gemengd Nieuws
PUROL fjj. fjMnd-m §nijuwutmi.
OBERBAYERN
Zum Klammer"
GERZON
I
CT
"„J#
CIUIM
10401
KEIP
ie/chenken
WAARSCHUWING
MAGAZIJN T WOONHUIS
C. A. DE GROOT'S
TALEN PONT
GELDBELEGGING
DE NOOD VAN DEN MIDDENSTAND
PUROL
GROOTE MARKT 25
VOLDOENING
DERDE BLAD
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1929
BLADZIJDE 2
Verhoogde belangstelling Het kruideniersrapport
Door Uw BRIL
kunt U lezen
INDIEN U MET SINT NICOLAAS
EEN VERSTELBAREN LIGFAUTEUIL
TEMPELIERSSTRAAT 47 - TELEF. 15452
AN EG AN G hoek Lange Veerstraat
HAARLEM
TYPEN
STENO
BOEKH.
Te koop: 4 onder architectuur gebouwde huizen
De niet-goede afsluiting van
den gasslang
Ruwe Huid
Ruwe Handen j
Aan de gevolgen overleden
Brand te 's-Gravenhage
Brandje in een laboratorium
De Alastrim te Rotterdam
Studenten zonder ingeschreven
te zijn
RECHTSZAKEN
De roofoverval aan Je
Bloemgracht te Amsterdam
Door motorboot overvaren
Uit de raadsvergadering
gezet
De Hoog-Soerensche wegen
kwestie
Zijn kind mishandeld
LUCHTVERKEER
Een botsing in de lucht
Fransch watervliegtuig
verongelukt
Proefvlucht van de R. 101
De catapult-postvliegtuigen
dienst van de „Bremen"
stopgezet
De vluchten over de Cordillera
de los Andes
SOCIAAL LEVEN
het meest gezellige strijkje hier ter stede
99
CEVEM MEE/TE
KONINGINNEWEG 14
GROOTE BANKETBAKKERIJ
„NOVEMBER-PRIJZEN"
KLEEDING NAAR MAAT
'n schitterende Ulster C
of Winterjas voor f.
O.GRACHT71,TEL.14517
We schijnen momenteel een periode mee
te maken van verhoogde belangstelling voor
den middenstand en zijn vraagstukken.
Van de zijde der Rijksoverheid kwam die
verhoogde belangstelling onlangs tot uiting
in de instelling van een „Middenstands-
dienst" aan het Departement van Arbeid,
Handel en Nijverheid.
Ook op wetenschappelijk gebied demon
streerde zich belangstelling voor het klein
bedrijf in verschillende publicaties.
Reeds werd in middenstandskringen een
waarschuwende vinger opgeheven tegen
zooveel „verdachte" interesse. En misschien
geeft het verleden den middenstand wel
aanleiding om niet alle belangstelling in
politieken, ambtelijken en wetenschappelij-
ken vorm met evenveel gejuich te begroe
ten
Maar hoe dit zij: de katholieke midden
standsbeweging vreest niet een gezonde be
langstelling van de zijde der overheid en
der wetenschapsbeoefenaren voor de vraag
stukken van den middenstand.
Integendeel: een der bescheiden be
doelingen van de reeks beschouwingen, die
in dit blad aan verschillende onderdaelen
van het middenstandsvraagstuk mochten
worden gewijd, was juist: den middenstand
wat meer naar voren te dringen op het pu
blieke en wetenschappelijke forum, vooral
in onze katholieke samenleving.
De katholieke middenstandsbeweging stelt
zeker voorop, dat alleen die middenstand
bestaansrecht kan doen gelden, die toont in
dezen tijd zijn economische functie naar
behooren te willen vervullen.
Maar zij onderkent daarnaast het behoud
en de versterking van het kleinbedrijf in
handel en industrie als een primair doelwit
voor iedere sociale en politieke actie, die
van katholieke beginselen uitgaat.
De middenstand vormt in den hnidigen
tijd een bedreigde en veelszins behoeftige
gToep, wier welvaarts- en rechtspositie oven-
zeer als die der arbeidersklasse de belang
stelling waard is van de overheid en van
iederen katholieken intellectueel, wien het
ernst is met de enting van katholieke be
ginselen op onze allerminst katholieke sa
menleving!
