Het Zilveren Priesterfeest
der Zeereerw. Paters Fabianus en Ernestus
SUPPOSITORIA
TWEEDE BLAD
MAANDAG 30-DECEMBER 1929
BLADZIJDE 1
het provinciaal water
leidingbedrijf VAN
TOONEEL
Een schitterende huldiging
NOORD-HOLLAND
Een voordracht over het bedrijf
door den directeur
Dr. H.NANNING's
(Zetpillen tcQen aambeien.)
SANTPOORT
NAAML VENN: J D POSTHUMUS
KONINKLIJKE STEMPELFABRIEKEN
ZIJLSTRAAT 51
Gisteren herdachten de Zeereerw. pater
Capucijnen A.R.P. Fabianus van Udenhout
en R. P. Ernestus van Etten, respect, ex-de-
finitor, provinciaal en gardiaan en vicarr
van het klooster te IJmuiden-Oost, officieel
den dag, waarop zij voor 25 jaar tot pnestei
O'ewijd werden. Hoewel dus gisteren de eigen
lijke huldigingsdag was, begonnen reeds de
festiviteiten op
Zaterdagavond.
Het programma vermeldde om half zeven
plechtige ontvangst aan den ingang der kerk
waarna het plechtig lof zou volgen. De kerk
was ter gelegenheid dezer beide jubilea met
planten rijkelijk versierd, terwijl het hoog
altaar onder de groen- en bloemenpracht
bijna schuil ging. Langs de wanden der kerk
en in de lichtkronen waren overal bloemen en
zacht groen aangebracht, dat vermengd met
het electrische en het licht der kaarsen wel
dadig en plechtig aandeed.
Precies om half zeven betraden de jubila
rissen, voorafgegaan door den Zeereerw. Pa
ter Rumoldus en een twintigtal misdienaars
en bruidjes het kerkgebouw terwijl het koor
het speciale feestlied zong. De stoet werd be
sloten door de feestcommissie en familie
leden der jubilarissen. Na het „Veni Creator'
begon het plechtig lof. hetwelk gecelebreerd
werd door pater Fabianus met assistentie van
pater Ernestus en pater Chrispinus, een broe
der van pater Ernestus.
Pater Rumoldus richtte hier een kort woord
Van welkom tot de beide jubilarissen.
Hoewel dezen dit heuglijke feit in alle stilte
hadden hopen te herdenken, hebben zij voor
den aandrang van de feestcommissie, den
drang van het volk moeten zwichten. De ju
bilarissen hadden de plaats tijdelijk moeten
verlaten, nu waren ze teruggekomen en werd
het feest in grootsche vormen gevierd. Spr.
spoorde alle geloovigen aan God te bidden
dat de priesters nog lang voor hen gespaard
mochten blijven.
Zondagmorgen
begonnen de plechtigheden om half elf.
Toen werd de plechtige Hoogmis uit dank
baarheid opgedragen door den jubileerenden
pater Ernestus, geassisteerd door pater Fabi
anus, jubilaris, en de pater Jordanus en Chris
pinus.
Het koor zong, onder leiding van den heer
P. C. Grimbergen, voor het eerst de missa in
honorem reginae Sacratissimi Rosaii van
Job v d. Sluijs, welke op keurige wijze werd
Uitgevoerd.
De feestpredikatie werd uitgesproken door
pater Marinus (Spanjaard). Deze eerw. pater
sprak o.g. als volgt:
Eerwaarde paters jubilarissen, gelukkige
familie, beminde christenen.
Toen Saulus des nachts de christenen vey~
volgde, hoorde hij op weg naar Macedome n
Stem die hem aanriep en hij herkende d
roepstem van Christus. Toen hij zich bekeerd
had werd er tegen Paulus een samenzwering
gesmeed en de plichtvergeten menschen wil
den Paulus gevangen nemen en in hun ge
vangenis werpen.
Maar op het moment, waarop dit zou ge
schieden, ontstond er een hevige aardbeving,
welke de muren der gevangenis deed wanke
len en waardoor de gevangenen zich in vrij
heid konden stellen. De gevangenbewaarder
was bevreesd, doch Paulus riep uit: „Doet
u zelf geen leed, wij zijn niet ontvlucht, wij
Zijn nog hier." Toen de magistraten Paulus
en Silas in Vrijheid wilden stellen, zonden
zij den gevangenbewaarder naar hen toe.
