GEMEENTERAAD VAN VELSEN
Auto-parasieten
TWEEDE BLAD
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1929
BLADZIJDE 2
Aankoop van grond en woningen. De oude en de nieuwe Rijksweg.
Het voorstel van B. en W. aangehouden Het gemeentelijk drukwerk
uitsluitend aan georganiseerde druk kerspatroons Een autobuskwestie.
Provinciale Staten van
Noord-Holland
Gisteravond vergaderde de gemeenteraad
onder voorzitterschap van den burgemeester.
Bij den aanvang der zitting was afwezig de
heer Vermeulen.
Aanvaarding geschenk.
Door mevr. BreitensteinInsinger zijn aan
de gemeente voor de historische verzameling
aangebeden een tweetal schilderstukken var.
wijlen haar echtgenoot, betrekking hebben
de op deze gemeente.
B. en W. stellen den raad voor deze schen
king onder dankbetuiging te aanvaarden.
Aldus wordt besloten.
Straatnamen.
In het belang eener goede administratie is
het gewenscht, dat aan het gedeelte van clcn
nieuwen Rijksweg HaarlemVelsen in deze
gemeente en aan de gedeelten van den ou
den Rijksweg te Velsen en Santpoort af
zonderlijke namen worden gegeven.
B. en W. stellen den raad daarom voor,
ingaande 1 Januari 1930, het nieuwe Rijks-
weggedeelte te noemen: Rijksweg, het ge
deelte van den ouden Rijksweg te Velsen:
Meervlietstraat; het. gedeelte van den. laatst-
bedoelden weg te Santpoort: Santpoorter
straat.
Een Schacpma.nlaan.
Door den Zeereerw. heer J. F. van der
Meer, pastoor alhier, is aan B. en W. ver
zocht, de straat langs de R.K. kerk alhier
te noemen: Schaepmanlaan.
Aangezien aan deze straat nog geen hul
zen zijn gebouwd, hebben B. en W. geen
bezwaar tegen inwilliging van het verzoek
en stellen den raad daarom voor. de namen
Schaepmanlaan en BiHerdijklaan om te
wisselen.
Tegen het eerstgenoemde voorstel maakt
dr. Sluiters bezwaar in verband met de on
kosten, welke dit uen bewoners weer zal ver
oorzaken. De namen acht spr. niet gelukkig
gekozen.
De heer GROENEVELD veronderstelt, dat
deze andere naam noodig is om een auto
bus-ondernemer (P. Mooy te Beverwijk) den
nek te breken. Spr. zegt, dat Ged. Staten
nog van niets weten. Een ambtenaar heeft
het maar bekokstoofd.
Het voorstel van B. en V/. wordt hierna
aangehouden.
Het tweede voorstel. Inzake de Schaep
manlaan, wordt goedgekeurd.
Het gemeentelijk drukwerk.
Aan de orde is hierna het prae-advies
omtrent het adres van C. J. Snooy en het
adres van A. A. Cornegge e.a. tot intrekking
van het raadsbesluit van 29 April 1919 in
zake het opdragen van drukwerk.
B. en W. stellen voor om de bepaling in
genoemd raadsbesluit,.volgens welke het ge
meentelijk drukwerk uitsluitend aan georga-
niseerde drukkerspatroons zal worden opge
dragen, te doen vervallen.
De heer VISSER valt de argumentén aan,
waarop de voorstanders van dit voorstel
steunen.
Voor spr. wordt het belangrijkste de ar
beidsvoorwaarden vco.c de drukkersgezellen.
De gemeente moet de arbeiders 'steunen in
hun strijd voor goede arbeidsvoorwaarden.
Dat kan, door het drukwerk te geven aan
georganiseerde drukkers,., waarvan men weet,
dat zij goede voorwaaiden hebben. Om ze-
kerheid hieromtrent te hebben, meet men
kunnen beschikken over de organisaties.
Spr. verdedigt verder uitvoerig het geven
van het drukwerk aan georganiseerde pa
troons en wijst daarbij op de voordeelen.
welke de organisatie biedt, zooals het pen
sioenfonds en het leerlingenstelsel.
Ook brengt spr. in herinnering, dat de wet
houder van sociale aangelegenheden inder
tijd ook op dit standpunt stond.
Spr. zal tegen het voorstel van B. en W.
stemmen.
De heer v. d. STEEN zal ook tegen het
voorstel van B. en W. stemmen. Spr. vraagt
welke zekerheid de ongeorganiseerde pa
troons kunnen geven ten opzichte van de
arbeidsvoorwaarden. Zij hebben bepalingen
gemaakt omtrent loonen en ziekte, maar
hoe zal er worden omgesprongen met de ge
talsterkte, zooals die in de collectieve over
eenkomst der georganiseerden is bepaald. En
hoe staat het met het leerlingenstelsel? De
drukkersorganisaties hebben een stelsel, dat
als voorbeeld kan gesteld worden voor het
geheele land.
Wat de concurrentie betreft, de ongeorga
niseerde patroons zullen over een paar jaar
toch «den een of anderen kant uit moeten.
Of zij moeten de goede en dure krachten
ontslaan en dan blijft de gemeente in den
slappen tijd met de ongeorgansieerde
werkloozen zitten of zij moeten weer ge
zamenlijk inschrijven en dan vervalt het ar
gument.
De heer TEN BROEKE meent, dat de te
genstanders blijkbaar geen open oog hebben
voor de fouten van de „Federatie". Als men
van een de fouten noemt, meet men het
ock van den ander doen.
Spr. meent, dat, wanneer de gemeente
werk opdraagt aan ongeorganiseerde pa
troons, wel degelijk rekening zal worden ge
houden met de arbeidsvoorwaarden van de
drukkers.