Wie de juistheid van het gespatieerde
mocht willen betwijfelen, die neme kennis
van het onlangs door de sub-commissie uit
de Commissie voor Economische Politiek
gepubliceerde rapport over de prijsvorming
in het kruideniersbedrijf.
Dit „kruideniersrapport", dat behoort tot
het belangrijkste, wat sinds jaren hier te
lande op middenstandsgebied is verschenen,
heeft de middenstandsbeweging een grooten
dienst bewezen.
De Commissie heeft de prijsvorming on
derzocht in het kader van de toestanden in
het kruideniersbedrijf in het algemeen.
Het zwaartepunt van haar rapport is ech
ter zonder twijfel komen te liggen in het
schrille licht, dat het werpt op den meer
dan slechten toestand in de meeste krui-
deniersbedrijven.
De winstmarge is in het algemeen aan re
delijke grenzen en maten gebonden. De krui
denier is niet de man, die naar willekeur
zijn zak spekt ten koste van het publiek.
Integendeelde kruidenier geniet een
maatschappelijke onderbelooning. Dit rap
port wijst uit, dat een breede schare van
kleine middenstanders in den tegenwoordi-
gen tijd leeft in een toestand, die de beter
gesitueerde arbeider haar niet behoeft te
benijden.
Om slechts enkele cijfers te noemen: van
94 te Amsterdam onderzochte kruideniers
toonden 75 aan, dat hun omzet in de laatste
jaren was gedaald. Van 47 Haagsche krui
deniers hadden 14 een weekinkomen boven
50.7 van 40.— tot 50.1 een
inkomen van 30.— tot 40.—, 11 een van
20.tot 30.— en 14 een beneden ƒ20.
per week, terwijl in Den Haag het laagste
contractloon (transportarbeiders) was 30.
en het hoogste in de practijk betaalde loon
(bouwbedrijven) 67.
Het gaat hier niet over beunhazen, maar
over reëele kruideniers!
Het rapport geeft niet alleen een belang-
wekkenden kijk op de evolutie in het krui
deniersbedrijf, het verschaft ook een gedo
cumenteerd overzicht van de velerlei kwalen
en euvelen, die van binnen en van buiten
het middenstandsbedrijfsleven teisteren.
Een breed beeld hangt het op van de tal-
looze dwergbedrijven, werkloozen- en vrou
wenzaakjes die parasiteeren aan den zelf
kant van het gezonde kruideniersbedrijf.
Hier is een toestand, die schreeuwt om:
ordening. De katholieke sociale beweging
vraagt een andere oplossing dan de tallooze
faillissementen in het kleinbedrijf, die de
Engelsche „Economist" als eenig „remedie"
voor het „teveel aan winkels" aanbiedt
Het rapport legt den best denkbaren
grondslag voor een krachtige vakactie van
de bedrüfsgenooten, gesteund door een
warme belangstelling van de zijde der over
heid.
Met een saneering van het kruideniersbe
drijf als zoodanig zullen tevens de distributie
en het algemeen belang het best zijn gediend.
Mr. F. J. H. BACH,
Directeur van het Centraal
Hanze-Bureau voor het bisdom Haarlem
Bijna noodlottige gevolgen
Gistermorgen te negen uur was de woning
van H. J. Hardon, in de Blokstraat te Zwolle,
nog gesloten, terwijl het licht in de achter
kamer brandde. De man, bakkersknecht,
gaat anders vroegtijdig naar zijn werk.
Door een raam kwamen buren binnen en
vonden in twee bedsteden de bejaarde man
en vrouw, die geen teeken van leven meer
gaven. Naar buiten gedragen, bleken beiden
nog te ademen. Na met een zuurstofappa
raat te zijn behandeld, werden zij naar het
ziekenhuis gebracht, waar de levensgeesten
terugkeerden.
De slang van het gastoestel bleek niet
goed aan te sluiten, waardoor een langzame
gasvergiftiging had plaats gevonden.
