heim; Max Blokzijl te Berlijn; de heer en
mevrouw Koning met 17-jarigen zoon en
15-jarige dochtertje te Sassenheim; H. en
R. Lampe uit Osnabrück en Dortmund; J.
P. Scholten, de bekende vlieger; J. Everwijn
Lange te Amsterdam; J. E. Smith te Assen;
Zegering ten Rodegate te Den Haag; Van
IJsselsteyn te Den Haag; P. van 't Veer te
Den Haag; J. Giltay te Amsterdam; P. H.
ter Kuile te Enschedé; Van Doominck te
Putten.
Bij Delfzijl over de grens.
Delfzijl is de eerste Nederlandsche stad
geweest, die door het luchtschip „Graf Zep
pelin" werd bezocht. Zondagmorgen te ruim
half zeven werd Delfzijl wakk°r geroepen
door het geschreeuw in de straten „het
luchtschip komt."
Als een wolk naderde statig de „Graf
Zeppelin" over de Eems in de richting van
Delfzijl. Het luchtschip had op den boeg
aan de voorzijde het rood-wit-blauw ge-
heschen. Het was schitterend weer en het
luchtschip vloog op slechts geringe hoogte.
In haast gekleed, stroomden 1e menschen
naar buiten om het luchtschip car te ne
men. Slechts korten tijd konden de inwoners
van Delfzijl van het chouwspel genieten.
Hoewel niet snel varende, was het luchtschip
dat slechts éénmaal over de staa vloog, spoe
dig verdwenen. Het vertrok in Westelijke
richting.
Boven Groningen
Te vijf minuten over zeven verscheen de
„Graf Zeppelin" voor ue eerste maa' boven
Groningen.
Het luchtschip^ dat met een snelheid van
ongeveer 90 K.M. uit Delfzijl naar Groningen
vloog, kwam vroeger dan verwacht was. Men
had gerekend tusschen zevm er. acht uur
en waarschijnlijk had men niet ge 'acht dat
het luchtschip reeds even na zeven uur zou
passeeren. Hieraan is he: waarschijnlijk te
wijten, dat niet meer Groningers op de
been waren. Alleen op de Groote Markt had
zich een groote menigte verzameld in de
verwachting, dat het luchtschip om den Mar
tinitoren zou vliegen. Deze verwachting werd
dan ook bewaarheid, want tot tweemaal toe
vloog de „Graf Zeppelin - om uen toren. Na
de eerste maal verdween het luchtschip om
even daarna weer terug te keerc en na nog
maals over de stad en om der. toren te heb
ben gevlogen, verdween het luchtschip in
Zuidwestelijke richting.
Ook op de daken der huizen ha-'den zich
zeer vele nieuwsgierigen opgesteld.
Boven Meppel
Zooals reeds aangekondigd was. nam de
„Graf Zeppelin" zijn route ook over Meppel,
hiermede gevolg gevende o.m. aan het ver
zoek van het oud-comité voor Duitsche kin
deren. Precies te acht uur arriveerde het
luchtschip uit Noordelijke richting boven
Meppel. Ondanks het vroege uur was er een
groot aantal menschen op de be-n. Toen het
luchtschip Meppel passeerde, ceten enkele
fabrieken de stoomfluiten gillen. Eenige mi
nuten cirkelde het luchtschip boven de stad
om daarna in de richting van Zwolle te
vertrekken.
Boven Zwolle.
Precies te 8.16 uur arriveerde het lucht
schip „Graf Zeppelin" bovei, Zwolle. Het
was schitterend weer en het was een majes
tueus gezicht het groote gevaarte tegen den
helderen hemel te zien afsteken. Langzaam
vloog het luchtschip in Zuidelijke richting-
Waarschijnlijk tengevolge van het vroege uur
was er niet zooveel volk op de been, als men
verwacht had. Toen bekend werd. dat het
luchtschip arriveerde, stormden de menschen
uit hunne woningen om van het schouw
spel te genieten. Het luchtschip verdween
kort daarop in Zuidelijke richting.
Boven Deventer
Geheel onverwacht verscheen de „Graf
Zeppelin" te 8.35 uur boven Deventer.
