Stadsnieuws
Maria-Stichting
Cheque-koersen
Amsterdamsche
Beurs
Heringa S Wütiuicii. Haarlem
Stofzuigerhuis MAERTENS
lederen middag van
2-3 uur Polikliniek
Olie stoc k-in richtingen
Centrale Verwarming
Rustdag besluit
De opstand van Ciudad Real
Gevonden voorwerpen en dieren
HET OMROEPVRAAGSTUK
Besturen der
radio-vereenigingen bij den
Radio-raad
VAN ONZE RECHTBANK
Het gevaar van Kolendamp
vergiftiging
DE PERSONEELSFORMATIE
In de Commissie voor
Georganiseerd Overleg
aangenomen
De nagedachtenis van
Van Dyck gehuldigd
Donateurs-uitvoering „Alberdingk
Thijm"
HEEMSTEDE
Nederlandsche Reisvereeniging
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
Nog een paar proefvelden
Nog eens „Blauw" bij
aardappelen
GEMENGD NIEUWS
HET DRAMA AAN DE
ZUIDERZEEDIJK
Het verhoor van den vader
MARKTNIEUWS
Barteljorisstr. 16 - Tel. No. 10756
V er koop. V erh uur. Inruilen, Reparaties
MARKTBERICHT
RI/XSVISCHAFSLAG
Staat van besommingen
MEDEGEDEELD DOOR
DE SPAARNEBANK
Haarlem - Amsterdam
152%
170 b
De Burgemeester van Haarlem brengt ter
algemeene kennis, dat met ingang van 1
Januari 1930 in werking treedt het „Rust-
dagbesluit voor transportarbeiders ie land
1929".
Daarbij is het verrichten van arbeid in den
zin der Arbeidswet 1919, bestaande in net
vervoeren van personen op Zondag op den
openbaren weg. met door dieren of kracht
werktuigen bewogen wagens, bij art. 3 aan
mannen en vrouwen in het algemeen toe
gestaan mits daarbijbehalve voor wat
betreft vervoer van personen met autobus
sen, waarop van toepassing is de wet Open
bare Vervoermiddelen, een drietal voorwaar
den worden nageleefd, te weten:
a. dat hij of zij in de week, waarin hij of
zij op Zondag arbeid verricht, op een op de
onder c bedoelde rustdagkaart aangegeven
werkdag geen arbeid verricht;
b. dat hij of zij op niet meer dan twee op
elkaar volgende Zondagen arbeid verricht
tenzy het bepaalde in het derde lid van ar
tikel 3 toepassing vindt;
c. dat hij of zij tijdens eiken arbeid in het
transportbedrijf in het kalenderjaar waarin
hij of zij arbeid, als in dit artikel bedoeld, op
Zondag verricht, eene hem of haar betref
fende rustdagkaart bij zich draagt, die vol
doet aan het bepaalde bij en krachtens de
artikelen 4 en 5 en deze op verzoek onver
wijld toont aan de in artikel 84 der Arbeids
wet 1919 bedoelde ambtenaren.
Het bezit van een soortgelijke rustdagkaart
als waarvan hierboven sprake is, is ook voor
geschreven bii het eveneens met ingang van
1 Januari 1930 in werking tredende „Rust-
dagbesiuit voor toonkunstenaars in bios
copen 1929". waarbij voorts is bepaald, dat
een man of eene vrouw op Zondag in een
bioscoop arbeid, bestaande in het ten gehoore
brengen van mijziek. slechts mag verrichten
indien hij of zij in de week, waarin hij of zij
op Zondag araeid verricht, op een in de
rustdagkaart aangegeven werkdag geen ar
beid verricht.
Rustdagkaarten, geldig voor het jaar 1930
kunnen thans reeds worden aangevraagd
tegen betaling van f 1 per stuk, aan het
bureau Burgerl'ike Stand en Bevolking, Ged.
Oude Gracht 18, geopend van 9 tot 2 uur.
des Zaterdags tot 1 uur.
Vonnissen van het Hoog Militair
Gerechtshof
Uit Madrid wordt geseind:
Het Hoog Militair Gerechtshof heeft in
het geding van de wegens opstand aange
klaagde artillerie-officieren van Ciudad Real
de volgende vonnissen geveld: een kolonel
werd tot twintig jaar gevangenisstraf ver
oordeeld, een luitenant-kolonel tot tien jaar,
een majoor tot elf jaar, een majoor tot tien
jaar. Negen en twintig officieren, meeren-
dcels kapiteins en luitenants, werden veroor
deeld tot gevangenisstraffen van een tot 8
jaar. Een kapitein en drie luitenahts werden
vrijgesproken.
De veroordeelden werden bovendien van de
lijst van artillerie-officieren geschrapt.
Terug te bekomen bij: Nijhuis, Graaf Wil
lemstraat 19, bal; Bur. v. politie, Smede-
straat, ballen; Claassen, Kerkhofstraat 14
rd., leerboek; Belterman, Jordenstraat 25,
étui met inhoud; Zirkzee, Rijksstraatweg
218, geldstuk; Hoes, Wouwermanstraat 50
zw., kinderhandschoen; Donders, Tulpen-
Naar het „Hbd." verneemt, hebben de be
sturen der omroepvereenigingen gisteren
een conferentie gehad met den Radioraad
De besprekingen Hepen in hoofdzaak uvei
het vraagstuk der golflengten. Gelijk men
weet, loopt de thans door den vorigen mi
nister van Waterstaat ingestelde regeling 31
December a.s. ten einde waardoor Huizen en
Hilversum moeten rullen.
