THE SINGING FOOL
BIJ HET PORTRET VAN Z.H. PIUS XI
Blsembollenhuis
te Oegstgeest afgebrand
TWEEDE BLAD
VRIJDAG 20 DECEMBER 1929
BLADZIJDE 1
Vijftig jaren Priesterschap
Z.H. PAUS PIUS XI
DEENSCHE
„ONTWAPENING"
Om te beginnen is het nog de groote
De „Stem van den Reus" bij de
Kerstfeestviering te Praag
Schade 3 a 400.000 gulden
Z. H. Paus Pius XI werd 31 Mei 1857 ge
boren te Desio, een dorp in de onmiddellijke
omgeving van Milaan, als vierde en voor
laatste kind van Francesco Ratti en Dim
Galli, onder omstandigheden die wat wij
carrière plegen te noemen, op geen enkele
manier bevorderden, maar veeleer tegen
•werkten Een dag later, 1 Juni 1857 gedoopt
met de namen Ambrosius Damianus Achil-
leus, onderscheidde hij zich in niets van zijn
broers, zuster en speelkameraadjes, hielp hij
al vroeg mee in de weverij van zijn vader,
en volgde hij het primitieve onderricht van
den geestelijke Volontieri die veertig jaren
lang bij gebrek aan een school de dorps
jeugd wat boekenbeschaving poogde bij te
brengen. Op de innerlijke ontwikkeling van
geschriften zagen op deze wijze het licht,
in nog heden ten dage kan men nagenoeg
geen enkel Italiaansch wetenschappelijk
.verk opslaan, onverschillig welk onderwerp
iet behandelt, of onder de „lijst van ge-
aadpleegde werken" vindt men den naam
Ratti vertegenwoordigd. En tusschen al deze
bezigheden en studies door, vond hij nog
tijd om het standaardwerk „Acta Ecclesiae
vlediolanensis" (Milaneesche Kerkgeschie
denis) samen te stellen en een uitgave van
iet „Missale Ambrosianum" |Ambrosiaansch
Missaal) te verzorgen: allebei werken die
ieder op zich zelf een waardige levenstaak
"ï^d^n kur>r>en rijn.
In deze periode achtten geleerden, wier
naam in heel de wereld klank had, het een
den opgroeienden Achilleus had een oom
van hem, pastoor Damiana Ratti, bij wien
hij veelal zijn vacanties doorbracht, grooten
invloed: deze wist ook, nadat hij zijn ver
langen had kenbaar gemaakt, een plaatsje
voor hem te krijgen in het Seminarie van
den H. Petrus Martelaar, wat gezien de
niet bepaald groote ontwikkeling van den
later beroemden geleerde, wèl eenige moeite
kostte. Het begin bleef zelfs beneden de
niet zeer hooge verwachtingen, maar ten
slotte overwonnen Achilleus' ijver en vol
harding; met schitterend resultaat beëin
digde hij zijn gymnasiale studies, doorliep
hij met nog grooter succes een twee-jarigen
lyceum-cursus in het Seminarie van Monza
voltooide hij zijn lyceum in het Aartsbis
schoppelijk College van S. Carlo te Milaan
en deed hij zijn intrede in het Theologisch
Seminarie, waar hij drie jaren lang boven
al zijn mede-studenten uitblonk. Om zijn
groote gaven recht te doen wedervaren, zond
zijn geestelijke overheid hem in October 18 9
naar Rome, waar hij ingeschreven werd in
het Lombardisch College, terwijl hij tevens
de voorlezingen van het Canoniek Recht
aan de Gregoriaansche Universiteit, de theo
logische colleges aan de Staatsuniversiteit en
den filosofischen cursus aan de Academie
van den H. Thomas volgde. Deze zeer zware
studie hield hij drie jaren vol en met het
zeldzaam succes dat hij op loffelijke wijze
zijn eindexamens maakte in 1882 in de filo
sofie, de theologie en het canoniek recht.
