Buitenlandsch Nieuws
De Haagsche Conferentie
feuilleton
degeheimzinnigewraak
derde blad
RADIO-OMROEP
DE HANDELSBALANS
VAN DUITSCHLAND
DINSDAG 14 JANUARI 1930
BLADZIJDE 1
be openingszitting van den raad
van den Volkenbond
Een groote zeesleepboot
gezonken
BOEKBESPREKING
ELFDE HOOFDSTUK
NACHTELIJK ALARM
Duitsche handelsbalans voor 1929 zal
wanneer de nog niet afgesloten maand
ecember gunstige getallen oplevert, met
en batig saldo sluiten, nadat ze in alle voor
gaande jaren sedert de inflatie in hooge
mate passief is geweest. Het relatief gun-
8sto jaar, 1926, toonde nog een passief van
dan 200 millioen aan; de overige jareii
Vg5 t/0t bijna 4 milliard. Iets gunstiger is de
in ,udinS. wanneer de reparatie-leveringen
rekening worden gebracht, doch deze ko-
lirm 111 aanmerking voor de beoordee-
v cr handelsbalans als maatstaf van het
kseconomische evenwicht.
he sterke passief-saldo's van de af-
Vai?0Pen •'aren ziin niet volstrekt criteriën
een gebrek aan prestatievermogen, of van
j-, °ngeregelden economischen toestand.
uitJ >deze getallen wordt in de eerste plaats
lanrf dc hoogte van de in het buiten-
i>_ opgenomen leeningen, waarvan de te-
volSens het natuurlijk verloop
an net economisch proces, steeds min of
rnttei ln den vorm van goederen in het land
eei^ *WOrden opgenomen, daar de financi-
dai st"and van Duitschland niet toelaat,
Eepf*r leeningen in het land, dat de leening
het zeli, worden opgenomen. Maar er blijft
de evenwioht van den goederenruil dar in
kom UdeIsbalans voor 1929 min of meer vo1"
epn 6n Zal worden weerspiegeld; en dit is
eve opmerkel'jk symptoom, vooral, omdat dit
niet op een grondslag van ver-
agde cijfers, maar van verhoogde cijfers,
uit-s is gekomen. De totale som van
Van u*1 ^o®1 zal op elk der beide kanten
ui** het konto tusschen 13 en 14 müliard
60-lnn ^Vel. moeten he zaken-leveringen met
Rprpt mhhoen per maand nog worden bfj-
hlijven^' alS er een actief overschot moet
Maar belangrijker dan dit evenwicht
vopr .i1®1 feit te zijn' hat de Duitsche uit-
le effectief verhoogd is en wel op een cjj—
j.. °at zelfs de hoogste voor-oorlogs-som
overtreft. Tegenover dit gunstige
teek m zhn eehter ook ongunstige op te
lanT?e£' 136 verbetering van de handelsba-
L is reeds een gevolg van de econo
men™ hepressie, die in de invoer-cijfers te
nnnri l\ hoor een verminderden invoer van
tpvt?f, 'jke grondstoffen, vooral in de
ootrst "'Hhustrie. Daarnaast heeft de goede
Ook ri 6r aaste 3aren den invoer verminderd,
laats»» Ulfcv0er' waarvan de stijging in de
is in "jaaPhen schijnt te zijn opgehouden,
van p 6 °Pzichten misschien een teeken
uitvnp,°^0nlischen no°h> hus een armoeds-
derint» 'i j hotrekkelijk belangrijke vermeer-
schiin» u\ uitvoer van fabrieks-artikelen
hoogste nf™6? in tegenspraak te zijn. Het
de afi»Pi n tjfer van artikelenuitvoer in
in Sent! £®n 3aren> hi- 801 millioen Mark
3928- 18 hi dit jaar van 4-5
en mppr m f met gemiddeld 50 millioen
resmuten k tr0ffen' °°k he overige maand-
tM ^dP i„v?derM hit getal. Tegelijker-
ter gebleven 1Van fabl*ieks-artikelen ach-
rigf jaar ent!?n°Ver de cijfers van het vo-
Deze'verhoudinl^emlddeld meer dan 10 l>Ct'
oorlog, bijzonder verSeleken met voor den
artikew onder gunstig; de uitvoer van
eerste w 1361 200 ho°B. als in 1924- het
van nv na de hiflatie en de waarde er-
lün i het gemiddelde per maand in
j Piet 562 millioen, ook dan, als men dc
hex-duurte tegenover den voor-oorlogstijd
overweging neemt.
