r
2
DE POLITIEKE DEBATTEN
IN DE TWEEDE KAMER
N.euwe Haariemsciie Courant
DE VLUCHT UIT DE
VAN JAN KLAASSEN EN
DERDE BLAD
DONDERDAG 14 NOVEMBER 1929
BLADZIJDE 2
De Rijksbegrooting 1930
AAN ONZE LEZERS
De begrooting van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen
De begrooting van
Binnenlandsche Zaken
en Landbouw
Spoort al Uw kennissen aan
hun vraag- en aanbod-adver
tenties te plaatsen in onze eigen
Woningbouw te Amsterdam
Onthulling van gedenkramen
te Amsterdam
Prins Hendrik naar
Duitschland
De statutenwijziging van
naamlooze vennootschappen
BINNENLANDSCH NIEUWS
Geen geestdriftig ja
Utrecht's niet goedgekeurde
gemeentebegrooting
LEGER EN VLOOT
De mijnenleggers voor Indië
STOOMVAARTLIJNEN
Besloten is de Justitiebegrooting aan de
agenda toe te voegen en de interpellatie-de
Visser over de vervolging der Indonesiërs
voorloopig af te voeren.
Voortgezet worden de algemeene beschou
wingen over de Rijksbegrooting.
De heer KNOTTENBELT (V. B.) acht de
liberale beginselen meer democratisch dan
de sociaal-democratische en betoogt, dat de
rechtsche sprekers liberale klanken deden
hooren. Spr. meent, dat een parlementair
kabinet mogelijk was als de beginselen der
rechterzijde homogeniteit waarborgen ook
zonder bindend program. Spr. dringt aan op
raadpleging der Sta ten-Gen" raai over de
voorgenomen Indische bestuurshervorming.
De heer VLIEGEN (S. D. A. P.) acht het
vreéma, dat de katholieken geen onderzoek
wenschen naar laster en terreur in het Zui
den des lands. De liberalen zijn niet demo
cratisch, daar zy de democratie beperkte tot
politieke democratie. Met de Christelijke le
vensopvatting heeft de politiek niets te ma
ken.
De finaneieele politiek van overschotten is
door de salarisverlaging en de onderwijs-ver-
slechtering een ramp geweest. Het kabinet
heeft zich uitsluitend gericht tot de rechter
zijde, hetgeen het stempelt in zijn eenzijdig
heid. Afschaffing van exorbitante rechten en
het stakingsverbod in Indië is een dringende
6isch<
De heer VAN VUUREN (R.K.) heeft in
zake de financiën in de woorden van den
minister niets gevonden in strijd met spre
kers wenschen.
Een organisch kiesrecht is een corporatie
ve vertegenwoordiging van Mussolini, die het
regeeringsbeleid scheidt van den volksgeest.
De bedrijfsorganisatie is gegroeid in de vrije
maatschappij en behoeft wettelijke regeling.
Met voldoening vernam spr. het voorne
men der regeering inzake de bestuursher
vorming in Indië.
Tenslotte riep hij de sociaal-democraten
op, om het klassestrijd-standpunt te verla
ten en met alle democraten één front te
vormen ter bescherming der democratie.
De heer MARCHANT (V. D.) repliceert
en houdt vol, dat er telken jare overschot
ten waren, dat die telkens geweten werden
aan een complex van omstandigheden, die
het volgend^ jaar zich niet meer zouden
voordoen en dat telkens weer de finaneieele
toekomst met sombere tinten werd gekleurd.
Dit is niet te ontkennen en spr. begrijpt
niet, wat de minister incorrect kan vinden
in hetgeen spr. daarover heeft gezegd. De
heer Colijn kan tevreden zijn; hij heeft het
bed gespreid en de heer de Geer is er in gaan
liggen. Hij past er precies in!
Aangaande de kabinetsformatie betoogt
spr., dat de eerste opdracht niet luidde: de
vorming van een parlementair kabinet, steu
nende op de rechterzijde, doch de vorming
van een kabinet, steunende op de rechter
zijde.
De Kroon is blijkbaar uitgegaan van de
gedachte, dat een dergelijk kabinet parle
mentair is. En dat is juist. Een gemeenschap
pelijk program is geen voorwaarde voor de
vorming van een parlementair kabinet. De
anti-rev. hebben de katholieken -trouw ge
diend. maar zij konden de verantwoordelijk
heid niet aanvaarden voor een vrij operee-
rend chr. hist, smaldeel, dat nochtans voor
de vloot onmisbaar was.
Heinrich Heine heeft de verhouding tus-
schen de chr. hist, en katholieken reeds
voorvoeld, toen hij dichtte:
„Blamier mich nicht mein schönes Kind
Und grüss mich nicht Unter den Linden"
Onder een extra-parlementair kabinet
moet men blijkbaar verstaan een kabinet,
waarvoor de partijen, waarop het steunt, de
verantwoordelijkheid niet durven te dragen.
Spr. citeert den heer Colijn, die op 13 Maart
j.L in de Eerste Kamer de vraag stelde,
wanneer een kabinet vier jaar lang den
steun van het parlement genoot, waarin
onderscheidt het zich dan van een parlemen
tair *abinet?