Maar Paulus zeide hem: „Ga naar uw ma
gistraten en zeg hun, dat ik, Paulus van Tar
sus deze gevangenis niet zal verlaten alvo
rens uw, oversten mij met eere uitgeleide zul
len doen.
Hoe komt het, dat Paulus er zoo opgesteld
was om met eere uitgeleide te worden ge
daan? Paulus eischte die eer voor den smaad
die hem was aangedaan.
De eerwaarde spr. wist niet of het in den
geest der jubilarissen zou vallen een kort
Woord van welkom tot hen te srireken.
Als men als jongen roeping gevoelt om
priester te worden, moet men zich van de
wereld afzonderen, om dan in een semina
rium door studie, gebed en boetvaardigheid
zich voor te bereiden voor het H. Priester
schap. Spr. memoreerde, hoe de jubilarissen
vóór 25 jaar voor hun Bisschop stonden om
gezalfd te worden.
Feestvierende christenen, als gij heden ten
dage naar uw kinderen ziet, denkt dan aan
de priesters, welke hen in hun geloof heb
ben opgevoed. Ook als gij met zonden be
laden zijt, gaat gij naar hen, bij wien alles
verborgen blijft. En dit alles hebben zij
gaarne over gehad voor u, christenen. Ten
allen tijde waren zij bereid aan u de H.
Communie uit te reiken. Ook kwamen zij
door weer en wind naar uw zieken. Op de
zen dag blikken wij dankbaar naar de jubi
larissen op en gij, geloovigen, wilt gij uw
dankbaarheid toonen, bidt dan tot God,
volgt dan hun verlangens en komt de plich
ten na, die zij u namens God moeten geven.
Onthoudt in een korte samenvatting de
slotwoorden van deze predicatie:
„Als het volk met een priester is dan is
Óok God met Zijn volk".
Na de Mis zong het koor het Te Deum.
De receptie
begon cm 3 uur. Na afloop van het plech
tig Lof vereenigden de genoodigden zich in
het Patronaatsgebouw, waar onze fotograaf
het dubbel mannenkwartet „Sint Caecilia",
onder leiding van den heer Arisz een twee
tal liederen op zeer voortreffelijke wijze.
ter ook noodig zijn de achting en medewer
king van uwe parochianen, maar ik geloof
dat ik vanaf deze plaats u de verzekering
mag geven, dat we daarvoor onze uiterste
best sullen blijven doen. Zeereerw. Jubilaris
sen mag ik thans overgaan en u een huide
blijk aanbieden, bijeengebracht door de pa
rochianen, met den wensch dat gij dit naar
uw eigen goeddunken zult kunnen besteden.
En mag ik dan eveneens met de woerden
van den Eerw. feestredenaar van hedenmor
gen besluiten. Laten wij onze priesters ach
ten en eeren, dan blijft God met ons.
Pastoor v. d. Meer uit Driehuis, daarop
het woerd verkrijgende, begon met te zeg
gen dat hij slecht voorbereid was. Z.i. was
Hierop'"verkreeg" aUereerlt'het wwrd^de j voorbereiding niet noodig. Bij een dergelijk
heer S. P. J. Stevens, namens de R. K. Mid- i feest spreekt het hart en ei is een spreek-
denstandsvereeniging „De Hanze" Spr. richt- woord dat zegt t hait maa t sprekend. Spr.
te allereerst een woord van dank tot pater was met heel veel genoegen naar hier ge.
Rector voor de welwillende wijze, waarop tornen en wilde met volgen m het voet-
Z.Eerw'. de vereeniging zoo voortgeholpen spoor van den voorzatter en al de verdien-
heeft. Ook tot U, jubileerende adviseur, zoo ste" «nutans™, onsommen. Men was
vervolgde spr., zich tot pater Ernestus wen
dende, een woord van dank. Waar U bij de
aanvaarding van deze functie de vrees lit-
sprak, uw voorganger moeilijk te kunnen
vervangen, bent u nierin desniettegenstaande
volkomen geslaagd. Wij hopen, dat U nog
lang onze adviseur moogt zijn.