De verdeeling van den uitvoer over de ver
schillende ontvangende landen is tegenover
voor den oorlog sterk verschoven. Belang
rijke afzetgebieden van het Oosten, zooals
hovjet-Rusland, Polen, Roemenië, verder de
ffritschc Dominions, Indië en Zuid-Afrika
Zyu ook in het laatste jaar achter gebleven.
tegen is de uitvoer naar Frankrijk
rp de Vereenigde Staten sterk; naar China,
5-Pgeland, Noorwegen, Zwitserland en Ne
derland is de verhouding, vergeleken met
^oor den oorlog, voor Duitschland het gun
stigste. De verhooging bedraagt hier bijna
49 PCt. en Nederland alleen neemt meer
Ultschc goederen op, dan alle Oost-Euro-
Peesr.hc staten te zamen, de Sowjet-Unie,
po>en incl. Danzig. Estland, Letland, Litanen
Finland. Effectief staat nog altijd Enge
rd aan het hoofd van de consumenten
Van Duitsche uitvoer-warenFrankrijk
Pyemt de tweede plaats in, Holland dc derde,
■fsjechoslowakije de vierde, Italië de vijfde
en Zwitserland de zesde. De Duitsche invoer
hj vooral gestegen in het verkeer met de
hereenigde Staten, met Canada, Argentinië,
Holland cn Indië. Met sommige van deze
^Phen, zoo vooral met de Vereenigde Staten,
Piet Canada, Argentië en Indië, en ook met
Sowjet-Unie is het Duitsche waren-Vtr-
^ccr sterk passief.
fp ons nummer van gisteren is het slot
aP de openingsrede van Zaleski niet op
genomen.
laten dit hier volgen:
- Ten slotte sprak Zaleski nog eenige woor-
speciaal als vertegenwoordiger van Po-
®h. Hij achtte het verklaarbaar, dat tijdens
0 eerste jaren van het bestaan van den
^ederopgestanen Poolschen staat zekere
JPoeningsverschillen naar voren waren ge-
'den tusschen Polen en Duitschland. Za-
-ski sprak de overtuiging uit, dat ondanks
c meeningsverschillen, die hun landen
scheidden, Stresemaim en hij beiden over
tuigd waren van de noodzakelijkheid van
een goede Poolsch-Duitsche verstandhouding,
om den vrede te verzekeren en de taak van
den Volkenbond te vergemakkelijken.
De Duitsche vertegenwoordiger von Schu
bert deelde thans officieel mede, dat dr.
Curtius helaas aan deze raadszitting niet
zal kunnen deelnemen. Hij vertolkte in wel
gekozen woorden den dank der Duitsche
regeering voor de hulde aan de nagedachte
nis van dr. Stresemann, welke hulde onge
twijfeld in geheel Duitschland weerklank zal
vinden.
ZALESKI
De Raad besloot in openbare zitting, gevolg
te geven aan 't voorstel van de Assemblée
tot benoeming van een commissie van zeven
leden, die met het secretariaat van den
Volkenbond de oorzaken zal nagaan van de
vertraging in de ratificatie der internatio
nale conventies. By deze gelegenheid hield
Henderson" een rede, waarin hij aankondigde,
dat hij van plan is binnen drie weken een
wetsontwerp bij het Lagerhuis in te dienen
tot ratificatie van de facultatieve clausule
van art. 36 van het Statuut van het Int.
Gerechtshof. Hij hoopt, dat in het vervolg
de ratificaties der internationale conventies
sneller op de onderteekenineen zullen volgen
en dat de ratificatie door Engeland van de
facultatieve clausule die, zoodra het wets
ontwerp is aangenomen, zal volgen er toe
zal bijdragen de autoriteit van het Hof te
verhoogen.
De Maandagzitting van den Volkenbonds-
raad was geheel gewijd aan het onderzoek
van de werkzaamheden van de permanente
mandaten-commissie. Ten aanzien van den
datum van de buitengewone zitting van de
mandaten-commissie, betreffende het on
derzoek van het Britsche rapport inzake de
troebelen in Palestina, deelde de Engelsche
Minister van Buitenlandsche Zaken Hender
son mede, dat hij niet toe kon staan op te
treden als de commissie voorstelde. Hij ver
klaarde, dat het rapport van de Britsche
commissie van onderzoek nog niet gereed
kon zijn.
In zijn ochtendzitting onderzocht de raad
verschillende rapporten, door den Italiaan-
schen gedelegeerde Grandi bij den Raad in
gediend, ten aanzien van een snellere af
wikkeling der ratificatie van verdragen.
Henderson verzekerde den Raad, dat het
de wensch was van de Engelsche regeering,
alle Volkenbondsverdragen zoo spoedig mo
gelijk in werking te doen treden.
Maandagavond behandelde de Raad van
den Volkenbond, onder voorzitterschap van
Zaleski, het rapport van den Finschen Mi
nister van Buitenlandsche Zaken Procope,
betreffende de werkzaamheden van de man-
datencommissie.
In hoofdzaak werd het Palestina-mandaat
besproken, in verband met de bloedige in
cidenten aan den „Klaagmuur" te Jerusalem.
De Engelsche Ministei van Buitenlandsche
Zaken, Henderson, verklaarde, dat de En
gelsche regeering eischt. dat thans de com
missi?, als bedoeld in artikel 14 van de
mandaat-bepalingen voor de Heilige Plaat
sen in Palestina, worde ingesteld. De taak
dezer commissie zal dan voor het oogenblik
beperkt moeten worden tot de quaesties van
den Klaagmuur.
De Raad besloot dit voorstel, tezamen met
de geheele Palestina-kwestie in een latere
vergadering van deze zitting te behandelen.
