DE HEVIGE STORM VAN
DE LAATSTE DAGEN
Stadsnieuws
EERSTE blad
MAANDAG 9 DECEMBER 1929
BLADZIJDE 3
Rampen overal - Een droogdok van 11.000
ton in tweeën gebroken - Schepen gezonken
en in nood - Menschenlevens door den
woedenden orkaan geëischt
ALS ER NU MAAR IJS KOMT!
Het bestuur van de IJsclub is
paraat en beeft veel aan de
banen verbeterd
De vereen, tot bestrijding der
tuberculose
Benoemd
Broche vermist
De Haariemsche brandweer
Nog steeds woningnood
De gemeente-politie
De Keuringsdienst voor
waren
De zweminrichtingen
te Haarlem
Gevonden Dieren en Voorwerpen
De badhuizen van
„Het Witte Kruis"
Curatoren Gymnasium
St. Raphaël
Verbond van Vakorganisaties
van Hoofdarbeiders
in Nederland
Personalia
Gemeentezaken
De ontslagaanvrage van den heer
Ir. Dumont
De hevigs siwrrn van de laatste dagen
heeft verschillende slachtoffers gemaakt,
terwijl materieele schade in grooten omvang
is toegebracht. Een van de meest opmerke
lijke rampen, door den storm veroorzaakt,
is wel
het in tweeën breken van
een droogdok
Het 11000 ton metende droogdok, dat be
stemd was voer de Rotterdamsche Droog
dokmaatschappij en dat van Hamburg op
weg was naar Rotterdam, is n.l. Zaterdag
morgen can 10 uur op de Noordzee gebroken,
gekapseisd en gezonken. Twee van de opva
renden zijn verdronken.
Om tien uur bevond de sleep zich op
54 gr. 26 Noorderbreedte en 4 gr. 32 Ooster
lengte, dit is op ongeveer 70 mijl N.N.W.
van Terschelling. Zee en wind hadden de
sleep dus een heel eind uit den koers ge
dreven. Er stond een zware storm uit het
Zuid-Westen en er ging een zware zee. Wat
er toen precies is gebeurd is nog niet be
kend, maar plotseling schijnt het dok ge
broken te zijn, de opvarenden van de sleep-
booten zagen het dok kapseizen en snel zin
ken.
Terstond werden pogingen in het werk ge
steld om de tien runners, die zich aan boord
van het dok bevonden, te redden. Door het
noodweer was dit een heel zware taak. Acht
runners konden levend worden opgepikt; de
beide anderen bleken reeds te zijn overle
den. De lijken zijn geborgen en bevinden
zich aan boord van de „Humber". De slacht
offers zijn de 56-jarige P. v. d. Sluijs en
de 53-jarige A. van Buuren, beiden uit
Maassluis. Naar men verder meedeelde,
moeten enkele leden van de bemanning van
de „Humber" bij de pogingen tot redding
van de tien runners zijn gewond.
De sleepbooten „Humber" en „Witte Zee"
hebben de reis naar Maassluis voortgezet.
Voor zoover dit op dit oogenblik valt op te
maken hebben de sleepbooten tot het laatst
de sleep en de trossen gehouden en hebben
zij het dok verloren, uitsluitend door de om
standigheid, dat het dok zelf niet tegen de
zware zeeën was opgewassen.
Het dok was door de Rotterdamsche
Droogdok-Mij. aangekocht voor 650.000 R.M.,
levering Rotterdam. Het was op de Ham-
burgsche beurs verzekerd.
Het was laatstelijk eigendom der Vulcan-
werf en werd in 1888 op de Tyne gebouwd.
Het werd later vandaar naar Stettin ge
sleept, om ten slotte weer aan Hamburg te
worden verkocht. Het dok is 510 voet lang
en meet een breedte van 110 voet. Als bijzon
derheid kan nog gemeld worden, dat den
zelfden gezagvoerder van de „Wittezee", die
het dok 30 jaren geleden van Engeland naar
Stetting overbracht, ook thans de leiding
van het transport van Hamburg naar Schie
dam was opgedragen.
Schip op 't Bergumermrer gezonken
Schipper Zwerver, op weg met een lading
steenen van Groningen naar Beetsterzwaag
liet zich door een motorboot over het Ber-
gumermeer sleepen. Tengevolge van het
zeer woelige water zonk het schip op den
Westkant van het meer. De schipper met
vrouw en twee kinderen konden zich in een
roeibootje redden. Een derde kind, een
meisje, sloeg over boord, doch kon gelukkig
door de opvarenden van de motorboot wor
den gered.
In het roefje van het gezonken schip be
vonden zich helaas nog twee broertjes, de
anderhalfjarige Jacob en het pas een half
jaar oude Jantje. Niemand zag kans de kin
deren uit het roefje te bevrijden. Zij zijn
met het schip naar de diepte gezonken.
Uit
Het lichtschip Haaks afgedreven
den Helder werd gemeld, dat het
Op uitnoodiging van het bestuur, van de
IJsclub van Haarlem en Omstreken, zijn I
we Vrijdagmiddag naar de Kleverlaan gegaan,!
om daar aan den oever van de water-ijs-1
banen een en ander te vernemen over de
verbeteringen, die voor dit seizoen zijn aan-
gebracht.
Het was tamelijk koud en zoo nu en dan
dwarrelden er kleine sneeuwvlokjes, eerste
lingen van den winter, uit de lucht. Echt
weer om over ijs te praten.
