HENDRIK ANDRIESSEN
Maria-Stichting
TWEEDE BLAD
DINSDAG 31 DECEMBER 1929
BLADZIJDE 1
odYLuziek
EEN BUITENLANDSCH OORDEEL
lederen middag van
2-3 uur Polikliniek
Belangrijke data
OP BEZOEK BIJ
JUFFROUW PEETERS
TE BLOEMENDAAL
Bij haar aftreden als presidente
van den R. K. Vrouwenbond
Voor de Stille Armen
Wat zal 't zijn
over de composities van onzen stadsgenoot
-
J. S.
JANUARI
3 Januari Uitbreiding van het aantal
kapelaans in de Kathedrale kerk (van 3 op
4).
12 Januari Jubileum G. Zemel, 25 jaar
agent van Politie. Behandeling der Haar-
lemsche Gemeentebegrooting.
14 Januari Autobusdienst HaarlemBe
verwijk opgeheven (Schweitzer).
21 Januari Ernstig ongeluk bij het bob
sleeën te Bloemendaal waarbij een 7-jarige
Jongen werd gedood.
22 Januari Overleden J. G. Nijk, oud-
directeur der Rijkskweekschool te Haarlem.
25 Januari Bezoek van Mgr. J. D. J.
Aengenent aan de Middenstandsvereeniging
te Haarlem. Rede van Mr. P. J. M. Aalberse.
26 Januari Mgr. M. P. J. Möllmann licht
ongesteld.
29 Januari Diefstal in de Kathedrale
Kerk.
FEBRUARI
8 Februari Doodelijk ongeluk in de Nau
we Appelaarsteeg.
15 Februari Mgr. M. P. J. Möllmann 60
Jaar. Haarlemsche Hanzebank met de 5de
uitkeering begonnen.
Dr. August Borms in het Kennemer Ly
ceum.
19 Februari De koude-maatregelen van
B. en W van Haarlem. Een gift van den Bis
schop voor de Roomsche werkloozen.
22 Februari Mgr. Aengenent brengt een
onverwacht bezoek aan de spijskokerij tij
dens het etensuurtje.
22 Februari De officieele opening van
de H.B.S. aan het Santpoorterplein.
MAART
1 Maart Jaarvergadering H.O.V.; een te
kort van f 4000.
9 Maart De Zeereerw. Heer J. C. C.
Groot rector te Oegstgeest wordt tot verant
woordelijk redacteur van het weekblad ,,St.
Bavo" benoemd.
12 Maart Aanbesteding van 35 woningen
Van ouden van dagen.
20 Maart Jaarvergadering van R. K.
Bond van Handelaren in Melk- en Melkpro
ducten.
APRIL
4 April Inbraak in de Kamer van Koop
handel te Haarlem.
9 April Z.D.H. Mgr. Aengenent te Rome.
15 April Z.D.H. Mgr. Aengenent in
audiëntie bij Z.H. den Paus.
20 April Het comité van Katholieke
Actie te Haarlem. Geen officieele Bisschop
pelijke goedkeuring voor R. K. Gemengde
Tooneelvereenigingen.
29 April 38-jarige krankzinnige K. ver
wondt zijn vrouw op de Zomerkade en tracht
zichzelf daarna van het leven te berooven.
30 April In den afgeloopen nacht vier
inbraken te Haarlem.
Diefstal in het Frans Hals-Museum.
MEI
7 Mei Optocht door de politie bij de
Jansbrug uiteen gedreven.
10 Mei Huldiging van dokter C. H. Kue
rten
Herdenking van de oplossing der Romein-
sche Kwestie.
14 Mei Kanunnik dr. Ph. M. Vlaming
70 jaar.
23 Mei Feestelijke herdenking van het
15-jarig bestaan van den R. K. Dioc. Vrou
wenbond.
25 Mei Zilveren jubileum van de Pa
rochie van den H. Joannes den Dooper.
JUNI
17 Juni Afscheid van den heer J. E. A.
R. van Helker, hoofdinspectur bij den dienst
Weg en Werken der E.S.M.
3 Juni De door Haarlem te betalen
schadevergoeding; een advies van minister
Kan, dat voor Haarlem niet onfortuinlijk is.
7 Juni De. -aiar.ssen van net politieper
soneel. Een nota an den neer Kit in aan B
en W. 80ste verjaardag van Aug. Lindner.