Het organisch kiesrecht van den heer
Colijn is niets anders dan de corporatieve
vertegenwoordiging van Mussolini. Wanneer
men dit stelsel uitwerkt, leidt het er toé,
dat het regeeringsbeleid van den volksgeest
wordt gescheiden.
Op het gebied der bedrijfsorganisatie heeft
men te doen met iets, dat vrij gegroeid is
en dat thans wettelijke regeling behoeft. De
vraag der nationale ontwapening is een vraag
geworden van meer of minder, geen princi-
pieele vraag meer, in de rede van den Mi
nister-president over Denemarken. Spr. heef:
dit met vreugde vernomen.
Spr. vernam met voldoening de voorne
mens der regeering inzake de bestuursher
vorming in Indië.
De heer Wijnkoop heeft niet het recht
zich een vertegenwoordiger van Moskou te
noemen; hij is al te burgerlijk buiten de
deur gezet. Den heer de Visser is thans een
exploit van gelijke strekking beteekend. Hij
Is er blijkbaar ziek van geworden. Het eenige
waarop de heer Wijnkoop zich kan beroemen
is, dat hij de beste gangmaker is van de
christelijke partijen. De soc.-democraten, on
der wie er reeds verscheidenen zijn, die roe-
pen ..fort mit dem Klassenkampf". worden
niettemin voortdurend teruggedrongen in
dien hoek. En toch zijn zij onmisbaar in den
strijd tegen de economische machten, die
de overheersching. ook op politiek gebied,
aan zich trekken. Spr. hoopt, dat zij dit vroeg
of laat zullen inzien en met alle democra
ten één front zullen vormen ter verdediging
van' de democratie.
De heer WIJNKOOP (Comm.) betoogt, dat
de sociaal-deir -eraten burgerlijk zijn en pre
cies gelijk aan de Engelsche sociaal-demo
craten. Mac Donald is feitelijk Christelijk-
Historisch. Deze regeerders zijn niet anders
dan de zetbazen van Colijn. De strijd van
deze regeering tegen de onzedelijkheid is
niets anders dan een striid tegen de cultuur
Met opzet heeft de heer Wijnkoop niet ge
sproken over het verschil tusschen zijn part!'
en die van De Visser. Daarvoor staat hi!
niet hier. Snr. strüdt voor het proletariaat
met de middelen, die hem dienstig zijn. Het
zal den heer Marchant niet gelukken een'
relletje aan te blazen. Spr. verdedigt geheel
het nrogram van Moskou.
De heer COLIJN (A. R.) kan zich over 't
geheel wel vereenigen met het betoog van
de regeering. De minister-president vroeg
aan spr. of hij den voorwaardelüken steun
wilde omzetten in onvoorwaardelijken steun.
Spr. antwoordt daarop, dat de daad van
morgen meer waard is dan het woord van
héden. Daarom zal sprekers partij de daden
van dit kabinet afwachten.
Wat de salarisreeeMng betreft, is sor. van
meening. dat de millioenen. die beschikbaar
zijn, in de eerste plaats moeten besteed wor
den aan de wijzigingen der invaliditeits- en
ouderdomswet.
Een ontwerp van een onderhandelings-
tarief moet men zich niet te gemakkelijk
denken. Ook moet men zich er niet te veel
van voorstellen. Spr. ziet in een onderhan
delingstarief noch een ramp, noch een bron
van welvaart. In het hanteeren van het ta
rief kunnen groote gevaren opgesloten zit
ten.
Spr. houdt vol, dat, waar geen voorafgaand
overleg is gepleegd, het kabinet extra-par
lementair is. De heer Schokking was eigenlijk
ook niet tegen voorafgaand overleg, maar
wenschte zich niet te binden. Onder „bin
den" verstaat spr. echter niets anders dan
zich accoord verklaren met de hoofdlijnen.
Spr. bestrijdt voorts den heer Kersten
Ook spr. zou gaarne één krachtige protes-
tantsche partij zien, maar hij ontkent, dat
die partij zou moeten rusten op de Neder-
landsche geloofsbelijdenis. Dezen eisch mag
men aan een politieke partij niet stellen,
daar die geloofsbelijdenis een hachelijk ac
coord is. Indien de heer Kersten toenadering
zoekt tot de A. R. zal dit nooit kunnen gaan
ten koste van het beginsel der A. R„ dat
geestelijke bezwaren met geestelijke midde
len moeten worden bestreden.
De heer VISSCHER (A. R.) bestrijdt even
eens den heer Kersten. Wie den heer
Kersten hoort, zou denken, dat hij smachtte
naar eenheid. Wie werkelijk eenheid na
streeft, doet dat niet op die manier, welke
doet denken aan bidden om eenheid, maar
danken, dat zij niet komt. Een fout van den
heer Kersten is, dat hij confesssie en politiek
program op één lijn stelt. Wat God van de
overheid eischt, mogen wij nog niet eischen.
De heer Kersten voert negatieve politiek,
waarvan het volk niet kan leven.
