Binnenlandsch Nieuws
VOOR DE HUISKAMER
pn
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST
VAN JAN KLAASSEN EN TRIJNTJE
TWEEDE BLAD
DINSDAG 12 NOVEMBER 1929
BLADZIJDE 2
NOGMAALS HET BEZOEK
VAN KARDINAAL
VAN ROSSUM
AAN H. M. DE KONINGIN
Nederland en China
De werkverschaffing
Het terrein van het Paleis
voor Volksvlijt
Iepenziekte te Baarn
HET LANDGOED
„SORGHVLIET"
TE 's-GRAVENHAGE
Ten geschenke aangeboden
aan den Staat
De brief van Prof. Van Eysinga
DE ANNA-KLINIEK VOOR
ORTHOPAEDIE TE LEIDEN
De opening door minister
Verschuur
De voltooiing van de Coenhaven
te Amsterdam
LUCHTVAART
Het Engelsche luchtschip
„R. 100"
De Pooltocht van
„Zeppelin"
den
Het grootste Iandsvliegtuig
ter wereld
De Ned. Juristen-vereeniging
Een kleermakertje
Het vervoer van Limburgsche
kolen
Nederland en Oostenrijk
De militaire werken te Naarden
Vim is hef krachtig© wapes*
"m den strijd tegen wuii en
onreinheid. ¥im reinigt pot
ters, pannen, worker*, messen,
lepeis, email, koper, hoyfwerk,
schilderwerk, linoleum, glas
werk @n tegels. Naakt alle keu
kengerei glanzend en helder.
N.¥. De Lever's Zeep Naat-
schappU« Wlaardingen.
HET VERKEER DER K. L. M.
Sportvliegtuig omlaag gestort
KUNST EN KENNIS
De Allard Piersonstichting
te Amsterdam
De Rijksseruminrichting
te Rotterdam
Volledige tandprothese
door technici
LEGER EN VLOOT
Huldiging luit.-generaal
Van Everdingen
9 i
In de
per:
.Heraut" schrijft prof. dr. H. Kuy-
Het orgaan der Evangelische Maatschap
pij „De Protestant" is „diep bedroefd", om
dat H. M. de Koningin Kardinaal van Ros-
sum bij zijn bezoek aan Nederland ontvangen
heeft. En niet alleen dat de Protestant diep
bedroefd is, maar zijn hart „dat warm voor
Oranje klopt en dat zoo dankbaar was toer.
onze Vorstin tijdens Haar bezoek aan Pa
rijs bij het standbeeld van Haar voorvader
den grooten admiraal de Coligny, zoo kloel:
voor Kaar protestantsch geloof uitkwam,
is diep gschokf geworden." Al schrijft de re
dactie zooals ze zelf zegt, niet alles wat ze
denkt, omdat het blijkbaar te erg is, het is
duidelijk genoeg, dat ze in deze welwillende
ontvangst door onze Koningin van een
Roomsch kerkprelaat een verzwakking, ^oc
niet verzaking ziet van het Protestai#sch ge
loof. Ze schrijft dit dan daaraan toe, dat dc
Koningin „onder den invloed staat van onzen
Roomschen minister-president en van der
Roomschen opperceremoniemeester en groot
meester van het civile Huis van H.M. de
Koningin." En alsof er werkelijk gevaar be
stond dat onze Koningin „Gnder deze invloe
den" Roomsch zou worden, eindigt ze haai
beschouwing met de verklaring, dat „ze God
zal bidden onze geliefde Koningin te bewa
ren voor het geloof van Willem den Zwijger
en Willem den Derden, den Stadhouder-Ko
ning Hare groote voorzaten."
Het antipapisme ligt hier weer vingerdik
op. En het ergerlijkste is wel, dat onze Ko
ningin om een beleefdheid, bewezen aan een
Nederlander, die in de Roomsche Kerk een
eerepositie inneemt, op zulk een wijze ver
dacht wordt gemaakt.
