Stadsnieuws
GELOOF EN WETENSCHAP
1 sBll»
ONTZETTENDE RAMP OP HET
WINSCHOTERDIEP EISCHT
DRIE DOODEN
1 I
f Springende1
I Handen
Kloosterbalsem j
bUVAIRiW&ttENS
Ontploffing van den stoomketel van een sleepboot Twee mannen
honderden meters ver over daken weggeslingerd Een gasbuis
gesprongen en het uitstroomende gas in brand
Een der slachtoffers door het dak in de keuken van een perceel geslagen
Vereeniging tot Bevordering der
Gezondheid in de Grafische
Vakken in Nederland
'A- I
GEBOREN VOOR DE
MISDAAD
Een veelbelovend jongmensch
voor de Haarlemsche
Rechtbank
De Salento verdwenen
SI jfg
Vleugel of Piano
Het Winkel werktijdenbesluit
voor winkelpersoneel
HEEMSTEDE
„Geen goud
zoo goed"
"Een ontzettende ontploffing heelt heden
morgen omstreeks Kwart over 5 plaats ge
had op een sleepboot m het Winschoter-
oiep. Deze sleepboot had 5 schepen achter
arch, toen nabij de Bontebntg de stoomke
tel met een geweldigen Knal uiteen sprong.
De gevolgen van de ontploffing waren ver
schrikkelijk.
Twee mannen, die zich aan dek van de
sleepboot bevonden, werden over de daken
der nuizsn langs net Kanaal eenige hon
derden meters ver weggeslingerd.
Bun lijken werden vreeselijk verminkt te
rug gevonden.
Verder werd een vrouw van een in de
nabijheid liggend schip op slag gedood.
Haar man werd ernstig gewond.
- In een der huisjes in de nabijheid van de
-plaats der ontploffing, werd een Kind uit
zijn bed gelicht en eveneens gewond.
Er moeten nog meer gewonden zijn.
Door de ontploffing werd de gasbuis ou-
Oer de BonteDrug stukgeslagen, terwijl het
uitstroomende gas vlam vatte. Aan de huis
jes in de nabijheid van de ramp werd
enorme schade toegebracht, terwijl tot ver
W den omtreK honderden ruiten sprongen.
Autoriteiten, politie en brandweer waren
spoedig ter plaatse, terwijl van alle Kanten
publiek bij duizendtallen toestroomde.
"Nader wordt ons uit Groningen geseind:
De ontploffing, welke hedenmorgen tus-
schen kwart over 5 er half G een sleep
boot in het Winschoterdiep heeft plaats ge
had. heeft groote ve; woestinger aangericht.
De bevolking uit de omgeving tot op eenige
honderden meters afstand werd door den
geweldigen knal wakker geschud.
Velen dachten aan een ontploffing in eigen
huis; anderen vlogen onmiddeJl-jk naar bui
ten.
De ontploffing hac' plaats op de sleepboot,
vermoedelijk „De Onderneming", schipper
Jasper, uit Rotterdam.
De schipper en zijn knecht zijn omgeko
men.
Bet verluidt, dat zich nog meer personen
aan boord bevonden, doch dit siaat niet
-vast.
De boot is gezonken en men is hedenmor
gen aangevangen met de werkzaamheden
voor het lichten van het vaartuig.
De ramp van de ontploffing moet ge
weldig zijn geweest Een ier slachtoffers
Werd honderden me' ers door de lucht ge
slingerd ovei den Rad- singel er kwam te
recht in een perceel ia de Veemarktstraat.
Het zeer verminkte nik is in deze straat
door het dak van het perceel, waarin geves
tigd is een tiliaal van de Albino Maatschap-
_py. geslagen en kwam terecht in de keuken
van den heer Stuitje, chef van genoemde
maatschappij.
Het andere slachtoffer kwam terecht in de
Griffestraaf.
Het bovenstuk van den ketel is ver weg
geslingerd en heeft op zijn weg dooi de lucht
een stuk geslagen van het Arkenee'-kamer-
tje, een dakkamertje van het perceel Rade
singel, hoek Trompstraat.
lij dit kamertje sliepen twee personen. De
zen zijn met den schrik vrijgekomen.
Van een voorbijvarend vaartuig is de
schippersvrouw Koerts door een weggeslagen
stuk ijzer gedood, terwijl haar maa gewond
"werd.
Stukken van den ketel 2t,n tot op 500 M.
afstand teruggevonden.
De brand, die ontstond door het stukslaan
van de gasleiding onde" de Bontebrug, werd
spoedig gebluscht,
Sa de re bijzonderheden.
Het lijk van een der slachtoffers kwam
terecht tegen de ruit van de woning van den
heer Albers in de Griffestraat
De ruit werd vernield. Het lijk viel daar
op naar beneden.
In de kamer, waarvan de ruit was gebro
ken, werden bloedspetten gevonden.
De schade is zeer groot en vcorloopig nog
niet te overzien.
Van de huizen aan de kade is het ergste
getroffen de woning van den heer Elersie.
Het echtpaar lag. toen de ontploffing plaats
vond, nog te bed. Even na den geweldigen
knal werden zij onder steenen en hout be
dolven. Mevr. Ëlerie werd zeer ernstig aan
het gelaat gewond en is naar net Acade
misch Ziekenhuis overgebracht.
Het pakhuis van don heer J. L. Brinker
en van de fa. Pannenborg en Krings is
van binnen een ruïne. De ramen zijn naar
binnen gedrukt en alles, wat verpakt stond,
is vernield.