Slechts betrekkelijk weinig Deventenaren
hebben het luchtschip gezien, naar het voor
Zondagmorgen nog vroeg was en men niet
wist, dat de „Graf Zeppelin" ook Deventer
met een bezoek ■zou vereeren Het luchtschip
bleef slechts kort boven de stad en ver
dween toen in de richting Apeldoora,
Boven Apeldoorn
Vijf minuten na Deventer bereikte het
luchtschip Apeldoorn. Na over de stad te
zijn gevlogen zette het luchtschip koers naar
het paleis Het Loo Een duizendkoppige me
nigte had zich in de omgeving vai: het pa
leis opgesteld en toen het luchtschip na
derde, ging een groot gejuich op. Het lucht
schip cirkelde boven het paleis en daarna
vloog het naar de stad terug. Even later
verscheen de„Graf Zeppelin" weer boven
Het Loo om vervolgens te 8.55 uur in de
richting van Wageningen wer te vliegen.
De meeste bewoners van het paleis hebben
het luchtschip waargenomen. Prins Hendrik
en zijn broer Prins Adolf lieten het lucht
schip, staande op het platform van het paleis
aan zich voorbijgaan. Het is niet bekend, of
H. M. de Koningin en Prinses Juliana het
luchtschip vanuit hun kamers of van het
dak af hebben waargenomen.
In de stad Apeldoorn zelf was de belang
stelling zeer groot. Er was veel publiek op
de been.
Boven Arnhem
Vijf minuten over negen doemde de „Graf
Zeppelin" uit Noord-Oostelijke richting bo
ven Arnhem op, vroeger dan men verwacht
had. Het luchtschip vloog éénmaal over de
stad, zeer langzaam varende, op betrekkelijk
geringe hoogte en verdween toen te 9.10 uur
in Zuid-Westelijke richting Er was niet zoo
veel publiek op de been als meu verwacht
had, daar het luchtschip vroeger kwam dan
was aangekondigd.
Boven Den Bosch
Te ruim kwart voor tien naderde de „Graf
Zeppelin" Den Bosch uit de richting van Oss.
Het luchtschip vloog zeer laag, doch tenge
volge van den mist, kon het slechts moeilijk
worden waargenomen.
Er was veel belangstelling van 't publiek en
het feit, dat de waarneming belemmerd werd,
was een groote teleurstelling. Het luchtschip
vloog slechts eenmaal over de stad en ver
dween in Zuid-westelijke richting.
Boven Tilburg
Te ruim tien uur passeerde de „Graf Zep
pelin" over Tilburg, waar vele duizenden het
luchtschip gade sloegen. Het weer werkte
evenwei niet mee.
Boven Breda
Te kwart over tienen verscheen de „Graf
Zeppelin" boven Breda. Hoewel het lucht
schip zeer laag vloog, was het moeilijk waar
te nemen, daar het in een dichte mistbank
vloog. Het luchtschip verdween in Zuidweste
lijke richting. Bij het passeeren van de kerk,
waar het gevaarte iets duidelijker zichtbaar
was, daar het even uit den mist kwam, verliet
een groot gedeelte der kerkbezoekers even het
kerkgebouw om de „Graf Zeppelin" te zien.
Boven Dordrecht
De „Graf Zeppelin" verscheen eenige minu
ten vóór half elf, geëscorteerd door vliegtui
gen boven Dordrecht. Het luchtschip kwam
uit Zuidelijke richting en verdween over Pa-
pendrecht naar het Noorden. Hoewel er een
lichte nevel hing, was het luchtschip zeer
goed waar te nemen, daar het zeer laag vloog.
Er was groote belangstelling van de bevol
king. Op den toren van de groote kerk had
den zich ook velen opgesteld om het lucht
gevaarte te zien.
Boven Rott'-rdam
Te ruim kwart voor elf arriveerde het
luchtschip, komende uit het Zuiden over de
rivier boven Rotterdam. De belangstelling
was hier zeer groot. Zoowel op straat als op
de daken der huizen hadden zich duizenden
opgesteld om van het schouwspel te genieten.
Het luchtschip bleef maar kort boven de stad
en verdween toen in de richting van Delft.
Boven Den Haag en Scheveningen
Even vóór elf uur bereikte de „Graf Zeppe
lin" Den Haag.
