Brieven uit Frankrijk
Buitenlandsch Nieuws
FEUILLETON
Duitschlands standpunt in
de Saar-onderhandelingen
KINADRUPPELS
DERDE BLAD
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1929
BLADZIJDE 1
5*»k/nderw
Dr.H.NANNING'S
EETUI5T-0PWEKKEND. UOp.fi.
GEMENGDE BUITENL.
BERICHTEN
KUNST EN KENNIS
IklMiniche tentoonstelling
te Londen
KERKNIEUWS
Broeder* van O. L. Vr.
van Lourdes
Clemenceau Aalsmeer in Frankrijk
Knnst en mechanisme
Georges Clemenceau, een der grootste man-
jen dezer eeuw, is doodIn den nacht van
Saterdag op Zondag heeft de ongeneeselijke
ziekte waaraan hij leed, hem na een dood
strijd van drie dagen, ten grave gesleept.
Met hem is een zestigjarig tijdperk der ge
schiedenis van Frankrijk afgesloten. En welk
een tijdperk! Dat, dat loopt van het keizer
rijk tot aan de republiek; het tijdperk, dat
aegint bij de nederlaag en dat eindigt bij de
sverwinning. Een tijdperk eindelijk, van bur-
5eroorlog en binnenlandsche twisten, van
toloniale beroeringen en financieele moeilijk-
aeden
Zaterdagnacht, half één. Het is zwart
van de menschen in de Rue Franklin, waar
zich de woning van den grooten staatsman
bevindt. Voor het huis zelf, bleef men even
staan, trachtte iets te weten te komen van de
stationneerende agenten. Maar dezen wisten
zelf niets, niets meer tenminste dan dat,
wat reeds dagen lang bekend was, namelijk
dat alle hoop absoluut buitengesloten was,
En dan ging men weer verder, van het eené
einde der straat tot aan het andere, voor het
huis steeds even wachtend, totdat de agenten
beleefd tot doorloopen aanmaanden
Zoo was het Zaterdagnacht en zoo was het
de voorgaande dagen en nachten, twee en
zeventig uur lang, want twee en zeventig uur
neeft de doodstrijd geduurd van dezen buiten
gewonen man. „Hij verdedigt zich tegen den
dood als de eik tegen de bijl", merkte een
journalist op. „Hij voert zijn doodstrijd, zooals
hij den strijd tegen de Duitschers gevoerd
heeft", zei een ander. En inderdaad, zijn ge
weldige weerstandsvermogen heeft de ge-
neesheeren met verbazing vervuld. „Niet één
stervende op de honderd zou het zóó lang
uitgehouden hebben", verklaarden zij later.
Een vrouw uit het volk gat den algemeenen
indruk weer, door met een soort sinisteren
trots te zeggen: „Het is wel op die manier,
dat Clemenceau moest sterven
Om half twee gaat de deur van het huis
open, er komen menschen binnen, anderen
gaan weg. Men voelt, dat er iets gaande is,
het iG één dier oogenblikken, dat er een soort
geheimzinnige verbinding schijnt te bestaan,
die de menschen de dingen die komen gaan,
doet voorvoelen. En even later komt Clemen-
ceau's schoonzoon naar buiten. Vermoeid van
het vele waken en de teleurstelling, leunt hij
tegen de deur, maar voordat hij den mond
geopend heeft om de wachtenden in te
lichten, heeft iedereen begrepen, dat het lang
verwachte en toch zoo buitengewone plaats
gevonden heeft: Clemenceau heeft om kwart
voor twee den laatsten adem uitgeblazen
En nog lang blijven de menschen napraten
over het groote verlies dat Frankrijk getrof
fen heeft
/Rgt-aiiiP de fleurs" maar van minder on-
schuldigen aard dezen keer dan de bloemen-
oorlogen, die tijdens de carnavalsfeesten aan
de Riviera plaats vinden. Het is een werke
lijke strijd en al zal er dan al geen bloed
vloeien, hij zal toch niet minder hevig zijn!
Het gaat namelijk om de suprematie op de
internationale rozenmarkt.
Tot nu aan toe was overal in Europa, de
roos, Fransch; welnu, ze is thans hard op
Hollandsch te worden. Tot zelfs in de
ParDsche hallen doen de rozen uit Aalsmeer
den Franschen rozen concurrentie aan!
Het is de eeuwige strijd tusschen het oude
en het nieuwe Aalsmeer, het wereldver
maarde Hollandsche tuinbouwcentrum, is er
dank zij zijn moderne broeikassen enz.
In geslaagd, boomen te kweeken, die tien
maanden per jaar rozen leveren, in tegen
stelling met de boomen van Frankrijk's
rozenland, La Brie, die slechts eens in de
twee jaar, en dan nog maar gedurende vier
maanden, produceeren.
Deze „guerre des deux roses" (oorlog tus
schen de twee rozen) verwekt in Frankrijk
veel belangstelling, zóó zelfs, dat dekbladen
do rozenkweekers van „La Brie" inter
viewen en in lange artikelen wijzen op het
gevaar waarin deze belangrijke tak van
handel zich bevindt.