In het huis van den heer Bont op den
hoek van de Veemarktstraat en het Win
schoterdiep is een stuk ijzer geslagen van
3 K.G. Het vloog in de kamer rond en richt
te groote verwoestingen aan.
De winkel van den heer Visscher. in het
benedenhuis gevestigd, werd ernstig geteis
terd. De groote winkelruit werd ingedrukt
en de kruidenierswaren rondgeslingerd.
Een stuk ijzer kwam terecht in een per-
ceèl aan de Moeskersgang. waar de familie
Kraak woopt. Dit huis is bijna geheel ver
woest.
Het ijzer is door het raam en vandaar
^Öi de huiskamer geslagen. Het meubilair
werd grootendeels vernield!
De famillDe, die nog te bed lag, wist met
brandladders via het dok naar buiten te ko
rtten. De heer en men. Kraak werden ge-
wond.
Verder is een deel van den gevel van d«
radiozaak der fa. Mulder aan den Radesin-
gei afgerukt.
In de Moeskerszang is een vrouw in haar
huis door ijzer getroffen en met gebroken
been weggebracht.
Verhaal van een ooggetuige.
Het Persbureau Vaz Dia--, heeft gesproken
met een schipper van een d-r schepen, die
door de sleepboot gesleept werden. Deze
ver.elde het volgende:
Het was ongeveer kwart over 5 en de „On
derneming" lag met 5 volgschepen te wach
ten, totdat een ander schip door de brug was.
De sleepboot had daaic-m vaart verminderd,
wat zeer waarschijnlijk tot gevolg had, dat
de spanning in de sleepboot toenam.
De machinist, aldus de schipper, die nog
niet lang had gevaren, riep, dat er iets niet
m orde was.
Direct daarop volgde een geweldige knal.
Alle schippers, die op het dek van de sche
pen waren, werden tegen hei dek geworpen.
Het regende stukken steen, hout en ijzer.
De sleepboot werd een heel eind in de
lucht geslingerd en sloeg toen met een plof
weer in het water terug.
Een geweldige vlam sloeg uit de machine
kamer. Wat er verder precies gebeurd is,
wist de schipper niet mede te deelen.
De sleepboot is in twee stukken gezonken
en slechts een deel van het achterschip is
nog te zien.
De belangstelling van de zijde van het pu
bliek is zeer groot.
Zoodra het bericht van de ramp zich in
de omgeving verspreidde, begaven duizenden
zich naar het Winschoterdiep, om de aan
gerichte schade in oogenschouw te nemen.
De politie wist evenwel de directe om
geving af te zetten
Onmiddellijk werden hulpmaatregelen ge
troffen en werd met het opruimingswerk be
gonnen.
De sleepboot zal zoo spoedig mogelijk ge
licht worden.
De voorbereidingen daartoe zijn reeds ge
troffen.
Nog meer dooden?
Behalve de twee reeds gemelde slachtof
fers, de schipper er. de machinist of Knecht,
zijn waarschijnlijk ook de vrouw van den
schipper en een kind, die zich in de hut
bevonden, om het leven gekomen en beiden
zijn met het vaartuig in de diepte verdwe
nen.
(Ongecorrigeerd).
De afdeeling Haarlem van de vereeniging
tot bevordering der gezondheid in de grafi
sche vakken in Nederland herdenkt op
Zaterdag 18 Januari 1930 het 20-jarig be
staan der vereeniging. In de tuinzalen der
Gem. Concertgebouw zal den leden, dona
teurs en donatrices een feestavond worden
aangeboden met verschillende attracties.
I Introducties voor niet-leden der vereeni-
ging zijn bij het bestuur verkrijgbaar.
VAN ONZE RECHTBANK
De arrondissements-rechtbank te Haar
lem deed gisteren de volgende uitspraken.
K. G., hvr, F. A. de V., wonende te Wijk
aan Zee en Duin, „verduistering", twee
maanden gev. straf voorw. met een proeftijd
van twee jaar en bijz. voorwaarden.
J. P., los werkman, wonende te Haarlem
mermeer.
P. C. T., los arbeider, wonende te Roe-
lofarendsveen, „huisvredebreuk en mis
handeling."
Sub. 1, tien dagen gev. straf o.v.
Sub. 2, twee maanden gev. straf o.v.
J. J. M., los werkman, gedomicilieerd te
den Helder, thans gedetineerd, „diefstal."
Vijf maanden gev. straf m. a. pr. hecht. o.v.
ST. RAPHAEL
Afdeeling Haarlem I (spoor)
Gisteravond hield bovengenoemde af
deeling een druk bezochte vergadering in
het gebouw „St. Bavo", bij verhindering
van den voorzitter, onder de correcte lei
ding van den penningmeester, den heer
Veltman. Na de gebruikelijke opening, no
tulen en mededeeling, bracht de secretaris,
de heer Alleman, een uitstekend verslag uit
van den Raad van Afgevaardigden, gehouden
in het Staargebouw te Maastricht. Hier
aan ontleenen wij het volgende bij enkele
candidaatstelling werden herkozen tot voor
zitter van het hoofdbestuur de heer J. Stelle-
mans uit Boxtel en tot leden van het hoofd
bestuur de heeren v. Kuylen, Tilburg,
Ysebaert, Terneuzen, en Teunissen, Nij
megen. Er werd besloten de kening voor het
Mgr. Mutsaars Oord te brengen van f 40.000
op f 50.000 en een leening van f 25.000 te
verkenen aan Herwonnen Levenskracht.