Wanneer het werk uitsluitend, opgedragen
wordt aan leden van de Federatie, is er
sprake var. bevoorrechting. Dit is de prin-
cipieele kant van de zaak. Maar er is ook
een zakelijke kant. De Federatie houdt er
een leger van ambtenaren op na, die betaald
moeten worden. Deze kosten drukken na-
.uurlijk op het drukwerk.
Veel drukwerk gaat naar het buitenland,
omdat velen zich niet willen onderwerpen
aan de tarieven van de Federatie, zoadat dus
aak de werkloosheid in de hand wordt ge
werkt, wanneer men alleen werk geeft aan
de Federatieleden.
Spr. is dan ook voor het voorstel van B.
en W.
Ds heer KOMBURG zegt, dat de leden
van de Federatie zich in een „harnas" moe
ten gevoelen. Daarom gaan er menschen uit,
die daar niet tegen kunnen.
Dat „leger van ambtenaren'' is zoo erg
niet. Er is natuurlijk toezicht op elkander.
Het bezwaar, dat men tegen de Federatie
heeft, is voornamelijk dit, dat men bang is
voor prijsopdrijving, bij een te nauwe aan
eensluiting der drukkers. Daarentegen wijst
spr. op de arbitrage, welke b.v. door de Fe
deratie is gegeven te Zaandam, waar een
drukker een belangrijk bedrag aan de ge
meente moest terugbetalen, wegens te hoogs
Irukkosten. Dit is een vccrbczld. dat bewijst,
dat men voor prijsopdrijving niet bevreesd
behoeft te zijn.
Be gemeente behoort volgens spr.
op dit ocgenblik niet van den ingeslagen weg
af te gaan. Spr. is dan ook tegen het voor
stel van B, en W.
De heer WATERLANDER, betuigt zijn
sympathie met de Federatie en zegt dat deze
rganisatie in het Typografcnbedrijf tot
voorbeeld kan worden gesteld van vele an*
dere organisaties. Dat er fouten aan kleven,
IS Iets geheel mensehelijks. Aan alle men-
schenwerk kleven fouten. Doch een groote
fout is, dat men er uit loept. Wil men de
fouten wegnemen, dan moet men in de or
ganisatie blijven, opdat men gelegenheid
hebbe aan de verbetering te werken.
Mes deze organisatie is een grootsch werk
geleverd, dat niet wordt aangevoeld door
hen, die er uitloopen.
De heer DE NOBEL wijst hiertegenover
op de dwangmaatregelen, welke de Federa
tie toepast. Toch zal spr. tegen het advies
van B. en W. stemmen, en wel, omdat door
de ongeorganiseerde patroons aan twee za
ken, welke in het collectief contract worden
genoemd, niet kan worden voldaan, t.w. het
pensioenfonds en het leerlingenstelsel. Er
bestaat daarom voor spr. geen voldoende ze
kerheid, dat aan de bepaling inzake de ar
beidsvoorwaarden, door de ongeorganiseerde
drukkers zal kunnen worden voldaan,
tie heer MAAS wil, na alies wat er over
dit onderwerp refds. gezegd, is. alleen even
het standpunt der Katholieke vakorganisatie
aangeven. Volgens dit standpunt verricht
men opbouwend werk voor de maatschappij
door de samenwerking tusschen de organi
ses te bevorderen.
De wethouder, de heer SCHILLING, zegt,
dat vóór- en tegenstanders het arbeidersbe
lang in het oog hebben. Spr. is nooit- een
groote bewonderaar geweest van het harnas,
hetwelk de typografen zich hebben aange
legd.
Spr. wijst er op, dat er nog andere bedrij
ven zijn, waarvan de arbeiders vooreen voor
een minimumloon werkten, hetwelk belang
rijk is verhoogd geworden, zonder dat er een
harnas was, waarin zij zich moesten laten
insluiten.
Verder wijst spr. op de inschrijvingen,
door leden van de Federatie ook in de ge
meente Velsen gedaan, welke inschrijvingen
beneden de tarieven waren. Ze durfden el
kaar natuurlijk niet verraden, want dan lie
pen ze zelf gevaar.
In ieder geval blijkt hieruit, dat die tarie
ven zóó hoog zijn, dat er ruimte overblijft
voor een belangrijke reductie, terwijl even
goed nog behoorlijke loonen konden worden
betaald.
Bovendien zijn er nog personen, die geen
drukkerij hebben en toch drukwerk aanne
men. Zij verdienen hieraan, maar waar komt
die winst vandaan?
Dat vooraanstaande drukkerspatroons
van de leden der Federatie beweren, dat het
hyena's zijn, bewijst, volgens spr., dat er wel
iets aan de hand is.
Dit alles kan echter buiten beschouwing
j blijven, als men het bedrag der arbeiders in
j het oog wil houden. En dit verwaarloost spr.
niet. Is het verband tusschen patroon en
I arbeider er, omdat de overheid het drukwerk
j "tan georganiseerd3 patroons geeft? Natuur-
lik niet. Het is er alleen voor de rust, in
het bedrijf, voor de bedrijfszekerheid.
Naar aanleiding van de opmerking, dat hij
vroeger voor het geven van drukwerk aar-
georganiseerde patroons was, zegt spr., dat er
sedert dien veel is veranderd. Destijds wa
ren zoo goed als alle bedrijven georgani
seerd. Thans loopen de patroons bij secties
tegelijk uit de organisatie.