Van de zijde van de A. V. R. O. werd er
zeer krachtig op aangedrongen, dat deze ver-
eeniging na 1 Januari a.s de beschikking zal
krijgen over de 1875 M. golf.
Een bepaalde beslissing is nog niet geno
men Wel kan deze thans zeer spoedig wor
den tegemoet gezien.
Nadat de voorzitter van de afdeeling, de
heer J. G. P. Label, de vele aanwezigen
welkom had geheeten, gaf hij het woord
aan den heer Panman.
Aan de hand van verschillende mooie
lantaarnplaatjes leidde deze de aanwezigen
door verschillende steden, o.a. door Keulen
en Bazel naar het plaatsje Lugano. Hierover
hield spr. een uitvoerige bespreking. Hij ver
telde o.m. van de baden, het stadspark, de
straten en den huizenbouw, waarna hij een
paar uitstapjes in den omtrek maakte.
Na een bezoek te hebben gebracht, ging
spr. naai Milaan, en vervolgens door de
Po-vlakte naar Venetië.
Na de pauze liet spr. de verschillende bij
zonderheden zien van Stresa en Lucarnc.
De voorzitter bedankte na afloop den
spreker voor zijn interessante lezing.
Dronken automobilist
Vervolgensstond weer eens een dronken
chauffeur terecht. De 55-jarige'vrachtrijder
H. K. uit Haarlemmermeer moest zich ver
antwoorden, terzake dat hij op 4 October
1929 onder invloed van sterken drank op den
Venneperweg had gereden en daar mej. R. I.
Harteman overreed, tengevolge waarvan zij
verschillende verwondingen opliep en gedu-
vende 2 maanden haar bezigheden niet kon
verrichten.
Verschillende getuigen werden gehoord. De
vrachtrijder werd verblind door een auto van
den anderen kant, daarnaast was het slecht
weer en de ruitenwisscher was te klein.
Als verdachte echter niet te veel gedron
ken had, zou het ongeluk niet zijn voorge
vallen.
De officier wilde een en ander in aanmer
king nemen, temeer daar verdachte zich
met de juffrouw heeft verstaan en haar een
schadevergoeding van 100 heeft gegeven.
De officier achtte het gewenscht, het rij
bewijs voor 2 maanden in te trekken. Ge
vangenisstraf werd ditmaal bij uitzondering
niet geëischt, maar een geldboete van f 2C
of 20 dagen hechtenis.
Verdachte deelde mede, dat hij zijn brood
door intrekking van het rijbewijs zou verlie
zen, omdat hij zijn vrachtauto op afbeta
ling heeft Als hü niet rijdt verd'ent hij
niets en kan hij de aflossing niet betalen,
zoodat de auto teruggehaald zal worden.
De rechtspraak zal 30 December as. uit
spraak doen.
Het echtpaar B. in de Nicolaas van der
Tiwf haaskJ_eurige hond: Rcoze, Laanstraat, had Dinsdagavond den haard op-
Diedenkstraat 7. handschoen: Jansen. Tul- gestookt. Des nachts halt drie werden
bewoners wakker en vóelden zich onwel. Zy
deden een raam open en gingen weer sla
pen.
Des morgens om half acht voelde de
vrouw zich opnieuw onwel en viel zelfs in
onmacht.
Later bleek, dat de afvoerpijp van den
haard was verdoofd. De vrouw is onder
dokters behandeling gesteld.
Diederikstraat 7, handschoen; Jansen, Tul
penstraat 5 zw„ kinderhandschoen; Schef-
fer, Brouwersstraat 149. idem; Hage, Hop
straat 22 Padvindersmes; Oudolf, Oranje
boomstraat 76, portemonnaie Kriek, Roos-
veldstraat 12. idem met inhoud; Stoute,
Allanstiaat 83, rijwielpomp; Booms, Bak
kerstraat 28 a, rijwielbelastingmerk; Bom,
Olieslagerslaan 5, vulpenhouder; v. d. Meu-
len. Lorentzplein 21, wantje.
Terug te bekomen bij: Spek, Berckheijde-
straat 22rood, kinderarmband: Huizen, Pot
gieterstraat 35, bankbiljet; Kennel Fauna:
wit-bruin hondje, gebracht door Herweg,
Abeelstraat 7; gestroomde herder gebracht
door v. Wel, Pepijnstraat 16; zwarte herders
hond, gebracht door Loomeijer, Zijlweg; v.
d. Putten, Scheeperstraat 58, handschoen;
Fleischer, Rijksstraatweg 3, armbandhorloge;
Simons, van Nesstraat 10, grijs-witte kat;
Lamp, Parklaan 9, zwart katje; Duijs, Ko
ninginneweg 36, muts en jekker; Dolle, Mid
denweg 6, kindermuts; Masee. Schalkburger-
gracht 17, portemonnaie met inhoud; v. d.