Een der Fransche kweekers heeft Aalsmeer
bezocht en hij vertelt van zijn bevindingen
aldaar ongeveer het volgende:
„Ik ben in bewondering over hetgeen ik in
Holland gezien heb, terwijl ik er bovendien
heel veel geleerd heb. Maar de voornaamste
les, die ik er opgedaan heb, is wel dat wij
voor alles moeten trachten onze opvattingen
te veranderen. Wij, Franschen, verbeelden
ons ten onrechte, dat een collega een con
current is. De Hoillanders zooals trouwens
de Amerikanen hebben begrepen dat een
collega en bondgenoot is.
Wij houden er niet van, dat men onze
broeikassen enz. komt bezichtigen en wt)
houden onze wijze var. werken zooveel moge
lijk geheim. We arbeiden, ieder voor zich. in
onzen tuin, en we slaan onze huurlieden
wantrouwend gade.
De Hollanders daarentegen zeggen:
„Laten we zooveel mogelijk trachten samen
te werken, want slechts door eendracht en
samenwerking zullen we iets goeds kunnen
voortbrengen". Tijdens mijn verblijf in
Aalsmeer, ben ik overal op buitengewoon
hartelijke wijze ontvangen, maar wat mij het
meeste trof, was, dat deze mensche'. die in
mij toch hun concurrent moesten zien geen
geheimen voor me hadden. Ze waren, zeer
terecht, trotsch op hur werk, maar ze ant
woordden zonder aarzelen en zoo volledig
mogelijk, op alle vragen, die ik ze stelde en
hieronder waren er, die ik, voor mijn Hol
landsche reis, op z'n minst genomen onbe
scheiden zou hebben geacht. Maar het ge
heim van den Hollandschen tuinman is:
geen geheimen te hebben, en zoo toonden ze
me hun broeikassen, hun proeftuinen, hun
organisatie voor den verkoop, alsof ik een
medewerker was en niet een concurrent".
Wel een critiek waarop de Hollandsche
rozenkweekers trotsch kunnen zijn!
De musici maken tegenwoordig een moei
lijken tijd door in Parijs. De sprekende en
musiceerende film maakt hen in de biosco
pen overbodig, terwijl thans bovendien de
café's er meer en meer toe overgaan het
traditioneele orkestje door een radio
installatie te vervangen.
Gisteravond gaf een armoedig, doch net
gekleed heer strooibiljetten uit op een der
groote Boulevards. Hij had een vioolkist
onder den arm, doch maakte niet den
indruk van een straatmuzikant. Hoewel
strooibiljetten me gewoonlijk maar heel
weinig interesseeren, bleef ik nu toch even
onder een lantaarn staan om het volgende
te lezen:
„Het in gebruik nemen der mechanische
muziekinstrumenten in de schouwburgzalen
en in de café's is geen vooruitgang. Het is
integendeel 'n teeken van achteruitgang der
muziekkunst Bezoekt geen zalen waar de
muziek door een phonograaf in plaats van
door muzikanten wordt voortgebracht."
Ik heb het biljetje opgevouwen en be
waard. Het is een treurig document van
onzen tijd van mechanisme op alle gebied.
Want de phonograaf, zelfs de volmaakste,
blijft toch altijd een machine zonder ziel.
En hoe aangenaam radio en phonograaf
thuis ook zijn, in bioscoop- en schouwburg
zaal en in café's kunnen ze mij het gezellige
„strijkje" toch niet doen vrgeten
H. de J.
Amsterdam
Nieuwendijk 225/229,
Utrecht
Oude Gracht 151.
Naar aanleiding
van de Saar-on
derhandelingen te
Parijs publiceert 't
orgaan van de Wil-
helmstrasse, de
„Deutsche diplo
matische Korres-
pondenz" een ver
klaring over de
houding van
Duitschland op' de
conferentie. Het
heet hierin: Er
moet een heel com
plex van vereischte
dingen worden op
gehelderd, waaron
der de belangen
van de Saar-bevol
king de hoofdrol
spelen. Ze zijn in
dertijd, door de
begrenzing van het
gebied tegen
Duitschland en lwd" *er F~necihe
door de douane- deleft Pernot, mi-
politieke opening nist« openbare
naar Frankrijk ver- werken
der door de aan
sluiting bij de Fran
sche valuta, naar het Westen georiënteerd.
Een terugkeer bij Duitschland verëischt, na
den gedurende tien jaren veranderden stand
van zaken, een zorgvuldig onderzoek van
alle omstandigheden; en er moet een bijzon
der systeem worden geschapen dat rekening
houdt met de verschillende, intusschen ont
stane of gewijzigde belangen. Het tweede
onderhandelings-onderwerp dat van veel be-
teekenls is, is de prijs der Saar-mijnen. Hier
bij moet aan den eenen kant worden reke
ning gehouden met het feit, dat de exploi
tatie dezer mijnen aan Frankrijk werd over
gelaten met een heel bepaald doel, n.l. als
vergoeding voor 't wegvallen van productie
door de verwoesting der kolenmijnen in
Noord-Frankrijk. Wanneer nu de exploitatie
tot nu toe een aanmerkelijke vermeerdering
aantoont tegenover het verlies, dan moet
daarmee rekening gehouden worden bij het
vaststellen van den prijs voor den terugkoop.