De volgende Raad van Afgevaardigden zal
gehouden worden in 1930 te Amsterdam
in Juni of Juli. Naar aanleiding van punt 5
der agenda bespreking 25-jarig bestaan
in Januari, werd door den voorzitter der
feestcommissie den heer Moser een nadere
uiteenzetting gegeven. Zaterdag 18 Januari
eceptie in het gebouw „St. Bavo" van 3 tot 5
uur Zondagmorgen 19 Januari om 8 uu-
een H. Mis voor de leden in de St. Antonius-
kerk aan de Groenmarkt en daarna gemeen
schappelijk ontbijt in het gebouw „St.
Bavo 's avonds en Zaterdag 26 Januari
feestavonden voor de leden en Zaterdag
middag 25 Januri een kinderfeest, hetwelk
per radio zal worden uitgezonden. (We hopen
binnenkort nader op de geschiedenis der
afdeeling terug te komen). Uit een en ander
blijkt wel, dat het een waardige herdenking
zal worden. Na de rondvraag wenscht de
voorzitter op deze laatste vergadering in
het jaar den leden een zalig Kerstfeest en
zalm uiteinde toe.
Tevens wekte hij de leden op tot bezoek
aan de vergadering van vakafdeeling V in
's Hertogenbosch, waar de komende loon
regeling zal besproken worden. Daarna sloot
hij op de gebruikelijke wijze de vergadering.
LEZING OVER AFRIKA
Door mijnheer Seubring
In gebouw „Rosenhage" heeft gisteren de
heer Seubring voor d- bewoners "an de Wo-
ningbouwvereeniging een zeer interessante
lezing met lichtbeeld°r gehou en over Afri
ka. Een luid en langdurig appla is na de le
zing bewees wel. dat zij b(j de bewoners zeer
in den smaak viel.
LEENING NOORD-HOLLAND
t 10.000.000.
Binnenkort zal een pCt. leening der
Provincie Noord-Holland, groot f 10.000.000,
tot den koers van 98 worden uitgt geven,
DE NIEUWE SLUIS TE IJMUIDEN.
Sedert eenige dagen worden proeven geno
men met de verlichting op de nieuwe sluis te
IJmuiden. Thans worden ook na zonsonder
gang de zandbakken door de nieuwste sluis
geschut, teneinde de scheepvaart door de ou
de sluizen zooveel mogelijk te ontlasten.
Prof. Steger spreekt over het Commu
nisme
Gisterenavond hield de vereeniging „Ge
loof en Wetenschap onder Voorzitterschap
van den ien onder-Voorzitter dr. J.M.A.
van Schuylenburch haar zesde bijeenkomst
van het zeizoen 19291930 in den Jansweg-
schouwburg. Als spreker trad op prof. dr.
A.M.A.A. Steger met een lezing over „Het
Communisme".
Het Communisme, aldus spr., zooals
Rusland het heeft ingevoerd en, voor zoover
mogelijk bleek, ook heeft doorgevoerd, is
een economisch stelsel, waarbij de goederen
aan de gemeenschap toebehooren en gead
ministreerd worden door Raden (Sovjets) van
arbeiders, boeren en soldaten. Afschaffing
van her privaateigendom, instelling van het
gemeenschappelijk bezit door het proletariaat,
Ziedaar waarnaar gestreefd wordt.
De grondslagen van het steise! zijn ont
leend aan het Marxisme. Zóó groote waarde
wordt aan de kennis van her Marxisme door
de leiders in Rusland toegekend, dat sedert
1922 een afzonderlijk instituut in Moskou
werkt aan de studie van oorsprong, ontwik
keling en verbreiding van theorie en praktijk
van het wetenschappelijk communisme.
De wijsgeerige grondslag van het commu
nisme is de materialistische geschiedenisbe-
schouvving. Er bestaat, aldus de leer, in
werkelijkheid slechts stof. Al het bovenzinne
lijke is product der verbeelding of van wer
king der stof. Al het bovenzinnelijke is
product der verbeelding of van werking
der stof. God, de onsterfelijke ziel, hemel,
hel, vagevuur, her verstand, de wil.
Alles nu vvat bestaat is onophoudelijk in
beweging, dit is de hoofdwet van de stof.
Godsdienst, de zedenwet, de waarheid, niets
is onveranderlijk. Dat wat nieuw ontstaat
is het tegendeel en het betere van dat waaruit
het voorkomt.
Ook de maatschappij verandert, ontwikkelt,
en het economisch stelsel dat men aanduidt
met den naam kapitalisme slaaf om in zijn
tegendeel, het communisme. Deze gang van
zaken is natuurnoodzakelijk, d.w.z. even
noodzakelijk als dat de steen valt en de
zon opkomt.
Wat veroorzaakt nu die verandering De
economische omstandigheden, luidt het ant
woord. De verhouding tusschen de productie
en de distributie, d.i. de voortbrenging en
de verdeeling der goéderen, ziedaar de motor
der wereldgeschiedenis. De productie gaat
sneller vooruit dan de verdeeling, daardoor
ontstaat strijd tusschen de bezittende en dé
bezitlooze klassen. Die klassenstrijd kan
niet uitblijven, móet komen hij kan alleen
verhaast en verergerd worden door revolu-
tionnair terrorisme, en zijn noodzakelijk
Prof. Alph. Steger
einde is de overwinning van het proletariaat,
dat als eenige klasse overblijft.