De op den Kaldenkerkerweg te Venlo met
zijn rijwiel door een geladen lastauto over
reden heer Flüge, gepensionneerd stations
chef der Duitsche Spoorwegen te Venlo, is
in het St. Jozefsgasthuis aldaar aan de ge
volgen overleden.
In Gerzon's modemagazijnen
In den afgeloopen nacht tegen vier uur
nam een surveilleerend agent van politie in
de Veenestraat te 's-Gravenhage een bran
derige lucht waar. Met twee collega's onder
zocht hij onmiddellijk de omgeving. Een
lichte vuurgloed bleek te schijnen op de
ramen van de eerste étage van een magazijn
tegenover Gerzon. De indruk werd gewekt,
dat op genoemde étage een begin van brand
was uitgebroken. Bij een verder onderzoek
kwam men echter tot de ontdekking, dat de
vuurgloed een weerkaatsing was van den
brand op de bovenste verdieping van Ger
zon's magazijnen. Van de straat af was van
den brand zelf niets te zien.
Het eerste werk van de agenten was de
brandweer op te bellen, die binnen een paar
minuten met een motorspuit en een ladder
wagen aanwezig was. De ladderwagen werd
opgesteld en op deze wijze kon de brandweer
rechtstreeks het dak van Gerzon's magazij
nen bereiken.
Na het inslaan van een ruit begaf de
brandweer zich naar binnen, waar de vuur
haard onmiddellijk was gevonden. Blijkbaar
had een strijkijzer in het betreffende atelier
den geheelen nacht onder stroom gestaan
en brand veroorzaakt. Met één straal was het
vuur spoedig gebluscht. Een tweede spuit
van het hoofdbureau, die mede was uitge
rukt, behoefde geen dienst te doen.
Te Amsterdam heeft gistermiddag in een
onderafdeeling van het Koloniaal Instituut
ec i brandje gewoed.
Bij het nemen van proeven in het labo
ratorium van het Instituut voor Volksvoe
ding, gevestigd in een bijgebouw van het
Koloniaal Instituut aan de Mauritskade 57a,
vloog het toestel, waarmede de proeven wer
den genomen, in brand. De brandweer werd
onmiddellijk gewaarschuwd.- Zij was het
vuur, dat tot het laboratorium beperkt bleef,
spoedig meester. In het laboratorium werd
schade aangericht. Persoonlijke ongelukken
hadden niet plaats.
Wederom één doode
In de barakken aan de Hildegardisslraat is
gisteren overleden een 26-jarige man, die
30 October j.l. was opgenomen, lijdende aan
alastrim. De man woonde in Den Haag en
logeerde te dezer stede.
órde te wijzigen in dien zin, dat raadsleden
het verblijf in het gemeentehuis ontzegd
zal worden indier. zij de rust ei' het goede
Verloop van de vergadering storen.
B. en W. kwamen met dat voorstel, omdat
Hoiting in vrijwel elke raadsvergadering den
boel op stelten zette
Toen het voorstel was aangen >men is H.
direct begonnen met het maken van zulk
een kabaal, dat het pas aangenomen arti
kel direct op hem moest worden toegepast.
H. wilde echter geen gevolg gever, aan den
eisch der overige raadsleden, dat h\j zich
moest verwijderen. Daarom werd de politie
geroepen, die H. onder hevig verzet op straat
zette.
Verdachte ontkende nu gehoord te heb
ben, dat de Burgemeester hem ve/zocht had
zich te verwijderen en dat hij zich tegen
de politie verzet zou hebben.
De burgemeester, de heer G. van Barne-
veld, verklaarde echter, dat hij duidelijk ge
sproken had en getuige heeft telkens den
indruk dat Hoiting het goede verloop der
vergadering opzettelijk wilde verstoren.
Het-O. M van oordeel, dat het inderdaad
de vooropgezette bedoeling van H is ge
weest de orde in den Raad te verstoren,
eischte 2 maanden gevangenisstraf.