Nog zelden zijn we zoo rustig binnen de
ekken gefietster was zelfs geen lang-
,<ejaste portier met een uniform-pet op, we
behoefden geen kaart te laten zien en het was
ijselijk stil aan het groote rheer van de
Haariemsche IJsclub.
Eenzaam voer Jan van Galen in een soort i
roeiboot rond, gewapend met een flinke
zeis, waarmede hij oogenschiinlijk water I
scheen te maaien, maar in werkelijkheid
welig-opschietend gras 'af niet thuis hoort
in behoorlijk ijs. natu.. ijk niet. j
Daar verscheer, het wakkere bestuur, het i
verkeerende schip reeds een contract had scheen, dat ze toch werkelijk niet zoo kwaad j
gesloten met het bergingsvaartuig „Oceaan" j waren, als ze zich in ijsdagen vooral aan de
Schepen in nood
Het s.s. „Lili Woermann" seinde op 30
mijl N.W. van Eierland in nood te zijn en
vroeg sleepboothulp.
De zeesleepboot „Zeeland" van de reederij
Wijsmuller, is van Nieuwediep vertrokken.
„Liii Woermann" is een vrachtboot
de „Woermann Linie" en is op 22 Nov.
Las Palmas vertrokken met bestemming
mburg.
Het schip meet bruto 2308 ton en netto
1416 ton.
Later werd bericht, dat de „Zeeland"
weder in de haven van Den Helder was terug
gekeerd, omdat de kapitein van het in nood
van de firma Doeksen op Terschelling.
telefoon we) voordeden. Nu ja, in den Sinter
klaastijd mag je van eiken winkelier ook geen
diagnose gaan stellen.
En nu de verbeteringen
De kinderbaan is belangrijk vergroot, zoo
dat de lieve ieugd haar hart dezen winter
Het Grieksche stoomschip „Cleanthis", 5
er -r ledig van Amsterdam naar Cardiff
v rokken, varende op 53 gr. 5 min. N.B.
3 gi. 57 min O. L. bewesten Vlieland, meldde,
dat het stuurloos was.
Aangeboden assistentie van de sleepbootkan ophalen, als de vorst haar ntrede doet.
„Witte Zee" werd nog niet aanvaard.
I Het plancher, dat voor de consumptietent1
f is aangebracht, is verlengd en rondom de
geheele tent voortgezet. Daardoor kunnen
de ouders beter naar hun kinderen kijken.
De „Statendam'
De „Statendam" op weg van Rotterdam,
naar New-York, is te Boulogne opgehouden Het lijkt verder in de bedoeling, een aparte
kinderconsumptietent te bouwen, omdat
de groote tent zoo nu en dan voor 3/4 met
kleine en groote kleuters gevuld was. Voor
de kinderbaan komt een vaste controleur.
Het afgezette midden-gedeelte van de
banen is thans voor bijna 1/3 gereserveerd
voor kunstrijders. Het kleine hoekje, dat i
daarvoor vroeger bestemd was, is nu komen
te vervallen. Het andere gedeelte van het
midden-vak is bestemd voor ijs-hockey, j
Verleden iaa- iubileerde de IJsclub en
bij die gelegenheid zegde de burgemeester j
wegens storm.
Schepen op drift.
Een der Rotterdamsche berichtgevers van
het „Hbld." meldde:
Tengevolge van den sterken wind zijn Za
terdagochtend vroeg twee schepen in de
Waalhaven korten tijd na elkaar losgesla
gen.
Het s.s. „Eemdijk", dat aan paal 3 in die
haven lag, is met drie elevators en eenige
lichterschepen losgeslagen en dwars de Waal
haven ingedreven. Sleepbooten van P
Smit en Co.^ hebben het schip wee^ naar van Bioemendaal de club een douceur toe.
Daarvan is thans een klok gekocht, een
groote klok, waarvan de wijzerplaat .buiten
de entourage, een diameter heeft van 40 c.M.
Deze verbetering za in de eerste plaats
gewaardeerd worden door de dames en heeren,
1 die elk oogenblik door onze onge sportieve
menschen werden aangesproken „Kunt U
me ook zeggen, hoe laat het is
Ze kunnen nu zelf kijken.
lichtschip Haaks 133 vaam, ketting en een
anker verspeeld had Zaterdag. De sleepboot
„Groningen" van het bureau Wijsmuller voer
ter assistentie uit van Nieuwediep om te
trachten het lichtschip binnen te brengen,
doch kreeg op weg er heen een zware
grondzee over, die de brug aan stuurboord
zijde voor een gedeelte wegsloeg en alle rui
ten van de stuurhut vernielde, terwijl de
waarnemend stuurman H. Bijl licht gewond
werd. De „Groningen" is daarna terugge
keerd naar Nieuwediep.
Het lichtschip Haaks is ongeveer één mijl
om de Noord afgedreven en ligt voor anker.
Gunstiger weer wordt afgewacht om het
schip verder assistentie te brengen.
Schip op een dam gevaren
Zaterdagmorgen is het tjalkschip „Betu
we" uit Maurik, schipper R. Rijksen, bij den
ingang van de haven van Enkhuizen op den
steenen dam geraakt. Na eenige mislukte
pogingen van Enkhuizer visschers, gelukte
het aan de Sleepbootonderneming, kapitein
Hursman, uit Amsterdam, het schip los te
sleepen. Men zag echter geen kans de vis-
schershaven binnen te komen, waarom lig
plaats werd gekozen in de Spoorhaven. Het
de ligplaats teruggebracht.