10 Juni Aanbesteding van het maken
van bazalt-kademuren langs den Gasthuis
singel.
17 Juni De heer W. Saeys, aannemer,
speciaal bekend als bouwer van den Stads
schouwburg, overleden.
20 Juni Demonstraties van de vereeni-
ging der 17 woningen.
Relletjes aan de Centrale Werkplaats.
21 Juni Tien-jarig bestaan van het Ge
zelschap der Vrouwen van „Bethanië." Hul
diging van de vereeniging tot bestrijding der
tuberculose, die 25 jaar bestaat.
23 Juni Encycliekmeeting.
JULI
1 Juli 80ste Algemeene vergadering Ned
Mij. tot Bevordering der gezondheid.
7 Juli Zilveren jubileum van het Dioce
saan Kruisverbond in het Bisdom Haarlem.
25 Juli Melkstaking in Haarlem. Ech
ter geen gebrek!
26 Juli Een .Jonker stichting" te Haar
lem? Een commissie benoemd.
29 Juli Thuiskomst van pastoor Compa-
nus.
31 Juli Volksfeesten te Zuid-Schalkwijk
AUGUSTUS
I Aug. J. Nelissen viert zijn zilveren
zangerjubileum. De heer S. C. de Haas van
Dorsser, de nieuwe directeur van het Arm
wezen te Haarlem.
5 Aug. Verijdelde inbraak bij den juwe
lier Voet in de Anegang.
9 Aug Ernstige brand in de Vogelen-
buurt te Haarlem Noord. Een winkelhuis ge
heel uitgebrand. Groote waterschade.
13 Aug. Gouden jubileum van café Restau
rant Brir.kmann.
18 Aug. Een auto met acht Haarlem
mers in de Rotterdamsche Schie. Een doode.
20 Aug. Het Concertgebouw gemoder
niseerd.
22 Aug. 82-jarige man levend verbrand
in perceel 49, Kerklaan.
27 Aug Herdenking 75-jarig bestaan van
Ie spijskokerij der St. Vincentiusvereeniging.
29 Aug Automobilist rijdt door de af-
sluitboomen aan de Kleverlaan. De auto door
den trein gegrepen en gedeeltelijk vernield.
SEPTEMBER
6 September Feestweek Generaal Cron-
jéstraat.
12 September De voorzitter van den
Raad van Arbeid, de A. B. Michielsen, zal
Haarlem verlaten.
14 September De R. K. Bond van
Waschindustrieeien bestaat 12 'A jaar.
18 Sept. Rector J. P. J. Kok is eervol
ontslag verleend, als geestelijk adviseur van
verschillende vereenigingen.
19 Sept. Brand bij de firma Haan in de
Barteljorisstraat. De feestelijke opening van
de Dahliatentoonstelling.
20 September Jubilea bij den R. K. Bond
van Bouwvakpatroons. De heeren Klein
Schiphorst, Nelissen, Cobelens en Jonck-
bloedt, 12 X' jaar bestuurslid v. d. afdeeling
Haarlem
22 September 40-jarige bestaan Man
nenkoor Proza en Poëzie".
26 September Felle brand in de Hellen-
brekersteeg.
29 September Afdeeling Haarlem van
de Ned. R. K. Volksbond bestaat 40 jaar.
40 jarig bestaan der roodbroeken.
30 Sept. Afscheid van den heer J. N.
Hendrix als Gedeputeerde.
OCTOBER
4 Oct. 25-jarig bestaan E.S.M. Opening
Haarlemsche Kruideniersbeurs.
9 October Jaarvergadering in het R. K.
Juvenaat in het Bisdom Haarlem.
'2 October Overste Van Wagtendonk
overleden.
13 October De Graf Zeppelin ook boven
Haarlem.
14 October Aanbesteling nieuwe Groote
Houtbrug.
17 October De R. K. Vereeniging voor
Groote Gezinnen bestaat 10 jaar.
19 October Brand aan het Noorder Bui
ten Spaame.
28 October Jaarlijksche Algemeene Ver
gadering van de vereeniging voor Volkenbond
en Vrede
NOVEMBER
4 November Begrafenis van Felix Togni.
12 November Zilveren jubileum Notaris
W. van Niekerk.
23 November Jhr. Mr. F. W. v. Stirum
overleden.
DECEMBER
3 December Onthulling van het Lorentz-
monument.