De heer J. TER LAAN (S. D. A. P.) vraagt
welk perspectief zich opent uit dit debat
voor de groote arbeidersmassa. Spr. ant
woordt: geen perspectief. Zonder beduidende
verbeteringen zal deze regeerperiode wel weer
voorbijgaan. In de Kamer is een motie aan
genomen, waarin gezegd wordt, dat de werk-
loozenzorg geregeld moet worden. Gebleken
is nu, dat die regeling vóór 1932 niet zal
plaats hebben. We leven in een tijd van bui
tengewone toevloeiing der middelen, zooals
nimmer heeft plaats gehad. Ondanks dat
wordt er op sociaal en culaureel gebied niets
gedaan. Spr. hoopt, dat de tijd niet ver
meer zal zijn, dat de arbeiders hun eigen
belangen naar behooren zullen kunnen be
hartigen.
De heer BIEREMA (V. B.) is verheugd,
dat de minister overtuigd is van de psycho
logische nadeelen der overschotten. Spr. er
kent de bezwaren tegen raming van een
toekomstig accres. Het tegenwoordige stelsel
brengt echter geen prikkel mee voor de De
partementen om zoo nauwkeurig mogelijke
ramingen te maken.
Aan de motie-Ter Laan zullen de liberalen
hun stem onthouden.
De vergadering wordt verdaagd.
zeer nuttige instellingen ter
van de volks-ontwikkeling.
bevordering niet terug te komen,
Geer.
aldus minister De
Sommige leden maakten op principieele
gronden bezwaar tegen subsidieering van
dramatische kunst.
Het voorloopig verslag
Verschenen is het Voorloopig Verslag over
Hoofdstuk VI (Onderwijs, K. en W.), der
Rijksbegrooting 1930. Het volgende is er aan
ontleend:
Vele leden hadden het optreden van den
tegenwoordigen bewindsman met verwon
dering gezien, daar zijn bemoeienis op
onderwijsgebied zich tot dusver beperkte
tot het lager onderwijs en nog hoofdzakelijk
tot de finaneieele verhouding van het bij
zonder onderwijs tot rijk en gemeenten.
Vele andere leden kwamen hiertegen op.
Gevraagd werd naar de plannen van den
minister ten aanzien van het ontwerp tot
regeling van het voorbereidend hooger en
algemeen vormend middelbaar onderwijs.
Ook naar de verdere plannen van den mi
nister werd gevraagd Zeer vele leden dron
gen aan op een wettelijke regeling van
het bewaarschoolonderwijs.
Vele leden zagen met groote bezorgdheid
de voortdurende aanmerkelijke stijging der
onderwijsuitgaven. Het eindcijfer nadert
thans f 160 millioen.
Andermaal werd door sommige leden ge
klaagd over de vaak droevige resultaten
van het lager onderwijs. Verscheidene leden
uitten de klacht, dat in ons onderwijsstel
sel aan het onderwijs zelf te weinig vrijheid
van beweging wordt gelaten.
Verscheidene leden drongen aan op een
oplossing der spellingskwestie. Gevraagd
werd 's ministers oordeel inzake toepassing
der radio voor het onderwijs. Aangedron
gen werd op benoeming van meer vrouwen
in den Onderwijsraad.
Vele leden oordeelden herziening der
Hooger Onderwijswet urgent.
Voorts werd gevraagd of van den mi
nister voorstellen zijn te wachten nopens
de theologische faculteit en tot regeling der
subsidieering van het bijzonder hooger on
derwijs. Verscheiden leden vroegen naar
's ministers plannen inzake wettelijke rege
ling van de handelsfaculteit en de Handels
Hoogeschool.
Van verschillende zijden werd geklaagd
over misbruiken die in 1929 weer bij het
groenloopen zijn voorgevallen.
Gevraagd werd of reeds een onderzoek is
ingesteld naar den omvang der vivi sectie
en tot welke uitkomsten dit heeft geleid.
Van verschillende zijden werd gevraagd
wat de minister voornemens is inzake toe
lating van de leerlingen der lagere scholen
voor voorbereidend hooger en middelbaar
onderwijs.
Men vroeg 's ministers oordeel over het
in Berlijn ingevoerde stelsel, om meisjes en
jongelieden, die overdag arbeid moeten
verrichten, des avonds in cursussen middel
baar en gymnasiaal onderwijs te doen ge
ven.
Op krachtige bevordering van het Nijver
heidsonderwijs drongen zeer vele leden aan.
Spoedige voorziening in een wettelijke ge
regelde opleiding van scheepsmachinis'en
is naar het oordeel van verscheiden leden
dringend noodzakelijk.
Eenige leden betoogden, dat de pacificatie
bij het lager onderwijs zich op drastische
wijze wreekt en dat de voorstanders, die
het openbaar onderwijs wenschen. zich ze
ker zullen moeten afvragen of zij nief terug
moeten.
Deze leden wilden veel geld aan het on
derwijs ten koste leggen, maar niet op de
tegenwoordige wijze.
Gevraagd werd of tot de in de Troonrede
bedoelde aanhangige wetsontwerpen, die
voor verdere behandeling in aanmerking ko
men, ook behoort het ontwerp-SchooIgeld-
wet. Verscheidene leden vroegen of scherp
wordt toegezien op de nafeving van den leer
plicht voor het zevende leerjaar. Gevraagd
werd in hoever voorbereidingsmaatregelen
worden' genomen tot invoering van de nieu
we opleiding der a.s onderwiizers volgens
het systeem der L. O wet 1920 Vele leden
oordeelden de herziening van de salarisre-
geling der onderwijzers, in 1928 tot stand
gekomen, geheel onvoldoende.