Later is het Fransche stoomschip wio
Later is het Fransche s.s, „Indiana" lig
gende aan boei 52 in de Waalhaven, met
twee elevators en een lichter losgeslagen.
Sleepbooten van de „Volharding" hebben
het schip weer gemeerd.
Verder op den ochtend heeft het zwaar
met stukgoed geladen 203 tons metende s.s.
„IJssel", komende van boven de bruggen op
de rivier de Nieuwe Maas, te veel water in
gekregen. Het schip begon slim te liggen.
Men vreesde dat de lading zou gaan schui
ven, tengevolge, waarvan het schip zou zijn
gezonken. Een aantal sleepbooten heeft de
„IJssel" later veilig in de Veerhaven weten
te brengen.
Loodsdienst gestaakt
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is
wegens den storm de loodsdienst te Vlissin-
gen gestaakt geweest, van ongeveer midder-
t rvt.
Te IJmuiden en Hoek van Holand werd
Zaterdag niet geloodst.
De orkaankracht van den storm
Door De Biïdt werd Zaterdagmorgen ge-
Tinnvfmrfl to r>nrt TT~i-ï-„ riat (if storm was
overgegaan tot een orkaankracht van 9.
Een mooie vlucht
Zaterdagmiddag is, ondanks den storm, het
t/or> t° 13 .Kr'
toch van Schiphol naar Berlijn vertrokken en
aldaar vlot geland. Met den storm mee werd
de afstand van 600 K.M. afgelegd in 2 uren
31 minuten.
De K. L. M. en de storm
Wegens den storm zijn de uitgaande dien
sten van de K. L. M. Zaterdag uitgesteld.
Het toestel uit Parijs was nog doorgeko-
©TV '--<+• f»"» r»t
afgelegd in 90 minuten. De vluchten naar
Parijs en Londen zijn echter des morgens
r>'"t f'- f'en urr
gingen deze vluchten tegen de gewoonte,
want in normale omstandigheden worden er
's Zondags geen internationale diensten on
derhouden van Schiphol' naar Londen en
Parijs door.
Door den storm overvallen
Het zeilschip „Cornelia", schipper De
Leege, geladen met suikerbieten, werd na
bij den Biezelingschenham door stormweer
overvallen.
De sleepboot „Raymond" heeft het schip
opgepikt en te Hansweert binnengebracht.
9 Personen te water. Allen gered.
De storm, welke gisteren ln zoo hevige
mate woedde, heeft veel menschen naar
IJmuiden getrokken, om de majestueuze zee
in haar element te zien. Met geweldige kracht
Deukten de golven niet tegen, maar huizen
hoog over de pieren. Niettegenstaande liet
noodweer kwamen verschillende trawlers met
groot levensgevaar voor de opvarenden de
haven binnenstoomen.
In den loop van den dag waagde nog een
vrachtboot uit te varen, voor welke het ergste
gevreesd werd. Kort om de zuidpier stoomde
Een en ander over Ijs-hockey
In haar laatste vergadering besloot de
club een wisselbeker beschikbaar te stellen
voor een ijshockey-wedstrijd tusschen de
Middelbare Scholen.
Momenteel hebben zich al 5 scholen voor
deelneming opgegeven. De sportleeraren uit
de stad zijn juist gistermiddag bij elkaar
gekomen om een en ander over de wedstrij
den te vernemen. De heer Warnier, inspec
teur Lichamelijke opvoeding ,voor sportief
Haarlem geen onbekende, zal de leiding op
zich nemen.
Verleden jaar was deze sport nog haast
onbekend, toen kwamen plotseling veel ijs
dagen en het ijshockey veroverde Nederland,
speciaal de bloemenstad.
Een reglement bestond alleen in het Fransch
Thans is echter een Hollandsche vertaling
van het reglement van de Ligue Internationale
de Hockey sur Glace, van de hand van jhr.
P. J. Boogaert, voorzitter van onze IJsclub,
in druk verschenen. Dit handig boekje zal
binnen eenige dagen tegen kostprijs beschik
baar zijn voor iederen belangstellende.
Er is dit jaar reeds een vruchtbaar overleg
tusschen den Ned. Hockey en Bandy-Bond
en de ijsclubs te den Haag, Rotterdam en
Haarlem, die over een ijshockey-baan be
schikken.
Het bestuur van de IJsclub deelde ons
verder nog mede, dat het in de bedoeling
ligt, dit jaar de Belgische Hockey-duivels
weer uit te noodigen, zoo gauw de weersge
steldheid dit bij ijsdagen zal toelaten. IJs-
hockey-stokken zullen niet meer beschik
baar gesteld worden, de liefhebbers moeten
hiervoor zelf zorgen en in de meeste sport-
winkels zijn ze verkrijgbaar tegen een billij
ken prijs.
Dat was dan het voornaamste.
In de bestuurskamer zal een groote foto
komen van overste v. Wagtendonk, de oud
voorzitter, die onlangs overleden is. Een
sympathiek idee.
Vol goeden moe^d verlieten we het IJs
club-meer, terwijl we bij ons zelf de hoop
koesterden, dat we de volgende maal weer
een lang-gejasten controleur met een uni
formpet zouden mogen ontmoeten. Dan is
er ijs, da's vast
tjalkschip heeft veel averij en twee lekken de trawler naar buiten> ,naar ln tijd van een
onder de waterlijn.