Dit grofmaterieele, tegennatuurlijke, fata
listische stelsel beheerscht thans reeds meer
dan T2 jaren Sovjet-Rusland. En de middelen
waarmede het door hen die zich de dictat-
tuur van het proletariaat noemen, aan de
massa is en wordt opgedrongen, zijn uitroei
ing van allen godsdienst, vernietiging der
zedelijkheid en een onmeedoogend schrik
bewind.
Het officieel orgaan der Komintern, de
Inprekor van 18 October 1924, beschrijft
aldus het doel en de middelen van het com
munisme.
„De Communistische Internationale ver-
eenigt over alle grenzen heen het strijdende
proletariaat. Zij omvat alle communistische
partijen der heele wereld en heeft zich
■aak gesteld de arbeiders in alle landen te
bevrijden van de slavernij van het kapitaa
zii bereidt overal den val voor van de burge
lij ke regeeringen door middel van de prole
tarische revolutie. Zij wil den burgelijken
invloed op het proletariaat vernietigen en
daarom bindt zij den strijd aan tegen den
godsdien.it, tegen eik stelsel dat in strijd
met het Marxistisch materialisme tegen alle
theorieën die een verbond tusschen kapita
lisme prediken tegen het opportunistisch
socialisme. Zij predikt vóór alles den klassen
strijd op leven en dood. Een onverbiddelijke
voorwaarde voor den overgang van de kapita
listische maatschappij -orde tot het commu
nisme is de gewelddadige omverwerping van
het burgelijk régime en de inbezitneming
der macht door de arbeiders. De dictatuur
van het proletariaat is de eerste voorwaarde
voor de ontwikkeling der maatschappij. Het
monopolie der machtsmiddelen en de be
schikking over de wapenen moet aan de
bourgeoisie ontrukt worden en in de handen
komen der proletariërs. De kapitalistische
eigenaars moeten op hun beurt onteigend
worden alle productiemiddelen dienen in
beslag genomen en overgedragen te worden
aan den proletarischer, staat. Door middel
van algemeene stakingen die het land ver
armen en het economisch leven ontwrichten
zal dë gunstige revoluuonnaire situatie ont
staan. De onrust en de burgeroorlogen
daaruit voortkomend zullen door de strijd
bare groepen der communistische partijen
worden benut om eerst de terreur en dan de
dictatuur van het proletariaat in te stellen.
Dan zullen onmiddellijk alle banken, indus
trieën, heel de handel en ook de grond ge-
confisceerd worden ten bate van den prole-
tarischen Staat."
Ten einde nu een kijk te geven op het
praktisch resultaat dat met het stelsel in
Rusland bereikt is geworden, deed spreker
voorlezing van uittreksels uit officieele
Russische publicaties. Daarun bleek ten
aanzien van de industrie, dat de arbeids-
ïoonen nauwelijks een derde bedragen van
wat zij bijv. in Frankrijk zijn, dat de meest
noodzakelijke levensbehoeften twee- tot drie
maien duurder zijn dan onder het Czaren-
regiem, ten aanzien van de moraai, dat ten
gevolge van het breken van huwelijks- en
gezmsband in het land 7 miliieen verwaar
loosde kinderen zijn, de criminaliteit onder
de jeugd in Leningrad 10 maal grooter is d?n
vóór den oorlog, de scholen onderwijs
inrichtingen van ongeloof en ontucht gé
worden zijn. Heel het volk is slaaf het
lijdt geestelijk en lichamelijk honger elk
meeningsverschil met de regeermg, elk blijk
van ontevredenheid wordt gestraft, veelal
met den dood. Dat is de vloek van hef com
munisme
Na de pauze behandelde spreker de pro
paganda, die Sovjet-Rusland over de heele
wereld voert,
Aan de hand van een graphic k uit het
Maandblad tegen Revolutie, toonde' spreker
hoe door een netwerk van organisaties een
weldoordachte reclame voor de communis
tische wereldrevolutie gemaakt wordt. Zoo
wel het Uitvoerend Comité der Communis
tische Internationale, dt de revolufiontiaire
propaganda leidt als de Sovjet-Regeering
worden gevormd door dezelfde personen.
„Daarom," verklaarde onze Minister van
Buitenlandsche Zaken nog op 14 November
van dit jaar, „kan ons land er niet aan den
ken diplomatieke betrekkingen met Sovjet-
Rusiand aan te knoopen."
Ai de verschillende organen, zooals de
Filmliga, de Roode Hulp Internationale enz.
hebben haar conractpunten met de groote
bedrijven door middel van kernen of cellen.
Deze moeten de communistische beginselen
onder de massa verspreiden, de actie en agi
tatie der hoogerè leiding voorbereiden en
steunen, actief deelnemen aan lïet econo
misch en politiek levert van hér land in pro-
communistischen geest, nieuwe leden ver
werven voor de partij. De cellen verspreiden
de fabrieksblaadjes, die de haat moeten zaaien,
waarvan de revolutie wordt geoogst. Zelfs de
politie en het leger worden aldus bewerkt.
