Buitenlandsch Nieuws k W. FEUILLETON Mach tsverschui ving in Sovjet-Rusland Geheime acten over de buitenlandsche politiek van Oostenrijk-Hongarije DERDE BLAD VRIJDAG 6 DECEMBER 1929 BLADZIJDE 1 DE GEHEIMZINNIGE WRAAK Een monumentaal werk over den oorsprong van den wereld-oorlog Storm in het Buitenland GEMENGDE BUITENL. BERICHTEN Geheel onverwacht verschijnt Oostenrijk met een monumentaal werk over de voor geschiedenis van den wereld-oorlog. In het geheim werd er, vier en half jaar geleden, een begin gemaakt met den arbeid, die geleid heeft tot de uitgave van een ge weldig acten-werk in negen deelen, die meer dan 11.200 documenten van groote ge schiedkundige oeteekenis bevatten. Vanaf het najaar 1930 hebben de successiestaten, bij verdrag, het recht, de in het vroegere Koninklijke en Keizerlijke Huis, Hof en Staatsarchief voorhanden documenten zeif te publiceeren en men moest in Weenen met een tendentieuze wijze der bekendma king rekening houden. Het besluit, dat vier jaar geleden werd genomen, om de geheime acten van Oosten rijk-Hongarije uit de jaren, die voor den oorlog beslissend waren, leek den bevoegden plaatsen in Weenen een plicht niet alleen tegenover de eer van het oude rijk, maar ook tegenover den nieuwen, met verant woordelijkheid voor zijn voorganger beladen staat; en eindelijk tegenover de geschied kundige waarheid. Vier historici der Ween- sche Hooge School hebben het op zich ge nomen, een keuze te doen uit het groote aantal acten: Ludwig Bittner, Heinrisch Bidder von Srbik, Alfred Francis Pribram en Hans Uebersberger. Als uitgever teekent de Commissie voor de nieuwere geschiede nis van Oostenrijk. De documenten zijn zondr de minste po litieke overweging uitgezocht. De publicatie begint met de vóór-geschiedenis der an nexatie en leidt, over de Marokko-crisis en het Balkan-confict 1912—'13 tot aan de laatste Juli-dagen van 1914. Bij de aaneen schakeling der documenten heeft men zich aan de chronologische volgorde gehouden. Het eerste deel behandelt de voor-geschie- dnis en ontwikkeling der Bosnische an nexatie-crisis; het tweede deel het dramati sche einde hiervan, dat zijn hoogtepunt be reikt in net „Pourtales-sprookje" (de ge fingeerde bruuske overweldiging van Bus- land door den greep naar het Duitsche zwaard); het onderwerp van het derde en vierde deel is de tijd tusschen ontbranding- met de revue van Potsdam, den Tripolis oorlog en de hernieuwing van den Drie bond, met toenemende Balkan-moeilijkhe den en de tijdelijke vervreemding tusschen Duitscbland en Oostenrijk-Hongarije. Voor het vijfde en zesde deel is het domineeren- de probleem de drie Balkan-oorlogen; voor het zevende de iikwidatie van den derden Balkan-oorlog, welke zoo bijzonder moeilijk was voor de beide keizerlijke mogendheden, daar er groote conflicten in de opvatting bestonden. Het laatste deel is een leerstof van buitengewoon dramatisch effect, met zijn oorkonden-complexen over den Bai- kan-nood, over den moord op den troon opvolger en over het uitbreken van den grooten oorlog (200 brieven, acten, tele grammen op den voorlaatsten en laatsten Juni 1914). Er wordt in de documenten aangetoond, hoe Aehrental de annexatie voorbereidde en geloofde, Iswolski en Tittoni reeds van te voren hiervoor te hebben gewonnen; dan hoe deze beiden hun, misschien slechts acade mische toestemming loochenden; en hoe ten slotte de ,3allhausplatz" tot Maart 1909 een wanhopigen strijd voerde voor zijn recht. Reeds hier toonde de Weensche regeering den wil, zoo mogelijk, een oorlog te vermij den. Aartshertog Frans Ferdinand bezweert den toenmaligen minister van buitenlandsche zaken, Conrad 's oorlogslust te onderdrukken, (document 374a)maar de tragische hoogte wordt bereikt, wanneer men voor zoo'n oplos sing van het Balkan-conflict 1912/13 terug- dienst. Terwijl in het documenten-werk Aartshertog Frans Ferdinand al een tegen stander, van alle oorlogs-politiek blijkt te zijn, hoeveel te meer is dit dan het geval met Keizer Frans