Betreffende de opname van Irak in den
Volkenbond in 1932 besloot de Raad de
mandaat-commissie te verzoeken alle des
betreffende materiaal te willen verzamelen.
Hierna keurde de Raad het rapport van
Procope goed, met uitzondering van het ge
deelte betreffende Palestina.
In de zitting van den Raad van den Vol
kenbond bracht de Italiaansche minister van
Buitenlandsche Zaken, Grandi, heden rap
port uit over de verdeeling van de vermo
gens van de sociale verzekeringsfondsen van
de vroegere verzekeringsorganisaties in Op-
per-Silezië. Dit rapport werd vervaardigd op
verzoek van den Bestuursraad van 't Inter
nationaal Arbeidsbureau. Het rapport werd
zonder debat aangenomen.
Overeenkomstig een tweede rapport van
den Italiaanschen minister van Buitenland
sche Zaken besloot de Raad de door de
vergadering van den Volkenbond gewenschte
commissie om een onderzoek in te stellen
in de kwestie op welke wijze de ratificatie
van de overeenkomsten van den Volkenbond
sneller kan geschieden, in te stellen.
Voorts keurde de Raad goed een rapport
van den bestuursraad van het Internatio
naal Leerfilm Instituut.
Daarna deed de Engelsche minister van
Buitenlandsche Zaken, Henderson, mede-
deeling van de aanstaande ratificatie van
een aantal Volkenbondsovereenkomsten door
de Engelsche regeering. Hij deelde mede, dat
binnen veertien dagen aan het Lagerhuis zal
worden voorgesteld de ratificatie van het
toetreden van Engeland tot de facultatieve
clausule van het Internationaal Gerechtshof.
In de geheime zitting van den Raad be
sloot hij o.a. de gift van 25.000 dollar van
de Amerikaansche Woodrow Wilson-stichting
voor een gedenkteeken in het nieuwe Vol
kenbondspaleis te aanvaarden.
Twintig opvarenden verdronken
De Britsche Adnuiahteit deelt mede:
De sleepboot „Saint Genny", die ter be
schikking is gesteld van den dienst der At
lantische Vloot, is Zondagavond te 8.20 uur
Greenwichtijd tijdens een nevigen orkaan 32
mijl ten Noordwesten van Ushant gezonken.
Twintig leden der bemanning zijn verdron
ken. Een onderofficier en vier man werden
gered.
De gezonken sleepboot is het vorig jaar
April na grondig herstel weer in dienst ge-
sted. De boot deed het laatst dienst als
tender van het slagschip „Repulse".
Volgens mededeeling van de Britsche Ad
miraliteit zijn bij het vergaan van de „Saint
Genny". 23 leden van de bemanning, waar
onder de commandeerende officier en de
eerste machinist verdronken.
Het 5425 ton groote schip was van Port
land op weg naar Gibraltar, begeleid door
twee andere bodems. Door den storm wer
den de drie schepen gedwongen net anker
te lichten. Kort daarop kwam de „Saint
Genny" in een critieke situatie. Door een
der andere bodems werd naar Portland °en
S.O.S.-sein afgezonden, dat door het slag
schip „Holson" werd opgevangen.
De kruiser .Frobisher" begaf zich naar het
inmiddels zinkende schip, doch kwam onge
lukkigerwijze te laat, terwijl ook de beide
begeleidende schepen geen hulp konden bie
den. De orkaan was een der hevigste, welke
de marine den laatsten tijd heeft te weer
staan gehad. De Atlantische Vloot, die heden
van Portsmouth zou vertrekken heeft het
vertrek 24 uur uitgesteld.
JEUGDIGE ZELFMOORDENAARS
Twee van hen aan de gevolgen bezweken
REICHENBACH, 13 Januari Wolffbureau
Gisterenavond hebben drie scholieren, nog
geen 16 jaar oud, getracht in de woning
der ouders van een hunner zich door gasver-
stikking van het leven te berooven.
Alle drie werden nog levend aangetroffen,
doch twee hunner stierven spoedig nadat zij
in het ziekenhuis waren opgenomen. De
oorzaak dezer daad is onbekend.
ROOFOVERVAL OP GIROKANTOOR
Maandagmiddag hebben 5 jonge mannen
een roofoverval gepleegd op het stads-giro-
kantoor in Rossberg. Zij bedreigden beide
ambtenaren met revolvers en bevalen hun
zich plat op den grond uit te strekken. Ter
wijl de ambtenaren door 3 roovers in be
dwang werden gehouden, maakten de beide
anderen zich meester van een bedrag van
2000 Mark. Een grooter bedrag, dat op een
andere tafel lag werd door hen niet opge
merkt Hierop namen zij de vlucht achter
volgd door een der ambtenaren, die met
hulpgeroep de politie attent maakte, welke
onmiddellijk de achtervolging voorzette. Een
der roovers loste een schot op zijn achter
volgers, doch toen hij bemerkte, dat hij niet.
meer ontkomen kan, richtte hij zijn wapen
op zich zelf en joeg zich een kogel door het
hoofd. Nog twee anderen werden door de
politie gearresteerd. Op hen vond de politie
slechts 130 Mark.