12 December Ernstige stagnatie in den
Tramdienst Haarlem-Zandvoort. Beugel van
den motorwagen trekt stroomkabel en een
paal naar beneden.
16 December 162ste Algemeene Vergade
ring van de Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur.
24 December Winkelhuis in de Bartel-
orisstraat uitgebrand. De bewoner kon zich
met moeite redden.
te laten. En ik wil de eer aan mijzelf hou
den, voor ze me aan den dijk zetten."
Wij moesten onwillekeurig lachen. Of de
Vrouwenbond juffrouw Peeters ooit van den
troon zou stooten, dat was toch wel een erg
pessimistische gedachte.
„U kunt me gelooven of niet" ging ze voort,
„maar ik vind aftreden niet zoo verschrik
kelijk. Ik maak me echter bezorgd over mijn
opvolgster. Als de vrouwen nu maar besef
fen, dat er een flinke, jonge kracht aan het
stuur moet komen, een ontwikkelde vrouw,
die weet te handelen en door te tasten, een
presidente die boven de anderen staat en
ontzag heeft duor haar optreden."
,,Ja.... Ja," zuchtten wij. „Maar kalm de
vergadering afwachten en dan zult u zien,
dat de Katholieke vrouwen in Haarlem, toch
de bisschopsstad, begrijpen, welk een gewich
tig besluit zij moeten nemen."
„Vooral ook de betere dames moeten 14
Januari op de vergadering komen," vermaan
de juffrouw Peeters, „o, ik zou ze wel willen
halen, ik zou ze wel willen uitnoodigen vanaf
de daken
We stelden haar gerust, door haar te ver
zekeren, dat de Bavo te klein zou blijken,
doch ze schudde het hoofd en lachte fijntjes,
alsof ze zeggen wilde, „daar raaien jullie ook
maar naar."
Toen gingen we gezellig grabbelen in de
oude doos en wckelijk we vonden interessan
te vergeelde papieren.
Juffrouw Peeters is nu ruim 12 jaar be
stuurslid en voorzitster van de afdeeling
Haarlem van den Vrouwenbond. Vruchtbaar
is haar werken zeer zeker geweest. Het was
in de woelige revolutie-dagen, toen zij aan
het bewind kwam en de Vrouwenbond in
enkele dagen tot 2000 leden zag groeien. In
alle kerken werd de vrouw op haar plichten ge
wezen en gelukkig werden die begrepen. Maal
laten we onze gastvrouwe zelve aan het
woord laten: „In die dagen was het een strijd
van er op of er onder en ik als 69-jarige
vrouw, kon niet hebben, dat ze steeds maar
verkondigden, dat oude menschen veel kwaad
in de oorlogsjaren deden. Ik hanteerde den
voorzitters-hamer en trok ten strijde. Heerlijk
was die tijd en groot de voldoening. Lang
zamerhand volgde toen weer een reactie,
maar we mogen thans toch niet tevreden
zijn. Rector Borsboom, thans deken van
Noordwijk, was in die dagen de geestelijke
adviseur en we hebben menig gezellig uurtje
bij Z.Eerw. thuis doorgebracht, als we verga
derden."
,,Wat zijn nu de aangenaamste herinnerin
gen?" informeerden wij.
„Het groote feest bij mijn tachtigsten ver
jaardag," antwoordde de juffrouw spontaan,
„dat was prachtig en onvergetelijk. Toen heb
ik echt bemerkt, dat de Haarlemsche vrou
wen van mij hielden. En dan het 10- en 15-
jarig bestaan van den Diocese en Bond.
Haarlem is toen waardig voor den dag geko
men, dat staat vast."
Ja, werkelijk, het staat in de convocatie,
die aan de leden van den R. K. Vrouwen
bond is gezonden. Juffrouw Peeters moet
periodiek aftreden als presidente en zij stelt
zich niet herkiesbaar.
Dat was voor ons een aanleiding om eens
naar Bloemendaal te gaan, om een praatje
met deze krasse 82-jarige pionierster te
maken.
De dienstbode gaf ons te kennen, dat de
juffrouw niemand kon ontvangen, doch toen
wij mededeelden, dat we van de „Nieuwe
Haarlemmer" waren, veranderde de zaak
plotseling.
Even later werden we door haar hartelijk
ontvangen en tusschen de bloemetjes, die
kleur en leven aan de kamer gaven, bespra
ken we oude tijden. De gastvrouwe was weer
geheel hersteld en we zagen haar weer als
voorheen met wollen sjaal en tasch met zil
veren beugel.