Hij was toen reeds priester. Een maand na
zijn aankomst te Rome gewijd, had hij zijn
Eerste H. Mis opgedragen in de kerk van
den H. Carolus aan het Corso.
De Bibliothecaris.
De eerste benoeming die Achilleus Ratti
na het voltooien zijner studies ontving, was
een beproeving. Men zond hem als assistent
naar een bergnest waarvan de pastoor over
leden was, naar Barni-in-Valassina, waar
hij drie manden lang met grooten ijver pa-
rochialen arbeid verrichtte. Teen zijn over
heid zich zoo van zijn onvoorwaardelijke ge
hoorzaamheid had overtuigd, werd hij ge
roepen tot professor m de theologie en in de
gewijde welsprekendheid aan hetzelfde Se
minarie, waarvan hij vroeger leerling was,
welke functie hij bekleedde tot 1888. Door
zijn belangrijke navorschingen en vele pu
blicaties was zijn naam dan zoo bekend gei
worden, dat men van alle kanten pressie op
hem uitoefende om te solliciteeren naar een
vacant gekomen zetel van Doctor der Am-,
brosiaansche Bibliotheek, op welke sollicita
tie spoedig de benoeming volgde.
Hetgeen Achilleus Ratti voor de Ambro.
Eiaansche Bibliotheek, een der grootste boe
kerijen van de geheele wereld, welke zelfs
de Vaticaansche Bibliotheek naar de kroon
steekt, gedaan heeft in de kwart-eeuw dat
hij er als Doctor en na 1907 als Prefect
aan verbonden was, valt niet op te sommen
en is den leek onmogelijk geheel te ver.
klaren.
Zijn grootste verdienste is het geweest en
zal het blijven, dat hij de Ambrcsiaansche
Bibliotheek gedwongen heeft haar onmete
lijke schatten af te staan aan de weten
schap. Door zijn buitengewone talenkennis
en ongeloofelijk veelzijdige geleerdheid, was
hij in staat alle bezittingen der bibliotheek
door te werken en de ontelbare manuscrip
ten op hun juiste waarde te schatten. Zelfs
de liefhebber i.s momenteel in staat de Am-
brosiaansche Bibliotheek over de moeilijkste
en meest onbekende bronnen van weten
schap te raadplegen. Hij wordt daarbij ge.
hc pen door een algemeenen catalogus die
dc r duidelijkheid, volledigheid en korte,
kl:. re verwijzingen naar aansluitende ge
schriften, een unicum is op de wereld. Deze
catalogus werd samengesteld door Achilleus
Ratti die er niet minder dan vijf-en.twin
tig jaren aan werkte, en het zelfs niet noo-
öig vond, om dit levenswerk, dat zijn na
gedachtenis onder de geleerden zal doen
voortleven, van zijn naam te voorzien. Deze
onmetelijke arbeid wacht geduldig op wie
van hem gebruik wil maken en vraagt niet
den dank van den tevreden gestelden be-
zc ker: hij is anoniem!
intussehen begroef hij zijn kennis niet on
der het stof der boeken in de stilte van zijn
stu-.ieèrkamer. Elke vondst die iets beteeken-
de en waarvan zijn veelzijdig weten de
waarde dad 'ük doorgrondde, werd zorgvul
dig uitgewerkt en gepubliceehr. Ruim zestig
eer hem hun vriend te kunnen noemen: ja,
men zag er in de wereld der wetenschap noe-
genaamd niet teger op aanhoudend zijn
raad te vragen. Hij reisde 'oen ook veel,
voornamelijk voor bibliotheek- en museum-
onderzoek. Zeer interessant zijn de korte
brieven die hij uit Parijs, Weenen, Boedapest,
Londen en Rome schreef aan zijn vriend en
studiegenoot. Mgr Ceriani, dien hij later op
volgde als Prefect
De laatste jaren van zijn verblijf te Milaan
was hij bovendien nog professor in het He-
breeuwsch.