Om het onrechtmatige dezer critiek aan
te toonen wijst de hoogleeraar dan op de
eerbiedige ontvangst, die Luther in hoogst
eigen persoon deed ten deel vallen aan den
pauselijken gezant Vergerio, zoodat deze aar
den Paus berichtte, dat de officieele ont
vangst hem door de ketters bereid zijn ver
wachtingen had overtroffen! Verder op de
officieele begroeting van kardinaal du Bellar
namens den Raad van de stad Genève. Men
bood hem zes groote kruiken wijn aan, ter
wijl de burgemeester met enkele raadsleden
werd afgevaardigd om den kardinaal bij den
avondmaaltijd gezelschap te houden. Calvijn
zelf ontving kardinaal Sadolet, tegen wier-
hij vroeger had geschreven, hoffelijk in zijn
huis toen deze met zijn tegenstander per
soonlijk kennis wenschte te maken.
De hoogleeraar besluit ten slotte:
En onze Koningin heeft door Kardinaal
van Rossum met welwillendheid en hoffelijk
heid bij zich ontvangen, volkomen in de lijn
gehandeld van onze „Hervormde voorouders".
De fout ligt alleen maar daarin, dat anti
papistische drijvers als de Protestant van de
historie van het Protestantisme zoo bitter
weinig afweten.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid,
den heer Wijnkoop, in verband met een
nota, welke door den minister van Buitenl.
zaken in de regeering te Nanking ook aan
de Nederlandsche Regeering zou zijn gezon
den, betreffende afschaffing van alle exter
ritoriale rechten in China op 1 Januari 1930
en betreffende een door de representanten
van de om den Grooten Oceaan gelegen rij
ken gehouden wordende derde tweejaariijk-
sche internationale conferentie, heeft de Mi
nister van Buitenl. zaken geantwoord:
Een nota, als hierbedoeld, is noch aan de
Nederlandsche regeering, noch, voor zoover
thans der regeering bekend, aan andere mo
gendheden gericht
Het „Institute of Pacific Relations", dat
dit jaar te Kioto vergadert, bestaat niet
uit regeeringsafgevaardgiden, maar uit par
ticuliere vertegenwoordigers uit de verschil
lende om den Oceaan gelegen landen Zoo
wel economische als politieke onderwerpen
staan, naar de dagbladen melden, op het
programma.
Over uitsluiting van werkloozen
Op de vragen van het Tweede Kamerlid,
den heer Van der Heide, betreffende spoe
dige opheffing van de uitsluiting der werk
verschaffing in de gemeente Odoorn van
die arbeiders, die in het voorjaar aan een
staking hebben deelgenomen, heeft de Mi
nister van Binnenl. zaken en Landbouw o.m.
geantwoord:
Omtrent de vraag, of de arbeiders, die
gestaakt hadden, al dan niet bij de werk
verschaffing geplaatst zouden worden, is op
het tijdstip van de openstelling der werk
verschaffing nog geen definitieve beslissing
genomen.
De minister meende eerst advies te moe
ten inwinnen omtrent de vraag, of zulk een
verband bestond tusschen de staking en de
werkloosheid, dat termen aanwezig zouden
zijn, de betrokkenen van de werkverschaf
fing uit te sluiten. In afwachting daarvan
konden de betrokkenen uiteraard niet wor
den geplaatst.
De bedoelde arbeiders zijn inmiddels tot
de werkverschaffing toegelaten.
Het „Gemeenteblad" van Amsterdam be
vat thans de voordracht van B en W. tot
aankoop van het terrein van het voormali
ge Paleis voor Volksvlijt en de daaraan
grenzende perceelen tusschen Oost- en
Westeinde.
De aankoopsommen voor het Paleis-ter
rein zijn f 1.450.000; voor de rest f 1.350.000.
Over den aankoop van drie perceeltjes
zijn de onderhandelingen afgebroken.
j Rooien van boomen noodig
Het Staatsboschbeheer heeft aan B. en W.
der gemeente Laarn een rapport uitgebracht
boschbeheer wordt opgevolgd, met uitzon
dering echter van het gedeelte, dat betrek
king heeft op de Beaufortlaan en den Mo
lenweg. De commissie zou aan deze twee
lanen alleen de boomen, die dood zijn, wil
len zien verwijderd.