Laak, da Costastraat 4, Amsterdam, idem;
Erven Loosjes, Gedempte Oudegracht 88,
idem: Hesselman, Kloosterstraat 49, idem;
Frevel, Julianastraat 12, Schotsche terrier
(teef); v. Leeuwen, Gr. Heiligland 38, rozen
krans; v. Maas, Kruistoehtstraat 66, idem;
Luiten, Sophiastraat 8zwart, ring; Petersen,
Joubertstraat 69, rijwielbelastingmerk; Ko
ning, v. Oosten de Bruijnstraat 220. idem;
Bureau van Politie, Smedestraat* rozenkrans
en kinderrmg)Versloten. Kokstraat 15 kin-
dertaschje met inhoud; v.d Vecht, Eiken
laan 8, Heemstede, vulpenhouder; Postkan
toor, Gedempte Oudegracht, idem; Turken
burg. Byzantiumstraat 55, vat met inhoud;
Bosch, Indischestraat 14, wol: Stouten, Lin-
schotenstraat 5rood, zadeldekje.
Hedenmorgen heeft het Georganiseerd
Overleg van de ambtenaren in dienst der
Gemeente Haarlem vergaderd over de Per
soneelsformatie voor gemeente-ambtenaren
Deze kwestie is al lang hangende, zooals
bekend is.
Hoewel er nog eenige punten in het voor
gestelde schema zijn, die niet beantwoorden
aan de verlangens der organisaties, werd het
schema hedenmorgen aanvaard, met de toe-
zegging evenwel, dat er spcedig een her
ziening van het schema zal plaats hebben
De overweging van de organisatie om het
schema nu maar te arresteeren, was om
een einde te maken aan den grooten achter
stand in de formatie, waarvan op dit mo
ment vele ambtenaren de dupe zijn.
Een deputatie uit Antwerpen is naar En
geland overgestoken om in de St. Pauls ka
thedraal te Londen, waar Antony van Dyck
begraven ligt. namens s kunstenaars ge
boortestad een metalen krans te leggen op
zijn graf. De deputatie bestaat uit burge- men biÈ G- Tukker, Molenwerfslaan 56, een
meester Van Cauwelaert. Maurits Sabbe ai- i een zilveren armband: Opstal. Bankastraat
rerteur van het museum Plantin Moretus, 71> een doos met hooge hoed, enz.; C. Broer-
Is. Opsomer, directeur van het Antwernsch tjes, Laan v. Oldenbameveld 15, Haarlem,
Instituut voor Schoone Kunsten, M. van een rijwielbelastingmerk; Verburgt, Jacob
Averbeke. den stadsarchitect, en nog enkele van Campenstraat 10 idem; M. N. Visser,
autoriteiten. Het was dit jaar 330 jaar ge- Heerenweg 124, n nappa heerenhandschoen;
De R.K. Rederijkerskamer „Alberdingk
Thijm" geeft op Vrijdag 27 Dec. in den
Jansweg-schouwburg haar tweeden dona
teursavond van dit jaar. In navolging van
andere tooneelvereenigingen zullen de rede
rijkers ditmaal, bij wijze van afwisseling
niet zelf op treden, doch is de medewer
king gevraagd van het tooneelkimstenaars-
echtpaar Johan Schmidt—Tula di Vista. De
heer en mevrouw Schmidt genieten een pri
ma reputatie Ontelbare malen traden zij
door hel geheele land op voor R.K. Ver-
senigingen, en de recensies zijn onverdeeld
gunstig. Voor kort geleden speelden zij vijf
avonden in het Patronaatsgebouw te Ven-
ray, en het verslag, dat „Alberdingk Thijm"
/an daar bereikte (geschreven door een be
kend priester-tooneelman) was zóó enthou
siast, dat geen oogenblik geaarzeld werd den
heer en mevr. Schmidt-di Vista voor den
donateursavond van „A. T." te engageeren.
Gespeeld worden verschillende een-acters,
waaronder een transformatie-spel, waarin
Johan Schmidt alléén zes verschillende rol-
'en vervalt. Het programma zal voorts „elk
wat wils" bevatten, zoodat op zijn beurt de
eenvoudige, zoowel als de meer ontwikkelde
toeschouwer bevredigd zal worden.
Zooals bekend is, dragen de uitvoeringen
van „Alberdingk Thijm" een strikt besloten
karakter; er wordt geen enkele kaart ver
kocht; alleen donateurs hebben toegang
voor twee personen. Er zal echter ditmaal
gelegenheid zijn voor de leden en dona
teurs, enkele kennissen of familieleden gra
tis te introduceeren teneinde nog wat meer
bekendheid te geven aan het streven van
.Alberdingk Thijm", om Katholiek Haarlem
goed tooneelspel te brengen. Het aantal in
troducties is gezien het steeds groeiend
getal donateurs niet groot. Het zal dus
noodig zijn, dat een nauwkeurige distribu
tie plaats heeft. Het is daarom aan te be
velen, zich zoo spoedig mogelijk te wenden
tot het bestuur of een der leden, opdat
rustig kan worden vastgesteld op welke
wijze de verdeeling der introducties zal
plaats hebben. Zooals gewoonlijk, is er op
den speeldag gelegenheid tot plaatsbespre
ken.
Voor het nieuwe jaar heeft „Alberdingk
Thijm" in studie genomen; „Speculanten"
spel van beurszwendel in vier bedrijven vrij
naar het Franseh door Stephanus van Cuyk
den bewerker van „Carrington's levensleu
gen" en „Bankroet", dat dit voorjaar werd
opgevoerd.
Gevonden voorwerpen Terug te beko-
leaen dat Van Dyck geboren werd.