„Waarom ik aftreed?" antwoordde ze op
een desbetreffende vraag, ,,wel omdat ik den
tijd gekomen acht om te gaan. Als je 82 jaar
bent, behoor je de zaak aan een ander over
Mejuffrouw Peeters
Het was werkelijk niet mogelijk om lang
bij oude tijden stil te staan, want steeds
speelde de groote komende gebeurtenis onze
gastvrouwe parten. Dat nam al haar gedach
ten in beslag.
„De bisschop ziet me heelemaal niet graag
weg gaan," ging ze voört, „het is heelemaal
niet naar zijn zin."
„Welke idealen zoudt u nog gaarne verwe
zenlijkt zien", was onze volgende vraag. We
spraken over idealen met een 82-jarige! Be
wijst dat niet voldoende hoe jeugdig het hart
van juffrouw Peeters nog is!
„Nou," zei ze, „ik had een vereeniging wil
len hebben voor rustbehoevende moeders en
dat hebben ze op de diocesane vergadering
niet gewild. Dat vind ik verschrikkelijk en
ik voel me daardoor werkelijk gegriefd. Nu
is opgericht een Vereeniging voor hulpbe
hoevende leden van den Vrouwenbond, maar
ik vond, dat alleen de moeders daarvan moe
ten profiteered Hoevele zijn er niet, die door
een bevalling of door zorgen hoognoodig rust
moeten hebben. Ik blijf bij mijn idee, dat ze
spijt van dat besluit zullen hebben."
Juffrouw Peeters was rood geworden, de
bloemen schenen op de tafel te trillen en het
was alsof de portretten aan den wand lee-
lijke gezichten trokken.
„Alles komt terecht," vergoeilijkten wij,
en over de keuze van een nieuwe presidente
behoeft u ook vast niet bezorgd te zijn."
Toen we afscheid van haar namen, bewon
derden we opnieuw haar jeugdige flair, haar
temperament en haar liefde voor het ver-
eenigingsleven. En op straat dachten we nog
lang na over dit sympathieke onderhoud. Waf-
zou het heerlijk en hoopvol voor de toekomst
zijn, als er meer Katholieke vrouwen zóó
waren!!!
Ingekomen
N.N
Zaterdagmorgen nam de burgemeester van Warmond, de heer A. 3. Schölvinck, afscheid van de gemeente in verband met zijn aan
gevraagd ontslag. Burgemeester Schölvinck te midden van den raad.
VREEMDELINGENVERKEER
Nieuwe banen
De voorzitter van Vreemdelingenverkeer,
Jhr. Mollerus, schrijft in de „Opr. H. Crt.":
Het is vrijwel algemeen bekend, dat dooi
de Haagsche Vereeniging van Vreemdelin
genverkeer een reorganisatieplan openbaar
is gemaakt, dat in den lande veel belang
stelling heeft getrokken. Ook het Bestuui
der Haarlemsche V.V. heeft zich bezig ge
houden met dit plan en naar aanleiding
daarvan een uitvoerig rondschrijven gericht
tot tal van organisaties in onze stad. De
resultaten van dit rondschrijven zullen m
de a.s. jaarvergadering nader onder het oog
worden gezien en zoo mogelijk zal daar een
beslissing worden genomen.
Wat wordt met het Haagsche plan be
doeld? In het kort komt het hier op neer,
dat men eenerzijds wil komen tot een meei
uitgebreid en vooral beter geoutilleerd Bu
reau der Vereeniging, anderzijds tot het
betrekken van een grooter aantal belang
hebbende groepen bij het werk der Vereeni
ging. Over het eerste punt heb ik al meer
dan eens in deze kolommen mijn meening
op schrift gesteld, zoodat ik -mij ditmaal
wensch te bepalen tot enkele opmerkingen
over het tweede punt. Het spreekt wel vau
zelf, dat in het algemeen gesproken nie
mand bezwaren zal hebben tegen een oor
deelkundige uitbreiding van de werkings
sfeer ecner plaatselijke vereeniging van
Vreemdelingenverkeer. Toch zal men m. i.
ernstig rekening moeten houden met net
feit, dat niet iedere plaatselijke vereeniging
het Haagsche recept zal kunnen toepassen
en dat dan ook van de plaatselijke omstan
digheden afhangt, welke organisaties bijv.
voor medewerking in aanmerking komen.