Jozef; en eveneens Keizer Wil- helf, al desavoueerde deze zichzelf ook menig maal door zijn onevenwichtig temperament. Men ziet met verbazing, in welke mate vooral Engeland in de annexatie-maanden tegen Oostenrijk-Hongarije is opgestaan. Maar het meeste licht werpt de publicatie op de gehei men van de Balkan-politiek, met Rusland op den achtergrond. De Oostenrijksche diplo matie heeft wel ingezien, wat er in het geval van uiterst besluit te vreezen zou zijn van Italië, van Roemenië, van Rusland. Maar de acten spreken ervoor, dat ze, in de hoop, den oorlogsbrand tot Servië te beperken, haar 'toevlucht tot de laatste diplomatieke beslis sing heeft genomen, en dat er, ten aanzien van de niet meer op te houden mobilisatie van Rusland, geen andere uitweg meer over bleef. Uit alle gepubliceerde geheime acten vloeit in ieder geval deze waarhid voort, dat er geen kwestie van kan zijn, dat Oostenrijk-Honga rije alleen schuld heeft aan den wereldoorlog. Veelzeggend is de uiting van één der bewer kers der geheime acten omtrent de bekend making: men komt onder den verschrikken- den indruk, dat dit Oostenrijk-Hongarije al de jaren, sedert 1908, als een wild werd ge jaagd en vervolgd, om tenslotte te worden geveld. SCHACHT EN HET YOUNGPPLAN BERLIJN, 5 Dec. (V.D.) De president van de Rijksbank, dr. Schacht, heeft een memo randum geschreven inzake het Youngplan. In dit memorandum zet hij uiteen, dat hü het Young-plan door zijne onderteekening had aanbevolen op verschillende voorwaar den. Deze voorwaarden waren, ten eerste, dat de in het Youngplan vervatte gemeen schappelijke aanbevelingen en voorschriften door alle deelhebbende mogendheden in allen deele zouden worden aanvaard en in acht genomen; ten tweede, dat de Duitsche financieele en economische politiek geor dend en ingesteld zou worden op vermin derden druk der lasten van het Young plan. Vervolgens spreekt dr. Schacht er zijn bezorgdheid over uit, dat noch de Rijksre- geering, noch de buitenlandsche regeeringen rekening gehouden hebben gedurende de zes maanden, dat het Young-plan nu is onder teekend, met deze beide voorwaarden, het geen hij vervolgens uitvoerig bespreekt. Ten slotte over het „Volksbegehren" spre kende, zegt hij o.a., dat hij dit met alle kracht heeft bestreden, aangezien het een krachtige verdediging der Duitsche belangen onder het Young-plan ondermijnde. Juist daarom echter „wil ik geen deel hebben aan vervalsching van het Young-plan". „Het zou een zelfbedrog zijn der wereld te gelooven, dat Duitschland bij den tegenwoordigen druk op het bedrijfsleven, die zoo mogelijk nog verhoogd wordt, de Youngbetalingen en eventueel nog andere betalingen bovendien zaj kunnen opbrengen. Ik wil en zal er niet toe bijdragen, dat een dergelijke misleiding plaats vindt". BERLIJN, 6 Dec. (V.D.) Volgens berich ten in de ochtendbladen, zal de rijksregee- ring zich heden in een kabinetszitting bezig houden met het memorandum van dr. Schacht inzake het Young-plan, teneinde haar houding te dien opzichte te bepalen. HET VIERDE TRANSPORT KOLONISTEN NAAR DUITSCHLAND ONDERWEG RIGA, 5 Dec. (V. D.) Te Riga is thans het vierde transport van Duitsche kolonisten aangekomen. Het zijn ditmaal 625 personen, onder wie 130 kinderen. Zij komen uit den Kaukasus, Ukraine en het Wolgagebied. DE DÜSSELDORSCHE MOORDEN DÜSSELDORF, 5 Dec. (V. D.) In ver band met den overval op een meisje kan worden medegedeeld, dat de nasporingen der politie hebben uitgewezen, dat de gearres teerde dader met de Düsseldorfsche moorden niets uitstaande heeft. NAAR DE ONTWAPENING? Het vlootprogram Het Fransche vlootprogram van 1 Ja nuari tot 31 December 1930 bevat het op stapel zetten van een kruiser van 10.000 ton, een mijnenlegger, zes torpedoboot jagers, zes duikbooten eerste klasse, een duikboot-mijn- legger en nog eenige kleine schepen. De Fransche minister van marine heeft aan de directie van de staatswerf van Lo- rient medegedeeld, dat aan deze werf de bouw van een mijnenlegger en twee