De raadsman, mr. F. H. van Ommen
Kloeke, bestreed, da' de burgemeester de
bevoegde ambtenaar zou zijn om een raads
lid te verwijderen De burgemeester is voor
zitter en geen ambtenaar. Hij mag de politie
niet gelasten een raadslid te verwijderen.
Pleiter drong dan ook aan op vrijspraak.
1 gens art. 2 der motor- en rijwielwet en zon
der schriftelijke vergunning van den Opper-
houtvester.
j Na een uitvoerig requisitoir kwam de amb
tenaar van het O. M Mr. Baren Speyart
van Woerden tot de conclusie, dit het ten
laste gelegde is bewezen. Spr was van oor
deel, dat op deze wegen, welke voor het pu
bliek toegankelijk zijn, ,vel degelijk de mo
tor- en- rijwielwei van toepassing is, an
ders brengt men een anaos te weeg.
I Het publiek heeft zich ook te houden
aan de voorschriften en spr. vertrouwde, dat
de politie, wanneer een veroordeel end von
nis in kracht van gewijsde *s, streng de wet
zal handhaven.
De schriftelijke uitspraak is bepaald op
21 November.
Bij de gehouden controle te Delft heeft de
daarmede belaste ambtenaar, die tevens on
bezoldigd Rijksveldwachter is, tegen 3 per
sonen, die zich niet door den Rector Mag
nificus als student aan de Technische Hoo-
geschool hadden laten inschrijven en toch
de oeveningen op de laboratoria en teeken
zalen volgden, proces-verbaal opgemaakt.
Eén verdachte tot 2 jaar gevangenisstraf
.veroordeeld
De Vierde Kamer der Rechtbank te Am
sterdam heeft gistermiddag uitspraak ge
daan in de zaak van den lö-jarigen bank
werker L. W. B. en Oen 21-jarigen straten
maker P. V., twee van de daders van den
in een perceel aan de Bloemgracht aldaar
gepleegden roofoverval.
I Mén zal zich herinneren, dat de grossier
in chocoladewerken J. de Wit, die zich in
den avond van 27 Aprh in gezel -.hap van
zijn vriend. E. H. de Haas in het onderhuis
van genoemd perceel bevond, overvallen is
door vijf personen.
Tot de bende behoorden de beide ver
dachten, die gemaskerd waren De buit
bestond uit een gouden horloge met ketting,
een geldkistje met eenig geld, oer- porte
feuille met f 600.aan bankpav> er, een
paar gouden tientjes ei eenige zilveren gul
dens.
De rechtbank heef; verdachte L. W. B„
terzake diefstal, voorafgegaan en vergezeld
met bedreiging en geweld tegen personen,
twee jaren gevangenisstraf opgelegd.
Het O. M. had vijl jaren gevangenisstraf
gevorderd.
De zaak van verdachte P. V. werd, con
form het verzoek van het O. M„ naar den
iechter-commissaris teruggewezen voor een
onderzoek naar verdachte's geestvermogens.
Een oude man verdronken
De 70-jarige arbeider Koopmans te Grouw,
die Woensdagavond in zijn schouw door een
motorboot werd overvaren, is aan de gevol
gen daarvan overleden.
Voor de Rechtbank te Groningen stond te
recht het communistische lid van den ge
meenteraad van Hoogkerk, H Hoiting,ter
zake ordeverstoring dei raadszitting op 15
Augustus 1.1.
In die vergadering was een voorstel van
B. en W. aan de orde, om hét reglement van
fis \.i- - -v
Voor het Kantongerecht te Apeldoorn is
Voortgezet de zaak tegen W. F. V die te
Hoog-Soeren op een weg van het Kroondo
mein met een auto had gereden zonder in
j het bezit te zijn van een rijbewi> volgens
art. 2 der motor- en rijwielwet en zonder
jih het bezit te zijn van een rijbewijs vol-
Voor de rechtbank te Zwolle heeft te
recht gestaan de 40-jarige arbeider J. M. uit
Ermelo, terzake van mishandeling. Zijn
vrouw is eenige jaren geleden overleden en
M. bleef achter met zes kinderen, waarvan
het oudste meisje thans 14 jaar ie. Zoo goed
en zoo kwaad ais het ging deed het oudste
meisje de huishouding, maar als vader •ver
moeid van zijn werk thuis kwam, vond hij
dikwijls den boel niet in orde en weet dat
aan den omgang, die zijn dochtertje had met
de buren. Bovendien verdacht M. de buren er
van dat zij dat geld van zijn dochtertje
wisten los te krijgen, dat zij als huishoud
geld had gekregen.