De vraag is wat moet tegen het gevaar, dat
van alle kanten dreigt, doelmatig geschieden
Het antwoord geeft het oude recept bidt
en werkt. Werkt, in de eerste plaats aan de
verspreiding van kennis over doel, middelen
en gevolgen van het communisme, onkunde
is de grootste vijand der bestrijding werkt
in de tweede plaats aan de rechtstreeksche
bestrijding van het communisme in zijn eco
nomische en zedelijke grondslagen deze
zijn onhoudbaar, niet alleen voor een christen,
maar voor iederen rnensch, die zijn gezond
verstand nog niet kwijt geraakt is werkt
in de derde plaats aan de propaganda van de
goede denkbeelden op économisch en zedelijk
gebied door woord, maar vooral door het
vöorbeeld.
Daarnaast, bovenal, bidtAls de Christe
nen in 1571 de Saracenen, niettegenstaande
hun groote overmacht, bij Lepanto hadden
verslagen, schreef de Paus, Pius V, deze
wondervolle zege toe aan de Moedermaagd
en voegde Hij ter eere van Haar in de Li
tanie van Loreto den titel van Hulp der
Christenen. Wenden wij ons tot Haar op
nieuw, en Zij zal het helsch serpent opnieuw
den kop verpletteren. Een luid applaus volgde
op deze hoogst belangrijke en interessante
lezing, waarna de voorzitter na een woord
van hartelijken dank aan de spreker te hebben
gebracht, de vergadering sloot.
Er zijn van die menschen, die als het ware
geboren zijn voor de misdaad. Reeds vroeg
plegen ze kleine diefstallen of verduisterin
gen, worden ze het huis uitgejaagd, bedrei
gen ze hun vader of moeder en komen in het
voorportaal van de cel-gevangenis, het
tuchthuis. Als ze vrij komen, als ze als
schijnbaar genezen jongelieden de wereld in
gaan, voortgeholpen door reclasseering, val
len ze al weer spoedig, vallen dikwijls en
kunnen op het laatst niet meer opstaan.
Zulk een jongeman stond gistermiddag
terecht voor de Haarlemsche Rechtbank. Het
bovenbeschreven proces was weliswaar nog
lang niet voltooid, maar het zag er naar uit.
dat de toekomst1 weinig uren buiten de
gevangenis zal brengen voor dezen ongeluk-
kigen negentien-jarige.
Wat er vóór zijn zestiende jaar gebeurd is,
kwam het publiek in de rechtzaal niet te
weten. Nauwelijks was hij 16 of hi) bestal
zijn eigen moeder, werd voorwaardelijk ver
oordeeld en dóór Pro Juventute voortge
holpen.
Op een schip kreeg hij een goed baantje
de eerste maanden ging alles goed dan ging
hij zich aan onbehoorlijkheden te buiten en
werd weggejaagd.
Hij kwam weer bij z'n moeder in Amster
dam terug en op een goeden dag was hij
verdwenen, zonder achterlaten van adres.
Op een boot voer hij naar Rusland en
als hij na zijn reis terug kwam, woonde hij
in een logement te IJmuiden.
DAér is hij weer gevallen. Op een ramp
zaligen avond in September. Hij wist, dat er
een kistje met geld in de slaapkamer van
zijn kostbaas was geborgen en daar toerde
hij op. Voorzichtig dwaalde hij door het lo
gement, sloop de kamer binnen, vond in een
linnenkast het verlangdeeen ijzeren
kistje met zes honderd vijftig gulden. On-
noozel was het, heel onnoozel, maar hij gapte
ook nog een zak bonbons en een gloednieuwe
pet van een collega.
Toen was de wilde jacht begonnen. Hij
stapte op den trein en reed naar Heerlen.
Naar Heerlen? Waarom? Daar was hij ten
minste een dag sporens verwijderd van de
plaats, waar h(j gestolen had en dat suste
zijn bonzend hart en schreeuwend geweten.
In Heerlen maakte hij kennis met een
werkzoekenden jongeman, samen gingen ze
na eenige dagen naar Amsterdam en onder
weg vertelde hij, dat hij f 650.had verkre
gen door een overval en nu door de politie
gezocht werd.
Waarom hield hij dat nu niet bij zich,
waarom vertelde hij dat?
In Amsterdam gingen ze flink uit, totdat
eén sterke politie-arm het mannetje op
pakte.
De diefstal was uitgekomen, hij was zonder
iets te zeggen uit het logement verdwenen,
en zijn signalement was overal verspreid.
Nu stond de tengere jongen in het be
klaagdenbankje. Zijn kostbaas, reeds op leef
tijd, verklaarde, dat het geld van verschil
len dé opvarenden was en dat hij het voor de
j'ongens bewaarde, tot ze weer veilig thuis
waren.
De man was geruïneerd door den diefstal,
niets was er van het geld terug gekomen.
Het veelbelovende jongmensch ontkende
alles, alleen de pet had hij per ongeluk mee
genomen. Nonchalant en brutaal stond het
tengere jongetje daar met eenige bravour
voor de rechtbank. Zijn wilde oogen flitsten
weliswaar helder, maar dit verraadde bruta
liteit, die zich nog veel meer in het leven
zou laten gelden.
De officier kreeg het woord. De diefstal
was uit de talrijke getuigen-verklaringen be
wezen, de straf kon niet mild zijn.
Eén jaar was de eisch, een jaar gevange
nisstraf, één jaar zitten achter traliesen
dan?
Dat schetste de verdediger en dat zal de
toekomst leeren, de toekomst die voor dezen
armen jongen wreed en ongevoelig zal zijn
door eigen schuld.