Namens het R. K. Zangkoor sprak de heer
H. J. van Kaam, aan wien, volgens spr., de
eervolle taak was opgedragen den jubilaris
sen een hartelijke felicitatie aan te bieden.
Spr. wenschte, na een zinspeling op het „Te
Deum" van hedenmorgen, dat God hun de
genade en de kracht mocht schenken om
de parochianen nog lang te leiden.
De heer C. C. Hamers bracht zijn geluk-
wensch uit namens de R. K. Drankbestrij
ding, waarop de heer C. P. J. Maas namens
den R. K. Volksbond het woord voerde. Spr.
was vol dankbaarheid en bracht hulde aan
God en de paters Capucijnen, waarbij hij
wees op de woestenij hier ter plaatse eenige
jaren geleden. Spr. sloot met den wensch, dat
de jubilarissen van God nog een lang leven
mochten verkrijgen tot heil van het volk en
tot meerdere eer en glorie van God.
Namens het personeel der school sprak de
heer P. O. Grimbergen, die wees op de re
sultaten van het werk, dat de paters hadden
verricht, vooral op gebied van het onderwijs.
Men behoefde maar naar de scholen te kij
ken, de Jongensschool, de Meisjes- en de
Bewaarschool, waarop momenteel ongev. 700
a 800 kinderen gingen. Spr. hoopte, dat de
jubilarissen in de toekomst nog veel voor
het onderwijs zouden doen en zou in de
naaste toekomst de aandacht willen vragen
voor de bewaarschool, opdat deze beter zal
gaan voldoen dan de tegenwoordige.
Hiermede was de receptie voor de besturen
der verschillende organisaties afgeloopen en
kregen de aanwezigen e.a. gelegenheid de ju
bilarissen persoonlijk te feliciteeren en de
hand te drukken, waarvan zeer velen een
dankbaar gebruik maakten.
De jubilé-avond
ving reeds om half acht aan in het patro
naatsgebouw. Toen traden de jubilarissen de
zaal binnen, voorafgegaan door de
gingscommissie, terwijl de aanwezigen inde
zaal welke stampvol was, het welkomstlied
zongen. Nadat allen gezeten waren, nam
eerst de voorzitter der feestcommissie, de
heer Verzijlbergh, het woord en sprak de
volgende rede uit:
Zeer Eerw. Jubilarissen, Geachte familie,
Zeer Eerw. Heeren, Geacht Eere-Comité,
Dames en Heeren. Het is voor mij een zeer
aangename taak beide jubilarissen namens
U allen een hartelijk welkom toe te roepen
in deze zaal. Wfj zijn hier gekomen, Zeer Eerw.
Jubilarissen, om U te huldigen voor het vele
geestelijke en maatschappelijke werk, wat gij
voor ons katholieken van IJmuiden-Oost
hebt gedaan. Hoewel wij overtuigd waren, dat
gij wars bent van alle uiterlijk huldebetoon,
vraag ik U deze kleine huldiging van ons te
willen aanvaarden. Is het niet Uw dagelijksch
voorbeeld en raad, dat ons in staat stelt
standvastig te kunnen blijven in ons Katho
liek geloof. Zijt gij niet onze herders, die
steeds altijd door, en soms met groote moei
ten trachten uwe kudde in één schaapsstal
te brengen.
Zien "wij niet, en vooral zij, die het pries
terleven wat meer van nabij mochten leeren
kennen, met welke zorgen gij zoo dikwijls
te kampen hebt, en zouden wij dan niet
als zeer dankbare kinderen onze liefde toc-
nen aan hen die voor ons zooveel hebben
gedaan? Wij weten het ook dat uwe pries
terloopbaan niet altijd een pad vol rozen is
geweest, maar meermalen bezaaid was met
doornen. En hoe hebt gij u altijd getoond
de doornen niet te voelen en steeds blijde
ter liefde Gods uw priesterlijk werk ver
richt. O, wat waart gij voor ons meermalen
een voorbeeld van naastenliefde en ver
draagzaamheid. Hoe dikwijls hebt gij ons
niet den juisten weg gewezen, welken wij
bewandelen moesten. Wat hebt gij niet in
de jaren waarin uwe orde te Velseroord is
gesticht en thans IJmuiden-Oost tot stand
gebracht? Zien wij slechts om ons heen wat
in die jaren is verrezen.