In 1912 gebeurde 't onvermijdelijke. Nau
welijks gereed met zijn catalogus. Werd Achil
les Ratti naar Roïn' geroepen, watr de Va
ticaansche Bibliotheek aan hem werd toe
vertrouwd. Hij ging en begon met den zelfden
ijver het werk dat hu ir, Milaan ten einde
had weten te voeren maai waarbij hij te
Rome zelfs niet aan het begin van het einde
zou toekomen, omdat hem de tij d ontbrak.
Dc Diplomaat
En intussehen is niets minder juist dan de
gedachte die bovenstaar de regelen misschien
wekten, dat Achilleus Ratti uitsluitend de
geleerde was die als professor, schrijver
en bibliothecaris zijn eigenlijke roeping van
priester eenigszins ontweek Wij herhalen:
niets is minder waar Het ijver .n voor de
Missie ook in het eigen land en zijn actie
voor het leekenapostolaat tijn geen idealen
waartoe hij kwam in zijn Pausschap. Zijn
heele leven lang leek het. ir te endeel, dat
hij zijn streven juis! daar op had gericht
en dat zijn studie maar bijzaak was.
De eerste zending voor het heil der zielen
die hem, na zijn kortst "ndigea parochialen
arbeid, werd toevertrouwd vas die van Lec
tor in het '-.looster der Zusters van O. L. Vr.
van het Cenakel te Milaan. Hij was toen
alleen nog maar professor 'n al zijn actie,
al zijn innerlijke werkkracht gaf hij, waar
hij die maar even niet ir zijn werkkamer
of op de kathedei noodig had. aan het werk
der retraiten, aan de verdieping der ge
loofskennis. aan de aanbidding van het Al
lerheiligste en aan ae andere grooie idealen
der Congregatie.
Al spoedig stichtte hij een voor'oereidings-
cursus voor kinderen die tot de eerste H.
Communie kunnen worden toegelaten, maar
door de onachtzaamheid der oudns of om
andere reden geen voidoenne geloofskennis
bezitten. Hij stelde een catechismus in voor
jonge meisjes. Nog geen jaar later riep hij
de zoo groots uitgebloeide Italiaansehe on
derwijzeressen vereenigmg in het leven. Hij
preekte Mei-, Juni- en Oc:ober-maanden,
tridua. retraiten, vasten- en advent-medita-
ties. Hij was de geestelijk adviseur der Duit-
sche colonie te Milaan Als kanselredenaar
van grooten naam ontving hij "ele uitnoodi-
gingen en zoo preekte hij ten slotte bijna
dagelijks en 's Zondags gewoonlijk twee ma
len.
En intussehen vond Achilleus Ratti ook
altijd nog den tijd v x>r passende en gezonde
ontspanning. Zijn groot-ste liefhebberij was
de bergsport.
Hij was iid van de Italiaanscne Alpenclub
en in het maandoraaan dezer vereeniging
vinden we de vele en buitengewoon belang
rijke artikelen, die hij er over zijn soms
zeer zware ondernemingen in schreef Zijn
stijl is die van den geleerde. Geen détail
wordt vergeten, alles wal den bergueklimmer
van nut kan zijn. vindt hij er m. Ontroerend
is zijn teere liefde voer de na-uur terwijl
zijn uitingen van kinderlijk ge'oef in Gods
Almacht en zijn juichende dankbaarheid
voor zoo veej schoonheid als verzen zijn.
Achilleus Rath deect 89 beklimmingen van
beteekenis. In 1889 beklom lij den Monte
Rosa (4638 M van Italië uit. wat te vo
ren velen het leven gekost had maai waarin
nog nooit iemand was geslaagd. In het zelf
de jaar wist hij den Zumstehi-piek te over
winnen, toen er reeds hulpcounn3? waren
uitgezonden, omdat niemand aan zijn slagen
geloofde. Vanal den Mont-Blane wist hij
zich een weg te banen door den Döme-glet-
scher, welk traject naar zi,u ontceKker nog
altijd Raiti-traject genoemd wordt.