De laatste stormweken hebben het wrak
der Salento geheel gesloopt. Was anders
altijd nog de zwarte massa van het boven
dek te onderscheiden, omspoeld als het
werd door de witte randen van de brekende j
jolven, thans is alles onder het zeevla!:
/oor goed verborgen.
In de omgeving van de „Salento" spoelt
veel wrakhout aan, waarschijnlijk afkom- j
stig van het binnenwerk. Dit zou er op wij
zen, dat het slooperswerk door den storm
goed vellicht is.
i gsSBT-jrw-ssierstrs
j S! sÈKaJ&i»'' K§y»Vi '*s' ïi
is door zijn vollen,
3 klankrijken toon
voor het musiceeren
li een ideaal
jj. instrument
l DIRECTIE %■-%
AMSTERDAM VDEM HAAS
Van den directeur-generaal van den Ar
beid ontvingen wij het volgende zoowel
voor werkgevers als winkelpersoneel lezens
waardige resume van het 1 Jan a.s. m
werking tredende werEtijdenoëstuit.
In den winkel moet. wanneer er jeugdige
personen beneden 18 jaar of gehuwde vrou
wen werkzaam zijn, voor ieder een arbeids
kaart aanwezig zijn. Art. 67 A.W.
In den winkel moet op een plaats, vrij toe
gankelijk voor het personeel, zijn opgehan
gen, een door het Hoofd van den Bestuürdei
onderteekende arbeidslijst, waarop de werk
tijd alsmede de wekelijksche vrije morgen, tot
1 uur, of middag, na 1 uur, staat aangegeven,
alsmede de vrije dag en in die winkels, waar
op Zondag gewerkt wordt, dat de vrije dag
eenmaal in de drie weken op Zondag moet
vallen Art. 68, la en art. 2 en 1 W.W.B.
In den winkel moet aanwezig zijn een ar-
beidsregister. waarin de namen der aldaar
werkzame arbeiders staan ingeschreven, als
mede volgens welk blad der arbeidslijst ei
gewerkt wordt, art 68, 1 B en 68, 13 A.W.
In een winkel mag zoowel door jeugdige
personen als mannen en vrouwen 9uur
per dag en 53 uur per week gewerkt worden
Art. 3 W.W.B.
De arbeidstijd voor jeugdige personen mag
'zonder vergunning nimmer langer zijn dan
9uur per dag en mdet gelegen zijn tus
schen 8 uur v.m. en 8 uur n.m.. art. 46 A.W
Een man of vrouw mag met uitzondering
van den Zaterdag (dan mag 11 uur gewerkt
worden) niet langer arbeid verrichten dan
9': uur per dag! Alleen op de dagen, genoemd
in art. 5 van het W.W.B., is voor mannen
en vrouwen langer arbeid veroorloofd. Zie
art. 3 en art. 5 W.W.B. De arbeidstijd van
een man en vrouw moet als regel gelege:
zijn tusschen 6 uur v.m. en 10 uur n.m
of indien ingevolge eener gemeentelijke ver
ordening voor dien winkel een sluitingsuur
geldt, tusschen een half uur na dat sluitings
uur en 6 uur des voormiddags, dóch in geen
geval later dan 11 uur n.m., Art. 4 W.W.B
De wekelijksche rustdag is onafgebroken i
ten minste 32 uur, doch voor personen oe- 1
hoorend tot den Israëlietischen Godsdienst j
kan met ten minste 26 uur worden volstaan
Art. 1 W.W.B.
Indien de rustdag begint op den dag, dat
de arbeider na 1 uur des namiddags geen
arbeid mag verrichten, moet de rustdag ten
minste 41 uur bedragen. Art. 2 W.W.B.
Een man of vrouw, die in een winkel arbeid
verricht, moet tusschen het einde van den
arbeid op een dag en den aanvang van den yan den werktijd, doen.in geen geval mag
arbeid op den volgenden dag een onafgebro
ken rusttijd hebben van ten rtiinste 11 uur
Art. 6 W.W.B.
De arbeidstijd van een arbeider moet op
eiken dag, waarop hij meer dan 6 uur in den
winkel arbeid verricht, telkens na ten hoog-
De IJ/' uur rust geldt op jaarmarktdagen en
wanneer de arbeider niet voor 12 uur dés
middags zijn arbeid aanvangt, niet. De maxi
mum-rust is per normale dagtaak niet
meer dan 2 uren. Rusttijden, minder dan een
kwartier, worden geacht, tijden te zijn, ge
durende welke arbeid wordt verricht, Art. 7
W.W.B.
Een arbeider mag gedurende zijn rusttijden
niet verblijven op een besloten plaats, waar
alsdan de bedrijfsarbeid wordt verricht, Art.
7 7e lid W.W.B.
Bijzondere regelingen voor bepaalden arbeid
of arbeid onder bepaalde omstandigheden
Een arbeider mag in een barbiers- of kap
personderneming op Zaterdag 12 uur arbeid
verrichten, doch deze moet gelegen zijn tus
schen 6 uur v.m. en 11 uur n.m.,
Onder voorwaarden, dat:
a. Hij niet langer arbeid verricht dan 53
uur per week.
b. Zijn arbeid op die dagen telkens na ten
hoogste 5 uren arbeid wordt afgewisseld
door een onafgebroken rusttijd van ten min
ste een half uur.
Wanneer de rusttijden zijn aangegeven op.
de Arbeidslijst, mogen die in totaal niet meer
bedragen dan 2 uren.