Sommige leden hadden bezwaar tegen de
subsidieering van openbare leerzalen waar
maar al te dikwijls lectuur wordt uitgereikt,
welke ingaat tegen de Christelijke wereld
en levensbeschouwing Vele andere leden
beschouwden de openbare leeszalen als
De Memorie van Antwoord verschenen De
dansverloven Werkverschaffing De
uitbreiding van .proefboerderijen Geen
eierbesluit
Aan de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag over hoofdstuk „Binnen
landsche Zaken en Landbouw" voor 1930, is
het volgende ontleend:
De minister is van ofdeel, dat slechts
bij gebleken noodzakelijkheid de wetgever
mag ingrijpen door toevoeging aan of veree-
niging met andere gemeenten. De minister
meent nooit aanleiding te hebben gegeven
dat hem op het hart zou moeten worden
gedrukt, bij de benoeming van burgemeesters
groote zorgvuldigheid in acht te nemen.
Van een wijziging in de opvattingen om
trent den stemplicht in dien zin. dat er aan
leiding zou bestaan om dezen dwang af te
schaffen, is den minister niets gebleken.
Medewerking tot afschaffing van het vrou
wenkiesrecht is van deze regeering niet te
verwachten.
Met den minister van Justitie zal worden
overlegd, óf wettelijke voorziening inzake
invoering van dansverloven geboden is.
De minister acht voor het treffen van
maatregelen tot bescherming van dieren,
voor zooveel deze van hem zouden moeten
uitgaan, geen aanleiding, nu het optreden
van particuliere zijde reeds belangrijke ver
betering heeft gebracht.
Een wijziging van de Vogelwet 1912 maakt
een punt van overweging uit. De achteruit
gang van onzen vogelstand is echter groo-
tendeels te wijten aan baldadigheid van de
jeugd. Maatregelen daartegen liggen op het
gebied der opvoeding.
De samenstelling der centrale commissie
geeft alle waarborgen, dat aan redelijke
verlangens, wat betreft de keuring van films
ten volle kan worden voldaan. Naar de mee
ning van den minister, verricht zij haar taak
met groote omzichtigheid.
Het ligt in 's ministers voornemen, op den
door zijn ambtsvoorganger ingeslagen weg
met betrekking tot werkverschaffing en
steunverleening verder te gaan. Hoewel hij
zich niet ontveinst, dat aan het bestaande
stelsel fouten kleven, heeft het in de practijk
goede resultaten opgeleverd. Welke objecten
in de toekomst als werkverschaffing zullen
worden aangevat, is thans nog niet te zeg
gen. Aan den wensch van sommige leden in
zake een systematisch onderzoek naar de
werkloosheid wordt reeds in zooverre vol
daan, dat verschillende onderzoekingen zijn
of worden ingesteld, zoowel door de desbe
treffende subcommissie uit de Commissie
voor de Economische Politiek als door de
Commissie Steunregeling Armenwet. Het
karakter der werkverschaffing laat niet toe.
om bij ontslag de gewoonten van het vrije
bedrijf te volgen. On de vraag omtrent den
voortgang der mechaniseering van het veen-
deriibedrijf kan het antwoord niet bemoedi
gend zijn; veel resultaat is tot dusver niet
bereikt.
De minister betoogt, dat het niet aan
gaat, eenvoudig het voor den landbouw uit
getrokken bedrag te converteeren in een be
wijs, dat de regeering in haar zorg voor dezen
bij uistek gewichtigen tak van volkswelvaart
zou zijn tekort geschoten. Ongetwijfeld
maakt de landbouw moeilijke tijden door, al
is wellicht de qu.alificatie „zorgwekkend" iets
te donker getint. Maar dit is in hoofdzaak
te wijten aan de disharmonie tusschen prij
zen en productiekosten.
In het bijzonder wordt aan de voorziening
in de behoeften aan landbouwonderwijs
voortdurend aandacht geschonken. De instel
ling van een landbouwraad is door den
ambtsvoorganger van den minister ernstig
overwogen; hij heeft dit denkbeeld laten
varen na het advies der landbouworganisa
ties te hebben ingewonnen.
Reeds meermalen is er bij de regeering op
Hiermee is afgewezen de herziening van
het Bezoldigingsbesluit, in het katholiek
program 1929 verlangd.
Afgewezen niet door minister De Geer
alleen, maar door „de regeering", dus door
alle leden van het kabinet.
En nu de zorg voor het groote gezin.
Het woord is gisteren van de regeerings-
tafel wel genoemd.
Achterwege bleef elke concrete aanwijzing,
hoe de regeering van haar zorg voor de
groote gezinnen denkt te doen blijken.
Een terugslag op hetgeen by de algemeene
beschouwingen van katholieke zijde, door de
heeren Nolens, Van Vuuren en Moller, in dat
verband in het midden was gebracht, heeft
de premier noch minister De Geer gegeven.
Het kan toch geen ernst zijn. dat de
groote gezinnen zich voldaan moeten achten
met de in uitzicht gestelde zeer bescheiden
verlaging van den suikerprijs.
Natuurlijk kan van allerlei nog komen,
maar voor overgroote gerustheid is geen aan
leiding, als men bedenkt, dat de christelijk-
historischen in platonische belangstelling
voor de kinderryke gezinnen niet achter
staan, maar ten opzichte van practische en
doeltreffende maatregelen tot dusver van
maar matige instemming deden blijken.