Twee malen wist hi) met groot gevaar voor
zichzelven bergbeklimmers var: een zekeren
dood te redden
In 1918. toen de Russische overheersching
in Polen plots inviel door de wanorde welke
het bolsjewisme geschapen had en door den
hardnekkigen strijd om hur "rijheid van de
Polen, die het uur dar verlossing al te lang
hadden moeten verwaentten zond Benedic-
hadden moeten verwachten, zond Benedic-
sitator naar Warschau. Het jonge Polen had
zich te verdedigen tegen Russen, Duitschers,
Oostenrijkers en Tsjechen, ret werd geteis
terd door groote binnenlandse'!': beroerin
gen. de Poolsche Kers was on^e Czaristisch
bestuur geheel ontwricht, en ordi te schep
pen in den chaos leek voorloopt een onmo
gelijkheid.
Achilleus Ratti wist echter raad Twaalf
Bisschoppen werden benoemd, kerkelijke
plechtigheden nadden weer plaats het ge
loof leefde op en binnenkor was Polen zelfs
waardig een Pauselijkm Nuntius te bezit
ten.
I Achilleus Ratti werd daartoe benoemd en
I Bisschop gewijd te Werschau op 28 October
1919.
Intussehen was hij ook nog Apostolisch Vi-
I sitator benoemd voor Finland Estland Let
land, Lithauwen. Gecrgië in Rusland, in
welke hoedanigheid hij vele rei zei maakte.
In 1919 zat hü de ge allieerd commissie
voor Opper-Silezië voor.
Naar I'etrus' Stoel.
2 Februari stierf de groote sociale werker
en bijzondere vriend van Achilleus Ratti,
Karö. Ferrari, Aartsbisschop van Milaan.
Benedictus XV benoemde den Nuntius van
Warschau tot zijn opvolger. Hij was toen
midden in zijn werkzaamheden voor het
Poolsch Concordaat en de regeering van
Pilsudski deed een ernstige poging om haar
Vaticaanschen gezant te behouden. Benedic
tus XV keerde echter niet van zijn beslis
sing terug. In het Consistorie van 13 Juni
1921 kreeg Achilleus Ratti den rooden hoed.
Aan het hoofd der Italiaansche nationale
bedevaart trok hij dan nog naar Lourdes om
vervolgens eenigen tijd te Rome te verblij.
ven. 8 September 1921 deed hij zijn plech
tige intrede in de Lombardische hoofdstad.
Als Aartsbisschop van Milaan heeft
Achilleus Ratti weinig kunnen doen. De tijd
dien hem de Voorzienigheid had gesteld, was
daarvoor te kort. Ruim vier maanden later
immers, 22 Januari 1922, stierf de Paus
van den Vrede, Benedictus XV, en moest
Achilleus Ratti zich naar het Vaticaan be
geven voor het conclaaf; hij zou het niet
meer verlaten.
Den morgen na het overlijden celebreer
de hij in den Dom van Milaan een plech
tige H. Mis van Requiem, waarna hij des
avonds naar Rome vertrok. Hij nam zijn
intrek in het Lombardisch College, waar hij
vroeger had gestudeerd.
Donderdag 2 Februari trokken 53 Kardi
nalen zich in Conclaaf terug. In de Sixtijn-
sche Kapel werd een H. Mis opgedragen ter
eere van den H. Geest. Daarna begonnen
de stemmingen: twee malen twee per dag.
Donderdag 6 Februari zag de menigte op
het Sint Pietersplein dat de stembriefjes
die verbrand werden, een witten rook gaven.
Dit was het teeken dat de Paus gekozen
was. Anders werden de briefjes telkens met
vochtig stroo verbrand, wat den rook zwart
maakte.
Om half twaalf ongeveer verscheen Kard.
Bisleti op de groote loggia van St. Pieter
en zeide met luider stemme:
„Ik kondig u een groote vreugde aan. Wij
hebben een nieuwen Paus. Het is z. Em.
Kard. Achilleus Ratti, die den naam geko
zen heeft van Pius XI".