De echtheid ervan
Op de vragen van het Tweede Kamerlid,
den heer Heemskerk, betreffende de authen
ticiteit van den in de pers afgedrukten. door
den Rijnvaartcommissaris prof. jhr. mr. Van
Eysinga tot den Minister van Buitenl. Zaken
gerichten brief en betreffende het blijkens
dien brief door de Nederlandsche delegatie
in de thans gehouden wordende zitting van
de Centrale Commissie voor de Rijnvaart
wellicht te verstrekken overzicht ter zake
van de verbetering van den toestand der
Schelde en Rijn verbindende tusschenwate-
ren, heeft de minister geantwoord:
Bedoelde brief, uit welks inhoud duidelijk
blijkt, dat hij een vertrouwelijk karakter
droeg en niet voor openbaarmaking bestemd
was, is, behoudens de weglating van enkele
niet ter zake doende woorden, authentiek.
Bij de herziening van de Rijnvaart Akte
van 1868, welke herziening, gelijk bekend
is, krachtens art. 354 van het Verdrag van
Versailles reeds sedert verscheidene jaren
door de Centrale Commissie voor de Rijn
vaart wordt voorbereid, is ook ter sprake
gekomen de uitbreiding van de jurisdictie
van de commissie, zooals die in Nederland
thans boven Krimpen, resp. Gorinchem, be
staat althans voor zoover betreft den
waterstaatkundigen toestand van het vaar
water tot de Rijn en Schelde verbinden
de tusschenwateren, dus tot aan de Wester -
schelde. Ter adstructie van de wenschelfjk-
heid van zoodanige uitbreiding werd o.a.
aangevoerd, dat de toestand der tusschen
wateren, met hun groot belang voor de Bel
gische zeehavens, niet van dien aard zoude
zijn, dat toezicht er op door een internatio
nale commissie zou kunnen worden gemist.
De regeering wenscht haar toestemming
krachtens punt 8 van het protocol van 21
Januari 1921 tot de uitbreiding der jurisdictie
van de Centrale Commissie voor de Rijn
vaart tot aan de Westerschelde niet te geven
en in de April-zitting 1929 der commissie
heeft de Nederlandsche delegatie met voor
beelden aangetoond, dat de toestand der
tusschenwateren met hun groote vreemde,
maar eveneens Nederlandsche scheepvaart,
de voortdurende zorg der regeering heeft.
Aangezien moest worden rekening gehou
den met de mogelijkheid, dat de besprekin
gen over deze zaak in de najaarszitting der
Centrale Commissie zouden worden voortge
zet, lag het voor de hand, dat de Nederland
sche delegaties precies op de hoogte moest
zijn van hetgeen sedert de Straatburgsche
bijeenkomst van April j.l. nog is gedaan dan
wel voorbereid wordt ter zake van de ver
betering van den toestand der Schelde en
Rijn verbindende tusschenwateren.
Er worde aan herinnerd, dat uitbreiding
van de jurisdictie der Centrale Commissie
boven Bazel en op de Moezel voorzien wordt
in art. 382 van het Verdrag van Versailles.
De „Staatscourant" van gisteravond bevat
de volgende mededeeling:
De heer Cornelis Goekoop, filosofisch stu
dent te Groningen, mejuffrouw Johanna
Goekoop te 's-Gravenhage en de heer Adri-
aan Goekoop, juridisch student te Gronin
gen, gedreven door het verlangen, den
wensch te verwezenlijken van hun Vader,
wijlen Mr. A. E. H. Goekoop, om aan het
binnen 's-Gravenhage gelegen landgoed
„Sorghvliet", waaraan zoo vele nationale
herinneringen verbonden zijn en hetwelk in
zoo nauwe betrekking heeft gestaan tot het
Huis van Oranje, een nationale bestemming
te verzekeren, hebben aan de regeering me
degedeeld, dat zij ter nagedachtenis aan
hun vader, bedoeld landgoed groot 26.16.18
H.A. den Staat ten geschenke aanbieden voor
de stichting van een gebouw van representa
tieven aard, op voorwaarde:
a. dat van het terrein, groot 26.16.18 H.A
geen deel worde afgenomen noch benut voor
eenig ander doel dan de verwezenlijking van
hooger bedoelde bestemming;
b. dat het z.g. Catshuis bewaard blijve en
in verband met deze bestemming worde ge
bruikt;,
c. dat, wanneer binnen tien jaar tijds met
den bouw van een representatief gebouw geen
begin mocht gemaakt zijn, het landgoed in
tegraal terugkome aan de schenkers, zonder
dat de Staat recht heeft tot vordering var
kosten, welke ook;
d. dat het landgoed, indien en zoolang niet
met den bouw is begonnen, door den Staat
in den tegenwoordigen toestand worde on
derhouden zonder dat daarvan voor andere
doeleinden dan die van de regeering gebruik
gemaakt kan worden.