Er zijn arbeiders, die zich niet kunnen or-
taniseeren, omdat zij bij ongeorganiseerde
patroons werken. Wanneer zij zich willen ór-
ganiseeren, dan moeten zij ontslag nemen
bij hun patroon en dan kunnen ze rondloó
oen om te probecren werk te vinden. Ze val
len dan in handen van de commissie var
steun verleening. terwijl zij .werkgelegenheid
hadden. Hoe spr. dit varken dan wasschfn
moet, weet hij niet.
De arbeiders worden noodgedwongen bui
len de organisatie gezet. Dat is h?t harna-
■vaarin zij zich onvrijwillig hebben gebon
den.
Wat het pensioenfonds- betreft, dit is tc
grootsch opgezet. Het zal zoo lang niet du-
en of daaromtrent zal wel wat gebeuren
Laten de werkgevers die zulke hooge winst-
norges maken, het pensioenfonds geheel zei:
betalen Dan trekken zij de menschen zeke:
naar de organisatie.
Ten aanzien van de concurrentie zegt spr
dat deze er toch is. Want de leden moger
beneden de tarieven inschrijven; dat is hen
door de organisatie toegestaan.
Spr. betoogt tenslotte, dat de gemeente
ranneer zij uitsluitend aan georgani-eèrd"
drukkers het werk geeft, deze feitelijk eer
subsidie geeft.
Na repliek wordt het voorstel van B. er
W. in stemming gebracht en verworpen niet
14 tegen 10 stemmen.
Voor stemden de hoeren Dalmeyer, Baardr
Zwanenburg. Ten Broeke. Dunnebier. Nijs-
len, Tusenius, Schilling, Handgraaf en Lan
gedijk.
Aankoop van grond en van eenigc
woningen
De voortschrijdende bebouwing in hét ge
deelte van IJmuiden rond den Watertoren
doet voorzien, dat het terrein van het gas-'
bedrijf binnen korten tijd zalzijn inge
bouwd. Zoodra dit het geval is zal van eentse
belangrijke uitbreiding van het bedrijf al
daar, als b.v', van het aantal gashouders, Var
kantoor- magazijn- én opslagruimte", erin
geen sprake meer kunnen zijn. Dit nu moet
ongewenscht worden geacht, temeer riöy
daar zich thans reeds de behoefte aan ar
chiefruimte en van kantoorruimte doet ge
voelen. B. en W. hebben daarom onderhan1
delingen gevoerd met de eigenares van het
westen van het gasbedrijf en ten oosten van
de Schoutenstraat liggend terrein en met dr
eigenaren van de binnen dat terrein staan
de woonhuizen, teneinde tot aankoöp var
deze percpelen door de gemeente te geraken
Deze onderhandelingen hebben tot resultaat"
gehad, dat de gemeente in koop zijn aan
geboden
a. door de N.V. Kaïkzandsteenfabriek eii
Exploitatie Maatschappij ,,De Hoogebérg'"
geves.tigdte Velsen, het perceel grond met
de, daarop staande twee schuren, ter grootte
van ongeveer 2559 M2„ tegen den prijs var
f 10.— per. M2.;
b. door P Hamers, te IJmuiden: een'
woonhuis (beneden- 'en bovenwoning) met
schuur en erf, groot 195 M2„ tegen den prijs
vah f 9000.—;
c. jffiur J... Groot Tzn,, te Velsen: vier
woonhuizen.. samëji groet 100 M2„ tégëri dëfi
prijs van f 82ÓÖ.—
B.en. W. achten deze aanbiedingen aan
nemelijk eh stellen mitsdien voor tot aan
koop over te gaan.
Goedgekeurd.
De arbeidsvoorwaarden van de
straatmakers
B. en W. adviseeren den raad afwijzend te-
beschikken.op het adres van den Ned. R. K.
Bouwvakarbeidersbond „St. Joseph", te
Utrecht, inzake invoering van arbeidsvoor
waarden voor straatmakers.
De heer MAAS verzocht B. en W. dit ad
vies terug te nemen en eerst overleg te ple
gen met de gecombineerde vakorganisaties
en den directeur van Openbare Werken,
De heer VISSER wil eerst den raad een uit
spraak laten doen over de principe-kwestie.
Dan kunnen B, en W. daarna overleg ple
gen, om dan met een voorstel te komen.
De wethouder, de heer SCHILLING, be
toogt, dat de gemeente, wat de loonen be
treft, aan de spits staat, In verband hier
mede noemt spr. enkele cijfers. B.v. ten aan
zien van de Trompstraat, waar men een-ju
weeltje van straatmakerswerk aantreft; Hier
betaalde de gemeente 25 cent, hetgeen een
weekloon beteekende van f 85, regenverzuim
inbegrepen,
Spr. meent, dat E. en W. moeten uitge-
noodigd worden, om met een voorstel te
komen, inzake een minimum-loon, waarover
dan overleg dient te worden gepleegd met
de organisaties.
De heer VISSER doet een voorstel in de
zen geest, dat wordt aangenomen met alge-
meene stemmen
Verkoop grond
B. én W. stellen voor aan Gebr. van de
Pieterman te IJmuiden, te verkoopen een
perceel grond, liggende langs den Groene-
weg; te IJmuiden, ter grootte van ongeveer
13G5 M2. voor den prijs van f 8.50 per M2.
Goedgekeurd,
Bijdragen aan emigranten naar
Canada
Bij raadsbesluit van 19 Dec. 1928 werd
voor het jaar 1929 wederom een creaiet toe
gestaan van f 500.teneinde in de voorko
mende gevallen een bijdrage in de zeepas-
sagekosten van emigranten naar Canada te
kunnen verleenen.