Een groot naar de eischen des tijds in
gericht Roomsch-Katholiek Ziekenhuis,
daarnaast de jongens- en meisjesschool, nu
weer de zorg voor een nieuwe bewaarschool,
een patronaatsgebouw, dat er wezen mag,
dit alles is door uwe priesterlijke zorg ge
heel of gedeeltelijk tot stand gebracht. Dan
verder het vereenigingsleven, zooals het pas
opgerichte Wit-Gele Kruis, waarvan nu al
zoovel ende vruchten genieten, de zorgen
voor het voortbestaan van den missienaai-
kring, het meisjespatronaat, den Vrouwen
bond, de Derde Orde, de Hanzevereeniging
enz., enz. en dit alles en alles tot het welzijn
van' ons, parochianen. O, priester-jubilaris
sen, moge het ons gegeven zijn, dat gij met
Gods hulp en tot meerdere glorie voor God,
nog talrijke jaren uw heilzaam werk in onze
parochie mag voortzetten, dan kan het niet
anders of onze parochie zal nog meer in
sten der jubilarissen opsommen. Men was
hier bezig aan een soort heiligverklaring.
Gewoonlijk gebeurt zoo iets pas na den dood
en spr. wil geen advocaat van den duivel
zijn. Spr .heeft tijdens de 15 jaar, welke hij
te Driehuis is, niets anders dan groote
lofuitingen over de capucijnen hier gehoord.
Spr. respecteert de jubilarissen en als hij
dan het saluut wil brengen, wil hij het ook
doen aan hun voorgangers. Spr. hoopt dat-
God de capucijnen hier nog lang zal laten
arbeiden en ock de eventueele opvolgers der
jubilarissen.
Hierop sprak pater Fabianus, die het noo
dig vond aan het slot van dit feest een
woord van dank te spreken. Spr. had ge
hoord, dat er een cadeau aangeboden zou
worden en daarvoor moest worden bedankt.
Spr. is werkelijk door het feest getroffen.
Het heeft een klein beetje geleken op eer.
heiligverklaring. Hun persoon is in de
hoogte gestoken, maar als men op de 25
jaar terug gaat kijken, zoo op zijn ouden
dag, dan merkt men een massa fouten en te
kortkomingen.
Spr. spoorde de aanwezigen aan, den
priester te blijven eeren, niet om zijn per
soon maar om zijn waardigheid. Als u dit
blijft doen dan is dit voor ons het mooiste
wat op u dezen voor ons zoo onvergetelijken
dag kunt doen. Ik dank u daarvoor en zal
u in mijn gebeden herinneren.
Pater Emestus zeide niet gauw verlegen
te zijn, maar gelooft dat men het er op aan
gelegd heeft en men is er ook wel een beetje
in geslaagd. Er was hun uit de verte wel
zoo iets van een feest bekend, maar spr.
geloofde dat alles een pacifiek verloop zou
hebben. Spr. heeft zich vergist en kan zich
een dergelijk grootsch feest niet heiinneren.
Spr. wil in één woord zeggen aan allen
zonder uitzondering in een vorm, die ieder
past: mijn allerhartelijksten dank. Spr. wi!
niet alleen de aandacht voor zich zelf vra
gen, doch ook voor het werk zijner confra
ters en sluit zich aan bij de woorden van pater
rector, dat zij die dank hebben willen be
tuigen, ook wederkeerig hun dank verdienen.
Hierna werd docr de tooneelvereeniging
„Alberding Thijm" uit Haarlem opgevoerd
het treurspel in drie bedrijven „Don Garcia
Moreno".
Tiidcns het feest van de R. K. gezinnen Za terdagmiddag in de Gem. Concerzaal gehoud
J kindervoorstelling
en, maakten wij bijgaand kiekje tijdens de
Vrijdag hield het Kon. Instituut van
Ingenieurs, onder voorzitterschap van Ir. M.
Damme, een vergadering. Nadat de voorzit
ter het eere-iid Ir. W. F. Leemans en een
zestal gewone leden, die door den dood aan
het Instituut waren ontvallen, had her.
dacht, werd de begrooting der baten en
lasten voor 1930 aangeboden.