Maar van Franschen kant worden er nog
andere wenschen geopperd, die betrekking
hebben op de verzekering der kolen-verzor
ging van de Fransche industrie in het Zuid-
Oosten daar deze in de laatste tien jaar zich
in aanmerkelijken omvang aan het gebruik
der Saarkolen heeft gewend.
Verder moet er
worden rekening
gehouden met de
economisch-politie-
ke betrekkingen,
die in het ver
loop dezer tien ja
ren zijn ontstaan;
de verschillende
afzonderlijke Saar-
overeenkomsten
tusschen Frank
rijk en Duitschland
zijn hierbij in aan
merking gekomen.
Tenslotte speelt ook
de interne terug
keer, zoo ook de
plannen der sociale
politiek, een be
langrijke rol voor
de onderhandelin
gen.
Er is niet aan te
twijfelen, dat de
De leider der Duitsche opheldering van de-
delegatie, staateseere- ff veelvUldlge(^"
taris von Sbnson tles fn
en tamelijk lang-
durigen arbeid zal
vereischen. Onder de doeleinden, die de ver
tegenwoordigers van Duitschland bij de on
derhandelingen zullen voor oogen hebben,
staan er twee bovenaan: de totale en in
tegrale teruggave van het Saargebied en de
teruggave der mijnen aan hun vroegere eige
naars dus in de eerste plaats de Pruisische
en Beiersche schatkist. Voor de leiding der
onderhandelingen is het van bijzonder be
lang, dat ze bij het begin der nieuwe Haag-
sche onderhandelingen al zijn ze nog
niet afgesloten toch tenminste bekend
zijn naar omvang, inhoud en de richting van
het verloop. Voor beide landen gaat het
hier om een buitengewoon belangrijk pro
bleem, dat, met goed gevolg opgelost, niet
zonder invloed kan blijven op de toekomstige
betrekkingen tusschen Duitschland en
Frankrijk.
DE TOESTAND VAN POINCARé
Volkomen genezen verklaard
PARIJS, 26 Nov. (B. T. A.). De artsen,
die Poincaré behandelen, makan bekend,
dat deze volkomen is genezen en gisteren
zijn legerstede voor den eersten keer gedu
rende eenige oogenbllsken heeft verlaten.
De artsen voegen hieraan toe, dat zij op
het oogenblik dat Poincaré zijn werkzaam
heden even actief zal kunnen hervatten als
voorheen, met vreugde verklaren, dat de
twee operaties, waaraan hij zich heeft moe
ten onderwerpen, onder de gunstigste om
standigheden hebben plaats gehad. De aan
doening, waarvoor hij werd geopererd, zal
in de toekomst tot niet de geringste com
plicatie aanleiding geven.
NA DEN DOOD VAN CLEMENCEAU.
Eerbetoon in den Senaat
PARIJS, 26 Nov. (Havas). In den Se
naat roemde Doumer Clemenceau Tardieu
verheerlijkte de beslissende rol, door Cle
menceau gespeeld in de tragische uren van
den oorlog, schetste den daarna door dezen
te Versailles gevoerden strijd voci 'n recht
vaardigen en duurzamen vrede, ViOr scha
deloosstelling voor de aangerichte ruine en
veiligheid voor de toekomst, en betoogde,
dat hij voor zijn land méér hati tot stand
gebracht dan iemand anders zou hebben
vermocht. De Senaat applaudisseerde staan
de en hechtte zijn goedkeuring aan het aan
plakken van de twee redevoeringen.
De zitting werd ten teeken var rouw op
geheven.
EEN BRITSCH STOOMSCHIP
AAN DEN GROND
Het lot der bemanning onzeker
LONDEN, 26 November. Router Het lot
van de uit meer dan 30 koppen bestaande
bemanning van het stoomschip „Molesey",
dat nabij Wooltack Point op het uiterste
punt van St. Fridesbay (graafschap Pem
broke) aan den grond geloopen is, is nog
onzeker.
Het schip werd gisterenavond stuk gesla
gen, terwijl de bemanning nog aan boord
was.
Verscheidene reddingspogingen hebben tot
nog toe geen resultaat gehad.
Van den torpedojager, die uit Queenstown
was vertrokken om een onderzoek in te stel
len, heeft men sedert zijn vertrek niets meer
vernomen.
De bemanning gered
LONDEN, 26 Nov. (Reuter) De beman
ning van het aan den grond geloopen stoom
schip „Molesey" is veilig aan land ge
bracht.
LONDEN, 26 Nov. (V.D.) Het is een
reddingsboot van HilfordHavenur gelukt
Dinsdagmorgen vroeg, 28 man der beman
ning van de Maandag bij Wooltackpoint
aan den grond geloopen stoomboot „Mole-
scy"1é tfen gé&^ien
nacht onderweg geweest voor het gelukte
het stoomschip te naderen. Er zijn 8 dooden
te betreuren. De reddingsboot van de .Mo
lesey" werd door de stortzeeën stukgeslagen.