De Minister van Arbeid, H, en N. deelt
het gemeentebestuur thans mede, dat de ge
troffen regeling ook' zal gelden voor het jaar
1930 en dat de geldelijke hulp alleen zal
worden verstrekt als renteloos voorschot,
B. en W. stellen den raad voor, voor dat
jaar Wederom een crediet van f 500.toe
te s;taan. Van net voor 192S toegestane cre-
.üet.ls niets verbruikt.
Goedgekeurd.
Verlenging tijdelijke aanstelling
B en W stellen voor de tijdelijke aanstel
ing van G. W. Driesten, leeraar in teekenen
aan de gemeentelijke visscherijschool, voor
het tijdvak van 1 Dec. 1929 tot 1 Dec. 193C
te verlengen.
Goedgekeurd.
Benoemingen
Benoemd wordt:
tot lid van de commissie van voorberei
ding voor de plaatselijke strafwetgeving de
ieer van Niftrick;
tot lid van de commissie voor de ambte
naren de heer van Niftrick.
Rondvraag
De heer DALMEYER vraagt of B. en W.
reeds kunnen meöedeelen, welke gevolgen de
nieuwe wet op de financieele verhouding tus
schen Rijk en Gemeente, voor deze gemeente
tal hebben.
De wethouder, de heer NIJSSEN, ant-
woórdt. dat het onvoorzichtig zou zijn, zich
hierover reeas thans uit te- laten.
Ge heer SLUITERS zegt, dat de autobus
ten van den ondernemer Mooy, uit Bever
wijk, voortaan ever den nieuwen Rijksweg
moeten rijden, terwijl zij San'.poort niet
meer mogen aandoen. Dit is voor het pu
bliek, zeer lastig. Bij den Slaperdijk is het al
een zeer ongunstige plaats om te wachten
Qoór dezen maatregel wordt het publiek dan
ook zeer gedupeerd. Noodig is deze maatre
gel heelemaal niet. De bussen rijden toch ir
t belang der gemeente en van het publiek.
De VOORZITTER antwoordt, dat dit een
taak is. die het college alleen aangaat. B. en
'•V. zuilen' echter de zaak nog eens overwe
gen en daarbij met de opmerkingen reke
ning houden. Mocht hun besluit dan nie"
naar den zin van dén héér Sluiters uitvallen
dan kan deze gelijk iedereen zich be
roepen bij Ged. Staten.
Hierna volgt sluiting.
Behandeling der begrooting voor 1936
De heer POLAK (S. D. A. P.) staat niet op
het standpunt, dat Ged. Staten een juiste
afspiegeling van de Prov. Staten moeten
zijn. Het kan niet, omdat ér riieer fracties
dan zetels zijn, maar. bovendien., zou. een
dusdanig, college niet krachtig zijn. Spr.
«"Geit daarom voor een werkmeerderheid, die
■t college samenstelt. In 1927 is getracht een
''de'rnoera'tisch getinte meerderheid te vormen.
,)at de V. B. daar is buiténgelaten, is zijn
eigen schuld. Wil de V. B. zich herzien, dan
is dat beter dan hier telkens klaagzangen
aan te heffen.
Wel had spr. graag gezien, dat de R.K
fractie spr.'s fractie in de gelegenheid had
gesteld te stemmen op een democratischen
candidaat. Waarom laten de R.K. arbeiders
toe, dat de belangrijke zetels van Ged. Sta
gen telkens weer worden bezet door candi-
daten van den linkervleugel? De S. D. A. P.-
fractie neemt dat de Katholieken kwalijk en
spr. hoopt, dat met zijn waarschuwende stem
rekening zal worden gehouden. Blijft men
zich zoo slap gedragen, dan kon het wel
eens gebeuren, dat in 1931 naar een andere
meerderheid wordt gezocht. De RK. linker
vleugel zal zich wat steviger moeten roeren.
Komende aan de begrooting, noemt spr.
den finan'cieelen toestand van ons gewest
gunstig; "de gewone uitgaven worden gedekt
door de gewone inkomsten en de begrooting
begint met een batig saldo van 1644.000.
Zelfs kunnen we voor het volgend jaar 3 ton
reserveereh. f Ook bij de bedrijven ziet men
.een streven haar reserve. Deze gunstige toe
stand geeft de S. D. A, P. niettemin geen
vrijheid, mee te gaan met het voprstel tot
belastingverlaging. Er komt een wijziging in
het belastingstelsel en daarom is het ge
wenscht eenige voorzichtigheid in acht te
nemen en voor eenige reserve te zorgen. Wel
licht kan men het volgend jaar overgaan tot
een regeling, die alle belastingplichtigen zal
voldoen. En de politiek van den V. B. vindt
spr. dan ook niet bezadigd. j
Het electriciteitsbedrijf heeft een winst ge- j
maakt van 913.000. Deze gaat naar de
reserve, maar spr. acht den tijd gekomen, om
eens na te gaan, tot hoever men de reser-
veeringeh zal laten komen. Men zal binnen
niet al te langen tijd weer eens aan tartefs-
verlaging most er. gaan denken, v/ant cr be
staan in verschillende plaat-en misstanden.
Prijzen van 0.40 por K. W. acht spr,
voor dezen tijd niet te tolereeren, te meer,
omdat m andere plaatsen in de provincie
0.10 wordt betaald.
Ock mot het Waterleidingbedrijf gaat het
goed, de tekorten, die werden voorzien, blij
ven uit en er. wordt zelfs gereserveerd. Ook
te dezen aanzien acht spr, tariefswijziging
gewenscht. Met name komt spi\ er tegen op,
dat de kosten van aansluiting van afgelegen
Woningen worden verhaald op de verbruikers,
.Van het Wegenfonds heeft spr. den indruk
gekregen, dat hst meer een geldbelegging is
is, dan dat er wegen uit worden bekostigd.