De stranding van de „Merwede"
Nader wordt omtrent de stranding van
het stoomschip „Merwede" gemeld:
Onmiddellijk na de stranding van de
„Merwede" is de motorreddingboot van
Newhaven uitgevaren. De reddingboot moest
onverrichterzake terugkeerer,, daar zware
zeeën elke verbinding met het stoomschip
dat vast aan den grond zat, onmogelijk
maakten.
Men heeft daarna getracht door middel
van een vuurpijl in verbinding met het
gestrande stoomschip te komen en is er in
geslaagd een lijn over het schip heen te
schieten.
Daarna heeft men het whipper-toestel in
werking gesteld. Met de broek van dit toe
stel heeft men het eerst den scheepsjongen
aan boord gehaald. De overige negen leden
van de bemanning, waaronder de kapitein,
zijn vervolgens behouden aan wal gekomen,
ofschoon zware zeeën de redding ernstig
hebben bemoeilijkt. Toen gezagvoerder, ka
pitein Kraus, die het laatst aan wal kwam,
het schip verliet, geraakte de lijn onklaar,
waardoor hij gedwongen was terug te kee-
ren en de lijn in orde te brengen.
De kapitein verklaarde dat de „Merwede"
Woensdagmorgen Antwerpen had verlaten,
maar wegens het slechte weer is men Don
derdag de haven van Boulogne binnenge
vallen. Gistermorgen heeft men van Bou
logne uit de reis voortgezet. Onderweg is
het schip door een hevigen storm over
vallen. Om 8 uur 's avonds geraakte het
roer onklaar waardoor het schip onbestuur
baar werd en op de rotsachtige kust liep.
oogwenk werd het schip naar de noordpier
gesmeten, om vlak daarvoor de steven te kun
nen wenden.
De „Oily Woerman" is met behulp van
de Hollandsche sleepboot „Oceaan" van de
fa. Doeksen te Terschelling te Borkum aan
gekomen.
Het schip heeft averij aan het roer op-
geloopen. Aan boord is alles -vel.
Oefent deze geen invloed uit op de
bestrijding van deze ziekte?
Een onderhoud met den heer Van Waard
De heer H. W. Blöte, arts te Leiden, die,
zooals bekend, een belangrijk aandeel heeft j
gehad in het wetenschappelijk onderzoek
betreffende de tuberculose, heeft zich niet 1
een adres tot den raad der gemeente Leiden
gewond, waarin hij opkomt tegen inwilliging
De Duitsche kustwacht meldt, naar uitvfn.j?et verzoek van de Vereniging tot Be- j
Hamburg geseind wordt. Er is een nieuw fnjdlnS d®r Tuberculose tot verhooging van
depressiegebied op komst, zoodat de storm- llaar Eubsi„
waarschuwingsdiensten wederom hun waar- 1 ZIjn adres zegt de heer Blote dat door
schuwingen hebben geseind.
deze vereeniginv een consultatie en een in
stituut van huisobservatie wordt onderhou- 1
den, dat echter deze instellingen niet kun
nen geacht worden eenigen invloed op de
tuberculosesterfte uit te oefenen; dat de gel
den, tot de instandhouding dezer instellin
gen aangewend, voor de bevolking zeer wei
nig voordeel afwerpen en dat het daarom
hem ontoelaatbaar toeschijnt, dat nog lan
ger aan deze vereeniging een subsidie uit de
gemeentekas wordt toegekend; dat een ver
hooging van deze subsidie allerminst geoor-
loofd is; dat het hem bekend is, dat een ge-
1 o®, Bisschop van Haarlem heeft 1 deelte van de aangevraagde subsidie zal wor-
benomed tot Geestelijs Adviseur van de R. den aangewend als bijdrage in de verple-
K.Reclasseermg, alhier, den Weleerw. heer gingskosten in sanatoria; dat naar zijn oor-
A. van Beynen, kapelaan der St. Joseph-
parochie.
Ter waarde van f 4000.
deel daartegen vooralsnog geen bezwaar be
staat, mits bij de distributie dezer gelden
geen bevoorrechting plaats heeft van hen, die
zich bij het consultatiebureau hebben aan
gemeld.
Het adres gaat vergezeld van een uitvoeri
ge toelichting, waarin o.a. een bijzonder uit
eenzetting inzake t.b.c.-bestrijding als volgt
Door een bewoner van deze gemeente, is
bij de politie aangifte gedaan van vermis- j betoogd:
sing van een broche, ter waarde van f 4000,1 Men zou kunnen meenen, dat deze feiten
slechts historische beteekenis hebben, ware
het niet dat in het onlangs verschenen jubi
leumnummer van het orgaan van de Ned.
Centr. Vereeniging tot bestrijding der tuber
culose de volgende woorden door Prof. No-
len neergeschreven zijn:
„De Ned. Centr. Vereeniging tot bestrijding
der Tuberculose heeft door haren veelzijdi-
gen, onverpoosden arbeid van nu 25 jaar,
krachtig er toe bijgedragen, dat bij het Ne-
derlandsche Volk de belangstelling voor den
strijd tegen de tuberculose is gewekt en is
levendig gehouden. Daarbij heeft zij meer en
meer de weldadige overtuiging ingang doen
vinden, dat de tuberculose een geweldige
volksziekte is, die echter daarom moet uitge
roeid worden.
Het loont de moeite dit bewijs van sympa
thie en hulde aan een nadere beschouwing
te onderwerpen.
Vooreerst is de opmerking over de belang
stelling van het Nederlandsche Volk er een,
die bij bijna geen enkelen huisdokter, die
als bestuurslid bij de officieele tuberculose
bestrijding betrokken is, instemming zal vin
den. Bovendien is zij in strijd met de feiten:
hierop zal nog worden teruggekomen.