DE AANSTAANDE VLOOTCONFERENTIE
Italië en Frankrijk
PARIJS, 26 November (VD.)Gemeld
wordt, dat de minister van buitenlandsche
zaken Briand Maandag in den ministerraad
mededeelingen heeft gedaan over de bespre
kingen met den Italiaanschen ambassadeur
met betrekking tot de aanstaande vlootcon-
ferentie.
Briand verklaarde, dat Italië wat den
bouw van nieuwe schepen betreft vasthoudt
aan pariteit met Frankrijk. Anderzijds heeft
de Fransche regeering besloten de noodza
kelijk geachte vlootsterkte voor Frankrijk te
Londen te verdedigen. Aan Rome zal geen
antwoord worden gezonden, daar Frankrijk
geen nota van de Italiaansche regeering ont
vangen heeft. Zoodra evenwel de Engelsch-
Japansche besprekingen beëindigd zijn,
zullen de Itallaansch-Fransche onderhande
lingen worden hervat.
De Matin" weet verder te melden, dat de
In het bijzonder bij deze kwestie betrokken
ministers Dinsdagochtend onder voorzitter
schap van Tardieu zullen vergaderen om,
voorzoover dit op het oogenblik reeds mo
gelijk is, het standpunt van de Fransche
regeering op de conferentie te Londen vast
te stellen.
DE MINISTERIEELE CRISIS
Jaspar bij den koning
BRUSSEL, 26 Nov.(B. T. A.) Heden
ochtend heeft Jaspar den koning het collec
tief ontslag van het kabinet overhandigd.
De koning aanvaardde het ontslag en droeg
Jaspar en zijn collega's de behartiging der
loopende zaken op.
Pas morgenochtend zal de koning de ver
schillende leiders raadplegen en baron Tib-
baut, voorzitter der Kamer, en Maguette,
voorzitter van den Senaat, ontvangen.
DE RUSSISCHE EMIGRANTEN
Verlof tot vertrek voor eenige duizenden
kolonisten
Het W. B. meldt uit Berlijn, dat van het
gezantschap te Moskou bericht is ingekomen,
dat de raad van volkscommissarissen beslo
ten heeft de Duitsche kolonisten, die nog
voor Moskou gelegerd zijn, verlof te geven
het land te verlaten. Volgens verdere mede-
deeling van Litwinow bevinden zich nog drie
tot vier duizend kolonisten in de omgeving
van Moskou, terwijl de overigen zijn terug
gezonden.
De Duitsche regeering is bereid, deze drie
tot vier duizend kolonisten dadelijk op te
nemen.
BEZOEKEN BIJ DEN PAUS
ROME, 26 Nov. (V.D.) Volgens de
Popoio dl Roma" zal kroonprins Umberto
met zijn beide ongehuwde zustere Giovanna
en Maria op 7 December den Paus een be
zoek brengen. Tegelijkertijd spreekt het
blad tegen, dat Mussolini den Paus in de
naaste toekomst zal bezoeken. Daar dit dé
menti in groote letters op de voorpagina
voorkomt, hebben wij daarbij ongetwijfeld
met een officleele tegenspraak te doen in
verband met allerlei praatjes, die reeds
eenigen tijd de ronde deden.
De Hertog en Hertogin van Aosta met
hun kinderen zullen op 23 December as.
en de Hertog en Hertogin van Genua met
hun kinderen op 28 December as. den Paus
hunne opwachting maken.
Voor elk dezer bezoeken wordt het cere
monieel voor bezoeken van prinsen van den
bloede gehandhaafd, terwijl dat van den
troonopvolger nog met bijzondere daarbij
passende ceremoniën vergezeld gaat.
DE ZAAK SKLABEK
Burgemeester Böss' onverwijld ont
slag zonder pensioen geëfceht.
De nieuwe Berlijnsche gemeenteraad zal
voor de eerste maal op 17 December bijeen
komen.
De communisten nebben reeds een voor
stel ingediend, waarin zij eischen, dat bur
gemeester Böss zonder pensioen zal worden
ontslagen, welke eisch in den ouden ge
meenteraad niet in stemming is gekomen.
Thans hebben ook de nationaal-socialis-
ten een dergelijke motie ingediend. Ook zij
wenschen dat Böss onverwijld en zonder
pensioen zal worden ontslagen. Zij dringen
er op aan, dat de eisch vóór Kerstmis in
behandeling zal worden genomen. Het is
echter niet waarschijnlijk, dat dit gebeurt.
De A. VLOOTCONFEBENTIE
De politiek na Japon ter
conferentie vastgesteld
TOKIO, 26 Nov. (Heuter) De instruc
ties van het kabinet nopens de politiek van
Japan ter vlootconferentle hebben de sanc
tie van den keizer ontvangen en zijn aan
den eersten gedelegeerde medegedeeld; ze
zijn aan den Japanschen ambassadeur te I/ro
den Matsoedeira geseind als leidraad voor
zijn voorbereidende besprekingen met Mac
Donald.