Bij de uitnoodigingen, welke hier te Haar
lem tot dit doel verzonden zijn is daarmede
zooveel mogelijk rekening gehouden. De
vraag doet zich daarbij voor of ook con
tact gezocht moet worden met de vereeni
gingen voor Vreemdelingenverkeer in onze
onmiddellijke omgeving. Voorzoover het
deze vereeniging in Heemstede betreft, is
dit m.i. van zelf sprekend trouwens met
haar bestaat reeds een meer intensieve sa
menwerking anders wordt het met be
trekking tot onze zustervereeniging in
Zandvoort .Ik heb speciaal over die samen
werking met enkele vooraanstaande Zand-
voortenaren van gedachten gewisseld, waar
bij duidelijk bleek, dat de algemeene be
langen der beide vereenigingen parallel loo-
pen, doch dat de meer speciale belangen
zeer sterk uiteen loopen. Hoewel Haarlem
en Zandvoort zeer dicht bijeenliggen brengt
het karakter dezer beide plaatsen mede,
dat zoo het tot samenwerking moet ko
men deze ook een bijzonder karakter zal
moeten dragen. Het is hiermede geheel an
ders gesteld dan bijv. met de vereenigingen
van V.V. tusschen Dieren en Arnhem, in
het algemeen met die, welke op de Veluwe
zetelen, waar het aanzien der plaatsen min
der uiteen loopt dan bij Haarlem en Zand
voort en waar het natuurschoon voor allen
overherscht.
Bij de bovenomschreven smenwerking is
er nog een punt, waaraan van te voren de
noodige aandacht besteed dient te worden.
Ik bedoel: het op elkanders terrein werken.
Voor mij persoonlijk meen ik, dat de V. v.
V., waar noodig, regelend kan optreden, van
tijd tot tijd het initiatief kan nemen tot
het tot stand brengen van veel, wat een in
tensief vreemdelingenverkeer saai bevorde
ren, doch dat daarbij anderer terrein ver
meden moet worden. Het is m. i. onjuist
een soort concurrentiestrijd te gaan aan
vaarden, zooaat ik bijv. een combinatie der
vereeniging met een of ander reisbureau
onjuist acht. Dat alles beteekent intusschen
niet, dat V.V. een soort passief bestaan
moet hebben, zeker niet. Wil men de be-
teekenis van haar werk voldoende naar bui
ten doen uitkomen, dan zal zij met alle ge
paste middelen, het vreemdellngenbezoek
aan onze stad moeten prikkelen en als ce
vreemdelingen eenmaal aangeland zijn,
zorgdragen dat zij datgene, te bezichtigen
krijen, waarin zij belangstellen en die be
handeling ondervinden, dat een volgend be
zoek bij voorbaat verzekerd is.
Het reorganisatieplan biedt vele mogelijk
heden en in het belang onzer stad is het
te hopen, dat bij gelegenheid der komende
jaarvergadering, zal blijken, dat voor dit
plan de noodige belangstelling bestaat.
AANRIJDING TUSSCHEN AUTO EN
TRAM
Gistermorgen had om half elf op het
kruispunt Tempeliersstraat-Van Edenstraat
een aanrijding plaats tusschen een auto en
een tram, gaande in de richting Zandvoort.
De aanrijding ontstond, doordat de zij
ruiten van den auto waren beslagen, waar
door de bestuurder de tram te laat op
merkte. De auto werd zwaar beschadigd; de
bestuurder kreeg eenlge snijwonden aan
zijn rechteroog.
Van de tram werd de linker-lantaarn
vernield.
f 2.
N.NI-—
E.Kio.—
A.L.D.J25
N.N6.—
C.M. io.—
J.V. io.—
e. H. Antonius 2-50
t. e. H. Theresia, op hoop van
beterschap 5-
Uit dankbaarheid 2.50
S.V. postcheque 10.—
Oudejaarsavond, tijd van balans, terug
blik, nadenken Eens welgesteld, flinke
zaken, zeer bevredigende balans. Toen tegen
spoed, slag op slag onophoudelijk, ten slotte
.arm. Wij verschaffen bijstand, betalen
vuur en licht en zelfs levensonderhoud, gaan
langzaam verder, vinden vroegere vrienden
bereid ook te helpen, de zaak begint te loo
pen, het gaat beter en thans.... herleefd I
Proficiat.