De Vries, Glipperweg, twee zakken cokes
Loohman, Havenstraat 26, een leerboek; V.
van Vessem, Eikenlaan 21, een portemon
naie met inhoud; H. van Keeken, Celebes-
straat 13, een glacé heerenhandscnoen; Be-
deen, Kerklaan 121, een gouden medaillon;
Schouten, Berkelaan 1, een bruin glacé da-
De heer J. Panman hield gisteravond in
een der zalen van restaurant Brinkmann j Eikenlaan 21, een zilveren armbandhorloge
voer de afdeeling Haarlem der Nederland- Bureau van Politie, Raadhuisstraat 5, stren-
sche Reisvereeniging een lezing met iicht- getjes zijde, ring met twee sleutels en nik-
beelden over „Een reis over de Italiaanscne kelen rozenkrans,
meren en Milaan naar Venetië". i
N. O. G. HAARLEM
Woensdagavond vergaderde de afdeeling
Haarlem van het Nederlandsche Onderwij
zers Genootschap in Lion d'Or, voor het
houden der jaarvergadering.
De begrooting van den penningmeester
voor 1930 werd goedgekeurd.
In de Kascommissie werden gekozen de
heeren W. de Konink, H. Jonkman en P.
van der Meulen.
Bij acclamatie werden de aftredende be
stuursleden de heeren H. van Leeuwen en
E. Geerts Azn. herkozen. De eerste zal voor
1930 wederom voorzitter zijn. Met groote
meerderheid werd in de plaats van wijlen
den heer K. Ruiter de heer E. Marema ge
kozen.
De heer Q. Holle van Alkmaar, hoofdbe
stuurder, bracht hulde aan de afdeeling en
feliciteerde haar met het bestuur, dat blij
kens het jaarverslag, ook dit jaar weer zoo
veel afdeed.
Na afdoening der interne zaken volgde een
demonstratie van den Foto-projectie- en Ki-
nohandel „Capi" te Amsterdam, Kalverstraat
115. De vertegenwoordiger dezer firma, de
heer J. Huisken sprak daarbij over de pro
jectie in dienst van het onderwijs.
Daarbij gaf hij ook de geschiedenis van de
too verlantaarn, waarvan onze 17e eeuw-
sche langenoot Christiaan Huygens er al
een bezat.
Daarop demonstreerde hij de episcoop de
epidiascoop en het filmbandapparaat, dat
een minderheid bij het Amsterdamsche on
derwijs prefereert, en eindigde door te pro
jecteeren met de moderne tooverlantaarn,
het Horaklac stel.
Een meerderheid gaf haar ingenomenheid
met de episcopische projectie te kennen.
Natuurlijk had hij den dank der vergade
ring te aanvaarden.
ALCOHOLBESTRIJDING BIJ HET
SNELVERKEER
Een vergadering van het C C. van Drank-
bestrijdende Vereenigingen
Dinsdagavond belegde het Centraal Comité
van Drankbestrijdende Vereenigingen te
Haarlem in een der zalen van het Geh
Onth. Hotel „Excelsior" eene bijeenkomst
voor gedelegeerden van het C. C. en voor
bestuursleden van de acht organisaties welke
bij het C. C. zijn aangesloten. Voor deze sa
menkomst, waarin de heer C. J. Toebes van
Rotterdam, leider van het bureau der Ver-
seniging voor Alcoholbestrijding bij het Snel
verkeer, iets zou vertellen van het werk dei
V. A. S. was veel belangstelling van den kant
der drankbestrijders. De t—'.omsfc ter verga-
lering was hiervan wel het bewijs. Spreker
taf een duidelijke uiteenzetting van het ont
staan der V A, S., eene instelling in 't leven
geroepen door de Nationale Commissie tegen
bet Alcoholisme. Vervolgens stond hij stil bij
wat de V. A. S. doet om door het plaatsen
van artikelen en berichten in de Onth. bla-
ien, Auto-vakbladen, Sport- en andere bla
den telkens te wijzen op het gevaar van al
coholgebruik in verband met het veilig ver-
beer. f. ij stippen hier nog even aan de uit
gave in een oplaag van 5000 ex. van een spre
kende plaat. „Chauffeurs geen alcohol In uw
werk" welke plaat in vele garages reeds aan
den wand prijkt.
Aan bestuurders van motor-rijtuigen wer
den 10.000 kalendertjes, voorzien van propa-
tandaspreuken, gratis uitgereikt. Zoo juist
is ook een pakkend sluitzegel uitgekomen
Veel werd reeds gedaan mar veel meer ligt
nog in portefeuille.
De centrale leiding van dit alles berust bij
bet Bureau dat te Rotterdam is gevestigd:
Middenhoefstraat 26.
Echter worden allerwege provinciale en
nlaatselijke agenten aangesteld Als plaatse-
ijk agent voor Haarlem en Omstreken fun
deert de secretrls van het Centraal Drank-
weer Comité de heer S. J. Vester, Adr. Loos-
'esstraat 32.
Het werk der V. A. S. gesch ed zooveel mo
gelijk in samenwerking niet alleen met de
diverse drankbestrijders-vereenlgingen maar
lok met de organ saties van werknemers en
werkgevers in het auto-bedrijf. Vereenigin-
gen, ondernemingen, instellingen, openbare
chamen en besturen daarvan kunnen als
buitengewoon lid bij de V. A. S. worden inge
schreven tegen een minimumbijdrage van f 5
oer jaar. Toen de her Toebes zijn inle ding
beëindigd had, volgde nog eene levendige ge-
dachtenwisseling.
Eenigen tijd geleden beschreef ik een paar
proefvelden op grasland, waaruit bleek, welk
een groote uitwerking een bemesting met
Slakkenmeel in onze streken heeft. Ik be
loofde toen, later nog eens iets van derge
lijke proeven op bouwland te schrijven.