24 Augustus kwam M. haastig van zijn
werk naar huis en vond zijn dochtertje bij
de buren. In drift greep hij een stok, en sloeg
het tengere meisje geducht. De dokter van
Ermelo, constateerde die» dag een zwelling
aan den rechterarm, een blcedbuil aan de
schouder en striemen over rug en heupen.
Eerst toen het meisje onder toezicht gesteld
was van de vereeniging „Kinderzorg-Over-
ijssel, N.-Gelderland en Drente", werd door
middel van een röntgenfoto geconstateerd
dat haar rechterarm was gebroken. Het was
was echter 17 September, drie weken later.
De directeur van het R.K. Ziekenhuis te
Zwolle, dr. Mesdag, verklaarde ter terecht
zitting, dat de arm kan genezen, maar dat
de kans zeer klein is, voorloopig zal de arm
geheel stijf blijven.
De heer Schrevel, commissaris van de
maatschappij, waarbij M. in dienst is, deelde
mee, dat de man een uitstekend werkman
is, die geen misbruik maakt van sterken
drank en hard werkt voor zijn gezin.
Het O. M. eischte zes maanden gevange
nisstraf.
De verdediger, mr. Gratama, verzocht eer
voorwaardelijke straf.
De piloten gered
Tijdens een miiitaiie oefening der Brit-
sche luchtvloot zijn twee Engelsche militai
re vliegtuigen, boven W ailing von in het
graafschap Surrey, met ekaar in botsing ge
komen en in brand geraakt.
De bestuurders sprongen m-t een val
scherm uit de brandende vliegtuigen en be
reikten ongedeerd den grond.
Het eene vliegtuig viel op een gelukkig
juist leeg staand huis, waarvan de voorzijde
geheel vernield werd Ook het belendende
huis werd zwaar beschadigd Een begin van
brand door het vallende brandende vliegtuig
veroorzaakt, kon door de brandweer spoe
dig worden gebluscht.
Hét losgeraakte benzinereservoir sloeg door
het dak van een ander huis. Het huis werd
geheel met benzine gedrenkt, doel- gelukkig
brandde er geen vuur zoodat de bewoners
met den schrik vrij kwamer.
Een Fransch watervliegtuig, dat den dienst
onderhield tusschen Marseille en Algiers
heeft Donderdagmiddag S O S.-signalen
uitgezonden, daar tiet door tot dusverre
onbekende oorzaak op het water moest neer
dalen.
Een Engelsch s.s. meldde kort daarna,
dat het het vliegtuig in zicht had ge
kregen op ongeveer 70 K.M. van de Balea
ren. Een aantal stoomschepen begaf zich
naar de plaats des onheils, doch alle po
gingen het vliegtuig te vinden, bleven ver-
geefsch.
Vrijdag hoorde men nog slechts zwakke
signalen. Men vreest, dat het toestel ten
gevolge van de hooge zee reeds is gezon
ken.
Het luchtschip R -01 heeft gistermiddag
om 2 uur een korte proefvlucht gemaakt.
Voor den duur van den winter ls de ca-
tapult-postvliegtuigdifcjist van het Duitsche
stoomschip „Bremen" stopgezet. Deze maat
regel bleek noodig in verband met het ver
gevorderde seizoen en het toenemen van
mist langs de Amerikarnsohe kust De di
rectie van de Nord Deatscher Lloyd acht
te de gedurende den afgeloopen zomer ge
nomen proeven zeer bemoedigend.