Gistermiddag heeft in de groote mannen
zaal de officieele opening plaats gehad van
Een nieuw plan van ruim 12 nüUioen
B. en W. van Amsterdam hebben voor de
voltooiing van de Coenhaven een nieuw
plan doen opmaken, dat meer biedt dan
liet eerste. Zoo wordt circa 900 M. meer
kadelengte en 15000 M2. meer ligplaats (op
boeien) voor zeeschepen verkregen, bene
vens circa 1000 M. meer kadelengte en 5000
M. meer ligplaatst voor binnenvaartuigen.
Verder krijgt de volgens dit plan meest
"Westelijke pier aan beide zijden ligplaats
voor zeeschepen en is, ter voorziening in de
behoefte aan ligplaats voor de binnensche
pen, die goederen voor overlading in zee
schepen aanvoeren of daaruit goederen heb
ben over te nemen, tusschen de op die pier
te bouwen loodsen en de westelijke begren
zing van de pier een binnenhaven ontwor
pen ter breedte van 25 M. en ter diepte
van 3t50 M. A, P.
Aldus uitgevoerd zal de Coenhaven on
getwijfeld aan alle eischen, welke in de toe
komst aan havenempiacementen dienen te
worden gesteld, voldoen, meenen B. en W.
B. en W. achten het economisch het plan
in eens uit e voeren, waarvoor een crediet
van 12.145.000 noodig is.
Woensdag een proefvlucht
Het nieuwe Éngelschc- luchtsch p ,,R. 100"
zal bij gunstige weersomstandigheden Woens
dagmorgen a.s. voor de eerste maal de hal
te Howden verlaten.
Het luchtschip zal onmiddellijk naar Car-
dington vliegen, om daar aan den anker-
mast te worden vastgemaakt. Dar.r zullen de
eerste proeven worden genomen.
Majoor Scott zal he'- commando voeren.
Deze heeft ook de tor nu toe gehouden
proefvluchten van de „R. 101" ge eid.
Dc moeilijkheden 5>y de verzekering
Naar Wolff uit Berlijn mededeelt, heeft
dr. Eckener verklaard dat, als het waarlijk
onmogelijk zou blijken, het luchtschip voor
den Pooltocht in Duitschland te verzekeren,
- dit wellicht met de hulp van Engeland zou
r> j"a" i i -•voor orihopaedie te Leiden. gelukken en dat anders nog wel middelen
De Ned. Journalistenkring bemoeit zich
niet meer met de zaak
In verband met der> stap, dien de Minis
ter van Buitenlandsche Zaker heeft gedaan
bij den voorzitter van den Nedenandschen
Journalistenkring inzake de publicatie in het
„Utrechtsch Dagblad heeft het Kringbe-
stuur thans een brief aan den Minister ge
zonden, waarin wordt medegedeeld dat het
bestuur van den kring op voorstel van rede voldeed.
Onder de talrijke aanwezigen waren o.m.
de Minister van Arbeid, Handel en Nijver
heid, mr. T. J. Verschuur, de leden van de
commissie van toezicht der vereeniging, be
staande uit de heeren H. Colijn, minister
van Staat, prof. mr. P. J. M. Aalberse, oud
minister van Arbeid, Handel en Nijverheid
en de heer Ph. Mees, die tevens patroon
der vereeniging is; verder prof. dr. J. R.
Slotemaker de Bruine, oud-minister van Ar
beid, Handel en Nijverheid, voorts mr. A.
van de Sande Bakhuyzen, president-cura
tor der Leidsche universiteit en vele ande
ren.