In de tweede plaats is het van belang er
op te wijzen, dat Prof. Nolen nog altijd de
uitroeiing der tuberculose als het einddoel
van het streven blijft beschouwen.
In verband met dit laatste zal menigeen
er vreemd van ophooren, wanneer hij er
vaart, dat de Leidsche Vereeniging het oor
spronkelijk plan van bestrijding sinds eenige
jaren heeft verlaten, en waarschijnlijk omdat
men toch de beschikking over twee huisbe
zoeksters had, aan die dames geheel andere
werkzaamheden heeft opgedragen, dan
waarvoor zij oorspronkelijk waren aangesteld
Voortaan kunnen de huisbezoekers zich
beperken tot het voorkomen van herhaalde
massale infectie en tot het verhoogen van
het weerstandsvermogen bij reeds geïnfec
teerde kinderen. Verder bemoeit de Vereen,
zich nog met de buitenschool en met de
verbetering der huisvesting. Dit laatste heeft
stellig niet veel om het lijf, want op de
Rekening en Verantwoording van 1927 wordt
f 4000 uitgetrokken als salaris der huiszoek-
sters, terwijl f 950 voor de verschaffing van
betere woningen beschikbaar was.
Het streven om de herhaalde massale in
fectie te voorkomen is wetenschappelijk on
voldoende gefundeerd en practisch onuit
voerbaar. De opdracht aan de huisbezoek
sters om het weerstandsvermogen van reeds
geinfecteerde kinderen te verhoogen stelt
een zeer zwaren eisch, omdat wij heden ten
dage nog niet met zekerheid weten, waarin
het weerstandsvermogen tegen de tubercu
lose bestaat. We hebben vernomen, dat de
vereeniging de oorspronkelijke bestrijding-
wijze heeft verlaten, omdat zij geen kans zag
de besmetting met tuberkelbacillen te voor
komen.
Ofschoon dit van te voren gemakkelijk te
voorspellen zou zijn geweest, treft te dezer
zake de vereeniging geen verwijt.
Aansprakelijk voor het geleden échec zijn
zij, die van meet af aan den verkeerden weg
gewezen hebben.
Om een juist inzicht te krijgen in de ge
ringe beteekenis die de Leidsche Vereeniging
voor de morbiditeit en moraliteit aan tuber
culose kon hebben, dient men kennis te ne
men van de verhouding van het aantal aan
tuberculose overledenen en het aantal daar
voor, dat onder toezicht der vereeniging
stond.
Zoo zijn in 1924 te Leiden 68 personen aan
tuberculose overleden, terwijl 15 daarvan on
der toezicht stonden. In 1925 waren deze ge
tallen 67 en 14. In 1926 resp. 88 en 11, in
1927 resp. 60 en 10, in 1928 110 en 14. Deze
ontstellende cijfers, waaruit blijkt, dat de
belangstelling der Leidsche bevolking ten op
zichte van de Ver. tot bestrijding der tuber
culose zich steeds in dalende richting be
weegt zijn in lijnrechten strijd met de mis
leidende jubileumkreet van Prof. Nolen. Het
opgeven van het oorsp. bestrijdingsplan door
de Leidsche Ver. is er intusschen bevredigend
door gemotiveerd, maar men dient nimmer
uit het oog te verliezen, dat het werkplan,
dat mede uitdrukkelijk was aanbevolen op
grond der praktische uitvoerbaarheid, te Lei
den jammerlijk schipbreuk heeft geleden.
De slotsom waartoe men na deze beschou
wingen komen moet, kan wel niet anders zijn
dan dat, hoe men de zaak ook beziet, het
instituut der huisbezoeksters geen reden van
bestaan heeft, en dat een vereen., die aan
de instandhouding van een dergelijk insti
tuut jaarlijks f 4000 te loor doet gaan, niet
aanspraak kan maken op financieele hulp
uit de gemeentekas.
We hebben 011s met dit stuk tot den heer
Van Waard, administrateur van het consul
tatiebureau der Vereeniging tot bestrijding
der Tuberculose te Haarlem gewend.
Deze stelde voorop, dat hij alleen kon oor-
deelen over de afdeeling Haarlem. Hoe het
met de plaatselijke afdeeling Leiden gesteld
was, wist hij niet. Hij kende den heer Blote
als iemand, die absoluut tegen de bestrijding
van tuberculose is en die zijn ideeën ver
doordrijft. Volgens hem is tuberculose-
uitroeiing niet goed, omdat, als iemand
het eerste begin van tuberculose heeft, dan
in hem een z.g. anti-stof wordt gevormd,
waardoor het hem mogelijk is de tubercu-
lose-bacterie tegen te werken. Wordt nu die
tuberculose bij hem uitgeroeid, dan wordt
ook in hem de anti-stof niet gevormd. Komt
hij dan toevallig in aanraking met een
tuberculose -lij der, dan heeft hij geen midde
len om de besmetting te weren. Gaat men,
op deze redeneering bouwend, verder, dan
komt men tot de conclusie, dat men geen
enkele besmettelijke ziekte moet tegengaan,
hetgeen toch tegen alle redelijkheid in-
druischt.
In het adres zegt de heer Blöte o. m.,
dat de verbetering der hulsvesting niet veel
te beteekenen heeft, want op de rekening
en verantwoording van 1927 wordt 4000
uitgetrokken als salaris der huisbezoekers,
terwijl 950 voor de verschaffing van betere
woningen beschikbaar was.