Een voorstel van den .Raad van Bestuur,
strekkende om de dienstbetrekking van den
algemeenen secretaris, ir. R. A. van Sandick,
met twee jaar in plaats van met vijf jaar te
verlengen, werd goedgekeurd, terwijl in de
plaats van ir. J. E. Inckel, die aan de beurt
van aftreding was, tot lid van den Raad van
Bestuur werd gekozen ir. W. J. Muller,
hoofdingenieur der Ned. Paketvaart Maat
schappij.
Vervolgens hield de heer J. van Olden-
borgh, Provinciaal directeur van het water
leidingbedrijf in Noord-Holland, een voor.
dracht over dit bedrijf.
Spr. ving aan met er op te wijzen, dat,
waar het vraagstuk van de watervoorziening
De Haarlemsche Brandweer is in het bezit gekomen van een nieuwe motorspuit. Een
foto van de nieuwe aanwinst
Het stuk speelt in Quito, de hoofdstad der
republiek „Ecuador" in Augustus 1875 en
toont ons met welke troebelen de staatjes
aldaar te kampen hebben. De president van
Ecuador werd door den heer Nielen schitte
rend gerepresenteerd. Het was werk meer
dan amateurs waardig.
We gelooven dat de aanwezigen meerma
len een prop móesten wegslikken. Vooral in
het laatste bedrijf als Gabriel bfj het li
chaam van zijn stervenden vader neervalt,
welke voor het laatst uitroept „God sterft
niet." Het was een waardig slot van deze
grootsche huldiging.
j. uviviiactwgcwuun, waai uiuit/ ivvvgiaaz anzuviu x-
eerst een overzichtsfoto maakte. Hierna zong groei en bloei toenemen. Daarvoor zal ec
Te IJmuiden-Oost zijn Zondag twee zilveren Priester Jubileums gevierd, n.1. Pater Fabianes en Pater Emestus, herdachten beiden
dit heuglijke feit.
Tijdens de receptie maakten wij bo venstaande groep, in het midden beide jubilarissen, daarnaast Pater Chrispinus
broeder van Pater Emestus en geheel links Pater Rumoldus
ten plattelande o.a. blijkens -de belangrijke
beslissingen, welke de Provinciale Staten van
Groningen en Overijsel dezen zomer hebben
genomen alle aandacht heeft, het zijn nut
kan hebben kennis te nemen van de ervarin
gen, opgedaan in Noord-Holland, waar de
watervoorziening tot oplossing is gebracht.
Na een overzicht te hebben gegeven van
den onbevredigenden toestand in 1919 toen
de provincie de watervoorziening ten platte
lande binnen den kring van haar bemoei
ingen trok, en te hebben gewezen op het
mislukken der pogingen door de Gezond
heidscommissies in het werk gesteld om
den toestand te verbeteren, kwam spr. tot
de conclusie, dat de mislukking dier pogin
gen grootendeels moest worden toegeschreven
aan de moeilijkheid om de gemeenten tot
medewerking te brengen. Z. i. hebben die
plannen de meeste kans van slagen, welke
zich los maken van de financieele medewer
king der gemeenten, wat in Noord-Holland is
geschied. Intusschen heeft hij zelf princi-
Pieele bedenkingen i/egen den in Noord-
Holland gekozen vorm van het zuiv ere over
heidsbedrijf. Hij erkent daarvan slechts
enkele malen ernstigen last te hebben onder
vonden, maar het had anders kunnen zijn
en het zal vermoedelijk ook anders worden,
omdat zich meer en meer stemmen verhef
fen tegen het doen beheeren der bedrijven
door Gedeputeerde Staten, wier taak als
controleurs der gemeentelijke huishouding
naar veler oordeel daarmede niet vereenig-
baar is.
Spr. zou de voorkeur geven aan den vorm
van een naamlooze vennootschap en wel
zoodanig, dat de provincie de zaak finan
cierde en in groote lijnen de beslissingen in
handen had, terwijl het beheer door directie
en commissarissen, onafhankelijk van Ged.
Staten, werd gevoerd.