Het onderzoek naar de 2 andere roovers is
nog in vollen gang.
KARDINAAL VERDIER BIJ DOUMERGUE
Gistermiddag heeft M. Gaston Doumeigue
president der Republiek, den onlangs tot
kardinaal gewijden aartsbisschop van Parijs,
Verdier, in audiëntie ontvangen.
ROOVERS PLUNDEREN AUTOMOBIELEN
En dooden daarbij negen personen
ATHENE, 13 Januari B. T. A. Volgens
berichten uit Grevena, heeft een bende roo
vers nabij de Grieksch-AIbaansche grens, de
inzittenden van zes automobielen van alles
wat zij bezaten beroofd.
Zij zouden hierbij negen personen hebben
vermoqrd.
DE STORMEN BOVEN DE V.S.
Tot dusverre 75 dooden
De Midden- en Westelijke staten worden
sedert eenige dagen door ongewoon zware
stormen geteisterd. Tot dusverre zijn 75 per
sonen het slachtoffer geworden.
Uit Califomië komen berichten over stren
ge koude en stormen. Talrijke draadverbin
dingen zijn daar verbroken.
Ih het allereerste oogenblik van begrijpen
hy Husky Craydon, die het dichtst by
^•s. ln het wilde weg iets toe de man
opwoog zich niet; alsof hy gehypnotiseerd
r'as' zóó stond hy naar het schouwspel voor
*}em te kyken. Maar toen, na een korten ren,
aoLdeni de gevaariyke helling bracht,
Tj°'óe Sherrington zich in de sneeuw en
h^gon zoo vlug als mogelyk was naar bene-
te kruipen. Na een paar oogenblikken,
hem eeuwen toeleken, lukte het hem een
voet van het meisje te grijpen; meteen
gooide hij zich om en probeerde, door zqn
fikken in de sneeuw te boren, zich schrap
zÜtten en zoo het verder ghjden naar den
r:f?d van het ravyn, dien de muilezel al be-
p had, tegen te houden,
u H °Pder zyn pogingen door met één
ziirf hield hii haar voet vast trok hy met
v rechterhand zyn mes uit zijn gordel en
v ^oh over haar heen, vlug, maar toch
-orzichtig en met wat hoekige bewegingen
1X1 zyn voeten, die hij stijf neergedrukt
moest houden, en schreeuwde haar toe:
Vlug snüd het leidsel door., voor
uit
In zyn hart was hij doodsbang, dat ze door
spanning en angst zou flauw vallen of, wan
neer dat uiterste niet gebeurde, in een toe
stand zou komen, waarin ze niet meer zou
kunnen handelen. Een paar seconden een
eeuwigheid leek het hem toe bleef hij zóó
in die gewrongen houding zitten afwachten.
Wild van onrust sprong de muilezel uit zyn
lijdzaam op de sneeuw liggen, weer op,
een beweging, waardoor zijn achterpooten
over den rand van het ravijn heengleden;
het dier probeerde zich op te heffen en
gaf een schreeuw van angst een afschuwe-
ïyk geluid dat Sherrington nog meer ont
zenuwde. Meteen voelde hy Janet weer iets
verder slippen voorzichtig, met zyn voeten
als remmen in de sneeuw gedrukt, liet hy
zich meeglyden: „Sny door, in Godsnaam!"
De muilezel had zich tot het laatste oogen
blik met zyn voorpooten gehouden met
een gillenden kreet, verschrikkelyk om aan
te hooren, verdween hy over den rand....
Sherrington zag de leidsels strak worden in
een laatste wanhopige poging om te houden,
liet hij zich achterover vallen en zette zich
zoo schrapMaar toen, opeens, zag hij
een felle schittering, gevolgd door een
scherp: pang!, het geluid van het springen
van een snaar.
O.... Goddank!Goddank!" Als een
automaat, zonder zich rekenschap te geven
van wat hy zei, herhaalde hy die woorden
dan hief hy zich langzaam in zittende
houding op.
Hy schrok van den toestand waarin Ja-
net Craydon zich bevond. Schuin tegen de
steile helling op, met haar hoofd over den
rand van het ravyn, zoo feg ze, onbeweeglijk,
alleen tegengehouden door zyn hand om
haar enkels. Bij de gedachte, dat de droge
sneeuw kon gaan afschuiven en haar mee
sleuren, brak Sherrington het koude zweet
uit maar hij bedwong zich. Heel kalm,
bijna op een commando-toon, zoo koud
klonk zijn stem, gaf hy haar aanwyzingen.
Doodstil blyven liggen, Miss Craydon
volstrekt niet bewegen. Niet naar beneden
kijken doe uw oogen dicht!
Janet Craydon gaf geen antwoord, maar
hy zag, dat ze hem gehoorzaamde en met
gesloten oogen onbeweeglyk bleef liggen. In
een byna niet uit te houden spanning wacht
te Sherrington af.