Hiertegen is het volgende in te brengen:
Het werk van het huisbezoek, aldus de
heer Van Waard, is niet in cijfers uit te
drukken. Uit de berekening van den heer
Blöte blijkt, dat deze heer van het werk
der huisbezoekers niet veel idee heeft. In
een massa gevallen zorgt de vereeniging voor
een betere huisvesting, terwijl het haar
toch niets kost. Verondersteld, een huis
bezoeker bezoekt een gezin, waar een tuber-
culose-patiënt verpleegd wordt. De men
schen beschikken over een mooie, ruime
hamer, doch deze wordt v«>r salon of derge
lijke gebruik, terwijl de patiënt in een
rommelige achterkamer of bedompen
alkoof verpleegd wordt. De mooie samer
wordt dan als slaapkamer ingericht voor
den patiënt. Voor betere slaapgelegenheid is
dan gezorgd, ofschoon de vereeniging daar
aan geen kosten heeft gehad.
Dan komen de bezoekers nog bij veel
patiënten, die in een onvoldoende woning
huizen, ofschoon ze een voldoende salaris
verdienen. Ze blijven daar echter maar uit
sleur wonen. Dikwijls kunnen de bezoekers
hen dan overreden een betere woning te
nemen. Ook dan heeft de vereeniging heele-
maal geen onkosten.
De heer Van Waard achtte, in tegenstel
ling met den heer Blöte, het huisbezoek van
zeer groote waarde.
Voor wat de vereeniging in Haarlem tot
stand bracht, verwees hij naar het Maand
blad van de Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose, d.d. 15 November, waar. in een
artikel onder het opschrift „Sprekende
Cijfers", werd duidelijk gemaakt, wat de
hygiënische maatregelen der vereeniging
tot stand hadden gebracht. In dit artikel
staat o. m„ dat de laatste 5 jaar de ge
vallen van tuberculose-meningitis te Haai-
lem met 62 pet. verminderd zijn.
In 1928 149 keer uitgerukt
Wij lezen in het Gemeenteverslag over
1928, dat de staf van het corps brandblus-
schers bestond uit:
j 1 commandant, 1 tweeden commandant,
1 eersten adjudant en 1 tweeden adjudant,
tevens secretaris.
De vrijwilligerscompagnie bestond uit: 1
kapitein, 1 eersten luitenant, 3 tweede luite
nants, 1 sergeant-majoor, 5 sergeants, 88
manschappen, benevens 19 officieren en on
derofficieren der voormalige reserve, die,
zoodra daartoe gelegenheid bestaat, bij den
actieven dienst worden ingedeeld.
De ladderbrigade bestond uit 1 onderchef
en 15 manschappen. In de vacature van chef
werd voorloopig niet voorzien.
In het geheel waren op 31 December 1928
aan de Brandweer verbonden 140 personen,
1 waarvan met vaste bezoldiging 2, met bezol
diging van het aantal uren, waarin gewerkt
wordt, 16 en onbezoldigd 122.
Het materieel bestond op 31 December
1928 uit: 1 automobiel-motorspuit met af
neembare mechanische ladder. De motor
spuit heeft een capaciteit van 2000 liter per
minuut, en de ladder een hoogte van 20 M.
1 automobielgereedschapwagen met 3 afzon
derlijke afneembare haspelwagens, ieder voor
250 M. slang; 6 handslangenwagens met ma
teriaal voor 4 stralen; 23 handslangenwagens
met materiaal voor 2 stralen. Verder waren
aanwezig: 58 standpijpen voor de waterlei
ding; 143 straalpijpen; 8.870 Meter slang, 85
m.M., 220 M. slang 115 m.M.; 2 mechanische
ladders, 6 ladderwagentjes, 73 ladders van
verschillende afmetingen, benevens klein ma
terieel en reddingsmiddelen.
Bovendien bevinden zich op den zolder van
de Groote Kerk 2 handbrandspuiten.
Het aantal brandkranen bedroeg aan het
einde van het jaar 2.157.
In 1928 werd de hulp van het corps 149
keer ingeroepen en wel: 12 keer voor fcwaren
uitslaanden brand, 8 keer voor uitslaanden
brand, 5 keer voor binnenbrand, 42 keer voor
begin van brand, 37 maal voor schoorsteen
brand, 21 keer voor buitengewonen brand
f auto's, grasbermen, rietschelven enz.), 1 keer
voor scheepsbrand, 14 keer voor loos alarm,
9 keer voor gevaarlijk staande muren, enz.
Van deze 149 keer, werd 83 keer gealar
meerd; ln de overige 66 gevallen werden
slechts enkele manschappen uitgezonden.
De uitgaven van de brandweer hebben over
1928 f 31.432.70 bedragen tegen f 28.519.85 in
1927, alzoo een stijging van rond f 2900—..
plaatje met letters; v. d. Einde, Bilderdijk.
straat 17rd„ rijwielbelastrngmerk; Koel®-
meijer, Houtvaartpad 194, idem; Strijker,
Karolingenstraat 18, idem; Bode Stadhui®,
ring; Oukers, Bosch en Hovenstraat 130, ro
zenkrans; Bur, v. Politie, Smedestraat, sleu
tels; Sanders, Javastraat 23, tasch met in
houd; Werding, Twijnderslaan 25, tasch.
In 1928 waren er 1267 woningen te weinig
Het direct overschot aan woningen be
draagt 759 in de gemeente Haarlem.