De toestand der wegen is zoo, dat spoed bij
de verbetering noodig is.
Spr. besluit met te constateeren, dat Ged
Staten krachtig werken voor sociale voor
zieningen.
De heer HOOY (R.K.)ziet in het finan
cieel beleid van Ged. Staten wel degelijk
een lijn en wel eon horizontale lijn. Niet
illeen is het niet noodig, dat we putten uit
het reservefonds, maar we kunnen dat zelfs
versterken. Niettemin wil ook spr. met even-
tueele belastingverlaging wachten tot volgend
jaar en wel op de gronden als door den heer
stel-Guépin c.s. en betoogt, dat de belasting
ui Noord-Holland, vergeleken met die in de
provincies, laag is. Onze provincie staat op
de tweede plaats, terwijl er provincies zijn,
die het 4- of 5-voudige heffen.
Spr. hoopt, dat ten aanzien van het elec
triciteitsbedrijf de uiterste concentratie zal
worden toegepast, om daardoor tot tariefs
verlaging te kunnen komen.
De heer GUéPIN (V.B.) heeft reeds ver
nomen, wat do R.K. en S. D. A, P. fracties
ten aanzien van zijn voorstel zullen doen.
Nadrukkelijk verklaart spr., dat hij met dit
voorstel niet beoogt, het college van Ged.
Staten een échec te bezorgen. Spr 's bedoe
ling is slechts, dat niet meer belasting wordt
geheven dan noodig is.
Spr. is voorstander van continuatie, maar
of dit altijd he't geval moet zijn bij de be
lastingen, betwijfelt spr., die er op wijst, dat
volgend jaar toch wijziging meet plaats
vjnden.
Spr., schrikt niet terug voor de maatrege
len, waarmede Ged. Staten na het bekend
worden van spr.'s voorstel plotseling voor
den dag kwamen. H«t reservefonds kan in
stand worden gehouden zonder, het te moe
ten versterken. Spr. juicht tce, dat men
maatregelen neemt, om te geraken tot snel
lere verbetering der wegen, maar dan be
hoeven nog niet de 4 ton extra in het We
genfonds gestort te worden.
De heer DE JONG SCHOUWENBURG
C.H.) wil bij deze besprekingen nog hulde
jjrengen aan het afgetreden lid van Ged.
Staten, den heer Hendrix, wiens verdiensten
voor de bedrijven vooral groot zijn, Spr.
hoopt, dat het den heer Hendrix gegeven
moge zijn, nog lange jaren getuige te zijn
-an den bloei van ons gewest (instemming).
Spr.'s fractie is niet' gekend bij de bespre
kingen inzake de samenstelling van het col
lege in 1927. Niettemin heeft zij met inafsm-
ming medegewerkt aan de verk'ezing van den
heer Verschure, van wien spr. hoopt, dat
hij het kanalenplan tot uitvoering zal bren
gen.
Spr. is er geen bewonderaar van, dat open
bare lichamen fondsen hebben, maar er is
nu eenmaal toe besloten en dus moet men
de consequenties aanvaarden en het lijkt spr.
eenvan good beleid, er thans niet
minder 'in té "storten: Vandaai-, dat spr." zich
niet kan vercenigen niet liet Jvo@rstel-G.ué-
in. Hierna 'werd gepauzeerd.
Na de pauze zette de heer DE JONG
SCHOUWENBURG (C.-H.) zijn rede. voort.
Spr. weet niet, wat bedoeld wordt met re
organisatie van de provinciale diensten. Be
doelt men, dat een lid van Ged. Staten
belast wordt met het beheer der bedrijven,
dan wijst spr. er op, dat dit reeds het geval
is door het bestaan van den Raad van Toe
zicht, waarin twee ledenzitting hebben.
Hierna vraagt spr. inlichtingen 'betref
fende salarieering, pensionneering en wacht
geldregeling voor Ged. Staten.
Het verheugt spr., dat het werk der vaste
Póiak aangegeven. Spr. bestrijdt het voor
commissie voor de uitbreidingsplannen
meer en meer waardeering ondervindt bij-
de gemeentebesturen. Spr. hoopt, dat de
commissie ook zal bereiken, schending van
natuurschoon te - voorkomen. Wat de uit
breidingsplannen betreft het zal wel eens
gebeuren, dat particuliere belangen ge
schaad worden. Spr. vraagt, welke leidraad
hierbij gevolgd wordt.
De heer CÖLIJN (A.R.) meent, dat de
samenstelling van het college van Ged.
Staten met de begrooting in heel ver, ver
verwijderd verband staat en dat men over
de begroeting zelf met ontevredeh is. Spr.
vraagt, of het een goed beleid is, thans tot
belastingverlaging over te gg,an, Spr. meent
van niet en daarom zullen hij en zijn frac-
tiegenooten niet hun stem aan het voorstel-
Guépin geven.
De millioenen. die nog op het electrici
teitsbedrijf drukken, moeten zoo spoedig
mogelijk worden weggewerkt. In de tarie
ven moet meer uniformiteit worden ge
bracht en, als het mogelijk is, tot verlaging
worden overgegaan.
Voorts vraagt spr., of de wegencommis-
sio er komen zal en zoo ja, wanneer.
Spr. vraagt dan, wanneer het fort Schip-
i hol verwijderd zal worden en verzoekt even-
tueel hier ter plaatse een pont te doen
varen.
De heer KETELAAR (V.D.) zou voor be
lastingverlaging zijn geweest, als niet wij
ziging in het stelsel voor de deur stond
Spr. betwijfelt niet, of als het mogelijk is,
zal volgend jaar verlaging worden voorge
steld.