Een half uur later verscheen de Paus
der verzoening op den loggione van Sint
Pieter en zegende de menigte
Voor het eerst na 1870.
Bij de algemeene beschouwingen ovftr
de Defensiebegrooting is ook ter sprake
gekomen het Deensche ontwerp tot
omvorming van leger en vloot in een
wachtkorps en een rijksmarine. Eén
hoogst belangrijke kwestie, omdat van
de zijde der ontwapenaars beweerd
wordt, dat, als de regeering hier met
een dergelijk voorstel komt, zij op dên
steun van die zijde mag rekenen. Hoe
dit mogelijk is, nu in Denemarken een
zuiver vrijwilligersleger voorgesteld
wordt, terwijl de S. D. A. P. principieel
tegenstander van dit stelsel is, zullen
we nu maar niet nagaan, daarvoor zal
de gelegenheid nog wel eens komen.
In de Kamer zijn de ontwapenaars
uitvoerig bestreden door den heer 1
Schaepman, die van de aanhangige
wetsontwerpen in Denemarken, zooalls
uit zijn betoog bleek, een uitvoerige stu- j
die had gemaakt. De heeren zaten ér
danig mee in de knel, want zij hadden
gesproken over zaken waarvan ze niet
op de hoogte waren, want de wetten
hadden ze niet kunnen krijgen, zooals
erkend werd. In plaats dat „Het Volk"
zijn lezers nu eens mededeelt, wat die
katholieke afgevaardigde over het voor- I
stel zeide, tracht het hem te bestrijden
met een geheel onware voorstelling van
zaken.
Het schrijft:
De heer Schaepman maakte tegen het
Deensche ontwapeningsontwerp een groot
I lawaai, waarvan de beteekenis echter blijkt,
1 als men zich van den inhoud van dat ont-
j werp deugdelijk rekenschap geeft. Voor-
i eerst zullen daardoor de kosten worden ver-
minderd van 59 tot 17 millioen kronen. De
t marine-uitgaven zullen van laatstgenoemd
bedrag bijna elf millioen kronen uitmaken.
Dit is niet meer dan zeven millioen Hol-
landsche guldens. Het politieleger zal 6 mil
lioen kronen kosten. Er is een jaarlijkselie
lichting van 1600 man. Elk jaar kunnen
zich opgeven zij, die geen zin hebben om te
i dienen. Deze worden vrijgesteld. Men ver-
j wacht, dat velen wel zullen willen dienen,
i te meer ,daar deze dienst bezoldigd wordt.
Zij, die wel willen dienen, zullen loten. De
I diensttijd bij de veiligheidswacht te land is
acht maanden. Het dienstverband duurt
tien jaar. Is men geoefend, dan zwaait men
af en is het gedurende tien jaar mogelijk,
dat men onder de wapenen geroepen wordt,
maar alleen wanneer oorlog buiten de gren
zen of andere ernstige omstandigheden het
optreden van een politiemacht noodig ma
ken. De bedoeling is, dat de geoefenden in
het geheel niet terug komen. Herhalings
oefeningen van zeer kerten tijd (tweemaal
twaalf dagen) dienen om de geoefenden ge
schikt te houden voor hun taak: ook die
herhalingsoefeningen worden volledig be-
j taald. Dat is heel wat anders dan een vrij-
willigersleger. De soldaten van het Duitsche
leger b.v. zijn duurzaam onder de wapenen
I Van de 1600 man eener lichting komen plus
I minus 299 by de marine. Uit dit alles ziet
men, welk een totaal omvaren indruk
I 's heeren Schaepmans rede maakt. j
Dat moet nu voorlichting heeten in i
een zaak, waarmede de partij zooveel
propaganda gemaakt heeft voor haar
ontwapeningsleuze. Het geheele verhaal,
zooals het hier gegeven wordt, is on
waar. Men heeft het ontwerp niet ge
zien en hoe kan men zich dan van den
inhoud rekenschap geven.
vraag, of de kosten verminderd worden.