Spr. behandelde verder de oprichting van
het P.W.N. De eerste stappen daartoe waren,
de aankoop van ongeveer 500 H.A. duin
terrein bij Bergen en Wijk aan Zee en de
overneming door de provincie der Zaan.
landsche en Alkmaarsche waterleidingen,
die resp, negen en twee gemeenten, voor een
deel nog onvolledig, van drinkwater voor
zagen.
Met de mede overgenomen concessie-voor
waarden, die de uitbreiding der bedrijven
belemmerden en waardoor een juiste
tariefstelling verhinderd had kunnen zijn.
heeft de provincie korte metten moeten
maken, door het uitvaardigen der Provin
ciale Waterleidingsverordening. De conces.
sies kwamen daardoor van rechtswege te
vervallen. De financieele voordeelen uit de
concessies voortvloeiende beeft de provincie
billijkshalve erkend en na langdurige onder
handelingen afgekocht. Als grondslagen,
waarnaar de exploitatie, werd ingericht, gaf
spr. aan:
le. De rechtstreeksche levering aan huis
van den consument, dus het afzien van de
gemeente als distributie-orgaan;
2e. Het stellen der voorwaarden aan de
gemeenten om de verplichting tot aanslui
ting aan de waterleiding van de jewoonde
perceelen op te nemen in de gemeentelijke
bouwverordening, met mogelijkheid van
vrijstelling van hen. die op andere wijze over
goed water beschikken.
3e. De invoering var éénzelfde tarief voor
net geheele verzorgingsgebied. Uitvoerig be
handelde spr. de uitwerking dier aangeno.
men grondslagen, waarvan vooral de tweede
aanvankelijk veel tegenkanting in de pro
vincie heeft ondervonden. Ook de rechterlijke
vracht bleek er in het algemeen niet sym
pathiek tegenover te staan. Men is echter
geëindigd zich ook daarbij neer te leggen
en thans is dan ook reeds 92 der aan-
riuitbare bevolking aan de waterleiding aan
gesloten, wat de waterleiding uit financieel
en uit een hygiënisch oogpunt tot een suc
ces heeft gemaakt. Het aantal typhusgeval-
len is, zonder twijfel mede als gevolg van de
invoering van de waterleiding, in Noord-
Holland in de laatste jaren belangrijk ge
daald.
Spr. gaf vervolgens een uiteenzetting var.
het gekozen tariefstelsel, n.1. het opper
vlakte-tarief, dat over het geheel genomen
democratisch werkt en waardoor gemid
deld in 1928 23.3 cent per M3. ontvangen
werd.
Ter typeering van de moeilijke omstandig
heden waaronder het P. W. N. overigens
werkt, deelde spr. mede, dat het buizennet
ongeveer 1600 K.M. lang is, d.i. ongeveer IK
maal zoo lang als dat van Amsterdam, het
geen echter twee maal zooveel inwoners
bedient.
Spr. gaf daarna een beknopte beschrijving
der gemaakte werken. Van enkele dezer, de
pompstations en de watertorens, werden
enkele lichtbeelden getoond.
De rente over het volle in de onderne
ming gestoken en door de Provincie gefour
neerde kapitaal is van meet af aan opge
bracht. Bovendien kon ook de volgens het
annuiteiten-stelsel berekende afschrijving
regelmatig plaats hebben. Ook was het be
drijf nog in staat tot verschillende reser
veeringen welke, als straks het tiende
boekjaar zal afgesloten zijn, ruim 1.1
millioen zullen bedragen. Daartegenover
staat onder het actief een post over ruim
negen ton gouds aan fictieve activa, zoodat
voorloopig nog niet aan tariefsverlaging
kan worden gedacht. Evenmin kunnen on
rendabele uitbreidingen op kosten van het
bedrijf tot stand gebracht worden.
Spr. acht zijn taak nog niet geëindigd,
zoolang niet door de Provincie nieuw aan
te winnen terrein (Zuiderzeepolders) aan
gesloten zal zijn en zoolang nog niet voor
zien zal kunnen worden in de steeds toe
nemende behoefte aan goedkoop industrie
water, wat niet uit de duinen gehaald zal
kunnen worden. Beide aangelegenheden
heben de volle aandacht der directie.
Aan de beraadslaging werd deelgenomen
door de leden W. F. J. M. Krul, Chr.
Steuerwald, Ir. H. van Hettinga Tromp,
prof. ir. G. W Weijs, Ir. Ott de Vries, Ir
J- C. Loman, Ir. A. H. Ingen Housz en dr.