Spr. is er een voorstander van, aan elk
lid van Ged. Staten een bepaalde afdeeling
op te dragen. Dat zal het snellere werken
bevorderen.
Spr. wil Ged. Staten waarschuwen, dat
zij het Nederlandsch Fabrikaat niet al te
zeer op den voorgrond plaatsen, want er is
veel, dat in het buitenland vervaardigd
doch hier in elkaar gezet is.
Hierna vraagt spr. hoe het staat met de
waterstaatscommissie en of Ged. Staten na
dere berichten hebben gekregen ten aan
zien van de uitvoering der West-Friesche
kanalenplannen. Zoo niet, willen Ged. Sta
ten dan deze plannen zooveel mogelijk
trachten te bevorderen?
Spr. acht het gewenscht, dat in het be
heer der polders meer centralisatie komt.
Ook al zijn de polderbesturen het er niet
mee eens dan nog mogen Ged. Staten het
hoofd niet in den schoot leggen.
Onbillijk vindt spr. het, den ombouw van
de electrieileitsnetten te verhalen op de
gemeentebesturen.
De heer DROOG (R.K.) besprak uitvoe
rig de ongelukken in het Provinciaal Zie
kenhuis te Santpoort en wekte daarbij op,
dat de zaak niets met de arbeids-therapie
te maken heeft.
De heer GRAVESTEIN (A.R.) bepleitte
de belangen voor de bewoners van de eilan
den en verzocht Ged. Staten de hulpbe
hoevende eilanden zooveel mogelijk tege
moet te komen.
Het vervoer van de zieken, wanneer de
verbinding met den vasten wal verbroken
is, is onvoldoende en men bekommert er
zich niet over. In dit verband wees spr. op
de vliegdiensten, een extra vlucht kost ech
ter 250.Steun van de provincie is dus
nocdig en de K. L. M. is altijd vaardig.
De heer VAM ROOYEN (R.K.) besprak
de vragen, die hij indertijd over de onge
vallen in het prov ziekenhuis te Santpoort
gesteld had, en meende, dat er een heilzame
invloed van is uitgegaan, ongeacht de sen
satie, die misschien door verschillende dag
bladen gezocht is.
De heer SAJET (S. D.) verklaarde zich
voer de arbeidstherapie, die 90 pet. van de
verpleegden aan het werk zet. Daartegen
over staat, dat het toezicht van de verple
gers zeer intens moet zijn. Dat ongevallen
cok buiten de arbeidstherapie voorkomen,
bewijst wel het ongeval in Endegeest. Daar
was geen arbeids-therapie en daarover heb
ben de kranten gezwegen.
Spr. las dan een voorstel van de S. D. A.
P.-fractie voor, waarin verzocht wordt, dat
Ged. Staten de directeuren van de Prov.
Ziekenhuizen zullen opdragen een onder
zoek in te stellen naar de toepassing van
de arbeids-therapie in die ziekenhuizen.
De heer LUDEN (C.H.) betoogde een
vluggere afdoening van de zaken, die het
gouvernement betreffen, en herinnerde den
voorzitter aan een belofte reeds in 1920 te
aanzien daarvan aan de Staten gegeven.
Spr. drong er met klem op aan, dat deze
belofte nu eindelijk verwezenlijkt zal wor
den. Ten tweede achtte spr. het noodzake
lijk, dat de wegen- en bruggenbouw in de
provincie in versneld tempo zou geschieden,
véfschllleheré factoren' werken tegen, doch
het gebrek aan decentralisatie is toch wel
de grootste.
De opperleiding moet in één hand zijn, de
verschillende onderdeden behoorlijk ver
deeld.
De toegangswegen naar Hilversum zijn,
volgens spr., nog hoogst ongunstig, in het
Zandpad ontbreekt nog steeds de brug en
schiet men maar niet op.
Al zullen er dan wijzigingen komen, daar
om kan men toch voortgaan met het
doen van opmetingen. Spr. drong met
kracht aan op een betere methode van wer
ken.
De heer REINALDA (S.D.) behandelde
de klacht, die door Ged. Staten geuit is,
ten aanzien van de uitvoering van net
w egenplan. Er zijn geen aannemers genoeg
die in staat zijn de werken op zich te ne
men, zoodat de inschrijvingen hooger wor
den. En nu zijn we pas aan het begin van
het millioenen-plan!
Wanneer Ged. Staten meenen, dat aan
besteding de beste manier voor uitbesteden
is, falen zij, volgens spreker. Spr. kwam dan
met het voorstel Ged. St. t.e verzoeken een
onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid
of naast aanbesteding door stichting van
overheids- of gemengd bedrijf uitvoering ge
geven kan worden aan den wegenbouw
De heer THOMASSEN (S. D vroeg in
lichtingen omtrent de regeling van Stad en
Lande.
Dan wees spreker op de slechte water
voorziening in Weespercarspel, het Vecht
water is niet onvervalscht te drinken.
Daarna werd de vergadering geschorst
tot Woensdagmorgen.