Wanneer de rusttijden niet vermeld worden
op de arbeidslijst, moet op de arbeidslijst
het aantal werkuren vermeld worden, doch
dan mag het begin en einde van den dage-
lijkschen arbeid ten hoogste 1 uur meer be
dragen, dan het aantal werkuren.
Wanneer echter een vastgestelde rusttijd
van één' uur wordt gegeven, mag het begin
en einde van den dagelijksehen arbeid ten
hoogste een half uur meer bedragen dan het
aantal werkuren, vermeerderd met den on
afgebroken rusttijd. Art. 10 W.W.B.
In eene barbiers- of kappersonderneming,
waar de bestuurder zijn bedrijf uitoefent,
zonder hulp van anderen dan zijn eehtge-
noote en bloed- en aanverwanten, tot den
derden graad ingesloten, die bij hem inwo
nen, mag een jeugdig persoon (dus beneden
18 jaar) behoorende tot die bloed- of aan
verwanten geen arbeid in een winkel of in
de eigen woning van den bestuurder verrich
ten tusschen 8 uur des namiddags en 8 uur
des voormiddags, Art.. 8 W.W.B.
Een man of vrouw (dus boven 18 jaar)
mogen in een barbiers- en kappersonderne
ming' tot 11 uur des namiddags kappersar-
beid verrichten ten behoeve van tooneelvoor-
stellingen. Art. 12 W.W.B.
Een man of vrouw mag in een winkel op
alle werkdagen tot 11 uur n.m. arbeid ver
richten, bestaande in het reinigen van werk
lokalen en aanhoorigheden, onder voorwaar
de, dat hij of zij in de onderneming geen
anderen arbeid verricht. Art. 13 W.W.B.
Een man. die uitsluitend bewakingsdienst
heeft in een winkel 12 uur per dag en 72
uur per week, onder voorwaarden, dat hij
in de achtereenvolgende weken, ten minste
op 2 Zondagen geen arbeid verricht en dat i
tusschen begin en einde van een bewakings
dienst ten hoogste 12 uren zijn gelegen en
dat hij .oor en na lederen bewakingsdienst
of namens den Burgemeester van
plaots, waart de jeugdige arbeider
tig is.
I Doe bet dit jaar beter dan den vorigen
winter. Zorg dat ge een pot Akker s
Kloostcrbaisem in huls hebt. en bescherm
Uw huid tegen inwerking van koude en
vocht, door haar iederen avond voor het
naar bed gaan. in te smeren met Akker's
LjWUWlWUétlllllll"!jTTIll-il-l 1 <~-
een rusttijd heef: van ten minste' 11 uren.
Art. 14 W.W.B.
De filiaalhouder, zetwinkelier en hoe of
ze meer genoemd zouden kunnen worden,
die j: n bedrijf uitoefent zonder hulp van
anderen dan zijn eehtgenoote en bloed- en
aanverwanten tot, den derden graad ingeslo
ten. die bij hem inwonen in een winkel, oe-
hccvende toteen onderneming, waarvan een
ander het hoofd.of den. bestuurder, is, vallen
zoowel filiaalhouder, zetwinkeiier e. a.als
mede hun inwonende familieleden, onder, de
bepalingen der Arbeidswet en het Wïnkél-
werktiidenbeslijit. Art. 15 W.W.B.
Het werktijdenbesluit voor winkels, alsmede
de artikelen .48 en 68. eerste lid: onder, a.,<en
tweede tot .en met het tiende lid der .-Ar
beidswet 1919 is niet' van toepassing op den
arbeid van:
a. Personen, die niet zijnde hoofd en be
stuurde- der onderneming, aan het hóófd
staan van een winkel of van eene afdeeling
daarvan en uitsluitend of in hoofdzaak-met
de leiding daarvan zijn belast.
b. Personen, die niet zijnde hoofd of be
stuurder der onderneming, aa'n hét Hoofd
staan van een winkel, waarin.- behalve het
hoofd van dien winkel.--tenminste drie perso
nen cbeH nlpe-en te verrichten.
c. Den Chef de Bureau, het- hoofd vande
administratie, den boekhouder en den Af-
deelingschef voor zoover zij aan net hoofd
staan en de leiding hebben over arbeiders,
werkzaam aan de administratie of de boek-
hnufjinrr (jor onderneming.
d. Den magazijnmeester en den expeditie
chef. indien hun arbeid uitsluitend in hoofd
zaak beslaat in het houden van toezicht.
Onder voorwaarde dat in het arbeidsreaister
bij hun rasre vermeld is., welken werkkring
als bovengenoemd zii vervullen. Art. 16
.W.B.
Het benaalde in het vorige artikel is ook
van toenassing on den arbeid vaneen per
soon. die bii ziekte van het hoof* en den
bestuurder der onderneming, dezen vervangt,
gedurende die vervanging, mits van de ver
vanging onverwiild aan het. districtshoofd
der Arbeidsinspectie kennis gegeven is. Art.