Even geringe sympathie als zij tot heden
voor een onderhandelingstarief aan den dag^
legden, even weinig ingenomenheid toonden
zy voor een Rijkskindertoeslagfondsnog
pas heeft een hunner voormannen het beslist,
afgew. -en.
Men mag er niet aan twijfelen, dat het
katholieke deel van het kabinet èn ten aan
zien van de ambtenaren, èn ten opzichte
van het kroostrijke gezin het goede wil, maar
de vrees is thans niet meer geheel denkbeel
dig, dat de christeiyk-historische bestuurder
der schatkist, in beide gevallen remmend
opgetreden, zyn inzichten de overhand heeft
weten doen behouden.
In dit verband is men, welke groote kwali
teiten overigens den minister van Financiën
sieren, geneigd, de vraag, of zijn overgang
in dit kabinet een gelukkigen greep mag
biyft dat doen om dien toestand zoo spoe
dig mogelijk op te heffen. Het personeel
der afdeeling, hetwelk met vroeger vergele
ken nu reeds meer dan verdubbeld is is ge
leidelik uitgebreid, maar de oplossing m
die richting is met het oog op de vereischte
scholing aan beperking verbonden. En ver
der heeft de ondergeteekende onlangs ten
einde den arbeid van het personeel zoo
stelselmatig én intensief mogeiyk te kun
nen doen zijn de mondelinge behandeling
van zaken en het telefonisch contact van
belanghebbenden met dit personeel tijdelyk
doen beëindigen. Vooral ook sedert dezen
laatsten maatregel is het inhalen van den
achterstand betrekkelijk snel gevorderd.
Een bepaalden datum, waarop de ach
terstand zal zijn ingehaald, durft de onder
geteekende niet te noemen; met dat inha
len zullen, al wordt er alles op gezet dit te
bespoedigen, nog wel eenige maanden ge
moeid zyn. Dan zal afdoening van verzoe- j
ken in normale gevallen binnen enkele
weken kunnen plaats hebben.
1500 gemeentewoningen
In Juli 1926 is in Amsterdam besloten
tot den bouw van 1500 woningen op ver
schillende terreinen van de gemeente voor
gezinnen, die in verbano met maatregelen in
het belang van de volkshuisvesting hunne
woningen moesten verlaten.
Voor dien bouw we'd een voorschot door
worden geacht, niet met een geestdriftig het Ryk verleend, benevens «en bydrage in
ja te beantwoorden.
Zij zal geschieden door H.M. de Koningin
H. M. de Koningin heeft het voornemen, zich
28 November naar Amsterdam te begeven, ten
einde gevolg te geven aan de uitnoodiging
van den Britsclien gezant, om in de Engel
sche kerk aldaar twee gebrandschilderde
gedenkramen te onthullen.
Het eene raam, voorstellende den koning
stadhouder Willem III en diens gemalin ko
ningin Maria, is door Nederlanders aange
boden; het andere raam is aangeboden door
twee Britsche regimenten, de Northhumber-
land Fusiliers en het Royal Warwickshire
Regiment ter herinnering aan den door hen
in de 17e eeuw in de Nederlanden gedanen
dienst.
Na afloop van deze plechtigheid zal H.M.
doorreizen naar de Residentie, ten einde al
daar het winterverblyf te betrekken.
Prins
D-trein
Hendrik is Dinsdagavond per
van 8 uur 53 van Het Loo naar
Duitschland vertrokken.
De achterstand in de afdoening van
goedkeuringsaanvragen
Op de vragen van den heer Boon betref
fende het nemen van maatregelen in ver
band met den ontstanen grooten achter-
aangedrongen om onder de landarbeiderswet I stand in de behandeling van aanvragen om
Koninklyke bewilliging of een ministerieele
verklaring „van geen bezwaar" op statuten-
wyzigingen van naamlooze vennootschap
pen heeft de heer Donner, Minister van
justitie, het volgende geantwoord:
Inderdaad is by de behandeling van de
stukken betreffende de naamlooze vennoot
schappen een achterstand ingetreden, die
reeds geruimen tijd een voorwerp van zorg
Tot sterke uitbreiding van het aantal proef- voor den ondergeteekende uitmaakt,
boerderijen zal niet worden medegewerkt, in- Afgezien van het veelvuldig gebruik, dat
dien de" noodzaak daarvoor niet bestaat. Bij i tegenwoordig van den betreffenden rechts-
de organisaties bestaat echter een sterke I vorm gemaakt wordt, houdt die achter-
drang naar de stichting van zulke boerde- 1 stand goeddeels verband met de omstan-
rijen en daarmede is de vraag om rijkssteun I digheid, dat kort vóór en na 1 April 1929.
voor deze stichting in overeenstemming. Het datum var. in werking treden der nieuwe
ook kleine boeren te betrekken. Even dikwills
is er harerzijds oo gewezen dat, gelijk reeds
de Staatscommissie 1906 in haar ranporten
tot uiting bracht, de verstrekking van on
roerend goed aan kleine landbouwers een
geheel ander karakter heeft dan die aan
landarbeiders, en vooral dat onderbrenging
van beide categoriëen in één regeling zeer
ongewenschte gevolgen zou hebben
de exploitatiekosten to- ten noogste 70 ets.
per week.