Van de acht doo" hef catapult vliegtuig
onder moeilijke condities uitgevoerde vluch
ten slaagden er zeven gehedi volgens pro
gramma, waardoor voor de vervoerde post
een belangrijke tijdsbesparing werd verkre
gen. j
Eindelijk gelukt,
In het Argentijnsche blad „Diaro Hustra-
do" wordt een eere-saluut gebra/t. aan de
postvliegers van de Franse ie Compagnie
Générale Aéropostale, die onder buitenge
wone moeilijkheden e* in geslaagd zijn via
de Cordillera de los Andes een luchtvaart-
verbinding te onderhouden.
De vlieger Mermo deed zeven vergeefsche
pogingen om gedurende een sneeuwstorm
over het gebergte te komen, maai moest
telkens naar Mendoza terugkeeren Bij een
dier pogingen vloog hij bij een temperatuur
van 54 graden onder ïul op 7500 M. hoog
te, toen hij tengevolge van sterk vallende
luchtstroomen, in lh minuut 3100 meter
omlaag werd gegooid
Ten slotte slaagde de vlieger Guillaumet
erin over de Cordillera de los Andes heen
te komen en te Santiago te landen.
Uit het Bakkersbedrijf
Een collectief contract
Tusschen de vertegenwoordigers van pa
troons- en arbeidersorganisaties in het bak
kersbedrijf is overeenstemming bereikt over
een collectief contract dat zal ingaan zoo
spoedig als de ledenvergaderingen erover
hebben beslist.
Het contract houdt o.a. in, dat de loonen.
ingaande 1 April 1930 met f 1.— zullen
worden verhoogd, met dien verstande, dat
de plaatselijke commissies de bevoegdheid
hebben de loonsverhooging eerder in te voe
ren.
ENGELSCHE
VILT.
CHAPELLERIE
met fraai bewerkte
rand, tweekleurige
motieven
CHIC MODEL
Trotleur v. eoepel vilt
mef nikkelen gesp
Alle mod.
herfst
kleuren
Waarschijnlijk!
Maar probeert het eens met
een passenden bril van
't verschil is opmerkelijk!
't Is de pasvorm en de zuiver
heid der glazen, die dat verschil
veroorzaken.
Duurder dan andere?
Weineen, wel billijker.
Gr. Houtstraat 137,
naast Luxor.
WELKS U H°°PT IN
r^i'J8'WN Hi mno
UIERJTRAAT69
met KUSSENS a 20.75 CADEAU WILT DOEN,
dan willen wij U aanraden deze nu reeds te be
stellen, daar wij anders voor de levering op tijd
niet kunnen instaan.
Ook in de hoogste kringen, waar lage prijzen vaak de introductie belemmeren,
heeft de bijzonder fijne kwaliteit van DE GROOT'S gebak zijn producten
gemakkelijk toegang verschaft. Uitsluitend door de bijzondere fijne kwaliteiten.
Aanbevolen worden
SPECULAAS f 0.14 per ons
BANKET ASSORTI 0.20 per ons
LETTERBANKET 0.24 per ons
„-„„H.HH"»'""'
klinkt het door heel Haarlem en om
streken en onze afdeeling
biedt aan
Prachtige stoffen moderne dessins
en onberispelijke afwerking. Wij
willen met deze aanbieding een leder
staat stellen kennis te maken
met de uitnemende kwaliteiten van
De Faam's Maatkleeding
en wij zijn er van overtuigd dat indien
U er ook maar een weinig idee van had
welk een belangrijk voordeel wij U
bieden, U onmiddelijk tot het bestellen
van zoo'n jas zou overgaan.
Vraagt onze stalen collectie eens aan,
per briefkaart of telefonisch No. 10401.
Beter doet U de stoffen aan het stuk
te komen zien. De dessins komen dan
meer tot hun recht.
„Komt even onder Koffiedrinken"
gelegen MARNIXSTRAAT „KLEVERPARK"
Bevattende beneden; vestibule, gang, W.C., keuken, kamer en suit met erker,
voor- en achtertuin. Eerste etage: 3 kamers en badkamer. 2e Etage: zolder.
Ook afzonderlijk te koop Te bevragen: Makelaar POSTMA en v. NIEUWE&:
HOVEN, Schotersingel 17, Kruisweg 56 rood. Telefoon 10430 e» 136»,