Deze velden lagen aan den Middelweg ln
de H.H. Waard, op kleigrond dus. Het gewas
was op elk dezer velden: vroege aardappe
len, (Schotsche Muis).
Proef No. 1. S. Vlaar, H. H. Waard:
Dit bestond uit 3 perceelen, die elk een
gelijke bemesting met stikstof (per H. A.
300 K.G. Ammoniak en 200 K.G. Chili).
Als Kali-bemesting is gebruikt 800 K.G
Patent Kali, wat op kleigrond wellicht ook al
niet te hoog is.
Als Slakkenmeelbemesting: Perc. 1 600 Ki
logram met een opbrengst van 29333 K.G
aardappelen. Perc. 2 geen Slakkenmeel, met
een opbrengst van 24666 K.G. aardappelen
Pere. 3 1000 K.G. Slakkemneel met een op
brengst van 35750 K.G. aardappelen.
Een verschil tusschen 2 en 3 van 1084 K.G
of wel een ruime wagon aardappelen, tegen
den lagen prijs van f 2.80 gaf dus de 1000
K.G. Slakkenmeel een meer opbrengst van
f 310 per HA
De kosten der bemesting waren dus 1000
K.G. Thomasmeel f 85.00. De winst be
droeg alzoo f 275 per H.A.
Proef 2, C. Deen, H. H. Waard.
De inrichting en bemesting als voorgaan
de proef bij S. Vlaar.
De opbrengsten waren als volgt (per H.A.)
Perc. 1 20075 K.G. groote en 3750 K.G.
kleine. Perc. 2 11300 K.G. groote en 7500 Ki
logram kleine. Perc. 3 17975 K.G. groote en
4375 K.G. kleine.
Hier gaf dus 600 K.G. Slakkenmeel per
H.A. meer dan 1000 K.G. Thomasmeel. Meer
was hier zeker niet noodig, al is het moei
lijk te begrijpen, dat perc. 3 minder gaf dan
perc. 1.
Als we nu het laatste perc. nemen met
dus de hoogste bemestingkosten, gaf dit toch
nog 6675 K.G aardappelen meer dan zonder
Thomasslakkenmeel en dus na aftrek der
gemaakte kosten een voordeel van f 152 per
H.A. wat nog de moeite wel loont dunkt mij
600 K.G gaf hier wel een grootere winst
doch ik meen dat we niet steeds het beste
uit mogen zoeken.
Tevens is het opvallend, dat op perc. 2 de
aardappels zeer laat waren, wat het groote
aantal K.G. kriel uitdrukt.
Men stelle hier eens naast, de wel bestrooi
de perceelen.
Deze hebben na het rooien nog 200 K.G.
Chili ontvangen als extra stikstofbemesting.
Deze opbrengst was als volgt:
Perceel 135875 K.G. Perceel 2 43000 K.G.
Perceel 3 46625 K.G.
Nu is perceel 1 het minst, maar deze heb
ben veel onder het lange loof der aardappe
len geleden. Dit in acht genomen, mogen we
gerust aannemen, dat ook dit proefveld in 't
voordeel van een Thomasslakkenmeelbemes-
ting is uitgevallen.
Vooral blijkt ook hier, dat ook op de iets
zwaardere gronden zooals de H. H. Waard is.
een fosforfaemesting in de vorm van slak
kenmeel goed werkt.
Toevallig is mij een grondmonster bekend,
in de omgeving dezer velden genomen, dat
ook een niet hooge kalktoestand uitwees.
Daarom zou ik ook tuinbouwers willen
aanraden, neem zelf ook eens proeven, van
Slakkenmeel tegenover andere forformest-
L'offen en dan zal ook blijken, dat in vele
streken Slakenmeel minstens zoo goed vol
doet, vooral met het oog op den kalktoestand
van vele landerijen.
Het is het laatste jaar wel in prijs geste
gen, maar toch tegen andere meststoffen
niet te duur, men vergete vooral de kalk die
het bevat, in deze niet.
Het uitstrooien is lastiger, dit geven we
toe, maar als het windstil is (niet zooals vo
rige week dus)bemerkt men van de stoffijn-
held niet veel. Dit is eigenlijk een voordeel,
daardoor verdeelt het zich beter in den
grond.
Nu wy het er op toe moeten leggen van
onze gronden te halen, wat mogelijk is, moe
ten wij aan de bemesting alle zorg beste
den, die mogelijk is. En door het nemen van
proeven, de behoeften van het land leeren
kennen. Nog altijd wordt er geld nutteloos
ofwel niet tenvolle rendabel uitgegeven voor
meststoffen. Dit moet voorkomen worden. Ik
wil dan ook eindigen met deze zeer ware
spreuk: „mesten met oordeel, brengt u
steeds voordeel".
Hensbroek, Dec. 1929.
S. VLAAR
Er zijn enkele onderwerpen op het gebied
van land- en tuinbouw, waarop niet genoeg
de aandacht gevestigd kan worden van be
langhebbenden. Dit is o.a. het geval met
„blauw" bij aardappelen, een verschijnsel,
dat zich in de laatste jaren in steeds groo
tere mate voordoet, zeer ten nadeele van de
tuinbouwers, omdat aardappelen met
„blauw" bijna geen handelswaarde hebben.