De hoofdbeginselen zijn volgens de bladen:
een werkelijke vermindering, niet louter
een beperking;
een verhouding van 70 pet, voor hulp-
schepen voor Japan;
verzet tegen afschaffing at togrijpende
vermindering van onderzeeërs;
pariteit op het gebied van onderzeeërs
met Brittannië en Amerika van 80.000 met
maximum-eenheden van 3000 tons, terwijl
de onderzeeërs onder 600 ton van beperking
worden uitgesloten;
70 pet. van de Amerikaansche sterkte aan
kruisers met kanonnen van 8 inch;
beperking der groote schepen tot 25.000
ton en kanonnen van 14 inch; moedersche
pen van vliegtuigen tot 20.000 ton;
levensduur van groote schepen 25 jaar.
HOT KELLOGGPACT
Toetreding van Mexico
WASHINGTON, 25 Nov. (Reuter). De
Mexicaansche regeering heeft officieel aan
het Staatsdepartement mededeeling gedaan
van de toetreding van Mexico tot het Kel-
loggpact tegen den oorlog. Dit is het 55ste
land, dat het pact ratificeert.
EEN ONDERSCHEIDING VOOR
KELLOGG
Doctor in het burgerlijk recht
LONDEN, 26 Nov. (Reuter). De Uni
versiteit van Oxford heeft hedenochtend
aan Kellogg, den vroeg eren minister van
Buitenlandsche Zaken, den titel verleend
van doctor honoris causa in het burgerlijk
recht.
DE STRIJD IN MANTSJOERIJE
Een nader V. D. bericht uit Nanking
meldt, dat de regeering te Nanking maar
schalk Tsjang Hsoe Liang, den opperbevel
hebber in Mantsjoerije heeft verzocht vre
desonderhandelingen met Sovjet-Rusland te
openen en het geschil betreffende den Chi-
neeschen Ooster-spoorweg op te lossen.
De Russische opmarsch gestaakt?
TOKIO, 26 Nov. (V. D.) De Russische
opmarsch in Mantsjoerije is op bevel van
den opperbevelhebber van de Russische troe
pen in het Verre Oosten, generaal Blücher,
voorloopig gestaakt. Het staken van den op
marsch zou in verband staan met het feit,
dat de Russen nog niet weten welke hou
ding Japan zal aannemen.
Een beroep van China op den Vol
kenbond en de onderteekenaars van
het Kellogg-pact
NANKING, 26 Nov. (Reuter) De Raa„
van State heeft aan den Volkenbond en aan
de onderteekenaars van het Kellogg-pact
een telegram gezonden, waarin gezegd wordt,
dat de Chineesche regeering steeds defen
sief is gebleven, ondanks de herhaalde aan
vallen der Sovjets, die zonder oorlogsverkla
ring China zjjn binnengevallen, Chineesche
steden hebben bezet en onschuldige Chi
neesche burgers hebben vermoord.
Het telegram besluit met uiting te geven
aan de hoop, dat de onderteekenaars van
het Kellogg-pact de noodige maatregelen
zullen nemen om de gesignaleerde schen
ding van het pact te doen eindigen en te
bestraffen.
HOT RUSSISCH OFFENSIEF GESLAAGD
TOKIO, 26 Nor. (V.D.) Volgens be
richten uit Charbin zetten de Russen hun
opmarsch naar de stad voort. Na een strijd
van ve4e uren gelukte het den Russen een
spoorwegstation 270 KM. beoosten Charbin
te bezetten. Russische cavalerie tracht het
geheele traject tot Charbin te bezetten.
15000 Chineezen zouden gevangen geno
men zijn. Het hoofdkwartier van het Roode
leger bevindt rich thans in HaUar op Cbi-
neesch grondgebied.
Treurig slat aan een hnwetjjkc-
Treurig slat ran een
huwelijksplechtigheid
Ueandeg heeft een huwelijksplechtigheid
in een dorp bü Parijs een tragisch einde ge
had. Volgens Poolsch gebruik worden bij het
verlaten van de kerk uit een revolver eenige
losse schoten gelost. Het ongeluk wilde ech
ter, dat de revolver van den broeder der
bruid met scherp geladen was. Toen het
bruidspaar, begeleid door de familieleden,
uit de kerk kwam, werd geschoten en de
moeder van de bruid zonk Ineen. De onvrij
willige moordenaar van zijn moeder werd ge
arresteerd, terwijl de zeer ernstig gewonde
vrouw naar het ziekenhuis werd overge-
bracht.
Een martelares der kuisehheid
Wederom herhaalde zich in den laatsten
tijd het drama der eerste Christentijden,
dat een christelijke maagd hare kuischheid
tot den dood verdedigde. Het drama ge
beurde aan den linkeroever van den Boven-
NU1, 00 KM. ten Noorden van bet Albert-
meer.