Een ander,.... fatsoenlijk man, attent,
actief, bekwaam, doch uit zaken geraakt.
Het geheele jaar met ijver alles aangepakt,
alles geprobeerd vruchteloos Blijf hopen
en werken, wij hopen te blijven steunen.
Ziekte, dood, inkomsten vervlogen, broo
deloos Moed houden, achter de wolken
schijnt de zon
Wij zijn nooit alleen, onze vrienden en
weldoeners zijn altijd weer daar om te hel
pen. Wat zien wij een lijst van giften en
gaven. Wat vermelden onze bladzijden een
reeks van edele daden, om zoo te zeggen,
met gouden letters opgeteekend tot lof van
God, onze stille armen en hun weldoeners
tot heil en zegen
Al onze wenschen vervuld Ach, al zijn
wij nog zoo dankbaar, hoe zou hierop be
vestigend geantwoord kunnen worden He-
aas wij moeten ons beperken en menigmaal
moeten wij een hulp ontzeggen waar deze
een redding had kunnen zijn.
Doch met vertrouwen gaan wij verder,
hopen op veler bijdragen en hebben zelfs
de stoute verwachting en stille hoop om
in het nieuwe jaar in aanmerking te mogen
komen voor eenige deugdelijke legaten.
Armoede voorkomen is niet alleen een goed
werk, maar daar het welvaart bevordert is
het ook aller belang Zalig Nieuwjaar.
Voor uwe bijdrage houden wij ons immer
De toestand van den 57-jarigen arbeider P. aanbevolen, zij wordt gaarne in ontvangst
Hageman, die gisteren van een ladder viel genomen aan het Bureau dezer courant
en daarbij een arm en een been brak, is be- j en bij onzen penningmeester, den heer
vredigend. j P. J. Busé, Gasthuissingel 64, Postgiro 13543
HET ONGEVAL BIJ HET ROOIEN DER
BOOMEN AAN DE KERKLAAN
Toestand bevredigend
„Nul n'est prophéte en son pays."
Deze eeuwig ware spreuk heeft in den
loop der tijden nog niets van haar algemeene
juistheid verloren. Ze werd ons weer eens te
binnen gebracht toen we dezer dagen van
een vriendenhand een aantal gegevens ont-
vingén, waaruit duidelijk bleek, met hoe
veel geestdrift en met hoeveel voldoening
men in den vreemde reageert op de com
posities van onzen stadgenoot Hendrik
Andriessen, den bescheiden en hoogstaanden
kunstenaar, wiens steeds zoowel in getal als
in belangrijkheid groeiende scheppingen,
we mogen gerust zeggen, in te besloten
kring worden gekend en gewaardeerd.
De kunstenaar, de componist vooral,
staat in de uitsluitend op het materieele
ingestelde wereld van onze dagen nog altijd
zeer apart. De verhouding tusschen kun
stenaar en samenleving is, ofschoon de
laatste jaren ook in Nederland heel wat ver
beterd, toch nog geenszins gestegen tot
een gevoel van echte waardeering, en een
algemeene en breede belangstelling voor
wat er leeft en groeit in die aparte wereld
is er nog niet te bespeuren, uitgezonderd dan
in enkele groote en kleine centra en in de
kringen der onmiddellijk belanghebbenden
en belangstellenden.
En zoo kon het gebeuren, dat, terwijl hier
te lande een koor- of orgelcompositie van
den Haarlemschen musicus slechts bij be
trekkelijk weinigen bekend is en slechts
Zelden wordt uitgevoerd, omdat nog altijd
de reeds honderdmaal weerlegde theorie
opgeld doet, dat er niets gaat boven im
port, zoo kon het gebeuren, dat op de groote
concerten in Duitschland en Zwitserland,
in Düsseldorf en in Genève kort achtereen
en geheel onafhankelijk van elkaar, de pro
gramma's verschillende composities ver
meldden, welke de signatuur droegen: Hen
drik Andriessen.