tor- pedobootjagers zal worden opgedragen. Bo vendien moet de werf zorgen voor de be wapening van vier andere torpedobootja- gers en twee poliitievaartuigen, die op parti culiere werven gebouwd worden. De werf van Cherbourg krijgt in 1930 opdracht voor den bouw van een duikboot tweede klasse en twee duikbooten der eer ste klasse. De werf te Brest zal den kruiser van 10.000 ton bouwen. De duikboot-münenleg- ger zal op de werf te Toulon worden ge bouwd. WEDEROM HUIZEN INGESTORT Totaal drie dooden PARIJS, 5 Dec. (V.D.) Het instorten van huizen in Frankrijk zet zich op beden kelijke wijze voort. Te Sainte Sigolene, in het Departement Haute Loire, stortte een pas gebouwd huis in, juist toen de metse laars zich naar hun werk in het gebouw wilden begeven. Twee dooden en drie zwaar gewonden werden van onder de puinhoopen gehaald. Men wijt het ongeval aan den hevigen storm, die in de omgeving woedde. Te Lyon stortte van een huis een geheele muur to. Een arbeider werd onder het val lend gesteente bedolven en gedood. TWEE NIEUWE OECAANSTOOMERS Te Genua hadden de laatste onderhande lingen plaats voor den bouw van de eerste der beide snelvarende passagiersschepen, die den dienst met de Vereenigde Staten zullen onderhouden en waarvoor Mussolini groote belangstelling heeft getoond. De Scheepvaartmaatschappij „Naviga- zione generale Italia" heeft heden het con tract geteekend met de Ansaldo Scheep vaartmaatschappij, die de schepen zal bouwen. De schepen zullen elk een lengte hebben van 261 Meter en een inhoudsmaat van 45000 ton. De kosten zullen ongeveer 15 millioen dol lar bedragen. Het zullen de grootste sche pen zijn van de Italiaansche koopvaardij vloot. De grootste snelheid zal 26 knoopen per uur bedragen. PAUSELIJKE DANKBETUIGING AAN VON HINDENBURG BERLIJN, 5 December (V.D.) In ant woord op het felicitatieschrijven van den President der Republiek aan Z. H. den Paus, heeft deze Von Hindenburg een in het Latijn gesteld schrijven doen toekomen, waarin Hij zijn voldoening uitspreekt over het fraaie geschenk, dat de President door den Duit- schen Ambassadeur aan den Heiligen Stoel heeft laten overhandigen. De Paus voegt hieraan toe, dat hij dit geschenk als een symbool van de achting en de vriendelijke gezindheid van het Duitsche volk jegens den Heiligen Stoel volgaarne aanvaardt. LONDEN, 5 December (V. D.) Een hevige storm uit het Zuid-Westen, die op sommige plaatsen een snelheid van 80 mijlen per uur kreeg, woedde over Brittannië en de omliggende zeeën, gedurende den afgeloopen nacht zoowel als hedenmorgen. Lr het Kanaal en op de Noordzee woedt een zware zee en de meeste schepen zoch ten zoo mogelijk beschutting. De bemannin gen beschreven den storm als den vreeselijk- sten, dien zij ooit hebben meegemaakt. Tot nu toe zijn geen slachtoffers gemeld, doch te land is veel schade van geringen omvang, als het ontwortelen van boomen, het omwaaien van muren, aangericht. Nabij Bristol was het spoorwegverkeer ge- strêmd, doordat een stalen kraan omwoei en op den spoorweg terecht kwam. De storm ging vergezeld van geweldige regens, waardoor de overstroomingen, vooral in de Thames-vallei, verergerden. LONDEN, 5 Dec. (V. D.) In den afgeloo pen nacht en ook vandaag nog woedde bo ven Engeland een zeer hevige storm. Vele menschenlevens zijn te betreuren, terwijl enorme schade is aangericht. In vele deelen des lands werden windsnelheden gere gistreerd van meer dan 90 mijlen per uur. De storm ging gepaard aan hevige regens, waardoor de stand van verschillende rivieren aanzienlijk is gestegen. Gisteravond werd per draadlooze voor naderend slecht weer gewaarschuwd. Kleinere schepen bleven in de havens, doch vele vrachtschepen raakten ontredderd, terwijl vele passagiersschepen het zeer zwaar te verantwoorden hadden. HUIZEN INGESTORT LONDEN, 5 December (VD.) Ten ge volge van den hevigen storm zijn te Londen twee huizen ingestort, terwijl ook in verschil lende andere steden zeer ernstige schade Is aangebracht aan huizen. Vele