Nadat allen zich verzameld hadden trad
dr. Murk Jansen, voorzitter der Ned, Ver.
voor Misvormden, naar voren, die een rede
uitsprak, waarbij hij o.m. mededeelde, dat
het H. M. dé Koningin-Moeder behaagd
heeft hét bestuur der vereeniging voor mis
vormden te Leiden toe te zeggen, dat zij
eerlang een bezoek aan de Annakliniek
hoopt te brengen.
Na zijn rede verzocht spr. minister Ver
schuur de nieuwe kliniek te willen openen,
waaraan deze met het uitspreken van een
en wegen gevonden zouden wordei om de
moeilijkheden te boven te komen
De kwestie met de bemanning is opgelost.
Een voldoend sterkt equipage heeft zich be
reid verklaard aar. de Poolvaart deel te ne
men. Haar is daartoe een toeslag op het loon
toegekend.
den voorzitter als zijn meening heeft uit
gesproken, dat er zijnerzijds thans geen aan
leiding meer bestaat zich met deze aange
legenheid te bemoeien, wijl de heer Ritter
geweigerd heeft inlichtingen te verschaffen
en zich met een uitvoerig schrijven tot den
minister heeft gewend.
Dr. Murk Jansen is benoemd tot ridder
in de orde van den Nederlandschen Leeuw.
Junkers G 38
het
De Berlijnsche correspondent van
..Hbld." schrijft een en ander over het groot
ste 1 andvliegtuig ter wereld. Aan zijn inte
ressante beschouwing ontleenen wij het vol-
ge-de
Het ideaal van Junkers is een reusach
tige machine, veel grooter dan „G. 38" en
zelfs „Do-X", die slechts uit één dikken
vleugel zal bestaan, zoo breed en massief,
dat daarin alle motoren en bovendien de ka
juiten, bagageruimen enz. opgenomen zijn, een
Eenige prae-adviezen
omtrent de wenschelijkheid en noodzakelijk
heid van het rooien van boomen in ver
schillende lanen.
In dit rapport wordt aan B en W. in over
weging gegeven in elf lanen een gedeelte
der boomen te laten vervallen, deels omdat
zij aangetast zijn door ziekte (o.a. vele
iepen), deels omdat de boomen te dicht op
elkaar staan.
De commissie voor publieke wérken advi-
seert aan B en W., dat het haar wensche- van het
lijk voorkomt, dat het rapport van Staats- protocol.
De volgende algemeene vergadering der
Ned. Journalistenveitcniging zal op 27 en 28
Juni 1930 te 's-Hertogenbosch worden ge
houden.
De volgende onderwerpen zullen worden
behandeld:
le. Voldoet de regeling van het hypotheek
recht op onroerende zaken aan de behoef
ten?
Zoo neen, welke wijzigingen moeten hier
in worden aangebracht?
Praeadviseurs de heeren nr. P R. Hoor
weg, directeur der Utrechtsche Hypotheek
bank te Utrecht, en mr. J. Leopold, notaris
te Rotterdam.
2e. Behoort in het Wetboek van Strafrecht
een algemeen beginsel te worden opgeno
men, waarbij de strafbaarheid wordt uitge
sloten bij gebreke van schuld?
Zoo neen, hoe kan dan worden tegemoet
gekomen aan de bezwaren »an het in het
Wetboek ontbreken van zulk een algemeen
beginsel?
Prae-adviseurs zijn de heeren or of. mr M.
P. Vrij, hoogleeraar te Groningen en mr.
dr. J. Wijnveldt, rechter te Rotterdam.
In de laatste bestuuisvergadering zijn be
noemd tot voorzitter van het bestuur mr.
L. Ch. Besier, en tot onder-v mrzitter mr.
L. E. Visser.
Weer voldoende spoorwagons
De Limburgsche mijnen konden gisteren
weer over voldoende spoorwagons beschikken
Aangenomen mag worden, lat de toestand
nu weer spoedig normaal is.