Twee jaar geleden werd de hoofdman van
den Al vers tam door de vrouwen van zijn
harem vergiftigd. ZUn zoon en opvolger erf
de den harem van den vader en vermeer
derde het aantal vrouwen tot 30. Maar hU
verlangde er nog meer en sloeg zijn oogen
op Martha een 18-jarige bekeerlinge uit den
Aloerstam. HU was zóó verrukt over hare
schoonheid, dat hU haar direct met zUn be
doelingen in kennis stelde. Vol afschuw
vluchtte het meisje midden ln den nacht
door het donkere woud naar den Missiepost
van An gal. Toen zU eindelUk weer naar
haar dorp terugkeerde werd zU gegrepen
maar op alle voorstellen antwoordde zU,
liever te sterven dan God ooit te willen be
leed igen en hare ziel te bevlekken. Toen
werd zU aan een boom gebonden en gegee-
seld.
Ofschoon rij onuitstaanbare pijnen leed,
bleef rij standvastig. De beul, een vertrou
weling van den hoofdman, wierp haar daar
na op den grond en trapte zoo lang op haar
gezicht en haar lichaam, dat zij dood was.
De bijzonderheden van den moord worden
door de bevolking nog geheim gehouden uit
vrees voor de Engelsche justitie. Drie dagen
na het gebeurde kwam men de afschuwelijke
daad op den Missiepost te weten. De mar
teldood van het meisje had plaats op 10
Augustus 1929.
tie wereldhaven van New Vork
Aan een statistiek, die dezer dagen door
het havenbestuur en de oficieele scheep-
vaart-bureaux van New York gepubliceerd
werd, ontleenen wij het volgende: de helft
van den Amerikaanschen en 96 pCt. van den
geheelen buitenlandschen handel en ver
keer gaat over de haven van New York.
De redenen, waarom aan de haven van
New York zoo de voorkeur gegeven wordt
boven de andere havens der Vereenigde
Staten van Noord-Amerika, berusten vooral
op het feit, dat er geen enkele haven zoo
ruim van moderne middelen voorzien is. als
de haven van New-York.
Daartoe behooren niet alleen de inrich
tingen voor het in- en uitladen, die alle
grooter en sterker zijn, als waar ter wereld
ook, maar vooral de tallooze verbindingen
met het achterland zijn hier van groote be-
teekenis. Deze verbindingswegen van de ha
ven en zijn aanlegstations met het binnen
land bestaan gedeeltelijk uit kanalen, ge-
deeltelUk uit spoorwegen en afzonderlijke
wegen, speciaal voor auto's. Daardoor kan
het verkeer in buitengewoon korten tijd af
gewikkeld worden, zoodat de koopwaren, die
met de zeeschepen aangevoerd worden, vaak
reeds eenige uren na de ontlading op weg
zijn naar het achterland. Meer dan 100
scheepvaartlijnen verbinden New York met
alle landen der wereld en onder deze lij
nen zijn er vele, waarvan de booten onder
weg geen andere haven binnenloopen dan
alleen New York.
De tonnenmaat van de in- en uitgeloopen
vrachtgoederen bedroeg in het afgelopoen
jaar voor zoover het buiten-Amerikaanschen
handel betrof, 25 millioen, terwijl tusschen
New York en de overige Amerikaansche ha
vens in ditzelfde tijdperk 42 millioen ton
goederen verscheept werden. Een groote fa
ciliteit voor het havenverkeer bestaat ook
hierin, dat op den reuzengrooten pier nog
ruimte is voor warenhuizen, kantoren en in-
dustrieele ondernemingen, die met het over-
zeesch verkeer in eenigeriei betrekking
••♦«an.
^wvcci mug een vrouw voor
haar toilet besteden?
Een niet al te goed gesitueerd handels
man te Lyon kreeg onlangs een rekening
thuis van een groot modemagazijn ten be
drage van71.000 francs.
Het bedrag vertegenwoordigde de in-
koopen van zijn echtgenoote.
Hij weigerde te betalen, daar zijn vrouw
hem nergens in had gekend en geheel zon
der zijn medeweten zoo buitensporig aan het
koopen was gegaan.
De directie van het modemagazijn diende
toen een aanklacht tegen hem in.
De zaak is nu voor de civiele rechtbank
behandeld, en het modemagazijn is er niet
goed afgekomen. De rechter meende, dat
men in het magazijn had moeten begrijpen,
dat de spilzieke dame haar boekje te buiten
ging, en dat het ongehoord was het bedrag
hare'r rekening zoo hoog te laten oploopen.
Daar het inkomen van den heer des huizes
niet meer dan 75.000 francs per jaar be
draagt, werd berekend, dat de vrouw dan
niet meer dan ongeveer 8500 francs voor
haar toilet mag besteden. Het modemagazijn
mag niet concludeeren, dat de echtgenoot
stilzwijgend in de aankoopen zijner vrouw
heeft toegestemd en deze laatste kan niet
ter verantwoordiging worden geroepen om te
betalen als rij de toestemming van haar
niet had om de goederen te bestellen.
Daar echter de goederen inderdaad ge
leverd zijn, werd de echtgenoot veroor
deeld tot betaling der utiliteitswaarde,
welke op M00 francs werd geschat.