Ir. Th. van der Waerden, die door den inlei
der werden beantwoord.
Drie weken op proef, blijspel
in 3 bedrijven door Frederick
Lonsdale. Vereenigd Rotte r-
damsch Hofstad Tooneel.
Stadsschouwburg.
't Moet voor de Nederlandsche tooneel-
schrijvers waarvan we een ganschen bond
bezitten, maar zeer weinig stukken, die het
tot een opvoering kunnen brengen om
jaloersch te worden zijn, als zij zien hoe ge
makkelijk de Engelsche blijspelen het op
onze vaderlandsche planken doen. Waarom
eigenlijk? Waarom kunnen onze auteurs
zoo moeilijk een stuk bouwen, dat aan de
eischen der tooneeldirecties en aan den smaak
van het publiek beantwoordt
„Drie weken op proef" (On approval)
kan op die vraag een aannemelijk antwoord
geven. Onze penneridders zijn te degelijk,
te zeer kinderen van den stevigen Holland-
schen grond, nuchtere menschen, die wel
eens voor 'n oogenblik 'n loopje kunnen
nemen met zichzelf en met de luisterende
menigte maar dat zelden een paar be
drijven lang volhouden en weer vroegtijdig
terugzinken tot den gedegen ernst, die toch
ons innerlijk leven beheerscht.
Wat heeft Frederick Lonsdale noodig
gehad, om zijn stuk in elkaar te timmeren en
behoorlijk te meubileeren 'n Oud gegeven,
opnieuw geformeerd vier menschen van
het soort, dat in een novel of short story
uitstekend voldoet, maar die men in het
werkelijke leven zóó niet aantrefteen
geestige dialoog, die gewaagd is, zoolang er
geen vuiltje tegen de lucht plekt, en dooi
en door fatsoenlijk, zoodra de situatie ge
vaarlijk dreigt te worden onmogelijke,
doch daarom niet minder amusante toe
standen, met meer vrijmoedigheid dan lo-
gischen zin in het leven geroepen; en ten
slotte.... neen, ten slotte niets', want het
stuk vindt zóó weinig een besluit, dat het j
publiek na het laatste bedrijf elkaar aan- J
kijkt met ezichten als vraagteekens en
eerst durft opstaan, als onmiskenbaar dui
delijk het brandscherm over het tooneeldoe1
zakt
En toch.... en toch hebben we ons drie
bedrijven lang door den oolijken Engelsch-
man gezellig bij den neus laten nemen, ons
geen oogenblik verveeld, maar zelfs ons
vrij goed vermaakt waarbij we niet ver
gaten, dat Cor van der Lugt Melsert als
actei r en regisseur voor een goed deel aan
die genoeglijke stemming debet was.
Door de omstandigheden is het geval
van „Drie weken op proef" nog al aan den
ongelooflijken kant. Op de eerste plaats
zijn er twee vriendinnen, zóó weinig bij
elkander passend, dat ze in werkelijkheid al
heel gauw vijandinnen zouden zijn. Lons
dale laat ze oprecht van elkander houden.
Daarnaast zijn er twee vrienden, die óók
al bij elkaar hooren, als de befaamde tang
bij het beroemde varken. Hindert den
oolijken Frederick niets, want hij bouwt,
op die scheeve contrasten zijn grappig spel
Er zijn maar vier personen. Mrs. Wislack
is een pittige weduwe van middelbaren leef
tijd, die het met haar eersten man slecht
heeft getroffen en 't nog wel eens wil pro-
beeren, maar dan alleen, wanneer ze zeker
zal zijn van haar toekomstig huwelijks
geluk. De uitverkorene is Richard Halton.
Om haar die zekerheid te verschaffen, zullen
ze samen een maand in alle eer en deugd,
maar in het dagelijksch leven voortdurend
bij elkaar, doorbrengen in haar eenzaam
gelegen huis in Schotland. Dat voorbeeld
trekt de jonge vriendin Helen Hayle en den
jongen vriend, den hertog van Bristol, aan,
ook al hebben deze twee zich nog niet tegen
over elkander uitgesproken.