De eigenlijke oorzaak van „blauw" is niet
met zekerheid bekend, doch de ervaring
heeft reeds geleerd, dat gebrek aan kali het
optreden van „blauw" zeer in de hand werkt,
terwijl een flinke kalibemesting, ook op onze
kleigronden, remmend werkt. Ook dit jaar
is in verschillende deelen van ons land het
voorkomen van „blauw" vrij sterk gebleken.
Voor een deel wordt dit toegeschreven aan
de droogte, waardoor de bódemkali slecht
gewerkt en dus haar nuttige werking ten
opzichte van „blauw" niet tot haar recht
kwam. Toch wijst ook dit jaar op den in
vloed van de kalibemesting, ondanks de
droogte. Het is ons bekend, dat o.a. op het
Centrale proefveld te Hedel de met kali
bemeste aardappelen hard en mooi gaat wa
ren, terwijl de niet met kali bemeste spons
achtig en in hooge mate „blauw" vertoon
den.
Wij raden naast fosforzuur en stikstof
vooral de kalibemesting niet te vergeten.
Een gift van 400 tot 700 K.G kalizout 40
per H.A. (deze stof uiterlijk begin Januari
uit te strooien met het oog op het chloor-
gehalte) of 500 tot 1000 K.G. Patentkali of
250 tot 500 K.G. Zwavelzure kali (deze bei
de stoffen kunnen later worden aangewend,
tot tegen het poten) zal in vele gevallen
het „blauw" sterk verminderen, zoo niet
geheel.
Ir. Dwez te Breda schrijft: „Van meer
dere zijden vernamen wy en zelf hebben
wy ons reeds van enkele gevallen kunnen
overtuigen dat ook dit jaar het „blauw"
op de kleigronden in ons ambtsgebied sterk
optreedt. By het nagaan der proefvelden
vonden wij in enkele gevallen de opmerking
by geschreven: „De aardappelen van het per
ceel zonder kali waren sterk „blauw".
De heer J. Kollema te Slochteren zegt in
de „Veldbode" van 9 Februari 1929: „In 1925
verbouwde ik op een perceel lichten klei
grond Bravo-aardappelen met een bemesting
van 3 baal kalizout 40 vroeg in den
herfst aangewend) plus 't noodige fosfor
zuur en stikstof. De aardappelen bleken na
rooiing totaal ongeschikt voor tafelgebruik,
alles was „blauw". Ze zijn dan ook voor
veevoeder gebruikt. Dit voorjaar (1928) was
hetzelfde perceel weer voor aardappelen be
stemd en daar ik hierop gaarne mijn aard
appelen (Bravo's) voor eigen gebruik wilde
verbouwen, heb ik er een zeer zware kali
bemesting opgebracht: 10 baal Patentkali
per H.A. En nu is het resultaat verrassend:
Geen enkele blauwe, alles prima consump
tie aardappelen. Hieruit blykt, dat een kali-
bemesting „blauw" worden der aardappelen
voorkomt, maar tevens kunnen wil hieruit
zien, dat een vry groot kwantum kali moet
worden aangewend."
Dr. Oortwyn Botjes te Oostwolde (Gr.)
zegt: „Niet het kaligebrek moet als oorzaak
van „blauw" worden aangemerkt, maar het
toedienen van kali is te beschouwen als het
middel, waardoor het „blauw" worden by
die soorten, die dit euvel vertoonen, kan
worden tegengegaan."
Verschillende uitspraken van vooraan
staande personen op land- en tuinbouwge
bied bevestigen bovenstaande mededeelin-
gen, die met nog tal van andere zyn te
vermeerderen.
Gistermorgen heeft een grondig verhoor
plaats gehad van den te Dortmund gearres
teerden Ferdinand Mathlas, die, zooals men
weet, wordt verdacht van moord op zyn
zoontje. De verklaringen van Mathias kwa
men op alle voername punten geheel over
een met die van zyn vrouw. Ook hy ont
kende beslist, zyn zoon door moord uit den
weg geruimd te hebben en verklaarde, al
leen schuldig te zijn in zooverre hij zich
van het lijkje heeft ontdaan.
Als motief voor deze daad, aldus de Te
legraaf, gaf hij aan, dat hij den dood van
zijn kind niet bij de bevoegde autoriteiten
te Amsterdam heeft aangegeven, omdat hij
de politie niet op zijn aanwezigheid in de
Nederlandsche hoofdstad attent wilde ma
ken. Hij werd namelijk door de politie van
verschillende steden gezocht
Na zijn uitbreken uit de gevangenis te
Tecklenburg heeft Mathias zich in Neder
land opgehouden en wel te Amsterdam. Op
12 December heeft hij zich van Amsterdam
naar Utrecht begeven en is vervolgens te
voet de Nederlandsche grens overgestoken,
waarna hij zich, eveneens te voet, naar
Gronau begaf.
Het ontbrak hem aan geld en daardoor
werd hy er toe gebracht te Gronau een rij
wiel te stelen, hetwelk hij gebruikte om
naar Dortmund te fietsen, waar hij Woens
dagavond aankwam en waar hy werd ge
arresteerd.
De Amsterdamsche politie is onmiddellyk
van de arrestatie verwittigd en een uitvoe
rig- protocol over Mathias' verhoor is even
eens onverwijld naar Amsterdam gezonden,
opdat de mededeelingen van den gearres
teerde grondig kunnen worden onderzocht.