Zoo werd o.a. op hef tweede orgelconcert
te Düsseldorf, den 24en November 1.1. door
den stads-organisr Jacobus Menzen ge
geven zijn Passacaglia met het basthema
van zeven noten, in tegenstelling met de
meeste Passacaglia's op verschillende toons-
hoogten herhaald en met de boven het
steeds terugkeerende basthema voortdurend
veranderende muziek gespeeld: doch op
dat zelfde concert zong Frau Toni Menzen
zijn „Drei Lateinische Gesange mit Orgel"
O vos omnes Improperium Assumpta
est Maria benevens het Marialied: „Maria
zart, von edler Art." En dan lezen wij in het
qvuziek verslag der „Düsseldorffer Nachrich-
ten," 25 Nov. '29 omtrent de Passacaglia:
„een harmonisch eigenaardig, sterk bewogen
en grootsch opgezet werk," terwijl de re
censent van het Düsseldorffer Tageblatt
schrijft „den alhier reeds gunstig bekend
staanden Hollandschen componist Hendrik
Andriessen," terwijl beiden om strijd de
„innige devotie roemen, de „reine toon-
lyriek, uit onvergankelijke waarden ge
boren," en spreken van „het stemmings
volle, fijne koloriet van zijn Marialied."
Te Genève werd Zondag 8 Augustus zijn
3-stemmige „Missa Assumptionis" (voor
gemengd koor en orgel) benevens een „Tan
tum Irgo" uitgevcerd tijdens een speciaa
daarvoor georganiseerden kerkdienst, waar
onder Mr. l'abbé Petit, pastoor van Vey-
rier, een toespraak hield over: „De moderne
richting in de Liturgische Kunst." Aan het
orgel zat Henri Gagnebin, de Directeur
van het Conservatorium voor muziek te
Gèneve.
Het interessantst echter lijkt ons, wat de
muziekreferent van het Geneefsche blad:
„Le Courrier Economique" schrijft over
deze Missa die ook in Nederland meerdere
bekendheid verdient, en waarvan de moei
lijkheden met eenigen goeden wil stellig j
zijn te overwinnen. Deze medewerker schrijft
dan
„We kunnen niet genoeg de aandacht i
vestigen op de kwaliteiten van dit zoo schoone
werk, waarin van het begin tot het einde het
diep godsdienstige, nauw met de Gregori-
aansche melodie verbonden karakter, zich
uit. Men kan niet zonder een diepe gods
dienstige en artistieke ontroering luisteren
naar deze muziek, welke de levendige en
streng juiste uitbeelding is der liturgische
woorden: de nederige smeeking aan het
slot van het Kyrie, der beide „miserere
nobis" van de „Gloria," voorafgaande den
prachtigen uitroep: „Tu solus altiftimus"
«Sf
Hendrik Andriessen
het biddende Agnus Dei", en de krachtige
geloofsbelijdenis van het „Credo," van zeer
grootsche allure. Het „Sanctus" met de
canonische imitaties is van een ander karak
ter. Het Proprium temporis Introïtus
Graduale Offertorium Cotnmunio
is een puur wonder. De blijde Introïtus
„Gaudeamus" contrasteert met het Graduale,
waarin de stemmen opklimmen als een
stijgend gebed, van bassen naar sopranen,
in den aanvang van een grandioos en ernstig
karakter: de stem des Heeren, welke zich
hooren laat tot aan het engelachtige „Alle
luia." Bij het Offertorium zijn het alleen de
sopranen, die zich met de Engelen verblijden
in een exquise en teer gebeeldhouwde me
lodie, zooals ook de Communio bevat, in
welke laatste zij met de tenoren alternee-
ren."
We willen er niet meer van zeggen, voor
het oogenblik, maar we willen sluiten met
de woorden van den referent, die blijkbaar
tout comme chez nous menschen heeft
aangetroffen, die over deze uitvoering van
moderne kerkmuziek minder goed te spreken
waren. Ach, we zouden zoo meenen, dat
het tenslotte grootendeels een kwestie van
gewoonte is. In den beginne doet de hori
zontale polytonaliteit vreemd aan, maar....
men went er aan, en éénmaal moet toch dc
eerste zijn. De muziekverslaggever besluit
dan en wij met hem:
„Te betreuren is het, dat dit werk niet
door alle toehoorders gelijkelijk is begrepen
en gewaardeerd. Velen hunner zijn nog
ontoegankelijk voor de schoonheden der
moderne muziek, hoe doorzichtig en begrij
pelijk ze oqk in de gegeven omstandigheden
was.
Moge de hedenavond gewaagde poging
dan ook in de toekomst vaak herhaald wor
den, opdat de oogen worden geopend voor
de nieuwe vergezichten en propaganda worde
gemaakt voor die taal waarin men zulke
schoone dingen zegt
Zoo zij het