VI Slot
Het zijn een paar allercharmantste
Amerikanen, die. na onze inlichtingen, er
schik in hebben dai wii zonder pas de grens
willen passeeren. Wi| krijgen de toezegging
dat zi] hun oes> zullen doen ons de grens over
te smokkelen. We gaan nu niet over een
grensdorpie. doch langs de officieeie douane
te Emmerick. De bestuurder zal aan den
grensbeambte zeggen dai de passen van ons
vieren onder in de koffers liggen, en dan
probeeren of hij, op her bewijs dai aan de
formahrei' van zijn autoaangifte voldaan is,
de grens kan passeeren. Onze nationaliteit
moeren we dus verloochenen en wit neurrah-
seeren ons bij voorbaai tot Amertkaansch
burger. Eindelijk, daar is de grens. Vlug
steek ik m'n pijp nog m den brand en Dick
trekt z'n gezicht in den meest uitgestreken
plooi: zoo verbeelden wi; ons een tlegmafek
Amerikaansch unerhik te nebben. Een ruk
aan de oet waarvan de klep onverschillig
schuin naar voren komt te steken, voltooit
ons uiterlijk. De beambte komt eerst op ons
aangestevend. Een hoog optrekken van
Dick's rechterwenkbrauw (wat hem een
geraffineerd uiterlijk geeft), en een kort
gebaar van mijn pijpesteel op onze voor
zitters, doet den beambte salueeren. waarna
hit zich tot de buren wendt. Met veel omhaal
wordt hem het bewuste auto-bewijsstuk
gegeven, en in spanning wachten wij op den
uits ag. Hij neemt er echter geen genoegen
mee. en of onze vrienden nu al op de uitge
breide sorteering koffers wijzen waar in één
van de vele en dan nog heel onderin
onze denkbeeldige passen liggen, hij laat
zich niet vermurwen en verlangt passen, en
niet anders. Bij hee. dit tooneeltie hebben wij
ons afzijdig gehouden en hebben berustend
de débacle aan zien komen. Veiligheidshalve
hebben we ons papiergeld in d^n mouwover
slag van ons overhemd geborgen, om een
eventueele boete te ontloopen. Als onze reis
gezellen dan ten laatste hun passen toonen.
werpen zi) ons een medelijdenden en veront
schuldigenden blik toe. Dan is de beun aan
ons en we gaan mee naar het kantoor. Eersi
als met stomheid geslagen, worden we nu
rap van tong. Natuurlijk hebben we geen
pas, want, zoo geven wij voor. vanmorgen
zijn we bij Nijmegen de grens overgedwaald.
hebben een Hinken afstand gewandeld en
getoerd en ten slotte meegereden met deze
longelut. met wie we kennis hebben gemaakt.
In Nijmegen hebben wij geen pas noodig
gehad om de grens re passeeren. we vinden
hei vanzelfsprekend, dar we ook ongehinderd
rerug kunnen gaan, en verzoeken den beambte
ons vooral niet tang op te houden. Hi) is
heusch wat nerveus geworden en biedt ons
stoelen aan. Dick, als eerste, moet een lange
recks van vragen beantwoorden, die alle op
een grooi papier geze worden.
lntusschen permitteer ik mi) de vrijheid hei
kantoorrie weer ie verlaren, om de wachten
den met den stand van zaken op de hoogte
re stellen. Op de vraag van den een. wat Dick
binnen moet doen, zeg ik „Welf, he must
tell his name," en terwijl ik naar goede uit
drukkingen zoek om een getrouw verslag te
geven, zegt hij zoo langs z'n neus weg
„A very long name he has" waarop <.ijn
vriend en ik hartelijk gelachen hebben, al
was het alleen maar om de spanning wat te
breken. Dan word ik binnengeroepen en
eenzelfde verhoor wordt mij afgenomen
Het heeft bij elkaar zeker een half uur
geduurd, en we bewonderen het sympathieke
geduld van onze reisgezellen. Een andere
beambte verschijnt op het tooneel. terwijl
de eerste vertrekt. Hij leest de papieren door
en zegt dat wij per persoon 5 M. boete te
betalen hebben. Met een zeker gebaar tasten
we in ons vest, en toonen ons uiterst verbaasd
ais we het samen niet verder kunnen brengen
dan rot een hoopje kleingeld, dat bijna 5 M.
is. We verzekeren hem, dat dit alles is, wat we
bij ons hebben, en dat de rest in het hotel té
Nijmegen ligt. De beambte weet niet precies
wat te beginnen en loopt snel naar de deur
om z'n collega re roepen, doch hij ziet alleen,
dat er nu meerdere auto's staan re wachten.
tVij verzoeken hem dringend ons te laten
vertrekken.
„Aber 's geht doch so nicht, meine Herren,"
zegt hij. wijzend op het kopergeld, dat netjes
uitgeteld op de tafel ligt. „er darf gehen,
aber Sie zurück nach Emmerick." Ai, wat
kriebelt dat geld in m'n mouw. doch nog
één poging wil ik wagen. Het gaat nu niet
zoozeer om het geld doch wie het slimste ts
en de sterkste troeven heeft* Den aap uit den
mouw laten komen, of terug naar Emmerick
is „ausgeschlossen komrm gar nicht m
fragen kein Spur." zooals onze vriend
v. d. M. gaarne een weigering onderstreepte.
Met n: „Ein moment, bitte" stap ik 'r
kantoortje uit. gevolgd door den beambte.
Waarschijnlijk is hij in de veronderstelling
dat ik geld ga halen, doch als 1J1 op de tree
plank van de auto stap. waarin den anderen
reeds zijn gezeten, wordt m'n „Quickly
start," snel uitgevoerd en schiet de wagen
vooruit en lustig rijden we over den vader-
andschen bodem.
Tot nu toe is ons de kwitantie der verschul
digde boete nog niei gepresenteerd, waaruit
we besluiten dat deze schuld ons kwijt
gescholden is. Hoe welluidend klinkt de
stem van den Kollandschen beambte als hij
vraagt om onze passen, daar hi) deze afstem
pelen wil. Eenigsztns verbaasd is hij, als wij
ronduit zeggen dat we geen pas hebben, doch
daar we bewijzen, dat we rasechte Noord-
Hollanders zijn, is het hem verder onver
schillig hoe wij hier gekomen zijn. In zijn
collega, die ook naar buiten gekomen is,
zien we een ouden bekende uit Alkmaar en
vertellen hein hei gevallene, dat we zoo luist
aan den anderen kant meegemaakt hebben.