Uitlevering van Mathias aan Nederland
ligt voorloopig niet in de bedoeling, daar hy
zich eerst wegens een aantal in Duitschland
begane vergrijpen voor Duitsche rechtban
ken zal moeten verantwoorden. Mocht bly-
ken, dat de verklaringen van Mathias en
zijn vrouw over den dood van den kleinen
Sigmund in overeenstemming zyn met de
feiten, dan behoeft er van uitlevering in
het geheel geen sprake te zyn, daar hij dan
alleen kan worden vervolgd wegens het
zich ontdoen van het ïyk, een delict, dat in
Nederland met zes maanden kan worden
bestraft.
Het onderzoek der politie te Dortmund
heeft verder ten doel vast te stellen, waar
Mathias zich sedert zyn uitbreken uit de
gevangenis precies heeft opgehouden, daar
hij nog van verschillende vergrijpen wordt
verdacht.
Nu Ferdinand Mathias door de Diutsche
politie gearresteerd is, kan het onderzoek
door de politie van het bureau Volewijk1;-
park als gesloten worden beschouwd. De
vrouw bevindt zich nog' in het Huis van
Bewaring, waar zij door den rechter-com-
missaris werd gehoord. Nieuwe gezichtspun
ten deden zich daarby niet voor.
Mathias blijft natuurlyk in Duitschland.
Wat met de vrouw zal gebeuren is nog
niet bekend.
HAARLEM, 20 December Groenten-
markt Aangevoerd: Appelen 642 ct. per
Kg.; Peren 8—80 ct. per Kg.; Bloemkool
10—24 ct. per stuk; Roode kool 415 ct.
per stuk; Gele kool 916 ct. per stuk;
Groene kool 610 ct. per stuk: Boerenkool
2550 ct. per kist; Andijvie 2.605.80 per
100 struik; Spinazie 5468 ct. per kist;
Sla 4.306 per 100 krop; Spruiten 1.50
3.25 per kist van 15 Kg.; Wortelen 920
ct. per bos; Brusselsch lof 2024 ct. per
Kg.; Knolseldery 23 ct. per stuk; Selderij
615 ct. per bos; Pieterselie 4—20 ct.
per bos.
ALKMAAR, 20 December. Kaasmarkt
Aanvoer 66 stapels wegende 90.000 K.G., Fa-
brieks kleine m. m. f 48.00, Fabrieks com
missie m. m. f 45.00, Boeren commissie m.
merk f 46.00, Boeren kleine met merk f 50.50
Handel matig.
NOORDSCHARWOUDE. 20 Dec. 2600
k.g. aardappelen blauwe eigenheimers 2.10;
17600 kg. gele kool 45.50, 2100 stuks Chi-
neesche kool 2.202 30, 3700 k.g. uien, nep
2.70, drieling 2.102.20; uien 2.703, grove
uien 3.41'; 240u k.g. peen, groote 2.60—2.70,
1600 kg. kroten 1.80—2,10; 106400 k.g. roode
kool 2,406,10; 32000 kg. Deensche witte
kool 1,502,40; 2000 stuks bloemkool 6,10
15.
BROEK OP LANGENDIJK, 20 December
6000 k.g. wortelen 1,70—2,20; 2800 bloem
kool, le soort 4.90—7,40, 2e soort 1, 51000
roode kool 3.306.10; 28000 gele kool 2,60—
5,40; 16000 Deensche witte kool 1,502,50;
6Ö00 uien 2,60—2,90; Drielingen 1,70; 1300
bieten 1,60—2,50; 1000 witkrop 0.80.
BOVENKARSPEL (Station), 19 Dec. 1929
„De Tuinbouw" Uien: Groote Gele
90—155, Drielingen 55. Bloemkool: 1ste soort
1025.80, idem 2de 5.40—12.30, 3de 1.30—
3.80 per 100 stuks. Roodekool 250—5.40,
Gelekool 170—410, Wittekocl 130—180 per
100 K.G. Spruit 155 per zak.
WOGNUM, 19 Dec. 1929 De Volharding
Uien: f 0.50, Spruitkool 4.50—7.80, aan
voer 4000 pond. Witlof 13 per 100 K.G.
Roodekool 2.403, Spinazie 4.40, Chi-
neesche kool 0.30—3.70. Aanvoer 2500 Et.
Gelekool 1.70—4.60, Bloemkool f 14.70—
18.60. Peren 1.70.
ZWAAG, 18 Dec. „Bangert en Omstre
ken" Witlof 1114, Druiven 3242,
Peren 2—5, Appelen 4—10, Uien 1—
1.20, Spruitjes 4—7 p. 100 p. Bloemkool
7—16, oRodekool 2—7, Gelekool 3—7,
per 100 stuks.
BOVENKERK. Eierveiling Op de Woens
dagavond gehouden eierveiling waren aan
gevoerd 4564 kipeieren, die f 8—9.10 per 100
stuljs opbrachten, kuikenseieren f 6—8.
Voorts waren aangevoerd 14 konijnen f 1.35:
5 haantjes a f 0.80; 18 eenden a f 1.20—1.25,
1 kip a f 1.20 per stuk
PURMEREND. Noteering van de „Afslag-
/ereeniging Beemster Purmerend en Om-
treken" van Woensdag 18 Dec. Aardappe-
'en. Blauwe f 0.73—0.80. Borger f 0.41—0.52
?er 25 k.g. Witlof f 4—20, per 100 k.g. Bloem-
tool f 2—24. Roode kool f 1.20—7.40. Witte
kool f 1.306.20. Savoye kool f 1.4011.20.
dlles per 100 stuks. Spruitkool f 0.60—2.35
oer 15 K.G. Boerenkool f 0.20—0.75 per kist
Andijvie f 0.40—4.50 per 100 struik. Bieten/
7.50 per 1000. Wortelen f 0.50—0.70 per zak."'