De totale woningbehoefte dient echter als
volgt te worden berekend:
Aantal gezinnen 28.515; aantal woningen,
noodig ter verandering van: a. bestaande
noodwoningen 107; b. nog bewoonde onbe-
woonbaarverklaarde woningen 34; c. voor
onbewoonbaarverklaring in aanmerking ko
mende woningen 1300; 2 pet. woningreserve
voor verhuizing, verbouwing e. d. 585; totale
woningbehoefte 30.541woningvoorraad
29.274; woningtekort op 31 December 1928
alzoo: 1.267; op het einde van 1928 waren
nog in aanbouw 351 woningen uitsluitend
voor particulieren.
In den loop van 1928 werden de navolgen
de complexen voltooid: 141 woningen voor
de Woningbpuwvereeniging „.Ons Belang" 47
woningen voor de Woningbouwvereniging
„St. Joseph" en 46 woningen voor de Wo
ningbouwvereniging „Luctor et Emergo".
5546 processen-verbaal opgemaakt in 1928
Terzake misdrijf zijn in 1928 door de ge-
meente-politie opgemaakt 2.139 processen-
verbaal en terzake overtreding der Algemee-
11e Politie Verordening en van bijzondere
1 wetten 3.307, waaronder wegens openbare
dronkenschap en Drankwet 380; terzake
overtreding der Arbeidswet en daarop be
rustende Koninklijke besluiten 98 en 2 we
gens overtreding der Hinderwet.
Voor den Voogdijraad werden 49 rapporten
opgemaakt, terwijl 122 maal personen, in de
ze gemeente wonende, werden verhoord in
verband met overtredingen elders gepleegd.
Dc werkzaamheden in 1928
Aan broodbakkerijen, banketbakkerijen,
lokaliteiten van melkverkoopers, winkels, fa
brieken, stallen enz. werden in 1928 door den
Keuringsdienst voor Waren 12.384 bezoeken
gebracht, waarvan te Haarlem 4.157. Afge
keurd voor menschelijk gebruik werden 333
partijen van verschillende waren, waarvan te
Haarlem 137.
Opgemaakt werden 220 processen-verbaal,
o.a. 103 wegens ondeugdelijke melk, 28 we
gens afwijking van liet brodobesluit, 31 we
gens afwijking van het vleeschwarenbesluit,
terwijl verder nog verbalen werden opge
maakt wegens overtreding van de artikelen
15a 25 en 31 van het melkbesluit.
Het aantal baten met 57.500 gestegen
Voor het zwemmen in de open lucht mag
de zomer van 1928 als een zeer gunstige
worden aangemerkt, aldus lezen wij in het
gemeenteverslag. In vergelijking met 1927
steeg het totaal aantal gebruikte zwemba
den dan ook met 57.500. Het totaal aantal
bedroeg 257.314 d.w.z. een wekeltjksch ge
middelde van 12.865 en een dag-gemiddelde
van 1.851 zwemmers.
Het hoogste aantal baden op één dag
werd genomen op 14 Juli 1928, n.l. 6.805.
Terug te bekomen bij: Bur. v. Politie,
Smedestraat, collier; Boerwinkel, Schoter-
weg 3 a, lap flanel; Verhallen, Kruistocht-
straat 9, pakje foto's; Antonisse, p. a. Kra
mer, Gasthuissihgel 26 rood, rood kleedje;
Kennel Fauna, grijs-wiitte kat, gebracht door
Schouten, Godfr. Bouillonstr. 45 rd., zwart
witte kat, gebracht door: Nieuwenhuijs,
Nieuwe Gracht 10; Zwitser, Rollandstraat
73, zakmes; Damstra, IJdijk 75, portemon-
naie met inhoud; Oldenburg, Oranjeboom
straat 167, idem; Vroom en Dreesmaim,
Korte Veerstraat, rijwielbelastingmerken;
Lindt, Dennestraat 16, rijwielbelastingmerk;
Hoogeveen, Breestraat 20, rijwiel; Pieters,
Hugo de Vriespleln 8, Heemstede, geld; de
Vries, Prinsen Bolwerk 26, geld; v. d. Berg,
Hagestraat 24 rood, kinderschortje; v. Wie-
ringen, Zijlweg 119, schroevendraaier; Bur.
van politie, Smedestraat, kinderschoeitje;
Voeteling, Korte Dijk 3 rood, sleutels; Reijn-
öers, Rozenhagenplein 11, sierspeld; Kaas
enbrood, Zuid Brouwersstraat 19, tom-
pouce (voor kind); Bur. v. Politie, Smede
straat, tasch met inhoud; v. d. Putten,
Binnenpad 5, Bloemendaal, vaarboom.
Terug te bekomen bijRuyzenaar, Hyr. v.
Alphenstraat 38, bril; Vemout, Papaver
straat 8, borstel v. stofzuiger; Heule, Zijlweg
102, bril; Bur. v. Politie, Smedestraat, cein
tuur; Scheepers, Soutmanstraat 29, das; Ver-
nout, Papaverstraat 8, dasspeld; Prinsen, v.
Berensteijnstraat 32, halsband; Verhagen,
Heerensingel 99, handschoen; Postkantoor.