De opgegeven kosten zijn alleen die.
noodig voor betaling beroepskader, ma
terieel en onderhoud. De traktementen
van de vrijwilligers, benevens de aan-
iederen vrijwilliger na zijn diensttijd en
de herhalingsoefeningen uit te betalen
premie worden jaarlijks bij de begroo
ting vastgesteld. Dat de hiervoor noo-
dige bedragen niet gering zullen zijn
kan ieder nagaan, want de verwachting
dat velen wel zullen willen dienen is
alleen gegrond op het feit, dat sommi
gen wel een behoorlijk bedrag willen
verdienen.
Bovendien worden, om nog maar iets
te noemen, tot de hier genoemde kosten
niet gerekend de staatsbedrijven van de
marinewerf, de marine-artillerie en het
marine mijnwezen, waarvan de twee
laatste volgens het ontwerp nog moeten
worden gesticht.
Van een politieleger is geen sprake,
want er zijn bij ingedeeld artillerie en
vliegtuigen.
Dat men er niets en dan ook absoluut
niets van weet, blijkt wel uit hetgeen
men schrijft over den diensttijd. Deze
bedraagt niet acht maanden maar 4
maanden voor de 1440 man infanterie
en 5'j maand voor de 160 man artille
rie, die jaarlijks zich vrijwillig moeten
verbinden, niet voor 10 maar voor 12
jaar, waarin twee herhalingsoefeningen,
die hier worden goedgepraat, maar in
eigen land steeds fel bestreden, hoewel
het doel precies gelijk is.
Dat deze weermacht op zou moeten
treden als politiemacht bij oorlog bui
ten de grenzen of andere ernstige om
standigheden is onwaar. Er is geen
sprake van een politiemacht, want het
wachtkorps dient voor handhaving der
neutraliteit en vervulling van de Vol
kenbondsverplichtingen, zooals de wet
vermeldt. Een politiemacht kan geen
Volkenbondsverplichtingen vervullen,
dat kan alleen een leger, ook al noemt
men dat wachtkorps.
Het toppunt van onware voorlichting
wordt bereikt, als wordt medegedeeld, dat
van de 1600 man eener lichting er plus
minus 299 komen bij de marine. Er is
om te beginnen geen lichting, want die
bestaat alleen als er dienstplicht is,
maar een jaarlijksch contingent vrij
willigers, waarvoor ieder tusschen de 16
en 24 jaar zich aan kan melden. Van de
1600 vrijwilligers gaat er niet één naar
de marine.
De wet bepaalt, dat daarvoor voorloo-
pig jaarlijks 700 vrijwilligers, buiten de
1600 man voor het wachtkorps, noodig
zijn.
Op deze wijze worden nu de leden
van de S. D. A. P. in hun eigen orgaan
voorgelicht over een van de belangrijk
ste kwesties, waarvoor zij propaganda
voert.
Uit dit alles ziet men, welk een totaal
omvaren indruk „Het Volk" bij zijn
lezers, omtrent de ontwapening van
Denemarken, wil vestigen.
kantoorgebouwen, die inmidde.s door het
vuur waren aangetast, totaal in de asch ge
legd.
De schade wordt ges :hat op ongeveer drie
honderdduizend a vierhonderdduizend gul
den. Zij wordt door verzekering geceKt.
De oorzaak van den brand is onbekend
Het schouwspel werd door vele hondprden
personen gadegeslagen, waaronder tal van
automobilisten. Op bet terrein van den
brand was het volledige bestuur der gemeente
Oegstgeest aanwezig.