Het grootste deei van deze woningen is
thans gereed. Thans stellen B. en W. voor,
opnieuw 1500 wonir.ger, te stlclren om re
gelmatig te kunnen voortgaan met de sa
neering van de binnenstad.
Deze nieuwe woningen zullen ge
bouwd worden in den Imikslotertvm Trans-
vaalbuurt. Meeuwenlaan. bij Nieuwendam en
in het tuindorp Buiksioot.
Bij het vaststellen van de grootte en de
inrichting der woningen hebben B. en W.
rekening gehouden met de waarschyniyk-
heid, dat de meesten der gezinnen voor wel
ke de woningen bestemd zyn, tot de groote
gezinnen behooren.
De Regeering is bereid dezelfde facilitei
ten te verleenen vooi deze groep woningen
als. voor de eerste 1500 womngen.
De totale stichtingskosten van deze nieu
we woningcomplexen bedraagt f 5.441 500.
spreekt vanzelf, dat eerst na nauwgezette
overweging door den minister Omtrent de
wenscheiykheid van den steun wordt beslist,
Voor zooveel de beschikbare gelden zulks
toelaten, wordt aan verzoeken om voorschot
ten voor de stichting van boerderijen op
woesten grond voldaan.
Het komt den minister gewenscht voor als
nog niet de totstandkoming van een „eier
besluit" te bevorderen. De noodzakelijkheid
van zulk een besluit ware af te wachten, pu
vanwege het Nederlandsche eiercontröle-
bureau een circulaire wordt verspreid, be
vattende verschillende wenken voor de aan
voerders van eieren. Inzake het nemen van
het initiatief om te komen tot een interna
tionale regeling tot het stempelen van eieren,
is de minister bereid met zijn ambtgenoot
van buitenlandsche zaken in overleg te tre
den.
Wat betreft de overbevissching van de
Noordzee, wordt medegedeeld, dat in ver
schillende by de Noordzeevlsscherij betrok
ken landen proeven worden genomen met
trawlnetten, welke de jonge visch sparen. Het
ligt in de bedoeling van den permanenten
internationalen raad voor het onderzoek der
zee. de gegevens omtrent de in de verschil
lende landen opgedane ervaringen te verge
lijken en de conclusies te publiceeren.
De minister is bereid te bevorderen, dat
reeds thans een onderzoek wordt ingesteld
naar de vraag, welke maatregelen moeten
worden getroffen ten aanzien van de Zuider-
zeevisscherij als, naar verwacht wordt
in het einde van 1932 de afsluiting van de
Zuiderzee gereed zal komen en als gevolg
daarvan het water zoet zal worden.
Onder bovenstaanden titel bespreekt het
„Huisgezin" (R. K.) het regeeringsantwoord
in de Tweede Kamer.
Het blad meent, dat dit antwoord niet
enkel voldoening zal wekken In de R. IC.
kringen en wel het minst ten aanzien van
twee punten: de ambtenarensalarissen en de
zorg voor het groote gezin.
Omtrent het eerste werd zeer duideiyk,
over het tweede nagenoeg niet gesproken.
Op de salarisherziening, die in 1928 Is tot
stand gekomen, wenscht de regeering thans
wet, dagelijks soms honderden verzoenen
betreffende wyziging van vennootschaps-
voorwsarden Inkwamen.
Al zyn onder deze verzoeken een aantal,
waarvan de afdoening niet urgent is, omdat
zij niet betreffen dadeiyk noodige wyzigin-
gen, en al ie en wordt in de gevallen,
waarin een byzonder belang by een spoe
dige afdoening aannemeiyk kan worden ge
maakt, daaraan docr een vervroegde be
handeling tegemoetgekomen, zoo erkent de
ondergeteekende gereedelijk, dat de toe
stand voor het oogenblik zeer onbevredi
gend is en dan ook naast begrip van de
onvermijdelijkheid by sommigen ont
stemming bij anderen opwekt.
Hij heeft daarom het zijne gedaan en
Voor den Raad van State ziin gisteren be
handeld drie beroep van het gemeentebe
stuur van Utrecht tegen beslissingen van
Ged. Staten van die provincie, waarbij goed
keuring werd onthouden aan de gemeente
begrooting en wel a. betreffende aankoop
van een hoekhuis aan de Hamburgerstraat
en de Korte Nieuwstraat, dat door den
Raad noodig werd geacht voor verkeersver-
betering; b. betreffende verbetering van de
Croeselaan en c. betreffende den bouw van
een nieuw gymnasium.
Mr. J P. Fockema Andreae, burgemeester
van Utrecht, wees er op, dat het wel vanaelf
spreekt dat de gemeente Utrecht geen be
sluiten zal nemen, die geld kosten doch niet
noodig zouden zijn. De beoordeeling of iets
strikt noodig is, kan echter voor verschil
lenden uitleg vatbaar zijn. Wat het onder
havige hoekhuis betreft, was uitstel niet
mogelyk, tenzy men later een wellicht veel
hoogeren Prijs zou willen betalen. Het be
treft hier een van de gevaarlykste kruispun
ten.
De heer A. G. H. van Spanje, lid van Ged.