CJien f 0.44—0.65 per 25 K.G. Uien Drielingen
f 0.37—0.52 per 25 k.g. Prei f 6—11 per 100
)os. Appelen. Westlandsche Bellefleur f 4—7
irabantsche Bellefleur f 4—12. Zoete Belle-
Teur f 5—11. Groninger Kroon f 4—9. Pre
sent van Engeland f 7—24. Goud Reinette,
6—24. Oranje Reinette f 3—8, alles per 100
;.g. Peren. Boerengroen f 44—9. Comtesse de
'aris f 7—10. Winterjannen f 2.50—12. St.
lermain peer f 5—11. Gieser Wildeman
d 5011 p11os ner 100 R g.
uien 2.60—2.80, groote id. 2.20—2.40, drie
lingen 90 ct., roode kool 3.80—6.40. 2e soort I
2.90—5.50, gele kool 3.60—4.80, 2e soort
2.204.50, Deensche witte kool 1.502.40.
UITHOORN, 19 Dec. 1929 Op de kaas
markt waren aangevoerd 30 partyen. Goud-
sche kaas 1ste soort R.M. 5457, idem 2de
soort R.M. 5153, zonder R.M. 49—64.
Handel matig.
VOLENDAM, 19 Dec. Viescherij De
visscherij was heden, mede wegens den ge
ringen wind .onbeteekenend. De spannen,
welke bmnen kwamen, brachten eenige
manden spiering en haring aan. Men be
steedde voor spiering 73 cent, kleine spie
ring 45 cent per pond, haring 1011
per tal. Hoekbot gold 43 cent per pond.
IJMUTDEN. 20 Dec. Rijksvischafslag.
Tarbot f 2.70—f 3.05 per Kg„ Tong f 2.35—
f 3.70 per Kg.. Groote Schol 1 37i 38 per
50 Kg., Middel Schol f 38f 43 per 50 Kg.,
Zet Schol f 42f 45 per 50 Kg., Kleine Schol
f 17f 40 per 50 KgSchar f 8.50f 10 per
50 Kg., Kleine midde: Schelviscn f 40 per
50 Kg., Kleine Schelvisch f 9i 26 per 50
Kg., Kabeljauw f 142—f JS0 ner 125 Kg.,
Gullen f 7f 58 per 50 Kg. Wyting f 6—
f 7.50 per 50 Kg., Versche Haring f 6.20
f 7.10 per mand.
van de heden aan den Rijksvischafslag aan
gekomen stoomtrawlers-
Henriette Jacoba 215 manden, f 2381.—;
Berta 60 manden, f 2458,—; Tubantia 70
manden, f 2759.Flamingo 55 manden,
f 2145.—.
Haringdrifters: L. T. 373, f5168.IJ. H.
997, f 4651.—.
VRIJDAG, 20 DeCEJVUseK
Parys
Brussel
Londen
New-ïork (cable
Berlijn
Zürlch
Rome
Madrid
Oslo
Stockholm
Kopenhagen
Praag
Weenen
Warschau
9.70
34.65
12.091/.
2.471/"
59.35
48.20
12.95
34.20
66.40
66.80
66.45
7.30
34.80
27.-
9.80
34.75
12.101/,
2.481/2
59.45
48.30
13.05
34.30
66.50
66.90
66.55
7.40
35.-
29.-
p I,
VRIJDAG, 20 DECEMBER
Vorige
Koersen
Opening
neoen
Staatsleeningen
5% Nederiana 1919
5% Nederland I9lt
t y, Nederi 1916
ty, Nederi 1917
N.Ind. 1928 B
Banken
Koloniale Bank
Indische Bank
Cert. Handel My...
industrieën
Marg Unie
Calvê Delft
Alg Kunstzijde
Van Berkei's Pa!
Nieuwe Philips
fndustr Buitenland
Anaconda
Cert FJsk Rubber
Separator
Sweedsche Lucifers
'lijn bouw
loetonMijnbouw
Alg. Exploratie.....
Petroleum
'nrrsrne Petr.
Gaboes
Kon Olie
Per lak
'eudawa
Continental Oil
Rubber
A dam Rubber
Bandar
Deh Batavia Rubt
Rott rapanoell
Serbadjadl
9Ila-u
V 1 O. O
Allied
(ntercontin Rubber
Scheepvaart
HoU Amerika Lyr
dito Gem Elgena
Kon Ned Stoomt
Scheepvaart- Unie
Marine comm.
Marine pref
Suiker
H V A
Poerworedjo
Vorstenlanden
Actions idem
Tabak
iell Batavia
Oude Del)
•M KUSt
Senembah
Maxwell
Spoorwegen
Union Pacific
vVabasb
Jhtc MiJw St Pau
Kansas City Soutt
ïrie Railr
Prolongatie
102 b
102 b
9911/is
99 !6
96% b
214%
155
164
305%
142%
118Vg
177%
468%
154
3°/8
131%
280%
379%
39%
395
158%
19
24%
154%
125
93%
60 b
H?%
50
92
64
5% 6
39
35%
80
192
233/4
28%
559
683%
145%
125
366%
330
863%
38)3%
53%
-220
57%
25%
83%
613%
3%