Hij noemt ons boffers, daar 5 Mark reeds
een ongehoord lage boete ts en hij lacht er
smakelijk om, dat wij dien bureaucratischen
Duitschen beambte zoo te pakken hebben
gehad.
En nu.... naar Amsterdam. Wat is het
geluk toch met ons. dat we mist dezen wagen
moesten treffen. In Arnhem slaan we een
nieuwen voorraad broodies, boter en vleesch
in en we gaan gezellig picknicken in bosch
aan den kam van den weg. Nu kunnen we op
ons gemak de kennismaking voortzetten en
een antwoord geven op al hun vragen want
toen we nog geen K.M, de grens over waren,
keerde een van hen zich rot ons om en
vroeg heel nieuwsgierig „Where are the
tuipfields and the windmills now Een
karakteristieke vraag toch die verraadt
wai een eigenaardige voorstelling de Amen-
kaan van on- andie heeft. We leggen hen
uit, dat de tulpenvelden alleen in de lente re
bewonderen zijn'en dat zij in Noord- en
Zuid-HoUand 'de wieken van de molens
lustig kunnen zien draaien Op onze beurt
intor'meeren wij tiaar hun and en utsreren
met belangstelling naar de verhalen over
On ario. .Het, Dlijken twee studenten te ziin
en met bescheiden trots wijzen zij op den
naam der universiteit, die op hun pull over
geborduurd staat. Onder het verwerken
der smakelijke broodies wordt het een u tt
wisselen van reisverhalen en hooren wij da
zij voor veie weken van Amerika overge
stoken zijn naar Engeland, waar zit een wagen
huurden, toen naar Frankrijk. Italië, Zwitser
land, langs den Rijn naar Holland en N.-
Frankrijk, waar zij de slagvelden willen zien.
weer over Engeland naar Canada terug. Zoo
vliegt ons rustuurtie spoedig om en is het
rijd om op te breken. Wat een teleurstelling
bij het zien van den achterband, die futloos
leeg om het wiel ligt, doch met vlugge be
weging werpen de founsten hun <as uit en
beginnen handig den band te repareeren
want het reservewiel, dat zich aan den wagen
bevindt, is in te slechte conditie om re ge
bruiken. Van dit oponthoud maken we ge
bruik om het merk van den wagen op r
schrijven. Hillman is de naam. Als de oudste
van de twee ziet, wat we doen, neemt hij ons
notiticboekte en verandert grijnzend de 1 tn
een e zeggend dat ze al zooveel pech met
dezen car gehad hebben, dat deze verbaster
de naam hem het geschiktst lijkt. Een groepie
soldaten heeft zich intusschen om den wagen
verzameld. Ook wii worden voor buiten
landers gehouden daar wij verschillende
weloverdachte zinnen op Amerikaansche
wijze knauwen. Allerlei onbescheiden op
merkingen worden mei den oekenden sol
datenhumor ten beste gegeven en inwendig
hebben we de grootste pret om hun komische
bruta'ireit, als zij met een allervriendelijkst
gezicht de oloeteiende reparateurs m de
maling nemen, die er toch niets van verstaan
en zelfs welwillend naar hen rerug lachen.
Als we dan m den auto stappen, die inmiddels
gereed is. bedanken wij hen achend n
onvervalscht Hollandse!) voor hun onder
houdend gesprek, wat hun een verbaasd
„v....k" ontlokt. In één stuk door rijden
we nu.n^ar Amsterdam waar we fegen achten
op het Damrak aankomen. We recomman-
deeren onzen reisgezellen een bekend hotel
en nemen als vrienden afscheid van elkaar.
Zij zullen we een van de laatsten geweest
zijn die de eer genoten hebben ons re mogen
vervoeren. Nu is a* onze verwachting gebouwd
op n ouden bekende van ons den heer S.,
die bijna altijd op Woensdagavond om dezen
tijd hier is. Hoerah, daar staat z'n wagen.
Eerst gaan we nog even klinken op onze
behouden thuiskomst, in 'f kort onze weder
waardigheden vertellend en dan.... naar
Alkmaar, naar huis. Wel is onze vacantie
nu spoedig ten einde, doch we hebben ge-
noren met hart en ziel en zijn tevreden, nu we
aan onze lust tot reizen en trekken voldaan
hebben. Dan komen we. met de lichten op,
in Alkmaar aan en Betuigen onzen dank aan
den bestuurder ,die als laatste, ons uitkomst
bracht. Hij wil echter van geen dank weten.
Onder het naar huis gaan bes'uiten we ons
gewonnen vaatie bier van den winter op te
eischen en dan op zoo'n winteravond tn een
gezellige omgeving als de kachel lustig
brandt en een aangename warmte het vroo-
lijke gezelschapie omgeeft, zullen we klinken
op een nieuwen en vertellen van onzen ouden
tocht, hoe we angs den Rijn gestormd zijn
.n vrachtlords. Chrevoets Roll-Royce,
Packard, Nash. Peerless, Adler. La Salie en
weei ik veei wat voor wagens, terwijl we
du'zeiden van de schoonheid, die Rijn,
Drachenfels. Lorelei, Taunusgebergte. Dom,
Alt-stadt wijngaarden, burchten witte plei-
zterboo'en, Rhemlieder, bier, wijn. weer,
wind, zon, dag en nacht ons toezonden.