Ged. Oudegracht, handschoenen; v. Kessel,
Anthoniestraat 67, handschoen; Kennel Fau
na, herdershondje, gebracht door: Withamer,
K. v. Manderstraat 82; Kennel Fauna, grijze
kat, gebracht door: Mllatz, Spaamdammer.
weg 56; Vos, Oost-Indischestraat 106, kerk
boek R.K.; Spook, Leidschestraat 112, muts;
"reeuw, Spaanschevaartstr. 91, idem; Coers,
Kloosterstraat 65, portemonnaie met inhoud;
Bur. v. Politie, Smedestraat, portemonnaie-
Beljon, Tugelastraat 41, idem met Inhoud;
Aanholt, Meidoornplein 8, idem; de Bruin
Zuidpolderstvaat 15, idem; Postkantoor, Ged.
Oudegracht, parapluies; Vogelenzang, Groote
Houtstraat 28. boekenBode Stadhuis,
De aantallen genomen baden
Uit het verslag van de afdeeling Haarlem
van de Noord-Hollandsche Vereeniging „Het
Witte Kruis" blijkt, dat het aantal baden,
genomen in de vier douchebadhuizen, was
verdeeld als volgt:
Koudenhorn: Aantal baden (geen klassen)
20.564 (v. j. 20.552), Leidscheplein, aantal ba
den 38.553 (v. j. 36.742), Schotersingel, aan
tal baden 41.484 (v. j. 43.065), Hofdijkplein
aantal baden 29.694 (v. j. 29.562).
Het aantal schoolbaden bedroeg 26.728 (T.
j. 30.307).
B. en W. bevelen ter vervulling van de
vacature in het Curatorium van het Gym
nasium, die tegen 1 Januari 1930 zal ont
staan door het periodieke aftreden van den
heer A. Bruch, aan; 1. de heer W. Rooden-
burg, wethouder van Onderwijs; 2. dr. G. H.
Mulder, arts, alhier.
Maandagavond te 8 uur in het gebouw
van bovengenoemden bond een ledenverga
dering, waarop bekend gemaakt zal worden
de uitslag der conferentie tusschen de Di
rectie en de organisaties.
Zooals bekend is, werd daar behandeld het
verzoek om een extra-uitkeering van 3
weken loon met een minimum van f 90.
Het correspondentschap Haarlem van het
Verbond van Vakorganisaties van Hoofd
arbeiders heeft voor zijn leden en hun huis-
genooten een ontspanningsavond georgani
seerd op Woensdag 11 December a.s. in het
gebouw van den Haarlemschen Kegelbond.
Om het nuttige aan het aangename te
paren, zal deze avond o.a. dienstbaar wor
den gemaakt om de coöperatie-idee bij zijn
leden op te wekken of te versterken.
De Centrale Bond van Ned. Verbruiks
coöperaties heeft daarvoor eenige betref
fende films afgestaan, terwijl in de pauze
door de Coöperatieve Groothandelsvereeni-
ging „De Handelskamer" thee zal worden
aangeboden.
De heer L. van der Zweep, alhier, slaagde
te Groningen voor het examen M. O. A.
paedagogiek.
Bij de op 28 November te 's-Gravenhage
door het Centraal Bureau Instituut Pont ge
houden examens ter verkrijging van de offi
cieele Pontdiploma's, slaagden voor machine-
schrijven: snelheids-diploma: de dames C.
F. A. ten Berge, J. M. E. en E. M. H. Koop;
praktijk-diploma: de dames A. M. Preenen
en W. Th. van Rossum, allen alhier.
Mej. M. A. J. van den Brandhof, alhier,
slaagde aan de Universiteit te Leiden voor
het doctoraal examen rechtsgeleerdheid.
Tot registratie-ontvanger te Nijkerk is be
noemd de heer M. Drukker, surnumerair ten
kantore hier ter stede.
Bij raadsbesluit d.d. 26 September 1928, is
besloten, aan het Bestuur der „Vereeniging
tot stichting en instandhouding van Scholen
met den Bijbel", alhier, medewerking te ver-
leenen tot de stichting en de eerste inrich
ting van een school voor gewoon lager on
derwijs, hetzij in het Amsterdamsche- hetzij
in het Slachthuiskwartier binnen deze ge
meente.
De keuze is gevallen op een terrein, groot
ongeveer 2440 M2., kadastraal bekend ge
meente Haarlem, Sectie E No. 5049, grenzend
aan Slachthuisstraat, de Saracenenstraat en
aan de Byzantiumstraat.
Het ligt in het voornemen, dat terrein aan
het schoolbestuur at te staan; de waarde
daarvan zal, ingevolge de Lager-onderwijs-
wet 1920, door drie deskundigen worden ge
schat.
Voorts deelen B. en W. mede, dat voor den
bouw, enz. van bedoelde school oorspronke
lijk geraamd was een bedrag van f 126.000.
In overleg met den Directeur van Open
bare Werken zijn de kosten thans geraara®
op t 144.555.
De verhooging ad f 18.555.is een gevolg
van een andere indeeling en van de grootere
oppervlakte van het bouwterrein. (Bij het
eerste plan was gedacht aan eene school met
verdieping, terwijl thans eene is ontworpen
met alle lokalen op den beganen grond.)
B. en W. hebben tegen bedoelde verhoo
ging geen bezwaar.
Mitsdien stellen zij den Raad voor, bedoel
de grond tegen de te schatten waarde af te
staan, en voor den bouw dier school een cre-
diet van f 144.555.te verleenen.
De heer Ir. L. C. Dumont. b.i. directeur
van Openbare Werken en Directeur van
het Gemeentelijk Grondbedrijf, verzoekt
thans den Raad hem met ingang van 1
Februari 1930, om gezo idheidsredenen. eer
vol ontslag uit beide bovengenoemde be
trekkingen te willen verleenen.