Ingediend is een wetsontwerp tot goed
keuring van het op 23 Maart 1929 te 's-Gra
venhage tusschen Nederland en Oostenrijk
gesloten handels- en scheepvaartverdrag en
bij dit verdrag behoorende slot-
i In een klein stadje, gelegen in het Groot
hertogdom Baden, woonden een paar een-
I voudige menschen, die een zoontje hadden,
dat zwak van gezondheid was.
„De jongen is te teer om zwaar werk te
doen," meende de vader; „het beste is maar,
dat hfj kleermaker wordt."
En zoo gebeurde het ook. George kwam
als leerjongen bij een flinken kleermakers
baas.
,,'t Is zonde van den jongen," had zijn
onderwijzer gezegd. „Hij is veel te knap
en te schrander, om maar eenvoudig kleer
maker te worden."
Toen de meester dat zei dacht hij er zeker
niet aan, dat iemand, die knap en schrander
is het in de wereld als handwerkman ook
wel ver kan brengen, als hij ten minste
maar goed oppast en zijn best doet.
Nu, George deed zijn best en paste uit
stekend op, zijn baas had schik in den jon
gen, die buitengewoon leerzaam was. Het
duurde niet lang of de knaap verdiende al
een aardig duitje, dat zijn ouders goed kon
den gebruiken.
George had evenwel geen zin om altijd
maar bij moeders pappot te blijven. Toen zijn
leertijd om was, ging hij naar Zwitserland.
Na daar heel wat geleerd te hebben, toog
hij naar Parijs, de stad der mode. Daar kwam
hij geheel en al op de hoogte van zijn vak en
verdiende aardig wat. Z'n ouders vergat hij
niet, en geregeld stuurde hij geld naar huls.
Ook arme en zieke kameraden klopten nooit
vergeefs bij hem aan. Nadat hij eenige jaren
in Frankrijk's hoofdstad gewerkt had, stak
hij het Kanaal over en ging naar Londen.
Ook daar was nog wel wat nieuws voor hem
te leeréh. Door zijn groote bekwaamheid
kwam hij in dienst bij een hof kleermaker,
bij wien hij al spoedig tot eersten coupeur
werd aangesteld.
Na eenlgen tijd stierf zijn patroon en
George zette de zaak voort.
Het koninklijk wapen bleef boven zijn deur
prijken en hij stond hoog aangeschreven bij
den Koning, die nette en smaakvolle kleeding
zeer op prijs stelde. Tal van rijke Engelsche
lords had hij tot klant en George verdiende
geld als water.
Na verloop van dertig jaar was de arme
Badensche knaap een rijk man geworden.
De'gemeente I Meer dan een millioen gulden bedroeg zijn
I vermogen. Omdat hij rijk genoeg en het
i Engelsche klimaat niet gezond voor hem
was, deed hij zijn zaak van de hand en ver
trok naar Zuid-Frankrijk. Hü vestigde zich
te Hyères, waar hij een groote buitenplaats
kocht en van zijn ingespannen werken uit
rustte. Zijn geld belegde hij verder in land
en staatspapieren en onze kleermaker werd
steeds rijker en rijker. Hü gebruikte zün geld
echter niet alleen voor zich zelf. o, neen.
Het was hem een behoefte, armen wel te
doen en nuttige instellingen te steunen of
I in het leven te roepen.
Ingediend is een wetsontwerp tot onders-
handschen verkoop van de voormalige mi
litaire werken aan de Karnemelksloot te
Naarden, met den verbindingsweg naar de
gemeente Bussum (Fortlaan) aan de ge
meente Naarden, voor 9400. De gemeente omdat hii riik genoeg
Naarden heeft ten dienste van de stads- j omogen. Omdat hij rijk genoeg
uitbreiding deze werken te koop gevraagd.
In Marseille staat een kerk, die hij liet
bouwen. Aan een andere kerk in die stad
schonk hij een kostbaar orgel. Ook stichtte
hij er een hospitaal en verschillende gestich
ten voor weldadigheid.
Ook zijn vaderstad ontving groote geld
sommen voor allerlei nuttige doeleinden. Do
polytechnische school, het oudemannenhuis
en het weeshuis te Karlsruhe, de hoofdstad
van Baden, kregen eveneens zeer belang
rijke giften. De eens zoo arme kleermakers
knecht besteedde tonnen gouds voor allerlei
nuttige instellingen.