In de Residentie was de belangstelling voor
het luchtschip, dat bij een bewolkte lucht
zeer laag vloog, zeer groot. Er was groot
enthousiasme onder de toeschouwers en nage
noeg geen enkel dak was zonder kijklusti-
gen. De „Graf Zeppelin" vloog van Den
Haag naar Scheveningen, over den Boule
vard en verdween daarna in de richting van
Leiden. Boven het Koninklijk Paleis werd
met de Hollandsche vlag gezwaaid.
Boven Leiden
Te 11.12 uur verscheen de „Graf Zeppelin"
boven Leiden. Ook hier was de belangstelling
zser groot.
Boven Haarlem
Tegen half 12 kwam de „Graf Zeppelin"
boven Haarlem. Het luchtschip beschreef een
groote boog in de omgeving van de Groote
Markt en was duidelijk zichtbaar. Er was
groote belangstelling, zoowel op straat, als op
de daken en torens der stad.
Boven de hoofdstad
Tegen half 12 reeds kwam het luchtschip
„Graf Zeppelin" in het gezicht van de
hoofdstad. Op Schiphol meldde de uitkijkpost
de nadering reeds tegen kwart over 11, doch
de „Graf Zeppelin" veranderde van koers om
nog „even Haarlem te nemen". Daarna ste
vende het luchtgevaarte in de richting van
de hoofdstad. Het luchtschip vloog eerst over
Schiphol waar de postzak werd neergegooid.
De post is goed neergekomen. Daarna vloog
de „Graf Zeppelin" over de stad. Te 11.40 uur
was het luchtschip boven Schiphol en nadat
het luchtschip eenmaal over de hoofdstad
had gecirkeld, waarbij over het centrum der
stad werd gevlogen, verdween de „Graf Zep
pelin", nagestaard door tienduizenden van de
straten, torens en daken, in Zuid-oostelijke
richting naar Utrecht. Boven de hoofdstad
en in de richting Utrecht werd de „Graf
Zeppelin" begeleid door een zestal vliegtuigen
van de K. L. M.
Boven Utrecht
Precies te twaalf uur kwam de „Graf Zep
pelin" aan den uiteinder in het gezicht van
Utrecht. Eenige minuten later was het lucht
schip de stad genaderd en spoedig cirkelde
het om den Domtoren, waar genoodigden van
het Gemeentebestuur en de pers zich bevon
den. Het was zeer druk op straat en de daken
der huizen waren dichtbezet. Het luchtschip
bleef eenige minuten boven de stad en ver
dween daarna in een grooten boog in de rich
ting van Nijmegen.
Boven Nijmegen
Even over half een kwam de „Graf Zep
pelin" boven Nijmegen in het gezicht. Even
later verscheen het luchtschip boven de stad.
Er was zeer groote belangstelling en het
luchtschip was bij schitterend weer duidelijk
zichtbaar. Tegen tien minuten over half een
verdween het in Oostelijke richting.
Weer uit het land
Van Nijmegen af zette 't luchtschip „Graf
Zeppelin" regelrecht in Oostelijke richting
koers naar Duitschland. Te 12.50 uur passeer
de het nabij Besk de grens en verdween, na
gestaard door de laat3te inwoners van Neder
land, die het luchtgevaarte mochten aan
schouwen, in de richting van Kleef.
De tocht boven Nederland heeft precies 6
uur en 10 minuten geduurd.
De „Graaf Zeppelin" op de
terugreis
De „Graf Zeppelin", op den terugweg van
haar bezoek aan Nederland, kwam te 1425
boven Keulen. Het luchtschip maakte een
groote zwenking boven de stad en kruiste
om de torens van den Keulschen Dom. Daar
na werd Rijnopwaarts gevlogen. Kort voor
15 uur verscheen de Zeppelin, uit de richting
Neuwied komend, boven Coblenz en vloog
met een zwenking over de stad in de rich-
ting van Boppard. Overal was een groote
menschenmenigte op de been om de Zep
pelin te begroeten.
Vlot geland
Het luchtschip „Graf Zeppelin" is om
18.30 uur van zijn tocht naar Holland te
Friedrichshafen teruggekomen en vloog
over het in het maanlicht liggend bergland,
dat door een groote menschenmenigte was
omzoomd. De schijnwerpers vlamden op, de
landingsmanschappen stonden klaar. ~r
heerschte een volkomen windstilte. Daar de
duisternis reeds was ingevallen was de af
zetting van het terrein zeer streng, toegang
tot het landingsterrein hadden slechts de
landingsmanschappen en de pers.