boomen zijn ontworteld en muren omgewaaid. In verschil lende streken waren de wegen door de om gevallen boomen geblokkeerd. Het verkeer op den spoorweg LondenBournemouth on dervond drie uren vertraging, daar een boom dwars over de rails was gevallen. Een groot aantal telefoonpalen waaide om. De stoom vaartdiensten van Newhaven naar Dieppe waren gestaakt en die van Folkestone naar Boulogne over Dover geleid. In het Lagerhuis was bezorgdheid geuit ten aanzien van het stroomgebied van de Theems. De minister voor Volksgezondheid Greenwood antwoord de, dat deze quaestie in overweging zal wor den genomen, maar dat het moeilijk was te beloven, dat er maatregelen zouden kunnen worden genomen om overstroomingen te voorkomen. PARIJS, 5 December (V.D.) De zware stormen, die sedert eenige dagen de Fran sche West- en Zuidkusten teisteren, hebben behalve veel materieele schade, ook veel men schenlevens in gevaar gebracht. Het radio station van Marseille heeft heden verschei dene S. O. S.—signalen opgevangen, o.a. van het Italiaansche s.s. „Vesuvio" en het Engel- sche s.s. „Shandon". Het Fransche kuststa- tion St. Nazaire ving een S. O. S.-signaal op van het s.s. „Helene", dat in volle zee in hoogen nood verkeert. Een Fransche destroyer poogt het schip te bereiken HET KONINKLIJK BEZOEK AAN HET VATIC AAN ROME, 5 December (V.D.) Na het be zoek van het Italiaansche Koningspaar aan het Vaticaan zegende de Paus Italië, de ko ninklijke familie en het volk van Italië. Zoo wel de Koning als de Koningin waren ten zeerste ingenomen met de hartelijke ont vangst, die hen ten deel was gevallen. Naar werd medegedeeld, was ook de Paus ten zeer ste bevredigd door het bezoek en bij de ver schillende leden van het Huis van den Paus was deze tevredenheid duidelijk waar te ne men. Toen de koninklijke stoet van het Va ticaan naar het Quirinaal terugkeerde, ver scheen de Paus voor een der ramen van zijn departementen om de stoet gade te slaan. EEN TUNNEL VAN 18 K.M. BolognaFlorence Uit Bologna wordt door B. T. A. gemeld, dat de spoorwegtunnel door de Apenijnen, loopende van Bologna naar Florence, gereed is. Hij is een der langste ter wereld ën heeft een lengte van 18 K.M. Er loopt een dubbel spoor door. ZEVENHONDERDTIEN JAAR KERKER STRAF jVTILAAN, 5 Dec. (V. D.) Voor het bij zonder Gerechtshof te Palermo werd heden het proces tegen 242 leden der Maffia be ëindigd. Een 42-tal beklaagden werd rfj- gesproken. De overigen werden veroordeeld tot kerkerstraffen van 3 tot 8 jaren; in to taal werden 710 jaren kerkerstraf opgelegd. Krestinsky, ambassadeur te Berlijn, die naar Moskou Is teruggeroepen Stalin, die Rykov ten val heeft gebracht Moloton, Stalin's rechterhand in 't Litwinow, de vermoedelijke opvolger van secretariaat der Communistische party, de Tsjitserin vermoedelijke opvolger van Rykov 10. Op het oogenblik, dat hij tot deze conclu sies kwam, vond de man blijkbaar dat dit van weerskanten opnemen nu lang genoeg geduurd had. Zijn blik ging van Sherring ton weg, hij stak zijn hand in zijn zak en keerde het drietal aan het tafeltje kalm den rug toe. Kent u dien man, Mr. Sherrington? vroeg Janet Craydon op half gesmoorden toon. Neen gaf Sherrington langzaam ten antwoord. Ik heb hem zelfs nog nooit van mijn leven gezien. DERDE HOOFDSTUK Dr. Stargard Wel een halve minuut na Sherringtons antwoord bleef Janet Craydon zwijgend voor zich uit_ zitten kijken. Toen hief ze haar hoofd op" en keek hem met hare groote don kere oogen. nu troebel van onrust, aan. - Bent absoluut zeker van, dat u dien man ooit eerder gezien hebt? Hij stelde ongewoon veel belang in u, dadelijk toen hij u zag, bleef hij stilstaan Sherrington glimlachte. „Dat is heel goed mogelijk, begrijpelijk zelfs." Hij wachtte even, toen, met een blik op zijn niet bepaald onberispelijke kleeding: „Waarschijnlijk vroeg hij zich af, wat iemand als ik hier uit voerde." Dan heeft hij zich ten opzichte van Huskey en mij gisteravond hetzelfde afge vraagd, gaf het meisje gevat ten