Staten, betoogde, dat de finaneieele toestand
van de gemeente Utrecht in de laatste ja
ren ernstig is. Pas in 1928 is men werkelijk
begonnen de tering naar de nering te zet
ten. De stijging van den kapitaaldienst is
van verontrustenden aard, vooral wanneer
men daarbij in aanmerking neemt, dat de
bevolking in aantal nauwelijks is vooruit
gegaan en in draagkracht zelfs is achteruit
gegaan.
De Kon beslissing volgt later.
Minister Deckers neemt den post terug.
De Minister van Defensie heeft een nota
van wijziging ingediend op de begrooting
voor 1930. De minister zegt in de toelich
ting, dat 250.000 was aangevraagd als eer
ste termyn voor den aanbouw van twee on-
derzeeboot-mijnenleggers voor Indië. Het
overleg met de Indische regeering is echter
nog niet geëindigd, terwyi het by den mi
nister nog een punt van ernstige overwe
ging uitmaakt, of aanbouw van dit soort
vaartuigen wel het mest gewenscht is. Daar
om meent de minister voorloopig dezen post
te moeten terugnemen.
KON. NED. STOOMB.-MAATSCHAPPI)
AGAMEMNON 12/n van Rotterdam naar Alexandria
ALMELO 11/11 van Rotterdam naa* Duinkerken.
BERENICE, Valencia/Amsterdam oass. ii/ij Gibraltar.
BODEGRAVEN (thuisr.) 10/11 van Callao.
DOROS 11/11 van Barcelona naar Genua.
ERATO ti/li van 'Amsterdam te Stettin.
FAUNA ri/11 van Sebemcc naar Bar».
GANYMEDES ii/ij van Smyrna 'e ConstanttnopeL
HERCULES 11 'ii van La Guavra naar P. Cabeilo.
IRENE 12/11 van Lissabon te Amsterdam.
JUNO ii'tj van Napels te Catania.
MEDEA ii/ii var West-Indiê te New York»
NEPTUNUS ii/ii van Malaga naar Melilla.
TRITON (uitr.) oass. ri'u Azoren.
VENEZUELA 10/11 van Hamburg te Amsterdam.
KON. HOLL. LLOYD
DRECHTERLAND (uitr.) 10/11 te Rosano.
HALCYON-LiJN
STAD ARNHEM Buenos-Avres naar Hamburg xx/11 m
Las Palmas.
HOLLAND—AFRIKA-LIJN
GIEKERK 11/11 van Antwerpen naat Amsterdam.
NÏEUWKERK (thuisr.) 11/11 te East Londoh.
NIJKERK (uitr.) pass. 10/11 Dakar.
RIJPERKERK (uitr.) ii/iï te Port Natal.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë-LIJN
MEERKERK ii/ii van Hamburg te Antwerpen.
SCHIEKERK (uitr.) 11/11 van Rangoon.
STADSDIJK (uitr.) pass. 12/11 Ouessant.
VECHTDIJK (uitr.) 12/n van Suez.
VEENDIJK (uitr.) 11/11 van Bombay.
HOLLAND—AUSTRALIë-LIJN
ALDERABAN (uitr.) 11/11 te Lissabon.
WESTERDIJK 12/11 van Sydnev te Brisbane.
HOLLAND—OOST-AZIë-LIJN
GEMMA (thuisr.) iilu van Penang.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
BUITENZORG (uitr.) 12'11 van Port-Said.
MARKEN 12/11 van Batavia naar Rotterdam.
PATRIA «uitr.) izJu te Sabang.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA-LIJN
ALCHIBA (thuisr.) 9/1 x van Montevideo.
EMZETCO-L1JN
JONGE JACOBUS 11111 van Barcelona naar Napels.
JONGE JOHANNA xx/ii van Barcelona r.aar Castellon.
JONGE MARIA 12/11 van Savona te Livorno..
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
BATAVIER VII 12/ij van Rotterdam te Middlesbro.
BETSY m.s. 9/11 van Londen te Duinkerken.
BEURSPLEIN ix/xx Brunsbutte» geo. Oxelosun naar
Rotterdam.
BOOMBERG 10/11 van Umba naar Londen.
DRIEBERGEN 12/11 van Hampton Roac-ï te Galveston.
GEERTRüIDA m.s. 9/11 van Londen ce Duinkerken.
GORECH1 m.s. 9/11 van London te Duinkerken.
HAULEFWIJK 12/11 Gibraltar gep. Swansea n. Savona.
NAALDWIJK 12/11 Ouessan' geo., Huelva n. Amsterdam
NIEUWLAND 11/11 van Rotterdam te Leith.
PARKHAVEN 9/11 van Bona naar Boston.
RANDWIJK 10/11 van Skiën te Sunderland. (Verb.)
REGINA 9/11 van Stettm te Bruggen.
SLIEDRECHT ii/ii Kielkanaa' gep. van Nyborg naar
N.- rleans.
TRENT 12/11 van Hamburg n/<3% Tyne.
TWEED 10/11 van Rotterdam te Marseile.
\XINSUM it'll Honnigsvaag gep. Archangel n. Zaandam
ZEELAND sleeob., 12/11 van Hamburg naar Rotterdam
met lichter „Frisic."