Goddank, daar hoorde hij Nima's zware
stem en, byna op hetzelfde oogenblik suisde
er iets door de lucht, iets lichts, dat vlak
by zyn hand neerkwam. Tastend met zyn
vrye hand zocht hij in de sneeuw rond
daar had hy heteen losse rol dim touw!
Zoc vlug als het met één hand mogelyk was,
wond hij het touw om de enkels, vlak boven
zijn andere hand en knoopte het vast. Ter
wijl hy bezig was, kwam er een tweede rol
vlak naast hem neer. Die maakte hy vlug
los en wond het touw om zijn eigen linker
arm. Daarna liet hU zich achterover zak
ken, rolde zich voorzichtig omenoB- de
Van Duitsche zyde wordt niedegedoeld,
dat men in de kwestie der sancties thans
zoover is gevorderd, dat een oplossing waar
schijnlijk wordt geacht, op dezen grondslag,
dat wanneer kieine overtredingen, die in het
Young-plan zijn genoemd, kunnen worden
geconstateerd, de in dit plan voorziene in
stanties daarover beslissen. Ingeval Duitsch
land zich van het Young-plan losmaakt, het-
krygt men zijn bewegingsvrijheid, binnen het
raam van de bepalingen der bestaande in
ternationale verdragen.
De crediteurstaten zijn Maandagochtend
byeengekomen ter bespreking van oe trust
overeenkomst inzake de Internationale Bank
Uitgezonderd enkele kleine veranderingen
is de tekst geheel vastgesteld en wordt
hedenmiddag door bank-experts onderzocht.
Tardieu en Loucheur vertrokken
De Fransche gedelegeerden ter Haagsche
Conferentie, Tardieu en Loucheur, zyn gister
avond met den sneltrein van 8.45 uur Hol-
landsche Spoor, naar Parijs vertrokken. Hun
werd uitgeleide gedaan door Chéron.
Met denzeilden trein vertrok ook de
japansche gedelegeerde Adatsji naar Parijs.
Omtrent de werkzaamheden in de byeen-
komst van gistermiddag van de zes mogend
heden is van Fransche zyde nog medegedeeld,
dat omtrent het moratorium overeenstem
ming is verkregen. Wat het negatief pand
recht t>etreft, ook hieromtrent is overeen
stemming bereikt.
Over de kwestie van de mobilisatie van de
scnuld, zullen Chéron en Moldenhauer mor
gen besprekingen houden. Men kan aan
nemen, dat deze zaak Woensdag in orde zal
komen
In het bankierscomité heeft zich gister
middag een incident voorgedaan, doordat
Schacht heeft medegedeeld, dat hij de deel
neming van de Reichsbank in het kapitaal
van de Internationale Bank niet kon waar
borgen. tenzij een aantal door hem gestelde
voorwaarden werd ingewilligd.
Betreffende de particuliere eigendommen
en sancties zijn de Duitsche gedelegeerden
met Schacht in hun hotel gaan beraadsla
gen. Eerst om zeven uur zijn zij in de verga
dering teruggekomen. Toen werd eenstemmig
verklaard, dat dit incident geen invloed
zou hebben op he£ werk der conferentie en
dat de kweetie-Sohacht een zuiver-Duit-
sche zaak was. De Duitsche regeering was in
staat binnen 30 uren de namen op te geven
van banken, die zich in de plaats zouden
stellen van de Reichsbank. Formeel was deze
kwestie dus van de baan en men gaat on
danks dit incident dus met zekerheid de op
lossing tegemoet.
Overmorgen zal waarschijnlijk definitief
overeenstemming inzake dit punt worden
verkregen.
Feestmaaltijden
De Minister van Staat, de heer Colijn,
biedt Woensdag a.s. aan een aantal gede
legeerden een noenmaal aan.
Donderdag zal de Engelsche minister van
financiën, de heer Snowden, een diner aan
bieden aan alle delegatie-leiders, alsmede
aan de voornaamste afgevaardigden der
Haagsche Conferentie.
Een groot aantal Nederlandsche autoritei
ten zal mede aanzitten.
Dr. Benesj
Dr. Benesj heeft een bezoek gebracht aan
de persvertrekken in de Grafelijke Zalen.
Hij werd rondgeleid door den voorzitter van
het perscomité mr. Plemp van Duiveland en
den secretaris-generaal dr. M. van Blan-
kenstein.
BENESJ
Met groote belangstelling nam de heer
Benesj kennis van de inrichting van het
post- en telegraafkantoor; met enkele van
de talrijke journalisten, die zich op dat
oogenblik in het telefoonkantoor bevonden,
wisselde hij eenige woorden.
DE INTERNATIONALE BANK
Het aandeel van Amerika
in het oprichtingskapitaal
PARIJS, 13 Januari Havas De bladen
melden; Reynolds, de voorzitter van de or
ganisatie-commissie van de Bank voor In
ternationale Herstelbetalingen heeft de de
legaties der crediteur-mogendheden in Den
Haag bezocht en aan deze officieel mede
gedeeld, dat de Amerikaansche bankiers zul
len inschrijven voor het aan de Vereenigde
Staten toegestane deel van 56 millioen dol
lar voor het oprichtingskapitaal van de
bank.