Met die proef loopt 't in zooverre goed,
dat de vier menschen paarsgewijze elkander
beter leeren kennen. Maar de uitkomst
beantwoordt niet aan de verwachting. Want
al belooft Richard Halton in de oogen van
mrs. Wislack een voorbeeldig echtgenoot
te worden, hij van zijn kant is voorloopig
van zijn huwelijksvoornemens bekeerd:
zóó'n egoïstische feeks verlangt hij niet
tot vrouw. En het weeuwtje, in haar kort
zichtigheid, meende nog wel, dat zij tegen
niemand ooit zoo vriendelijk en toeschie
telijk was als tegen dezen man
Met het andere paar gaat 't al niet beter.
Bristol biedt het jonge meisje de eer aan,
hertogin te worden, maar zij, ofschoon ze
hem liefheeft, bedankt voor die onder
scheiding met zóó'n slap, zelfzuchtig
wezen zal ze nooit gelukkig kunnen worden!
Toch is voor beide paren hiermee de schei
ding niet definitief de weduwe zoowel als
de verwijfde edelman toonen reeds bij de
eerste gevoelige les een veelbelovende nei
ging tot beterschap. De beslissende les zal
zijn, dat beiden een poos in het ingesneeuwde
landhuis zich met elkaar moeten verdragen
en tot dat doel ontvluchten Richard Halton
en Helen Hayle de plaats der proefneming,
om de twee ego-centrische naturen aan het
bekeerende lot over te laten.
Dat is het verloop der malle geschiedenis,
die bedenkelijk zou zijn, als ze niet zoo on
zinnig was, zoodat aan volwassenen het bij
wonen van de genoeglijke vertocning niet
behoeft te worden ontraden. Het moet
erkend, dat het viertal de leegte van het stuk
door zijn uitnemend spel aardig wist te
verbergen. Zoo had Cor van der Lugt Mel
sert van den sloomen hertog van Bristol een
smakelijk type gemaakt telkens wist
hij op 't kantje af de sympathie voor den
adellijken nietsnut nog te redden. Een ge
zellige huwelijkscandidaat, met een ruim
en trouw hart, was Anton Roemer. Voor de
rol van de feeks bleek Fie Carelsen door haar
type en haar talenten uitstekend geschikt.
De auteur heeft die figuur zóó sterk over
dreven, dat de waarschijnlijkheid menigmaal
i i de knel raakte, en Fie Carelsen volgde ijns
.ntenties, maar dat doet aan onze waardee
ring voor haar sterk spel niets af. Als de
blonde Helen vormde MinnEif.i:ann
met haar een goede tegenstcinng.
Als „Drie weken op proef," een spel van
beteekenis was, zouden we den kranigen
directeur van het Rotterdamsch-Hofstad-
Tooneel willen adviseeren, een prijsvraag
uit te schrijven, voor een behoorlijke slot
scène geen Nederlandsch auteur zou
het stuk zóó besluiten, dat de toeschouwers
zich na afloop verlegen de vraag stellen, of
zij de garderobe moeten opzoeken dan wel
nog een vierde bedrijf afwachten
v. d. S.
MUZIEKTENT
Zooals bekend, organiseerde de besturen
bond „Eensgezindheid" alhier, voor eenige
jaren een bazar, waarvan de opbrengst
moest dienen tot den bouw van een
muziektent. Men heeft nu besloten de nog
te bouwen tent te doen overdragen aan het
gemeentebestuur, als dit daarvoor een
stuk grond beschikbaar stelt. Op nader te
bepalen datum zal door de aangesloten
vereenigingen een tweetal avonden ge
organiseerd worden en wel in „Zomer-
lust" door de R. K. Harmonie „Soli deo
Gloria", de tooneelvereeniging „Ons Ge
noegen" en Santpoorts gemengd dubbel
kwartet. In „De Weijman" zal een avond
gegeven worden door het fanafarecorps
„Wilhelmina", de gemengde zangvereeni-
ging „Vox Humana" en de turnvereeni-
ging „Santpoort".
Wü zijn specialiteiten in: FAMILIE-DRUKWERKEN
AANKONDIGINGEN voor!
GEBOORTE
VERLOVING
ONDERTROUW
UITNOODIGINGEN
DANKBETUIGINGEN
MENU S
VISITEKAARTEN