antwoord. Tijdens het eten heeft hij ons onophoude lijk zitten fixeeren. „Zoo". Terwijl Sherrington dat eene woord zei, keerde hij zich om en monsterde den man, die op dat oogenblik met een rijk uit- gedosten zoon va»j het Hemelsche Rijk in gesprek was en schijnbaar niet de minste notitie meer van hem nam. Maar terwijl hij keek, ontdekte hij, dat die onverschilligheid niets dan een pose was. Want terwijl hij met zijn reisgenoot sprak stond hij door mid. del van een wandspiegel boven de lambri- zeering naast de deur aangebracht, hen scherp op te nemen. Toen Sherrington dat ontdekte, keerde hij zich opzettelijk van den man af. Het was duidelijk dat hij zich en voor de Craydons èn voor Sherrington zeli interesseerde; met het oog op het gebeurde van den vorigen avond was die belangstelling een portie van hetzelfde gevoel van hun kant waard. Ik zou er wat voor over hebben om te weten wie die man is, zei hij nadenkend. Ik kan 't je niet zeggen, gaf Craydon ten antwoord. Maar in elk geval de een of andere hooge oome. Je wordt er beroerd van zooals die Tsjinamannelces staan te buigen. Sherrington knikte. De man, over wien ze het hadden, was van het type, dat van zijn ondergeschikten absolute gehoorzaamheid eischt en verkrijgt ook. 't Was of hij gedwon gen werd, zich om te draaien en den man nogmaals op te nemen. Hij bekeek den vorm van het hoofd, elke lijn van het groote, mooi gebouwde lichaam. Maar opeens was het, of hij een schok kreeg; .hij voelde de tinteling tot in de toppen van zijn vingers. De man had zijn sigarettenopsteker aangeknipt en hield nu met zijn rechterhand het kleine zilveren doosje met het blauwe vlammetje onder zijn cigaret. Sherrington zag een smal le, welgevormde hand met lange vingers, zonder versiering, behalve waar een tatou- eering, een zwarte lotusbloem, als een ring den pink omsloot. Het eerste oogenblik wist hij niet of hij zijn oogen gelooven mocht. Geboeid bleef hij naar het symbool staren, zoo lang tot de man zich langzaam omdraaide en hem met een blik die door zijn koele zelfverzekerdheid bijna iets beleedigends had, van het hoofd tot de voeten begon op te nemen, maar Sherrington liet zich niet beïnvloeden; met de grootste kalmte gaf nij hem blik voor blik terug. Toen het duel volgens zijn opinie lang genoeg geduurd had keerde hij zich om en boog zich naar zijn beide metgezellen toe. DE POOLSCHE LANDDAG ZONDER INCIDENTEN GEOPEND WARSCHAU, 5 Dec. (W. B.) De Landdag is heden zonder incidenten geopend. De diplomatenloge, en de tribunes waren sterk bezet. De bank der regeering was leeg. De voorzitter Daszynski opende de zitting met een redevoering, waarin hij betoogde, dat de soldaat buiten de politiek moet blijven. Vervolgens bracht hij hulde aan de nage dachtenis van Ciemenceau en diens verdien sten voor den Poolschen staat. Dit gedeelte van de rede werd door het Huis staande aangehoord. De afgevaardigden van de Duitsche fractie verschenen pas na die hul diging in de zaal. Na de rede van Daszynski kwam de regee ring, behalve maarschalk Pilsoedski binnen, waarop de minister van financinë, kolonel Matoeszewski een overzicht gaf van de be grooting. DE VERKEERSSTAKING TE ATHENE AANGEVANGEN ATHENE, 5 Dec. (V.D.). De in de Grieksche hoofdstad aangekondigde verkeersstaking is thans aangevangen. De regeering heeft om vangrijke veiligheidsmaatregelen getroffen; zoo is er o.m. een samenscholingsverbod uit gevaardigd, terwijl er een sterke politiemacht geconcentreerd is. De regeering schijnt zich tegen de dreigende algemeene staking vol komen opgewassen te achten. Uit Saloniki worden ernstige botsingen tusschen politie en studenten gemeld. Aan beide kanten worden tot dusverre 23 perso nen deels zwaar, deels licht gewond. De oor zaak dezer studentenrelletjes schijnt gezocht te moeten worden in universiteitskwesties van meer internen aard. DE RAAD VAN DEN VOLKENBOND GENÈVE, 5 Dec. (V.D.). De tegenwoordige voorzitter van den Raad van den Volken bond, de Perzische Ambassadeur te