Om 18.43 begon de landlngsklok te luiden,
terwijl de landingsvlag werd geheschen. Te
18.50 was het luchtschip vlot geland
Het oordeel der passagiers
Alle Hollandsche deelnemers aan de
vlucht van de „Graf Zeppelin" boven Neder
land waren bij aankomst van het lucht
schip te Friedrichshafen opgetogen over de
prachtige vlucht. Een speciale V.D.-corres-
pondent had een onderhoud met den onder
chef van het station Waalhaven, den heer
ten Oever en den bekenden piloot J. P.
Scholten uit Amstelveen, die beiden den
tocht medemaakten. Deze beide als deskun
digen te beschouwen heeren waren enthou
siast over de wijze, waarop met het lucht
schip gemanoeuvreerd kon worden. De heer
ten Oever verklaarde, dat het luchtschip
veel meer comfort kan bieden dan het vlieg
tuig, terwijl de verzorging aan boord per
fect is. Schommelingen en bumpings neemt
men nauwelijks waar. De tocht heeft zijn
hooggespannen verwachtingen nog verre
overtroffen.
Hollandsche geestdrift
De geestdrift in Nederland was, naar men
van boord van het luchtschip kon waarne
men, zeer groot. Men hoorde op vele plaat
sen het gillen van scheeps- en fabriekssire
nen, terwijl enkele malen werd waargeno
men, hoe locomotieven van treinen, die men
onderweg ontmoette, de stoomfluit lieten
gillen.
Boven het Loo
Terwijl men in Holland in het onzekere
verkeerde, of H. M. de Koningin, het lucht
schip al of niet had waargenomen, herkende
men aan boord van de „Graf Zeppelin" dui
delijk H. M. Koningin op een der daken van
het paleis het Loo, die het luchtschip en de
pasagiers toewuifde.
Teleurgestelde verzoeken
Tijdens de vlucht van het luchtschip
boven Nederland, bereikten dr. Eckener ver
schillende draadlooze verzoeken van steden,
om ook deze steden een bezoek te brengen.
Zoo werden o.a. draadlooze telegrammen
ontvangen van Maastricht, Bergen op Zoom
en Alkmaar. Dr. Eckener kon tot zijn leed
wezen echter wegens tijdgebrek, aan deze
verzoeken niet voldoen, zooals hij aan som
mige dér Zeppelin-enthousiasten per draad
loos telegram antwoordde.
Jonge meesteres: „Wat ziet die cake er smakelijk uit!
Dienstbode: „Ja, mevrouw, ze is voor ons bij de thee. De
kokkin heeft gezegd, dat ze er ook een voor u zou maken,
zoodra ze maar tijd heeft."
Schiphol, de luchthaven van Amsterdam,
werd gedurende de maand September aange
daan door 702 vliegtuigen van het regelmatig
burger-luchtverkeer en door 326 militaire
vliegtuigen van leger en marine, terwijl 6
extra-vliegtuigen aankwamen en vertrokken,
vliegtuigen van de N.V. Nederlandsche Vlieg-
tuigenfabriek.
Het aantal pleziervliegers bedroeg 1240, het
aantal bezoekers 11090 en het aantal deel
nemers aan de rondleidingen 5866, waarvan
553 schoolkinderen. Waalhaven, de lucht
haven van Rotterdam, werd gedurende die
maand aangedaan door 287 verkeersvlieg
tuigen en door 57 militaire, terwijl 24 proef-
en fotovluchten met K. L. M.-machines
plaats hadden. Bovendien werd Waalhaven
aangedaan door 7 particuliere vliegtuigen en
werden vluchten met 4 Pander-vliegtuigen
van de Roterdamsche Aero Club uitgevoerd.
Het aantal bezoekers bedroeg 11802, waar
van 115 schoolkinderen, terwijl het aantal I
pleiziervliegers 466 bedroeg, waarvoor 78 j
vluchten werden uitgevoerd. j
In verband met den verschrikkelijken
moord op het 10-jarige meisje te Rotter
dam uit de schrijver van de „Hors d'oeuvre"-
rubriek in de „Maasbode" een waar woord,
waaraan wij het volgende ontleenen:
„Als straks het wreed geschonden
lichaampje ten grave v/ordt gedragen, dan
zullen onze straten zwart staan van de men
schen, die in spontaan en eerlijk meegevoel
de afgrijselijke wandaad zullen vonnissen, en
den laffen bedrijver de zwaarste straffen
toewenschen.