Op een afstand van vijf en twintig Meter
achter het geheele gebouwencomplex is het
woonhuis gelegen van den Leidschen hoog
leeraar prof. Escher. Dit huis was door ge
boomte van het brandende perceel geschei
den, doch door den hevigen vuurgloed
maakte men zich hier aanvankelijk terecht
bezorgd voor overslaan van het vuur Mevr
Escher belde daarom de Leidsche brandweei
op om assistentie, doch deze moest daartoe
eerst door den burgemeester van Oegstgeest
om hulp gevraagd worden. Deze zag de
noodzakelijkheid daarvan aanvankelijk niet
in, doch na overleg met den waarnemenaen
commandant van de Oegstgeester brandweer
besloot hij toch de hulp van Leiden in te
roepen. Deze had zich inmiddels reeds ge
reed gemaakt en tien minuten na het alarm
was de Leidsche brandweer ter plaatse met
een motorspuit, die men aan het Oegstgees-
terkanaal opstelde. Met vier stralen werd
door de Leidsche brandweer het vuur mede
aangetast en moest men vooral ook zijn aan
dacht wijden aan de naastgelegen nanlen,
ter eene zijde een boerderij van den heer
Zandbergen, ter andere zijde een gesloten
huis van den heer Nullen Sr.. waarachter
een tas hooi in den tuin stond opgesteld.
De belendende perceelen konden gelukkig
behouden worden en doordat men tenslotte
het achtergelegen gebouw niet kon behouden
en er geen gevaar meer voor uitbreiding daar
ter plaatse bestond, kon men al zijn aandacht
wijden aan het hoofdgebouw. Echter bleek
al spoedig, dat men ook hier niet veel zou
uitrichten en het geheele gebouw brandde
dan ook uit. Slechts de muren bleven over
eind.
Tot laat in den avond bleven de brand
weren in actie.
In Praag wordt het Kerstfeest elk laar
op bijzondere wijze gevierd. Zoo worden oyv.
in sommige straten van de stad door vereenl-
gmgen voor de jeugd Kerstboomen opge
steld. Ditmaal zal bij deze openbare Kerst
boomen een „Stem van den Reus"-instal-
latie worden opgesteld, waarmee Kerstliede
ren worden ten gehoore gebracht.
Gistermiddag omstreeks half vier is een
groote uitslaande brand uitgebroken in het
bloembollenhuis van dc NV. F vaan en Co,
staande aan den Rijksstraatweg Leiden
Haarlem, onder de gemeente oegstgeest. In
de voorraadschuren bevond ïch eer groote
en waardevolle hoeveelheid glaümienbollen.
Door den wind aangewakkerd grepen de
vlammen snel om zi. I heer. en- in minder
dan geen tijd stond het geheele gebouw m
lichte, laaie, zoodat de Oegstgeester brand
weer, die onmiddellijk ter plaatse was ver
schenen, zich voor een zware taak geplaatst
zag.
Daar de wind uit een voor de tegenover
gelegen behuizingen ongunstige richting
woei, achtte men her raadzaam rie hulp van
de Leidsche brandweer in te roepen, die
spoedig met de motorbrandspuit ter plaatse
verscheen Met in totaal twaalf stralen werd
water gegeven.
Ondanks deze krachtige pogingen werden
de voorraadscnuren evenals de aangrenzende
Gelijk we de vorige week reeds meldden is
de geluidsfilminstallatie in het Rembrandt-
Theater gereed gekomen, we hebben haar
bewonderd, doch thans niet op een speciale
daarvoor opgezette plaat, maar op een heu-
sthe film, een film, waarvan op het oogen-
blik acht copieën alleen reeds in Nederland
draaien; voorzeker een evenement in de
filmwereld, daar vijf al veel is voor z'oon
klein landje.
We zullen ons niet uitvoerig bezig houden
met een technische
beschouwing van de
verschillende appara
ten en toestellen. We
kunnen ons voorstel
len, dat de bezoeker
het genot van de ge
luidsfilm niet afmeet
naar de ingewikkeld
heid van de projectie
apparaten, maar naar
het geluid, dat er
voortgebracht wordt.
En gelijk gezegd, heeft
dit ons werkelijk ver
rast.
THE SINGING FOOL,
de „kraker" van het
seizoen, omdat drie
kwart van de men-
schen, die haar zien,
hun aandoening in
vloeibare druppels
omzetten, is de eerste
film, die in de nieuwe
installatie van het
Theater de eer heeft
te draaien, en te zin
gen.