Angora Furugi Khan, heeft, naar het Secretariaat- Generaal van den Volkenbond officieel mededeelt, den Raad definitief tegen 13 Januari a.s. te Genéve bijejgeroepen. WEDEROM TWEE ARABIEREN TER DOOD VEROORDEELD JERUZALEM, 5 Dec. (Reuter). Wederom hebben 2 Arabieren, ter dood veroordeeld wegens moord op Joden gedurende de onlus ten te Safed, hun vonnis door het Hof van Appel zien bevestigen. DE AMERIKAANSCHE DELEGATIE VOOR DE VLOOTCONFERENTIE WASHINGTON, 5 Dec. (Reuter). De Ame- rikaansche gedelegeerden voor de Londensche conferentie, met Kolonel Stimson aan het hoofd, zullen zich op 10 Januari inschepen op de paketboot „Bremen". Behalve de 7 voornaamste gedelegeerden zal de delegatie bestaan uit verschillende technische, civiele en maritieme raadgevers en stenotypisten, in totaal 40 personen. HOOG MEXICAANSCH BEZOEK AAN DE VEREENIGDE STATEN NEW YORK, 5 December (Reuter) Er heerscht groote belangstelling voor de bin nenkort te verwachten gelijktijdige tegen woordigheid in New York van hooge perso naliteiten uit Mexico, te weten: Mi nister Portez, 3 gouverneurs, welke in middels reeds zijn aangekomen, oud-presi dent Calles, welke de volgende week uit Frankrijk verwacht wordt en Rubio, de nieuw gekozen president van Mexico, welke gisteren in de Vereenigde Staten is aangekomen. Men leidt hieruit af, dat waarschijnlijk een aan tal conferenties zal plaats hebben, betrek king hebbende op het nieuwe Mexicaansche ministerie en de fiscale politiek in Mexico. TOENEMENDE MUITERIJ IN CHINA Tsjang ICai Sjek SHANGHAI, 5 December (Reuter) Nieu we strijdkrachten uit Noord Kiangsu en Zuid Shantung hebben zich met de twee divisies die op 3 December te Pukow tot mui terij zijn overgegaan, vereenigd waardoor de sterkte der rebellen op de spoorlijn Tientsin op 30.000 man wordt gebracht. Aan 't hoofd staat Shihyusan, de president van de provinciale regeering van Anhui. Tsjang Kai Tsjek heeft 3 van zijn beste divisies naar Pukow gezonden om de mui terij het hoofd te kunnen bieden. DE STRANDING VAN HET S.S. „NORWICH CITY" Alle overlevenden gered WELLINGTON, 5 December (Reuter) De 24 overlevenden van de bemanning van het Engelsche stoomschip „Norwich City" dat bij de Phoenix-groep van de Gardner- eilanden is gestrand, konden allen worden opgepikt. Kcrstboomen in het openbaar In tal van Duitsche steden worden sinds enkele jaren in den Kersttijd op openbare pleinen versierde Kerstboomen geplaatst. Te München, waar dit vroeger door de zorgen eener vereeniging geschiedde, heeft thans de stad zich bereid verklaard deze Kerstboo men te leveren. Niet alleen op enkele drukke Zeg, Craydon! fluisterde hij met iets gejaagds in zijn stem, roep eens even een van de Chineesche bedienden. Bestel het een of ander en als de man het komt brengen, yraag hem dan wie de man daar bij de deur is. Dat moet ik te weten zien te komen. Craydon hield zich bewonderenswaardig. Zonder iets van bevreemding of nieuwsgie righeid te laten blijken, deed hij wat hem gevraagd was en toen de bediende met de bestelde thee en whisky terug kwam, wachtte hij rustig af tot de man de koppen en glazen neergezet had en legde toen een dollar op het zwart gelakte blad. Wie is datdie heer daar bij de deur die met een cigaret in zijn mond, die met dien heer in Chineesche kleeding staat te praten? De bediende keerde zich vlug om, maar toen hij zag, wie er bedoeld werd, keek hij weer even vlug voor zich. Dat is dr. Stargard, mijnheer. Woont die hier in Shanghai? informeer de Sherrington terloops. Weet ik niet. Hij logeert hier paar dage- achtereen. Hm! Dus geen inwoner? Neen. mijnheer, vanochtend hiergeko- men gaat morgen weer weg of mis schien overmorgen. Dank-je, zeide Sherrington, ten teeken dat het verhoor ten einde was. Miss Cray- don bewaarde haar afzijdige houding, tot de man weggegaan was; toen booe ze zich naar I Sherrington ow Is die naam u bekend, Mr. Sherring ton? vroeg ze. Neen van mijn leven nog nooit eerder gehoord. Waarom wilde u het zoo per se