De groothertog van Baden schonk hem een
ridderorde en gaf hem later ook het recht,
den voornamen titel van Vrijheer te voeren.
Den 17den November 1832 stierf de Vrij
heer George Stulz van Ortenberg op zijn
landgoed te Hyères. Diep werd hij betreurd
door allen, die hem hadden gekend.
In zijn geboorteplaats richtte men een ge-
denkteeken voor hem op.
Behalve dit gedenkteeken getuigen nog
steeds tal van schoone instellingen van zijn
liefde voor de lüdende menschheid.
toestel zonder staartstuk en zonder zichtbare
motoren dus. En 't is wel opvallend, dat Fok
ker dezer dagen in een tafelrede te Berlijn
dit principe uitdrukkelijk geprezen heeft.
De „g 33" moet mtusschen nog pas als
een overgangstype beschouwd worden. De
dikke vleugel is er al, en in dien vleugel zijn
de vier motoren volkomen verborgen. Men
ziet van buiten slechts de vier propellers, de
buitenste met twee, de binnenste met vier
schroefbladen. De voorzijde van den vleugel
is zoo breed, dat in het middenvak men
schen tot 1.70 M. lengte er rechtop in staan
kunnen. En evenals bü de „Do-X" kunnen
de mécaniciens zich staande naar de moto
ren begeven en dit tijdens de vlucht contro
leeren en herstellen. Ofschoon men de be
schikbare ruimte in de ,,G. 38" met die van
de veel grootere en cqmforthabele „Do-X"
waarlijk in geen enkel opzicht vergelijken
kan!
De breede, dikke vleugel, die van onderen,
als de „G. 33" in de lucht is, den indruk
van een prae-liistorische vleermuis maakt,
is 23 M. lang en heeft een spanningswijdte
van 45 M. Het toestel weegt onge. aden 13 ton,
met lading 2024 ton en wordt voortgedre
ven door vier Junkers-motoren met te za-
men 2400 P.K., zoodat bij een belasting met
3000 Kg. ongeveer 3500 K.M. in één stuk ge
vlogen kan worden, een afstand van Berlijn
tot aan de Golf van Perzië.
Ter vergelijking wil ik hier nog eens aan
halen, dat de „Do-X." twaalf motoren, elk
van 500 P.K. heeft, dus in het geheel 6000
P.K., bij een spanningfewijdte van den vleu
gel van 42 M. en een gewicht zonder lading
van 52 ton. Daaruit ziet men reeds, hoeveel
grooter de „Do-X" is dan haar zuster, het
groote land vliegtuig!
De ,,G. 38" schijnt voor 50 passagiers in
gericht te zullen worden. Maar die zullen
dan stellig even nauw moeten zitten als in
de verkeersvliegtuigen, die reeds in dienst
zijn. Terwijl in „Do-X" ruimte te over is om
zelfs met 100 pasagiers nog gemoedelijk
rond te wandelen, rooksalon en bar te be
zoeken en het zich in alle opzichten ge
moedelijk te maken.
De „G. 38" maakte op mij den indruk van
een zeer groot vliegtuig van het reeds ba
kende type, de „Do-X" daarentegen van een
volkomen omwenteling. Wat ruimte en com
fort betreft, zijn ze waarlijk niet met elkan
der te vergelijken. Maar wellicht doet men
beter zich het reeds in bouw zijnde Junkers
„Nur-Flügel" toestel voorduizend pas
sagiers voor te stellen. En dan is er in dit
overgangstoestel „G. 38", dat nog aan het
kajuitlichaam en het staartstuk vasthoudt,
op zichzelf al een meesterlijke daad der
vooruitstrevende vliegtechniek.
Voortdurende snelheid van meer
dan 200 K.M.
Zondag voerde de K.L.M. met het nieuwe
voor de Indië-lijn bestemde 3-motorige Fok
ker-vliegtuig PH-AGR een extra vlucht uit
naar Parijs in opdracht van een Neder-
landsch zakenman. Op deze vlucht werd een
voortdurende snelheid bereikt van meer dan
200 K. M.
De heenvlucht des ochtends duurde 1 uur
48 minuten. Des middags keerde het vlieg
tuig terug'.