STOOMVAARTLIJNEN
STOOMVAART MI). OCEAAN
AJAX, Japan/Amst. 12/11 v. P. Swettenham.
AUTOMEDON 13/11 v. Tsmgtao n. Amsterdam.
CALCHAS, Japan/Rott. 12/11 v. Hongkong.
EUMAEUS 11/ij v. Rotterdam te Kobe.
STOOMVAART MI). NEDERLAND
KARIMATA 13/11 v. Batavia L v. Londen te Amsterdam.
KON. NED. STOOMB. MAATSCHAPPIJ
ALMELO 12/11 v. Rotterdam te Duinkerken.
AURORA i2'n v. Hamburg te Amsterdam.
BENNEKOM (uitr.) ii/ii te Callao.
BOSKOOP ia/11 v. Hamburg n. Antwerpen.
BREDA (uitr.) 12/11 v. Valparaiso n. S. Antonio.
CLIO 13/11 v. Korsör n. Rönne.
FAUNA 12'11 v. Gravosa n. Ban.
GANYMEDES 12'u v. Constantinopel n. Bournas.
GERBA 12/11 te Castellon.
HERMES X2/II v. Piraeus n. Samos.
JUNO 12/11 v. Catania n. Messina.
MEROPE 12 11 v. Cadix n. Ceuta.
NEPTUNUS 12/11 v. Melilla n. Alicante.
POLLUX (uitr.) oass. 13/11 Azoren.
TELLUS iziii v. Messina n. Catania.
VESTA 12/ii v. Algiers n. Dungeness (v.o.).
KON. HOLL. LLOYD
FLANDRIA (thuisr.) 12In v. Rio Janeiro.
GELRIA 13/11 v. Amst. n. Zd. Amerika.
HALCYON LIJN
STAD DORDRECHT xa/11 v. Rott. te B.-Ayres,
HOLLAND—AFRIKA-HJN
HEEMSKERK (thuisr.) 10/11 v. Mozambique n. Port
Amelia/Ibo.
KLIPFONTEIN (thuisr.) pass. 11/11 Gibraltar.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN
PARANA 8/11 v. Barry te Seattle.
SPAARNDAM 12/11 v. N. Orleans n. Rott.
HOLLAND—AUSTRALIE-LIJN
ALMKERK (thuisr.) 12/11 v. Oram
HOLLAND—OOST-AZIE-LIJN
OUDERKERK (uitr.) 13/11 v. Suez.
OLDEKERK (thuisr.) 12/11 v. Marseille.
ZOSMA (thuisr.) 13/11 v. Cheroo.
HOLLAND—BRITSCH-1NDIE-LIJN
RIDDERKERK 12'11 v. Rott. te Hamburg.
IJSELKERK (thuisr.) 12/11 v. Algiers.
HOLLAND—WEST-AFRIKA-LIJN
SCHELDESTROOM 13/11 v. Hamburg te Amst.
JAVA—NEW YORK-LIJN
BLITAR 12/ÏI v lava te New York
BREEDIJK, Java n. New York 12' 11 v. Belawan.
DJEMBER, Java ru New York. 12/11 v. Gibraltar.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
BUITENZORG (uitr.) 13/11 v. Suez.
KOTA GEDE (thuisr./ 13/11 v. Singapore.
KOT A INTEN (tnuisr.) pass. 13/11 Dover.
KOTA RADJA (uitr.) pass. 13/u Sagres.
PATRIA (uitr.) 13/ix te Belawan.
SLAMAT (uitr.) 12/11 v. Port-Said.
TOBA (uitr.) pass. 13/11 Kaap Bon.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA-LIJN
ALUDRA (uitr.) 12/11 Fimsterre gep.
EMZETCO LIJN
JONGE ELISABETH, Valencia n. Rott., pass. 12/11
Gibraltar.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
ALCOR 12/11 v. Santa F én. Las Palmas.
BATAVIER II 13/11 v.m. 8 u. 10 v. Rott. ie Gravesend.
BATAVIER VII 13/11 v. Middlesbro n. Aberdeen.
BATAVIER VII 12/11 v. Santander n. Bordeauzx.
FARMSUM 12/11 v. Kirkenes n. Zaandam.
ROZENBU-iG 12/u v. Rande n. Rott.
TRITO 12/11 v. Dublin n. Rott.
YILDUM 12/11 v. Rott. te Methil.
ZAAN 12/11 v. Rott. te Hernosand.
MARGARETHA ms. 11/11 v. Hamb. n. Wilhelmsburj
MASCOTTE ms, 9/11 v Hamburg n. Horsens.
'--'f
mÉM
t i
a\'„
Jan en Duimstok doorzochten 't eiland en hun tocht werd
niet gestoord tot ze achter rotsen kwamen, waar een zacht
fluisteren werd gehoord. Wilden hadden zich daar verbor
gen, 'n bende, die daar In hinderlaag lag, wilden, niets dan
wilden, met schild en speer gewapend, wat hun oog nu zag.
„Wat overgeven," riep Jan Klaassen. „Nooit" en stond stevig
als een rots. „Nooit," riep ook Duimstok moedig en zwaaide
heftig met zyn knots. De wilden schreeuwden als jonge
varkens, hun kreten vulden nu de lucht, onze vrienden
sloegen heftig met hun wapens en weerden zich geducht.