VIER NIEUWE SNELLE S.S. VOOR DE
VAART OP EUROPA
Voor den dienst op Europa is door de
„United States Lines" te New-York besloten
tot den bouw van 4 nieuwe snelle stoomsche
pen, waarvan de kosten geraamd worden op
75 millioen dollar. Er zullen 2 stoomschepen
gebouwd worden van 45000 ton elk, type „Bre
men," met een minimumsnelheid van 28
knoopen en 2 kleinere stoomschepen, die de
zelfde snelheid zullen hebben als de „Levia
than."
ONNOODIGE WAAGHALZERIJ
Ternauwernood aan den
dood ontsnapt
Het is om van te rillen! De heldin van
het avontuur is miss Arveta Roguer, een
jonge Amerikaansche van zeventien jaar,
leerling van de hoogeschool van Hompstead.
Zij nam deel aan een concours van para
chutes, dat dezer dagen plaats vond in het.
aerodrome Roosevelt.
Zij wierp zich met een parachute van een
vliegtuig 0J3 een hoogte van twee duizend
voet in de ruimte. Maar tengevolge van een
verkeerde beweging haakte haar linkervoet
in een touw, waardoor het toestel zich niet
volledig kon openen.
De menigte, die onder haar dezen stouten
toer volgde, zag met ijzing wat onvermijde
lijk moest gebeuren: een vreeselijke cata
strophe voor het jonge meisje.
Gelukkig verloor miss Arveta Roguer geen
oogenblik haar tegenwoordigheid van geest.
Zij deed een wanhopige poging om haar
voet losf te maken, door aan de touwen te
trekken aan die zijde van het toestel, die
zich had geopend. Haar poging had succes
en zij bereikte veilig en wel den bodem. Het
heet, dat zij minder aangedaan was, dan al
degenen, die getuige waren van dit zenuw
schokkende experiment.
DE OPHEFFING
DER EXTERRITORIALITEIT
SHANGHAI 13 Januari Reuter Rechter
Feetham, van het Hooge Gerechtshof in
Transvaal, die door den gemeenteraad van
de internationale concessie van Shanghai
was uitgenoodigd om den toestand aldaar te
onderzoeken, teneinde een plan op te stellen
voor een nieuw statuut der nederzetting is
thans hier aangekomen.
Het zal de taak van Feetham zijn een
formule te vinden, waardoor voldaan wordt
aan de wenschen van China inzake de op
heffing van de extoritorialiteit, zonder daar
bij de belangen der buitenlanders in China
in gevaar te brengen.
DE PAPEGAAIENZIEKTE
De bacil geïsoleerd
Uit Rhode Island en Pittsburgh worden
nieuwe gevallen van papegaaienziekte ge
meld. Volgens een mededeeling van den ge
zondheidsdienst te Baltimore zou het gelukt
zijn ae bacil, die de infectie vroorzaakt, te
isoleeren.
Bedehuizen gesloten
De „Troed", het centraal orgaan van het
vakverbond in Rusland, deelt mede, dat ;n
de twaalf jaar van het bestaan van net
sovjet-regime in Rusland 200 bedehuizen
(Orthodoxe, Katholieke, Protestantsche en
Mohammedaansche) zijn gesloten.'In ae
meeste gebouwen, die op deze wijze aan nun
doel onttrokken zijn, zijn clubs, bioscopen
e.d. ingericht. Om genade in de oogen van
de G. P. Oe. te vinden, hangen de leiders
van vele gemeenten in hun bedehuizen de
portretten van Lenin, Stalin en andere com
munistische leiders op in de hoop, dat de
sovjet-overheid dan die bedehuizen met
rust zal laten.
De Opstandigen, tooneel-
spel door Jo van Ammers-
Küller en A. Defresnc.
Uitg. J. M. Meulenhoff,
Amsterdam.
De gelijknamige roman, waarnaar dit
tooneelspel werd vervaardigd, is gebleken
een modeboek te zijn. Het nieuwe werk van
Jo van Ammers-Küller werd met veel reclame
de wereld ingestuurd, maakte een ongewonen
opgang, die het ten deele verdiende, en be
hoorde al gauw tot de romans, welke iedereen
gelezen wilde hebben. Dus was de wind gun
stig voor het verwerken van „De Opstandi
gen" tót tooneelstuk, waaraan Defresne zijn
medewerking verleende. De uitstekend ver
zorgde vertooning door het Nieuwe Neder
landsche Tooneel met mevrouw Rooyaards
in de hoofdrol van pionierster der vrouwen-
WOENSDAG 15 JANUARI
HUIZEN, 1875 M. Uitsl. N.C.R.V.-
Uitzending 8.159.30 Morgenconcert
10.30ir.oo Ziekendienst 11.00
11.30 Gramofoonmuziek 11.3012.30
Harmoniumbespeling 12.302.00 Con
cert. Alt-mezzo, bas en piano 2.002.45
Concert door Instrumentaal Trio 2.45—
3.15 Lezen van Chr. Lectuur 3.154-15
Voortzetting concert 4.155.00 Gramo
foonmuziek 5.006.00 Kinderuurtje
6.007.00 Cursussen Techniek 7.00—
8.00 Uurtje vooi de Rijpere Jeugd 8.00—
8.30 Bestuursmededeelingen door den N.C.
R.V.-Voorzitter 8.30 Spreker en concert.