Een prestatie van de K. L. M.
Zondag vloog het K.L.M. vliegtuig
PH-AElï ondanks vliegend stormweer vol
gens dienstregeling naar Londen. Het was
de eenige dienst, vveike op regelmatige wij
ze naar Londen werd uitgevoerd.
ven de Suedkampbahn omlaag en werd ge
heel vernield. Hilger was in gezelschap van
vlieger Lehmann kort na eenen op het
vliegveld alhier opgestegen voor een vlucht
boven Chemnitz. Na ongeveer 10 minuten
vliegen stopte plotseling de motor. Het toe
stel bevond zich op slechts 10 M. hoogte.
De beide inzittenden werden direct naar het
ziekenhuis overgebracht. Geconstateerd is,
dat zij slechts lichte kwetsuren opliepen,
zoodat zij weer huiswaarts konden keeren.
Maandagmiddag stortte het sportvliegtuig
van den industrieel Hilger uit Chemnitz bo-
In de aula van de gemeentelijke univer
siteit te Amsterdam werd gisteravond de
eerste openbare bijeenkomst gehouden van
de „Allard Pierson Stichting" Zeer velen
waren aanwezig, waaronder bekende per
soonlijkheden uit wetenschappelijk en kunst
lievende kringen.
De burgemeester van Amsterdam, de heer
W. de Vlugt, sprak een openingswoord,
waarbij hij o.m. mededeelde, dat nu het
den Minister van Onderwijs niet mogelijk
was deze samenkomst bij te wonen, hij het
genoegen mocht smaken, kennis te geven
van de benoeming van den heer J. L. Pier
son tot ridder in de orde van den Neder
landschen Leeuw.
De bouw van een nieuw gebouw
De plannen voor den bouw van een nieu
we seruminrichting te Rotterdam liggen ge
reed en met de voorbereiding van de uit
voering is reeds een begin gemaakt. Het
nieuwe gebouw komt aan de Hooge Boomen,
ongeveer op de grens van Rotterdam, en
Schiedam. De organisatie, dit dat terrein
thans als sportterrein gebruikt, heeft reeds
bericht ontvangen, dat zij het moet ont
ruimen. Wellicht zal het nieuwe gebouw
nog tegen het einde van den zomer van
het volgende jaar worden voltooid.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid brengt ter kennis van belangheb
benden, dat het practisch examen, bedoeld
in de wet van 18 Mei 1929, ter verkrijging
van de bevoegdheid tot de toepassing der
volledige tandprothese, zal worden gehou
den tijdens de Paaschvacantie 1930.
Een borstbeeld aangeboden
Gisteravond werd in tegenwoordigheid
van vele burgerlijke en militaire autoritei
ten, in de groote receptiezaal in het stad
huis te Breda een bronzen borstbeeld aan
luit.-generaal G. G. van Everdingen oud
gouverneur der Kon. Mil. Academie aange
boden.
De burgemeester van Breda, mr. dr. W.
G. A. van Sonsbeeck, hield een redevoe
ring, waarna hij het borstbeeld onthulde.
Luitenant-generaal Van Everdingen sprak
een dankwoord, waarna de tegenwoordige
gouverneur der K. M A„ overste Van der
Harst, zeide, dat het borstbeeld geplaatst
zou worden in de receptiezaal der K. M. A
41, Al brullend greep de tüger Jan Klaassen met zijn klauwen
beet, het dier sperde wijd z'n kaken. Jan voelde zijn adem,
brandend heet.
Doch Jan verweerde zich dapper, ging duchtig met zijn
zwaard te keer k>t de tijger Jan losliet en toen stervend
viel ter neer.
42. Jan was trotsch op zijn overwinning, hij voelde zich 'n ware
held, nu hij zonder dc hulp van and'ren, den woesten tijger
had geveld. De anderen ontwaakten en zagen toen wat was
geschied, Trijn was trotsch op haar Jan Klaassen. „Grooter
held," zei ze, „is er niet."