Werken twt het Rtiksmeeesm
Volgens bet „Hbld." zal het Rijksmuseum
aan de tentoonstelling van Italiaansche
kunst te Londen afstaan de schoone .Ma
donna met Kind" van fra. Angeiieo en het
vrouwenportret van Moroni.
bestaan der Congregatie
In het Geneeskundig Gesticht Voorburg te
Vught is bet jubeljaar van bovengenoemde
congregatie met een plechtige H. Mis be
gonnen.
Rector Hootsmans deelde mede dat Z.H.
de Paus in een schrijven aan den Algemee
nen Overste der Broeders de dubbele Con
gregatie der Broeders van O. L. Vrouw van
Lourdes en der Zusters van Barmhartigheid
geluk wenscht met het jubeljaar, den heer
lijken arbeid in de verloopen eeuw verricht,
prijst en op een geheel bijzondere wijze de
Bloeders en Zusters en hun liefdewerken ze
gent.
Zijn overpeinzing duurde niet lang; na
een paar minuten had hij zijn besluit geno
men. Met den haastigen tred van iemand,
die zich wat verlaat heeft, liep hij naar de
deur onder de bewuste gele lantaarn en
klopte op dezelfde manier van zijn twee
voorgangers aan. Evenals beide vorige kee-
ren verscheen ook nu, na een paar secon
den wachten, het hoofd van den ouden
Chinees. Maar al was de man stokoud, de
magere, hoekige kop en diep gegroefde per-
kamentachtige huid waren daarvan het
beste bewijs, de schuin-oploopende spleet-
oogen waren buitengewoon intelligent en in
timideerend scherp van blik. Sherrington
doorstond dit taxeeren echter kalm, onver
schillig bijna. Hij begreep, dat zijn onver
zorgd uiterlijk, zijn niet bepaald neldere
boord, zijn afgedragen pak, zijn linnen
schoenen, waarvan het naaisel begon los te
laten, voor den man tegenover hem even
zooveel aanbevelingen moesten zijn. En deze
conclusie was vólkomen juist. De spleet-
oogen namen hem vlug van het hoofd tot
de voeten op, het achterdochtige kijken
maakte plaats voor den gewonen starenden
ondoorgrondelijken blik; het hoofd ver
dween en de beide deuren werden geopend.
Maar terwijl Sherrington, in zijn schik met
dit onverhoopt snelle succes, naar binnen
ging, overdacht hij in een opwelling van ver
bittering, dat dit succes duur gekocht was.
Wat zijn gevoelens ook mochten zijn, in de
oogen van de Chineezen behóórde hij reeds
tot de vogelvrij verklaarden van zijn ras
tot de van de hand in den tand levende
avonturiers, waarin het onbarmhartige Oos
ten telkenmale weer een gedeelte van het
invasie-leger van Westerlingen herschept.
Die verbittering duurde echter maar kort:
de paar oogenblikken, noodig voor het door
loopen van de spaarzaam verlichte gang.
Dadelijk toen de deur aan het andere einde
openging, werd elk gevoel, werd elke ge
dachte volkomen verdrongen door een be
langstelling, welke hem geheel ln beslag
nam. Want in plaats van het gewone, lage.
verlichte, slecht geventileerde vertrek, dat
hij verwacht had te zullen zien, zag hij een
vrij gTOote zaal van het type cabaret-zaal.
De wand tegenover de deur. waardoor hij
juist binnengekomen was. werd ingenomen
door een tooneel, op dat oogenblik afgeslo
ten door een gordijn van soepel neerhan-
rende zijde. De zaal zelf stond vol kleine
tafeltjes en stoelen, waaromheen de bezoe
kers. op de manier zooals men ln het een
of andere café in de eerste de beste Wester-
sche stad eveneens zou kunnen zien, van
hun consumptie zaten te genieten. En uit
een uitbouw, vlak bij het tooneel, zond een
Chineesch orkest, half verscholen achter al
lerlei planten, eigenaardige, opwindende
muziek de zaal in.
Maar verder vertoonde deze „gelegenheid"
alle kenmerken van een speelhol en een
„opiumkit". In den hoek schuin tegenover
het tooneel stond een fan-tan-tafel, verlicht
door laaghangende lampjes, met van boven
donker afgedekte kapjes. Er om heen ston
den drie of vier dikke rijen spelers en
nieuwsgierige toeschouwers. Een eigenaardi
ge geur stempelde het zoogenaamde café
onmiddellijk tot hetgeen het was en de
.cherpe doordringenden lucht van alcohol ad
verteerde, dat er, behalve geneugten op ve
lerlei gebied, ook die van overdadig gebruik
van alcoholische dranken te genieten was.
Terwijl Sherrington nog besluiteloos bi) de
Zeur stond, hoorde hij een dronkemansstem,
die den Chineeschen jongen op ruzie-toon
een bevel gaf Hij keek den kant uit, waar
het geluid vandaan gekomen was en zag
en groep haU-dronfcen zeelui om een tafel
tje in den hoek, tegenovergesteld aan dien
n de tan-ten-' "Sei De 1 "v.*-n oeston-
ien dus niet uitsluitend uit inlanders.