Orkest en bas-bariton. Na afloop Pers
berichten.
HILVERSUM, 1071 M. (Van 12.00—
6.00 n.m. 298 M.) 10.00ro.15 Morgen
wijding 12.011.00 Concert door het
A.V.R.O.-Kwartet 1.002.00 Carillon
bespeling te Zwolle ter gelegenheid van de
opening van de nieuwe IJselbrug Kater-
veer 2.003.00 Gramofoonmuziek
3.004.00 Naaicursus 4-004.30 De
voornaamste studiemuziek voor piano, uit
gevoerd door Egbert Veen. Toelichting door
Louis Schmidt 5.305.45 Lezing door
Leon Slier overAansluitingskosten en
abonnementsprijs voor abonné's op radio-
centrales 5.006.30 Concert door het
A.V.R.O.-Kwartet 6.30 Vaz Dias Koer
sen 6.437.15 Italiaansch voor beginners
7.157.45 Italiaansch voor gevorderden
7.45 Gramofoonmuziek 8.019.00 Engel
sche avond. Het Versterkte Omroeporkest
9.01—9.20 Optreden van het Ensemble
Goossens 9.20 Concert door het Omroep
orkest 9.45 Tweede optreden van het
Ensemble Goossens 10.05 Persber.
10.15 Voortzetting concert 11.00 Aansl.
van het Carlton Hotel. Ensemble Lismonde
12.00 Sluiting.
DAVENTRY, 1554,4 M. 10.35 Mor
genwijding 11.05 Lezing 11.20 Gramo
foonmuziek 12.20 Concert. M. Phillips,
alt. C. Millar, tenor 12.50 Gramofoon
muziek 1.202.20 Orkestconcert 3.20
Dansmuziek 4.05 Concert. J. Coxon,
sopraan, Strijkkwartet 5.05 Concert op
cinema-orgel door R. New 5.35 Kinder
uurtje 6.20 Berichten 6.35 Nieuwsber.
7.00 Concert. M. Hayword, viool. O'Con
nor Morris, piano 7.207.40 Dialoog
7.45 Voordracht door G. Fields. A. Pitt en
T. Fields 8.05 „The Wrecker". Spel van
de zee door L. Stevenson en L. Osbourne
9.20 Nieuwsber. 9.40 Lezing 9.55
Concert. N. Allm, bas. A. Sammons, viool.
Symphonie Orkest. 11.2012.15 Dansm.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1725 M.
12.502.20 Gramofoonmuziek4.05 Orkest
concert en soli 6.55 Gramofoonmuziek
7.40 Gramofoonmuziek 8.20 Orkest
concert .Opera-fragmenten.
LANGENBERG, 473 M. 6.207.20
Gramofoonmuziek 9.3510.30 Gramo
foonmuziek 11.30 Gramofoonmuziek
12.251-50 Trio-concert 4.505.50 Con
cert door Blaas-Ensemble 7.208.00
Koorconcert 8.05 Engelsche avond. Orkest
en pianiste 10.5012.20 Her-uitz. van
Londen. Dansmuziek en tijdsein van Big Ben.
KALUNDBORG, 1153 M. 2.504.50
Orkestconcert en declamatie 7.358.05
Orkestconcert 8.059.05 Concert door
Mannenkoor g.2010.30 Engelsche avond
Trio en zang.
BRUSSEL, 508,5 M. 5.20 Trio
concert 6.50 Gramofoonmuziek 8.35
Engelsche avond. Concert.
ZEESEN, 1635 M. 6.1510.05 Le
zingen en berichten 11.2012.15 Gramo
foonmuziek 12.1512.50 Berichten
1.201.50 Gramofoonmuziek 2.053.50
Lezingen 3.504.50 Concert uit Hamburg
4.507.50 Lezingen 7.50 Concert.
Orkest .vocale solisten en spreker. Daarna
Berichten en lezing. Vervolgens tot 11.50:
Dansmuziek.
beweging, vond groot succes, ook te Haarlem;
we herinneren ons nog goed den tiokvollen
schouwburg in 1926.
Zooals met andere modeboeken heeft ook
de glorie van „De Opstandigen" maar kort
geduurd. Opvallend succes iokt scherpe
critiek uit en tegen een fel-ontledend oordeel
was de roman niet opgewassen. Ook het stuk
is betrekkelijk vlug weer van de planken
verdwenen, waarmee niet gezegd is, dat het
niet nog eens terug zal keeren. Maar de
opvoering stelt aan een gezelschap zware en
kostbare eischenBovendien is de belang
stelling in de emancipatie der vrouw heel wat
minder geworden, dan ze enkele jaren geleden
nog was. Zij vormt in dezen tijd voor de
menigte nauwelijks een vraagstuk meer.