De verschrokken moeders langs den weg
zullen met roodgekreten oogen staan, het
hart vol deernis over het jammerlijke lot der
arme kleine, vol angstige zorg ook voor hun
eigen kleuters, die vandaag of morgen een
gelijke kans loopen als deze aanvallige Ma-
rietje.
En ook de vaders uit het volk zullen hun
overkropt hart vrijmoedig luchten, en getui
gen dat als zij vóór de politie dezen niets-
waardigen mensch met hun harde knuisten
zouden kunnen grijpen, zij hem zeker zonder
vorm van proces op de plaats zelf zouden
.lunchen", zooals wij een man van de straat
dezer dagen hoorden zeggen.
Wij hebben in onze groote stad een leger
van politie, politie te voet, politie te paard,
politie op den motor, politie per auto en rij
wiel, politie met sabels en revolvers, met
gummistokken en zaklantaarns, electrische
flitslichten, waarmede zij in de donkere
schuilhoeken speuren, en in het open veld
en achter de opgeschoten struiken aan de
peripherie onzer stad.
Maar wat zij, groot en menigvuldig in ge
tal, en nog zoo voortreffelijk en modern uit
gerust, maar niet schijnen te kunnen ont
dekken, dat zijn de pestholen, waar de af
grijselijke misdaden van deze soort en dit
slag, als waarover nu stad en land in schrik
en afschuw staan, stelselmatig en ongestraft
worden gekweekt.
En dat zijn de openlijke pornografiewm-
keltjes, die den laatsten tijd in onze drukke
volksbuurten weer als paddestoelen uit den
grond rijzen.
De etalages liggen boordevol met de ge
meenste pornografie in woord en beeld.
Lummels van jongens, opgeschoten meis
jes, ook kinderen nog staan zich vrijelijk en
ongegeneerd te vergapen aan de geheimen
van sadisme, masochisme, flagellantisme, en
hoe al die liederlijkheden van abnormaal
sexueel leven mogen lïeeten
Met prent en. gekleurde plaat waardig ge
ïllustreerd.
Hier worden de beestmenschen en de
moordenaars van een Marietje van Os ge
kweekt.
Maar onze politie te voet en op de fiets,
onze politie met gummistokken en zaklan
taarns, die wel een rijwiel aanhouden zon
der licht, en een jongen bekeuren die achter
in plaats van voor zijn wagen loopt, zien
van al deze ongerechtigheden niets, denken
er niet aan met hun gummistok de lummels
die te genotteren staan voor deze vuilnis-
hokken eens gezond weg te rammelen.
Marietje van Os werd lichamelijk ver
moord door een der slampampers, die voor
deze pestholen van pomografiewinkels ter
vrije-hooge-school gaan; maar duizenden
andere Marietjes in onze stad worden zede
lijk vermoord, als zij dagelijks argeloos op
hun weg naar school of atelier nieuwsgierig
en begeerig voor deze schandzaken blijven
staan.
De politie ziet lijdelijk toe, alsof de wet-
Regout al reeds tot de historie behoort.
Och, wij weten nu immers uit boek en
blad dat wij tegenwoordig te doen hebben
met een noodzakelijke verwildering van de
na-oorlogsehe jeugd.
Een probleem, waarvoor wij geen oplos
sing meer zoeken, dat wij maar gewoon laten
uitleven.
Dagelijks schrijven wij met «ver de kran
ten vol over de tekortkomingen van de Rijks-
filmkeuring, helaas de eenige censuur, die
zich hier te lande laat gelden, maar over
het andere, thans door ons gesignaleerde
kwaad, kikt in 't publiek geen mensch.
Maar als onze jeugd, onze kinderen naar
de bioscoop gaan, dan moeten die vertoo
ningen nog voor hen toegankelijk zijn ver
klaard, dan moeten zij nog entrée betalen,
dan moeten meestal de ouders, althans zij,
die hun kinderen nog controleeren, daar
kennis van hebben.
Maar voor de schandelijke en meest schun
nige pornografie in woord en beeld langs
den openbaren weg hebben onze kinderen
onbeschermd en onbewaakt gratis toegang
en vrijen kijk.