weten? vroeg ze verder. Sherrington dacht een paar oogenblikken na. Haar naar waarheid antwoorden, ging niet aan; de conclusie, waartoe hij bij het zien van die slanke hand met haai opval lende versiering gekomen was, voelde hü als te verbazingwekkend om ze zóc, als iets van geen belang, onder het drinken van een kop je thee te gaan bespreken En daarbij, nie mand zou het gelooven. wanneer hij eens klaps met de bewering aankwam, dat de on berispelijk gekleede hefi. die op nog geen vijf meter afstand met 'een van zijn kennis sen stond te praten de Chinees was die in het speelhol door midde) van met zijn waaier afgetikte telegrafische seiner den aanval op Husky Craydon geleid had Zonde overtui gender bewijzen zou het dwaasheic zijn. om zulk een beschuldiging u't te spreken. Daar om haalde hü met een verontschuldigend ge baar zün schouders op en «eek zijn onder- vraagster glimlachend tan Omdat ik begrijpelijkerwijs een zekere mate van belangstelling voel -'oor den man, die zoo onverbloemd zijn belangstelling in mij, of beter gezegd in ons, toont. Al dien tijd heeft hij ons dooi dien spiegel daar in den hoek staan bekijken. Als dat geen be wijs is voor zijn belangstelling in ons Maar waarom zou dat zoo zün? vroee punten der stad, maar ook in het station zal een Kerstboom met brandende kaarsjes bij dragen tot het verhoogen van de algemeene feestvreugde. Te Dresden zal een zeldzaam fraaie den voor het Bismarck-monument worden geplaatst Op den „Weissen Hirsch", de nabij Dresden gelegen vermaarde bad plaats, zal een Kerstboom in het Kurpark worden geplaatst. Op Kerstavond en op de beide Kerstdagen zullen aan zijn voet oude Kerstliederen worden gezongen. Het Gemeen tebestuur van Maagdenburg deelt mede, dat het Kerstboomen plaatsen zal op het balkon van het Stadhuis, voor den stedelijken schouwburg en op het tentoonstellingsterrein. Voorts zullen tal van steden van Midden- Duitschland, zooals Halberstadt, Hildesheim en Goslar dit voorbeeld volgen. DE SOVJETMENSCH Een nieuw type De West-Europeaan zal altijd vreemd blijven staan ten opzichte van de psyche van den Rus. Was de z.g. Russische ziel vroe ger reeds een groot raadsel, dan moet het type van den nieuwen mensch, zooals die thans in het tegenwoordige Rusland leeft een Europeaan nog veel onbegrijpelijk» toeschijnen. Onder den invloed van de grootste sociale omwenteling, die de geschiedenis ooit ge kend heeft, en die een volslagen verandering teweeg gebracht heeft in de beginselen om trent maatschappelijke en cultureele waarde is er in Rusland een nieuw menschentype ontstaan, welks genoegens, zorgen en taal zelfs den Rus, die voor de revolutie zijn vaderland verlaten heeft, geheel vreemd moeten voorkomen. Thans is er in Moskou een boek versche nen, waarvan de eerste oplage in een mi nimum van tijd uitverkocht was en dat een duidelijk beeld geeft van de psyche van dezen nieuwen Sovjetmensch. Het is lang geleden dat een boek in Mos- cou zoo'n succes behaalde als de „Brieven van een schrijver" brieven, die de populaire dichter Sostchenko, van zijn lezers ontvan gen heeft. Sostchenko, die ook in Duisch- land tot de meest gelezen jongere Russische schrijvers behoort, ontvangt, zooals hij be weert, iederen dag ontelbare brieven van zijn lezers. Deze brieven zijn buitengewoon karakte ristiek voor het innerlijk wezen van den ge wonen burgermensch in Sovjet Rusland. „Allen", zoo schrijft Sostchenko in het voorwoord van zijn boek, „zoeken bij mij steun, geruststelling en hopen op een of ander wonder." Men waagt het in Rusland niet altijd, alles te schrijven wat men denkt en daarom is er een geheimschrift gemaakt, waarvan de menschen die elkander iets te zeggen hebben zich bedienen „Uit de brieven, die ik ontvangen heb" beweert Sostchenko „kan men het alge meene type van den Sovjetmensch opbou wen. Het zijn zoekende zielen, die mij bij iedere gelegenheid om raad smeeken. De afzenders der brieven zijn -menschen. uit alle klassen der maatschappij: boeren, arbeiders, ambtenaren, kantoorbedienden; soldaten en niet het minst vrouwen en meisjes. Een eenvoudige boer uit een der steden van het Wolga-district wil „humo ristisch" zijn.' Hij vraagt me of hij zijn werken onder het pseudoniem „Niet van Sostchenko" mag laten verschijnen. De hu morist maakt er den dichter op de aller eerste plaats een verwijt van, dat hij zich in zijne werken van grove en zelfs „zwijnachti- ge" uitdrukkingen bedient. „Waarom," schrijft 'de afzender, „leert U ons schelden, die kunst kennen wij zelf ook." Een jong meisje vraagt om raad, wat zij worden zal, schrijfster, kantoorbediende, filmactrice of echtgenoote? „Ik ben zeer verdorven", zoo staat er verder in den brief te lezen, „en ik weet niet meer wat goed en wat slecht is." Een andere jonge dame vertelt den dich ter, dat zij op een Wolgaboot een „type" heeft leeren kennen, die zich als Sostchenko aan haar voorstelde. Het was een groote reus met dik rood haar, die het jonge meisje direct voor een souper uitnoodigde. Dit „ty pe", zoo gaat zij verder, „vertelde veel over zijn avontuurlijk leven en van zijn groote verovering op vrouwen." De schrijfster was er stellig van overtuigd den grooten dichter voor zich te hebben en het was een bittere ontgoocheling, toen zij in Moscou een por tret van Sostchenko in handen kreeg en tot de ontdekking kwam, dat zij het slachtoffer was n een sluwen bedrieger. Een „fanatiek man" doet aan Sostchenko het voorstel om de verschilende onderwerpen uit het „dagelijksch leven van den Sovjet burger" op te geven. „Ik kan best wat geld gebruiken," schrijft hij op zeer cynischen toon, „en ik stel u de volgende overeenkomst voor: Ik geef u de onderwerpen op, U werkt ze uit en stuurt mij de helft van het honora rium. Ik verlap'- noch naar naam, noch naar roem, ik heb alleen geld noodig." Vele brieven bevatten als het ware een volledige biecht en geven den lezer een goe den kijk in het gewone dagelijksche leven der Sovjet-burgers, zoo beweert zelfs de Sovjet-Russische critiek. De nieuwe Sovjet-mench, zooals hij zich in deze brieven doet kennen is iemand, die er maar op los leeft, en die, verhard door den zwaren strijd om het leven geen ach ting meer bezit onverschillig voor welk gezag dan ook. Een Sovjet-burger mag nooit treurig zijn, want droefheid is volgens de begrippen, die in het nieuwe Rusland heerschen, een bur gerlijk vooroordeel, waarmee hij reeds lang afgedaan heeft. Overwinnaar te blijven in den vreeselijken strijd om het bestaan, dat is het eenige doel van den modernen Sovjet burger, dien men uit het interessante boek voor het eerst eens duidelijk leert kennen. Het schijnt echter, dat dit verlangen om de overwinning te behalen, zoo gewetenloos is geworden bij de keuze harer middelen* dat het in de beste gevallen nog maar om uiter lijke overwinningen kan gaan. De nederlagen schijnen in ieder geval heel wat talrijker te zijn. Janet Craydon nadenkend. Sherrington haalde zijn schouders op. Dat kan ik u niet zeggen. En er naar raden? In een geval als dit is raden gevaarlijk. Maar voor het oogenblik is zijn nieuwsgierig heid voldaan. Kijk, hij gaat weg. En werkelijk, na een buiging naar den rijkgekleeden Chinees, liep de man recht op de deuren naar de vestibule af. Hij stond nog met zijn beide handen om de koperen hand vatten, om het hinderlijke slaan tegen te gaan, toen hij werd aangesproken door een jongen Chinees in Europeesche kleeder dracht, die iets tegen hem zei en vervolgens in onderdanige houding voor hem bleef staan. Blijkbaar kreeg hij als antwoord verdere in structies, want na een paar oogenblikken boog hij overdreven diep, bleef staan wach ten, tot de man, waarschijnlijk zijn heer en meester, door de deuren aan de straat ver dwenen was en liep toen vlug naar een ge- makkelijken stoel bij een tafeltje met tijd schriften, waar vandaan hij hal en uit gang kon zien. Daar ging hij zitten en sta" een cigaret op. (Wordt vervolgd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1929 | | pagina 9