The Singing Fool is
naar men weet, de
verwekker van de
Sonny Boy-bacil, die
in de laatste maanden
op alle muzikale en
onmuzikale individuen
invloed heeft gehad.
Sonny Boy is dan
ook het hoofdmotief
van de film. Practisch
gesproken, begint de
film pas, wanneer dit
kereltje zijn intrede heeft gedaan. Hij is de
mentor originalis van het drama, dat zijn
vader beleeft. Zonder hem zou de film niets
zijn en zou zij nooit een dergelijke macht
over de massa hebben gekregen, als thans
het geval is. Hij en zijn vader (AL JOLSON)
torsen de heele film en de regisseur mag
van geluk spreken, dat zij dit doen, anders
zou hij zijn geesteskindje rare capriolen zien
maken. Nu echter weten deze beide hoofd
figuren vaak sterk te ontroeren door hun
spel en zang en toont Al Jolson in sommige
gevoelige momenten toch werkelijk wel een
acteur te zijn, die weet te boeien, en wel de
gelijk iets presteert, alle geleerde betoogen
over filmkunst ten spijt. Want al moge de
film zelf dan niet den naam van „kunstpro
duct" waardig zijn, het spel van Jolson is
op sommige momenten wel degelijk kunst,
en dat is toch al meer dan we van een ge
wone amusementsfilm gewoon zijn of kun
nen verwachten.
Overigens leent de inhoud zich er weinig
toe om na te vertellen; dat is trouwens ook
overbodig, want de climax wordt juist be
reikt, doordat men niet weet wat er komen
gaat.
Een groote belangrijke factor bij het ver-
tooner. van deze film is wel, dat de geluids
apparaten volkomen in orde zijn, en in de
weergave zooveel mogelijk de werkelijkheid
benaderen. Gelukkig is dit bij deze nieuwe
installatie het geval en komen zoowel de
hoogste als de laagste tonen egaal zuiver
over. Ook het gesproken woord is duidelijk
waar te nemen en kan men zonder moeite
volgen.
We twijfelen niet of THE SINGING FOOL,
die in verschillende plaatsen zoovele harten,
neuzen en zakdoeken stormenderhand ver
overde, zal ook in Haarlem een ernstig ge
hoor vinden, al willen we wel opmerken, dat
De twee hoofdpersonen uit de film The Singing tooi
in een der meest gevoelige scènes. Al Jolson en
David Lee
deze film voor volwassenen dient te worden
voorbehouden.
Terwille van onze nieuwsgierige lezers, die
graag het naadje van de kous willen weten,
wat betreft de werking der apparaten, kun
nen we meedeelen, dat op het tooneel, ter
zijde van het projectiedoek, twee dubbele
dynamische luidsprekers zijn opgesteld. Aap
de projectietoestellen in de cabine heeft men
een kleinen motor aangebracht, die via een
soort stabiliseeringsapparaat voor een gelrik-
matige snelheid, een ronde schijf in werking
stelt. Op deze schijven worden de z.g. gramo-
phoonplaten gelegd, die tegelijkertijd met de
film zijn opgenomen. Daar ook de motor
regulateur op het projectie-apparaat zelf
correspondeert, blijft het geluid nauwkeurig
samenvallen (vandaar de naam Synchronis
tische films) met het beeld, dat werd opge
nomen. Op het baloon zit ter linkerzijde een
kastje, waar men het geluid harder en zach
ter kan maken. Een groote moeilijkheid, die
gelukkig echter niet veel voorkomt, is, dat
bij het breken van een geluidsfilm, de acte
weer geheel van vorenaf aan moet worden
afced'-aaid. Paar het toestel echter riet zoo
snel draait als bij een stomme film het ge
val is, komt een breken der films veel minder
voor. En andersdient men dat op deu
koop toe erbij te nemen.
DE FELLE BRAND IE OEGSTGEEST