De Rijksfilmkeuring waakt, dat geen af
fiches, prenten, foto's ten toon worden ge
steld, die niet geschikt zijn voor de oogen
van het kind.
De gewetenlooze, winstgrage handelaars
van pornografie in woord en beeld sta11®11
ongestoord, ongestraft hun vuilnis vrijelijk
uit.
Maar onze politie ziet naarstig toe, of een
jongen beneden zestien jaar zich geen siga
retten aanschaft in een tabakswinkel, of dat
Mientje en Dientje beneden de jaren voor
vader geen boodschappen doet in een slijterij.
Toen kort voor den grooten wereldoorlog
Lord Londown, Minister van Defensie, een
zomerreis maakte door het oude Duitsch
land, en hij op de perrons bij toeval de bru
tale lectuur aan de boekenstalletjes inspec
teerde, sprak hij de historische woorden:
,Nu is de dag der revanche en groote Kla-
deradatsch heel dicht nabij!" Dit woord was
een profetie. Wij zijn tegenwoordig wars
van den oorlog, maar als een onbevangen
man tegenwoordig bij ons te lande onze
Aufklarungs-winkels beziet, bü mij in de
buurt tel ik er al drie dan zal hij beamen:
de dag van den ondergang van onze Volks
kracht is nabij!"
De moord op de Marietjes van Os zal zich
herhalen."
Wat de schrijver over Rotterdam zegt,
geldt helaas niet voor die stad alleen. In
talloos vele steden doet zich, jammer ge
noeg, hetzelfde verschijnsel voor. Een krach
tig optreden tegen het openlijk uitstallen
van pornografie is hoogst noodzakelijk.
In de Vrijdagavond gehouden vergadering
van den Raad der gemeente Tilburg kwam
ter sprake een voorstel van den heer mr.
P. M. Arts, om de gemeente Tilburg on
middellijk te doen uittreden uit de Vereeni-
ging van Zuidelijke Gemeenten tot gemeen
schappelijke filmkeuring.
Met 19 tegen 10 stemmen besloot de raad
ten slotte, om het praeadvies van B. en W
dat in de eerstvolgende vergadering op 25
October a.s. zal verschijnen, af te wachten.
Aan mr. dr. L. N. Deckers, minister van
Defensie, is op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als lid en voorzitter van de Staats
commissie, belast met een onderzoek naar
de vraag over de oorzaken in den land- en
tuinbouw van een wanverhouding tusschen
de bodemprijzen en productiekosten cener-
zijds en de opbrengst der producten ander
zijds en in hoeverre het mogelijk is, in die
verhouding verbetering te brengen, onder
dankbetuiging voor de belangrijke diensten
als zoodanig bewezen en is het lid dier com
missie, F. E. I-I. Ebels, lid van de Tweede
Kamer, benoemd tot voorzitter van ge
noemde Staatscommissie en tot lid dier
commissie benoemd P. J. v. Haaren, secre
taris van den Ned. Chr. Boerenbond, te
Tilburg.
De „Progres", waarmee o.m. ook de Bel
gische ex-ministers Anseele en Huysmans,
enkele Kamerleden en Antwerpsche ge
meenteraadsleden een studiereis hebben ge
maakt naar het aan Belgische zijde veel
besproken Hellegat, is te Antwerpen terug
gekeerd, na de reis tot Dordrecht te hebben
gemaakt.
De bedoeling van deze studiereis was, naar
men verzekert, niet alleen de moeilijkheden
voor de scheepvaart ter plaatse na te gaan,
maar ook de waarde van de desbetreffende
Nederlandsche voorstellen te onderzoeken.
De voorzitter der Centrale Commissie voor
de Filmkeuring, de heer D. van Staveren,
ontving van den president van het internatio
naal Leerfilminstituut van den Volkenbond
te Rome, prof. Agrado Röcco, de eervolle
mededeeling, dat hij, op grond van zijn jaren
langen gewichtigen arbeid op leerfilmgebied
door den raad van bovengenoemd instituut
is benoemd tot „Membre correspondent'"
daarvan voor Nederland.
De Raad van Administratie der Compag
nie Universelle du Canal Maritime de Suez,
heeft op voordracht van de Nederlandsche
Regeering in de plaats van wijlen dr. Ir.