17 W.W.B.
Het bepaalde van artikel 63 8ste lid der
Arbeidswet 1919 (Ijiermede wordt bedoeld het
einde van den werktijd.-naar op de Arbeids
wet staat vermeid) is niet. van toepassing op
arbeid', bestaande uit het bedienpn van die
genen. die bij het sluiten van den winkel
voor het publiek daarin reeds aanwezig wa
ren. doch niet langer dan een half uur na
het als op- de arbeidslüst vermeide einde
var» rlfvn TUDrV+if/'
na 11 uur des namiddags arbeid worden ver
richt.. -,
In art. 5 van het Werfeti'denbesluit -voor
Winkels staat .,oiw.se,breven, dat op verschil
lende, dagen en ■tijdvakken' langer en werk
tijden ?>ip veroorloofd, alsmede de afwnkin-
ste 5 'A uur arbeid worden afgewisseld doqr j gen -welke foegectgcri:. -ziin vocir een winkel,
een onafgebroken rust van y, uur. Eindigt i waarvan?.i?Et' feaofidi o« derhSErwurdaaK tót -ëen
deze 'werktijd na '6 'u'iir dés mamidaSgs; dabT'(is wrrtJiri-w.r'Xyw nvfxjort.
moet de'riisttijdTri uur bedragen ëh gelegen! 'Hét, 'win'-"'-..—-■ -itrtcnhw-hrit'tis:1 niet van
zijn tusschen 11% uur v.m. en 3'/, uur n m toe-va^im ten ven'.ntbeid. verricht
in een-winkel, in .dé éigen warring van -het
hoofd of'.den béstmirdet* daarvan, die' ziin
bedrijf ^uitoefent zonder hnlo van .anderen
dan zlin ecb'vehoote ert bloed- en' aanver
wanten tot den derden graad ingesloten, die
bii hem-inwonen. Zie art. 44- Arbeidswet 1919.
Men bedenke echter, dat in die onderne
mingen (winkels) al zijn" het familieleden,
neréonen beneden de 14 iaar geen arbeid
mogen verrichten en dat ane andere jeugdi
ge personen zoowel mannelijke als vrouwe-
lüke beneden 18 ist. in het bezit moéten
ziin van een arbeidskaart, afgegeven door
de woon-
woönach-
Vergadcrinj Coöperatie „de Samenwerking"
Dinsdag, 17-= Dee. j.l. hield de Coöp. Verbr.
Ver. ..de Samenwerking" in liquidatie te
Heemstede een buitengewone vergadering
voort leden en aanspra'kelijken in het R- K.
Ver. 'Gebouw aan den Heerenweg.
Op deze vergadering, slechts door een 100-
tal leden e.d bezocht, werd hoofdzakelijk be
sproken: het beëindigen der liquidatie in
1930! Door den directeur, d.e heer L. de Wilde
vordt allereerst de nadruk gelegd op het feit,
dat nog zoovslen niet.aan hunne verplichtin
gen, bij het begin der liquidatie aanvaard,
hebben voldaan. Zoo hierin geen verbetering
wordt gebracht, n.l. net storten van den, be
paalden omslag enhet nemen van brood,
-.uilen deze éllen in 1930 worden vervólgd.
Uit de vergadering ...gingen stemmen op, eerst
nog per circulaire deze onwilligen óp liun
•dicht te wijzen en dezulkenonder het
oog te brengen, dat de trouwe leden door
hunne nalatigheid de dupe dreigen te wor
den. Het bedrijf is in wezen kerngezond en
kan. dat het bestuur niet aan zijn verplich-
tot bloei komen, zonder dat dit met grootere
bëörijfskosten gepaard zou gaan.
De directeur zette verder uiteen, dat het
bestuur, de in 1925 gedane belofte getrouw, is
nagekomen, rente en aflossing worden gere
geld betaald en aan het- eincl van zijn korte,
j gloedvolle rede doet de directeur den aanwe-
I zigen de vraag of er>'iemandis-, die zeggen
I kan, dat het bestuur niet aan zijn verkiieh-
tingen heeft voldaan. Een krachtig applaus
is het te eken van instemming der vergade
ring. De directeur hoopt dan ook, dat de
'.eden "net bestuur zullen steunen de liquidatie
ill 1CS0 tot een goedeinde te brengen. Na
dat öp voorzitter de aanwezig m geweben had
op hun plicht' in alle opzichten-de-belan
gen van hun eigen zaak voor te staan en
'oo noodig te verdedigen, sloot hij de verga-
dev'w*.
Nationale tentoonstelling' van Pluimvee en
Konijnen door „ne Eendracht" Zaterdag
en Zondag houdt de Pluimvee- en Konynen-
vereeniglng „de Eendracht" wederom een
groote nationale tentoonstelling in de groote
zaal van het R. K. Vereenigingsgebouw.
De animo vcor deze tentoonstelling is
weer bijzonder groot. Er zullpn pl.m. 450
nummers ingezonden wprden, waaronde be
halve de bekende rassen kippert en konij
nen, een bijzondre mooie collectie Shinneilla
konijnen.
i Ook al omdat de tentoonstelling later'is
dan vorig jaar, en. er reeds keuririgèi) op
andere tentoonstellingen hebben plaats' "ge-
had, verwachten wij veel' eerste klas dieren,
j Ook voor de vele duiveni'iefhebbers zal
weer volop te genieten zijn, daar hiervoor
i veel mooie dieren verwacht worden. De post-
duivenvereenigihg „De Gevleugelde Vrien-
j den" zal wederom collectief inzenden.
I Voor de verloting zijn weer vele fraaie
prijzen aangekocht, zoo o.a. een prachtkoci
met prima zingende kanarie als hoofdprijs,
benevens kippen en konijnen in den geest
als vorige" jaren'. De tentconsteling wordt
Zaterdagmorgen orrf 10 uur geopend.
I