„De .Opstandigen", waarin de strijd der
vrouw om haar vrije plaats in het leven in
drie opvolgende phasen wordt geschetst,
hebben we indertijd interessant maar onbe
vredigend genoemd. De schrijfster heeft
geen oplossing voor de deels aangeduide,
deels gedramatiseerde problemen der vrou
wenziel. Wel geeft het tooneelstuk door zijn
handig gevormd slot meer voldoening dan
de roman, maar in beide is een groote leemte,
die uit de godsdienstloosheid der auteur ont
stond voor Jo van Ammers-Küller is de
godsdienst geteekend in de figuur van den
onoprechten dominee terwijl onze over
tuiging ons zegt, dat het juist het Christen
dom is, dat de vrouw redden kan en redden
moet van maatschappelijke vernedering en
zedelijke verwording. v. d. S.
weg voor het meisje moest vrij zyn en
wachtte met zyn hoofd in de sneeuw af. Hij
hoorde dat ze naar boven getrokken werd
om een slippen niet te riskeeren hield
hij zich onbeweeglijk durfde hij zelfs niet
het hoofd opheffen. Twee minuten later
voelde hij een rukje aan zijn linkerarm, hij
greep het touw met beide handen vast en
werd met een vaart, waardoor hij onmiddel
lijk begreep, dat Nima, aan den anderen kant
van den bergrug, de yaks voor het werk ge
bruikte, tegen de steile glooiing opgetrokken.
In een oogwenk lag hij op dezelfde plaats
waar Janet's muilezel zyn lot bezegeld had,
door te weigeren verder te gaan. Hij stond
op; vlak naast hem zag hij Janet Craydon.
Met een wasbleek gezichtje, waarin de groo
te, donkere oogen onnatuurlijk glansden,
keek ze hem aan; een paar maal probeerde
ze wat te zeggen, maar er wilde geen geluid
komen. Toen opeens stak ze haar handen
in een om-hulp-vragend gebaar naar hem
uit en voordat hij wist, wat er gebeurde, had
hij haar in zijn armen, lag zij, half bewuste
loos, tegen zijn borst.
Na een paar minuten hief Janet langzaam
het hoofd op. Bij het zien van Sherrington's
gezicht, vlak boven haar, bloosde zij tot in
haar hals. Met iets gejaagds in haar bewe
gingen, maakte ze zich los en bleef toen on
handig voor zich uit staan kijken. Maar
d.eze terugkeer tot de normale omstandighe
den was voor Husky Craydon een reden om
zich ook te laten gelden. Een en al bezorgd
heid kwam hij naar haar toe.
Dat heeft maar een haartje gescheeld,
hè, Janet! En zoo opeens! Voordat ik goed
begreep wat er aan de hand was, was t al
gebeurd was je al geholpen. Als ik gewe
ten had
Bij het zien van de uitdrukking in de groo
te donkere oogen van het meisje zweeg hij
echter. Voor het eerst liet ze hem merken,
dat ze hem volkomen doorzag. Hij was. door
dat hij zoo dicht in de nabijheid was. het
best in de gelegenheid geweest om te
helpen.
Sherrington's roepen moest hem op het ge
vaar, waarin zjj verkeerde, opmerkzaam ge
maakt hebben en toch had hij haar in den
steek gelaten. Als ze van zijn hulp afhanke
lijk geweest was, dan lag ze nu naast den te
pletter gevallen muilezel op den rotsigen
grond van het ravijn. Terwijl ze nog naar
een geschikt antwoord zocht, kwam Sher
rington tusschen beiden.
Laat ik u eerst even verder naar boven
helpen, Miss Craydon.
Zijn koude, nuchtere manier van spreken
trof haar zóó, dat ze haar drift vergat en
hem opmerkzaam aankeek. Zonder haar toe
stemming af te wachten, legde hij zijn arm
onder den haren en klom zoo met haar
tegen de vrij steile helling op.
Na een minuut'of vijf hadden ze den bo
venkant van den bergrug bereikt; een smal
le strook vlak land, waarover de poeierige
sneeuw in wolken heenstoof, of draaikol
kend bergen maakte. Daarachter verhief zich
weer een tweede, hoogere bergrug. Enkele
oogenblikken bleven ze, naast elkaar, naar
de ontzaglijke verlatenheid om hen heen
kijken dan keerde Janet zich opeens naar
hem toe.
Hoe kan ik u genoeg bedanken, Mr.
Sherrington
Door 't niet te probeeren, viel hy haar
schertsend in de rede. Hier in de bergen is
zoo iets gewoon voor een gewoon lastdier
heb ik dikwijls evenveel en nog meer zien
wagen.
O viel ze hem met groote oogen in
de rede maar bij het zien van zijn gezicht
begon ze zenuwachtig te lachen.
Sherrington lachte met haar mee: „Ik ben
niet bepaald complimenteus, maar werkelijk,
het is zoo. Gedurende een reis als deze, een
reis van een klein groepje menschen door
een land als dit, wordt er altijd veel ge
waagd en dikwijls ter wille van kleine, on
belangrijke dingen
Wordt vervolgd.