C. Lely tot lid der Commission Consul
tative Internationale des Travaux du Canal
de Suez benoemd dr. Ir. H. Wortman, oud
directeur-generaal der Zuiderzeewerken.
In een vergadering, waarin door prof. dr.
G. Brom enden heer A. H. J. Engels de nage
dachtenis is geëerd van Mgr. dr. Alph. Ariëns
z.g. heeft zich een comité te Utrecht voor
de oprichting van een standbeeld van dezen
grooten doode samengesteld uit 5 leden, nJ.
pastoor van Koeverden, een afgevaardigde
van St. Joseph, twee afgevaardigden van de
R.K. Drankweerfederatie en een afgevaardig
de van „Veritas".
INHOUD Arbeidsgeschillenwet I, door
Prof. Mr. P. J. M. Aalberse. Iets over
Volksgezondheid en Gezondheidszorg, II
Zorg voor de Volksgezondheid in den tegen-
woordigen tijd, door Dr. E. A. M. Droog.
Nieuwe Boeken. Uit Tijdschriften: Re
clame en Kunst, door D J. Lambooy. De
strijd in de Noord-West-Duitsche IJzer-indus-
trie en zijn gevolgen voor de beslechting van
Arbeidsgeschillen, I, door Bernard Otte.
Economische en Sociale Kroniek: Arbeids
loon: Uurinkomen Bouwvakken Amsterdam
Arbeidsloon te Rome 19261929. Ge
zinstoelagen in Frankrijk. Arbeidsduur:
Verkorting der vacantie bij militaire herha
lingsoefeningen van het hoogere personeel.
Vacantie-regelingen in verschillende lan
den. De werktijden van het kantoor- en
teekenkamerpersoneel in de Metaalindustrie.
Vakbeweging: Socialisme en Vakbeweging.
Bemiddeling en arbitrage: Werkzaamhe
den van de Rijksbemiddelaars in Augustus
1929. wet op de arbeidsgeschillen gedu
rende 1927 in Duitschland. Landbouw:
Proefnemingen op Landbouwgebied Land
en Tuinbouw: Uitbreiding van het eonsulen-
tencorps. Landbouwtelling. Een graan-
menopojie in Oostenrijk. Landbouwonder
wijs: Land- en Tuinbouwscholen. Pluim
veeteelt Eierenexport naar Engeland.
Handel en Nijverheid: De nijverheidstoestand
in de Vereenigde Staten gedurende het eer
ste halfjaar 1929. Vrijhandel en Bescher
ming Amerika's vertrapt protectionisme.
Ontvangen Boeken. Feuilleton In Don
ker Londen, door Mrs. Cecil Chesterton 37.
Handleiding voor besturen van R. K.
Middenstandsvereenigingen
In het Aartsbisdom Utrecht is samenge
steld een „Handleiding voor besturen van
R.K. Middenstandsvereenigingen. „De samen
stelling geschiedde door den heer J. P. de
Brabander, directeur van het Centraal
Hanzebureau te Utrecht.
In een handige indeeling geeft het 75
bladzijden telelnde boekje een aantal voor
de besturen belangrijke wenken, o.m. ten aan
zien van de samenstelling van het winter-
programma en zomerprogramma en voor
het voeren van algemeene acties.
Al kunnen uit den aard der zaak niet alleen
nieuwe punten aangegeven worden, toch
vindt men er veel in, waar de vereenigingen
haar nut mee kunnen doen.
Nog bevat deze handleiding nuttige opmer
kingen voor de leden van het dagelijksch be
stuur eener vereeniging.
Het is een practische handleiding, welke
veel nut zal geven.
R. K. Godsdienstleer
Bij de N. V. Teulings' Uitgevers-Maat
schappij te 's Hertogenbosch is verschenen de
10e druk van het 2e deel Zedenleer van R. K.
Godsdienstleer, door M. F. Dekkers, rector
van „Mariënburg", te 's-Hertogenbosch.
Meer aanbeveling dan het verschijnen van
den lOen druk heeft het practische, duide
lijke boekje niet noodig. Het bewijst daar
mede voldoende, hoe goed het zün weg bij
talloos velen gevonden heeft.
Retraitehuis „St. Ignatius"
Door het retraitehuis „St. Ignatius" te
Spaubeek is een boekje uitgegeven, dat ge
wijd is aan zijn vrienden. In dit boekje
wordt de aandacht van den lezer gevraagd
voor de belangen van het retraitehuis zelf.