Tusschen half-gesloten oogleden door
ochten zijn oogen ae zaal verder af; het
zonderlinge trio van de steeg, dat was het
doel vair zijn komst. Zijn zoeken werd bij
na dadelijk met succes bekroond, het witte
pak van den Europeaan was, ondanks de
meer dan slechte verlichting te opvallend,
dan dat het hem ontgaan tam. De man zat
aan een van de tafeltjes vlak hU bet too
neel, op vrij grooten afstand van de deur en
naast hem met den rug naar Sherrington
toe zat een tweede man, naar zijn silhouet
te oordeelen een Chinees, waarschijnlijk de
gids, die hem er heen gebracht had.
Sherrington nam den Europeaan scherp
op. Het was nog een jonge man, niet ouder
dan een jaar of vijf-en-twintig, met wat de
menschen T» knap uiterlijk zouden noemen.
Voor Sherrington's smaak echter was de
mond te slap en de kin te weinig gepronon
ceerd, te rond van lijn. Aan de manier waar
op hij zat rond te kijken hij zat geen
oogenblik stil was het duidelijk te zien,
dat een soortgelijk milieu nieuw voor hem
was een dat het hem buitengewoon interes
seerde.
Toen hem dit opviel, knikte Nick Sher
rington tevreden. Een tourist op zoek naar
obscure bezienswaardigheden een manier,
die hem. gezien deze omgeving, waarschijn
lijk duur te staan zou komen, want geen
vijf tellen nadat Sherrington deze conclu
sie getrokken had. zette een van de Chinee
sche bedienden de bestelde consumptie neer:
thee voor den Chinees en een glas voor den
tourist, dat te oordeelcn raar vorm en
grootte dezelfde minderwaardige whisky
scfaaaa te bevatten als die. waarvan de geur
afkomstig was, welke hem aan de eerste de
beste kroeg in Londen denken deed. Het
wild was dus voor het oogenblik veilig; maar
waar was de jager? Chineezen waren er ge
noeg en waarschijnlijk was het doel van hun
aanwezigheid een en hetzelfde dronken
zeelui zijn nu eenmaal, voor beroovlng ten
minste, begeerenswaardige slachtoffers
maar juist door bet groote aantal en gering
uiterlijk verschil bleek een herkennen van
de schimmige gedaante, welke hij ln de
steeg langs rich had zien glippen, een on
mogelijkheid. Maar ondanks dezen tegen
slag bleef zijnvoornemen onveranderd be
staan. Als dien'kwajongen daar want een
kwajongen was het, anders zou hij zich
nooit aan zulk een avontuur gewaagd heb
ben werkelijl gevaar dreigde, dan moest
degene, die ten opzichte van hem kwaad in
den dn had, in dit geval de laatste van het
schimmige trio, op een gegeven oogenblik
den eersten zet doen. Tot dan kon hij ergens
gaan zitten en zijn oogen den kost geven.
Met een verveeld gezicht slenterde hi) de
zaal in. Na even karzelen koos hij een ta
feltje, een meter of zeven van het tafeltje,
waaraan de blanke tourist benevens zijn
gids zaten, verwijderd. Op het oogenblik, dat
hy den stoel iets op zijde trok gleed een
van de bedienden tusschen de dooreens taan
de stoelen op hem toe en bleef in gedien
stige afwachtende houding naast hem
staan. De man had zijn gericht goed la be
dwang. maar toch kv>m er b'i het hoorev
van de bestelling: meloenpitten en thee,
heel even een verbaasde uitdrukking in de
eigenaardige spleetoogen.
Geen drie minuten daarna was zijn laatste
halve dollar in den zak van den bediende
verdwenen en zat hij in ruil daarvoor met
een hand vol koperen geldstukken, die hij
eerst met een bedenkelijk gezicht bekeek en
toen, onder de niet zeer opwekkende over
peinzing, dat hij nu zijn laatste kans op
iets beters voor een opwelling weggegooid
had, op zitn beurt in zijn zak liet verdwij
nen.
Plotseling drong het tot hem door, dat het
stemmengegons om hem heen verstomd
was. Zoekend keek hij in het rond. Daar zag
hij de oorzaak van de onverwachte stilte;
het zwaar zijden gordijn was opengetrokken:
het tooneel lag nu open, gereed voor de voor
stelling. Het volgende oogenblik steeg er
van alle kanten een gemompel van bewon
dering op. Een meisje van vreemdsoortige
schoonheid was van tusschen de coulissen
te voorschijn getreden. Sherrington bekeek
haar met een onverschilligen blik. Het wae
niet voor den eersten keer, dat hij dit
schouwspel zag: dit type vrouw met de
amandelvormige oogen, het zwarte hoog-
opgemaakt haar, de vermiljoenroode lip
pen, het sterk geschminkte gezicht en
dien dans, waaraan zij nu Juist begon, een
dans van suggestieve standen en bewegingen.
vervolgd