Het werkje is op fraai kunstdrukpapier uit
gevoerd en met vele foto's van het retraite
huis verlucht.
In consignatie geven van goederen.
Het weekblad „Handelsbelangen" heeft
doen verschijnen een brochure betreffende
het in consignatie en in depót geven van
goederen, door Mr. G. van Geest, geschre
ven en aangevuld door J. J. Pitters, accoun
tant te Amsterdam, waarin behandeld
worden de voornaamste punten, waaraan
een koopman heeft te denken bij het ver-
leenen van een depót met voorbeelden eener
juiste administratie en boekhouding.
Deze brochure wordt aan de abonné's op
„Handelsbelangen" gratis verstrekt.
Wat de zigeuners op primitieve wijze
trachten te bereiken, n.l. den levensduur van
een mensch te voorspellen, uit de richting
der lijnen in de handpalm, beproeft ook een
verzekeringsexpert, maar dan in verfijnden
en meer wetenschappelijken vorm.
Bruno Kurth gaat uit van de veronder
stelling, dat in het schrift van den mensch
de wil en de weerstand tegen den dood
uitgedrukt staat en daaruit afgelezen kan
worden. Hij gebruikte de eerste 10.000 le
vensverzekeringen van een der grootste
verzekeringsmaatschappij om zijn theorie te
bewijzen, later stelde hij een controle in,
bij twee andere maatschappijen. Volgens de
berichten in een wetenschappelijk blad be
vestigde 75 pet. ier gevallen, die onderzocht
werden, bovenstaande theorie, terwijl zich
bij 18 pet. kleine afwijkingen vertoonden.
Om den vermoedelijken ouderdom te be
palen worden sommige kenteekenen van
het schrift door getallen aangegeven en opge
teld of afgetrokken. Deze kenteekenen zijn
de volgendede regelmatigheid van een
schrift wordt beoordeeld naar het feit of de
korte letters, dus de letters zonder lussen
boven en onder zooals e, n, i, volgens
grootte en richting overeenstemmen. Hoe
meer dit het geval is, des te grooter de
vooruitzichten zijn op een lang leven.
Deze kenteekenen worden met getallen
berekendvoor zeer onregelmatig schrift
krijgt men 15 jaar, voor zeer regelmatige
schriften 35 j<.ar. Bij normaal schrift zijn de
lange letters (die boven of onder een lus
hebben) hoogstens dubbel zoo lang als de
korte letters. Blijkt dit uit te komen, dan
wordt er 35 jaar bij geteld, bij een groot ver
schil in lengte minder, bij een verhouding
van 1 5 slechts 15 jaar. Is de hoogte der korte
letters grooter dan de normale hoogte van 3
m.M., dan trekt men 5 jaar af. De wijdte, d.i.
de afstand tusschen twee neerhalen van de
zelfde letter, mag niet grooter dan de hoogte
zijn. Is dit niet het geval, dan trekt men bij
ver uit elkaar loopend schrift 5 jaar af, in het
omgekeerde geval komen er 5 jaren bij.
Voor zwaar schrift brengt men 5 jaar in
rekening, bij zwak schrift worden 10 punten
afgetrokken. Tenslotte telt men al deze ge
tallen, die zoodoende gevonden zijn, bij el
kaar of trekt ze af en krijgt dan als eindsom
bij gezonde personen, den vermoedelijken
ouderdom, dien zij bereiken zullen.
Wanneer iemand op deze manier tot de
ontdekking komt, dat hem een kort leven
wacht, dan kan hij zich op tijd laten verze
keren of moeite doen om zijn schrift te
veranderen, want dat zou de oorzaak zijn van
zijn kort bestaan.
Proefuitzendingen van den Phohi-zender
te Huizen zullen plaats vinden op de na
volgende data en uren
Maandag 14 Octobei 12.3016 GMT
Woensdag 16 October 13 16 GMT
Donderdag 17 October 11,3015 GMT
Vrijdag 18 October 12,3016 GMT
De golflengte is 16,88 meter.
moet men voor het verkrijgen en
behouden van een zachte en
fraaie huid, de handen en het
gelaat inwrijven met een weinig
Doos 30 ct., Tube 80 ct.
